lit-1
Tweede Blad.
Zaterdag 9 April 1921,
Mo. 9692
TWEE BLADEN.
SCHERPSCHiTEN.
LAUD- m TUIWÜW.
BUR8ERUJKE STAND.
ÏS1S0HE1I1
PLAATSELIJK 1SSEUWS.
FOiïEilJEi,
IH HOOSIGrNOWSES
Bit E.si23s&©ï bestaat sit
Eenlgen t|d geleien was Ik in het dorp
Havendam. Een flinke plaats, waar alles van
een goede welvarendheid getuigde.
Na volbrachte dagtaak scheen een groot
deel der inwoners het noodig te vinden hunne
halzen te ontvluchten, om op de dorpstraat
al heen en weer slenterend de longen te sta
len door onophoudelijk nieuwen toevoer van
versche lucht. Voofal de rijpere jeugd was
in ai haar geledingen vertegenwoordigd, en
liet zich dikwijls door ruwe en onbetamelijke
uitroepen ver in 't ronde hooren.
't Was een middenweeksche dag. Onder
de slenterende menigte merkten we eenige
personen op, die rechtstreeks op een doel
schenen af te gaan. Bij nauwkeurige beschou
wing viel asïistofcds cp jie meerdere zorg die
aan voorkomen en kieeding besteed waren,
en enkele vrouwen met kerkboekjes in de
hand deden asnw|zii?g van een godsdienstige
samenkomst die ergens zou gehouden worden.
Op oase tafraag kwamen we al spoedig
tot de slatsom dat in een der plaatselijke
Geref. Kerken een bidure voor het Gewas
zou plaatshebben, en wij spoedden er ons
heen.
Bepaald vriendelijk sag het kerkgebouw er
van buiten niet uit.
Je kon aan alles zien dat het opgericht
was in een tijd dat er niet veel geldmiddelen
beschikbaar waren om aan het geheel eea
uitlokkend aanzien te geven. Het „niet vele
edelen, niet vele rijken" stond ook hier In
den topgevel van het gebouw gegraveerd.
En Indien er vaa dazen wel vertegenwoordigd
geweest z%n, duidde het toch op een tijdperk
waarin de ideeën over Calvinisme en Kunst
nog Igeen wortel hadden gescheten in de
„nnalle" gemeente, en de vorm in 't alge
meen iets zeer bijkomstigs was,
BQ binnentreden vleide kennismaking mede.
!)e inrichting was nog wat ouderwetsch, men
vond er nog heel wat zjjbanken die een
kwart-draai in 't menschslijk lichaam noodig
maakten, om den prediker in 't gelaat
te kunnen zien. Nlettcgestaande was
de eerste indruk toch aangenaam Breedte en
lengte der kerk waren behoorlijk geproportio
neerd wat een gemakkelijkheid in 't spreken
en verstaan van den kansel ten zeerste moest
bevorderen.
Skchta hier en daar vulde een toehoorder
het gebouw, maar wij verwachtten dat de
kerk rp het punt van aanvang zou volstroo-
men.
Onze verwachting werd te dien opzichte
ten zeerste beschaamd. Na het binnentre
den van den predikant en kerfeeraad, zette
het orgel het voorspel van den opgegeven
psalm in, en dit scheen voor enkele buiten
staanders, die tusschen twee haakjes soms
tamelijk luidruchtige gesprekken bij den in
gang voerden, hei rein te zin om hun pisara
te bezetten. Haast schreven wij „te bemach
tigen" doch nog op het juiste oogenbli'z
hielden we dit woord in da pen, daar hef
te bespottelijk zou geklonken hebben. Het
riantai aanwezigen schatten we ep even 100
personen, terwijl er ruimte was voor ruim
300.
Het middenschip, met z|n rijen tedige
stoelen bood al een treurigen aanblik, de s|-
bttnken waren zeer matig bezet en de achter
ste banken waren naar verhouding nog het
best gevuld
De sleehte opkomst vervaagde in ons ge
moed den vriendelijfcen indruk die wij bij hst
binnentreden ontvingen, en de warmte In ons
verkilde tot een onbehagelik gevoel.
