Woensdag 28 November 1921.
voor ile Znldhollandüche en ^eenwselie Eilanden
JBEJf
'sanatocen
Antirevolutionair IfF ':i' Orgaan,
IN HOC SIGNO VINCES
3'
KiMer Ulsters
m. Telef, 6579!
0e Sctiipparij en cis
politieks partijen.
Marnss MgMIngeif.
BINNENLAND.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Adveflentiësa en verdere Administratie franco toe te zenden man de Uitgevers.
UUR.
enseht voor St.-
niet tot de laatste
ran een goe
Bij Zenuwachtigheid neemt
Jongeren Jassen
Engclsche stoffen
9.50, 14,50, 21.—,
29. 36enz,
Vlugge modellen
3,90, 4,90, 5,90, 690
14.-, 26,-. ,aU"
Ratiaé, covercoai
3 90, 450, 7.50, lö'._
14.—, 20 enz.
o
Bm Courant versch|nt eiken WOENSDAG en SATERDAG,
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 79 Cent S»| vocraHbstaUaaSo
SÜITENLAND b| vooruitbetaling f 8,50 per Jaar»
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UlfGIVIRSs
W. BOKKBOTKN Ztnsa,
8OMM01L8DÏ1K.
TisSelosa Intercommunaal Ne. 202.
ADVERTENTIËN 20 Cent per regeï, RECLAM1S 40 Gent por regel,
BOEKAANKONDIGING 10 Cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN J 1.— par plaatsing,
örooto letters en vignetten morden berekend naar de plaatsruimte die zij bestaan.
Advertestlfa worden tegawaCht tof DINSDAG- an VRIJDAGMOROBN 10 UUR,
boorden, gordden, kouspn
boenen, enz. 1
door ÏJzeSfi teseiat
LLE kleuren met
s"99 (Amerikaanache
a Kieurzeep)
aan.
stuk zeep en ia dus veel
ider.
ist niet af san ondergoed,
Dgfoom") en betaal vooral
t §8 de goede niet
stuk met gebruikaaanwjj.
EENSTK AAT108
STEED1I
EIGEN DROGIST
IEVRAAGD. JJ
ïL; te Dirksla&d b| Wed,
RTte Spffketalsse b$ A,
SETERS; te Ouddorp bij
z
ij die zich nu abennaeren ont
vangen de nog in deze maand
verschijnende nummers spr*tfi«.
8 180
8 580
3 180
S 180
k 90 compleet
S 190
8 190
190
vulling 50 pond
40
I 4,-
3,40
3,75
34,50
30,25
2C,fO
18,50
35,-
29,-
biniaenmaatj
f 11,50
14.50
1 16,50
ll.50.90b8 190» 10.50
14.50, £0b3 190 o 13,75
ilraalvtechtwerk, met
5 f 21,50 (wit of zwart).
GEN
No. 3
2
90 f
90 f
De redactie van 't Protestantsch
Christ. Schippersblad zend ons haas No.
van 11 Nov. '21, mat als hoofdartikel
dat wat we boven schreven„De Schip
perij en de'Politieke partijen, dj behan-
frïfclelt daarin de reehtspositie van den
,vschipperóók 't onderwerpAlle vaar
wegen in beheer bij 't Rijk« óók»Af-
sch&ffiag van all® waterbelasting en
regeling vau een stelsel gemeentebelas
ting* 'óók»Invoering van een Binnen
scheep vaart wet en- of grondige herzie
ning van het Wetboek van Koophandel",
Het is niet doenlijk deze punten nader
uit te werkenalle schippers zijn met
deze Vraagpunten op de hoogte
maar de uitwerking dazer aangelegen
heden en daarom schrijven we dit
artikel wordt gevraagd aan de
Politieke partijen.
Neendeze schippers gaan geen Schip-
persbond oprichten om een S chipper-
Kamerlid te krijgen, zooals de Pl&tte-
landersbond een Kamerlid-boer a aar de
Staten-Generaal zond; neen die Schip»
persbond klopt aan bij de politieke par
tijen en vra«gt daar om goede nota te
nemen in de Anti-Rsv. of Chr. Hist,
kiesv. én in de Hoofdorganisaties van de
Vrijz. Bonden, van de wenschen der
schipperij.
