Derde Blad.
WHOKKSaWES
Zaterdag 18 Maart IMS
1790
Woeusdag 15 Maait weid in bet Zondags-
schoolgebouw te Mlddelharnis de Partfidag
gehouden der Antirevolutionairen van het
eiland Goeree en Overflakkee,
Toen otn half twee de voorzitter der Hulp-
Centrale de heer C. Wariraer, de vergadering
opends ni er een tamellk getal Antirev.
van beide kanten van het eiland op gekomen.
Later op den dag kwamen er meer belang
stellenden en ten slotte was het gebouw
stampvol.
Nadat deze landdag op gewone wil ze was
geopend, sprak de Voorzitter een inleidend
woord, de vergadesing bepalende bfj de
huidige politieke en staatkundige situatie,
wees er op, dat In alle partflen slapheid en
lauwheid viel waar te nemen en hoe ook
onze pariS niet die geestdrift en dat enthousi
asme vertoont, welke anders den strgd zoo
kenmerkte.
Warme woorden van waardesriag en van
weemoed over den arbeid en het overlijden
van twee vooraanstaande mannen in de
FlakLeescfce antirev. partij, wllaa de beeren
RchJng, van Ouddorp en Boumsn, van Som-
mekdijk sp ak de voorzitter en stelde ten
slctie voor ia telegrammen, de aanhankelijk
heid en de trouw te betuigen aan H. M. de
Koningin en de leiders onzer partg de H, H.
Idenburg ets Coign, welk voorstel met ap
plaus begroef ca aang^aomgn werd.
Dan verkreeg de WelEerw, heer Ds, van
Lummel van Zuldland eerst het woord, omdat
Z. Eeerw. om drie uur weg moest.
Spr. achtte het voor zich een voorrecht
in deze samenkomst een enkel woord te mo
gen sprek.p. en wel over:
den strijd die komt.
Een goed antirevolutionair zegt ai direct
dit woord komt bfj ons niet te pas. Het is
bij ons geen strijd die komt, maar een strijd
die er is en er altijd geweest is Het is voor
ons altijd een strijd geweest tegen öe Re
volutie, en indien st>|d hebben we nimmer
kwartier gevraagd noch gegeven, onverpoosd
gaat die ifld altf; 1 door en zoo is er geen
strgd die komt, m ar een strijd die er altijd is.
Maar Ut neemt riet weg, dat er verschil
lende Hdperken ia dien strijd z?n ea in ver
kiezingsjaren draagt die strijd een ander
karakter dan in jarea tussehen de verkiezin
gen in. De 8teinbe s3tfSd staat ons da sea zomer
te wachten, de verkiezingen voor de tweede
kamer staan voor de deur ea de jaren die
aan dat verkiezingsjaar voorafgingen warén
jaren van voorbereiding, waarin we feeal wat
te doea gehad hebben om ia onzeomgsvicg
de heiligheid van ons beginsel te verkondigen.
En de zwakke en halve geesten moesten
gewonnen, bezield worden. Ea zoo komt het
na dien t|d van intensieve voorbereiding tot
den daadwerkelijken strijd. Spr. hoopt dat
leder de zwaarte, het gewicht van die voor
bereiding gevoelt zal hebben en dat we ops
niet te beschuldigen hebben dat we ons niet
hebben Ingespannen. Immers dat zou getui
gen van groote ondankbaarheid.
God heeft ons zoo heel veel gegeven om
ons te kunnen voorbereiden. Door hei over
igden van Dr. Kuyper, hebben we geleerd
dat we geen vleesch tot onzen arm stellen,
dat deze onvergetelijke leider van ©es werd
weggenomen was een roepstem dat we een
God in den Hemel hebben die onze sterkte
en kracht is en dat we slechts op Hem heb
ben te vertrouwen.
In de tweede plaats heeft God ons zoo
wonder boven wonder begenadigd ia de
nieuwe leiding van onze parti- Laten we er
maar rond voor uitkomen. Indien enkele jaren
vroeger Dr Kuyper ons ontvallen was dan
had het zoo licht anders kunnen Icopcs. Toen
waren er van de jongere ge.ner.tlle die zich
reeds opmaakten cm den profetenmantel zich
om te werper. Gelukkig heeft God het anders
bestuurd en Kuyper gespaard, totdat de K.H.
Col|n en Idenburg de leiding op zich konden
nemen, die als eenmaal David en Jonathan
broederlijk samengaan aan het hoofd onzer
Partg.
In de derde plsats heeft God zeo rijken
zegen geschonken aan ds anti- revolutionairen
van ons Vaderland in het millioenfontis.
