Woensdag 17 November 1920.
85*" Jaargang N0, 2651
state
lelMi.
yoof de ^nldliollaiid^elie en Keeuwsche Eilanden.
i
leÉiiiipiiscnii
portfolio vin Br, iïPi
U
An tirevo lutionair
IN HOC SIGNO VINCES
;jer
IERS
Be PINK PILLEN
Dr. A. KUYPER 2
:rs
reciames mededeeungen,
i
saraiüB.
Grondwetsherziening
Eüürderi illustraties
I slechts 90 cents,
W boekhoven Zoom
lil
JTSFIJEW,
sa van alle
rACHTE
rfifta kwa-
ist dm
Itaber irige-
jregelicgen
franco per
l Zonsn
ijk.
W. BOEKHOVEN 4 Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie flranco toe te zenden aan de Uitgevers.
2T is elkan
v.na. tot
jiltaeren in
RMISe
I 111
mill
Ie andera
gen niet
it Worm-
torentjes,
ze midde-
zittea die
litan"
vinding-
lerdrijven
naag- en
^n, zoowel
tinderen,
ea f 2.40.
of direct
ïla,
MEM"
94
fllUWE
richting,
De Eerste Kamer wenscht men diss
blijkens 't verslag der Staatscomoiiss e
te behouden. Maar haar verkiezing wil
men wijzigen door op de Eerste Kamer
ook toe te passen 't stelsel van even
redige vertegenwoordiging. Voor nie
mand heeft dit woord meereen vreem
den klank, die E V. is in de verkie
zingen van 1918 toegepast, elke partij
krijgt dan zooveel zetels als haar ge
talssterkte groot is. Maar dit beginsel
i3 tot heden op de Eerste Kamer niet
toegepast. De Prov. Staten in hun ge
heel kozen een Eerste Kamerlid, al
naar 't uitviel: rechts of links. De
Staatscommissie wil dat veranderen en
aantal Eerste Kamerleden van rechts
J links voortaan laten afhangen van
de beteekenis der verschillende partijen,
die in de Prov. Staten vertegenwoor
digd zijn, dus van de 50 ledenzooveel
Anti's, zooveel Chr. Histzooveel R,
K„ zooveel Unieliberalen enz. enz.
Zoo dusE V, öok voor de Eerste
Kamer, ea waar dit kiesrechtbeginsel
nu reeds toegepast wordt voor de Ge
meenteraden, de Prov. Staten, de 2e
Kamer, zelfs en kerkelijke zaken kan
geen bezwaar staan om ook de le Ka
mer aan dat erkende goede principe te
onderwerpen.
Een andere kwestie is deze, dat er
in de Commissie een minderheid was
om de le Kamer af te schaffen op de
gronden, die al herhaaldelijk door de
Pers zijn te berde gebracht, maar de
Commissie is van oordeel, dat ze moet
"jfren op de eveneens herhaaldelijk
w Jtvouwde gronden, én, te meer blij
ven kan, als de E. V. wordt toegepast
èn tevens de Prov. Staten tegelijk met
de Eerate Kamer worden ontbonden.
In verband met de Staten Generaal
spreekt 't verslag er cok van om 't Al
gemeen Vrouwenkiesrecht in de Grond
wet vast te leggen. Zooals de lezer
weet, staat 't Alg. Vrouwenkiesrecht
thans nog niet in de Grondwet. Wel
staat 't Alg. Mannenkiesrecht er in,
doch van de vrouwen wordt slechts in
dat Grondwetsartikel gezegd, dat door
den gewonen kiesrecht wetgever over
dat Vrouwenkiesrecht n '.der zal worden
beslistén, beslist is 't al, door
't initiatief wetje van mr. Marchant,
dat er zal zijn Algemeen Vrouwenkies
recht. Maar 't staat nog niet in de
Grondwet. En de Staatscommissie stelt
nu voor 't naast 't Alg. Mannenkiesrecht
een plaats te geven in die Grondwet.
Voor andere voorstellen als: verlaging
van den grondwet teiijken leeftijd der
kiezsrs van 25 j. tot 23 of 21, of uit
breiding van het aantal Kamerleden
van nu 150 tot een 200 a 250, was
geen meerderheid te vinden.
Volksinitiatief en referendum. Het
eerste vond in de commissie geen steun.
