me- a
Tweede Blad
TWEE BLADEN.
ümEkffltmm,
ilZE PARTIJ.
LANDBOUW.
ÏÏÏHOOSIG-NOWSES
Zaterdag 28 Dee® 1920.
Dit suaaas? baaiaat ml
Dr, A. KUYPER-HUIS
Zaterdag is door dea heer H. Col:|n vsa
dea eigenaar aangekocht feet huis aaa tie
Kanaalstraat No. 5 waar Dj. Kuyper sedetl
1S01 gswooud heeft Hst ia zijn vodrncmes
h;t huis ten geschenke aan tc bieden san
de A.-R. partji met da bedodteg, dat het
in tc rlchfes bureau der parts daarin ge
vestigd aai worden. De warkksmej: van Dt,
Ktsyper zal in den besteauöea toestand -sor-
dea bewaard.
IWITEISJSD,
Maar ook Engeland! is te gen beperking
der defensie wasst Amerika rast zich toe op
onfzaggcl^ka ma:.ter tot den oorlog en het
openbaart een reusachtige ontwikkeling voor
al op maritiem gebied die niet alleen Enge-
land maar ookJapan met onrast vervuld,
Zoo zijn do nuchtere feiten en daar heeft
leder mensch zich voor te buigen.
Daarnaast 4s geen plaats voor een IJdel
optimisme.
BOEKBEOORDEEURB.
De economische crisis. Ierland en de
Vrede. De vergaderingen van den
Volkenbond
Ia Japan is hst begonnen. Weldra volgde
Amerika en eu is in Europa het zelfde on
rustbarende verschijnsel wsar te nemen.
Ds crisis, de economischs crisis.
Met gejuich w»rci «oor velen ds algemeens
prijsdaling begroet als hei lichtend morgen
rood vaa den nieuwen dag.
Maar, het kaa wei dat er te vroeg
gejuicht werd.
Want het ifkt er niet naar, dat dese pe
daling gevolg zou zijn van een Eornule
samealsop vaa omstauoighedes.
Werd os gewerkt, biosidea n§verheid ea
handel, ja, daa zou er sprake kunnen zijn
van een overproductie, die vanzelf verlaging
der pr|zen ten gevolge zou tieoben.
Eaocfa, dat la nist hst geval. Veeleer valt
de hoofdoorzaak te zoeten in het sombere
feit dat een groot gasteelt® der wereld uit-
'{©geschakeld is om te koopessde koopkracht
words gemist ea daardoor worden iadusme
en handel lam geslagen. Het gast nu eenmaal
niet aars, uit een complete machine een siufe
uit te lichten eu te verwachten, aat datzelfde
thaas in compleet stuk werktuig, de zelfde
arbeid met de zelfde pioduclie zal opleveren,
veeleer is het rationeel aan te nemen dat
die machine absoluut geen werk presectee-
ren zal.
Ea zoo nu staat het met onze economi
sche toestanden.
De toestand is abnormaal, eïit bgwgst de
aangevangen ontwrichting san de Beurs, de
daling met honderden procenten van voor
ecaige eages hoog genoteerden fonsssa, ea
de ontzettende vermindering vaa het kapitaal
bezit.
Het geheele ssken leven is ontredderd.
En de gevolgen van deze cébscle zijn nog
nies te overzien.
Eén ding staat vast, higfi ds tocstasd
eenigen t|d zoo aanhouden, das sullen toe
nemende werkloosheid ea verlaging dar
loonen het gevolg moeten zilts, wat weer
^aanleiding zal geven tot afbeiascor.fiictenop
flfegrooten schaal.
Het verleden leert, dat niets onzekerder is
dan een vooispelling vaa de toekomst maai
toch gelooven we, dat hij hei veiligst gaat,
die zich niet laat veileidea door schoons
toekomst dsoosaen, maar zich aangordt cm
sterk te 2 ij a la een steeds donker wordende
toekomst,
V
Tusschen het Hocger- en Lagerhuis in En
geland is er overeenstemmi; g «ereikt op alle
hoofdpunten van de IsïSCheHume Rule Wet.
Binnen enkele dagea valt de Koninklijke
goedkeuring te verwachten en dan
Ea dan moet Ierland er nog medeaccootd
gaan.
Maar het is nog niet zoo zeker dat dit ge
beuren zal.
