'El Zaterdag 4 December 1920 8§®i# Jaargang N\ 20*56 voor ZiiidhoUnndscfie en Zeeuwsclte Eilanden Eerste Blad- r» A n tirevo Orgaan lakkee •3 W. BOEKHOVEN Z«a®a, All® stukken voor de Reductie b@stemds AdvertentiSn an verdere Administratie franco toe te eenden aan de Uitgevers 't Is de Volksmisleider dia Gods Woord aan 't Anti-Rev, Volk vojr houdt als leidraad bij de Sociale Wetgeving. Gods Woord is geen speciale leidraad en Wet boek en zal 't nooit worden, al draait de aarde nog millioen jaren De hoofd taak van. den Bijbel is den Weg des >heils aan t© wijzen voor verloren zon- ^daren die net een verslagen hart ea een verbroken geeat tot den Middelaar han toevlucht willen nemen. Dit is de gouden draad die door gansch de Schrift loopthoe de Eere Gods van Adam af tot 't laatste der dagen, grootgemaakt kan worden in de Schepping én in die Schepping groot kan gemaakt worden in de verlossing van een weggezonken menscheageslacht. Maar wie aan de menschén wijs maakt dat de Bijbel zegt, hoe een So ciale wet moet ziju; of er verzekering mag zijn; of er 8-uiige werkdag mag wezenof er Woningwetten al of niet tot stand mogen kooien en Wetten op Mond en klauwzeer op Distributie en Warenkeuringop Moederschapszorg en Staatspensioen enz. enz. die heeft van Gods Woord geen goed begrip, "x Br is maar één Mozaïsche tijd ge dweest, toen de Heere aan Mozes tamelijk nauwkeurig eenige groote iijuen trok, waarlangs hst sociale leven van 't Is ralietische volk zich moest bewegen. Maar dat was in Israels gehoortestonde toen de Verbondsgod, het zij met den hoogsten eerbied gezegd dat zijn kindeka nog als met eigen hand voeden en laven moest. Toen 't nog bij hem was als een zuigeling en 't tegenover e?n heiden wereld werkelijk nog in alle opzichten zijn merk- en veldteeken io alle toe standen m omstandigheden moest leeren dragen. Toen was Israël een theocrati sche Staat sleehts met één leidsman, die met God omging als een vriend met een Vriend. Maar zelfs in dien tkeoera tisehen tijd waarin God rechtsstreeks ingreep in Israels wording en ontwikke ling rechtstreeks ingreep in de sociale verhoudingen van zijn Bondsvolk; ea Mozes slechts de uitvoerende maeht, zijn i „Minister" was bij de gratie des Aller hoogsten, Israël Jehova; toer zelfs gaf de Heere sleehts omtrekken, schetsen uitstippelingen van wetten, Hij gaf in zijn groote wijsheid, Die wist wat er van zijn maaksel, zijn mensc'nenkind was te wachten slechts onvolledige wetten, En daarom konjde Heiland ook zeggen tot de Wetgeleerden en Farizee ërs van zijn dagen»Ik ben niet gekomen om de wet te ontbinden maar te vol maken" En op een andere plaats: Van wege de hardigheid uwer harten heeft mijn Vader U en den Ouden, het zoo gezegd, maar van den beginne is 't zoo niet geweest," En op een andere plaats »Gij weet dat tot de Ouden gezegd is oog om oog, tand voortand, maar Ik zeg U De 8ociale Wetgeving in Israël drong op beginselen aan. En de profeten dron gen op beginselen aan. En de Heiland drong op beginselen aan, maar scherper fijner belijnd naar 't karakter dat Jezus bezat, als volmaker én verdieper én indringer-töt-ln-den-kern des geestelij ken levens. En toen Mozes afscheid nam van zijn volk en zijn zwanenzang zong, toea zei hij: $et, ik heb u voorgesteld het Léven ®n 't goede en den dood en 't kwade. Want ik gebieda u heden, den Heer, uwen God lief te hebben in Zijn we gen ie wandelen en te houden zijn geboden en Zijn inzettingen en Zijn rechten, opdat gij levet en varmenig vuldigt, en de Heere uw God, u zegsne in 't land waar gij mar toe gaat, om dat te erven, Maar