Dit nam nog toe, toen we bij het opgeven
van een gedeelte uit Gods Woord, tot de
ontdekking kwamen van een aUersobcrst
schijnsel dat luttele petroleumlampen van zich
gaven.
la de meeste woningen der Haveodaramers
scheen de hel gele-gloed der electiische lam
pen, waarbij het rossig schijnsel in de kerk
vsn enkele armelijke lokaallampen schril af
stak. Onwillekeurig trokken wj| een parallel
tusschen de slechte opkomst*in de kerk
die o.i. getuigde van weinig opgewekt leven
en de erbarmelijke verzorgingen van de uit
wendige dingen in 's Heeren Huis.
Het vestigde in ons den indruk onder
menschen te vertieren die veel voor zich
zelf over hebben, maar weinig voor Gods
dienst.
Allerlei gissingen vlogen als eiectriclteiis
vonken door ons brein.
Zou er misschien nog een andere oorzaak
vooruit gebrek aan meeleven zgn? Het zou im
mers ook kunnen dat we ons hier bevonden in
over-geesteI|ke kringen, ook wel aangeduid
door onderwerpelQk, ziekelijk of zwaar?
Wellicht dat veie nonder hen eea bidure voor
de stoffelijke dingen al te materialistisch
vonden. Er staat toch geschreven „Zoek eerst
het Koninkrlk Gods, en alle andere dingen
sullen U toegeworpen worden." Onder hen
zfn er die nog wel zich aansluiten bjj
een kerk, maar het gaan daarheen louter als
iets vormelijks beschouwen. In 't kerkgaan
zit het toch niet, de Heilige Geest moet je.
ziel hebben aangeraakt, zoodat achter Kerk en
Waarheid een andere Waarheid gevonden
wordt n.l. de ervaring die de ziele deelach
tig werd onder aanraking met den vinger
des Geestcs.
Zeker, la dien gedachtengang wordt een
contact tusschen de kerk en de stoffelijke
aooden gevaarlik geacht, in elk geval de
hooge noodzakelijkheid ervan dringt niet tot
se door. Het Is een vermaterialiseerlng van
de roeping en taak der kerk, die zich hun3
inziens, niet met de sociale aangelegeheden
mag bemoeien, ais vallende builen de sfeer
van het bevindelijke leven.
01 moest de oorzaak gelegen z|n in de
tegenvoeter van het ziekelijk mysticisme n 1.
een dor, verstard scholasticisme dat van het
ccezldlg bevindelijke zich afkeerde naar het
eeszldïg verstandelijke, dat zoo licht ont
aardt in onverschilligheid De uitersten
Immers raken elkander zoo dikwijls in de
levenspractigk.
Om ons van een en ander op de hoogte
te stelten wendden wij ons tot eea der hoor
ders bij het verlaten van het gebouw en
staken onze voelhorens vooruit door de
blpbaar oppervlakkige vraag„Niet veel
menschen in de kerk, is dit 's Zondags ook
het geval
De aangesprokene zag me een oogenblik
doorvorschend aan, en scheen intuïtief te
gevoelen met een gecstverwand te doen te
hebben.
Na enkele opmerkingen over en weer gaf
hl z|ce beschouwingen ten beste over den
den toestand der gemeente, waaruit me bleek
dat ons oordeel in zijn consequenties te ver
was doorgetrokken, hoewel in beginsel
juist.
Van een scherpe onderscheiding in eenzij
dig gemoedslQken en ver&tanddlben was
geen sprake. Wel van een zekere schakeering
die in schier alle gementen wordt aangetrof
fen, waarb| de eene categorie meer den na
druk legt op het bevindelijke, en een andere
die dit niet uitschakelt maar toch meer let
op den eisch van Gods gebod in den weg
der gehoorzaamheid. Onze zegsman verklaar
de de slechte opkomst in de bijeenkomsten
welke sporadisch in de week worden gehou
den ten deele uit historische invloeden in
verband met den groei der kerk en ten deele
in verband met het flegmatisch volkskarakter
dat vooral in Havendam sterk aan het licht
trad.
De gemeente bezat en bezit nog steeds een
kern, bestaande uit hen die behooren tof het
nageslacht der oprichters der plaatselijk kerk.
