Woensdag 22 Maart 1022. 87*u Jaargang N°. 2701. A ntirevolutiona foor ile %nidfiolliin<f!$elie cm Ileeiiwsclie Eilanden. ifÈiirriliiwinE Orgaan ding* 'AND. INGEZONDEN, Ei. 'W fit Den 17 Febr. j.l. heeft de Regeering ingediend een ontwerp op de dienst weigering. De zaak zelf is niet nieuw. In de 2e Kamer op 14 Juni diende de heer Drion een motie in luidende: >De Kam r, overwegende dat 't wenschelijk is de vrijstelling van dón dienstplicht te verleenen wegens gemoedsbezwaren naar bij de Wette stellen regelen,gaat over tot de orde van den dag.« Eq reeds vóór dien tijd was er in 't land en bij de regeering een nadenken ge weest, hoe er toch met soldaten moest gehandeld worden, die werkelijk ge moedsbezwaren hadden tegen 't dragen van wapenen en dus vanzelf tegen den militairen dienst. Thans heeft de Re geering daarop een antwoord gegeven, want er staat in ait 1: »Hij, die voor inlijving als dienstplichtige is aangewe zen, of de militair, die op grond van zijn overtuiging, dat hij den evenmen'sch niet mag dooden, ook wanneer dit in gevolge overheidsbevel rechtmatig is, gewetensbezwaren heeft tegen de ver vulling van militairen dienst, bepaalde lijk gericht op strijd met de wapenen öf van welken aard dan ook, kan zich met een met redenen omkleed verzoek schrift, wenden tot Onzen Minister van Oorlog enz. Mag zoon persoon dan naar huis terug Neen, want er staat in art. 3, dat hij, die de wapenen niet wil dragen, belast wordt met militairen dienst, die niet gericht is op strijd met de wapenen en dat hij, die soms nog andere bezwaren mocht hebben, zal worden te werkge steld bij een staatsbedrijf, (maar niet bij wapen- en munitiefabrieken), om aldaar zijn werkelijken dienst in gevolge wet of verbintenis te vervullen. Wie dus een strijd met de wapenen haat, maar toch het militaire leven als zoodanig niet haat, krijgt in dien mili tairen dienst een ander baantjemaar hij, die het geheele militaire stelsel haat, wordt in een Staatsbedrijf een post gegeven. En moeten deze dan net zoo lang of kort dienen als de gewone soldaten Neen, langer, Die den strijd met de wa penen haat, blijft 6 maanden langer onder dienst. De tweede groep blijft een jaar langer. Als uitgangspunt heeft de Regeering genomen het hebben van Gewetensbe zwaren, waarbij een breedere schare wordt omvat dan door de Zweedsche wet van 21 Mei 1920. Want deze Zweedsche verleent alleen vrijstelling van militairen dienst aan hen die slechts bezwaren hebb8n berustend op godsdienstige overtuiging, terwijl de llollandsche Wet ontziet hen, die èn godsdienstige èn zedelijke bezwaren hebben. Maar de politieke dienstweigeraars dan? En die ef-een propaganda mee willen maken tegen de rechten der Overheid, zijn die ook vrijgesteld? Geenszins. Uitgesloten zijn de poli tieke dienstweigeraars, en zij die de dienstweigering als propagandamiddel gebruiken, om aldus tot geheels ont wapening te geraken, en zij, die het Staatsgezag bestrijden, dat hun die plichten oplegt. Maar als nu zoo'n Gewetensbezwaarde zelfs niet in en Staatsbedrijf wil wer ken, óf er toch Werkende daar zijn plicht veronachzaamt en zich bij voort during misdraagt, wat moet er met zoo'n man gebeuren? Hij wordt gestraft of met een paar jaar als er opzet in't spel is, of met 6 mndals er geen opzet tot verwaarloozing was. Roe moet men nu tegenover dit Ontwerp gaan staan Men erkenne na tuurlijk 't bezwaar des Gewetens, maar dan diene er een zekere achtbaarheid te zijn. Een gewetensbezwaar is een teedere