Eigenlek kan daar hier niet over gesproken
worden, de millioeu-actie laat op Flakk'f.e nog
al wat te wenschen over. Daarom ia het
beier er maar over te zwegen van dese plaats.
Spr. zou de meuschen bedroefd maken en
dat wil hg niet. Iemand boos maken ziet bij
niet tegen op indien 't noodlg is, maar be
droefd maakt h| liever niemand.
Tenslotte heeft de datum 1 April een bij
zondere beteekenls voer ons. Dan zal HM.
de Koningin op het eiland Voorna komen
om den historlschen dag van de inneming
van Den Biirl mee te gedenken. Maar 1 April
is voor de anti revolutionairen nog heel wat
meer in dit jaar. Dat zal den dag zp waar
op voor vffüg jaar de „Standaard" werd
omhoog geheven. En vQftig jaar lang heeft
die kostet|ke „Standaard", het orgaan onzer
partg ome beginselen op ons volk doen in
werken.
Dat alles is alleen Gods werk geweest. En
hst e u nu van schandelijk© ondankbaarheid
getuigen, indien we dit niet bedachten.
Die w»psnen om den strgd te kunnen
voeren heelt God ons gegeven.
Noodlg Is het nu om die middelen te kun
nen gebruiken dat er in iedere plaats een
kern, een harde steen, een diamant is, die pal
bl|ff staan voor de zaak, sufkoppen die geen
duimbreed wflken. En om die pit moet nu
iets smakelgks zin dat is de vereeaigjag en
daar bi moet zich bet opkomend geslacht
aanpassen, onze jongens om ons in de pro
paganda ter zfjde te staan.
Spr. Is het niet eens met den voorzitter,
als dese zei, dat we den strfld somber inzien
en de noodige ambitie voor dien strijd ge
mist zou worden. Gaarne gelooft spr. het
van alle andere politieke partjjen doch niet
van de antlrev. partg. Althans wat spr. be
treft, hg gaat met het zelfde élan, de zelfde
opgewektheid dien strQd tegemoet en zoo
zal het de gansche paitg doen,
Echter hebben we ons rekenschap te geven
va» wat zal komen. Hoe zal het sign indien
de llnkscher, als meerderheid uit de stembus
zouden komen. Natuurlik sou dau de S D.A.P,
de eerste vioolspelen, want alteen is het die
parts, die onder de linkschen nog eeaige"
ruggegraai heeft
De Liberalen, vroeger aanzienlik en groot
is in onze dagen een wegkwijnende groot-
heid/Zg hebben eenmaal ons willen opeten,
welnu zij hebben aan ons zich den dood ge
geten, En het zal die partij gaan zoo als het
met alles in dese wsseld gaat, indien zl het
onrecht niet goed maken, geen schuld be
kennen, zoo zullen de liberalen voor altgd
vergaan. Grievend onrecht hebben si ons
aangedaan In de schoolkwestie en zal het nu
met de liberale partij weer eens goed komen,
dan zal zg ons eerst moeten bekennen het
onrecht dat si ons heeft aangedaan,
Met den Vrijheidsbond gaat bet precies
eender. H3 sterft een roemloozen dood. Ea
we zullen het beste doen om zlndoodstrld
niet onaoodig met vier jaren te verlengen
doch hem nu maar een zacht uiteinde be
zorgen.
Evenzoo met de Vrlzinnig Democratische
parts. Ook zfj ligt op sterven en ws doen
maar goed om zooals het in een sterfkamer
de gewoonte is, heel zacht te spreken en op
onze teenea te loopen. De V.D. part! zal
h&ar stempel op de komende regeeting* niet
kunnen drukken.
Dan zija er nog enkele allerliefste kleine
partgtjes waaraan het woord zoo oprne» keilk
bewaarheid wordt wat eenmaal de liberalen
zoo hatellk tegen Groen zeiden dat hg maar
alleen stond dat hl alleen de paatg uitmaakte
dien hl vertegenwoordigde. Wat zal die libe
rale minheer een plezier hebben als h| nu
eens al die kleinere partgtjes kon bekaken
en daar zin haat tegen uitgieten.
Deze partgtjes komen öf er rond voor uit,
dat zg links zin, öf zl zin achterbaks links,
b.v, de plsttelaadersboad, die eenerzlds links
is en anderzgds rechts voor den dag willen
komen. Eeu llnksche hebben ze in Braat, dat
helpt al vast. Maar het slot van die partgtjes
Is, dat zg de rechtsche zlde verzwakken, Z|
leveren öi hulptroepen aan de linker kamer-
groepen öf zï verzwakken de kracht der
recht scha partijen.