Ierland vrede en overeenstemming zeg
gen de ïeren op een voor Engeland aanne
melijke basis, msar wat lettend aannemelijk
vindt, vindt Engeland nog met altijö aanne
melijk,
Ea zoo staat het te bezien of róó: 1921 een
vrede tot stand komen zsL
Want wat wil Engeland toch eigenlek.
De Home Rule voorstellen houden o.a. ia
letland meet in tweeëa geseheiden worden.
Het Noorden wordt zonder voldoende bescher
ming van hasr geestelijke belangen overge
laten aan den willekeur van de oaverzoeallke
carsoaistea, terwijl het zuitielgke deel van
Ierland weigeren zal om tot toepassing der
wet oyer te gas», (dit volgens de Times.)
.Niemand, zoo zegt de Irisch Qatholie, be
halve de carsoniaten zuilen er in toestemmen
dat de verdeeiingswet wordt uitgevoerd".
En zoo slaat ten vrecze dat de toekomst
aen herhaling zal opleveren vaa 't verleden,
moord ea plundering, brandstichting enz, een
eindelooxe jammer ets ellende.
V
Gauéve bood al even weinig hoop voor
een langdurige Vredesperiodc, om nog maar
te zwijger- van een alifjd durendeti vrede als de
vorige vergaderingen van den Volkerenbond.
Vaa beperking der bewapening was in 't
geheel geen sprake.
De kleine natiën zouden zich wellicht er
bg neer gelegd hebbes maar de machtheb
bers willen er niets van hooren.
Heel bescheiden werd door een der afge
vaardigden de wesssch in hst midden der ver
gadering neergelegd om tot beperking der
oorlogsbegrooting over te gaan, Maar met
name Frankrijk was het die zich met atle
macht hiertegen verzette.
Ea dit verwondert niemand. Want juist
Ftankrtjjk is het, die in de naaste toekomst
niet veel goed vaa sija Oostelijke buur
Dultscnland ie verwachten heeft, met angst
gaat bet iedere beweging van den Duitscher
na, en het beseft goed dat een nieuwe oor
log over ettelpe jaren wel eens niet zoo
goed af zou kunnen toepen als de wereld
oorlog.
Onder Verdenking," door T. P,
Riksen,
We hebben met vael genoegen dit boek
"gelezen.
t Wordt aangekondigd Bit- een eersteling
van döa auteur.
Toch heeft de echt0ver, als we ons niet
ie geer vergissen., reeds eerder aan verschil-
lende periodieken zijn pennevruchten afge
staan, Weliieht is hst dsaraaa-.e danken, aat
ast werk zieh in 't geheel niet ais een eer
steling Is&i aasden,
't Is eeeiboeieiide tendenzromau, de schrij
ver verstaat de kunst van hst begin tot het
einde den lezer vaat te houden.
Da hoofdpersoon is een jeugdige kantoor
klerk eis de kostwinner is voor ces zwaar
beproefd gezin. Hi komt onder verseakisg
van een dief stel gepleegd te hebben, terwijl
een bittere samenloop »an omstandigheden
5 tegen ham pleiten. Vm aangeklaagd wordt
l hij veroordeelde eu vaa veroordeelde een
f gevangene, totdat tea slotte zi<n onschuld aan
het Jicht komt. De celstraf heeft echter zijn
leven geknakt. Maar hoewel hg onschuldig
blikt te zijn aan den misdaad, tegenover
s§u moeder, (een weduwe), belijdt h|, dat
God hum in zin kerker tot schuldbesef ge
bracht heeft van x§n vele zouden tegenover
Hem, doch dat hg ra het bloed van Christus
vergeving geronden heeft
De aatakiers dis de auteur opvoert z§a
goed geteskend en het g«fe«ei is f|n gevoeld.
Vergadering van de.a Gemeenteraad
ven Oongensplaat op Dinsoag 21
December des nam. 2 uur.
De Voorzitter de Edelachtbare heer van
Putten opeat se vergadering, en wij&tcesige
woorden van nagedachtenis a«s het ovsü^acn
van den Wded, Zeergel. heer Dj. Hers, Deze
woorden worden door de Ka&esieden slaande
aangehoord,
De notulen worden voorgelezen en osver-
gnderd vastgesteld.
legekomen ss era schrijven van den heer
L. v. Gent, berichtende dat h^ s|u bcnue-
ming tot havenmeester onder daak,sagging
aanvaard.