zaak, omdat het geweten een aanraking is met God, De consciëntie is van oogenblik tos oogenblik rechtstreeks de aanraking aan 's menschenziel van Go ils heilige tegenwoordigheid. In de citadel van zijn geweten teruggetrokken gevoelt en weet de mensch, dat Gods almacht voor hem aan de poorten waakt. In de consciëntie is de mensch onaan tastbaar. En heeft de Overheid den moed om dat geweten aan te raken, dan maakt zij martelaars en heeft haar kracht en macht over haar 6igen bestaan v rloren. De martelaarskroon der Stand vastigen is de doornenkr. der Overheden en van haar gezag. Masr zoo'n marte- laarskr. is niet voor ieder weggelegd. Ze valt slechts- hem of haar ten deel, die 't Le ven ziet in't Licht der eeuwigheid. Die verstaat, wat het zij, Gode m er te gehoorzamen dan de menschen. En dat verstaande mogen de martelvuren hoog oplaaien, maar daarboven zweeft de Geest, die den psalm des lof in de verzengende keel legt, en die de God gewijde klanken weg voert over de vlak ten, door dal en over berg, over zee en vas eland, om ze te doen opvangen door degenen, die van 't ruischen des Geestes al eerder iets mochten verstaan. Voor die consciëntie moet de Overheid wijken,omdat ze regeerende bij de gratie Gods zonder haar eigen roeping te schaden zonder haar eigen consciëntie geweld aan teedoen wijken mag voor de overtuiging, gegrond op de wil van Hem, aan wien z? haar macht en roeping ontleent. Zóó gesteld is de dienstweigering door de Overheid te eerbiedigen. Maar men kan zich als aanstaanden soldaat ook bezwaard ge-oelen onar deoen die met de Godsbetrekking tot den mensch niets te maken heeft, uit gewone mensche lijke overwegingen, zoosfs de humani taire, ethische mensch ook bezwaren kan gevoelen En dan zegt 't Wetsontwerp voor zulke menschelijke overwegingen ga ik-ook opzij. Weer anders is't geval als men noch in 't Gode meer gehoor zamen dan den mensch, noch in een zuiver moreele gedachte, zijn steun zoekt maar als antimilitaiiist optreedt. Tolstoi beriep zich nog op 't woord van Jezus »Wederstaat den booze«. en pleitte daarom voor neerleggen zelfs niet op nemen der wapenen. Bij hem was nog een beroep, zij 't onzes inziens een ver keerd beroep, op een woord der HL Schrift, maar hoeveel zijn er niet, die van gewetensbezwaren spreken zonder zich ooit om contact met God en H, Schrift te storen. Er zijn onder de an- timilitairisten gewis mannen, die den inhoud der H. Schrift verstaan, maar er zijn er ook die alle bewapening ver foeien, zonder ooit in hun hart te voelen opkomen den wensch om als beelddra gers Gods er voor te waken eikaars bloed te vergieten. Alleen maar anti- militair zijn om 't leger af te breken en de Overheid te berooven van haar machtige Legerorganisatie, die behalve voor mobilisatie, ook dienen kan voor inwendige onlusten, algemeene stakingen revolutiën enz. Moet de Overheid ook dit geweten beschermen Er zijn Communisten, die 't geweten noemen een maatschappelijk gevoel en ze plaatsen zich dan op het historisch- materialistisch standpunt van Marx, daf alle gedachte product is van het sociale raderwerk. Ze haten deze kapitalisti sche Maatschappijen willen ze zoo spoedig mogelijk omverwerpen, en op de puinhopen der oude Maatschappij een nieuwe bouwen. Hij gelooft in die Toe komst, hij dweept ermee, het is zijn Nieuw Paradijs, waarin eeuwige vrede wonen zal. En hij klemt zich aan dat denkbeeld vast en vormt zijn religie. Mag zoo'n man ook vrijgesteld van den dienst. In één woord, er