Door moderniseering der H#rv. Kerk kreeg
de Geref. plotseling uitbreiding, wat even
wel voor Innerlijke sterkte van luttele be-
teekenls was, juist andersom het leven ver
vlakte er door en als be wij a somde hij op
vele doopleden uit dergelijke gezinnen, die
geheel onkerkeilk leven. Het ontbrak aan
recht kerkelijk besef, dat zich weerspiegelde
ia huisgezin en kerk. Vervolgens noemde
h| de mens hen in den omgang stroef Het
karakter der Havendammers had een stijve
plooi ontvangen. Men leefde er veelszins
op zich zslf, naar eigen inzichten, men was
als 't ware bang zich ergens voor te geven,
cf er al de kracht van z(ja overtuiging aan
te w|den. 't Was alsof de menschen je door
hun houding en blik wilden te kennen geven
„wat maakt die een kouwe drukte I" Voor
behartiging der itoffeljjkke belangen werd
hard gewerkt, maar den arbeid In Gods
Koninkrijk, op welk terrein dan ook, werd
voor enkele warmloopeis over gelaten. Men
hield niet vaa zoo'n beweging, alles gaat
toch zijn gang, en „ze kunnen het zonder
m| wel klaren." Deze stroefheid en onaan
doenlijkheid weerspiegelt zich eveneens in
het kerkbezoek. Och, een biddag voor 't
gewas is een oud kerkelijk gebruik, en 't
is wel goed ook, maar nooiig niet.
Anders kon h| zich de houding van an
ders overigenstamelijk meelevende leden niet
verklaren.
De een b.v. was te laat van z|n werk zonder
dat het in zin hersens seheen op te komen
osa er een halfuur voor te verletten. Een
ander moest vrouwlief helpen in 't huishou
den, een derde moest noodzak?.l|k dit of
dat voor morgen doen enz. Welke reden
dan ook wordt aangevoerd ter verschoocing
de oorzaak is steeds weer, een koele, stram
me, stroeve grondtrek in 't natuurl|ke leven
dat zich medegedeeld heeft aan 't geestelijke
en dit daardoor verkilt en een verschrom
peld bestaan lgdt.
Het is toch sen vaste natuurwet dat warmte
iets uitzet en koude Inkrimpt. Zoo ook hier.
Het gemis aan vuur ontspant en verslapt
de veerkracht des geestellken levens, bet
krimpt daarentegen ineen. Tot zoover onze
zegsman. Onze wegen scheidden.
Nadenkend vervolgde ik min weg en kwam
tot de conclusie dat het in den dispsten
ondergrond toch weer het materklisme was,
dat hier tof uiting kwam. Want onder welke
schoone vormen dan ook, vertolkt deze be
schouwing in haar wflageerigen achtergrond
niet de idee van den dood, als tegenstel
ling van het leven?
Hst materialisme verklaart alles nlt de
wisselwerking vau den stof. Ook het leven.
Ontstaan uit,niets, en eindigend ia niets. Het
leven verklarend uit den dood, n.l. de wer
king van den stof.
Ook in die Innerlijke tegenstrijdigheid is
het een beeld van den mensch, Geschapen
voor het leven, werkt hl voor het vergang-
kelfke als ware dit zin eeuwig deel, zin
levensdoel.
Onwillekeurig knoopte ik min overjas
vaster dicht, want het was huiverig in Ha-
vendam.
GERRITSZ. VAN PUTTEN.
OUDE TONOE.
Zaterdagmiddag werd in tegenwoordigheid
van B. en W. dezer gemeente en van den
Landbouwlseraar, den heer Blleveld van Dor
drecht de eisdles gehouden van den gemeen-
teilken Landbouwwlntercursus alhier. Door
bet hoofd van den cursus, den heer A. C T.
Polee werd aan de leerlingen het gebruikelijke
examen afgenomen, waarna de Burgemeester
in een toespraak hen opwekte, om nu hoogst-
waarschlnllk een tld van mindere welvaart
voor de deur stond, 't geleerde zao Intensief
mogelijk in de practijk te gaan toepassen.
Daarna nam de heer Blleveld het woord, die
verklaarde, tot zin genoegen bemerkt te heb
ben, dat de cursisten goede vorderingen had
den gemaakt en een goed inzicht hadden ge
kregen in allerlei dingen, die een ontwikkeld
landbouwer te pas komen. Met een woord
van dank aan het hoofd van den cursus be
sloot de heer 8. zin rede. Een diploma kon
worden uitgereikt aanJ L. Buis, L. J Buis,
J. de Wit, alien te Den Bommel, J M. Jacobs,
J Jacobs, C. v. Oorschot, G. v. Oorschot, allen
te Achthuizen, E A. Jacobs, C L. v. Prooien
en L. v. Vugt, allen te Oude Ton ge. De heer
Polee wekte zin pas gediplomeerde leerlingen
nog op, zich degel! kg aan te melden als lid
der Vereen, v. oud-leerl. „Ceres".