De Prot. Chr. schippers schrijven door
hun redactie in het Hoofdartikel:
Wanneer w| onder bovenstaand opschrift
een richting aangeven waarin gestuurd moet
worden dan zal het aan de leden en lezers
spoedig duidelijk zijd dat w$ niet bedoelen
als organisatie aan de Politiek actueel mede
te doen. Art. 5 van onze statuten geeft on
der b mede als middel om ons doel te be
reiken aan: het uitoefenen van invloed op
de wetgeving ten bate van de schippert.
Es al zal het in sommige gevalles niet
uitgesloten zijn dat zonder contact met de
Politieke partjes eenigszïns invloed kan
worden uitgeoefend, het is een feit dat we
het beste resultaat van dien arbeid kunnnen
verwachten wanneer wü geregeld contact
hebben en onderhouden met de organisaties
die op dat gebied de aangewezene zijn. En
dat zijn nu eenmaal de Politieke partijen
uit wier midden mannen worden aangewezen
voor onze Raden en Staten enz, Van meet
af hebben wij in die richting gewerkt en
reeds enkele zaken met verschillende kies-
vereenigingen en leden van de staten behan
deld. Doch nu de eerstvolgende maanden
verschillende politieke parties hun program
»au actie zullen opmaken voor de as. verkie
zingen voor de Tweede Kamer der St Gen-,
nu dienen ook w§ te zorgen dat met onze
belangen rekening wordt gehouden,door de
wken, die voor de schipper| vaa belang z|n
levens hef algemees belang raken, naar
voren te brengen, Persoonlik en ais organi
satie Persoonlik dienen de leden hst te
«oen in de Masveteaniging waarin z| fee-
?r®n- Ce Baad als organisatie dient hlerbg
niet achter te staan Integendeel Da eigen
aardigheden van ons bedrijf maken, dat de
persoonlijke invloed zeer gering zal sin
ai die aangesloten zin bi eea plaat
selijke kiesvereniging, nimmer een verg.
JU™1a kunnen bflwoaen en van schriftelijke
Indiening niet veel terecht komt. Daarom
«enden wij aan al de Reehtsche Kiesver.
«aarvaa ons de adressen bekend zin, een
exemplaar van dit nummer met verzoek de
navolgende zaken wel in overweging te
willen nemen. Voor de noodige toelichting
j® verdediging verklaren wij ons gaarne
bereid zooveel ons mogelik is, zoowel in
.Lvfr8ad8,ia8 der klssvereen, als wel op
entueele openbare vergaderingen door
deze organisaties te houden.
19 at De VriiZl Democraat v. Zaterdag
La Nov. lazen we een verzoek van de
ünesehe Maatsch, v. Landbouw, om
n®en; niet zoo als do Plattelandersbond
doet, n.l een eigen partijtje te stichten
met als slot in 1918 een Boer Kamerlid
maar orn de kiesv. van alle po
litieke partijen opmerkzaam te maken
op een boer op de kandidaten lijst.
Eet stuk was zoo;
Aan de Kissvaresnlgingez van alle
politieke partian in Friesland,
Het Bestuur der Friesche Maatschappij
van Landbouw is van oerdeel, dat de hui
digs samenstelling van de Tweede Kamer
dor Staten-Generaal eens tekort vertoont sari
leden, die op de hoogte stja van en mes
leven met ós toestanden tea platten lande
en in het landbouwbidrgf.
Waar een productief landbouwbadrQf en
gezonde maatschappelijke verhoudingen ten
platten lande een ssrate levensbelang ge
naamd worden voor ons land, achten w|
bet zeer gewasscht ca ook niet meer dan
bülp, dat bij de aanstaande vsrkiesingen
daor de politieke partijen van alle rich
tingen aandacht wordt geschonken aan
bovgngaaesmdett misstand
Wij verzoeken U daarom beleefd bij het
opmaken der candldaatlijsten de beste plaat
sen mede toe te kennen aan personen waar
van verwacht mag worden, dat zij blijven
medeleven met de plattelandsbevolking en
die weten onder welke voorwaarden de
landbouw zich kan handhaven als een der
belangrijkste takken van volkswelvaart.
