Woensdag 26 October 1921.
Jaargang B»°. 2749
yoor ite Üigf«l!i#IÏ!Kfi«l$»iie 0ii Meemwiseii© Ëitiiiaii.eit.
W. BOEKHOVEN Zaaaa,
^AlTe stukkevoor de Redactie bestemd, Advertentiên ea verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Antirevolutionair
Orgaan
t
UIT ONZE PARTIJ.
Reclames Mededelingen.
GEMEENTERAD.
Oeze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post '18 Cent bfj voornitbetalin®
iSUiTENLAND bQ vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVEK3 8
iOMMELgfHjK.
Telefoon lns®rcom.«sanaal No. 202.
ADVERTENT1ËN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 10 Cent per regel.
D1ENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f I.-~ per plaatsing.
Qroote letters en vignetten worden berekend naar dc plaatsruimte die sQ bes'aan.
AdverteifltSBn worden Ingewacht tot DfMSDAG- en 'VRIjDAGMORGEN 10 UUR
Hieronder kunnen onze lezers vinden het
Concept-program van actie voor de ver-
kiezingen in 1923. Dit concept-program is
zéér belangrijk en dient, evencds de bijge-
fc voegde motiesin elke kiesvereeniging
terdege besproken worden.
Om. deze besprekingen te vergemakkelijken
stelt de administratie van de Maas- en
Scheldebode bij genoegzame opgave afdruk-
jes beschikbaar voor de kiesvereeniging en.
Ieder lid kan op de vergader ing dan een
blaadje vóór zich hebben,
De prijs bedraagt slechtsEEN
CENT per blaadje. Bestel nu spoedig voor
elk uwer leden één.'
Administratie ,,M.- en Sch.bode."
CONCEPT-PROGRAM VAN ACTIE A.-R.
PARTIJ.
Door het Bureel van het Centraal Com K
la Dinsdag j.l. aan de Kiesverenigingen het
volgende ontwerp van het Program van Actie
waarmee de A R, Partij aan de a.s. verkie-
ïingen sal deelnemen, toegesonden:
De A R. parts, op den 1922 saam-
gekomen in hare Depufatenvergadering Ser
voorbereiding voor de algemeeee verkiezingen
verwijst in verband daarmede allereerst naar
het Program van beginselen.
De nood der t|den roept, met grooter aan
drang dan ooit te voren, om een zuivere be-
ginselpolltiekom vastheid van grondslag
om een onwankelbare overtuiging.
Tegenover hen, die de bron van het recht
zoeken in den mensch, stelt dat beginselpro
gram de uitspraak dat alle recht uit God is.
Tegenover de souvereinitelt van den mensch
handhaaft het de volstrekte souvereinitelt
Gods over al het geschapene. Tegenover de
nstandvastigheid der meascheiQke vindingen
p staatkundig terrein plaatst het de eeuwige
leginselen van het Woord des Heeren.
Waar de geest uit den afgrond in onze
dagen er zich op toelegt om de grondslagen
van het gezinsleven te ondermijnen, daar
vraagt dat Program om waarborgen, ten einde
het ChrlstelQk huisgezin te beschermen tegen
zoo boozen aanslag Het komt op voor be
scherming en sterking van het maatschappe-
I3k zwakke, maar handhaaft niet minder het
recht der persoonlQkheid tegenover de ge
meenschapsidee.
De beginselen van dit Program zonder
schipperen met beslistheid te handhaven en
daardoor vast te houden aan den Cslvlnlsti-
ïchen grondtrek in ons volkskarakter, wordt
door de Deputatenvergadering in toenemende
mate ais hoofdzaak beschouwd bij alle po
litieke actie.
Daarnevens acht xQ het, met het oog op
de politieke werkzaamheid in de komende
4-jaiige periode, gewenscht zich uit te spreken
over de navolgonde op den voorgrond treden
de punten van Staatsbeleid.
I. In zake Financiën.
a. Achterwege laten van alle niet volstrekt
uitgaven: de strikste zuinig-
I »T Staatsbeheer worde geëischt
.niLu J"' °°B °P den algemeenen econo-
?ïataad wotde d® uiterste voorzlch-
w..! cilt bï de oplegging van nieuwe
■asten; naar verlichting van belastingdruk
moet, zoo mogelQk, worden gestreefd, o.m.
