Uitslag der verkiezing 5 Juli 1032
op Goedereede en Overflakkee.
t
i
a
s
I|
13
ji
If
MlS
VOORLOOPIGE UITSLAG,
ca
10
3
1
1862
2134
81
20
18
2
10
10
1
122
15
16
1
c8 5
CC
V t
222
2
181
2
161
2
22
18
I
12
18
97
12
7t
102
2
1
16
16
3
347
100
4
4
46
160
36
386
17
1
14
74
2
2
58
3
2
9
168
1
23
2
1
1
1
1052
25
19
2
17
1
133
1
4
1
4
28
1
7
53
1
3
4
20
3
1
1
1
5
1719
5
2
5
2'
14
2
2
2
1
Hieronder geven wij onzen lezers den voor -
loopigen uitslag der verkiezengen in Rotter
dam met er onder den uitslag der vorige
verkiesing.
Antlrev. parti 33518
Chr Hlst Unie 17234
Chr Hist Unie 2e l|st 373
Roomsch Kath Staatsp 35151
Nieuw Kath part| 586
Staatk Qeref part| 1622
Herv (Getef) StpartJ 4066
Liberale groep 1274
Vriheidsbond hoofdlost 17826
le l|st 1926
2e 2042
OnafhankeI|ken 744
Plattelandpartf 106
Christ Soc parti 642
Alg Ned Vrouwenorg 174
Neutrale Middenstandsblok 702
Nat. bond v Bezuiniging 234
S D A P 69705
Commun part| 6325
Rapaille parti 2631
Benige citers van de vorige verkiezingen
R-K Staataparti 13735; A-R parti 10761;
Chr Hiat Unie (2e list) 3975Vrijheidsbond
totaal 12518; V D bond 1843; Comn parti
3396; bond v Chr Soc 1305; Soc P. 408;
Chr Dem 331Platteiandersbond (links) 97
Idem (rechts) 178
Om te kunnen nagaan welke dezer partien
gegroeid ot gekrompen zin moet men de
laatste gegevens natuurlik verdubbelen omdat
in 1918 de vrouwen nog niet mee stemden
Onder deze uitslag schrift de Maasb. (R.K)
optimistisch
Een schitterend resultaat.
De Rechtsche partijen ver boven,
De S, D. A. P. ver beneden
de verwachting,
We waren met goed vertrouwen de verkiezin
gen ingegaan Een uitmuntend geslaagde actie,
het boven allen lof verheven werken der
propagandisten, aan wie wi het ook te
danken hebben dat wi nu reeds het resul
taat van de stembus kunnen meedee-
len, had de overtuiging gevestigd, dat
er voor pessimisme volstrekt geen reden be
stond. En toen geleidelik de uitslagen van
de 236 8tembureaux aan onze kantoren bin
nenliepen werd het vertrouwen meer en meer
volle zekerheid, dat Rotterdam zich prachtig
had gehouden, dat Rotterdam thans beter
°veel beter voor Rechts had gestemd dan vier
Jaren geleden, dat de snoever i van de S.D.
A. P. op haar 100000 stemmen een gewel
dige desillusie voor de roode kiezers ging
worden,
We hadden eens uitgerekend van enkele
der voornaamste partien hoeveel stemmen
si ditmaal moesten behalen wilden zi het
zelfde percentage op het totaal der kiesge
rechtigden bereiken als bi de stemming van
1918. -c
Op de Katholieke list moesten dan worden
uitgebracht 30600 stemmen; op die der S.
DAP. 91,000 een verhouding derhalve
als van 1 tot 3 ter gunste van de socialisten
op da list der Anti-revolutionairen dienden
25000 stemmen te zin uitgebracht, op die
der Christelik-Hlstorischen 9400, op dlewaa
den Vriheidsbond voor welke parti] we dc
stemmen samentelden van de Vri-liberalen,
de Unie-liberalen, den Economischen Bond,
Ter Hall en De Klerk 30,000.
In werkelikheld bereikte de R.K. Staats-
parti 35,968 stemmen, ruim 5000 meer, de
S, D. A. P. 70.820, derhalve ruim 20,000 min
der de verhouding is van 1 tot 3 ia eene
van 1 tot 2 gewisigd, aan de 100,000 komt
de S D. A. P. er maar even 29,180 tekort.