Indien iedere politieke partQ aan dit
versoek wil voldoen, zal z| tegemoet komen
aan de billijke verlatgens van een zeer
groot deel der kiezers ten platten lande en
kan in de Tweede Kamer een beter even
wicht tot stand komen tussehen stad en
land, industrie en landbouw.
Dit betere evenwicht zal ongetwijfeld het
algemeen belang ten goede komen.
Het Bestuur der Friesche Maatscbappg
van Landbouw,
J WU1TE JenVoorzitter,
j. VAN DER MEER, Secretaris,
In orde. De Schipperij, maar ook deze
Prissche Mij. van Landbouw bewandelen
den goeden weg Zoo deed ook de
Drentsche Mij. van Landb. Zij ook vroeg
aan de politieke partijen een plaats
voor een landbouwer op de Oandidaten
lijst n, en zoo behoort 't te zijn.
In denzelfden geest schreef de R.K.
Maasbode op 11 Novb. in haar hoofd
artikel: „De Gandidaatstsllingen". De
groepsbelangen moeten behartigd, na
tuurlijk! maar nist door groepsverte-
genwoordiging in de Kamer: da rvan
ducht zeden ondergang der RK. Staats
partij
De Maasbode zegt terecht:
Tegen de praktijk, zooais die, naar wij
vreezen, meer en meer bij het benoemen
van candidates zal worden gevolgd, heb
ben wé3 vooral twee bedenkingen. De eer
ste is, dat een te ver doorgevoerde groeps-
vertegenwoarding een einde maakt aan het
bestaan der Roomsche fractie Dit klinkt
wel zeer somber, <an aanstonds zij gezegd,
dat w3 hier niet de gsvaren bespreken, die
souden kunnen ultloopen op splitsing of
scheuring in de pastij Doch wij bHJven de
meesdag handhaven, dat een te ver door
gevoerde groepsvertegenwaordigiag de
Roomsche fracile bedsei t in haar bestaan
Want tenslotte moet dan de behartiging
en ook de botsing der groepsbelangen meer
gewicht in da schaal leggen dan de alge-
meeae 13» der Roomsche politiek En ander-
zijdsch kan op deze wijze de behartiging
der groepsbelangen toch niet geschieden
Groepsbelangen mogen slechts dan zege
pralen, wanneer ook z| waarlik 't algemeen
belang dienen, althaas daarmede niet in
strijd z|n, ea ia de volksvertegenwoordi
ging kunnen z| slechts den palm behalen,
indien de overtuiging der meerderheid die
belangen ziet als onderdeel van het alge
meen belang. Vandaar, dat groepsvertegen-
wcordlgsrs in de Kamer weinig tot stand
brengen en dat ulet alleen, omdat s|, als
een schipbreukeling op een plank, rond
dobberen op de politieke golven Z| kun
nen weinig doen, omdat zij overal stooten
op een muur van argwaan, waar de groeps-
vertegenwoordiger de collega's steeds op
hun hoede doet zijn De geschiedenis dezer
Kamer die spoedig op schelden staat, heeft
ons in dit opzicht toch wei leis geleerd
Ja, de Maasbode heeft gelijk. De
Plattelandersbond, de Economische Partij
de Weermachtpartij, de The&terpartij,
alle, giftplanten in 1918 op 't erf der
politieke beginselen, habben 't Vader
land iets geleerd. Wat heeft de Platte
landersbond als hond van wat boeren,
in de 2e Kamer gepresteerd Wat is
er van de Eeon. Partij terecht geko
men Wat van den heer Van Wijk,
den weermacht-democraat? Wat van
den theatercandidaat Alles misère,
en verder sullen we er over zwijgen
Geen enkel theater had er voor- of na
deel bij, dat van Hall in de Kamer zit,
hij zelf is er goed mee. Hij beteekent
niets in de Kamer en verdient toch
msar f 3000 en pemioen.