indien uw hart zich zal af wenden en gij niet hooren zult, eu gij gedreven zult worden, dat gij u voor andere goden buigt en dezelve dient, zoo verkondig ik u lieden heden, dat gij voorzeker zult omkomengij zult de dagen niet verlengen op 't laad naar hetwelk gij over de Jordaan zijt heengaande, om daarin te komen, dat gij 't erflijk bezit. Voorop in deze toespraak staat dus de liefde tot God dat grootste der be- ginse'ea dat uit moest komen in Arbsid yau allen voor allen maar de Slavernij bleefzij 't ook in zachteren vorm dan in Rome en Griekenland Moet de Nederl-iïidsche Wetgever nu soms ook nog de slavernij dulden, omdat Mozes ze toeliet? Slavernij isbijbelsch. Voorop in deze toespraak staat dus de liefde tot God, 't leven, 't goede, eijn geboden en gijn instellingen, die uit moest kamen in 't Plichtsgevoel van Israël tegenover Hem en de gansche Maatschappij. Israëls God spreekt altijd over Zijn rechten, en altijd over Israëls plukten. Oals de huidige Sociale Wet gever ook eens altijd sprak over 's Meenn reehten én des volk$ plichten, dan zou men Gods Woord wat graag willen en durven doodzwijgen Dau, bij dre plichten van den werkgever zoo streng als God de Heere ze eischte zou men Hem laten praten om er eigen zak mee te kunnen spekken. Dan zou de Bijbel niet deugen, omdat 't de portemonnee zou kosten. Den Bijbel gebruiken om er een gel delijk voordeeltje uit ts slaan om zijn beurs tos te houden om zijn Plichten als lid der Maatschappij te kunnen verwaarlooron én toch nog den vrome uit te hangen ja zoo zijn er wel in Nederland. Da wetgeving van Mozes vloekt te gen alle barmhartigheid en liefdadigheid Le mogea slechts eon laatste radmiddel zijn; maar voorop staat: liefde tot God, en 't goede, en st leven, dat uit moest komen in en naar boven trekken van den arme; hem geld te leenen, al kon hij 't nimmer terug geven: hem leenen zonder rente, zoo maar op zijn eerlijke gezicht 1 Kom daar na eeas om 1 Ga eens bij die Bijbelhsiiigen, die zoo met Gods Woord sehermen, vragen ©sa f 100 te leea, voor niets je krijgt geen cent dan end&r borgstelling roet 5 d §0>® En zulke lui willen nu nog praten, dat de Sociale Wetgeving in strijd is met Gods Woord, terwijl nota bene God de Heere voorschreef, dat de arme opgebeurd moest worden uit de laagte met behulp van den rijkere, dat was 's Heer en recht en des rijken plicht. Mozes wet en- dus die des Heeren, haat in 't Sociale leven de oneerlijke balans, de liegende tong en de bedrie gende geest. Maar als sommige Bijbel heiligen van onzen Tijd de belasting- schroef zien aandraaien, geven ze aan den Rijksontvanger een oneerlijke ba lans, spreken ze met een liegenden teug en een bedriegenden geest. Wat praat men ons van de Sociale Wetgeving tegenover GodsWoord. Dit Woord is een aanklacht tegen onze sociale misstanden. En elke Christelijke regeóring heeft te zorgen dat aan Gods recht wordt voldaan, én aan des rijken plicht. Maar ziet u dat Go&srecht zal de portemonnee kosten èn daarom moet wel niet Gods Woord weg; dat durft men niet te zeggen, al be doelt men 't zoo masrde Sociale Wetgeving moet weg Een van de twee moet weg Odie ellendige Bijbel, was die er maar niet Maar hij is er en blijft er, en daarom moot een sociaal Minister weg om der centen wil, die de Bijbel opeischt. GEEN GOEDKOÖPES HORLOGE DAN BIJ 'k Ben zelf nooit op Urk geweest. zacht 1 iIN-HQC SIGN Dssa Courant verschijnt elke» WOENSDAG ea ZATERDAG, ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per posi 73 Cent fejj voornitbetaüng, BUITENLAND b| vooruitbetaling f S.S© per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT, UITGEVERS? SOMMELiDIjK, Telefoon Intercommunaal Ifo, 202, ADVERTENT1ÊN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 Cesi m rgget, BOEKAANKONDIGING IQ Cent par regal. DIENSTAANVRAGEN eu DIENSTAANBIEDINGEN f I.