is ook Ijier een antitheseöf met zijn geweten rusten in God öf ermee rusten in wat daar buiten ligt. En dan komt de vraag op Heeft de Overheid bij de genade Gods, als za respecteert de idee van den Christ- geIoovige,ook te eerbiedigen de meaning, het geweten van hen, die zonder God uit lou'er menschelijke overwegingen de wapenen niet willen dragen De Wetgever geeft antwoord op die vraag, Politiekedienstweigeraars moeten dienen, öf gaan de gevangenis in, want ze willen de Overheid ber roven van haar gezag en macht, h&ar bestrijden om zoo zelf de Regeering in handen te krij gen met al de gevolgen, die daaraan vastzitten. VERKOOPIËGEN. I. RDAM. Maart, te Dlrkslaud, drie weken elaar te Stad ivoudlge be lt f 50 boete, cher te Stel- deling, werd commissaris. /ENHAGE. an P. D,ge- raal; j'edeti- de van een dam, vnarbft raf werd ver van geld. ok nis. veroordeelde vangenisstraf de geheels ist tot onmid- I. oniale waren, een openbare C. W. J. van De strfd die r gemeente ie uur een open» renteraad be- iededeelingen op grond bfl rerzoek Bank nemen 2 aan- ik it en 2 Regen- gens: Rossum lossura pr uuren irdenlng hef- som der per erordening grooting 1922 i met nieuwe :sverordening ir Hondenbe- :n Struis/Mar- rkeersweg ing voor aan- nieg nieuwen itebegrootlng lie tot Wering 19 Maart des riden binnen- anje Nassau" Abr Jo&gejan r de visschers a Woensdag o in ééa gei$ lor de pellerS '.«geland gedurende de sn gemiddeld 36 K G, welke verd m 47000 K.G. Herkingen te f 1740 I 16.89 drechtf 17 20 f 16.86 ihouden ver te den Bom- ersoeke van met massa' 85 07 50 25 55 30 20 05 25 31 00 00 00 f 4403 f 3052 f 2312 1 2097 f 2500 f 3149 f 1352 f 3772 f 3998 I 3722 f 2064 f 3266 I 2499 f 36485 v Lam bert ui iilik t ib Lij W %- Deze Courant versehint eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie msandea franco per post 75 CsdI big vooruitbetaling. 1Ü3TENLAND bjj vooruitbetaling f 8 50 m laar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT, UITQBVms W, BÖIKHÖYO i Ziiü. SOMMELSDEJgL Telefoon Intercommunaal No, 202. ADVERTENTIËN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 Coif per rugël. BOEKAANKONDIGING iO Cent per regel. DIENSTAANVRAGEN ea DIENSTAANBIEDINGEN f 1.- per plaatsing, Oroote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die sSbeefasa, Advarfeatigtj worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 20 UUR, Alle stukken voor de Hedaetie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden mmn de Uitgevers. Ned. Christen-vrouwenbond. We lazen in de N. R. CL dit verslag: ©p uitnoodiging van de afdeeling Rotter dam van den Ned. Christen vrouwenbond heeft prof. nu. P A. Diepenhorst gisteravond gesproken overDe nieuwe politieke taak der vrouw. De Lutherschs Kerk te Rotterdam, waar de lezing gehouden werd, was matig bezet door een auditorium, dat grootendeeis uis dames bestond. Prof. Diepenhorst gaf een overzicht van den strijd voor vrouwenkiesrecht, welke ge ëindigd is, toen op 9 Mei 1919 het voorstel- Marchatit met 64 tegen 10 stemmen werd aangenomen. Kfl wees er daarbij op, dat de Christelijke partijen nooit volstrekt vijandig tegenover het vrouwenkiesrecht gestaan heb ben. Immers stonden zij het kiesrecht voor gezinshoofden voor en in vele gevallen kun nen ook vrouwen hocfcUn van een gezin zijn, Thans staan wij voor het feit, dat de vrouw het kiesrecht bezit en nu heeft zü ook een nieuwe politieke taak. Een nieuwe taakwant de vrouw heeft al jarenlang een taak in de politiek