Zeer zeker; de Maasbodebedoeltmog
iets meer dan wij. Zij foetert tegen te
veel grospscandidaten rondom wie allerlei
belangstjss zich groepeeren, zelfs in één
partijverband en wij bedoelen meerde
afzonderlijke groansorgsnisatie buiten de
partijen om. Maa* hetzij dan in de partij
hetzij er buitener „-oet gewaakt in
1922 dat de Candidatenlijst niet is een
opsomming van mannen, die een be
lang vertegenwoordigen, doch evenzeer
moet er een protest uitgaan tegen allen,
40 cent per regel.
Zenuwen en Lichaam
die buiten alle partijverband, op eigen
houtje, zich maar candidaat laten stel
len voor Boer Kamerlid, Handels Ka
merlid. Schippers-Kamerlid, Oomedie-
Kamerlid, Bioscoop-Kamerlid, Smid-Ka
merlid, Schilder-Kamerlid, Winkelier-
Kamerlid.
Moetan soms de Straatvegers en de
Scharenslijpers en de Hal-je me maars
van Nederland ook een afvaardiging
voor eigen belangen namens den Straat
vegers- of Scharenslijpersbond
Weg met dat misselijk gedoe!
In de Kamer moeten Boeren, Han
delslui enz. maar dan slechts door het
partijvcrh&cé. opdat ze door die partij
in toom gehouden kunnen worden.
Want een politieke partij als partij
denkt ook om den Arbeid, ook om de
Consumenten, ook om andere belangen
dan alleen die van een Boer, Een partij
waakt over 't Algemeen en houdt den
evenaar in 't midden.
Maar een Boerenpartij zorgt alleen voor
haar boeren, dat is haar ideaalen
ongeluk tevens
Een politieke partij is een beginselen-
partij; beginselen die zij goed acht voor
de heels Natie, en voor de Natie strijdt
ze in de Staten Generaal door beginselen
op dsn voorgrond te stellen, om daarna
en daarnaar de beginselen te richten.
Eerst 't beginsel, 't begin, 't funda
ment, dan pas de bovenbouw of 't
belang.
Eerst de ziel van 't Leven, dan 't
omhulsel of 't lichaam, waarin de Ziel
in moet.
Eerst je hart, dan je maag. Eerst
denken, dan daad.
Volgens de Tel. heeft prof. dr, J. R. Slofema-
ker de Bruine z§n otsislasJaavrage als hoofd
redacteur van het chr. hist, dagblad De Ne
derlander ingediend. Politieke roeeningesver-
Ëchillea zouden aan dit besluit niet vreemd
28a-
BUITENLAND.
De conferentie te Washington.
De houding van Japan in het oatwape-
nlngsvraagstuk begist hier wantrouwen en
ontstemming te wekken, Kato's verklaring,
dat Japan iets meer dan 60 percent noodlg
hesft. stuit op vastberaden tegenstand. Men
is ook van meening dat de japanners een
taktiek van op «ie lange baan schuiven vol
gen. Da door Kato verfdelde poging om ts
trachten op de Jspansche journalistes een
zekeren druk uit te ssfanea, opdat zij ®r op
zouden aandringen dst Japan de ontwape
ningsvoorstellen zou aaanemsn, is aen veel»
bgteekend versch|r.sel, Het is duidelijk dat
de Japanners geruster en ontw^keuder be
ginnen op te treden, naarmate de asmvanke-
lpe spanning minder gevaarlik schijnt.
Daarom Is het de moeite waard de aandacht
te vestigen op het krachtig® cff'cisus® bericht
van Zaterdagociitend, waaria vaa Amerikaan-
gche z|ds duidelijk wordt gezegd, dat de 60
percent voor Japan het maximum is, omdat
Japan toch al te veel mag behouden verge
leken ds bestaande verhoudingen.
De commissie van herstel,
De Du'^che rpgeering heef* Zaterdagoch
tend de commissie an neratel botvangen.
Om 11 uur rijn de leden van de commissie
bfj den rijkskanselier ontvangen. B| deze
gelegenheid heeft Kog een laatste gedachte
wisseling plaats gehad De leden de? commis
sie hebben Zondagochtend Beriija veriaten.