Gtd. Staten wgzen, met hef oog op «Ie
HBeaedeelicg van den Min. vaa Osiaerwls,
gedaas in de Tweede Kamer omtrent
ierugbetfiling van pensioenb^dragsn aas de
OftdvrwjjzvfS, er op dat her gewen&cht is,
dat oeze terugor-iaUng zoo spoedig mogelijk
geschieden lal.
DONKERSLOOT zegt, dal deze lerugbe-
taii&g aan het bizonder oaserwij: re&tis ge-
schted is, en «Uutgt er op aan, dar dit aan
ce openbare onaerwijzers ook zuo spoedig
mogci|k zal geschieden.
De VOORZITTER deelt stetle, dat hit is
ds bedoelkg ligt, met 1 Jsn. a.s de terug
betaling re &om plaats heucen.
Dan berichten Geel, St. dat ;-;tj hun goed
keuring h:cnien aau de teeming gssfaoriek.
Ds VOORZITTER desli mede, r.at deze
goedkeuring einaelfjk losgekomen is, m Joe-
lichiisg enonds.houdasetdeprov. gnifii Ai-
teen hebben Ged. St. isog een aaamcrkiag
of er de vethoadiirg tuasciiea watergas ea
liet steenketengas Dit laatste is echter in
hanüea van ds gascommissie,
Dan 13 aau de otde vaststelling heffing
verordening opcenten grond- en personeels
baïastiag, naar aanleiding van de wetswijzi
ging, in tie gemeentewet ea de wet van ds
rij iïSiükomsiCKbeiasting
Zooals hst tol nu geweest is, bedragende
opcenten voor bebouwde gtoaü, 40% ea
i vo; onbebouwde grond 10 Iagevi Ige tia
g:noemde vresiw^zigïBg kunnra deze maxi
ma sa gss-eld wordau respect, op 80%en 20 /0.
B. en W. stellen vaor oeze rnsxlms ais
grondslag aan tc nemen,
Ter toeilchting zegt de VOORZITTER dat
B, ea W. tweeërlei oorzaak vonden, om dit
voorstel te doen;
1. Omdat de bron vao inkomsten van de ge-
meesta aiadan met f 1E00 vermeerderen zal, en
2. Omdat de wet«w§zigiog verplichtend
stelt, dat, ds psrsoasele belasting, zooals
die gshevcn wordt in deze gemeente alleen
goedgekeurd kan werden, als de nieuwe
maxima van de hoofdsom der grondbelasting
toegepast worden.
Dan stelten B. W. nog voor de wetswijzi
ging op de psrsoueeie belasting, sen wijzi
ging, die van geen noemenswaardige iavioed
is op de heffing, aangezien in aeze gemeente
da maximum-huurwaarde niet voorkomt, ook
aan te nemen.
Belde voorsteilen worden met algemeene
stemmen aangenomen.
Naar aanlelalcg vasa deze wetswijzigingen
vraagt NOQRD1JK of eest en ander nog vaa
invloed sal z§a op den H, O.
De VOORZITTER zegt, nog geea defini
tieve cijfers te kunnen noemen, doch wel
reeds voor zoover dit hem mogelijk was,
langs de verstrekte gegevens een berekening
gemaakt, die ongeveer hierop neerkomt, dat
de H. O ongeveer f 9000 zal bedragen, wat
voor den raad een groofe vereenvoudiging
geeft.
Vervolgens zegt ds VOORZITTER dat in
gevolge de opdracht van den raad in de
vorige vergadering gedaan, met de vet schil
lende candidaat huurders van gemeentewg.
nlngen een bespreking is gehouden dat hst
volgende resultaat opleverde:
Er zgn 24 woningen disponibel. Wanneer
die allen verhuurd worden zullen de gehuwde
menschen onderdak hebben en zal een 7-tal
ongehuw4en die op hetipunt staan te trouwen
gsen' woclug hebben.
NOORDIJK vraagt, of het waar is dat de
huursom verschillend is,
De VOORZITTER antwoordt dat gevraagd
ia geworden ssa den Min om de huur vast
te stellen op f 2 75 per week, per woning.
Evenwel blijkt uit ecu scbrijv.ss dszfr dagen
van den Min, van arbeid ontvangen datdezo
nog al vaa dit bedrag afgeweken te. De ge
middelde prijs zal moeten zija f 3 -- per week.
Rf bent mes nu, «M er vier groote woningen
dan restten 20 woningen die te samen
pes wfiefe f 60 sulïeB moeten opbrengen Ge-
zien de feekealsgea 100pers deze wosiagea
sog ai uiteen es zijn e? dis meer terrein cm
zich hebben dan andere wosiegen en ook
gemakkeifker ea geriefelijker ingericht zfjn.
