Zaterdag 17 Juni 1922,
87,t# Jaargang N*. 2816
Eerst© Blad.
Nationale Bankvereeniging
Antirevolutionair 7Jr Orgaan.
IN HOC SIGNO VINCES
VEN Jr
i DIJ SC
'handt!
t 73
)AM;
VOORBEREIDING.
OP 0EÜ UITKIJK
RÖDER VERBEEK
I
PRIJZEN
IDDELHiSIIS.
KING!!
koopt.
44b,
DAM.
v«®r de Zuïdliollaiidsclie en SEeemrsclie Eilanden®
W. B0IKH0YIH 2®a®a,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie franco toe t© zenden
de Uitgevers.
a
PH
C8
p—i
a
O
O
a
a 1
Mr. J. A. WILDE
isdaniis Mededeaïing®?!
Kantoor MIDDELHARNIS.
ZITDAGEN tijdens BEURS
Woeisdag SÜMMELSDIJK. -* TABBERS
Donderdag, DIRKSLAP -- v. i. DOEL
Donderdag, OüDDORP -- FLOHIL
Frijdag, OUDE ÏONGÏÏ -- GELUK
Prima WASCHMACHLNES
voor huishoudelijk gebruik,
voorradig bij
Hang 16 -- Rotterdam
If
9
pel- en Pares-
Benen, Frsm-
leestere, Rosea
vak bekoort,
ia voor aanleg
giica, 19957
trouwen,
in Stoelen,
ichllderfjen,
ete Huiska-
ubiementcu
itjec Woifcu
Moquette-
roor Vj der
Schiekade
800.
1#
ajmgjHMMM
Deze Courant veroch$nt eiken WOENSDAG m ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden taace pst poet 75 Ceat vsofaiftbatallBg.
BUITENLAND big vooruitbetaling 1 8.50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS s
39MMBLSDIJK.
Telefoon latereommnnaal No. 202.
ADVERTENTIËN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN t 1.- per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de pteafensinris die zf beslaan.
AdveriantlBa worden Ingewasht tot DINSDAG- sn VRIJDAGMORGEN 10 UUR,
Verkiezingen worden voorbereid We
ken en weken te voren gaan partijlei
ders en kamerleden er op uit om de
beginselen, waaruit zs leven, te ont
vouwen en om de programs punt voor
punt uiteen te zetten. Om enkele be
zwaren tegen een Kabinet of tegen de
Volksvertegenwoordigers recht te zetten.
Om op een nieuwe toekomst te wijzen
nieuwe eischen en niet minder
i
.2
-
CS
CA
a
JD
l»
44
cS
cö
CO
c5
CG
a
n
ft
.SP
^3
b£
a
n
CJ
w
a
d>
ÖD
1
O
r~
SH
flS
T3
o3
0
43
c8
O
O
fcQ
S3
O
N
H
T3
J3
O
43
u*
S3
'Cd
fl
a
88
a
g
43
•s s
O
p .5»
-S
:s» -eg
gevaren.
In één woord: zonder voorbereiding
mislukt elke verkiezing.
Wat dit betreft, is er een groot ver
schil tusschen Voorbereiding in de po
litieke beweging en een voorbereiding''
in de Kerk, die aan den Heiligen Discn
voorafgaat.
Hier is weer een voorbeeld, hoever
Staat en Kerk van elkaar afstaandat
ze haast niet te vergelijken zijnea dat
men die twee zorgvuldig uit elkaar
moet houden, zal men niet of op Staat
kundig of op Kerkelijk gebied tot dwa
lingen en verwarringen komen.
In een ander artikel hebben we al
eens uiteengezet, waarom Kerk en Staat
twee onderscheiden terreinen zijn, met
een anderen oorsprong, met een ander
doel, met andere middelen, met andere
wetten. Alles gansch anders! En de
Voorbereidingsmaatregelen wijzen daar
ook op. Maar er is ook overeenkomst.
