Zaterdag 19 Februari 1921.
85rt* Jaargang N\ 2678.
Tweede Blad.
Z
BEDE H. COLIJN.
Antirevolutionair
Orgaan
DRIE BLADEN.
INHQCSIGNQVM
voor «ie Znidliolland^rite en Zfoenwsclte lSllaniteiK.
BEGINSEL EN PRAKTIJK.
DE EILA1DENSTEM.
Wegens de groote aanvraag van toe»
gangsbewijzen voor de vergadering van
Zaterdag a s., zal de rede van den Heer H.
COLIJN niet worden uitgesproken in het
Zondagsschoolgebouw maar in de GEREFORÜEER-
BE KERK te Middelharnis op den zelfden tijd.
ZEGT HET VOORT!
W. BOEKHOVEN k Zenen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Adverteniien en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
V
Het Comité voor Flakkee.
Deze Courant verschlnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco pet post 75 Cent ójj vooruitbetaling,
BUITENLAND bi vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
80MMBL3DIJK.
Telefoon latersoKimnaasl No, 202.
ADVERTENTIËN 20 Cent per regci, RECLAMES 40 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per pteatzing.
Qroote lettere ea vignetten worden berekend naar de plaateruimte die si beslaan.
Advertentiëa worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
Dit aaaamer Dea&aat mi
ij die zich nu ahonneeren ont
vangen de nog in deze maand
verschijnende nummers gr&tië
zin er die meenen dat de Anti-Rev.
„rtl de laatste jaren in verkeerde richting
stuurt. Haar beginselen geven bp haar daden
niet meer den doorslag. De praktik speeit
haar parten. Terwijl zij streelt naar uitbouw
aan alle zlden, blijft zij in gebreke in de
diepte te graven, verliest zl dientengevol
ge aan innerlflke waarde. Het Program van
beginselen raakt onder het stof en in op-
portuniteitspolltiek soekt zl haar kracht...
Zoo redeneeren sommigen.
En als be wis wordt daarvoor aangevoerd
de houding van de Anti Rev. Partij bij de
behandeling van verschillende wetsontwer
pen in de Staten-Generaal. Vrouwenkiesrecht,
arbeidswetgevingen, Invaliditeitswet zijn de
stokpaardjes die bereden worden.
Gladverkeetd is het nu deze bezwaarde
broeders met een wild gebaar of niets
zeggende phrasen af te maken. Men komt
er niet mede klaar door te wijzen op den
.Nieuwen Tfjd" die gekomen is en waaraan
we ona moeten onderwerpen. Terecht be
schouwen doleereude broeders dit niet als
een steekhoudend argument. Onze Anti Rav.
beginselen gelden ook voor den Nieuwen Tjd,
,riror eiken Nieuwen Tld, want het zijn üde
uwlge beginselen uit Gods Woord. De
Revolutie dateert niet eerst van 1789 maar
van de zondeval en zoo ook zijn de Anti-
Rev. beginselen niet eerst gevonden door
een Groen van Pdr,stereo en Kuyper maar
zijn even oud als Gods Woord, waaruit ze
door onze mannen gegrepen zin.
Het ligt niet in onze bedoeling in ie gaan
op de argumenten die de klagende broeders
aanvoeren als bewijsmateriaal voor hun stel
ling dat de Anti-Revolutionaire Partij ver-
ultwendigd is.
Dingen als het Vrouwenkiesrecht, zegel-
tjesplakken en arbeidswetgeving zin in de
Pers en Vergaderingen genoeg besproken,
zoodat daar nu langzamerhand voor ieder
meelevend Anti-Revolutionair het juiste licht
cp gevallen is. De heer Schouten heeft op
de Partijdag duidelijk uiteen gezet hoe wij
als Anti-Revolutionairen tegenover deze zaken
te staan hebben Dat er misverstand (want
dit waa het) b| velen gerezen was kwam in
hoofdzaak hierdoor dat zl uit het oog verlo
ren hadden, dat ons huidig Kabinet niet
Anti-Revolutionair is doch hoogstens cbrlste-
IQk mag hceten. Wat we dan ook van dit
ministerie te wachten hadden heeft Dr. Kuy
per indertijd juist doorzien, zijn voorspelling
is hem toen door velen kwalijk genomen,
maar wie waarlik Anti-Revolutionair denkt
zal nu erkennen dat voor de zooveelste maal
het icherpe oog van dien geborenstaatsman
zeer juist zag
Het moet onverholen uitgesproken worden
dat dit Ministerie allerminst Anti-Revolutio
nair opgetreden. De daden van onze regee
ring mogen dan ook allerminst vereenzelvigd
worden met ons Anti-Rev. Partjbeleid.