SOMMELSDIJK.
Geboren: Willem, zoon van W. Beekho
ven en N, H. C. de Vries.
OOLTGENSPLAAT
GeborenA A d v Hendrik Vervloei en v
A A d Helden; W d v Gerritje Duim
GeborenAbraham, z. v. Laurens de Vos
en Cornelia Wielaard; Anthonla, d.v.Johas-
nis Cornells Vermaas en Antfaonia Maria v
EverciinkMaartje, d. v. Klaas Troost en
Flgje v. d. BergMaria Cornelia, d. v. An-
thociua JanssenBastlaan, z. v. Leendert Kloef
en Kaatje Non; Maartje,d.v.LambrechtBus-
kop en Jannetje PaasseJannetje WUlemlntje,
d. v. Pieter Leendert Kloet en Pieternella
KievitCornells Elbert, s. v. Klaas Camphens
en Geertje Oosfdflk; Johannis z. v. Teunis
van Gurp en Elizabeth Bom. Leendert Cor
nells, z. v. Willem Marlnus de Vos cn Jannetje
Overbeek.
Ondertrouwd: H L Harteasveld jm te Rot
terdam met A Troost jd te Ooltgensplaat
Overleden; W van de Cappele, 78 j ge
huwd met Maria J Buijs; M Snaauw d v
J Snaanw en van J Diepstraten
OverledenAdrians van Beek, wed. van
Joost van den Tol; Bastlaan Moerenhout,
echtgenoote van Theodora van de Klundert.
Krijn Wielhouwer, gehuwd met Cornelia van
VeenArjj Pieter Holleman, z. v. Arl Helleman
en Jacomina Hobbel.
OUDE TONGE
GeborenAdam Cornells z v A Pollemans
en E RommelseM J z v J de Vos en van
S v d MastA d v L Knape en van A Oost-
dik N D x v F D de Koning en v E C
FrisC J s v J Pollemans en van E Stoop
M J z vCv d Nieuwendlk en vHVervloet;
J z v J Hik en v.:n Adr Verwers; HMdv
C J Berkhout en van C EsserL d v J Kna
pe en van A v d WuSpE J d v A v Noord
cn van M LulendijkJ z v H Hartog en v
N v EekW en J s v Th Hik ca van A
Holleman
GehuwdA v d Toncekreek 24 j jm en
J M W Breeman 21 j jdC Gebraad 22 j
jm en J Koert 21 j jd; J F Heikoop 37
jm en L v Si Annaland 22 j jd
OverledenM Hartman 55 j echtgenoote
v Corn v NoordJ Munters 44 j echtgenoote
v A K.-rdux
NIEUWE TONGE.
GeborenJohanna, d v G Th Rothman en
W C de Baan, Aren z v A Visbeen en M
Koppecaal, Laurens, z v C van Driel en A
Duim
Gehuwd: Leendert Fasse jm 27 jaar vaa
Rotterdam en Maria van Vliet jd 26 jaar
Cornells Dorst jm 49 jaar en Geertrui Vrees-
wik jd 49 jaar Leendert van der Werf jm
26 jaar en Adiiaca Hendrika Dekker jd 23 j
Willem de Reus jm 23 jaar van Rhoon en
Wilhelmlna Chiistlna van der Werf, jd 22 ja
DIRKSLAND.
Getrouwd: Laurus van den Nieuwendlk,
j, m. 28 j. te Mlddelharnis ea Antje Eliza
beth Stolk, j. d. 24 j. alhier; Adrlaaus van
der Stad, j. m. 22 j, en Neeitje van der
Ham j. d. 23 j beiden alhierFrans Hendrik
Schadee, j. sr.. 22 j. te Nlcuw-Hclvoet en
Pieternella van der Groet, j. d. 22 j. alhier.
Overleden: Daniel van Driel,oud 50.j.ge
huwd met N. C. Kasïander.
OUDDORP
GeborenAdrians Kiacina, d vj Sperling
en KI KasteleinJannetje, dvL Klla en T
't Mannetje; Lena, d v W v d B,,k en G
Grinwls; Leendert Willem, z v L Phaart en
J MastenbroekJaasje, d v K Westhoeve en
L TaaisTeuuls, z v K Tan is en G Witte
Jacob, z v C Tanis en A Tarda; Dirk, z v
E de Jong en M Hoek
GetrouwdKlaas Mastenbroek jm 30 jaar
met Adriaantje Troost jd 27 jaarJan Grinwls
jm 20 jaar met Maartje VUetiand jd 19 jaar
OverledenPieter Grinwis oud 63 jsar echt
genoot van Leentje den Ouden; JsnKI!nt3
jaar zoon van Abraham Klein en Hester Hoek.
