Zaterdag 22 Juli 1922.
voor de Znldhollandsche en Ifeeuwsclie Milandeit.
Eerste Blad.
Nationale Bankvereeniging
Orgaan
Antirevolutionair
IN HOC SIGNO VINCES
Pink Pillen g
De Bolsjewieken naar huls
Reclames Bflededeelingen*
RSDER VERBEEK
Van Zetten's Balsem
OF DEN UITKIJK.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiên en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers-
Te Genua is een Conferentie gehou»
den voor den opbouw van Europa;
maar er waren nog een paar vraag
stukken op te lossen in zake Rusland.
Die zou men te Seheveningen wel zien
klaar te spelen. Helaas! alles is mislukt.
De Bolsjewieken wilden credieten om
hun industrie, sporen, havens enz. weer
op de been te helpen, maar de bankiers
/^r*m Europa vroegen natuurlijk waar-
uorgen voor hun te storten geld. Ja,
die hadden de bolsjewieken bij zich
en ze lieten een lijst van concessies
zien, daar de bankiers in konden hap
pen als ze niet goed uit hun
oogen keken. Maar jammer voor de
Bolsjewieken hadden deze met geen
kwajongens te doen. Want toen de
bankiers nakeken op die lijst, wat
voor, èn hoeveel eigendommen de Bols
jewieken wilden teruggeven, bleek het,
dat de kolenmijnen, de textielindustrie,
de machineindustrie, spoorwegen enz.
niet op 't lijstje voorkwamen, zoodat
de eigenaars en aandeelhouders van die
Russische productiemiddelen op hun
duim konden fluiten, en ze die econo
mische goederen niet terugontvingen,
omdat de Sovjet-regeering die alle had
gesocialiseerd, dat is weggekaapt, ten
|7;gen voordeele. Maar dan begrijpt ieder
ook, dat geen enkele Europeesche ban
kier zoo dwaas is om zijn millioenen
te leenon aan eigenaars, die er niet
zijn; en aan een Sovjet-Republiek, die
in niets te vertrouwen is. De Bolsje
wieken wilden concessies verleenenom
aan Enropeesch geld te komen, maar
óf die fabrieken en sporen en havens
en mijnea vroeger aan rechtmatige be
zitters hadden behoord, aan wie ze
terug gegeven moesten worden; daar
aan stoort de Rus zich niet. Er is
revolutie geweest; de fabrieken zijn
onteigend; en van wie al de gegapte
eigendommen waren, neen, dat wisten
de Russen niet. De bankiers moesten
dus de onteigende goe deren maar voor
lief aannemen, afgedacht wie de dief
stal gepleegd bad en wie de beroofden
waren. Particuliere eigendommen kon
de Bolsjewiek niet meer teruggeven;
want dat zou een uitzoekerij geven,
die maanden en maanden duurde en
waarop Rusland, in verband met zijn
geldnood niet wachten kon.
Maar zoo onnooael zijn de Europee
sche bankiers niet. Wat, zoo was tel
kens hun vraagWat doet Uw Sovjet-
regeering om de gestolen goederen
aan de buitenlandscbe aandeelhouders
terug te geven En 't eenig antwoord
was: We geven niets terug en kunnen
niets teruggeven omdat 't bij ons sinds
1917 zoo'n grooten warboel geworden
is, dat we niet meer weten, wie de
aandeelhouders zijn en waar ze recht
op hebben; we weten niet eens of de
economische goederen eigen bezit van
Rusland of van een buitenlander zijn.
duswie geld geeft, krijgt
concessie. Wie 't eerst betaalt, die 't
eerste maalt. En toen hebben de ban
kiers gezegdDan willen we je groeten.
£00 konden dus de bolsjewieken naar
huis zonder een cent crediet. Nu moeten
ze zelf maar zien, hoe ze hun spoor
wegen enz. vernieuwd krijgen.