Is er in de Herv. of Geref. Kerk,
voorbereiding voor 't Heilig Avondmaal,
dan wordt er een predikatie gehouden,
waarin de Kerkleden worden aange
maand zich te onderzoeken of ze ook
behooren tot de in het Avondmaals-
iormulier genoemde ongenöode gasten,
wier persoonlijk of huiselijk cf maat
schappelijk of kerkelijk leven aan pu
blieke kritiek bloot staat, Dronkaards,
kaartspelers, kijvers, echtbrekers,
woekeraars, roovers enz, een heele
groep van personen, met name ge
noemd, wordt uitgesloten. Daarbij
wordt in 't Formulier ook gewezen
op den Band der Eenheid in en om
Christuswil, waar gesproken wordt van
lidmaten, die door denzelfden Geest in
waarachtige broederlijke lief de verbonden
zijn als gevolg van 't waarachtig za
ligmakend geloof, met één Lichaam,
met één Geest, en znlks (zoo staat er)
niet alleen met woorden, „maar die dat
metterdaad tegen malkanderen bewijzen"
Zoo wordt 't in onze Protestantsche
Kerken voorgelezen, als 't Heilig Avond
maal er is; maar bij de Kerkelijke
voorbereiding, een week te voren, wordt
daar reeds op gewezen, en dan ieder
vermaand om van de Tafel af te blij
ven, die met een anderen Get st bezield
is, warit die eet en drinkt zich een
oordeel, en haalt den vloek over de
Kerk en zich zelf en de zijnen.
En dan wijst de predikant op zich
zelfen hij wijst op den kerkeraad
en hij wijst op de kerkleden, hoe ze
hun taak en plicht vervullen of ver
waarloozen. Ieder krijgt natuurlijk zijn
beurt, En zoo gaat ieder, vermaand,
onder bewustzijn dat er wat heiligste
komen staat, naar huis en komt
dan de volgende week al of niet ten
Heilige Dische in waarachtig zaligma
kend geloof, vol lief de en broederschap
zonder twee geesten, maar met, één
Geest, die bewijzen moet, dat predikant,
kerkeraad en kerkleden, Jongelingsver -
eeniging, Jongedochtersvereeniging en
Sehoolvereeniging, en soortgelijke orga
nisaties één Lichaam zijn in eik geval
één Geest bezittendat 't in die Kerk
organisatie tuischen alle broeders en
zusters heel goed zit, en dat de Wereld
daarbuiten zulks ook weet en ziet,
want anders wordt zoo'n Voorbereiding
nog uitgelachen en zoo'n Avondmaal
nog bespot.
Zoo gaat 't in de Herv. Kerk en in
de Geref. Kerk al eeuwen in allerlei
taal en spraak en vorm. Maar zoo is
't in de Staatkunde niet. 't Kan zoo
ook zoo niet. Of een burger, een kiezer
rondom in de ruzie zit, hij mag stem
men dien hij wil en stemt naar zijn
politieke hart, naar zijn politiek program.
Zijn stemming is even geheim, als 't
H. Avondmaal een voor allen zichtbare
zaak is. Hij gaat naar de Stembus, al
zit hij midden in een proces en al is
hij omringd door advocator ij.
Of hij drinkt en klinkt, nachtbraakt,
of den Zondag, of Christelijke gedach
tenissen verfonfraaitof hij liegt en
bedriegt, lastert en scheldt met vrome
en onvrome praatjes: hij stemt en moet
stemmen, anders loopt hij boeten op
Zijn eenig richtsnoer is 't politiek
program; de eischen der Maatschappij,
zooals zijn program die ontvouwt, 'tls
een vertrouwen in de toekomst, dat
't op zoo'n program in den Lande goed
kan gaan voor Overheid en Volk. En
de liberaal ziet vóór zich een andere
toekomst dan de R. Katholiek en deze
weer een andere dan de Antirevolu
tionair, En zooals zij de toekomst zien,
zoo st-mmen ze. 't Is alles wereldsch
werk met een wereldsche toekomst met
wereldsche middelen, stemkaart en
stembus en potlood al is 't waar
om met de Oudjes te spreken, dat er
achter die waarheid nog een waarheid
ligt; en dat al dat wereldsche werk
een dieperen ondergrond heeft, dien
duizenden kiezers en kiezeressen zich
zeer goed bewust zijn En of ge dien
ondergrond nu Kerk, of Belijdenis; of
religie of Cultuur noemt, 't alles on
dergrond, waarop uw stemming steunt.
Daarom is er ook in verkiezingsdagen
voorbereiding noodig. En 't program
moet ontvouwd, èn de politieke onder
grond moet blootgelegd. Daarom is er
geld noodig; duizenden en duizenden.
Daarom zijn er sprekers noc dig. Daai om
is de heele f^ers in rep en roer. Worden
muren en schattingen beplakt en be
smeerd. En er is lokkende reclame in
papier en foto
Wat een reuzenverschil met die stille
voorbereiding in de Kerken.