°°°f, "5 gewlzigde delging van de schuld
gedurende de oorlogs- en crisisjaren ontstaan.
11- In zake Binnenlandsch Bestuur.
van voori'ening ter bevordering
«oAjinn d5g8,U8t om- door algemeene
regeling van de winkelsluiting.
r Atonu*i« 8 van den vaccinedwang.
c. Afschalüng van den stemplicht.
diM dftnh.Üan "i11" 54 Gem®entewet in
111. In zake het Sociale Vraagstuk.
a,L?r"CWevordeiln* eener "Reling der
arbeidsverhoudingen ter voorkoming, zoo
mogelQk, van conflicten in de wereld van den
arbeid en tot oplossing van geschillen Indien
naze desalniettemin ontstaan,
te, „Hlf sifteel v>n socialisatie als middel
ter verbetering der sociale toestanden ten
«enenmale verwerpend, biede onze partij
hewaan P°8,nRCB om 1® geraken tot een
de» organisatie van het bedtQf, waartoe
utthn 8 W0!d® gebaand door een wettellken
uitbouw van het arbeidscontract.
sch'v»?1,rent het vraagstuk der arbeidsbe-
W0I» en dat der sociale verzekering
en de navolgende punten op den voor
grond gesteld: Maatregelen tot beteugeling
van misstanden in de huisindustrieInvoering
der ziektewet Talma, zoo noodig op enkele
punten gewijzigduitbreiding van de onge
vallenverzekering tot landbouw en visschesrQ
wettelijke regeling van de werkeloosheids-
verzekering
d Waar ter bescherming van het zwakke
van overheidswege maatregelen moeten wor
den getroffen, worde (onzeriQds) de eiscb
gehandhaafd dat zoodanige bescherming niet
leide tot verhindering van de vrQe ontplooiing
der persoonlijkheid.
IV. In zake Justitie
a. Herstel van het recht der Overheid om
den moordenaar aan het leven te straffen.
b BrstiQding der onzedelijkheid op welke
wflze deze zich ook in hst openbaar moge
vertoonen.
V. In zake Onderwijs.
a. Wijziging in de uitvoering onzer geheele
onderwQswetgeving en, zoo noodig in die wet
geving self, opdat ook op het terrein van het
onderwQs meer dan in den laatsten tQd is
geschied, rekening worde gehouden met den
geldeliken nood der openbare kassen, een en
ander met handhaving van het beginsel van
vrQhrid van onderwijs, en met eerlQke uit
voering der lager-onderwQswet ten opzichte
van de verkregen fiuancitële gelijkstelling.
b Naar financieele gelijkstelling op het
terrein van het Middelbaar en Gymnasiaal
onderwQs worde gestreefd, waarbQ met den
nood van 's Lands financien rekening moet
worden gehouden, doch zóó dat het b|zonder
onderwijs niet achtergesteld worde bU het
openbaar onderwas De gelegenheid tot steun
aan het bQzondere Hoogere onderwijs worde
verruimd.
VI. In zake Koloniën.
a Zorgvuldig finarcfëei beleid, opdat door
het nalaten van niet bepaald onvermQdelQke
uitgaven, door sterking van de economische
draagkracht en door bevordering van het
daarop gerichte particuliere initiatief, door
krachtige ontginning van de natuurlijke rijk
dommen en door doelmatige belastingheffing,
het verbroken ficanciëele evenwicht spoedig
worde hersteld.
b Bestuursdecentralisaiis gepaard met de
vorming van autonome gebieden, bestuurd
met medewerking der Ingezetenen. Op dezen
grondslag voorbereiding van grootere staat-
kundige zelfstandigheid in Nedeilandsch-
Indië.
c. Verieening van den, in deze moeilijke
tijden, noodzakelijker! fioancië lets steun aan
het op zedelijk en godsdienstige verheffing
der bevolking gerichte particuliere initiatief
bestrijding van opium- en sterken drank ge
bruik; wijziging van Art. 123 R R.bevorde
ring van de zelfstandigheid, ook in finan-
ciëclen zin, vau de Kerken tegenover den
Staat.