Bintje komt om zijn loontje. In '18
?n 19hebben ze hun landbouw en
industrie onder de leus van Socialisatie
kapot geslagen. Echte socialisatie van
den grond is die grond tot nationaal
eigendom te verklaren, opdat ieder de
vrachten plukke van die goederenge
meenschap. Maar zoo was de Russische
socialisatie niet. Men maakte Staats-
keuterboertjes, door 't Groot-Grondbe-
zit in particulier bezit te stellen van
legio kleine boertjes die
te veel grond kregen om hem intensief
te bewerken, omdat ze geen kennis en
materiaal genoeg hadden om werkelijk
productief-boertje te kunnen zijn. Met
welk gevolg? Ten eerste vielen de
nieuwe boertjes in handen van woeke
raars, die tegen veel te hoog percent
aan hen geld gaven voor bouwgereed
schap. Ten tweede lieten de nieuwe
boertjes bij gebrek aan landbouwken-
nis hun land braak liggen, en gingen
ze in loondienst over bij hen, die een
beter gesitueerd Staatslandbouwbedrijf
gekregen hadden, Ten derde kwam er
grondwoeker en grondspeculatie, met
weer als gevolg verhooging der markt
prijzen tot rooverprijzen. Bolsjewieken
zelf stelden zich aan de spits om aan
die uitzuigerij der kleine boertjes mee
te doen.
In de industrie was 't even ellendig.
In het rayon Moskou waren ingeschre
ven 211 groote ondernemingen; sedert
1 April 1918 werden er 79 gesloten;
verminderde 't aantal arbeiders met 60
°/0. Midden October zijn 161 bedrijven
in de textielindustrie met 18 0 0 van
alle arbeiders gesloten. Van de cement
fabrieken, een 14 tal, werkte er toen
geen enkele meer. De gummi-industrie
werkte met 32000 arbeidersin Octo-
bef nog met 7500. De nafta indnstrie
verviel geheel. Overal massale werke
loosheid. Nergens organisatievermogen
en dus als gevolg overal zinkende pro
ductiviteit In de textiel-indnstrie daalde
van October 1917Obtober 1918 de
productie van 220 a 250 duizend
„arschin'' per maand tot 58000. Voor
een gansche groep van katoenfabrieken
daalde de productie van 2 milloen op
500000 arschin per maand. Dekontrole
van de arbeiders in de fabrieken leidde
tot het in bezit nemen der fabrieken
door de arbeiders. De Staat had geener
lei zeggenschap meer of voordeel van
de fabriek; de arbeiders beheerschten
het en buitten 't heele bedrijf uit. En
zoo ellendig werd de toestand, dat de
Staat, die toch eigenlijk door Sociali
se van de groot bedrijven, als Groot
Vennoot heel wat winst had moeten
trekken bij goed economisch beheer en
wedijver in de productie groote
sommen gelds besteedde om de bedrij
ven staande te houden, precies dns 't
omgekeerde van een gezonde Socialisa
tie. In een zitting van den Petersburg-
schen Sovjet deelde de Volksminister
Zinowienw mede, dat de groote metaal-
en machinefabrieken van Poltilof 96
millioen roebel staatssteun ontvingen,
waarvan alleen 66 millioen aan arbeids
loon betaald moest worden terwijl
de totale productie nauwelijks meer
dan 15 millioen roebels bedroeg, too
leed de gemeenschap de meest ontzag
lijke verliezen ten profijte van een
'kleine groep, die zich zelf hoogeloonen
verschafte. Ellendige dorpen en verarmde
boeren. Vervallen steden en een inge
zonken industrie op Staatskosten nog
slechts luttel in 't leven te behouden.
Zoo was de economische balans van 't
Bestuur der Bolsjewieken binnen den
tijd van èèn jaar.