De anti-revolutionairen en meer nog de Chrs-
tel.-HiBtorischsn hebben zich schitterend ge
houden de eersten kwamen 9000 boven de
verwachting, de laatsten 8500, bina volle 1G0
Neen, Rotterdam is niet rood; op de
Katholieken en Anti-revolutionairen alleen
werden zoo goed als evenveel stemmen uit-
gebracht als op dé geheele S, D. A. P.
Met zin 22,412 stemmen is wellicht de
Vriheidsbond nog niet zoo geheel ontevreden,
al zin het er dan 8000 minder dan bi had
moeten behalen om de verhouding van 1918
te verkrigen,
En van den Haag:
Geleidelik begint thans ook Den Haag
binnen te loopen de citers vertoonden in
.alle opzichten voor rechts een veibiidenden
vooruitgang; de Katholirkea gingen bi 1918
meer dan 30 procent vooruit, de Chrlstelfk-
Hlsiocitchen zelfs 85 procentook de anti
revolutionairen boekten eenige winst. Daar
entegen ging de S D A P in de residentie
niet minder dan 23 procent achteruit
De gedceltelike citers die ons uit andere
kieskringen toekomen, w|z«n allen op een
vooruitgang van de rechtsche partien, voor
links op een sterk verlies.
Zooals het tot dusver gaat is DE KANS
GROOT OP EEN STERKE RECHTSCHE
MEERDERHEID.
Over de uitslag in Amsterdam lezen we
Op het Qogenblik, dat we dit schiiven, is
ons behalve van Rotterdam nog slechts van
de hoofdstad de ltslag bekend. Ook die,
hoewel niet soo opvallend mooi als voor onze
st*d, geeft reden tot tevredenheid.
Volgens onze berekeningen zouden in Am
sterdam om deselfde verhoudingen als in 1918
te bereiken op de list der R K. Staataparti
moeten zin uitgebracht 45 600 stemmen, in
werkelikheld zin uitgebracht 45,738voor de
anti-revolutionair sin deze citers 19,000 en
20,973, voor de chrlstelik historlschen 8200 en
17901, voor de S, D. A. P. 81,200 en 82,321.
Ook hier sin derhalve de rechtsche partien
alle vooruitgegaan, alleen echter de christelik-
historischen met een betcekenend citer, en
wel met meer dan honderd percent. Ia tegen
stelling met Rotterdam vertoont ook te Am
sterdam de S D A P eenlgen, si het gerin
gen vooruitgangopvallend latusgchen Is hejt,
dat de sociaal-democraten een paar duizend
stemmen bliven beneden het cifer, vorig jaar
door hen bi de raadsverkiezingen behaald.
Ten opzichte van die raadsverkiezingen be-
teekect misschien ook voor rechts de uitslag
een kleine teleurstelling, in zooverre als niet
de Katholieken of anti-revolutionairen maar
Juist de chrlstelik historlschen een teruggang
boeken. Bi die verkiezingen op 27 April van
het vorig jaar werden op de Katholieke list
45,098 stemmen uitgebracht, op die der anti
revolutionairen 20873, voor beide derhalve
een luttele winst; de chrlstelik-hlstorischen
daarentegen vereenigden het vorig Jaar niet
minder dan 26084 stemmen op zich, zoodat
de bina 18,000 van Woensdag minder be
vredigend zin. Resultaat van het advies van
het .Handelsblad"?
Ds rapaille-parti, weike vorig jaar in de
hoofdstad sulk een verbluffend succes behaal
de, heeft daarvan niet lang pleiter, Van ruim
14.000 Is se op ruim 4000 teruggevallen. Ver
bonden met de list Coremans in Rotterdam
heeft se alvast voor het verloren gaan van
een 7000 stemmen van de uiterste linker-
groepen gezorgd.