Alken de S D A P sal wat te beteekenen
hebben als links aan het bewlzsd komt, deze
partg zal dan de leiding moeten hebben,
Troelstra heeft reeds in de Tweede Kamer
aan de Roomsche partg een vriendelijk lonkje
toegeworpen, dat echter niet heel vrlendeigk
is beantwoord geworden. Het is echter Troel
stra's gewoonte, zich te vergissen. Dat komt
omdat hg in hoogere steeren scölnt te leven.
Hg heeft het oog gecicht op Duitschland en
gedroomd, dat het hier evesala daar tusschen
Rüomschen en Socialisten wel koek en ei
zou knanea sin. Nu in zooverre heeft hf
gelik had, dat het waar is, dat koek en ei
te samen niet smaken I De Rcomschen willen
geen gemengd huwsllk aangaan. Spr. con
stateert, dat over de R. K partg de geest van
Schaapman weer vaardig wordt, het wordt
er weer als in den ouden goeden tgd.
Indien links aan de regeering zou komen,
dam zou dus de S.D A P. de eerste viool
spelen. Daarom mag links In geen geval de
meerderheid kragen. Van de vrome oude li
beralen tot de bolsjewiki toe, het zin allen
llakêchea tn links is nu eenmaal onhandig.
W1, antlrev., zfju ais partg natuurlqk te
om alleen op fa trekken. Dat zou on-
mogeigk zQn We moeten samenwerken, willen
we iets tot stand brengen en een meerderheid
vormen.
Spr. wil dsasom de oude coalitie, en legt
de klemtoon op beide woorden. De oudq
coalitie, tussehen ds dris rechtsche partgen,
dus zoo, dat er geen losse samenwerking zg.
Spr. wil zaken doen, maar dan op papieren
'n goed accoord maken. Er zou voor ons vader
land geen greoter ramp isiju, dan wanneer we
zonder degelijks afspraak zee in zouden gaan.
Het sou de dood voor de coalitie en de dood
voor de patig sin. Samenwerking op eess goed
en zakelijk accoorö, waatbjj wg onze rechten
verzekerd weten, is onverbiddelijk eiach en
alleen zoo kunnen we zee in gaan.
Dan moeten we de Antithese onverzwakt
handhaven. Tegenover de staatkunde, gegrond
op wenscheigke rede, hebben we vast te
houden aan de staatkunde, gegrond op het
Eeuwige Woord Gods.
Het gaat er tea slotte om dat we deze tegen
stelling, deze antithese onverzwakt vasthou
den en indien we dit ons steeds voor oogen
stelden zouden we ons om die kleinigheden
en bagatellen minder druk maken en zouden
we als goedgeaarde antirevolutionairen moe
ten zeggen „desnoods plak ik nog eerkegel
meer als hef gast om de handhaving van de
Eare Gods ea het recht van zgn Gaddelp
Woord."
Wie dit niet durft zeggen, behoort niet tot
de kern en de pit van ds antlrev. partg 1
Het gaat in de eerste plsats om tegenover
de Geest van het ongeloof het onfeilbaar
Woord Gods te plaatsen. Er z|n zooveel
halve mensctaen die zich maar blind staren
op een akelig stemmetje. Die denken dat een
halve voor net zoo goed heef ais een heelen.
Maar reeds op school wordt ons geleerd dat
men voor één heele twee halve noodlg heeft.
En als men hcndei d heelen heeft en denkt door
er nog honderd ha! ven bi te doen twee honderd
te hebben rekent mis, honderd halven zgn
maar vgftig heelen. De heelen moeten we
daarom hebben in den strgd, al hebben ze
dan ook vier, zes of desnoods acht kanten.
In geheel» overgaaf aan ons beginsel ligt de
kracht van onzen strgd tegen de Revolutie.
De antithese is het geloof tegenover het
ongeloof. En hieruit wordt de str|d geboren.
Ia de eerste plaats, het gezag. Volgens de
liberalen, de socialisten cn communisten be
rust het gezag In den wil van de mecsch,
de mensch Is eigen heer en meester. Vandaar
dat men spreekt van de volkssouverelnlteit,
die dan tenslotte door één enkele mensch
uitgeoefend wordt. De liberalen zeggen, zoo
Iemand die die souvereine volkswil uitoefend
moet een man zin met een goed hoofd eu
geld. De socialisten dragen die uitoefening
van die souvereine volkswil op aan de arbei
dersorganisatie, alleen de arbeiders het pro
letariaat Is het dat het recht heeft den volks
wil uit te oefenen. De communisten zeggen,
die arbeidersorganisatie Is ook maar larie en
zg meenen dat de uitoefening van den souvl-
reinen volkswil moeten berusten bi 't volkje
dat van de straat geraspt wordt, hl hen vindt
men, zeggen zg eigenlik den volkswil.
