Zaterdag 28 Januari 1922. 8Ö4Ï® Jaargang N\ 2776 v®or de Kisidliollaiiftsclie en Keeaw§clie eilanden. EersÊ€5 Blad. Nationale Bankvereeniging Antirevolutionair Orgaan IN HOC SIGNO VINCES Afschaffing van den Eigendom. m OEI UITKIJK. W. BOEKHOVEN Alle stukken voor de Redactie bestemd,, Advertentien en verder® Administratie franco toe te senden man de Uitgevers. Kantoor MIDDELHARNIS. ZITDAGEN tpens BEURS. 0f*e Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERD& ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco pst p©s» 75 hij voorsltfeeiaüsg. BUITENLAND b| vooruitbetaling 5 8.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT, UITGEVERS 3 i M M E L S P IJ T«S®«e®it toferstK&mssgiMl No. 202. ADVERTENTIËN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 Cent per regen. BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel. DIENST AANVRAGEN m DIENSTAANBIEDINGEN 2 1.- per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die s| beslaan, Advert«atl€a worden iagewaeltf tot DINSDAG- @a VRIJDAGMORGEN 10 UUR. 10 8 Het Socialisatierapport schenkt in zijn theoretische gedeelte klaren wïin. Wat 't practische gedeelte aangaat is t ait den aard der zaak van weinig waardij, want 't gaat niet gemakkelijk om bij de practische "berooving van iemands ^/eigendommen al 'zéker te weten, dat Vviat socialiseeren zóó en zoodanig zal gaan. 't Papier is geduldig en wie den Landbouwer zijn grond ontnemen wil en aan de scheepvaart haar lijnenen aan de Spoormaatschappijen haar sporen en trams; en aan de Industrie haar fabrieken; en aan dea Mijneigenaar de steenkolen; ja! wie dat op papier in een Rapport netjes uitstippelt met 't oog op een toekomst van ean legio jaren na 1922, kon wel eens heel be drogen uitkomen, want een Maatschappij staat nooit stil. Er is onophoudelijke vervorming en de gol1 en des Tij s slaan van dag tot dag tegen dat sociale or ganisme aan. en voegen er hier bij en slijpen er elders af, 't Blijft dus e?n illusie en practische waarde heeft zoo'n >practischt deel van een Rapport in geen enkel opzicht, Maar 't beginsel, neergelegd in 't gifeerste deel van 't Socialisatierapport blijftn.l. afschaffing van den Eigendom, en overgang der productiemiddelen in handen der Gemeenschap. Gewiser liggen in dat Rapport nog andere beginselen; maar die zijn niet de hoofdzaakdie kunnen zelfs toege past worden in onze huidige Kapitaiis tische productie wijze. Als er sprake is van medezeggenschap der arbeiders* behoeft men waarlijk nog niet te gaan socialiseerener is reeds^m medezeg gingschap, Denk maar om de Vakorga nisatie en 't looncontractdaar spreken de werkgevers ter eene, en de werkne mers ter andere zijde hun medexegging- schap uit. En wie geen vreemdeling is in 't sociale Jeruzalem, weet, dat 't R, Kath. Bedrijfsradenstelsel en de Col lectieve arbeidscontracten alle dat mede zeggingschap voorop schuiven, zij lt dan ook nog niet in voiledigen vorm. Want (en we komen daar wel eens op terug) er is sociale; er is technische; er is commercieels Medezeggingschap. Hoe dit nu verder zijdonder afschaf fing van den Eigendom is er en kan er steeds zijnMedezeggingschap, 't Kan gerust uit 't Rapport gemist worden en weggenomen.. Precies zoo staat met de verbruikers, wier belangen in 't Rapport naar voren wordt geschoven. Maar zondei Sociali satie wordt er-ook met die consumenten gerekend. Denk maar aan de Maximum- en minimumprijzenaan de Duurtewet aan de Scheurwetaan de Requisitiewet die verleden week is ingetrokken. (Re quisitiewet Opvordering van schepen door onze Regeering, opdat ze aan 't Buitenland niet verhuurd zouden wor den) Precies