OUDENHOORN.
GeborenAdtianus Sief anus Dirk, z. v. Dirk
Adriaan Littcol en Teuntje RodenburgDi-
derika Dirkje, d. v. Jacob Loo! en Neeitje
Schoordlk; Leurtje, d. v. Jacob Bevaart en
Maartje Tuk; Arentje d v.AbrahamManint-
veld en Leentje Blom.
SOMMELSDIJK. In hotel Spee had Don
derdagmiddag een vergadering plaats van
diverse autoriteiten en belangstellenden van
ons eiland.
Doel van dene samenkomst was te bespre
ken de mogel|kheid van eea betere verbin
ding van Flakkee met den Noord-Brabant-
sehen wal.
De heer Bouman, die deze conferentie
presideerde, opende de vergadering met een
inleidend woord, waarin hl o.a. zeide, dat
de verbinding met de Brabanische kust niet
van die urgentie Is als de verbinding van
Flakkee met het Noorden. Spr. vindt deze
queetle van secundair belang. Echter waren
er menschen die deze zaak ter berde brachten,
tengevolge waarvan spr. zich in correspon
dentie stelde met den heer Kuipers, directeur
der Rott. tramwegml, Deze adviseerde nu,
dat een veerdienst tusschen Ooltgensplaat—
Willemstad—Numansdorp misschien levens
vatbaarheid zou hebben, met het oog op de
interesse die provincie en R|k er bl zouden
hebben.
De voorzitter meende nu dat het gewenscht
zou zin een vergadering te beleggen met
den heer Kuipers, om nu te bespreken welke
richting met de veerbootdienst zal moeten
worden ingekoerst.
De heer Kuiper het woord nememdezegt,
dat een veerdienst tusschen Ooltgensplaat—
Willemstad—Numansdorphaven daarom in de
eerste plaats onder de oogen gezien moet
worden, omdat dan Riks- en provjpclebe-
langen in het spsl zullen zin en deze belde
publieke lichamen wellicht geneigd zullen
zin de onderneming ftnaotiësl te steunen.
Als deze zaak echter in bespreking komt
blijkt dat een groot deel der vergadering
meer belang heeft bl een veerdienst Oolf-
gensplaat-Dinteloord cn van een veerdienst
op Willemstad niets willen weten.
Tusschen de personen nu die voor het
voorstel van den heer Kuiper z|n en hen
die liever een veerdienst zagen op Dintel-
oord ontstaat nu een langdurige bespreking
waarin beide hun standpunt handhaven, zoo
dat tenslotte besloten wordt een commissie
samen te stellen om deze zaak te onderzoe
ken en te weten te komen of een veerdienst
op Dinteloord voor instelling vatbaar is.
In deze commissie hebben zitting de HH.
Bonman; Haas; Mast; Mis; van Putten;
D. Vogelaar en de Winter.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. Zaterdag
16 April a s. des n.m. 2 uur zal gelegenheid
bestaan, tot kostelooze In en herinenting ten
huize van den gemeentegeneesheer.
Van 7 April tot en met 7 Mei a.f. ligt
ter gemeente-secretarie ter visie een ont
werp- regclement van den Brienenspolder.
OUDE TONGE, De mlliceln der lichting
1921 M Abresch Is dezer dagen bl zla gar
nizoen ingei|fd.
Tegen G. C. is procesverbaal opgemaakt
wegens mishandeling
E J welke onlangs b| z|n garnizoen
is Ingellfd, is dezer dagen als afgekeurd naar
huis gestuurd,
NIEUWE TONGE. Alhier worden suiker
bieten op contract gezaaid tegen f 22 de
100 K.G,
In verband met een vertrek vaa een
der leerkrachten zal met Mei a s. weder een
vacature aan de O. school zin. We zullen
hopen dat deze vacature spoedig zal z|n
voorzien opdat het niet te treurig met het
onderw|s worden zal, waarvan vele kinderen
de dupe worden. Vooral de ouders der
schoolgaande kinderen worden gewaarschuwd
zoomin mogellk hun kinderea te Men ver
zuimen, aangezien overtredingen zwaar zul
len worden gestraft en het onderwas cp die
voet niet goed kan zin, waarvan ook de
ouders veelal de schuld z|n.