Allen stemmen echter hierin overeen dat
de mensch het gezag uitoefent en dat de
mensch zal zeggen hoe het zin moet,
Wig plaatsen ons op het «taudpuni van de
Heilige Schrift, die ons doet weten dat God
zegt: „Door Ml regeeren de Konir.gen" en
was uit we weien dat alle macht alleen bi
God bsrust en dat Hl den mensch bekleedt
met Zin gezag Ea daarom zin we te trots,
te vrij dan dat wl den nek zouden buigen
voor den mensch of het dan al de Russische
Tsaar of de Russische Lenin is W0 wenschen
noch met dan Knoet van den Tsaar noch met
de revolver van Lisnia geknecht te worden. WQ
zin all« meuschen en staan alszoodaaig ge-
igk. Wg hebben niemand te gehoorzamen en
krommen voor niemand den rug. W§ erkennen
allee;: het Goddelijk Gezag en geven alleen
den Koning de earè als vos si en regeerder
omdat God hein mat Zïa gezag hesft bekleed.
Wl z%a ook niet voor absoluut gezag, daarom
hebben we onze volksvertegenwoordiging.
Het Is daarom een fout van de Troelsfra's
dat sg alken het gezag uit den mensch er
kennen en daarom buigen onder het juk van
eeu mensch. De Antirev. zal dat nooit doen.
Hl buigt zich voor God en eert Zgn God-
deigk gezag.
Een tweede verschil dat uit de Aotlthese
voortvloeit zin de beschouwingen over het
huwelijks» en gezinsleven.
Wij beschouwen dat als eau Goddelijke
instelling. God gebood den mensch: Wees
vruchtbaar en vermenigvuldig U, vervul de
aarde en onder we: p haar.
Dat „vervul de aarde en onderwerp hasr",
houdt veel in. Spr. las dit woord, ak student
eens in een corridor van het rlksmuseum te
Amsterdam. Van den Roomschen bouwmees
ter van dat paleis heeft spr. de juiste ver
klaring van dit tekstwoord te danken. Want
spr, zocht het verband dat er kon bestaan
tusschen dit Goddeigk Woord en dit gebouw.
En is toen gaan onderzoeken. Dit wooad houdt
in dat hef den mensch opgelegd is de aarde
te vervullen en vervolgens alles waf die aarde
oplevert in landbouw, handel, nijverheid, la
dusracsaan zich te onderwerpen, opdat daar-
doory&e Schepper van dit alles op 't hoogst
verhèeiigkt sou worden.
Het huwelijk is alzco een instelling Gods.
De linkïchca willen daar niet aan. Zij zeggen,
allen menschen staan gelp, Rousseau zegt,
dat alle menschen wanneer zl geboren zin
gelqk zin of hg arm is of rgk, een jongen
of een meisje en ook hebben alle daarom
gelijke rechten Spr, stelt de vraag of dat
soms het recht is om dood te gaan, wanneer
er geen ander mensch is om naar die pas
geborene om te klkcn.
Gsl|ke rechten fusschen alle menschen,
't zij man of vrouw, is de theorie der Revo
lutie.
Daarom is hef huwelijk een afspraak tus
schen twee gelik staande menschen. Het hu-
welqk is eau contract. En wanneer de over
eenkomst later tegenvalt moet de echtschei
ding aan dit contract een einde kunnen maken
't Gevolg is dat de ouders zich niet aanspra-
kelellk kunnen stellen voor de kinderen die
uit dit huwetgk geboren warden. Deze zin
dus ook hst eigendom van den Staat. De
staat neemt die kinderen over. Vaidaar dat
de socialisten zich zoo bsfjvererj. om arme
schoolkinderen aan klompjes, kleeding en
voedsel te helpen. Uit dit vsrdetfeigk stelsel
vloeit ook voort het looa voor het moederschap
De moeder helpt den slaat aan eec nieu wen
burger en voor die moeite moet ::tj betaalt
worden,
Msar wl houden vaat asn het beginsel,
dat het huweigk een instelling Gods is, en
hst gezin de kleinste erf waaruit de maat-
schappij opkomt. Daarom is on*: beginsel hst
gezinshoofden kiesrecht, dat altgd ons begin-
gel zal big ven sl zullen we het de eerste 4
jaren niet kunnen verwezeigken.
Wanneer links allen, mannen en vrouwen
geigk stelt dan is het logisch dat zg ijveren
voor het algemeen individualistisch kiesrecht.
Onze partg is daar nooit Biet medegaan en
op onse depufates vergaderingen is nooit
anders besloten dan dat wl het vrouwen
kiesrecht verwerpen.