Dssarem nvaesctefi B en W, het wensshelik
eea splitsing te mate n die hi-rop neerkomt,
dat cla won'ngen eo: 19, 20, 21, 22, 4 en 5
huur zullen op te brengen hebben van f 2 85
de woningen no: 13, 14, 15, 16, 17 en 18.
f 2 95, de* 'woningen 23 en 24 zullen voor
-r iks a nbteoarc-n beschikbaar gesteld worden,
zulks, omdat Z. Ex, twee woningen voor desa
personen disponibel w'f houdea. »1 zullen
op te feiengen hebben teder f 3,05 per week
en «Ie woningen 1, 2, 3, 6, 7 en 8, f315 per
week,
Dè CanSidast-huurdeis hadden tegsndezs
regeling geea beswaar en z|n geneigd ieder
de wasïboEgsom van f 100 te storten.
Ds volger,de personen zullen da woningen
kunnen betrekken:
1, P T-'oesl Din, 2. P, de Vos, 3. G-van
Dam, 4 KL van Osteadc, 5 A. R .measTzn,
6 C v Putten P.-n, 7. D. B.cinen, 8 en 9
R^ksambtenaren, 10, j Ovetbeek, li. jch.
Hobbel, 12 A, Bos, 13 P. vaa Da». Lra
14 M. Olivier, 15. L, Kloet, 16, A. Hotte,
17, C Halte Czu, IS A, de Boste, iQ K, Boter,
20, j Kiezit, 21. K. v. d. Well. 22. Joh Hot
ting, 23. S. v, d, Mast, en 24 F, Remens Tza.
De cifets voor deze ramen geven san de
woningen die de dragers vaa dien naam
betrekken sulten,
B§8 en W lag de bedoeling voor om hea die
getrouwd afja en eventueel reeds groots ge-
zinnen hebben de voorkeur te geven boven
hen die wct-schen te huwen, aangezien deze
laatste catagorie personen zich beter met
kleine woningen kan behelpen dan Ge
eerete. Er sal zooveel moielfk getracht wor
den om hen die een wonlag wensc'stea, doch
voor de gemesutewonisgen nfet ia agnmerking
konden komen, de leeg komende woningen
te doen inhuren, zeodas dsn ieder onderdak
kan kr|gen.
Aldus wordt met algemeeae stemmen be
sloten.
WALING zegt ia de rondvraag ia de
courant gtiezen te hebben dat Geo. St. niet
san de begeerte mn Fiakkes iasake de hoofd
weger, s|« tegemoet gekomen. Spr. vraagt
hieromtrent nadere inlichtingen.
De VOORZITTER deeit me.te dat de zaak
geen ongunstig verloop heeft.
E-sa commissie uit de Ssetea feeeft met
alge-aeene stemme» besloten Gtd. Ss. voor
ts stellen, aan het verzoek van de gezamelike
gemeente- ea polderbesturen van Flakisce
om op vost van gdljkheld met andere deelen
dar provincie behandeld te worden, ts vol
doen.
Temeer heeft spr. h:op daar hetbedrag
dat Fiakkec aan de 4 raillicaa aat heoben «4
te aragen Ged. Staten aangeboden zal kun
nen worden.
JACOBS vraagt of het Weespad vanwege
de gasfaciiek opgebroken is.
De VOORZ ankw-joröt dat dii het ge^al
wel te, maar dat do^rde ingevalien varstcie
straat niet meer in orde gemaakt kon worden.
HOBBEL vsar gt of do gemeente opzichter-
toezicht ral uitoefenen 04 tie bestrating.
Da VOORZ. zegt dst m goede controls
zal zin.
Dan gaat da raad over ia zitting mat ge-
sloten ticurea.
Mamas iliMisliiprh
-11- 40 ceat per „regel,
DRAISrd^YAN-VALSCEriBURG'S'
••iLEVERTRAM
18537
UITBOUW VAN ONZE PARTIJ
We weten dat op de Deputafen-vergaSs-
ri g van dit jaar hst besluit vielWe bren
gen één miljoen galden bgeen.
Daar konden we mede sasr huls otn cr
eens aatier over te denkan.
Eéa miljoen! Daar valt niet mee te gekken I
En ongetwijfeld sullen ar wel geweest
die wat sceptisch gestemd wares over het
bijeenbrengen van dit groote kapitaal.