Het Volk als Volk behoeft geen wets
voorstellen in te dienen, omdat aan de
leden der 2e Kamer ten allen tijde de
gelegenheid open s aat zelf allerlei soor
ten van wet in te dienen, zooals mr,
Marchant dit dan ook deed voor 't
Alg. Vrouwenkiesr. Is er dus bij Rechts
of Links een zekere streaming te be-
epeureD, een hang en verlangen open
baar om door de Wet e?n of andere
sociale of politieke zaak tot stand te
brengen, dan moet het volk zich rich
ten tot zijn Kamerleden, en^ die zullen
dan verder wel zorgen dat 't politieke
ei uitgebroed wordt
Voor 't referendum of de volksstem»
ming na de aanneming der wet of in
anderen vorm, verklaarde zich slechts
«en minderheid. De commissie noemt
dat Referendum een plant van vreem
den bodem (Zwitserland) en acht een
proefneming in Nederland niet alleen
bedenkelijk, maar zelfs gevaarlijk. Als
de State-.-Generaal gesproken hebben
is voor een nadere beslissing van 't
kiezersvolk geen plaats, zegt de Oom
missie wat we nog niet zoo
voetstoots aanvaarden. Doch ze verde
digt haar krasse uitspraak. Ze zegt:
Harmonieeren be'de uitspraken (nl. Ka
mers eerst, en dan nog eens 't volk)
dan leidt 't referendum tot geheel on
noodiga vertraging van onze toch al
niet zoo bijster vlugge wetgeving.
En oordeelt daartegen het volk door
zijn uitspraak of referendum anders dan
de Kamers, dan komt er een scheeve
verhouding tusschen het vo'k dat de
wet bijv. verwerpt, én de Kamers, die
haar aannemen. Natuurlijk is 't tegen
gestelde ook mogelijk: 't Volk kon de
wet aannemen, nadat de Kamers ze
verworpen hadden, en ook dan was er
een scheeve verhouding tusschen Ka
mers en Volk dus zoo re
doneert de Commissie deugt het
referendum nergens voor. Daarbij komt,
zoo redeneert de C., dat als 't Volk
wat aan te merken heeft, het dit op
het eind van elke vier jaar door da
Stembus doen kan en dan het de Ka
merleden herkiezen of laten vallen, die
gced of niet bevallen zijn in den kook.
p dien grond is dus ook al geen re
ferendum noodig. En dan is er nog een
bezwaar tegen dat stelsel Stelmen
deet op het volk een barcepmaar hoe
moet dit dan geschieden? Buiten alle
partijvormingen om? Maar dat gaat
niet, want heel onze politiek rust op
de Évenr. Vert I Het beroep des volks
moet dus plaats hebben net als nu,
naar het partijstelsel; maar dan schiet
men met het referendum niets op, want
dan za! uit de stemming door referen
dum blpen, dat alle of de meeste le
den eener zelfde partij zich toch pre
cies eender zullen uitlaten als da Ka
merleden, terwiile van de Eenheid en
't Partijverband. Wie gaat zijn eigen
Kamerleden een schop geven Dan
moeten ze het toch al heel grof maken.
Ergo een referendum hesft volgens de
C. niets geen waarde. Waarbij dan nog
dit komt: Een Kamerlid wordt geacht
voor 4 jaar toch in elk geval, den wil
uit te drukken van zijn kiezers.
Is dan een volksstemming absoluut
uit den booze in Nederland 9 Neen zegt
de C., ze kan plaats hebben in een
tweetal bijzondere gevallen nl. bij de
Grondwetsherziening én wanneer er
over den Staatsvorm te beslissen valt.
tij een grondwetsherziening .als
tenminste in de Kamers hipt, dat er
niet veel sympathie voor was. Ja! in
dat speciale geval van lusteloosheid bij
de Kamerleden; als er van de 100
maar een 54 voor-waren, dan zou de
Regeering, de Kroon kunuea zeggen:
Wij beroepen L ns op 't Volk.
Ook als er door sterfgeval beslist
moet worden over 't Koningschap dan
wel de Republiekdan ook zou een
beroep op het volk gunstig kunnen zijn
omdat er zooveel van afhangt, hoe de
keus der Kamerleden is én die van het
Volk.
In 't Rapport wordt ook nog gerept
van de Gemeentebesturen in verband
met het Voorzitterschap van den Raad
en het bestuur der Gemeente en de sa
menwerkingen met andere gemeenten.
We gaan deze zaak voorbij wegens
plaatsruimte. Evenzeer laten we zwem
men het 6e punt n.l. de mogelijkheid
tot instelling van andere publiekrech
telpe lichamen dan de reeds bestaande.
We vermelden nog, dat de C. vraagt
f 5000 salaris inplaats van f 3000 die
de Kamerleden thans hebben. Cok dat
hun pensioen niet zal zijn f 100 voor
elk j iar, maar f 150 tot een maximum
van f 3000. De Voorz. der Kamer zou
f 10000 moeten gaan verdienen.