Geen wonder dat zoo'n treurig be
stuurd Land onder zulke treurig eco
nomische omstandigheden geld noodig
heefi. Ze hebben 't verknoeid, wegge
smeten in Bolsjewistisch onverstand,
dat eerst de Maatschappij wilde ver
nietigen om op de puinhoopen een
nieuwe te vestigen Maar 't is me wat
met die nieuwe Maatschappij, De dic
tatuur van 't proletariaat is een stin
kend gezwel geweest aan Ruslands
sociale levensbestaan. En dan durfde
mevr. Roland-Holst, óok een (Ned)
Bolsjewiste, nog van „heilige werkdrift"
te spreken bij dat volk daar en van
nauwgezetheid van 't geweten.
Maar die fraaie praatjes hebben geen
oor in de bankiers wereld. Waar zijn de
eigendommen van de buitenlandscbe
aandeelhouders En als dat gestolen
goed is teruggeven of vergoed, dan, zoo
zeiden de bankiers, dan zullen we U
niet langer dieven noemen, maar eerlijke
zakenmenschen, die voorruit geholpen
moeten moeten worden.
En 't onbeschofte antwoord is: We
geven niets terug, maar wie ons geld
geeft, krijgt een stuk van 't gestolen
goed als waarborg; mits hij er dan
nog maar op rekent ook, dat op den
een of anderen dag onze Sovjetrepubliek
de baas is en wij over 't ontvangen
kapitaal uit Europa zullen beschikken
zooals we zelf willen.
Brutaal dom volk dat daar in Seheve
ningen zat.
Als dat nu 't Communisme is, haat
't dan. Dan is 't hondscb, dan is't èèn
stuk leugen en bedrog. Dan is 't èèn
rotplek van egoïsme. Trouwensals
niets kooit tot iets, kent iets zich zei
ven niet. Opgekropen door bloed en
modder, diefstal en doodslag uit de
onreinste lagen der Maatschappij, zon
der bekwaamheden, maar Russisch bru
taal, meenen die dwazen, dat Europa
voor hen bukken zai en zij in impari-
alistisehen wellust de Westersche voi-
ken onder hun plompen voet vertrappen
kunnen in roodan terreur.
't Is nog zoo na niet.
En als de Bourgeois schouder aan
schouder staat met de weldenkende
Sociaal-Democraten, zulleu ze in Ne
derland met bebloede koppen moeten
afdeinzen.
Het recht op het leven
«ff verkrjjgt men door
gitpiptpiptptpipipiptpipipis
Kantoor MIDDELHARNIS.
ZITDAGEN tpens BEURS.
yrijdag, oude ïonge -- geluk
Prima W ASCHM ACHINES
voor huishoudelijk gebruik,
voorradig bij
Hang 18 -- Rotterdam
Open Beenen
Dut Courant versch|nt eiken WOENSDAG en ZATERDAG,
ABONNEMENTSPRIJS pet drie maanden franco pet poet TB Oeat fejg Tooraltbetallng,
BUITENLAND b| vooruitbetaling f 8.50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITQEYBRSi
W. BOEKHOVEN Z«n«a.
OMMEL8DIJK.
Telefooi Intercommunaal No. 202,
ADVERTENTIËN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 Gent per regel,
BOEKAANKONDIGING 10 Cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote lettere en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die al bestaan.
AdverienttBn worden Ingewacht tot DINSDAG- an VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
Zuivere beglnselpolltlek
Groen v. Prinsterer sprak in de 2e Kamer
In 1840 b| de kiessecbtuitbrcidlng: „Boven
dien, een ruime ievloed der burgerij Is niet
slechts een constitutioneel, maar het is bo
vendien een Nederiandsch beginselHc! was
constitutioneel d.i. naar de Constitutie of
Grondwet dier dagen, omdat het kiesrecht
aan den census of de belasting verbonden
was. en elke burger zedel|k verplicht is, in
de RQkslasten mee te dragen. Wie dus be
lasting betaalde, bad recht op 't kiezerschap.
En 't was Nederiandach, omdat Nederland in
democratie was grootgebracht en 't eenvoudige
Volk zich eeuwen verzet heeft onder en met
de Oranjes tegen Regentenmacht.
