Zaterdag 16 Juli 1981
80*1® Jaargang M". 8720
voor de ünidlioliaiidseiie en Meenw^elie Eilanden.
lerste Bias
t
Nationale Bankvereeniging
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
tmrnmnmnmm
De
OP DE» UITKIJK.
W. BOEKHOVEN leaea,
Alle stekken voer de Redactie bestemd, Advertenties en verder© Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
't li lifg Dwaling.
tataes fMediaimpo»
Pink Pillen
zijn de toevlucht voor
de verzwakten,
de zwaarmoedigen,
*f§ de Moedarmen,
de onmaeMigen
Eiseht Hollaiidgohe verpakking |r
en Gebruiksaanwijzing.
Kantoor MIDDELHARNIS.
ZITDAGEN tijdens BEURS.
foeisöag SUIMELSDIJK -- fABBSRI
DOEüerflag, DIBKSLAND -- 7. i DOEL
DöSderüag, ÖÜDDÖRP - FLOHÏL
vrjjiag, OUDE TONGE -- GELUK
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAÖ»
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden taso pes peat W Cent fs'3 vooruitbetaling.
BUITENLAND b| vooruitbetaling f 8.50 per jaar,
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS s
güMMELSDSjK,
Telaten iHfsfesmaisasal No» 203.
ADVERTENTSËN 20 Cent pet regel, RECLAMES 40 Cent pes regel.
BOEKAANKONDIGING 10 eent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.- per plaatsiag»
Orosta lettere era vignetten werden berekend naar ds plaatsruimte die af begaan.
MverteatiS» ®ordee isiewseM tot DINSDAG- ®n VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
Nog zijn er menschen op en buiten
ons goede Eiland, die maar blijven vol
harden in de Methodistische lieer, dat
zaligheid en behoud der ziel 't voor
naamste van alle Leven is. Hoe is 't
mogelijkHoe is 't mogelijk God do
fc-Heere, diede Schepper is ier aielonder
V'itm, door Wien en tot Wien de ziel
's. zou dan lager staan dan de ziel zelf.
Want één van twee: óf God de Schep
per staat 't hoogst in ons leven óf zijn
creatuur dat we onze ziel noemen. Staaf
de He ere 't hoogst: dan is Hij en niet
de ziel en haar behoud 't hoogste. Of
andersom: het schepsel, de ziel is te prij
zen, te loven en te aanbidden als het
hoogste, snaar waar is dan de eere van
den Schepperze is absoluut weg. Trou
wens: onze Geloofsbelijdenis in art. 2
zegt dat we God kennen zooveel ons
noodig is in dit leven tot Zijn eer
en tot de zaligheid der zijnen. De Eere
Gods staat dus voorop.
Het behoud, de zaligheid der ziel is
nooit t voornaamste, maar Hijdie de
ziel schiep en Hij, die op Golgotha voor
die ziel leed en streed en Hij, die die
ziel omkeert, van kwaad tot goud weder-
baart. Trouwens, de Kerk erkent dit
ook door haar geloofsbelijdenis aan te
vangen met: »Art. 1. Dat er een God
is*. Maar de zaligheid wordt pas be
sproken in art. 2 en art, 23.
Wie heeft dan moed aan God iets
te kort te deen Maar daarmee is niet
beweerd, dat de ziel geen waarde heeft,
dat het er in leven en sterven niet op
dien troost aankemt, zijn ziel, volgens
Oatech. I, geborgen te weten als eigen
dom van Christus, Doch al is dat een
eeuwige waarheid, dat een mensch niet
sterven kan zooals hij is geborenen
dat er zonder wedergeboorte een on
uitkoombare ellende volgen zal't is
oek een inrimerlijke waarheid, dat niet
wij maar God alweer de bewerker is
van dien troost, 't Gaat in de weder
geboorte en in de bekeering niet om
ons niet om den troost, dien we slechts
krijgen, maar ooi Hem die geeft.
Niet de genade is 't meest, want die
is maar een gift, doch Hij die ze uit
eigen vrijwilligÖbid aanbiedt, nl. God.