In de derde plaats vloeit uit de anthithese
voort dat wfj den klasseastrld verwerpen.
Gods Woord leert ons dst ritten en armen
elkander ontmoeten, de Heers heeft ze belde
gemaakt, Het stellen va a den patruon tegen
over den arbeider en van den arbeider te
genover dm pafroo's is verdsjfeigk. Gsds
Woord eischt dat we elkanders lasten zullen
dragen.
Ten vierde stellen we ons vierkant tegen -
over de socialisatie en de Staatsexploitatie Da
mobilisatie heeft geleerd dat detlks distributie
geen lekker brood geeft. Gods Woord vertelt
ons dat toen het volk gereed stond om Kanaka
binnen te trekken, dit laad eerst door het lot
verdeeld werd en aan elks stam zfti gedeelte
toegewezen, terwSl bi de wet verzekerd was
dat het zgn eigendom bleef.
Het hoogste geluk en da ware vrgheld is dan
ook dat ieder zit ia vrede onder sla eigen
wgastok en eigen vggeboom Daatom gaat
de soclalisafie.en da staatsexploitatie igmecht
In tegen den eisch van hst Woord Gods.
Eesigkheid is eisch ook in de politiek. De
S. D. A. F, neemt hst met die eerlijkheid
echter niet zoo nauw. Zij belooft den arbeider
alles, terwgi zl toch weet dat onze Minister
van Financiën niet alleen op den bodem der
schatkist is, doch al lang dien bodem
stuk gekrapt heeft. Ds oneerlijkheid In de
politiek zal zich wreken. Wtj kunnen daar
in geen geval met mee gsm,
Daarom weten we welke kant het uit moet.
God biedt ons nu gelegenheid om voor de
Eere Zjcs Naams uit te bomen. Links valt
overal een malaise waar te nemen. Spr. sprak
een intellegente jonge liberaal, die nog libe
raal was omdat zin vader het ook altgd
geweest was, hl vond er niets meer aan.
Spr. heeft hem toen geantwoord dat hg er
al 40 jaar niets aan gevonden heeft. Alleen
de S. D. A. P. heeft links eenlge beteekenls.
Maar ook zg moeten een groot» aderlating
ondergaan aan de communisten, 't Is opval
lend hoe slap en flauw het in het kamp der
S, D. A. P, is
Tenslotte wïst spr.®: nog op der vrouwen
plicht om bg de stembus tegenwoordig te
zgn. 't Beste is dat de mannen zich niet te
veel met het vrouwenkiesrecht bemoeien,
't Is vaak gebeurd dat de vrouw den man
moest opwekken om te gaan stemmen, laten
nu de vrouwen zelf dit zaakje maar een cp
knappen. Zfj zullen hun roeping verstaan,
beter dan de mannen soms. Doch laten we
goed voor oogen houden waar het om gast,
We zin tegen het actieve en passieve vrou
wenkiesrecht, maar om dat Akelige vrouwen
kiesrecht weer weg te krijgen, mag geen
enkele vrouw ontbreken.
In de historie heeft Flakkee heel wat van
de Liberalen geleden. De oude heer de Wilde
zou daarvan bunnen mede praten. Z1 hadden
het eiland in twee stukken gehakt, eeae helft
bi den Briei en de andere helft bg Zierikzee,
waardoor ze zekerheid hadden dat de „fgnen"
van het eiland geen kwaad konden doen.
Laat men nu op Flakkee toch begrijpen de
mannen en de vrouwen dat meu met inspan
ning van alle krachten moet arbeiden voor
hst heerigb beginsel en met kracht big ven
strijden voor de leuze „tegen de Revolutie
het Evangelie."
Op dit bezielend en geestdriftig woord,
werd de grijze, maar nog zoo kloeke en
frlssche spreker toegezongen de bekende
zegebede uit Psalm 134,
Thans verkrijgt de heer A. Coign het woord.
Spr. wist op de moeilijke tgden die wl
beleven. Sommigen vinden onzen tgd een
grooische tgd, anderen spreken van een
groote tgd. Spr vindt dit echter een moei
igken t|d, een ii?d waarin de moeilijkheden
zich tot bergen opstapelen. Op geestelijk
terrein een verwildering die droef stemt, men
toont zich afkeerlg van God eu Z|n Woord,
het heet ouderwets om nog met den Bgbel
te rekenen. Men is vol over de rechten van
den mensch, over menscheigke plichten wordt
echter niet gesproken. Er is allerwegen een
groote ontevredenheid. Ontevredenheid niet
alleen onder de arbeiders, maar ook onder
de landbouwers. Het idieele raakt op den
achtergrond, aan alles wat materieel, stoffeigk
is wordt alle aandacht geschonken. Stoffellk,
geestelijk en economisch is het een moeligke
tgd. Het is allerwegen een strgd om de
macht, men predikt den klassenstrgd.