Dat er evenwel kentering gekomen is in onze
Partl mag evenwel niet ontkend. Er is ten
opzichte van het Partlbeleid verschil van
meening ontstaan.
Het beleid van onze Part! ais volkspartl
blijft vooralsnog onaangetast maar ééne hou
ding van onze Partij als parlementaire frac
tie wordt niet meer als weleer door ieder
onzer homogeen aangenomen.
Er is verschil van meening gerezen. Eenen
zlds zin er die aandringen op verdieping
op meer principieel op treden. Tot deze be
hoort de Nieuwe Haagsche courant die
schrift
Ons prluclplëel program dreigt onder het
stof te geraken.
Het ware in hooge mate wenschellk,
wanneer wij straks deverkiezings-campagne
konden ingaan, niet om de daden vaneen
gemengd-rechtsch kabinet te verdedigen,
maar om de kleuren van het echte, onver-
valschte anti-revolutionaire vaandel aan het
volk aan te wizen.
W1 bekennen gaarne dat wij voor ons
er toe neigen om den zuiver principieelen
strijd te gaan verkiezen. Dat hebben wl
ook noodlg om ons verder te oriënteeren.
Diep ingrijpend waren de gebeurtenissec,
die zich in de laatste jaren hebben afge
speeld. De toestanden op elk levensgebied
hebben soms radicale wijzigingen onder
gaan.
Terwijl andere partijen tjjd hebben gshad
om zich te bezinnen, hebben onze mannen
hst land moeten besturen en praktisch al
lerlei wetten en maatregelen moeten vast
stellen, of althans daartoe moeten mede
werken. Wl stonden daartegenover niet
vrij.
Op de anti-revolutionaire trouw kan men
aan. Wanneer wij eenmaal besloten hebben
mee te doen, kan men op ons rekenen
Maar straks zullen wl misschien opnieuw
voor de vraag komen te staan, of wl al of
niet zullen meedoen. Eu dan gelooven wl
dnt de voorkeur moet gegeven worden aan
een pertinente weigering, indien althans
de toestanden zich verder normaal ont
wikkelen.
Wl moeten weer naar de tenten terug.
We hebben een tfd van studie noodig. We
dorsten naar onafüan keil kheid. Wat dan
later geschieden kan, weten we niet.
Zooals wl opmerkten: als het vaderland
roept, bllft geen antirevolutionair onbewo
gen. Maar wij hebben behoefte aan verdie
ping, aan bezinning, aan concentratie. En
wl hopen, dat steeds meerderen dat sullen
inzien.
Tegenover deze princlpieele beschouwing
staat het meer practlsch inzicht van anderen.
Tot ben rekent zich de Rotterdammer die
tegen de meening der N Haagsche Courant
op komt en wel toegeeft dat: „Een verfis-
schend bad in de prlncipieele wateren niet
anders dan zuiverend kan werken," maar dan
verder zegt ais antwoord op de N, Haagsche
Courant
Volgtns dit advies zouden we ons heb
ben los te maken van allerhande stembus-
combinaties, niet langer ministericele pos
ten hebben te bezetten, maar de zuiver
anti-revolutionaire belldeuls, ouvermengd
eu onvervaard in alle kring hebben in te
dragen.
Ongetwlfeld bevat een dergellke rede
neering veel sympathieks voor het anti
revolutionaire gemoed.
Toch zou het onjuist zin aan deze roep
stem gehoor te geven; vergeten wordt
daarbl, dat we zin ingetreden een nieuwe
periode, waarin niet langer met de uitstip-
peliog van enkele algemeene beginselen
kan worden volstaan.
Tot practlache hervormingsarbeid zijn
we thans geroepen, eu ongetwlfeld is der
gellke arbeid oneindig veel moeilijker dan
de zuivere, prlncipieele prediking, tegen
den geest dezer eeuw.
Edoch, van deze verantwoordelijkheid
kunnen en mogen we ons niet ontslaan.
We moeten den strijd, we moeten de
practlk, we moeten den detail arbeid aan
durven.
We zullen gerustelQk dien strld kunnen
tegeagaan, indien bi onze practlsche ge-
dragkgen, naar de doorwerking van ons
anti-rev. beginsel, naar tijd en gelegenheid
zooveel mogellk wordt gezocht.
Er is dus twcësrlei Inzicht.