Nochtans de gave zelf is groot en on
schatbaar, want 't lichaam zal tot stof
vergaan en de ziel blijft leven, en dus
hangt van haar behoud 't toekomstig
Geluk beslist af. Maar men koude op
om 't behoud der ziel 't voornaamste
te achten van alle leven, 't Voornaam
ste is en blijft God. En om Hem alleen
gaat het. Temeer, en dat is de groote
fout, die door de Methodistische men
schen gemaakt wordt temeer omdat er
geen grooter eere Gods is dan zondaren
zalig te maken. De »esnige« Naam is
immers Zaligmaker. Wie dus dien God
eere geven wil, kan 't maar op één
manier nl. zich overgaven aan den
Zaligmaker in 't Geloof.
Op den voorgrond staat du3 God.
Staat de eere Gods. En wie die eere
zoekt die is kind Gods.
Er wordt door de Methodisten gezegd
>Ge moet eerst bekeerd wezen, dan pas
kunt ge de eere Gods zoeken't Is krek
andersom. 'Eerst God en zijn eere zoeken
dan volgt de bekeering vanzelf. Maar:
let welzoekenzoeken 1 Er niet langs
loopen en met opzet een zijpaadje in
slaan om niet te zvillen vinden.
Doch zoeken! zoeken! met de lamp er
bij, met de lamp van Gods Woord er bij.
En dan mag buurvrouw of een predi
kant of vader of moeder de lamp ook
eens vasthouden, terwijl gij zoekt, maar
gij moet bij de lamp zoeken en dan
vindt ge.
De eere Gods zoeken is voor 't ziele-
leven, voor 't ilchaamsleven, voor alle
levenzoeken van redding. Zijn red
ding. want »Redder< is zijn eenige
grootste naam.
Er is zelfs géén andere Eere Gods
dan de zuchtende Aarde in haar gees
telijk en stoffelijk kwijnen sinds de
Paradijsellende, weer ie herstellen in
ouden Eden toestand. Dat is de eenige
de volle eere, die 't Recht handhaaft
naast de Genade, 't recht en de
kruisen worden gedragen alle eeuwen
doordo genade en de kruisen
gedragen tot het graf vallen neer en
de kroon is 't symbool der eeuwige ver
lossing.
Nu is er één ernstig bezwaar en dat
is dit: Men mag van die „Eere Gods"
geen leuze maken. Leuzen zijn tijdelijke
merkteekenen, d e een groep, een or
ganisatie een poos draagt om zich van
anderen te onderscheiden. En metter
tijd veranderen die leuzen. Ieder, die
in de politiek wat meeleeft, weet dat
op dit terrein al tal van leuzen zijn
aangeheven en op 't oogenbük is hoog
ste mode: Socialisatie en Democratie.
Wij gaan daar niet verder op in. Maar
er is in Nederland een dreigend gevaar-
dat de Hire Gods een slagwoord een
motte, een leuze wordt, 't Ligt bij velen
bestorven in den mond. Er heeft geen
zekere actie, die goed is, plaats, of 't
luidt>ter eere Gods* En daar zijn
we toch wat huiverig voor. Want dat
ter Eere Gods sluit niet alleen maat
schappelijke en politieke en kerkelijke
actie in ('t sluit 't zeer zeker in) maar
onder conditie, dat de Verlossing die
ge voor de Wereld zoekt met u
persoonlijk als hoogste creatuur dier
wereld begint.
Wie zal aan verlossing mee helpen,
als hij zelf nog in banden zit!
Ja, maar zegt men, 't is mijn roeping
en plicht om te helpen aan 't ingezon
ken leve o, opdat 't weer blinken kan
als da Avondster in duisternis. Gewis!
en nog eensgewisroeping en plicht
blijft bet om bij brand hulp te bieden en
die roeping en plicht moet ge vervul
len, al had je maar één been om te
loopen en één hand om te pompen ko
men most je, want de brandklok roept.
En de Eere Gods moet gij zoeken,
want God eischt dit, eischt dit, niet
om Hem een genoegen te doen óf een
dienst te bewijzen óf als een tegemoet
koming Uwerzijds óf als een soort
gratificatie, dat ge den Heere in de
hand wil stoppen, omdat Hij dan toch
God is, maar eischt 't heel eenvoudig
omdat Hij U geschapen heeft. Hij is
koning en gij zijt onderdaan en hebt
dus te gehoorzamen Dat doet ge aan
elke autoriteit. Dat doet ge zelfs aan
een politieagent bij 't matjes kloppen.