In plaats van de Heeren C. de Haas
van Dorsser en J. Zeedlk zin tot Bestuurs
leden van den polder Duiven waard benoemd
de heeren K. M. Houtaar en L. Ndisse Lz
alhier en als voorz. van den polder Klinker-
land onder deze gemeente, is dit jaar aan
de beurt van aftreding dhr. D. Breesnee, al
hier terwjl als bestuurslid aftreed dhr. M.
Lokker.
Te dezer plaatse is de pr|s der melk
met twee cent per Liter verlaagd.
Van de lichting 1922 hebben sich drie
petsonen aangemeld voor het aanvragen van
vrijstelling wegens broederdieest
DIRKSLAND. De werkeloosheid onder de
arbeiders neemt bier met den dag toe. Bl
tientallen groepeeren de menschen zich op
de zonnige plaatsjes en brengen onder aller
lei gekeuvel daar men niets doet den dag
door. Voorwaar slechts nieuws het is echter
feit.
HERKINOEN. Door het zeer vroege inge
treden voorjaar z|n de werkzaamheden ook
alhier niet zeer druk meer en zal ook alhier
eenige werkeloosheid niet uitbllven.
Toch mag in vergellk met naburige ge
meenten niet worden geklaagd.
Betreffende de helpsters bl de Nuttige
Handwerken b| het Openbaar Onderwijs al
hier is ter vorige Raadsvergadering niet de
finitief besloten en zal dit in de volgende
geschieden.
HERKINOEN. Verslag van da gehouden
vergadering der PI. Chr. Kiesvereeniging te
Herkingen op Woensdag 30 Maart 1.1. des
avonds tc hali zeven uur, in de O. L. School.
Velen waren, zoowel uit naburige, alsGok
uit eigene gemeente opgekomen om de lezing
aan te hooren over het onderwerp „Vaccinc-
dwang".
Ongeveer half zeven werd de vergadering
geopend door den voorzitter, welke verzocht
te zingen het 6de vers van den 25ste Psalm.
Vervolgens las deze den 31ste Psalm en gaf
de volgende inleiding omtrent de redenen
die tot het houden dezer vergadering aan
leiding hadden gegevea,
Geachte vergadering.
Het zal zooal niet aan allen toch zeker
aan veler uwer onbekend zin, dat er in den
laateten tld eene beweging is ontstaan om
te protesteeren tegen den dwang om onze
kinderen te doen vacclceeren, waar ze anders
niet tot de School worden toegelaten. Deze
zaak is naast de Aati vaccincbond v.n.l, ter
hand genomen door de St. Ger. Partl, waar
van &is hoofd mag genoemd worden de
Wel, Eerw. Heer Ds. Kersten thgns in ons
midden aanwezig. Over deze beweging is
voor eenigen tld een versoek bij onze vereen
ingekomen om mede te werken dat ook op
ons eiland de koe bl de horens zou worden
gevat. Onze vereen, die tot geen enkele
georganiseerde partl momenteel behoort en
is aangesloten, heeft in hare statuten als
doel aangenomen om. den str|d aan te
binden tegen de Vaccine en zulke wetten die
dwang uitoefenen cp de concentie. De ver-
eenigieg heeft daartoe een spreker uitgenoo-
diga om een en ander nader uiteen te zetten
en wie kon daartoe beter worden gevraagd
dan Ds. Kersten?
De voorz. heette de opgekomenen van harte
welk om met de opmerking, dat het aantal
zin verwachting verre overtrof. Hl verzocht
de Eerw, spr. daarop des Heeren onmisbaren
zegen over deze bijeenkomst af te smeeken,
waaraan werd voldaan. Vervolgens begon spr.
met de geschiedenis der vaccine en gaf een
overzicht van bet opzettellk besmetten met
pokken wateenigen tld later ten strengste ver
boden werd. Hl stelde duidellk in het licht dat
de overheid niet bevoegd is over onze lichamen
te heerschen. Dat zelfs bewezen is dat uit de
statistieken geen oordeel kan gevormd wor
den over de vaccine Dat bet den Christen
niet geoorloofd is de vaccine als voorbe
hoedmiddel te gebruiken. Dat er van zeer
bevoegde z|de op medisch gebied het
schadellke van de inenting beweerd wordt
en vooral bl sommige kinderen schadelik
werkt op hun lichaamsgestel. Spreker noemde
het een halve maatregel om de kinderen die
school gaan alleen te dwingen zich te doen
vaccineeren en niet de menschen In de Kerk,
op straat, In comedie enz. Voorts dat de
leek het zeer moet hetwlfeien dat de vac
cine nuttig is, omdat de doctoren zichzelf
tegenspreken, daar de een het nut er van
beweert en de ander het tegenovergestelde.