Voorbereiding in de Kerkdaar maaktv
men geen reclame voor zich zelf, maar
't is onderzoek van eigen zonde; "t is
't dieplood werpen in de ruimte der
sombere ziel: 't is schuldigverklaring
aan de geheele Wet't is zijn ellende
meer dan ooit proeven, om daaruit te
roepen in 't Geloof om vaster vertrou
wen op, meer rusten in God, meer zien
naar Golgotha's verlossing; meer kin-
deriijke overgave aan den Heiland der
Schriften.
Voorbereiding in den Staat: studie
van beginselen van Staatsrecht, belas
tingen,-revolutie, socialisme, landbouw,
Staatsmacht, crisis, ingfijpen of niet
van de Overheid in 't gezin, in uw
huwelijk;, vrouwenstemrecht,dat zijn
de woorden, die ge slag op slag leest.
Maar van Zonderouw, van schuldbesef,
van Middelaarsliefde, och't wordt in
de politiek zoo weinig gehoord dan als
ondertoon, als ondergrond, als besef
van iets diepers, dat aan alle Leven
eigen is,
Staatkundig en Kerkelijk leven vinden,
zeer gewis, hun uitganspunt in onzen
Goddoelen, zeer gewis, op een Eeuwige
Toekomst, 't Eere zij God geldt beide.
Maar de Staat is toch der Aarde, in
haar stoffelijk leven; doch de Kerk is
der Aarde in hare geestelijke goederen
en schatten van Godzaligheid en Hei
ligmaking.
De Staat heeft een scepter. De Kerk
een kruis.
De Staat waakt over uw goederen.
De Kerk over uwe ziel.
De Staat heeft menschen. De Kerk
zonen en dochteren des genadeverbonds.
En zij zie genAi ziet! hoe goed en
lieflijk is 't als
Voorbereiding in den Staat: 't is
telkens 't verstand oproepen om te
getuigen van 't beste voor aller welzijn.
Voorbereiding in de Kerk: 't is maar
een 6 tal dagen van Geloofsonderzoek,
waarna de Dissche wordt toebereid.
- Godsdienst en staat zijn niet te
scheiden, maar Kerk en Politiek zijn
twee. Beider „Voorbereidingen" wijzen
op een ondempbare klove, waar de
eene U wijst op particulierede andere
op algemeene genade.
V 50 lijsten.
Zou een nenftch niet van zfjn eigen Natie
gaan walgen Hebt ge ooit kunnen denkeu,
dat er in Nederland toch aooveel baantjes
jagers zitten, wlen 't nergens om te doen is
dan om de f5000 voor't Kamerlidmaatschap.
Om op der naamkaartje te kunnen zetten: Lid
der 2e kamer der St. Generaal* en er mee te
geuren. Leg de programs maar voor U, van
die 50 igsten, en ge ziet onmiddellijk, dat ze
wat die snertpartlen aangaat, maar een of 2
kleine wfziglngen bevatten van de hoofdge
dachten der gcoote partgen. En om zoo'n
prutsveraudering laten ze zich candldaat
stellen.
Sjonge, sjongedan komt der naam in de
kranten en op een stembiljet. Gekozen wor
den, er is geen kansl Maar ze staan dan
toch maar op 't Stembiljet. Je ziet der naam
toch t Ha, ha t die onbenullige ijdeltuitje
kan em toch kiezen.
Heerlgke oude, goede tijd. Er waren Libe
ralen, Anti's en Roomschen Later Liberalen,
Socialisten, Anti's, Chr. Historlschen en
Roomschen. 't Was al aardig voldoende5
lijsten kunnen 5 beginselen vertegenwoordi
gen maar 51 igsten is gekkenwerk
Es daarom ook zal elk kiezer w|s doen,
om van 49 igsten geen notitie te nemen.
Matsch er mee. Er moest geea stem cp uit
gebracht worden, dan zouden die Kameroeun-
hazen en ijdeltuiten 't wel afleer en om zich
naar voren te schuiven.
De kiezer en kieseres houde 5 igsten in't
oog; dat zgn de hoofdpartijendie gaan
aanstonds regeeren, daarvan komen de Mi
nisters aan de Groene Tafel Maar als Anti's
zoeken we de Antirev. lgst en wc maken
't stipje zwart vóór den naam van onzen
flinken candidaat die 't Algemeen belang wil
dienen
Rechts houden, mannen en vrcuwen
OP No 1 DER AKTIBEY. LIJST
Nadruk verboden.
mMevrouw" en dienstbodeIII.