Maar die roeping en plicht valt het
gemakkelijkst, en brengt cok de beste
resultaten mee, als ge vóór ge de Eere
Gods zoekt in 't Natuurlijke Buiten
leven, ze eerst zoekt in het eigen bin-'
nenleven.
Wie met twee handen pomt en met
twee beenen naar den brand geloopen
is presteert meer dan de man op krukken
Aanvaardt God de Heere de actie
van iemand, die zelf nog in banden zit
en op krakken gaat Hij aanvaardt
alles wat goed is. Bekeerd of onbekeerd.
Werk maar voor de eere Gods in de
natuurlijke Buitenwereld. Pak maar
aan! Doe wat en wees wakker 't Is
goed Heel goed. Volstrekt geen stank
in Gods neusgaten. Dat maakt de duivel
je wijs, omdat hij zelf de eere en het
genot van de wereld als rampzaligheid
hebben wil, zoo'n deugniet is tieeen
echte demon.
Maar feit isde ervaring der eeuwen
heeft 't bewezen en de H, Schrift wijst
er overal opWie met het zoeken der
Eere Gods begint mei zichzélfdie ein
digt en moet eindigen in het zoeken
der Eere Gods in ?t Leven rondom zich.
En bij konsekwentieWie zegt, he
keerd te zijn, maar hem laat da Eere
Gods in 't Buitenleven koud en koel.,
dan lappen wij die bekeenng nog niet
aan onze laars, zooals de volksmond
zegt maar dan is met die bekeering
toch zeker niet gepaard gegaan een
juister inzicht in Gods Woord en een
beter begrip van roeping en plicht jegens
den Naaste, en den God dar Schepping
en de verlossing der Menschheid.
En al weer herhalen we 't: Dan is
er leidingleiding noodig van waardig®
mannen en vrouwen om zoo'n aan in
zicht gebrek hebbende bekeerde, te
wijzen op zijn traagheid in 't benaar
stigen.
Rechtvaardigmaking is o zoo'n em
stig onderwerp op een visite. Maar de
Heiligmaking gaat de straat op en rede
neert weinig, maar doet zaken ten bate
van Gods koninkrijkEn om zaken gaat
het, niet om woorden, 't Gaat om 't licht
niet ooi de olie! Ea wilt ge 't scher
per: 't Gaat om 't licht, maar de olie
kan verschillen
40 cent per regel.
Rsdtnk vtrücdM,'
Heden heb ik 't over eea anlirev. .zij",
'k Zeg van te voren dat ze naar het leven
geteekend is, of ze nog in laven is, zou
ik niet kunnen zeggen, want een kleins 40
laar geladen heb ik haar goed gekend ca
vm nah$ gadegeslagen, maar nu ai vele jaren
getedsss is eca heel andere streek van het
vaderland mijn werk gevonden hebbende,
verloor ik hsar uit het eog.
Zij was uit een echte oud-afgescheiden
familie.
Haar grootvader had ten tijde der vervol
ging de dragonders in huls gehad en hasr
vader was In een .verboden" vergadering van
meer daa twintig feeiïbegeerlgea, gedoopt,
weifee even later „iti naam des konlngs" werd
uiteengejaagd.
Zulke dingen zetten een stempel op eer.
gesln.
Ea dat gaat over op het geslacht.
Aan Mar, gd|k aan zoo velen, kon mes
zien, hoe de Idee der „vrfe kerk" in menig
opzicht opvoedend had gewerkt Ze léérde
de menschen, ook de „heel gewone menschen"
den schoenlapper op zlja drietal, de kleer
maker op de snijtafel over de dingen van
keik gn staat, vsss overheid en wetgeving te
spreken en na te denken.
Ze lazen hun kerkelijk blad.
En iéérdea daardoor een krant lezen, die
ook rog over andere ea hoogere dingen
schreef dsn de nieuwtjes van den dag en
van de plaats.
Zoo werden se ongemerkt opgevoed, ook
voor hst politieke lever.
„Stem en Baauia" schreven ook over Groen
var. Pdcsterer en da Cosia ea Wcrmser en
aaderen en over den str§d die daar gevoerd
werd op politiek terrein tegen de „ongodisten
dezer eeuw" een strijd die immers gshecl
parallel Htp aan denzelfden strict, dieu de
oude Afgescheidenen es hun kinderen te
weren hadden op godsdienstig ea kerkelijk
terrein.