vervuld. Wel bezat zg geen stemrecht, maar baar invloed op de politiek was daarom niet gering. Een goed volksvertegenwoordiger toch komt niet slechts voor de kiezers op, maar ook voor het volk, dat achter de kiezers siaat. Niet alleen het stembiljet geeft poll- tieken invloed, niet minder dan dit de gees telijke werkingen, de stille gebeden en zieie- versuchtingen vaa de stillen in den lande en in dezen zin zin de vrouwen reeds tientallen van jaren in de politiek werkzaam géWcsst. Van haar was het verheffend medewerken, dat mausen en zonen tot groote daden bracht. Aan haar hebben wij voor een groot deel de opvolgende Christelijke regeeringen te danken en groot is ook haar invloed op den strijd voor de ChHatelijke school geweest. Nu de vrouwen het kiesrecht en de ver kiesbaarheid verkregen hebben, openbaart zich aarzeling, niet alleen b| de vrouwen zelf, maar ook tij verschillende Christelijke kies verenigingen. Niet stemmen, is er gezegd. Spr komt daartegea op. Zich onthouden van het stemmen is lijnrecht ia strijd met de ge schiedenis en de beginselen der Christeijfce partien. Wel stemmen dus. Maar dan ook zich voorbereiden tot den poliiieken strfjd. En lid worden va r een Christelijk historische of anti-revolutionaire klesvereeuigiag. Geer» af- EOcderlpe politieke vrouwenorganisatie», want er zgn geen afzonderlijke politieke vrou- wetabelangen. Splitsing sou bovendien aan leiding zijn tot rivaliteit en mannen en vrou wen van wederzijdschen steun en voorlichting berooven. Ais ds vrouwen dan eenmaal in de kies verenigingen opgenomen zijn moet men haar ook niet uitsluiten van bestuursfuncties of van plaatsen in vertegenwoordigende colleges Z| moeten echter niet at»even naar evenre digheid tusschen het aantal vrouwelijke ver tegenwoordigers iu bestuurscolleges en het aantal verkiesbare vrouwen. Da verkiezing van vrouwen moet slechts plaatsvinden iu uitzonderingsgevallen, wanneer de levensom standigheden van een vrouw haar deelneming aan het politieke teven niet beletten. Tegen suite deelneming zgn drie beden kingen aangevoerd Iu de eerste plaats zou z4 in strijd «ün met het beginselde vrouw brhoo-t in haar huishouden. Ten tweede iu sfrid met de praktijk der Christelijke parizee, gedurende tientallen van jaren. En in de derde plaats heeft men de vraag gesteld: zou die deelneming niet een» triomf zijn voor de rao. derne vrouwenbeweging, welke in valse he emaecipatiezucht de vrouw van haar eer beroof! Spr. beschouwde deze beswaren. Zeker moet eealge voorzichtigheid in acht genomen worden. Een sterk dee! van de mode>ce vrou wenbeweging hseft het gemunt op onder mijning van het gezin. Maar juist daarom is de tegenweer der Christelijke vrouwen noo- dig. Het Christendom heeft de vrouw van noode, om de onchristelijkheid in het msat- schappelgk laven te keeren. De vrouw heelt het kiesrecht niet aan de Christelgke partijen te danken, zeidespr. ten slotte. Doch haar macht in het politieke leven is nooit klein geweest, wat o. gebleken is in 1918, toen revolutionaire verdwazing ons staatsleven deed wankeien. Met dankzegging is de samenkomst ge sleten. Aan Heeren Burgemeester en Weihou ders van Mtddelharnls —Sommelsdijk. Aan den trelamoo d op Mr. Wgsmau op 31 December Jt. die de procedure leidde tegen Uwe gemeente moet ik toeschreven dat na mens mij voor den Rechter niet het pleidooi gevoerd is op 13 Jan ji. die hij bg conferentie en brief als noodsakel(k toegezegd had om uitvoerig te willen uiteenzetten onder welke