EdOi.Ii, wie aanschouwt de geestdrift, hst
esthoustesme overal is den lande verwekt,
nu er metterdaad, met de uitvoering van het
grootsche plan'een aanvang gemaakt werd,
twijfelt niet meer aas de goede uitkomst
Het miljoen zal er komen cn roysal komt
hei er!
Let maar op I
De historie vaa onze partij staat er oas
berg voor.
Bovendien de offervaardigheid van het
Nederlandsche Calvinisme is spreekwoorde
lijk cn de Anti-Rev, partfj is uit dat Calvi
nisme opgekomen.
Waar het »§n beginselen trof w«s dc Cal
vinist altfjd bereid z|a penningske ts offeren
en mser dan dat.
Welnu het betreft hier zija beglaselen.
Waat wa toch ia hef doel van het insa-
melen vsn dit bedrag?
Dé uitbouw van oase partjj.
Dit woord is misschien wel overgenomen
vêb öea Boad van J. J. op Gesef, grondslag.
Nu dat doet er niet toe, als deze uitbouw
evengoed gelukt als die van diers Jongeiiags-
bond, zijn we dubbel en dwars tevreden I
Drieërlei wordt met die uitbouw bedoelt.
Ie. Een permanent Fartfj-bureau
2e. Een krachtige propaganda der begin
selen en
3s, Een Kuyper-Katheder.
Over eik van öeie drie zaken leis.
Een Partij-bureau,
We niet de eersten, die een partQ-bureau
gaan oprichten.
De Roomsch-Katholieken hebben er sinds
jaren een en de S D A P. kan zich ook sedert
ettelijks jaren in een bureau van actie ver
heugen.
De bedoeling is een centraal punt ie vor
men, waar al de draden van onze parts te
zanten toppen, daar zal voortaan het partl-
hnrt*",kloppen, vaa daaruit sullen de banden
zich (uitstrekken tot aan dc Doliad en de
Schelde.
De administratie onzer partij zal daar ge-
vestig zfn, wie iets ia verband mei o;ree
partij te vragen, op- of aan te merken hseft,
weet wsarheen li§ s:ch dan te wenden heeft.
Maar dit is nog niet de hoofdzaak.
Hst voornaamsie van dit pariij bureau houdt
verbaud met 'wat we ia de tweede noemden
Een krachtige propaganda voor onze begin
selen te voeren.
Propaganda is een strijdmiddel. Een strijd
middel, dat onmisbaar is. Zé kas verdeelt
worden 5n in- eu uitwendige propaganda.
Uitwendig te ze, voor zoover &e geitehl is
tegen mensehen, die bulten ottse parl§ stasn,
inwendig href ze, als ze aangewend wordt
voor eiges parffjgenooten.
ia beide gevallen is noedlg, dat er propa
ganda materiaal is, zonder dat, ia eigenlijk
p.-opaga.tefa voeren onmogsigk Er. waar
moest men tst heden die propaganda middelen
vandaan bslen. 't Wares meestal artikelen
uit ds anti rev. pers en stukken uil de stan
daardwerken van onze groots voormannen.
Practlsch wss dit seker niet.
Ieder is ciet b| machte da studiebrannen
onztr beginselen san te schsffeiienmetcou
rastarüfeelen weet ieder hoe dat meestal gaat,
bovendien is onze geheels Pers ep alle puts
ten-van ons partijleven en onze partijpolitiek
niet aU§d ééastemsniag. De pracf|k ieert
hdaas wei eens anders, misschien ook al
mede tengevolge dat vys geen centraal bu
reau fcezsten.
En dit nu kan sites and:ra worden, ais
w«s nee pafi|bureau bszittea.
Dsar wortil alles b§esagebracht wat wa
noodtg kunnen hebbes over au Hes cndcr-
werpen d.'e met ons par^Seven verband hou
dt n. Altes wat ia den loop der jaren door
onze pgrtflmanssn publiek te gezegd en g»>
schreves, viadt daar onderdak,
Ea dit alles zal dan feeschlkbaa? werden
gesteld voor onna menseheu.
Het wordt hei giaotc tuig- en wapeshuls
van osze psrt|.
Mea hoef 1 dsn niet saesr beschaamd ie
staan tegenover tegenstandsts, ws kunnen
hen van antwoord dienen.
Wast daar zai het natuurlek niet bl bli-
ven. Allerlei onderwerpen vsn den dag moe
ten we axn om begtese! kunnen toetsen en
daartoe moeten brochures en vlugschriften
ts: over, ons- ten dienste slaan.