Verder dat uit de practlk niet Is bewezen
dat ook revaccinatle ons niet vr|waart voor
pokken. Det heel Nederland op stelten stond
toen de leerplichtwet werd aangenomen en
de heele rechterz|de toenmaals daartegen
stemde omdat het een ingrlpen was in de
vrlheden van ons Nederlandsche volk, waar
uit duidellk blikt dat ons volk afkeeiig is
van eiken dwang en vooral op die van het
geweten. Duidellk verklaarde spr. breedvoe
rig hoe In den beginne van de opkomende
Anti Rev. Partl door zeer velen de vaccine-
tiedwang als ongeoorloofd werd beschouwd
dat die partl zoo verwaterd is en dat ze nu
zelf gaat deelnemen om ons volk een invai-
liditeitswet te gaan opleggen.
Aanbevolen werd zich aan te sluiten bl
de Ger. Staatkundige Partl die ophaarpro-
gratn heeft afschaffing van den vaccinedwang
enz. en dat het in die partl geenszins de
bedoeling is om overwinningen over andere
part|en te behalen maar dat ze zal trachten
meer publiciteit te geven aan hare beginse
len, dat z| hoopt zl eer gestadige doch niet
een weelderige of buiten gewonen groei zal
beschoren zfn. Mes plant eerst een stekje
doch geen boom anders zou men de kans
beloopen evenals de Ant. Rev. Pairtij dat de
beginselen op den achtergrond ge-aken. Bl
ons Is het hoofdzaak dat de beginselen als
zoodanig worden aangemerkt. Deze zoo dui
dellk uitgesproken lezlag, waarvan bier
slechts hoofdpunten aangegeven werd met
een toepasselijk woord beëindigd. Op de
vraag van de voorz, of de aanwezigen nog
iets over de gehouden lezing zouden willen
vragen of zeggen gaven zich op de heeren
J. de Ruiter Gorischem, A. J. de Boer alhier,
Mast Overschle, A. van Bokhoven Nieuw
Beierland, en Ds. A. Verhagen te Dirksland.
Met deze heeren werd door de spreker onder
een zeer aandachtig aan hooren der aanwe
zigen gehandeld respectievelijk over1 aan
gehaalde statistieken der voorstanders zoo
hier als in 't buitenland en de bestriding
coscentiebezwaar en geloofsovertuiging, 2 da
bouding der bespande Chr. psrtlen tegenover
deze en dergelijke wetten als b.v. o.a ook
het vrouwenkiesrecht enz. en ook daarvan
mogelijk nog nadere verklaring te willen
geven en of door bezwaarden nu ook daar
van gebruik moet worden gemaakt, 3 Het
nog meer aan te voeren bewls materiëel
door deze in 't midden gebracht over de
schadelik» gevolgen der vaccine in de prac
tlk bewezen en door doctoren erkend wat
ook door de vrager alsook door spreker ge
zamenlijk duidellk werd voorgesteld terwijl
4 en 5 met den spreker de mogelijkheid van
zonder vaccinatie de School te bezoeken ver
handelden. De wet veretecht n.l. onderzoek
voor inenting. Wordt nu door twee deskun
digen bewjjs afgegeven en betsekend dat
onze kinderen ongeschikt zin deze behan
deling te ondergaan worden z! daarop voor
den tld van drie jaren tot de School toege
laten waarna b! vernieuwing een onderzoek
moet geschieden
Blikbaar tot voldoening van hoegenaamd
al de aanwezigen werden de vragen beant
woord, besloot da voorz ouder aanbeveling
van teekeniag der circulesrende listen, toe
treding tot de alhier bestaande Kiesv. en de
te houden collecte ter bestrijding van de on
kosten dezer beweging, met dank aan spreker
cn hoorders dezs zeer leeir|ke en aangename
avond met te laten zingen Psalm 84 vers 3
waarna de Eerw. spreker met dankgebed
eindigde.
Waarom ook door deze, den Heer Mast,
wenscbïlijk werd geacht, deze uiteenzetting
thass gehouden, in brochure vorm uitte geven.