omstandigheden dien veckoop onder protest plaat» vond Evenzoo dat niet overgelegd zijn alle door mij gevraagde stukken, die mftne beweringen slaven. En mede dat m|n Raadsman Mr. Van Gigch zich juist vóór dtt pleidooi aan de behande ling der zaak onttrok, zonder van dit voor nemen tijdig kennis te geven Door vroegere U bekende bewerking vaa diverse Heeren die door U gebruikt z|a om die overdracht te bunnen bereiken, heb ik m| daarover niet verwonderd, wat U in vroegere adressen vind weergegeven, maar meer voor de gevolgen gevreesd, die daardoor zekerder volgen. Dit heeft rnjne meeoing versterkt dat de bekende tcelnmoord op Mr. Wijsman aan deze zaak niet vreemd kan zijn, en de vrees dat in deze zaak wel eens bloed zou kunnen vloeien, is bfj rekest aan den Minister van Justitie reeds jaren geleden geuit Ik acht het mijn plicht bij in behandeling zijnde brochure onder de titel „de trein moord cp Mr. Wisman en de Gssrchsndalen te Middeiharnl8 Sommelsdijk", die overtuiging in breeden kring ingang te doen vinden Ik twijjfel zdt niet sa de wijze wgarop Uwe gemeenten, zich nu weer onttrekken aan een zuiver onderzoek, of al dan geen schade toegebracht werd, die vergoed behoort te worden, dat er niet velen zullen overblijven die na die uiteenzetting, aan ie oorzaak vee dien treinmoord twlfeien zullen. In dis brochure zulten ter sake dienende scherpe brieven aan Burgemeester Mija voor komen, zoowel het teruggehaald artikel over de verhouding van Middelharnis tot Sommel»- dp in die dagen en daarvoorwaardoor aanstonds een kentering tot verder samengaan intrad. En dat over de misleiding van den R»ad over geweigerde taxalle. Voorts op welke wijze Mr. Patin bedrogen werd, verder de abonnementskwestie, de zaak Vis, Meyer en min rekest van 20 Nov '07 san den Raad over de belasting heffing gedurende min verblif, dat destijds in zin geh?el door de pers is overgenomen. Bit ailes zal zeker afdoend de bewering weerleggen dat dien verkoop geheel op normaie wise tof stand kwam es ik ruim en goed betaald ben. Daardoor is thans weder de Rechter door U misleid en geliefde U mi in een daglicht ie stellen, dat daaruit volgen moet. Tot nu toe heb ik de Overheden en andere betrokken heeren zooveel mogelijk gespaard en sommigen er zelf gehee! buiten gelaten, zooais Mr. Patjjv, Mr. Mis ea. hetgeen er kend is Maar bestaat daar thans nog reden voor? Niemand heeft mij noch de m|nen gespaard Integendeel s|n die op alle moge like w?ze schanneifk bihaadeld en benadeeld onmogelijk gemaakt dat hnn beroepskeus voor verwezenlijking vatbaar kon worden en dus bun toekomst vei woest En zou dan nu nog iemand verwachten gespaard te zullen worden, terwgl Z. Ex. de Comm der Koningin die Heeren voor promotie voordraagt en handelt als ware die zaak hsm totaal onbekend De procedure zou eludeifk uitmaken of al dan geen schade aan min gezin is toegebracht, di. of ik al dan niet terecht sedert die over dracht op toegezegde eindvergoeding aan dring. Was er geen schade toegebracht, dan hseft mija protest geer.eriei waarde Tsxatie door deskundigen behoort dit uittemaken. Dat is vroeger belet door tnisverirldlng, en dit werd ook su weer belet gedurende de procedure. Eb U beroept U op verjaring en dat dis overdracht heel gewoon plsais vond en ik ruim betaald bsn. Is dit billik, achtbaar voor Uwe Gemeenten of kwade trouw? Diefstal of roof gelukt door een samenweefel van leugen an listige kunstgrepen, machtsmisbruik en omkooplsg, verleenen Uwe Gemeenten