- psr plaatsing, Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die beslaan. Advertsntïëa warden ingedacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN '10 UUR. 3KÏ6U iiös Woord «n di Soolali wittio fosr FSakkee. gouwenaar te trekken, knikkend met het hoofd ea saet de p|p tegen de tanden tik kend, zooais h'4 gewoon was te doen, wan neer hl hun de een o! andere waarheid met kracht op 't haft wou binden. Ze zagen den roades haan al op het dak Dafe es orgel en galerf en preekstoel In- gesfort ea vier kale, geblakerde muren over eind. ,'t Zsl niet gaap, domlace P „Zooiets kan maar ééa feearP „Ik ga in geen geval mee rond Dominee liet hen stil uitpraten. „ja, dsn is er maar ééa middel meer, broedersDan moet ds kerk worden geas sureerd Is „Maar domineezei broeder A „Maar broeder A Ik moet je es 'n eerlijke bekentenis doen; Ik h?b min meu bels en min boeken ook in de assurantie en nou jï I" Dominee waagde 't er mgar es op. „Watblief, deminee INfiEZQNDEN MEDE0EEUN6EN. 40 eeai per regel. Ta ®-«, KLSIHOSST 13 Boschiaan 239 Rotisrdam, GOUDEN ZILVEREN m BYOUTERJE-ARTIKELEN, HORLOGES, KLOKKEN, WEKKERS alles tegen ds laagst mogeipsn prijs, Massieva gladde RINGEN, B8zoe,der goedkoop. Eigen werkplaatsen voor reparaties. I. i. KLEIKORST, üaschlaan 2i§ ROTTERDAM. c".~ er* li P Nadruk vsrbodss, Er was ergess 'a uieuwe kerk gesticht. Geen luxe-gebouw, want zf: was gezet en betaald zender steun uit eenige publieke kas, hoe ook gsheetes, 't geld was gekomen uit de eigen beurs der geloovigeo en 't is cp de meeste plaatsen nog zóó, dat dit man nen van kleine, hoogstens middelbare mid delen z%a. Maar 't was toch 'a mooie kerk, Ds leden der kerk wisten s^er wel, dat Christus' bruid meest om haar „inwendig* schoon te roemen is, maar se begrepen ook, dat als de Heiland zsïf ergens in het raiddes komt en door zijn dienaar tot de gemeente spreekt, de plaats van samenkomst toch zeker wel wat voegzaam mg? werden ingericht 'k Raak niet gauw uit m'a hum Maar ik krgg een geviel, alsof om met P. J. te spreken, mij „een luis over de lever kruipt*, wanneer ik ia can kerk plakkaten tegen den muur zie, waarbfj de bonselingea ter plaatse waar het Verbond kenbaar ge predikt en zichtbaar uitgebeeld wordt, ver zocht wordtniet te spuwen 't Was dan 'n mooi statig gebouw. En dominee was <sr bit! mee. Misschien in öea goeden zin des woords er wel wat trotsch op, wast hg behaorde nog tot die ouderwetsche msascöen, welke sich verheugen kunnen over eeaige zaak, ais hebben ze er zsif geen ceet voordeel van. Maar dominee had ééa bezwaar. Wegspoelen kon die nieuwe kerk slet ea gestolen worden ook niet, maar afbranden kon ze wel I Daar zijn immers voorbeelden vm De kerk moest verzekerd word<:n, Ja, dominee vond dit zelfs plkhi, omdat h| In Se verzekering eau van God besteld middel erkende en de mensch i» den weg der middelen wandelen moet, Maarde gemeente Maar, bovenalde kerkeraad Dominee wist wel, hoe de „ligging" was van vele zijner schapen, Enkelen waren er van wie hg vast geloofde, dat ze in ieöeres omgang voor Gods aangezicht, wars waren van al wat maar leek op of zweemde naar hef stellen van sijn vertrouwen op den mensch, Voor hen had hg zeer veel achting. Maar bi] kende zfjn pappenheimers... De meeste hadden gestolen bezwaren, 't Was „clichévroomheid" op dat bepaalde