En voor cit alles zat dit bureau te zorgen
'nebben.
Tsnalotte sprskea wa van een Kuyper-
kathsder.
Wat wordt dmrmeüs bedoeld?
Ms« voelt natuurlek direct, hier zit da saam
vae onzen grooten Christen Staatsman
Df. Kuypsr aan vast.
Eu wie aan Kuypsr denkt, denkt ook sas
het Calvisisme in oas vaderland, die twee
namen zitten hu mntmd aas elkander ver
bonden,
Weiau, de badoallag is, datgene wat Kuy.
per in b|aa geheel z^n leven geïesrö heeft
aangaande htt Calvinisme, ons Staatkundig
stelsel dat fiif cte&ruit opbouwde, om dat
DiSvesd te doen ortoaiwijas:- aan het opko
mend gasiacht en daarvoor een gelegenheid
te openen aan onze Hooge Schoot.
'a Professor dus op een leerwoel die do-
ceerea zal ia het Calvinistisch Siaatsrecht.
Wat zoo'a professor waard is voor ons
volk, behoeft geen betoog. Kuypsr zelfheeft
er met meerdere mannen het euteeüjtests bd-
w§s vaa geleverd.
Wie dan ook het nut, ja de behoefte \!t.n
een zoodanige leerstoel nist inziet, is geen
goed enü-revo'utioeair,
Wil mea dar d@ grondtoon van ons volks
leven, zooals üii in 1872 volgens ons pro*
gtasn zgn stempel ontving, uit zal komsn,
dan is zoawai het een als hst ander onmis
baar.
Er moet gewerkt worden met opoffering,
'i Gsbed alleen te niet voldoende, dst is
het oooil geweest, 't Blijft immer bidden en
werk e a en hard werken.
Dr, Kuyper liet ons ces?, kosielijjke erfenis
sa, een «.nat die meer dan een miljoen waard
is, maar wat zeg Ik, hier valt geen vergelijk
ts tjeffen, zooseer als het era stoffelgke is,
zoozeer is het andere louier gesstetifc.
Maar die esfeais m;e« gedistribueerd wor
den.
En zie, dat kast geld
Diar is ces miljoen voor ooodig,
Ia het Noorden i3 reeds alies ia volle
iaüg, en de stemming ouder onze mrasches
is er schitterend, straks begiet mea in
hei Zuidea, %vA het ook hier komen, dan
sal het een wedstrjjd worden in het offeren,
ea da tegenstander zal een dacapo zien van
waf da h'StOEie verhaalt, de Calvinist Iseit
voor zy'tt begiösei, waat dattegingel Ir de
Eere Gods,
Kort Verslag van het Centraal Proef
veld der Vereening vanüudleerlingen
vaa L W. C „Cerss" op G. ea 0.1920
Nadat ia de Alg. Verg der Ver. op 17
Februari het plas voor 1920 was vastgesteld
ea èe uitvoering dssrvan aan ondeistaande
Commissie was opgedragen, werd direct ge-
tracht voor hel daarvoor bestemde deel, groot
38 Are, ts bebouwen met aurdappt 11, het ba-
aoodigcls pootgoeü te fcoopea, vaa ve>sehil-
ltnde variëteiten, en zoo gezond rnogelfk.
Daak z| de verleende rsredewerking van
verschillende personen zijn wij daarin goed
geslaagd.
Vsn de oppervlakte werdt 1U bestemd voor
bedden, en V« voor gewooa vlak veld. De
afstand bedroeg vaar alles 35 e M. b| 65 e M.
Voor alle veldjes was een paralelvcldje
Waar hi«r onder fie opbresgsi wordt ge
noemd, wordt bedoeld de gamld-Mdc op
brengst per H A. van ieder veldje met het
paralelveldja; ea met goede aardappels, de
goeds aardappels en goede poters samen.
Met H L. zeventig K. G,
Ds Eigenheimers der F M. v L vertoonden
het besta gewas, mei 12.% topboni, welke in
het eerste stadium der ziekte waren. Bjj 't
verwijd: mi der skke ptentes, en de er naast
staande, bleek de nadceiige werking van het
topbont, de opbrengst der zieke planten was
belangrlk minder als vsn de buurplanteu.