zoo staat 't met onderwerp, dat ook in 't Rapport behandeld wordt ril. Ver pilling van productieve kracht. In onze huidige Maatschappij is de Coöperatie, de Inkoop- en Verkoop Cantf ale, de Trust, 't Kartel al aanwezig, die door Band en Bond de bezuiniging op de fabrieken, en de m&chineriën enz. enz. toepassen en economische verspilling tegengaan. Al is 'f. dus waar. dat er in 'tRap- port liggen beginselen vau medezegginjj- schap; van zuinigheid in de productie en geen verspilling enz. de hoofdgedachte van 't Rapport isafschaffing van den Eigendom, van 't privaat bezit van landerijen, schepen, fabrieken, spoor- en tramlijnen, mijnen enz. Het antirev. beginsel staat daar tegenover. Wij willen handhaving van t privaat bezit. Maardat willen ook da Chr. Hist, Ook de Roomschen. Ook de Vrijzinnigen, Alle partijen behalve de Socialisten Dat is de economische, so ciale anti these tusschen Rood en Niet Rood En dat is ook weer de synthese tusschen de Niet Roodenhandhaving van den Eigendom willen alle Antis, alle Chr, Hist., alle Roomschen, alle Liberalen van welke pluimage ook. Toch, dit mag niet verheeld, is er onder de Niet-Sociaiisten achakeering in de opvatting hoeveel of hoe weinig de Wetgever of de werknemer van dat Eigendom mag afnemen. En zóó is de naam van »democraat< of >een conser vatiefs ontstaan; tenminste ais leuze op sociaal terrein. Die twee woorden hebben een veel wijdere strekking dan alleen 't Sociale terreinmaar voor ons doel in dit artikel is 't genoeg er op te wijzen, dat ze óók op de afknabbeling v&n den Eigendom; méér of minder, betrekking hebben. Absolute Eigendom bestaat in Hemel en op Aarde slechts bij onzen God; omdat hij alles schiep, is alles 't Zijne, En rijkdom en armoe, viila en hut, fabriek en woonwagen, koop aardij- schip en botterscheepsketrein en kruiwagen, steenkolenmijn en kolen- sintel, ve nderij en asch, klei en besch, zand en mergel; ja, alles! 't is Zijn absoluut eigendom en de bezitters, de huurders, de pachters, de gebruikers: ze zijn allen maar rentmeesters, Niets is van ons. 't Is alles genade gift. 't Is alles bruikleen, waarop zware verantwoordelijkheid van onzentwege rust Want God, de Eigenaar, zal 't ons eens gebieden te doen: „Geef re kenschap van Uw rentmeesterschap". Maar* wie, o Rijkewie o Armewie Burgerwie Arbeiderwie zal dan voor Zijn heilig aangezicht bestaan en durven zeggen: „Zie hNr, o God, 't mijne en mij, hoe zondeloos ik 't heb bestuurd". Bergen, valt op ons! Heuvelen, bedekt onsOnrein, onrein, ook in ons rentmeesterschap, Ta kort, te kort. Mene, Mene, Tekel, Upharsin gewogen, gewogen, maar te lieht be vonden. Toch zijn we maar rentmeesters en God is de Eigenaar, die aan velen echter in Zijn Welbehagen en oakrenkbare Souvereiniteit een eigendom gegeven heeftmaar ook door diezelfde onkreuk bare Souvereiniteit, aan anderen den Eigendom van Landerijen onthoudt, doch ze den Eigendom van Spierkracht des lichaams in ruime mate aanbiedt. En óók de arbeiders in dat hun bijzonder Eigendom van krachtige hand en ge spierde vuist zullen van die lichaams- kracht rekenschap afleggen voor hun God. Ook van hun Eigendom, dat we Verstand en Wil en Oordeel en Ar beidslust noemen. Ook daarvoor zullen ze eenmaal treden in 't gerichte Gods. Welken vorm o .»k 't Eigendom moge afnemen, hetzij goederenbezit of gees telijk bezit: de Goddeijke rechter zal op ons sterfbed 't ons ordentelijk voor oogen stellen. Maar als we spreken van „afschaf fing van den eigendom", bedoelen we meer de stoffelijke goederen, en niet de geestelijke. Toch, let welkunnen de sociale toestanden zoo ellendig zijn dat zelfs