Waarlik het behoeft niet te verwonderen,
dat juist uit die klingen, gelijs Sater ook uit
die der vaderen van de Doleantie zooveel
mannen zin voortgekomen die den strijd tegen
hef liberalisme op elk gebied me! zoo goed
gevolg gestreden hebben.
Mannsn én vrouwen
Ea dan vooral tegen het liberalisme
Dat was ook „haar" pessaonlite vfandL
Het zat haar gewoon in 't bloed!
Dat liberalisme, zooais het öïdestps reeds
bestond, óf in het conservatisme als zijn
prae-formatie reeds leefde, had haarvaderen
vervolgd en belet of tenminste willen belet
ten hun Gid te dienen naar de inspraak van
hun geweten
Dat liberalisme had indirect haar familie
leden ea kennissen gedwongen het land te
vedaten en uit te wijken naar Amesika.
Dat liberalisme vocht nó wear om de schóó'!
't W»s de groote. vlarrd; de Goliath, die
het volk van God schimpte en benauwde ea
tegen wien wei nooit een David met zin
slingersteen oprukken sou om hef te doen
v&litón
Want dat liberalisme was zoo machtig en
zoo groot!
Het was oppermachtig in Nederland.
Het bezat de meeste zetels la de Tweede
en Eerste Kamer; de professoren waren li
beraal, de studenten werden het, de burge
meesters, notarissen, advokaten. ontvangers,
artsen, 't was kl liberaal wat de klok sloeg
En als hier of daar een man vara talent of
wetenschap of vermogen, of rang of invloed
zich voegde bij de „secte, die overal tegen
gesproken werd", dan was de diagnose aclfs
zonder nader onderzoek gesteldhg leed aan
een wel ossschadelgke, maar toch ook weer
hopeloozo verstoring z^ncr geestvermogens 1
Tegen dat liberalisme was niets te doen.
Niets anders dan lijdelijk verzet.
En 't gebed, dat God een wonder doen
mocht en dezen geweldigen Goliath met zijn
donder mocht wederstaan.
Maar de weg der middelen wss hier af
gesneden.
Om het n 1 te overwinnen
Geen eskel middel hgd het amechtige
christenvolk, dat zelfs met spade en ploeg
tot den FilistQnschen smid Malen moest,
overgehouden om het tegen de ma ht van
het liberalisme te hunnen winnen. Slil moest
men dat juk maar dragen I De Heere, op zijn
tfd, zou wei met dat boase stelsel afrekenen.
Zóó was de „mentaliteit" onder Israel
Totdatop Kuypei's schouderen de
profetenmantel van Groen van Priissterer viel.
Toen er een radicale ommekeer kwam
Een toovenaar was Kuyper óók niet
't Was niet zoo, dat nfj zijn tooverstaf
maar had uit te steken, om zijn legioenen
uit dea groad te zien verrazen, het i|kt
er niet naar; w§ weten eigenlijk van die
geschiedenissen, die een halve eeuw achter
ons liggen zoo weinig af I
De slag bij Nieuwpooit i? weel beter bekend
En 't beleg vaa Leider, i i sooveel meer.
Eu als ik even sfdwate* mag, dan wou ik
dat er '1 volgend vo r]* sr, als Kuyper's
„Standaard" vijftig jaar z*i hebben bestaan,
een de» discipelen va-i da „Vrije" promoveerde
op proefschrift„Tien jaren en dan
met een aan Fruin herinnerend talent, be
schreef de jaren van '78 tof '88, toen Kuyper
vooral de moderne asti-revolutlocisre armen
heeft gevormd
Nsgeeus, een tooves aar was hj niet.
Op zij"-! eerste Deputaten-vergadering zat
h| in 't „Gebouw" te Utrecht met drie of
vier dozSn Deputaten voor zich in plaats
van de duizenden, die infer Tlyoll vulden.
Een stoere werker dit is big geweest.
En zóó heeft hg ds armen gevormd, die
weldrs, met da katholieken in bond tot den
strijd op teven ea dood tegen het liberalisme
te velde trok.
Mea meet zich dat indenken
En welk een diepen, geweldigen indruk
dit maakte op de meelevende „kleine luyden".