Ds commissie leden laten niet veel los over
hei resultaat van hun besosk. Met nadruk
wfjxsn erop, dat hun reis voornamelfk
met de aanstaande betalingen van Duitschlasd
in verband staat. Nadat Vr^dag de bespre
kingen met het r8ksve?bond der Duitsche
industrie een nieuwen toestand hebben ge
schapen, die in bevoegde kringen tamelijk
optimistisch wordt beoordeeld, meent de com
missie ook dat da Cfedietonderhsndellngen
door de Duitsehe regeering nog voor 1 Dec.
tot een gunstig resultaat zullen voeren. Dc
commissieleed z|n er thans van overtuigd,
dat Duitschiand in Januari en Februari dat
gene zsl betalen wat het betalen moet. Of
voor verdere betalingen faciliteiten aan
Duitschiand zuilen worden verleend is intus-
schen nog erg twijfelachtig.
Het proces Landru.
Juffrouw jaume Is de achtste bezoeker van
Laadru's villaatje ie Gambais, die verdween
zonder een spoor na te laten. Den 11 den Mei
1917 het fameuze aaateekanboek vermeldt
het had de eerste ontmoeting tusschea de
juffrouw en Landru plaais. Landru hield zich
toen schuil onder den naam Gulllet. Juffrouw
jaums was toen een vrouw van 36 jaar, die
sedert geruimen t|d gescheiden leefde van
haar man, die slch in Italië ophield. Landru
geeft in zQn aantekenboek het volgende
signalement van juffrouw Jaume: 36 jaar;
siet er jonger uitpravinclaatech uiterlijk
leeft van haar man gescheiden vurig katho
liek, is bang voor echtscheiding, die haar
zou beletten in de kerk te hertrouwen".
De belangstelling van het publiek voor het
proces wordt steeds grooter, de gerechtszaal
is steeds voller en, zooais de verslaggever
van een Parfjsch blad zegt, lijkt zS op een
tentoonstelling van bontbontmantels, boa s,
müff sn. Er moeten dan ook heel veel vrou wen
in het publiek 281, wier bloots armen, lage
halse», paarlen colliers, de te rood aange
zette lippen aan de gerechtszaal het uiterlijk
van eea danslarlehttag geven. Er wordt ge
giebeld en soms geproest van het lachen en
de president van het hof herinnert op strenge
wise het publiek eraan, dat het niet In de
komedie zit.
Landru neemt van de volle zaal niet de
minste notitie.
Volgens den beklaagde Is srijn betrekking
tot juffrouw Jaume wederom uitsluitend van
commercieclen aard geweest: hij wilde haar
meubelen koopen, Eu het geval van deze
achtste .verloofde" gelijkt volkomen op de
daaraan voorafgegane gevallen van de zeven
andere vrouwen.
Juffrouw Jaume verlaat het atelier waar
zij werkt, met de mededeeiing, dat z8 gaat
trouwen en dus niet terugkeert. Z$ gaat een
paar dagen later naar het paleis van justitie
om gerechtelpen bestand in haar scheiding
aan te vragen en verlaat den 24m Novem
ber ook haar eigen woning in da Lyanes-
straat. Landru zorgde voor de verhuizing.
Dien zelfden 24en November vergezelt hij
haar naar den Sacié-Cocsr, waar juffrouw
Jaume wenschte ts bidden Denzdfdcn avond
vertrekt hij met haar naar Gambais. Het op
schrijfboek van Landru vermeldt weer een
enkele reis en een retour Gambais en reeds
den 26ss November varmcldt het boek het
cijfer 5 gevolgd door de letter H (5 beurss
Van Juffrouw Jaume wordt niets meer gezien,
maar we! vermeldt Lsmdru's opschrijfboek
vermeerdering van zij a inkomsten met 274
frank. Eenige dagen later verkoopt h| onder
den naam Frémiet geldswaardige stukken
van juffrouw jaume
Msm sist, het geval-Jaume is precies gelp
aan det van de vorige vrouwen. Ook de
wijie, waarop Landru zich verdedigt is ge-
geheel dezelfde. Wdnneer de president hem
vraagt of h?J niet na 26 November aan
vrienden van juffrouw Jaume heeft gezegd,
dat deze aaar Amerika was vertrokken, ant
woordt Landru, dat hg over wat er op dit
tijdstip met de juffrouw gebeurd is, niet kan
spreken. Zij waren toen uit elkaar gegaan
en met het particuliere leven van juffrouw
Jaume hesft stamand iets te maken.