De uitslag uit enkele Kieskringen
In de kieskringen s' Hertogenbosch
is voor de niet-katholieke partien altid een
zeer bescheiden plaatsje aan de politieke
tafel ingeruimd geweest, zoodat daar de
fluctuaties sedert 1918 gering zin. Ook nu
legde de R. K, Staatsparti op het leeuwen
deel van het stemmentotaal beslag (130,556
van de 159,766 st) doch zi ging sedert 1918
van 83'/o tot 81.6% terug, welk verlies haar
wel noodzakelik berokkend zal zin door de
2977 st. van de N, Kath Parti
Verder wonnen ook hier de christelike-
historlscben verhoudingsgewis het meesten
kreeg ook hier weer de Vriheidsbond een
klap De viizinnlg-democmten bleven onge
veer op hetzelfde peil De anti-revolutionairen
verloren, de communliten en de sociaal
democraten wonnen iets In de stemcifers
zin het vooral zeer kleine verschillen
Ook in den kieskring Utrecht hebben de
christelikelike-hl8torlschen hun positie be
langrik verstrekt De roomkatholieken liepen
niet noemenswaard terug, de antirevolutie
nalre niet noemenswaard vooruit
Ook hier brokkelde de Vriheidsbond ern
stig af en zakten ook de vrisinnlg-democraten
aanmerkelik Verder een gering verlies voor
de S D A P en weer een groote teruggang
voor de communisten
De kieskring Arnhem kan decommu
nlaten een kruimel troost geven, al la bet
aantal op ben uitgebrachte stemmen met niet
meer dan pl m 1200 gestegen, hun percen
tage van het totaal steeg met 66% Hier sin
bet de sociaal-democraten die de winst der
kerkeliken betaalden, daarin gesecondeerd
door den Vr|geidsbond De vrizinnig-demo
craten liepen wat op
De cbrlsteliken-historischen streken weer
het grootste gedeelte van den bult op De
roomsch katholieken maken een bescheiden
winstje en de Antirevolutionairen verloren
een kleine fractie
De citers van den kieskring H a a r le m
geven, In vergeliklng met 1911, weer een
sterken aanwas van de chrlstelike- historische
stemmen te zienhet percentage van
het totaal verdubbeie ongeveer Daaren
tegen gingen de Antirevolutionairen en
roomschkaiholieken bier een kleinigheid ach
teruit
Ernstig verlies boekt de Vriheidsbond;
zin percentage werd nagenoeg de helft ver
minderd De vrizinnig-democraten gingen
wat achteruit De sociaal-democraten wonnen
een weinig, en de communisten verloren
verhoudingsgewis het meest
De N. R. C. meldt omtrent den uitslag in
de groote steden
Tot zoover wi de citers ontvangen heb
ben valt er nog weinig positiefs te seggen
omtrent den uitslag der verkiezing. Eene
sterke tendens in een of andere richting valt
er nog niet uit op te maken. In den kieskring
Rotterdam om hie<mede te beginnen
sijn de rechter partien goed voor den dag
gekomen. De Roomsch-Katholieken hebben
ruim 7000 stemmen maer behaald, dan mocht
worden verwacht, wanneer men de cifers
van de vorige verkiezing tot basis voor zin
berekening nam, en die wegens de vermeer
dering van hst aantal kiezers (vrouwenkies
recht) verdubbelde. Ook de anti-revolutio
nairen zin sterk vooruitgegaan. Zi verkregen
ruim 10,000 stemmen boven het als sooeven
aangegeven berekende aantal. De populatiteit
van hun eerste candidaat heeft daartoe zonder
twifel bet noodlge bigedrsgen. En naar die
zelfde wise van becifering sin de ehrlstclijk-
historlschen ongeveer evenveel naar boven
gegaan, hetgeen hier zooveel te meer zegt,
wanneer men de vooruitgang afmeet in per-
center. Percentagewise is de vooruitgang
der chf.-blst. ruim 100, die der antl-rev. on
geveer 50, die der roomaehkatholieken ruim 20
Tamelik sterke vooruitgang is er ook bi
de vrizinnlg-democraten. Zi hebben een 2000
stemmen meer, dan werd verwacht, een voor
uitgang van ongeveer 50 pet.
Achteruitgang valt te constateeren bi de
S. D. A. Pdie op klein 80,000 had moeten
komen, doch er een 10,600 onder Is gebleven.
Ook de communisten zin (eenige honderden
stemmen) bi de verwachting achter gebleven
De vriheidsbond heeft wat minder gekregen
dan. kon worden verwachteen deel daarvan
Is vermoedelik aan de groep-van Houten ten
goede gekomen, die het overigens te Rot
terdam niet ver gebracht heeft.
Te Amsterdam sfln vergel|kbaarder cifers
betcblkbaar uit de gcmeenteraadsverklesingen
van April 1922, Wanneer men die als grond
slag neemt blikt daar ondanks het .Doolhof-
advies van het Handelsblad de Christ.-bist.
wind alweer aan het luwen. Van 26.000 vielen
zi op 17.009.
De roomsch-katholieken zin vri wel zichzelf
gebleven. Zi boeken een vooruitging van
enkele honderden stemmen. En voor de anti
revolutionairen geldt hetzelfde.
De Vriheidsbond ia sterk achteruit gegaan
Zi verliezen ongeveer 8000 stemmen, als men
het comüé Den Hertog (In 1921) en de groep
Van Houten (in 1922) buiten rekening laat.