punt, ze suggereerden 't zich, dat hun consciëntie klopte en sprak En voor hen had domineeop dat puntgeen achting. De ambtsdragers waren b|sea, „Broeders I zei de pastor, ais nu morgen aan den dag onze nieuws kerk eens afbrandt, dan moet gij direct de gemeente in, om geld voor den herbouw in te zamelen De broeders schrokken zeerl Dominee viel hen zoo onverhoeds op 't i|? en zat er genoegHk b| aan i'b lang. „Bij wie jij Je huig geassureerd hebt?" „Bijjbij .Jan van Klaas van Ti- Kusoom, dominee „En broeder B .bij wica jij „B| de „Ouderllugs", dominee Broeder C Aidus giag de ondervraging voort, terwijl domluee's cogen steeds meer glunderden, h| had zelf niet geloofd, dat de zask die wending nemen zou, al wks er voor hem reden Gin het eens over deze boeg te gooien. „Dan zullen zei hg ten slotte er f-u voor de broeders wel geen beswaren over gebleven sgn, waarom de kerk niet zou worden geassureerd Ea aldus geschiedde het. Zónder debat of eenigerlei stemming Ik heb het verhaal wat uitgebreid er wat kleur san gegeven, dit wil ik wei wetca I maar de karn ea pit, het wéseniifke gr van, heb ik gehaaid uit een mooie brochure, die ik bg ons volk van hade aanbeveel en die dezer dagen verachsiisn la. „Gemoedsbezwaren", is de titel. Z| is verrekt met een loieldeud woord van prof. dr. T. Hoekstra, te Kampen, en-geschre ven door het hoofd eecer Car. Schooi, den heer C. de Viiss. Ze werd in de bladen geannonceerd. Maar men weef, hoe dit gaat. Dat geeft dan zoo's eenesa kser wat koopets, maar wie gang in de zaak houden wii, moet blijven advertesren, dn! is het geheim yas de uegotie. „Groote" zaken doen dit dau ook. En een zaak, dis aog niet groot is, maar *t wórden wli, die doet het Insgelijks, reclame, in den goeden zin des woords, is voor den koopman 't begin ea de voortzetting vaa alisn vooruitgang. Maar wat is hier eu 't geval Dese brochure is uitgegeven feg iemand, die nog nooit eenig boek, groot af klsin, ia 't licht zond, tenminste veerscover ik weet en die ook niet vaa plaa is daar s9a dsgelfks vmk van te maken, want dan zou ik hem vóór alle dingen raden, oaa ta verhuizen en eea andere, betere woonplaats op te zoeken. „Beter" dan, voor de uitgeverij. Want wie boekan uitgeven wil, die moet midden ouder de menschea zitten en fiêia uitgever zit in letterlijken en figuurlijken zin op ees eïlrcd, n.l. cp Urk. En hg draagt ook een echten waternaamJ. W, Snoek, Maar 'k hoor er wel veel van vertellen, en daaruit heb ik den indruk gekregen, dat er door Gods genade op dat eenvoudige e'land nog veel „oud en goed volk" sit, dat ook de gereformeerde waarheid van harte liefheeft. Men heneet sich, hoe er nog pas in de kraut van stond, dat hun pas o ver leden dominee Nispeus indertijd tot burge meester wilden hebben. Zoo Iets „Trans vaalrch" was dat, iets aartsvaderlijks, al sou hg dan zeker dsn weg van Da. Volkenberg zga opgegaan en den kansel voorgoed vaar wel hebben moeten zeggen. Het i|n stoere kerels, die Urkers. Zfj hebben zelfs hun eigen weekblad, de „Urker Courant", die net zoo min ais de Urters zelf ,'van „ceutraMieü" wil weten en er fier voor uitkomt, dat ge de antirevolu tionaire beginselen beigdt. Nu is de heer De Vties op Urk geboren en getogen en afkomstig uit een oude „af gescheiden" familie en bleef, ondanks een Klokkeaberg-opleidiag er wss in zijn tijd haast nog slet anders in merg ea nieren gereformeerd. Die schreef in deze „Urker Courant". En omdat de Urkers niet houden van op pervlakkigheid, maar graag „de diepte" in willen, schreef hl een aantal artikelen over „Gemoedsbezwaren". In ón&c-n tijd