VII In zake Defensie.
a Tegen ontwapening en tegen verminde
ring van 's Lands weerkracht, zoolang ande
ren in West Europa niet tot vermindering
overgegaan, worde krachtig verzet geboden.
Daarentegen heeft elke internationale rege
ling tot beperking van de kosten van bewape
ning aat spraak op energieken steun.
b. Naar beperking van den duur van den
eersten oefragstQd worde gestreefd door
krachtdadige bevordering van de vrijwillige
vooroefeningen.
c. De vri willige Landstorm worde doelma
tig georganiseerd en tevens dienstbaar ge
maakt aan de oefeningen onder b. bedoeld.
a. Door een doelmatige vredesorganisatie
worde bezuiniging op de militaire uitgaven
verkregen. Voor zoover de belangen van het
beroepspersoneel daarbij betrokken zijn, be
hoort aan de persoonlijke belangen der be-
trokkensn aandacht te worden geschonken.
e Met achtbare conciëntiehczwaren tegen
de vervuiling van den dienstplicht behoort
rekening te worden gehouden door wettelQke
regeling van dit onderwerp.
Saamwerking met andere Partijen.
BQ de beoordeeling van de verhouding tot
en samenwerking met andere partijen be
hoort te worden vooropgesteld, dat geen
enkele ernstige staatkundige partij in begin
sel zich onttrekken mag aan mede-verant-
woordelQkheid bQ de vorming van een Kabi
net, indien de omstandigheden er toe lelden
dat z| bQ zoodanige vorming wordt betrok
ken.
Aan den anderen kant mag geen partf die
met het oog op het bestuur des lands aan
haar bestaan en aan hare zelfstandigheid
wezenlijke waarde toekent, lichtvaardig tot
samenwerking met anderen overgaan, omdat
b| elke zoodanige samenwerking niet alleen
een deel der eigen actueele verlangens moet
worden prQsgegeven, doch vooral omdat de
actie voor de eigen beginselen er la den regel
schade door lijdt, tengevolge waarvan de
partij san vervat van krachten dreigt te
gaan Ifjden, juist misschien in een tijdsge
wricht dat aan ongeschokte kracht de meeste
behoefte bestaat.
Met deze beide grondbeginselen zal steeds
rekening moeten worden gehouden wanneer
de feitelijke toestanden van het oogenbllk
moeten worden beoordeeld. Die feitelQke toe
stand is thac3 als volgt weer te geven
a. De twee partijen, die elkaar in beginsel
het meest nabij komen, de C. H. en A. R
kunnen gezamenlijk op niet veel meer dan
1/5 der Kamerzetels rekenen. Aan het over
nemen van het bcwi&d, zonder samenwerking
met een derde groep, valt dus niet te denken.
b. Er schijnen slecbis twee combinaties
mogelijk, die kans geven op een Regeerings-
meerderheid, t.w. die van R Katholieken met
Sociaal-Democraten of die van A R. enC H.
met de R. Katholieken.
c Nog daargelaten de vraag of de R K.
Staatspartij tot een coalitie met de sociaal
democraten te vinden zou zijn, wordt die
samenwerking door ons niet in 's Lands be
lang geacht.
d Ondanks alle verschillen en ondanks de
bedenkingen, die in den laatsten ügd met be
trekking tot de bestaande samen wei king
onder ons vernomen werden, hebben de Pro-
testantsche Christelijke part|en en de
Roomsch- Katholieke dieper liggende grondbe
ginselen gemeen, die samenwerking mogelfk
maken, ierwQl practisch gesproken de be
stendiging van de bestaande samenwerking
de eenige mogelijkheid sch^nt te bieden voor
de vorming van een parlementair Kabinet.
e. De in de laatste jaren nu en dan onder
vonden teleurstelling heeft evenwel onder
ons een gevoel van onlust gewekt, dat dtQgi
schade te doen aan de liefde en belangstel
ling voor onze eigen beginselen en daardoor
is bet gevaar ontstaan dat de actie van de
A. R. partij aan kracht zal gaan inboeten.
f. Dit mag lntusschen niet lelden tot licht
vaardige verbreking der bestaande samen
werking. Veeleer moet worden gezocht naar
waarborgen om herhaling van zulke teleur
stellingen te voorkomen, teneinde de daaraan
verbonden gevaren te ontgaan.