de geestelijke goederen, ni. ons Verstand en Wil, er door kwijnen en ondergaan. Dat is ook afschaffing, van onzen geestelijken eigendom, door de misstanden in 't levenslechte woning, weinig voedsel, druk en hatde bejege ning. Dat verdooft onze ziel in smook en rook en honger en gebrek En de slechte toestanden kunnnen wer kelijk 's menschen geest uitdooven, zijn wilskracht breken, zijn liefde vermoor den. Maar als we spreken van „afschaf fing" bedoelen we toch meer de „stof felijke'' goederen. En tegen die door Socialisten be geerde afschaffing verzet zich Gods Woordverzet zich 't menschelijk ka rakter; verzette zich de historie der eeuwen, verzet zich 't raderwerk zoo ingewikkeld, der Maatschappijen. En om ons slechts te beperken, her inneren we er aan, dat op 't Sociaal CoDgres te Amsterdam, gehouden op 9—12 Nov. 1891? Steliing III de goedkeuring van 't gansche Congres erlangde: De E. Schrift kent en aan vaardt het eigendomsrecht in den vorm van privaatbezit. Waaruit dus logisch volgt, dat de vergadering zich uitsprak tegen de afschaffing van den eigendom maar vooraf was gegaan Stelling I: „Het voor bezit vatbare stoffelijke goed neemt een ondergeschikte plaats in on der de velerlei gaven, door God ter beschikking van den mensch gesteld; en ook Stelling II„Het stoffelijk goed blijft in betrekking staan tot den Schep per en Onderhouder in dier voege, dat de tijdelijke bezitter, (en dat is ieder Red.) vermtivoordélrfk is voor zijn be heer' Geen afschaffing! maar ook weer niet absolute zelfbeschikking En de H. Schrift geeft voor 't een en ander haar ordinantiën, waaraan we ons te houden hebben, op straffe van inzinking der Maatschappijen met gevolg van revo lutiën. Reelamss Madadssüngm 40 cent per regel. Woeisdag SUMMSLSDIJK - TABBER1 Donflerflag, DMSLAHD - t. i DOEL Doing, ÖÜDDORP -- PLOHIL Vrpg, OUDE TONGB GELUK Nadruk verboden. Htdeo, eerst, 'n .opgemaakt" verhaal. Eu daar ad 'n ware gebeurtenis. Dat .opgemaakt" zeg ik er direct met zekeren nadruk bij, omdat het onze tegen standers geldt en ik niet ds risico loopen wil, dat straks een hunner mf komt vragen om man cn paard. Die kén ik niet noemen. Het eenige, wat ik dan ook vraag is, dat men mQn ve hral toetst san de theorie en aan de feiten en met m| tot de slot se m komt, dat het in-zich-zelf wéér is, m.aw. in de huidige maatschappij ateoo gebeuren ban. Hst gast over een „bi" en 'a „z|". Beiden wa;en ze opgegtoeid ia groste- stads-kringen, die zooals man dat daar hééft reeds ia geslachten zóó ver van kerk, christendom en van den Christus warea vervreemd, dat ze er geen heugenis meer van hadden. Bepaald „vlar.dig" was men niet: Och, neenwat zou men zich druk maken over ean totaal versleten ent verouderde leveusbeschctuwisg, die zóó in zich zelf het kenmerk vau eigen oawaarheld ett onmoge lijkheid droeg ik spreek nu naar de ge- dachtsngang van die kdngen dat haar algsheele verdwijning slechts een kwestie kon cl'ja van korten iijfd. Men was er dan ook met 't geen ketk en religie betrof zeer slecfet op de hoogte. 't Was absoluut de moeite immers niet waard, zich in die verouderde dingen te verdiepengoed alteen, voor 'n oudheidkun dige of zoo een, wiens vak het was, de dingen van 't verleden voor 's nageslacht te bewaren, zooais men de mummies in 't museum bewaart. Deze kringen kenden iets betets Mes gelóófde er in 't socialisme. Ds vaders en grootvaders, die al grijsden of al stokoud geworden waren, hadden veie jaren geleden het socialisme ingedronken van de lippen en uit de geschriften van Domcla Nleuwenhuis. Later waren schakeeringen ontslaan. Sommigen van hen werden