Da opbrengst der buurplanten wordt sf-
zonderlp bewaard, ons 't volgend jasr te
ales, of deze ook besmet sSn. 25 Pianten dre
eerst topboat versch|agelea verioondeia en
daarna niet meer, worden ook afzonderlijk
gehouden om te zien of dit topbont is ge
weest. 35 op het oog gezonde plasten moeten
dienen voor 't begin vsn siamselscüe.
Ds opbrengst was op de bedden 336 H. L.
goede en 107 H. L, kwade, op hef vlakke land
268 H. L. goede en 162 H L. kwade Waren
er dus door „de ziekte" veel kwade aardap
pels, op het vlakke veld was dit wel het
ergst. Bedden gaven dus de grootste opbrengst
De Rad Star, ook van da F. M, v. L, gaven
ook een krachtig ontwikkeld gswas, doch
hier toonden alle planten topboat wBchh'n-
selen, kwade aardappels kwamen er niet'in
voor. De opbrengst was op de bjdden 460
H L en op het vüakka land 475 H, Lhier
dus feu vöordceie van hef vlakke laisd,
Preferent is sen forsch gewas, met zware
stengel, doch doet geen eer aan .z|a naam,
't gewas sit vol met topbont, de opbrengst
was op de bedden 315 H. L, goede aardap
pels, ea 77 H. L. kwade, op feet vlakke land
294 H L. goade en 133 H.L» kwade. Was dus de
totale opbrengst op het vlakke veld 35H.L.
meer, door de vele kwade aardappels was
da opbrengst aan gosda aardappels 21 H.L.
minder s's op de bedden.
De kwslifeit is minder als van Eigenheimers,
Door de ongelijks opkomst kan vsn Favo
riet van de opbrengst niet veel gezegd wor
den, de gemiddelde opbrengst van a?ie veiri-
jf.s was 339 H L. goede aardappels,, één
veldja ep ast vlakke laaid dat vr| goed vo!
stöad, bracht het tot 378 H. L. goed© asrd-
appt&les). Kwade aardappels kwamen er niet
in voor. Het gewas was sear zwaar, met
forachs «steegste, doch ook vol met topboat
verschijnselen esa o.g, 6 der plsefen had
swartbseuighgiiL
't roo|en sinds September was het loof
nog grasgroen, terwiyi de knollen reeds gin-
g«B doorgroeien, de kwaliteit is op heden
niet best, De knollen waren veel te groot
van stuk voor den handel.
Effect is ®sn aardappel dis wel lafs be-
ioofd, ds opbrengst is wei niet zoa groot,
399 H L op bedden, doch 'f ia gss mooie,
ïuatte aardappel, met geen kwade. Vaa da
kwaliteit kas nog niets g-.ssgd warden,'doch
de Steur is rnoji geel, O:was was sterk
ontwikkeld, laat »^p ea ook vol sast topbont.
O: Higeshcimers vaa onbekende herkomst
s^a ultgepoit tot vergelijking wat gssed poot-
goed vermal, doch hst resultaat is te mooi,
't gewas was veel na lader sla van de Eigen
heimers der F. M, v. L. eu vol met topbont,
coch de ïötais pbrengst slechte 9 H.L. min-
tiar, de opbrengst goede aardappels zelf a 27
H.L. iïse®r, vetmoedeïik door de miadore
toofontwikkèlteg waren es minder kwade. Nu
is het een bekend verschijnsel dat nieuwe
Fitesebe poters 't es rato jaar minder opbren
gen als het tweede, tevens zga des® een
veertien dagen later gezet (door de late ont-
vanggt) zoodat het g@waa ook later gegroeid is
Het ontsmetten vaa een deel vaa di» poot-
goed met sublimaat tegsn rlzlcthoaia had geea
zin omdat er in het niet ontsmette pootgoed
ook geea Rlzlethenia was. Nadeelige gevolgen
vga het oatametten zijn niet gezien.
Voor het eveneens 38 Are groote deel,
bestemd voor suikerbieten, werd het zaad
ons gratis bezorgd, door den WelEd. Heer
Kakebeeka te Goes en Khun Co, Naarden,
v/eik zaad 1 Mei geissid is. Kort sa't saaien
vie! er regen, goods? de ontkieming vlug
geschiedde, Niet te erin was het met koper
vitriool ontsmette zaaizaad, een paar dagen
Viosgar boven a?s het niet ontsmette zaai
zaad, het met sublimaat ontsmetten gaf niet
dat resultaat. Bij 't doorgroeien ging dit
verschil spoedig verloren, doch eea paar
dagen vroeger® ontkiemteg kan met 't oog
op kor&tvörmissg al veel waard a^a. Verder
gaf deze proefneming geen merkbare invloed
op de opbrecgat, zo ook Rist «Ie proefae-
miag met de stand 36 c M b| 38 cM. en
36 c M. bij 50 c M. Ds opbrengst vsn ieder
veldja gae K.G en het gehalte aan suiker,
z'4a weinig verschillend, en stesk tegenstr?-
c.ig, waarom, na afsosdeti|k roeien ea we
gen vaa ieder veldje, opbrengsten vsh
alle veldjes, van éés scort bï eikgrtosr sija
gevoegd.