Op economisch gebied is er een «rl»is.
Handel, t>ij verheid en industrie staan bqna
geheel stil, omdat men de concurrentie met
hef buitenland niet aankan, tengevolge van
de dooctende valuta. In den landbouw het
zelfde, de pachten zin hoog, de bedrijf* en
exploitatie-kosten zgn onbetaalbaar. En dat
allee ware nog te dragen indien er lichtpun
ten zouden zin waar te nemen. Iategeadcel
't staat het er veel eerder naar, dat het laagste
punt nog niet bereikt is.
Wel roept men overal om bezuiniging-
Maar dat zal er nooit kunnen komen, Indien
wp niet beginnen bi ons zelf. We moeten
bi ons zelf beginnen en offers durven bren
gen, ons spenen aan zaken die we zelfs
.10: de bunnen missen. Maar daar wil ons
volk nog niet aan,
Somber zin dan ook de perspectieven en
somber ook de tgd die we ingaan bl de ver
kiezingen, Wel sei Ds. van Lummel dat hg
met jeugdig vuur den strld laging, maar
toch valt het niet te ontkennen dat er onder
de onzen lauwheid en laksheid Is. Een geest
van ontevredenheid heeft zich van sommigen
meester gemaakt, ook van onze landbouwers.
Een van de reden is dat ze denken dat er
met hun belangen niet genoeg rekening ge
houden wordt door de regeering En inder
daad ligt er een kern van waarheid in.
Er wordt te weinig rekening gehouden
met de ziel van den boer. Ds boerecslel is
een zonderling ding De boer is geneigd tot
bewaren, toi.ccnsemeren, hg Is conservatief.
De teatste tgd is er veel veranderd, door 't
gebruik van stoom en elektriciteit Ook het
landbouwbedrijf heeft hiervan den Invloed
oaöergaao. Echter toch veel minder dan an
dere be driven.
Het boerenbedrijf is afhankelijk vaa den
tld en het weer. In wezen is due het boeren-
bedrljf overanderd gebleven.
De boer wil koning in zgn hul?, op zgn
erf en z|e land zg». Daarom wil hg niet
lastig gevalles worijen door de ambtenarl, hl
heeft ces afkeer van het staten Invullen cn
van de administratie. Daarin ligt voor een
groot gedeelte zlti actie tegen het zegelplak-
ken. „Waarom ai die bureaucratie, waarom
dat ambtenarendom", zoo vraagt hij, en vaak
niet ten onrechte. Toch is het goed dat er
een arbeidswet Is,
Spr. heeft in Nederland en ook in Amerika
da mijnen bezocht En als men daar beneden
in de gangen die bijna naakte arbeiders ziet
arbeiden om de steenkool los te bakken, dan
moet men toegeven dat een achturige ar
beidsdag in zulk bedrgf lang genoeg is.
Toe te juiches Is het daarom dat er aan
hst uitbuit-systeem der liberalen door een
arbeidswetgeving een einde is gemaakt, Zoo
is het ook in vele fabrieken waar de arbeiders
niet anders doen dan den gebeden dag één
zelfde, handgreep. De bescherming van de
Overheid van de zwakkere is goed, al er
kennen we dat er bg de toepassing der ar
beidswet te weinig rekening is gehouden mst
hei bestaasde, en den volksaard, als ook
met de economische gevolgen. Deze wet
generaliseert te vsel, en te weislg is gelet
op het alxldig terrein van het volte, rgke
ntenschcnleven.
God is self een God van veelzijdigheid en
spr's meening is dat de soepelheid in ds
arbeidswet te weinig is la acht genomen.
Toe te juichen Is het daarom dat er binnen
kort eeu meer soepel wets- ontwarrp over
deze materie de Kamer zal bereiken.
Anderzlds moet spr, echter waarschuwen
voor en wizen op het gevaar dat men de
huidige crisis zou toeschrlven aan deze wet
geving. Spr. vraagt- of er dan in den lande
waar deze arbeidswetgeving niet is hst er
beter voor staat. Ir het daar waar geen ar-
beldsbeperblng is, geen crisis? Is er in die
landen geen werkloosheid? Ieder zal moeten
toegeven dat hei in 't buitenland eerder
slechter dan beter gesteld is.