g. Zoodanige waarborgen z|n voornamelijk
te verkrijgen door een samengaan op een
behoorlijk doordacht werkprogram.
h. Om de bestaande bezwaren onder ons
volk te ondervangen, zal daarnaast evenwel
in ruime mate het vertrouwen moeten bestaan
dat anti-revolutionairen, die eventueel in een
Rechtsch Kabinet zitting nemen, bereid zijn
met hun geheele persoon voor de anti-revo
lutionaire beginselen in het Kabinet op te
komen, voor zoover dit binnen de grenzen
van hetgeen overeen gekomen werd, maar
eenigrxins mogelijk is.
Het is op grond van bovenstaande beschou
wingen dat de Drpulaten-vergadering hare
wentchen inzake de samenwerking met andere
parijen als volgt formuleert:
.Indien het resultaat van de verkiezingen
zoodanig zijn mocht, dat ae tegenwoordige
partijen der rechterzijde tezamen een meer
derheid In de Tweede Kamer hebben, behoort
de vraag of s Land belang wordt gediend
door bestendiging van de bestaande samen
werking beantwoord te worden in het licht
van de volgende voorwaarden
a dat het werkprogram van het Kabinet
der volgende vierjarige periode zich in ruime
mate aansluite bij het Program van Beginse
len en het Program van Actie
b dat omtrent de uitwerking van dit werk
program te voren volledige overeenstemming
tusschen het Kabinet en de partijen in de
Kamer verkregen zij.
De Partij spreekt voorts het vertrouwen
uit, dat de A. R. Kamerclub bij de ter zake
te voeren onderhandelingen de programma's
waarop de leden gekozen zijn tot richtsnoer
nemen zal en dat anti revolutionairen, Indien
deze eventueel in het Kabinet zitting hebben,
binnen de grenzen van hetgeen overeengeko
men is, zich als anti revolutionair zullen doen
gelden".
Moties.
GelQkiQdlg met het Concept-Program van
Actie zin aan de Kiesverenigingen ook toe
gezonden een tweetal moties; een van de
A R. Kiesv. te Sueck en een van de Kiesv.
te De Bilt.
De motie Sneck Is bekend, is in de pers
reeds gepubliceerd, maar ten overvloede
laten wij haar inhoud nog eens volgen.
De Anti-revolutionaire Kiesvereeniging
.De VrQe Fries" te Snerk, in vergadering
bQeen op Dinsdag 20 September 1921
met steeds toenemende bezorgdheid kennis
nemende van de afbrokkelende eenheid in
onze Anti-revolutionaire Partij, zich open
barende in de houding onzer Kamerfractie,
In redevoeringen onzer Voormannen en in
artikelen onzer Pers, tegenover de 1e de
laatste jaren op den voorgrond tredende
punten van Staatsbeleid als Onderwijs, Kies
recht en Sociale Kwestie;
voor ocgen houdende de onmiskenbaar
duldelQke uitspraken van ons Program van
Beginselen aangaande deze punten
geeft als haar gevoelen te kennen, dat,
mede tengevolge van een te wraak weg-
doezeliüg van beginselen,
wat het Onderwgs betreft, we gaan in de
richting van de Christeilke Staatsschool en
Groen's ideaal.De V»Qe School" steeds meer
in de klem raakt; wat het Kiesrecht betreft,
de actie tegen het individualistisch algemeen
mannen- en vrouwenkiesrecht niet alleen ver
flauwt, maar de revolutionaire Kirsrechtidee
zelfs door een deel van onze leidende menschep
wordt aanvaard en de gedachte van Huismans-
kiesrecht feitelijk woidl verloochendwat de
Overheidsbemoeiing betreft, een standpunt
wordt verdedigd, dat van de Souvereinitelt
in eigen kring een illusie maakt;
van oordeel, dat tegen de verderfelQke
Staatkunde der Revolutionairen, welke op
onrustbarende wQze de geesten vermeerdert
meer dan ooit stelling dient genomen;
vraagt vsn onze Mannen in Kameis, Staten
en Raden te doen hooren een zuiver en
krachtig geluid, basseerende op onze aloude
Beginselen
besluit krachtig acile te voeren dat bQ de