anarchist. Anderen noemden zich vrfj-sociallst. Nog weer aaétersn voelden veel voor het communisme en ds meesten waren overge gaan in de rijen der S D A.P. Uit die kringen war- n hu „h|" en „z|" helden afkomstig en la dia begrippen waren ze van der jeugd af opgavosd. Zij had om zoo ie zeggen, ds leer en de ideeën van het socialisme met de moedermelk ingedronken, Lster, bij 't opgroeien, kwamen ze in een socialistische jeugdvaseenigiag terecht; ze zongen beiden sntê in een .Stem des Volks" se iasea trouw- hun .roods" blade»sloegen geen meeting over, want „z$ had al evenveel lust om zich bezig te houden met de .publieke zaak" ais b% had." Zoo raakten .hij" en verloofd. Ze móchten elkaar en er was ook volko komen overeenstemming var. zlessw|ze, toe komstverwachting enz, In hun allereerst Idcëal gedróóm dachten ze soms de verwezenlijking der socialistische maatschappij zóó nabij dat ze met trouwen maar wilden wachten tot deze werkelijk gek ómen was. Maai over de twintig werden ze iets nuchterder in hun beschouwingen es besloten ze, alvast maar in deze kapitalistische sa menleving te trouwen en met elkaar de „groote toekomst" te bevechten, voor héa, of anders voor huu kinderen. 't Huwelijk begóa met rozengeur en ma- ueschija. Maar ai vrij spoedig kwamen 't onweer, de storm es de hagelslag. 'f Kan zon gaan in de wereld: Hun liep het nooit erg mee. Ze hadden met zes jaar trouwens drie; met de koperen bruiloft v|fkinder«; se tob den veel met siekte.zij" was aa de laatste bevalling nooit meer goed gezond geweest „h|" had wel de grootste lefmond op 't werk, maar niet de vlijtigste werkhand En liep dus vaak .zonder" Zoo rsakten zé in de schuld. Thuis was 't meest misère: En .hl", kort gezegd, raakte aan den drank. Had hl een kwaden dronk over zich, dan sloeg hl thuis alles wat hl slaan konhhhr, de kinder*, en als wat lesfde er uit was, dan nam hl 'a stoel en sloeg op wat hem onder 't bereik vaa zin dronken lichaam kwam. „Zij" klaagde haar nood. O m. bl haars mans ouders. D i e mossten tuascheabeide komen't kón toch zoo niet.hij" gedroeg zich als 'n bsest Dét konden die ouders niet ontkennen. Méé?schuldig, neen I was ,hl" niet. .Hl" was slechts product der omstandig heden, die hem zoo hadden geraéèkt en die omssandigheden .die waren 't gevolg van dat driemaal gevloekte kapitalisme, waar onder men nu eenmaal leefde, 't Kapitalisme, éét had de gehuld I Déér kon .zij" mee naar huis 'b Behoef natuurlijk niet te zeggen, dat ze met dit antwoord niet tevreden was, doch hier zet ik een punt achter m'a kort verhaal ik wilde slechts even lllusfreeren de gewoonte, in socialistische kringen vaak gevolgd, om ook het zedelijk kwaad, dat onder de arbei ders voortwoekert, voor te stellen als vrucht gevolg van het .kapitalisme". Zio do?o ze met de dronkenrchsp. Ook ui met hei bwasd der ontucht. Met de gierigheid en andere zonden. .Zonde" staat niet in hun woordenboek I Als maar het .kapitalisme" inéénzouk, dan zou, neen zeker 1 niet met één slag'f kwaad van de aarde verdwijnen, maar als dan het .socialisme" de heerschappij verkreeg, dan zou toch de w e g tiaar de uitbanning en uit branding van al dit kwaad beslist z|n inge slagen. En nu geen .opgemaakt" verhaal. Nu een stuksken we: kelp hete, dat met het voorgaande In nauw verband sunt, all de lezer arm 't eind, o k zonder dat ik dit verband met zooveel woorden aanwp, wel begrijpen zal. Ds. Melchers is oud-Kamerlid. Herinner ik me wèl, dan heeft hij al een veelbewogen loopbaan achter zichpredikant, propagandist voor de S. D. A. P., Kamerlid, maar, w èl wonder in dezen t|ddit beviel hém niet óf h| beviel niet aan