Ds gemiddelde opbrengst per H.A. in
K G. was
Dipye 37647, 16 Süpt, 17,75%, suiker, 22
Oei 18,1 suiker
Khün P. o«g 36217, 16 Sept, 17,6 suiker
22 Ost. 8 55 suiker.
Kaun P. aab, 38402,16 Sfpi. 17,55 suiker,
22 Ocï. 18.5 suiker.
Klein Wansieben 39125, 16 Sept 17,0
suiker, 22 Oct. 58.6 suiker.
Siruaüea 38560, 16 Sept. 16,65 suiker,
22 Oef, 8.05 suiker.
Kuha P. org was later in opkomst en bleef
steeds wat achterlijk, vermoedelijk zat de
oorzaak ia hst zaalzaad.
H:t voor proefasmiag aiet geschikte
ceel, als de pas ge«ichie greppels werd be-
Oouwd met vaederbkrea, deze gaven gen op
brengst van 69l6 KG,
Door de goede ontwikkeling dar gswassen,
hst mooie weer tljdees het rooien, meten en
weg-*n cn de hooge verkoopsp^zes der pre-
ducten, is er dit jaar niettegenstaande
dc hoogs os kosten vm alles, slechts een
kïein uadeeüg saldo op da bedrifsreke? ing.
Al werd oaa tot heden steun vm Rfjl:s-
wage onthouden, eea toegessgde subsidie
van dsn Centrales Boerenbond op dit eiland,
stelt ons in sisat een nadeelig saldo te dra
gen.
De resultaten der proefnemingen zijn niet
zoo duidelijk, dat van alia proeren conclu
sies z|n te trekken, doch w| sullen trach
ten, te verbeteren, wat verbeterd moet wor
den. Ia 't algemeen z|n dit de veldjes te klein
geweest en de verschillende proeven te veel
iti elkander vioelënd. Toen üit uitkwam, is
daa ook de voorgasoaien besprosiïagspreef
tegen öetz.g kwaad uitgesteld.
Het proefveld heeft veler belangstelling
belud, uit den aard der zaak racest van de
s^de dér landbouwe s
Eenmaal gaf de Rikilaodbouwleeraar te
Dordrecht op het proefveld een praclische les
over de verschillende aardappelziekten, ter
wijl ook da Commissie van tociicht op de
Rpsproefrelden dit proefvdd bezocht, hoe
wel dit geen Rijks proefveld is.
Rest ons nog, mat dezê, hartelijk daak te
brengen asa hes® die ons wilden steunen ea
belangstelden la ons werk om. de WelEd.
Hver Kakebeeke te Goss, de firma Khun «5
Co te Naardea voor geleverd sulkerblsteH-
zsad. de Dir. der F. M, v. L, welke voor ons
een uitzondering maakte met de levering van
pootgoed met 10 punten, de Dir. der Coöp.
Suikïïfgbïlek „Dlatetoord" welks de 60 mon
sters suikerbieten heeft onderzocht, tie H H.
Rpsiaiasibouwondcrwijzer te Dordrecht, de
plaatselijke landbouwosderwfjzeis, ds Hoofd-
Conlioieur der H, M. v, L te Klaaswaal.de
Secr. der V. N. A. te Rotterdam en inzonder
heid het Bestuur van den Confraters Boeren
bond welke oas hS een eventueel itadeelig
saldo een subsidie van honderd gulden had
tO'gezegd, en hst B«stuur van des Bond van
Oudl. vaa L. W, C In Zrelaud, weifee ons
financieel steunden.
Voor hen, die cr belang ia stellen, ligt een
meer uitgebreid verslag ter inzage bij den
Voorzitter der Vereenigtog.
De Commissie van uitvoering,
L, MIJS.
D. ROÖDZANT.
C, DE BONTS,
Dtripland, Nov. 1920.