Het leek een wondsi in hun oog
Dat die kalos vallen korst
En toch, men zag hem wankelen
Bij elke verkiezing verloor feet llbclarime
terrein en tenslotte zat Wiutgens, de con
servatief, op dé wip
Hef kón dun omslaan f
De tro'sche, zelfbewuste, den almachtigea
jood verachtende tegenstander kón vallen;
bet was slechts een kwestie van tfd
èa van inspanning»
Vooral dit laatste en ddt begreep toen oi s
volk.
Zelden is er onder onze anti-revolutionaire
mannen en vrouwen zoo intens meegeleefd,
zoo dapper gestreden, zoo volhardend ga*
beden, ais ia de stcmbusactie van dien tijd
toen de bgi aan den wortel vaa den liberalen
seuzenboom was gelegd.
En ais 's morgens na het ontbijt een psalm
wan David was voorgelezen, dan werd, als
het in siembustjjd was, door den huisvader
meermalen gebeden, dat God toch de vlande
van Zfjn volk la daze eeuw, mocht weder-
slaan, gelijk h| het deed is Davids tijd m
dat volk met een Davidsgeloof mocht be
giftigen, dat zeggen deed„Met mijn God
dtlag ik door een bende en met Hem spring
Ik over een muur."
Dat zag men onder de mannen.
En ook wel b| de vrouw.
Al waren het natuurlik uitzonderingen,
die als „si" deed, zulk een actief aandeel
ramen aan 't verkiezlagswerk, zoodat zij
menig propagandist in de schaduw stelde.
Aas een eigen stembiljet dacht zij niet.
Dat was toen niet mn de orde.
Al zou s|, geloof ik vast, wanneer 't haar
was thuisbezorgd, er een getrouw gebruik
van hebben gemaakt,
Toch was haar invloed groot.
Z| brscht verscheidene stemmen uit 1
Ijverig ging es op huisbezoek, maar 't was
haar vaste stelregelnooit zocht ze de man
nen op, dat was geen werk voor de vrouw
haar propaganda voerde ze ail een onder
de leden der eigen sekse.
Zoo 's middags ging ze er op uit,
Als de mannen aan dcc arbeid waren»
Dan glag ze b| de wouw 'a kopje thee
drinken en gezellig een half uurtje praten en
uitleggen waar het nu b| de stembus om
ging.
Dat wïat se, omdat ze meeleefde.
Omdat se uit kringen kwam waar vader
en grootvader al hadden meegeleefd. Omdat
za naar krant las en niet alleen het nieuws
naging, maar ook wel degelijk, wat daarin
ter voorlichting des volks geschreven werd.
En als soms de vrouw het wel met haar
eens was, doch meende dat haar man niet
vast genoeg ia zijn schoenen stond, dan was
het: 'k Zal zorgen dat er iemand bfj'm komt.
Daar zorgde dan haar man voor.
Geen wonder, dat de liberale propagan
disten haar gauw in de gaten kregen en ik
heb hen zelf wei onder eikaar hooren spreken
over „dat wijf van
Op den stemdag was se ia volte actie.
Dan aten se tij haar thuis 's middags met
algemeen goedvinden maar een „kouden pot",
dien dag ging de stembus vóór dea
etenspot,
„Zij" gfeg dan de hulzen langs,
Zoekt altijd weer de vrouwen op.
„Heeft je man al gestemd Nog niet Zorg
er dan voor, dat-ie zoa gauw mogel|kgaat,
anders maakt b| voor de mannen het werk
zoo moeielijk. Je weet de candldaten, hé
We leefden toen nog in den f|d van de
twee- en meervoudige districten
Als ergens eenig gevaar dreigde:
„Zij" bracht de broeders op de hoogte.
,'t Is gelukkig sei men aan de override
dat die fijnen er niet véél zoo rijk zijn I"
en ze hebben haar werkelijk de eer aange
daan de dader ligt op 't kerkhof dat
ze haar in de plaatselijke krant in een spot
dicht vereeuwigd hebben.
Hoe of „z|" in haar huisgezin was?
Och, ik kwam toen pas „aan".
Maar van ouderen weet ik, dat s| een
goede en deugdelijke huisvrouw was, die o.m.
toen de christelijke school ter plaatse moei
lijke tijden doorleefde en haar man tot be
stuurslid gekozen, uit vrees voor die moei
lijkheden en omdat s'n t$d toch al zco bezet
was, bedanken wilde, kloekerig zei„Harm
je móógt niet bedanken en suit niet ook 1"