(Slot,)
Zondagmorgen, de eerste Zondag in
Meil
Het is nti Lente, na langen, bangen winter
tijd, die nooit scheen te eindigen, al leng
den de avonden, al was de zon's morgens
allang alle stadsmenschen te vlug af
het ia nu Lente: de knoppen botten, de
vroege bladeren hebben zich al ontplooid,
de eerste bloemen bloesemen en geuren, de
vruchtboomen staan in den bruiloftstool of
■laan de laatste hand aan hun toilet.
't Was heden vroeg dag In den huize
Verschuur.
Gisteravond klokke tien was er ai „ge
lezen" en „gedankt" en zond mevrouw allen
naar boven.
„J| ook, Tooije moet morgen vroeg op,
ik zal die paar kopjes nog wel even om-
wasschen en, denk er omals juffrouw
Fransien nog een half uurtje praten wil, --
je hebt strenge orde», om direct naar bed
te gaan I"
De glimlach, waarmee 't gezegd wordt,
maakt, dathet „streng" met een korreltje
zout gegeten wordt, maar z a k e 11 k, dat
weet Toog nu allang en dat vindt ze hier in
huis alt|d zoo aangenaam, duldt de „order"
gernerld tegsuspaak.
„Goed, mevrouw!" antwoordt Toos en
gaat heen
Ze is nu drie jaar h| mevrouw Verschuur
Eu In die drie jaren heeft ze hier haar
„thuis" gevonden, zooals ze dat haar ganiche
leven nog niet heeft gehad.
Haar vader li in dien tijd gestorven.
Spottende met den godsdienst en twisten
de met God, is h| ook zfn laatste jaren
door het leven gegaan m zóó heeft-.bi op
z|n kort ziekbed gelegen en toen 'n keer me
vrouw, uit diep innig meerijden met een
verloren menschenzid, hem op Toos' aac-
40 cent per regel.
houden bezocht, had h|, nu ja 1 toegeluis
terd maar tenslotte alles afgesneden
met een koud: „Dat'is toch niks voor my I"
waarop elk „goed woord" afstuitte, als de
p|l op het stalen borstharnas.
H| stierf, gelik hi geleefd had.
Haar moeder is bi een der andere kin
deren „in", waar se haar kost nog dubbel
verdient door de velerlei handreiking die
z| biedt in de zorg voor het wassend gezin,
Toos, van haar verdienste, geeft met nog
een der kinderen, 'n maandd|ksche bi
drage, waar moeder alch van kleeden kan
en als er bi mevrouw Verschuur waf „af
valt", dan is daar allicht nog iets bi voor
„de oude vrouw".
Gods Woord keert nimmer ledig weder.
De eenvoudige toespraak, door mevrouw
Vei schuur tot den zieken vader gehouden,
waar die niet naar luisteren wilde, heeft
de moeder, die er bi zat, opmerkzaam ge
maakt op de dingen der eeuwigheid.
Zi gaat thans vri geregeld naar de kerk.
In hoeverre haar dit b e h o e f t e is
in hoeverre de prediking des Woords haar
tot zegen werdwie zal dkt zeggen
Zi laat nooit iets uit.
Maar 't feit aléén reeds, dat ze een ge
regelde kerkganster werd, stemt de familie
Verschuur, die trouw naar haar informeert,
tot vreugde
De familie én haar dienstbode I
Want die drie jaren hebben langzaam,
maar zeker» bi Toos een radlkale omme
keer gevrerkt, zoodat waar ze hier kwam
omdat hei see „goeden dienst" heette ea
ondanks het feit, dat ze bü „fijne mea-
selsen" kwam, aan wier „finheid" ze zich
weieens stooten zou, ze nu ook hierom
niet meer weg zou willen, wil sa het Ruth
in aiien ootmoet en bescheiden leerde
nazeggen: „Uw volk is m%a volk en uw
God is mijss Godl"
De baud des geloofs bindt haar aan dit
huis.
Dat was niet zoo inééns gegaan
Niet als een wouderboom opgeschoten.
Neen, het was langzaam gegroeid maar
nu wortelde het ook des te steviger en kaa
za 's asonds, voor haar eigen ledikant neer
geknield, haat' Heiland zoo innig danken dat
Hi haar weg naar dit huis heeft geleid.