De crisis is geen gevolg der arbeidswet
geving, si ia gevolg van de verarming der
wereld. En is geen koopkracht meer. Zg die
onder ons thuis zin in dc psardefokkerl zul
ten het toestemmen dat die landen waar onze
paarden gaarne aftrek vonden,"geen afnemers,
meer sin, zl laten U met de producten zitten,
Andere grieven van den landbouwer zin
dat er met hen te weinig rekening is gehou
den. Wel, had men hen noodig in de dlstri-
butiedagsn en vooral den achturendag voor
den landbouwer bevalt hem niet.
Spr. kan dit begtlpen. Alles wat met het
landbouwbedrijf in verband staat verzet zich
tegen arbeldsbeperking. Onmogelqk zal het
zin om den arbeidsduur in het landbouw
bedrijf wettellk te regelen. Terecht vreest de
boer den achturendag voor zin bedrgf. Nu is
er in dien geest een voor ontwerp, dat nog
wel geen wetsontwerp is. Maar aangezien
teder er reeds over praat en schrift wil spr.
er ook wel eens lets over zeggen.
Als spr. de vraag gesteld wordt of dit voor
ontwerp beantwoordt aan de geest eener ge
zonde wetgeving dan moet spr. die vraag ont
kennen beantwoorden Het particulier initiatief
mist spr. er in en juist het particulier initiatief
juicht hg als antlrev zoo van harte toe. Een
wettelijke regeling is volgens spr. dan ook
onmogelijk niet allen uit een antirev. oogpunt
doch ook uit een practlsch oogpunt. Daar kan
niets van terecht bomen in de praktik even
min als er iets terecht kan komen van den
stemplicht.
Maar al is alles niet zooals het wezen moest
ook ouder ons antirevolutionairen is niet alles
in orde. B.v. het misbruik dat er gemaakt is,
van de vrouwen- en kinderarbeid. Die mis
standen moetea uit den weg geruimd worden.
In de eerste plaats door een gezonde wetge-
en in de tweede plaats door onderling overleg.
Schitterende resultaten zin in de laatste vlf
en twintig jaar door dit onderling overleg
reeds bereikt,
Door eeu wettelijke regeling is er in hef
boerenbedrlf weinig goeds te bereiken Dit
bedrgf is afhartkcllk van wat van Godswege
o.-'ü door de natuur gegeven wordt.
Indien nu b.v. de overuren die er gewerkt
worden opgeteekend moeten worden ais mede
wat er in die overuren voor arbeid verricht
is geworden, dan gevoeld ieder dat hiervan
bi den doorsnee landbouwer zooals de meeste
toch zijn, totaal niets terecht komt.
O jk wordt de klacht gehoord, dat er voor
den boer zoo weinig op wetgevend gebied
tot stand gebracht wordt. De strik- en wie
gelden b?zooals dte thans geregeld zin, le
veren weinig voordeel op voor den landbouw.
Indien men overtuigd is, dat de strik- en
wjagelden de kosten duurder maken voor
den koope:, waarom dan niet radicaal inge
grepen en alle kosten gelegd op den ver
pachter of verkooper,
Men zegt, dat bq deze wetgeving alleen
de advocaten met het voordeel zullen gaan
striken.
De wijziging in devteeschkeurlngswet, waar
door hulssiachttegen worden vrlgesteld wordt
toegejuicht. Maar toch bewjst deze wijziging,
dat men thans moet goed maken, wat eertjds
verknoeid was.
Als we den toestand t|dens den oorlog
bezien, bevinden we, dat de verhouding tus
schen de regeer ing en het platteland niet in
orde was. 't Giag als aaeï de twee jongens, die
levertraan moesten gebruiken, de eene wei
gerde eu droak ze niet, maar de andere kreeg
voor iedere lepel een cent, doch als de tlesch
ledig was, werd voor die centen een nieuwe
ftesch levertraan gekocht.
Zoo is er veei ontevredenheid verwekt. En
nu denkt men tegen eten verkiezingstijd door
een gezamenlijk optreden van de boeren den
toestand te verbeteren. En helaas zin er ook
van antirevolutionaire zlde, die aan de actie
medewerken en er eenlg heil vau verwachten.
Men wil speciale afgevaardigden voor de
landbouwers stellen, Twee sin er al, de H.H.
Teenstta eu Braat. De laatste nsmeas den
plattelavdessbond. Van hem (de geachte af
gevaardigde, zoonls wij in de Tweede Kamer
zeggen) kan gezegd worden, de afgevaardigde
van het allerplatste platteland, zijn geheel»
houding wigst daarop.