Wat moet er gedaan worden. Onveranderd
onze beginselen laten spreken in Staat en
Maatschappl, of meer tactisch optreden door
wat te .geven en te nemen", de schipper
politiek te volgen Want tusschen deze twee
moet dan gekozen worden.
Volkspartl en Parlementaire partl.
Het laatste komt uit het eerste op, zonder
het eerste is het laatste ondenkbaar-
Komt er een deel van het volk tot par
tl formatie, dan moet er voor alles ia 't hart
van dat volksdeel een gedachte leven, een
zedellke drang dat allengs sterker wordt en
tenslotte van fluisteren overgaat in luid spre
ken, en van luid spreken in het uitschallen
van wat daar in het volkshart leeft en naar
bevrediging smacht.
Zoo is het met onze Anti Rev partl ge
gaan. Uit de volksconclëntle ontstond de
volkspartl. En toen nu Kuyper kwam met
zin program van beginsel voelde dat volks
deel dat dit was wat men wilde. Op dit pro
gram sloot men zich dan ook aaneen.
Door de juistheid waarmede die Anti Rev.
beginselen belichaamd werden in dit Program
kwam het, dat die volkspartl geboren uit de
volksconciëntle spoedig opwies en een partl
van beteekenis werd en weldra geroepen
werd een parlementaire partl te worden.
Welke eisch wordt er nu gesteld aan een
partementalre partl die opgekomen is uit de
Anti-Revalutionalre volkspartlditdat de
levengedachte, die zulk een volkspartl be
zielt door mannen van Intelligentie en positie
in zich wordt opgenomen, mannen die in
staat zin op parlementair terrein even vast
beraden weerstand te bieden als het volk dit
doet in het maatschappellk leven".
Men leze artikel 21 van ons Program er
maar op na. Alleen als er nauwe aaneen
sluiting bestaat tusschen volkspartl en parle
mentaire fractie geeft deze laatste werkellke
reden voor baar bestaan. De parlementaire
partl moet vertolken wat er leeti in het hart
van de volkspartl die zl vertegenwoordigt.
Op dezen grond meenen we dat de Rotter
dammer mistast. Den Parlementaire arbeid
wil zl losrukken van den arbeid van het
antirevolutionairevolk. De levenegedachte
vau dat volk is nog precies dezelfde van de
zestiger cn zeventiger jaren, ze is onveran
derd staat met beide voeten op het Program
van haar beginselen, wil van gsen wijken ot
veranderen weten. En daaraan nu heeft de
Parlementaire partl zich te houden, ook al
zou het uit tactlisch oogpunt niet aan te be
velen zin.
Dat is de levensgedsahfe van ons Anti-
Revolutionaire volk en daaraan zullen onze
lelde: s zich te houden hebben Dwars tegen
den tijdgeest ingaan Is nu eenmaal ons lot
en van een compromis met politieke tegen
standers kan nimmer sprake sfn, gelik het
evenmin mogellk ls, dat wat we eerst als
beginsel hoog hielden en als zoodanig pro
pageerden, nu zouden kunnen laten varen om
dat er tactlesch geen winst uit te halen is
den om tot juiste éénheid te komen.
Wie daarom de principieele éénheid in onze
partl wenscht te vinden, juicht deze partl-
uitbouw die er hoofdzakelijk opgericht is om
de beginselen van onze politieke belldeuls
te propageeren van barte toe.
v. S.
Wie de bladen geregeld leest, en ook wel,
wie dit niet doet, weet, dunkt ons, wel, dat
door de Anti-Revolutionaire partl een plan
is gevormd om een mlliioen gulden bijeen te
brengen voor den uitbouw der partij.
Of wl nu hier over het miljoen gaan
schrlven-
Ten deele.
We gaan er n 1. niet over schrijven, wat
nu eigenlik het doel van deze actie in *ijn
vollen omvang is.
Dat hebben meer bevoegden, ook in ons
blad, al zóó ruimschoots gedaan dat het thans
niet op onze weg ligt, om in dezer voege.te
schrlven.
We doen dit dan ook niet.
Maar we gaan eens met elkander praten
over de actie voor het plan miljoen in onze
omgeving.
Er zin toch bij ons zoovelen die zich
nog wel rechtsch of zelfs Anti Revolutionair
noemen, maar dié ondanks dit toch doodkalm
dingen kunnen doen, die Hnrecht tegen de
beginselen onzer parfl ingaan.
voor de parlementaire loopbaan.
Het Anti-Revoluitionaire volk bilft kampen
voor het organisch kiesreeht, bllft worstelen
voor de vrl making der school, blijft evenzeer
bestrijden üe Inmenging van den Staat ita het
particulier bedrit.