Maar, ruime invloed der burgert is niat
alleen noodig, omdat de Constitutie itaer
lasten oplagten niet alleen omdat 't Neder-
landsche Volk steeds gepoogd heeft den
dwang van Vroedschappen en Staten te be
teugelen, maar ook, opdat in de Hoogcre en
lagere raadszalen de beginselen van aiie
volkslagen zich zouden kunnen uiten. Hoe
meer invloed de burgert, in haar algemeene
beteekenis van „'s Lauds zonen", kreegdes
te onderscbeidoner toon werd er in de Raads
zaal gthoord; en was 't dus roeping en plicht
der Overheid om uit die harmonie van tonen
èf uit de des accoorden van tegenstr|dige
ideeën, haar prsctische politiek af te lelden.
Zoo bleef 't Land en 't Lands politiek be
waard voor eenztdigheidvoor onderdrukking
van minderheden, voor 't éinzien van een
deel voor 't geheel, voor parttregeering,
paitflyrannie.
Maar dan ook geen gemodder
Dan zuivere beginselpolitlek met helderen
klank, opdat de Kroon en de Ministers wisten,
goed wisten, waar em de antithese school
waarom verzat te duchten waa; waarom
stelselmatige critlek gehoord werd.
Daarom waa van 1840 tot 1870 de politiek
soo lamlendig: wat conservatief was streed
tegen Liberaal, èn tochze stoelden op den
zelfden wortel. De politiek werd paa belang
rijk toen Groen zijn slagzwaard der beginselen
zwaaide en met zijn„Daar staat geschreven"
en Het is gebeurd"; èn Bfbel èn Historie
spreken liet, en bij ook wilde vertegenwoor
digen en vertolken, wat sr in de Christsi$ke
Volksziel leefde.
40 cent per regel.
Eischf Hoiiandsche verpakking §§s
JJ> en Gebruiksaanwlzlng. jfj,
Woeisdag SOÏÏELSDIJK - TABBERS
Dosierilag, DIBKSLAND -- T. i. DOEL
DoMertag, OÜDDORP -- FLOHÏL
«lËIltife ,atlfi/
geneest men met het beroemde
geneesmiddel
Verkrlgbaar b| Apothekers en
Drogisten.
Geen stilstand, asjeblieft.
We hebben enkele stemmen beluisterd, die
ons den indruk gaven, alsof de Rrchtcrzfde
nu eens van plan was om „reactionair" te
gaan doen. Om de Democratie eens een knak
te geven. Als dat haar plan waa, zou ons de
Victorie verschrikkelijk ap|ten. Trouwens,
wie ons Anti-rev. program leest, moet er
maar niet op rekenen, dat voortaan 't Kapi
talisme heil zegen en voorspoed wordt toe-
gewenscht. Onse part) is er niet om de
Socialisten een propagandamateriaal te leveren
dat voor den Christen beschamend Is. Neen I
Het staat duidel|k In ons program van actlie
voor 1922: „het komt op voor bescherming
cn sterking van 't maatschappelijk zwakke".
Wat alle reactie uitsluit.
Wat Insluit, dat de Anti'rev. part) èn voor
den zwakken arbeider èa voor den zwakken
landbouwer, èn voor den zwakken Midden
stand enz. zal blf ven opkomenook voor 't
zwakke kapitaalsleven, waar ook veel meer
vernis Is dan echtheid.
Dat heelt de AntUrev. part) alt|d gedaan.
Maar ons program zegt: „achterwege laten
van alle niet volstrekt csivermgdel|ke uitga
ven de strlkste zuinigheid ia 't Staatsbeheer,
de uiterste voorzichtigheid b| de oplegging
van nieuwe lasten verlichting van belastlng-
achulden".
Uitgaven verminderenzuinigheid betrach
ten enz dat is toch niet reactionair. Wie
lalllet gelooft te gaan beperkt ilch in z|n
uitgaven, opdat 't ongeluk afgewend worde
Zoo iemand is niet reactionair; maar zeer
vooruitstrevend, dunkt ons.