Maar wat km men met zulk eenlandbcu-
wersparti nog bereiken Veronderstelt, dat
alle landbouwers en tuinders te sasten zouden
stemmen op een partg. Er zin er ongeveer
200,000 Hoogstens zouden zl dau 10 of 11
candidateu In de kamer kunnen brengen eu
wat betcekent dit getal is een parlement van
100 leden En verbindt dan deze beweging
nu ook de consequentie, teder kwam met zin
eigen belangen-catsdldaten, de schilder, tim
merman, onderwizer enzwaar moest dit
dan op uitloopen. De belangen vas het g»-
heele volk zou er door verwaarloosd worden.
Ook de arbeiders zouden hun camMdaien
in de Kamer kunnen brengen eu zl zouden
de iasdbouwers verte overvleugelen. Maas-
gelukkig krijgen de belangengroepen nooit
alles.
Stellen we nu de vraag, „wat! dead de
plattekndersbond voor de landbouw?" Totaal
niets Braat heeft bet tegendeel bereikt van
hetgeen bg wilde. Hg heeft den boerenstand
bdacheigk gemaakt en neergehaald, door sla
optreden heeft de boerenstand zich verach-
teigk gemaakt in de volksvertegenwoordiging
min hes ft slechte gedachten gekregen van
de landbouwer#, veel slechter daa de land
bouwers zin. Dat Is de vrucht vaa de ba-
langeugrcepen. Boven dien wordt het politiek
beginsel door die belaagenparigtjes neerge
haald in het slik
Daarom heeft ieder Aatirev. de dure roe
ping zich tot het uiterste te verzetten tegen
die belangen pariqün.
Ds Pluttelassderabond beroemd zich op zin
zuiaigheidsidee ook daar is niets vaa terecht
gekomen.
Spr.'s meeaiag is dat de belansgea van het
platteland het beste gewaarborgd zin bg de
antirevolutionaire partg,
Wl hebben onze krachten niet in de groote
steden, Het platteland is onze kracht, daar
wonen voornamelijk „onze rEfinachea". De
plattelanders z|u de menschen die zich niet
gauw laten verleiden door allerlei wind van
leer.
Het program van actie onsest partg behar
tigd ook de stcffeigke belmgea, het verzet
zich tegen de onnoodige inmenging van de
regeeriag, het geeft een verbetering aan van
het pachtcontracf, een herzienlug van de
jachtwet.
Wg hebben als anti-revolutieonairen te wa
ken voor onze geestelijke goederen in de
eerste plasts. Ais politieke partg bsteideu we
dat wl rfeaau op den grondslag van Gods
Eeuwig Getuigenis, en daarmee houden we
rekening op alle terrein van het laven, daar
om zin we antirevolutionair. Daarom staan
we zoo vierkant tegenover de belangenpar
tijen, daarom staan we scherp tegenover
hen die h?t recht zoeken in den mscsch era
stelten we tegenover de wankelende en on
standvastige beginselen der Revolutie het
Ecuwig begiissd van onzen God.
Daarom blijven we ook Antirevolutionairen.
Ook al is het verkiezingsjaar somber, we
zullen niet bg de pat ken gaan neerzitten,
want als Antirev. hebben we altgd lichtpun
ten. We weten eu belldeu dat onze God
de draden van het wereldbestuur in Zijn
Hand houdt, dat is ons rustpunt en het
rustpunt onze- partg. Wat dan ook den uit
slag moge zin van de verkiezingen, deze
zekerheid hebben we, dat eenmaal ons begin
sel zal zegevieren, omdat het eeuwig is,
Na de pauze, die op dit zakelijk en actu
eel® onderwerp gegeven ward, verkreeg Mr.
J. A. de Wilde her woord.
Spr. aside dat het hsm genoegen deed in
deze historische zaal, waarin reeds zoovele
malen de broederband versterkt en het geloof
bekrachtigd werd, te mogen spreken tot de
Antirevolutionairen van dit eiland en hoopt
datde^beziellng eu de geestdrift voor de heilige
beginselen, cok op dezen 15Jen Maart, ge
handhaafd zulten bilven.
Hef is een schoons strijd die we te strgden
hebben. Is niet maar een strgd om een paar
menschen en onze volksvertegenwoordiging
te brengen. Doch het is een stuk van dien
grootschen en geweldigen strgd die alle
eeuwen door Gods Volk te strgden heeft
gehad Wel is het een voorrecht, als we als
Antirevolutionairen door te stemmen, invloed
mogen uitoefenen op de volksvertegenwoor
diging ea 's lands zaken. Waaneer de libera»
len vroeger niet soo hadden gespot met ons
organisch kiesrecht, zouden thans nist zoo
vele belangengroepen zin ontstaan.
We leven ia een land, waar cea democra
tisch volk invloed kast brengen is de regee-
riiig, Die vrlheld, die democratie hebben we