komende verkiezingen voor Kamers, Staten
en Raden alleen die Mannen candidaat wor
den gesteld, welke geheel onderschrijven ons
Program van Beginselen en die zich niet
schamen om in de bracht onzes Gods voor
deze, de echte vrQheid brengende, Beginse
len den strQd te voeren;
besluit ernstig onder de oogen te zien of
de tQd nog niet is gekomen om, naar het
voorbeeld van Groen, te zoeken in ons iso
lement onze kraebt;
besluit bij bet Centraal Comité er op aan
te dringen dat de voorgestelde resolutie,
welke moet worden behandeld op de Depu
tatenvergadering van 14 October 1921, aldus
wordt gewQzigd, dat wordt uitgesproken dat
naar Anti revolutionair beginsel geen Vrou
wen candidaat mogen worden gesteld voor
Kamers, Staten en Raden en dat tegen bet
passief zoowel als tegen het actief Vrou
wenkiesrecht krachtig positie zal worden
genomen, terwijl het Huismanskiesrecht met
alle geoorloofde middelen zal worden ge
propageerd, zoodat de laatste tirade weike
luidt .zoolang de Antl-revolutlonaire Partij
niet in haar wettige vergadering van een
tegenovergesteld gevoelen blQk geeft" en
welke den indruk geeft dat beginselen bQ
meerderheid van stemmen kunnen worden
gewijzigd, beslist moet vervallen
besluit deze motie ter kennis te brengen
van het Centraal Comité, het Provinciaal
Comité en de Anti-revolutionaire Kamerclub
en ze te doen opnemen in ome Antl-revo-
luilonaire Pers.
De motie van de Kiesvereeniging te De
Bilt, die op de Deputatenvergadering niet in
behandeling kon komen, maar eerst aan de
Kiesvereenigingen toegezonden wordt luidt:
De A-R Kiesvereeniging .Nederland en
Oranje" te De Bilt (Utrecht) in vergadering
b|een op VrQdag 27 Mei 1921
overwegende, dat de vestiging van een
vast gezantschap hij het Vatibaan voor vele
leden der A.-R. Part| In strQd schijnt met
het algemeen protestansch beginsel der A.-R.
PartQ
overtuigd, dat de A-R.Kamerleden,welke
aan die vestiging hebben medegewerkt, des
alniettemin aldus hebben meenen te moeten
handelen in 's Lands belang met het oog op
de .onzekere en netelige tijden";
van meening dat een uitspraak der A-R.
Partij ten opzichte van het vaste gezantschap
bij het Vatikaan nochtans gewenscht is;
verzoekt het Centraal Comité de behande
ling dezer zaak bQ bet Centralen Convent
aanhangig te wüleci maken, teneinde zulk een
uitspraak utt te lokken en gaat over tot de
orde van den dag.
Het ligt in bet voornemen, midden Januari
1922 een Centralen Convent te houden ter
voorlooplge beslissing onder nadere goed
keuring der Deputatenvergadering over het
Program van Actie en dan gelQktQdig de beide
bovengenoemde moties te behandelen, daar
deze kwesties aanroeren, die ook in 't consept-
program worden besproken.
Bedoeld Convent zal ooklvoorloopige be
slissing te nemen hebben over de groepeering
der lijsten. Een voorstel terzake deze groe
peering kan eerst midden der volgende maand
aan de Kiesvereenigingen toegesonden worden
Het Centraal Comité stelt zich verder voor
om aan dit Convent te doen voorafgaan eene
bespreking in de Kerstweek met gedelegeerden
der Kieskriogbesturen inzake de hierboven
genoemde lQstengroepeeriug, waarbij dan te
vens gelegenheid zal bestaan om overleg te
plegen oveifde personen, die eventueel voor
candidaatstelltng in aanmerking komen en
hunne verdeeiing over de groepen. Het is der
halve noodig, dat de kiesvereenigingen zich
hierover te voren beraden en van haar meeaing
doen blijken aan de kieakringbesturen, opdat
de gedelegeerden met volledige bennis van
de wet. schen ten opzichte der camdldaatstel
ling aan de bespreking met het Centraal Co
mité kunnen deelnemen.