Zoo staat het met onze menschen, en els
de Rotterdammer een andere richting in wil,
zal zl ervaren dat ze onze menschen niet
mee krjjgt.
Twee richtingen zin er dus aan te wizen,
één die het Ibilft zoeken in de principieele
lijn een andere die er op uit is in parlemen
tair aucces kracht te zoeken.
Gelukkig vertegenwoordigt deeersterichting
de groote meerderheid van ons anti revolu
tionaire volk en zin onze groote voormannen
er ons botg voor, dat om beginsel de door
slag zal bilven geven op al onze politieke
daden.
Pilcht is nu dat onze menschen vast san
een gesloten blijven in onze organisatie.
Geheel onjuist zou het zin nu een kleine
symptoon wist op veroppervlakkiging de
banden slap te laten neerhangen. Juist, nu
is meer dan ooit éénheid eisch. ls het mis
schien niet voornamelijk aan het ontbreken
van dien éénheid In ons partlleven de
laatste jaren voor eeu groot deel te wlten dat
er kentering kwam Eenheid is het eenige
redmiddel. Eenheid in de organisatie, éénheid
in het opmaken der verkiezlngs-programs,
éénheid in het vaststellen van de houding
tusschen volks- en parlementaire partl. Er
moet meer zedellke band bestaan tusschen
kiezers en gekozene en ten slotte is dringend
noodig dat indien we in 1922 weer ééae politie
ke llntrekken met andere chr. partlen (wat we
van harte weaschen en waarin we niet de
meening deelen der N. Haagsche Courant)
vooraf onze houding duidellk en positief
uitstippelen. Veel kunnen de laatste regee-
ringsjaren om hierin tot leering strekken.
Éénheid is dus noodzakellk.
Dat beseften de leiders Idenburg en Coiln.
Vandaar hun Mlljoeaplan. Uitbouw van or
ganisatie is eisch om tot éénheid weer te
geraken. De beginselen van het Anti-Rev.
Staatsrecht moeten ernstig bestudeerd wor
En onder dezulken moet men ze zoeken,
die vragen, wanneer ge hen over het miljcen-
plan spreekt.Een miljoen Waarvoor dat
De partl heeft 't altijd zonder gedaan en kan
dit best nog bilven doen
Ook zin er onder hen nog wel, die U,
wanneer ge hen om een gave, neen om hun
offer voor het miljoen-plan vraagt, veront
waardigd aanzien en hst durven uitspreken
.De partl? Die is niet Anti-Revolutionair
meer I Daar hebben we mee afgedaan I"
Ja zoo gaat het.
Men heet niet te begrlpen waarvoor een
miljoen noodig is, en zoodoende houdt meu
zin portemonnaie dicht.
Ook op onze eilanden wordt zoo nog wel
geredeneerd.
Is er op onze eilanden ook maar een zeer
flauw begrip, van wat onzen Kuyper geweest
is voor de A R. partl
Of neen. zóó mag ik niet vragen.
Daar zijn er, die weten, die voelen, diep,
intens voelen, wat Dr. Kuyper was voor onze
partl.
Hoe hl was een krachtfiguur bi uitnemend
beid.
Hl toch was van de partl, mogen we ge-
rusteiijk zeggen, de ziel.
Dr. Kuyper had onze beginselen, zoo van
harte lief; daar leefde hl in.
Want hl gevoelde het, dat Gods eereniet
alleen moet gezocht worden in de Kerk of
zelfs ook in de schoot, maar dat die Koning
vau de Kerk, de Beschermer van dat onder-
wis, dat de kinderen niet alleen begeert bi
te brengen ontwikkeling van het verstand,
maar hen ook wijst óp Hem, die ook voor
de jonge kinderen volbracht het werk der
verzoening, die ook hen begeert vast te hou
den in het genadeverbond, dat die fyere ook
moet worden beleden, dat ook voor Hem
moet worden gestreden op alle levensterrein.
Ook dus in de politiek.
Neen, het kon niet Gode welgevallig zijn,
dat wl, nu jii, misschien wel voor de staat
kundige en maatschappellke verhoudingen
in het gebed gingen, maar dan toch het
laatste deel van de zoo Inheemsche echt
oud-Hollandsche spreuk .Bidt en werkt"
gansch en al verwaarloozen zouden, en dan
dus zoo de erve laten zouden in handen van
den tegenstander.
Want ja, bidden is goed, Is onmisbaar, ls
eisch Gods, omdat het ls de onmiddellijke
gemeenschep des harten met zin God, tus
schen veder en kind, maar ook op het werken,
dient met niet minder nadruk de aandacht
gevestigd te worden.