de part|, want hij raakte van 't Binnenhof weg is toen, maar nu. schemert het me wat, naar ik gelóóf 'n poosje in den handel geweest en eindigde, gei|k hij begonnen was, als predikant Thans staat hg te Warga. Steeds bleef hg een aanhanger der socialis tische levensbeschouwing en is, nó temlcsie, 't z§ dan .nóg" of .weer" ook lid vaa de S. D. A. P. Maar als zoodanig „stille vennoot". Zeiden ziet men hem ais spreker. Op den voorgrond treedt hg nooit. En héél enkel leest men van hem eens een ingezonden stuk in .Het Volk" of in deszelf» populair-wetenschappdik bij voegsel. Thans zond ds. Melchers 'n lang stuk. En In dat stuk, dat is voor ons het meest interessant, gaat h| te keer of neen, daar schrift h| te bezadigd voor; iaat ik dan zeggen .geeft hq en verdienden uitbrander" ami veter zijner par tl genoot en, die zegt hij totaal onverschillig staaa tegenover den „loonstr|d", dien heeren predikanten nu al eenige jaren voeren, javeel erger, die dezen .loonstrid" verfdelen, zooveel hun maar mogelgk is. Het geldt hier de Hervormde Kerk. W|, predikanten, zoo zegt ds- Melchers, hadden een jaar of wat geleden op 't voor beeld der handarbeiders'n .Bond" opgericht. Zelfs heeft deze thans reeds z|s „vrijgestel de" (I) en h| voerde een kiachtlgeloonactie, waardoor de Synode der Herv. Kerk genoopt werd het nieuwe, 5 Januari j 1. geheel in wer king getreden „Reglement op het Beheer" in *1 leven te roepen. Dat waarborgt behoorlijke traktementen. Vethoogiag, kindergeld enzoovoort. Eti ,t is zoo geregeld, dat de verschillende gemeenten „aan eslagen" worden voor een bepaalde som, die in een algemeens pot gaat, waaruit de te kleine tractementen worden aangevuld. Nu gee t dit heel wat beroering» ieder hoort daar zeker wel eens wat van in eigen kring of leest er van in de courant. En nu is dit zoo fataal, zegt Ds. Mel chers, dat juist mijn eigen part|geuooten, de .rooden", die hier in Friesland, waar ik woon, niet als in de groote steden de kerk den rug hebben toegekeerd, méér hier en ginds de kerk —mèt haar .vette" inkomsten, voeg ik ér b|hebben veroverd dat juist deze, oaze eigen mannen die trak tementsregeling 't ergst saboteeren I Het is ongehoord, beweert h|. 't Is immers vaste regel onder ons, dat we in elk vak dea vakbond zelf de loonregeling laten opstellen en komt er dan strijd, dan sféén we er met-z'n éllen voor. Zoo hebben ook wjj, predikanten gedaan. Wij hebben onze .eischen" gesteld. De Synode nam ze over. Nu moeten ze worden uitgevoerd En wat bakken oh s nu onze eigen soci- alüatlsche vakmensclse», in stsd en dorp, de „roode" onderwijzers, die onlangs door hun „beweging" toch een niet onaanzienlijke salarlsverhooging kregen, voorop.— Wat bakken z| ons? Waar ze maar kunnen werken ze dat nieuwe reglement tegen; saboteeren het; stoken opsnigk aan tot verzet; vinden dat de pre dikant een veel te hoog loon ki|gt, kort om, ze werken ons tegen zooveel ze maar kunnen. En daar is Ds. Melchers kwaad om, Nu, begi|pel|k is dat wèl. Ais h ergers predikant is, en de kerk voogd! is er in handen z|ner part|genooten, ui.a.w. die hebben de meerderheid in de gemeente, dan z|n z|, op socialistischs manier beschouwd, z|n .werkgevers" en h| als dominee is de .werknemer". En nu gunnen ze hem z'n loon niet! Dat h| in eerlfken .vakstr|d" verwierf t Eerl|k gezegd, verwonderen doet ons dit niet. In menige gemeente toch moet wil men z'n aanslag kunnen opbrengen, uit de kerkegoederen méér worden gehaald dan tot nogtoe, m a.w zuilen d?ze gocdcea voor de „vitendjiss", laten we 't kind maar b| den

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1922 | | pagina 1