Het Cetrasl Comité vertrouwt, dat op deze
wjjze zonder overhaasting zal kunnen geschie
den, wat vereischt is vooreen goede leiding
der verkiezingen. Hst wacht opmerkingen aan
gaande het Program van Actie gaarne in ulter-
IQk 24 December 1921. Na dien datum binnen
gekomen bedenkingen kunnen op het Cen
tralen Convent geen onderwerp van behan
deling meer uitmaken.
40 cent per regel.
wordt door 21.00O artsen «rtamd
als het beste versterkingsmiddel
veor Zenuwen en Lichaam©
Vergadering van den Gemeenteraad
van DEN BOMMEL op VrQdag 21
October, des nam. om half 3 uur.
De Voorzitter, de Edelachtb. heer L. C.
Bilnkman, opent de vergadering met gebed,
waarna de notulen worden voorgelezen en
onveranderd vastgesteld.
Proces-verbaal van de kas van den ge
meenteontvanger is opgemaakt. In kas was
f 8222.807a-
Ged. St. berichten hun goedkeuring over
een genomen wfizialng in de begrooting.
De VOORZITTER deelt mede, dat de veld
wachterswoning is aanbesteed in massa voor
f 6187,50.
De Ned. politie-bood vraagt verfaooglng van
het salaris van den veldwachter. BQ gevoegd
is een uitvoerige memorie van toelichting.
B. en W. adviseeren afwQsend hierover te
beschikken, aangezien het betreffende salaris
pas verhoogd is Aldus wordt met algemeene
stemmen besloten.
De vereenlging tot bevordering van het
verkiQgen van onroerend goed, vraagt een
credlet aan voor den bouw van een woning
en den koop van land.
De VOORZITTER zegt, dat dit verzoek
eerst op bet laatste oogenblik binnenkwam,
zoodat B. en W. met geen pra;- ad vies kunnen
komen.
Deze aanvrage toelichtend zegt spr., dat
de iandarbelder8wet personen of vereenigin-
gen in staat stelt onroerende goederen in
eigendom te verkrQgen. Deze personen of
vereesigingen moeten volgens deze wet zich
wenden tot het gemeentebestuur, dat, indien
de personen of vereenlgingen aan de eischen
door de wet gesteld voldoen, het aangevraagde
crediet verschaft. Het gemeentebestuur vraagt
op sSn beurt dit bedrag weder aan bij het
rQk. Spr.'s persoonlQke meening is, dat deze
wet een groot sociaal belang bevordert, dat
het gemeentebestuur, waar mogellk, in de
hand moet werken. In dit geval zQn er volgens
spr. geen termen aanwezig, om afwQzend
over de aanvrage te beschikken. Deze termen
souden er wel xQn, indien de betreffende
personen minder gunstig bekend stonden.
MAST vraagt of er risico verbonden is aan
deze geldverschaffing voor de gemeente.
De VOORZ. antwoordt dat er x. i. geen
risico voor de gemeente aan verbonden is.
MAST vraagt hoe het dan moet, indien
b.v. over 2 jaar de vereeniglng niet meer af
betaald.
De VOORZ. zegt dat de wet in dit geval
voorziet.
MAST constateert dat de elnJrlalco dan
toch altQd voor rekening van de Gemeente
komt.
De VOORZ. bestrQdt dit door te wQzen
op het ieit dat in het ongunstigste geval
toch altQd het huis en het land er z|n, waar
de Gemeente beslag op kan leggen.
HERMANS acht het geen bezwaar voor de
Gemeente om de aanvrage in te willigen, van
risico is geen sprake.
De VOORZ. zegt dat de raad over deze
questie elgenlQk niet te spreken heeft, want
de wet is er en die staat het verkrQgen van
onroerende goederen langs dezen weg toe.
De raad heeft alleen maar te onderzoeken of
de personen of vereeniging gunstig bekend