Telt men deze mede, dan wordt het verlies
ongeveer 10,000.
De vrisinnlg-democraten daartegenover
gaan een 5000 stemmen vooruit.
Sociaal-democraten boeken een kleinen
achteruitgang (ongeveer 2000 stemmen).
De communisten hebben een vooruitgang
van 4000 stemmen. Daartegenover is de Ra-
pailleparti, met 10,000 stemmen minder, in
eengezakt.
Een zetelraming voor vier kieskringen
Volgens de Donderdagavond om 11 uur
ontvangen ambtel|ke cifers der kieskringen
Amsterdam, 's Oravenhage, Rotterdam en
Haarlem verkregen ondarataaade groote par
tien het navolgend aantal stemmen:
S D A P 221,133
R-K Staatsparti 153.677
Anti-Rev Parti 85,425
Vriheidsbond 84,257
Christ-Hist Unie 70,757
Vria-Dem Bond 36 192
Comm Parti 32 434
Hieruit iou met eenige waarschinlikheid
kunnen worden afgeleid, dat aan bovenge
noemde partien voor die 4 kieskringen het
volgende aantal setels zou kunnen wordea
toegewezen
S D A P 8, R K Staatsparti 6, Antl-Rev.
Parti 3, Vriheidsbond t Chrlst-Hlst Unie 2,
Vris-Dem Bond 1, Comm Parti T
Voor de volgende kleine partien loopt het
aantal stemmen volgens de ambielike ge
gevens der bovesg*. acemde kieskringen naar
den geraamden driekwart kiesdeeier toe
Herv (Oer) Staatsparti (Hagen c s), Christ-
Dem Parti) (A P Staalman c s), Lib Groep
v. Houten, verbonden met de Staatsparti v
Volkswelvaart (Faubei e s)
•s
fl
8
s
Totaal der uitgebrachte stemmen
Aantal Kiezers
Van onwaarde -....;
Mr. S. van Houten (L, G)
Mej. Mr. E. C. van Dorp (L. G.)
Dr. C. C. Dutilh (L. G.)
Mr, R, A. Fockema (L. G.)
J. D. Viruly (L. G.)
A. H. Baron v. Hardenbroek v. Amraerstol (L Gj
Jhr. J. O. de Jong van Beek en Donk (L.
D. van Lookeren Campagne (L, G.)
A. F. L. Faubei (S. V. V
B. H. Vos (S. V. V.)
J. Frijda (S. V. V)
J. H. Rippe (S. V. V.)
Ph. S. de Laat de Kanter (S. V. V.)
J. L. de Koning geb. Van Arkel (S. V. V.
K. K. Donw van der Krap (S. V. V.)
Mr. J. A. de Wilde (A .R.)
C. van der Voort van Zijp (A. R.)
A. Colijn (A. R.).
J. F. Heemskerk (A. R.)
C. van den Heuvel (A. R)
J. van der Molen (A. R.)
J. A. Jansen Manenschijn (A. E.)
J. Schouten (A. R.)
C. Warnaer (A. R.)
F. van Puffelen (C. V.)
T. Tiebbes (G. V.)
F. J. Welzenbach, (C. V.)
A. M. van Schenk Brjll (C. V.)
W. J B. van Liemt (N. K. P.)
Mr, I. A Swane (N. K. P.)
D. Wijnkoop (Com. P.)
Dr. W. v. Kavesteijn (Gom. P.)
J. W. Kruijt (Com. P
C. J. Kuiper (R. K. S.)
H. J. Borgnols (R K. S.)
Dr. A. C. A. Hoffman (R K. S.)
A Kolthek (SP.)
F. Kamstra (SP.)...
J. B, Meisner (S. P.)
Joh. Mooij (S. P.)
G L. van der Zwaag (L. v. d. Z.)
Mr. H. P. Marchant (V. D. B.)
Mr. B. Bakker geb. Kort/(V. D. B.)
Mr P. J. Oud (V. D. B.)
Th. M. Ketelaar (V. D. B.)
F. E. H. Ebels (V. D B.)
P, Nolting (V. D. B.)