zeker niet overbodig. Ea dat wel om drieërlei reden. Vooreerst zijn daar op ehrisleigk erf tegen woordig helaas I zoo heel veel merschen, die 't met hun geweten hoogst zelden te kwaad krijgen, 't Is b'i hen 'e char mant, soepel, meegaand tikkertje geworden, dat wonderwel weet, wat er in de moderne wereld zooal komt kijken en dat in een modieus, dik ge watteerd, étui gesloten, schier geen onrust kent In de tweede plaats gifu er aienschen, die van hun geweten eea ïsstrumcat hebben ge maakt, dat s| spreken laten, net naar 't ia hun kraam te pas komt. Zooals een kind een „sprekende" pop heeft, ais het op eea knopje drukt, zegt de pop: „Mama I* Of zooals er soms wel dames zij» die migraine kuaticn krijgen, ja zelfs near alle eischen der kunst flauw kussen vallen s'm ze 't wil les eu die dess kunst gebruiken ais ze hfct wenscheüjk achten, om aaa hun srgumenten kracht bij te zetten. Tcrwgi er das ten derde manscbea zp, bg wie 't geweten betrehkdQh zuiver werkt en die nu telkens ia het leven op bezwaren stuiter?, waar se niet goed weg weien. B| öe eerste soort raset Set geweten wak ker geschud. Bij de tweede soort moet het va§ z|n on ware kunsten gecureerd. Teswiji de derde seort rassd en voorlich ting noodig hr-efi die geput moeten worden uit het woord vaa God Voor olie drie deze soorten ru heeft de schrg^er eea woord, m»,ar 't laat zich ver- staat- dat h| zich vooral bezighoudt met hen die werkelijke gemoedsbezwaren hebben eu dat hij dau niet te vesl afgetrokken bespie gelingen houdt, doch zich b| voorkeur be weegt op het gebied van het pracfische leven van dézen tijd. Ais uit de brochure duiddik blijkt. Zoo spreekt hg fefjv. in het meer toepas- seigke gedeelte over de gezangen-kwestie, de sssurarstle, ds leerplicht, het vrouwen kiesrecht, veccinedwaug, invaliditeitswet, krggsdisnst ens. Alie vraagstukken van dézen tgd, Die hg natuurlek niet in zoo'n kisln be stek in hun lengte en diepte volledig be handelen kan, dat is ook zQu doel niet I doch die bij bespreekt voorzoover daarbij werke lijks? of vermeends gemoedsbezwaren zijn aan 't licht gekomen, Ea dadr weu ik eens op wgzen. Om cp den uitgever terug te komen: Die feaa natuurigk niet blijven adverieerenvoor éèn zak koren bouws aren geen moten, zei vader Cats. Bovendien is hg met z'nenkos- tess tevreden en stort elk overschot in het fonds, waaruit weduwen ea weezen worden verzorgd van verongelukte Ufkar vieschers en doet hg dus zoo zuinig ais 't kan. Maar dat tusschan haakjes. Ons anfirevol. volk vertrouw ik, leest in z'n geheel nog wel wat anders en beters dan de catechisanten van dr. Widlsga volgens de ontroerende uitkomsten zjjser enquete, meegedeeld ia het Jongste nommer van de „Reformatie". 'Is Wil nog nadenken en overwegen. 't Leest nog wel een stevige acte. Die bovendien goed verteerbaar is. En daarom durf ik met voile vrijmoedig heid de kennismaken met deze brochure aanbevelen, ze kan ook in de vergaderingen onzer kiesverenigingen aanleiding tot nut tige en rijks discussie zfn. UITKIJK. @ris¥@f) uit hit Cintf» Amiee/ Wat gei ik ia rain vorige® brief? Dat het communisme slaverng is, nietwaar?Een communist, die dit soms mocht lezen, lacht daarom natuurigk, en een sociaal-democraat ook. Dea eersten neem ik dit niet kwalik. Maar d?n laatsten wel. Want ik veronderstel dat &g „Het Volk" leest, natuurigk: h| zweert er bi. Weiauik zal hem op de hoogte helpen. Heeft hg gelezen „Het Volk" van Dinsdag 9 Nov. j.l no 6311 Tweede blad. Vergeten misschien O, «let erg. ik beta

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1920 | | pagina 1