De president: En big u werden weer, juist
als in de vorige gevallen, de persoonlijke
papieren van madams Jaume gevonden.
LandruHet was een depot b| mij
De president: Wat voor redimenheeft ook
deze vrouw gehad om precies te doen wat
de andere verdwenen vrouwen ook gadaau
hadden.
LandruWaarom zegt u toch altjjd.ver
dwenen vrouwen
De president: Geeft u dan haar adressen
op I
LandruDat zal ik doen Ik vraag u 24
uur tijd.
De advocaat-generaalU kunt het beet
beoordeeien hoe u zich verdedigen moet.
Landru: Ik zai morgen een adres vaneen
Vit), de verdwenen vrouwen mededeeien.
Deze l;.Mededing van Landru baart eenig
opzien.
Het getuigenverhoor wac ook dit maalais
vorige kmen. De concierge vaa het huls,
waarin juffrouw Jsurae te Parijs heeft ge
woond m de directrice van hef atelier, wsar
s8 te Par8s hesft gewerkt, kwamen verteilen
dat juffrouw Jaume haar haar huwelijk had
aangekondigd. Enz.
De nieuwsgierigheid van jury en publick
had h3 nu opgewekt door te verzekeren, dat
hg den volgenden dag het adres van ken der
verdwenen vrouwen zou opgeven. Hl verzette
zich tegen de fantastische beteekenis, welke
men had toegekend aan de krabbels in sfjn
zakboekje en verklaarde dat het de schuld
was van Bonis, den rechter van instructie,
die hem dat boekje niet ia handen heeft
willen geven, dat hQ over tal van aasteeke-
ningen geen inlichtingen kan verschaffen.
Hg verzocht daarom hem getegeadheid te
geven zijn aanteekeniagen nog eens door te
zien. President Gilbert en de advocaat-gene
raal hadden er geen bezwaren tegen en
Vrijdagochtend om 9 uur heeft men Landru
uit z8n cel naar de kamer, waar de echt
scheidingszaken behandeld plegen te worden,
gebracht, waar hg onder nauwlettend toezicht
het befaamd geworden zakboekje heeft ziften
bestudeeren. Bij de opening der zitting van
Vrgdsg, waarin hef negende en voor laatste
geval, dat van mevrouw Pascal behandeld
zou worden, gaf de president daddfk het
woord aan den beklaagde, die b| zin binnen
komst een buitengewoon hoofsches groet
had gebracht aan de gezworenen en na een
ultsterst verward betoog begon op te zetten,
dat hg plotseling afbrak met de woorden:
„Mee zal mg de eer san moeten doen mg
nogmaals mi§a zakboekje af te staan daar ik
met m8a werk niet gereed ben fèisnsen komen"
Daarop kwam terug op zijn belofte van
DonderdagMen heeft tevergeefs gezocht
naar mevrouw Héon na ha»r zoogeesamde
verdwgnlng. Mm heeft haar op .uiterst zorg
vuldige" wiste gezocht, zegt het rapport
van de politie, op alle gemeubileerde kamers.
Toch woonde zij heel dicht haar huis,
rue de Rennes 159, in het bótel du Mans,
waar z| een kamertje had aan de binnenplaats,
dat ik nog wel zou kunnen uitteekenen in
plattegrond, net als ik met dat van de avenue
des Ternes 45 heb gedaan*.
Dit was Landru's met zooveel belangstel
ling verbeide verklaring, welke echter toch
van beteetemis schijnt te z|n, zegt de Jour
nal, als men af mag gaan op de woorden
van President Gilbert, die zelde.Dat Is be
langrijk, buitengewoon belangrlk", terwijl
de advocaat-generaal zei.Dat is nog belang-
rgker dan g§ wel denkt, Landru*.
Hierop volgde de behandeling van de zaak
Pascal, een gescheiden vrouw van 36 j. die
zoowel In haar geboorteplaats Toulouse als te
Paris een los leven heeft geleid. Op de vraag
of zg zgn maitresse was geweest, weigerde
Landru antwoord te geven. Hi had kennis-