Door het optreden te dezer plaatse wordt
de protestbeweging tegen vaccinedwang op
ons eiland geacht te zin ingeleid en z|n ter
verzameling van baudteekenlngen aan H H.
predikanten en Kiesverenigingen zoove;l
mogelijk listen verzonden met verzoek in
woord en daad daaraan steua te verieeuen,
waaraan reeds in beginsel door meer dan
een is voldaan.
MELISSANT. Op 18 Maast j 1. hield de
Ccöp Boerenleenbank Elhter een algemeens
vergadering voor onderzoek der rekeniug ea
balans enz. over het eerste boekjaar 1920.
Aan spaargelden werden ontvangen 1107292 32
Terugbetaalde spaargelden f 29600,—
Uitgegeven voorschotten f 20800.— Terug
ontvangen voorschotten f 6.200 Ontvangf-isn
in loopende rekening f 96021,39. Ultgasen In
loopende rekening f 153 354 49 Out van gen
reatea en provisie f 1518,62 Uitbetaalde rente
cn andere uitgavee f 167319 Volgens de
balans bedroeg het verliest 154 57,Rekening
en balans werden goedgekeurd.
Tot Jid van hst Bestuur werd gekozen de
heer Jobs. Ticleman en ais lid Raad van
Toezicht herkozen de heer M. Struik en ge
kozen de heer P. D. Sieling.
Het salaris van den Kassier werd vastge
steld op f 300,
GOEDEREEDE. Met het meten van kaik
kreeg de metseiaarsieeriing F Jongste ksik
in zt|u oog. Hl is den zelfden dag naar een
ooglidcrs gesticht te Rotterdam vervoerd.
Waarschlcllk zal hij oog moeten missen.
Da Hst der stemgerechtigde ingelanden
vaa „de Geeerale D|kage" vau Stellendam
zal van 7 tot 19 April teriazage liggen b!
den heer j, v. Heest alhier.
De listen van de stam gerechtigde iage-
iande vsn den Bokkepolder z?.l 14 dagen
ter inzage liggen b| den heer A. C. den
Eerzamen.
Bl den secretaris van de polders Oud en
Nieuw Wester oo sullen de listen der stem
gerechtigde ingekaden dier polders 14 dagen
ter inzage liggen.
Bij het uitoefenen vaa sla bedrlf ver
loor Joh. Orgens zin geheels vischtuig.
OUDDORP,f Dezer dagen mocht het echt
paar D. Voogd v. d. Linde het xeldzaam
heuglijk feit herdenken, dat s! 55 jaar in
deu echt zin verbonden-
f Op de mosnelbanken onder deze ge
meente bevinden sich veel vlfhoeken, een
soort visch die door landbouwers gaarne ge
kocht wordt, ter bemesting van landerijen.
Naar men zegt gaan ze voor l'/i cent het
kilo van de hand.
f Alhier Is men reeds begonnen met het
uitzaaien van suikerbieten.
Twee paarden van den landbouwer J.
H. gingen op deu Breeden weg aan het hol
len. Van de andere zijde kwam een wagen
aaarlden, waardoor de twee voertuigen te
gen elkander aan botsten. Veel werd vernield,
het hollen was gedaan zonder persoonlijke
ongelukken te veroo'zakes.
De wed. B. v. Splunder, die vanaf ds
oplichting der Openb. School in den Oost-
dik, dus gedurende meer dan 30 jaren op
voorbeeldige wfze die school heeft schoon
gehouden, heeft eervol ontslag bekomen en
krlgtnog een pensioentje.
Ambachtslieden en landarbeiders trek
ken wegens slapte of gebrek aan werk onze
gemeente uit en verdienen elders een flink
loon, waarvan zl, nabetaling van hun kost
geld, nog een aardig stuivertje overhouden.
W! verwachten dat meerderen sullen volgen.
Op de Beurs lag heden (Donderdag)
een lltt ter teekeping om den koop van het
Burgemeestershuis te trachten ongedaan te
maken.
MIDDELHARNIS. Van de visscher! is te
IJmulden binnengekomen de visch sloep Oranje
Nassau, st. D. Koster, met f 2970 besomming.
STAD AAN 't HARINGVLIET.
Postcheque en Girodienst. Gedurende da
vorige maand Is op het postkantoor alhier
gestort f 12928 92 en uitbetaald f 1236,13.