Onze Heere is tech eeu God, die niet of
zelden onmlddelllk werkt, waar Hl middelen
ter onzer beschikking heeft gesteld.
Hl wil en eicht, dat w1 in dat geval deze
middelen zullen aangrepen.
Zoo ook hier.
Bidden moeten we, maar ook werken in
den weg der middelen.
Een van die middelen, waardoor God niet
de algeheele overwinning aan alles wat God-
hatend is, laten wilde, ls nu toch zeker wel
onze Anti-Revolutionaire Partl.
Denk U eens in, wat er van ons goede
vaderland had moeten worden als onze partl
niet had gedaan, wat zl gedaan heeft.
Als nimmer cenigen tegenstand werd ge
boden aan het steeds bruter opdringende on
geloof.
Ongetwlfeld had dan de lawine van onge
loof en revolutie ook over ons land reeds
heengeraasd, ternederwerpende, die enkelin
gen die alléén trachten wilden, den stroom
te keeren en hem begravende onder zin ver-
schrikkellke uitwerkingende Heere had dan,
vertoornd op hen, die in vadsige rust ter-
neerzaten, zich verbergende achter het schild
van hun godsd ienst, met ons wel gedaan,
zocals Hl gedaan heeft met die landen, die
alle mogelijke zegeningen van de revolutie
.genoten* hebben.
Onwillekeurig denk ik hierbl terug, aan
wat onzen de Wilde zei op den laatsten par-
tldag.
Hl had een Duiischer gesproken, die hem
onomwonden verklaarde, dat Duitscbland
nooit zoo diep gezonken was, als het een
partl gehad had zooals ome Anti-revolutio
naire partl
Zoo is dus onze partl het geweest, die
pal stond in den strld tegen het opdringende
ongeloof en de onzalige gevolgen daarvan.
En zo o zocht de partl de eere des Heeren
te bevorderen, ook op het staatkundig- en
maatschappellk terrein.
En daarom had Dr. Kuyper, zooals we
bovea zeiden, de partl zoo hartellk lief.
En daarom heett hl zoo veel, zoo onzeg
baar veel voor haai gedaan.
H| heett met 's Heeren hulpe de partl
gemaakt tot wat si nu is.
Hl deed haar groeien in lengte en breedte
en diepte.
Hl leidde haar óp die wegen, die waren
naar luid van Gods Woord.
Hl wist de Christen-menschen zóó te be
werken, dat zl zich vast aaneensloten bi
de partl.
Wanneer hl sprak luisterde leder ais door
een geheimzinnige'macht getrokken, met in
gehouden adem, dan wist hl geestdrift, be
zieling mede te deelen aan hen, die hoorden.
Door zin woord aangevuurd waren er
honderden, neen duizenden, die zich vast,
schouder aan schouder, aaneenschaarden,
voor de verbreiding onzer beginselen.
H1 was van de partl en de partl van hem,
de partl was zonder hem schier ondenk
baar.
En zie nu, deze kloeke strlder is niet
meer.
God cam hem van ons weg ons hem
te schenken het loon, dat Hl voor alle Zlne
getrouwe dienstknechten heeft weggelegd.
Wat nu
Zal nu bewaarheid worden, dat, wat een
der vlandellks bladen, bi Kuypers dood zoo
hatellk schreef, zal nu de leiaer heengegaan
is, ook de partl uiteenspatten
Zal de partl die schok niet kunnen door
staan
Het ls waar, de schok is gevoelig I
En in de eerste oogenbiikken waren velen
als verbijsterd door den zwaren slag.
Maar de partl vernietigd
Daar zorgt onze God voor I
Hoe kwam„Hi oas;nlet onmiddellijk twee
mannen, twee stoere werkers te schenken,
die ons zullen leiden I
Of hebber» wl dan nog niet gehoord, wat
en wie wel Colin en Idenburg zin, de mannen
die ons thans zin aangewezen als leiders
Hoe zl zin mannen, van wie wl mogen
vertrouwen, dat zl met onzen partl zullen
verder gaan op den door Dr. Kuyper inge
slagen weg?
Maar dan hebben wl hen daarin ook te
volgen en te steunen met ons gebed en met
ons werk, zooveel dat in ons vermogen ia.
Daartoe is ook noodig versterking van de
organisatie, uitbouw van de partl.
En daarvoor nu moet geld worden bleen-
gebracht, veel geld, een mlliioen gulden I
En daaraan hebben dus ook wl, eilandbe
woners mee te werken.