niet het recht zich aactematigen dat de gas fabriek cos'y als een onbetwist bezit kan worden aangemerkt. Eu nu ds treiamoord, kort voor de piet - dooien en het niet i-sdieesu der noodlge stukken, en het onttrekken zonder tidlge wsgischuwiug aan verdere behandeling, zal het overbodig zijn in het licht ie stelten dat die procedure geheel onnoodlg was, als U slechts eerlijk had willen zijn, omdat le. De gemeente aangeboden was dat fee- bedrijf steeds te kunnen overnemen tegen taxatieprijs van drie door partijen aan gewezen deakuadigea. 2e. Omdat de Vier Weihouders reeds ge negen waren die zaak te herzien, omdat alien overtuigd waren, dar daarin veei onrecht plaats vond, mits ook den Bur gemeester daartoe zou medewerken. 3s. Door benoeming van eigen Gasdlrecteur (of een ander) en een door rn| en een door belden aangewezen deskundigen, de RAAD van eike Gemeente met weinig kosten kon voorlichten of er ai dan geen schade toegebracht was dte de gemeente verplicht is te vergoeden. Dit ondersoek wss een plicht geweest door de aboncementskwestie en de be straffing van booger hand van een der Heeren. Ofschoon U wellicht geen notitie van deze zult nemen, std ik U evenals vrosger daarvan weer vooiaf ia kennis, temeer nu die door den treinmoord en dc volledige uiteenzetting der zaak, een meer sensationeel karakter zal dragen, van zeer groote oplaag. Doch ook, daf U door mistselpe schikking die opnieuw kunt voorkomen om betrokkenen en sfgestorvenen. En dtt was ook door onze Commissie, de vier Wethouders, Notaris e a. wenschelijk geoordeeld. U ontvangt deze per aanggteekende, omdat Burgemeester Boumau meedeelde dat ver schillende bescheiden wei in Sommelsdijk doch niet in Middelharnis ontvangen zfn. Ook ds plaatselijke pers ontvangt hiervan tegelijk afschrift, opdat wat ook later moge gebeurea, d<s onwetendheid niet uitsluitend zich tot de Gemeente besturen aal bepalen. ADRIAANS. Oud Gas fabrikant costy. NIJMEGEN, (Spoorstraat) 8 Maart 1922, Op Woensdagen 22 en 29 Maart 1922, des namiddags 3,30 uur in hef te verkcopen lo gement Inzet en afslag vanHei sedert ja ren bestaande Logement met café eu woon huis met verder toebehooEen aas de Riagte Nieuwe Tob geia 2 perceelea en combinatie Ten verzoeke en door vertrek vaa den Heer T. H, Holleman Notaris VAN BUUREN Woensdag 22 Maart bij inzet en Woensdag 29 Maart bij afslag, teikeus des avonds 7 uur te Stellendam iu het Logement van Troost, vaa een huis met sfaenen schuurhuis, houten wagenhuis, sif en grond fe Stellen dam, aan de Voorstraat en uiikomeade asn den Z O. Achterweg, op 1 M i 1922, its eigen gebruik fe aanvaarden. Ten verzoeke van Mej. de Weduwe Joh Koese-Verhoeve te Stellendam. Notaris VAN DEN BERG. Op Donderdag 23 Maa»t d.g.v, fe Oude Tonge, in Hotel Geluk afslag; beide dagea des middags ten 2 uur, van: 13 H A. 61 A, 46 cA (27 gem. 73 Roeden) (P.M.) koaibasr bouw land in polder den Grootenblok fe Den Bom mel, in huur tot blootschoof dezes jaars b| den heer P. van Weel aldaar. Notaris AKKERMAN. Op Vrfdag 24 Maart f922, des namiddags V/t uur te Stellendam, aan de Kaai van een groote scheepsafbraak, so. 2 ijzeren water tanks, scheepspompen, scheepsmast, boeg spriet, touwwerk, zware eiken plankeu enz, Deurwaarder GROENENDIJK. Erfhuis te Abbenbroek, op Woensdag 5 April 1922 des voorm. 9 uur, ten verzoeke van Mej de Wed W. H. Weziarveld—Blok, aan de door hsar bewoonde bouwhoeve, van I I 'l i fe

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1922 | | pagina 1