Welleman (V. D. B
Mr. S. J. L. van Aalt en (V. D. B
H. de Ruyter Gz (L. d. R.)
A. van den Hoven (Pl. B) Prot
H. W. Elfferich (PL B) Prot.
H. Doude van Troostwijk (Pl. B.) Prot,
B. Rekveld (Pl B.) R-K.
P. J. Roelands (PL B.) R, K
A. Braat (Pl. B.) Links
L. B. van der Slikke (Pl. B.) Links
E. Huijsman (Pl. B.) Links
J. Barendregt (Pl. B.) Links
C. Wolmerstett (Pl. B.) Links
J. W, Bos (Pl. B.) Links
A. C Visser van IJzendoorn (V. B.) hoofdlijs
Joh. Westetman (V.'Bi) hoofdlijst
L de Groot (V. B.)hoofdlijst
Drion (V. B.) hoofdlijst
B. D. Eerdmans (V. B.) hoofdlijst
P. Droogleqyer Fortuyn (V. B. hoofdlijst)
W. J, C.Schuurman (V. B.) hoofdlijst.
Esther Welmoet Dyserinck (V. B hoofdlijst
M. L W. J. Bijleveid (V. B.) hoofdlijst
Abr. Staalman (V, B le lijst
M van der Hout (V! B.) le lijst
B. Nieuwold (V. B.) le lijst
S. Postma (V. B.) le lijst
A, E van Braam Houckgeest geb. Schroo
(Y. B.) le lijst
Henri ter Hall (V. B.) 2e lijst
A. S. J. Fernandes (V. B.) 2e lijst
P. Goedhart (V. B.) 2e lijst
M. Joëls Jr., (V. B.) 2e lijst
J. van Gelderen (V. Bi) 2e lijst
A. P. Staalman (C. D. P.)
J. H. Staalman (C. D. P.),
H. Visser (C. D. P.)
Alb. Hakroort (C. D. P.)
Jhr. Mr. E. van Berestem (O) i
Dr. E. Benebakker (Q.)
Dr. Jan Kalf (O.)
Dr. J. van Leeuwen
J. G. Moojen (O.)
Mr. J. F. van Royen (O.)
Prof. Dr. R. H, Saltet (Ór)
L. Simons (O.)
Dr. Catharine van Tussenbroek (O.)
Ds, G. H. van Wijngaarden (O f
G. H. Kersten (G. S. P.)
P, van der Meülen (G. S, P.)
J. Vreugdenhil (G, 8. P.)
P, J. Lamoré (G. S. P.)
J. T. Janse (G. S, P.).
J. E, Heeres (0. P.)
J. H. Carpentier Alting (D. P.)
B. Holtrop (D P.)
G. J. Koolemans Beijnen (D. P.)
M. S. Wiener (D%.
Dr. C. W. Th. Baron "Vla* Boetselaer van
Dubbeldam (C. H. U.) ie lijst
dr. H. J. Lovink (C. H. U2e lijst
Kr. Timmers (C. H. IJ 2e ]üst
Mr. J. gchökking (0. H, te lijst
1517
1734
68
505
8
4
2
3
1
2
3
3
1
34
14
1
1
39
1
1
1
47
1
14
1
701
7
2
1
1
7
55
2
8
35
1
1
25
4
24
275
1
i
4
4
1
16
9
53
2
14
15
2
2
1
1
3
2
15
4
4
1
1
1
3
271
1
1
1
1
1
5
19
(3
.9
GQB
481
559
24
154
1
3
1
1
2
1
1
17
a
m
S
Q
J-
s
tc
23
o
EH
e
13
S
o
740
871
34
33
1
1
2
1307
1428
18
15
2
422
15
2
1355
1568
78
cc
St
.a
a
14
251
3
2
1
23
1
1
5
19
169
1
17
25
19
83
4
3
1
I
41
2
189
3
301
2
2
125
30
1
7
47
2
10
2
226
1
4
1
5
42
815
943
35
9
11
1
95
9
'66
5
41
16
454
1
11
7
48
1
4
1198
1368
25
104
42
3
ui
w
263
396;
772
3
2
2
30
4
1
15
32
1
36
1
■M
739
8T1
17
8
i
O
CJ
757
822
30
127
13
1
214
1
2
23
93
1
1
1
1
13
i
1
187
522
637
49
2
219
1
1
125
2
1
14
41
1
1
27
21
46
1
2
14
1
1
O
O
1168
1654
25
8
399
22
15
1
2
2
1
44
3
2
12724
14985
487
191
10
6
8
6
2
2
1
10
2
1
2
1
1
1
4565
60
40
5
7
5
1
5
2
1
1
74
3
21
1
3
793
1
39
1
104
1
1
1
1
2
12
25
2
10
1
1
10
1
3
1
1
1
1
9
1
43
81
29
8
1
5
68
4
1
631