Hier, waar ze haar Zaligmaker vosd
Ia 't eerst dat zal za met schaamte erkennen,
gleed elks uiting van het christelijk geloof
langs haar heen als ,t regenwater langs een
oliejas.
't Was al klank, niets den klank,
Viandichap werd niet b| haar openbaar.
Dat er thuis behoorlijk t|d werd afgezon
derd voor de huiselijke goddienstoef ening
vond ss best; vooral ook, dat de dienstbode
daar bij geroepen werd, je had dan es
even rust sa werd niet zoo afgejakkerd.
Gok met den Zondag kan ze zich heel we
vereenlgen.
Alles wat maar éven gemeden kóu worden
werd dien dag niet gedaan en dat gold
zoowel voor haar als voor de anderen.
„Zondag is bi ons cta makkelijke dag",
zei ze.
„De bedden worden wat recht gelegd, even
stof afnemen.en alles is in orde. De
vaten worden 's middags weggezet, dat kan
'a Maandags, zegt mevrouw m ais er dan
eea „erge" vaat staat, dan doet ze 't schort
voor en wascht zelf mee. „Beter dat ik 's
Maandags een uurtje langer loop, dan dat
er je Zondag om bederven moet, Toos
Dat vin ja niet vaak", zelden de vriendin
nen.
't Kerkgaas, ja 't kón in 't eerst wei-
eens wat erg lang durendan verlangde Toos
weer eens haar voeteu te verzetten.
„Maar 'f is toch wel leukzei ze.
Er wordt geen onderscheid gemaakt. Eén
keer op 'n dag moet Ik mee, maar mevrouw,
Fransien en ik blijven om de beurt 's mor
gens thuis en wie naar kerk gaat, diegadi
en er is geen sprake van, bij thuiskomen
dat er nog wat stdótwie 'r ook thuis blgft,
d i e ruimt op 1"
„Via je aiet vaak I" werd weer gezegd.
„Of 't Zondag is of door de week" merkte
een bitter op, se laten je maar loopen
laat maar staan, dat kan de meld wel doen,
wordt er gezegd I"
„Ja, als je deu middag vrij kriggf, jagen
ze voor den middag nog zoo den bes-af,
dat je eerst, eer je uitgaat, sóó maar op je
bed neervalt om wat op adem te komen 1
„Noul aoo erg!" vergoelijkte een ander.;
„je hèbt za toch I" werd er beaamd
„En dat van Toos, dat je mast mevrouw
en de juffrouw eigenlik gelijkgesteld wordt,
dat heb je toch zeiden", was de algemeene
opinie.
Toos vond het wel leuk, dat se zoo praat
ten.
Eu dit had ze eigenlijk te danken dat ze
b| minheer Verschuur „fin" waren, dat be
greep ze wel.
Maar 't duurde een hselen poos, eer Toos
begrijpen ging, dat dit fin zin iets daders
iets méér was dan een kwestie van vorm en
smaak, of ook van 't verstand, dat het
een zaak des harten was.
Eerst langzame:hand leerde ze dit.
Zoo had het eens, bi zeldzame uitsonde
ring, leeiljk ge-onweerd in den buiseliken
kring.
Fraasien bad, bij 't ontbgt reeds, hevig
osgencégen gekregen met haar twee jaar
jongere zuster over een muziekuitvoering,
ochToos begreep het rechte es niet van,
maar de jongate was erg n|tiig geworden en
had van Fransien leeiijke dingen verteld, waar
deze met verontwaardiging tegen opkwam,
maar had, dht begreep Toos welden
apïker op den kop geslagen, toen se met
meisjeswreedheid baar meening moiiveerde
dat er verband bestond tusschen die muziek
uitvoering, Fransien's doorzetten om er heen
te gaan, en de aanwezigheid in de stad van
Maurits van Drommelen, den zoon van een
vriend des heeren Verschuur.
De gaaache tafei raakte in beroering.
En Verschuur moest tensiotfe met erm hef
tig woord tot stilte en zwijgen vermanen,
masr hef booza kijken en mokken blééf.
De huiselijke atmosfeer, dien dag, was be
dorven.
En 't werd er niet beter op, toen 's middags
de h.er Verschuur, die onaangenaamheden
had gehad op kantoor, geprikkeld door de
vóéibare ooriogsstemuiing onder-de huisge
noten, een der so&eta eea ongezouten standje
maakte, feitelijk om een kleinigheid» in elk
- L