Heel ons program ademt een geest van
ontwikkeling, maar wil en kan niet verder
springen dan de stok lang is. Waar niet Is,
verliest de Keizer en de kiezer x|n recht.
Nadruk verboden.
Eén beer moet men 'f me nog gunnen
Dat ik over den stembusuitslag schr|f t
'k Beloof plechtlglQk, dat ik dan m|n aan
dacht weer aan allerlei andere dingen w|den
en dat In elk geval in déze rubriek de „politiek"
niet den scepter zwaaien zal.
„Politiek" is een heel goede zaak.
„Politiek" is een kosteljk iets.
Een volk, dat geen binnenlandsche politiek
kent, ligt of onder den staf des drivers, in
dit geval onder den zwaren voet van een
despoot gekromd, óf het leeft onder do
anarchie óf het is tenslotte innerl|k zoo
ver wórden en verrot dat z|n ondergang maar
'a kwestie is van korten t|d,— wie wat van
de historie weet, kan van dit alles de voor
beelden wel bijbrengen.
Van de historie gesproken:
Dezer dagen kwam m| een historische her
innering in de gedachten.
'k Heb indert|d eens studie gemaakt van
de geschiedenis van een onzer oudste, Hoi
iandsche steden, omdat ik een geschiedkun
dig verhaal schrijven ging, dat in die stad
was afgespeeld.
't Gseft nu niet, welke stad en welk ver
haal.
Maar 't was nog vóór de Reformatie.
Onze steden echter waren reeds een macht
van beteekenis geworden in den staat,
een macht, waarmee de vorst ten volte re
kening te houden had.
Ds adei toch verarmde meer en meer.
De geesiel|kheid had wel r)ka goederen
maar was er steeds op uit, zich zooveel mo
gelijk tolvrij te houden.
De steden echter werden steeds r|ker.
Onze kooplieden en industrieelen, in de
eeuw die aan de Hervorming voorafging en
ook in de eeuw daarna, ze mochten er z|n I
Ze verdienden soms geld als water.
En ze verdiénden bet ook
Kloeke mannen als ze waren I
De landsheer moest het hoofdzakel|k van
de steden hebben; 't platteland toch was over
't algemeen arm en nergens was nog Iets te
zien dat op de welvaart der Groninger Old-
ambteis of ook maar van gewone, gezeten
Hcllaedsche of Priesche boeren geleek.
De steden brachten 't geid in de la.
En wanneer de afgevaardigden der vroed
schappen in Stafen-vergadering b|eengeko-
men waren, dan hadden ze heel wat in de
melk te brokkelen en dan waren de „privile
giën" of voorrechten, die ze wisten te bedin
gen niet voor de poes.
De Staten werden machtige lichamen 1
Ze hadden lang niet over zoo véle zaken
het zeggenschap als tegenwoordig de Eerste
en Tweede Kamer, maar hun mlicht tegen
over de regeering des lande, was niettemin
zeer uitgebreid en men zou zoo zeggen, de
menschen moesten elkaar de eer betwisten,
om in die Staten zitting te hebben, net
ais ze nü zich soms 't vuur uit de sloffen
loopen, om op een l|st te komen voor 't lid
maatschap der Tweede Kamer.
Toch was dit niet het geval.
En zoo kom ik op m|n historisch onder
zoek terug,
Om naar de Staten te kunnen worden af-
gevaardig, moest men zitten in de Vroedschap,
in het college dus, dat de stad bestuurde.
Dat werd op allerlei w|s gekozen.
Zooveel steden, zooveel verschillende ma
nieren I
Alleen, algemeen siemrecht was er niet,
En vrouwenkiesrecht nog minder
Later, dat weet men, z|n die vroedschappen
net zoolang bl|ven wroeten en wurmen, tot
ze 't zoover gekregen hadden, dat z| zich
zélf aanvullen en dus de burger), oftewel het
„plebs", de „kerels", de „smalle gemeente",
als men op 't stadhuis zei, niets meer had
in te brengen.
De eenige kans op verandering was dan
de Prins,