En aangezien het Verslag zeer zeker
in den handel komen zal raden wij alle
plaats, kiesv. aan zich er een aan te
schaffen. Zoo blijft men op de hoogte
van de stroomingen en richt ngen des
Tijds en weet men ook, waarom het
in de To:-komst inzake Troonopvolging
en Buitenlandsch beleid en Staten-Ge
neraal gaat.
iagfgMs Or. Kuypir*
Gelyk een huishouden 'achteruit gaat
door dagelijks terugkeerend© nuttelooze
uitgaven, zoo wordt sok dagelijks de
kracht der gezondheid verbruikt.
die bloed ©n krachten geven, vullen het
tekort aan, zoodat de kracht der gezond
heid wederom in haar evenwicht wordt
x hersteld, x
„Eischt Holaudsche verpakking en gebruiksaanwijzing",
verkrijgbaar by de beste apothekers en drogisten.
tmrnmsmmmmmmmmssammm mosm
leder Antirevolutionair
zal in het bezit willen komen van
het
over het afsterven van
i
waarin wordt opgenomen een ver
slag van de begrafenis plechtigheid
en van de bij deze gelegenheid
gehouden toespraken en verder
eenige mededeelingen omtrent zijn
laatste levensdagen van den heer
R. C. VERWEIJCK. Het geheel
worut verlucht met
ea verier met
die momenten van de begrafenis
plechtigheid weergeven.
De prijs van dit boekje, dat binnen
enkele dagen verschijnt is vastge-
3 steld op
Bestellingen worden aangenomen
bij onze Agenten en na ontvangst
van het bedrag bij de firma
SOMMELSD1JK.
Zij die zich met den ver
koop van dit boekje in hun woon
plaats kunnen belasten vragen
condities bij ons aan.
■mmmmmsmmmiKmmm
ii
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG,
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per poet 75 Cent
BUITENLAND bSJ vooruitbetaling f 5,50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
voorsriibetaHsg.
UITGEVERS:
Sur.KBLSOgK,
Telefoon latereomastinaal No. 202.
ADVERTENTIËN 20 Cent per regel, RECLAMES 40 Cent per mei.
BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel.
D1ENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN f 1.— per plaatsing.
Groote lettere en vignetten worden berekend naSr da plaatsruimte die teslsaa.
AdvertenflSn worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
nermeu-
Liuneu-
Slderges,
f Buffet-
Ifauteula,
ementen,
lapokma-
Indskscs,
Spot-
reor Jon-
pnen.
echuis
ITTER-
Nederland-
rmpoeders
i Fermiian,
iwd.
ir namaak I
ÏG.
(Slot.)
Bij de bekende woning aan de Kanaalstraat
was het gistermorgen buitengewoon druk.
In dichte r|ca schaarden zich in de Ka
naalstraat en langs de Mautitskade de be
langstellenden in stilte afwachtend het uur
waarop het stoffelijk hulsel van Dr. Kuyper
ter Ueure zou worden uitgedragen.
We zagen er de studentec, die straks den
stichter hunner Alma Mater naar zfnlaatite
rustplaats zouden geleiden. Daar stonden de
mannen uit de kerkelijke en politieke wereld
onder, wiens lelde; schap jure suo z| zich
zoo lange jaren ruriig en veilig hadden ge
voeld, daar toefden de honderden, die mee
leefden met wat er achter die gesloten deu-
40 Cent per regel.
ren was gcsehial en pleats greep. Misschien
waren er ook nieuwsgierigen, die door-hun
aanwezigheid toonden, dat hier iets 3tond
te gebeuren, dat eenige opoffering van t§d
ten volle waard was.
P/ecies om 1 uur werd de kist uit het
hutó In den lijkwagen gedrageneen een
voudige eikenhouten kist met zilveren be
slag en naamplaat, waarop gegrift:
Dr. A. KUYPER
Geb. 29 Oct. 1837
Overl. 8 Nov. 1920.
Achter de koets liep de Senaat der Vrije
Universiteit, bestaande uit de hecrea: P. N.
Kruyswgk, rector, D. B. J. Allaardt, ab-ac-
tis, D. Naufa, fiscus, G. W. van der B;nd,
üssessor tn A H. Douses, assessor. Zfl al
len droegen den corpsrouw, sea zwa:te band
met een verticaal groen witte streep.
Daarachter schaarden zich 15 oud-senato
ren van het studentencorps der Vrije Uni
versiteit N.D D. (nli Disperandumdeoduce.)
Dan volgden de beide hofrüfuigen In de
volgende koetsen zaten uitsluitend familie
leden van Dr. Kuyper. Wij zagen daar Prof.
Dr. H. H. Kuyper en z|n echtgenoot©, air-
mede beide dochters m?j H. S. S. Kuypet
en mej. Joh. H, Kuyper. Dan volgen Dr. A.
Kuyper Jr. en mevrouw Kuyper—van Oordt,
mej. C. M. E. Kuyper tn de heer en me
vrouw G. Kuyper—Storm van Leeuwen,
meyr. Rammelman—Elsevier en mej. Mari
anne Kuyper, de heer E. W. Kuyper, mej.
D. Dafour Dissen, mej J. H. Kuyper, de
heer L, L. Schaay, de heer en mevr. Ansma—
Kuyper en Dr. K. Djjk,
Üau volgen de ministers Mr. Th. Heems
kerk, Dr. J. Th. de Visser en de oud-minis
ters Mr. J, A. Loeft en J. J. I. Harte van
Tecklenburg.
Een rijtuig verder zitten de heer en me
vrouw H. Colln en de heer ea mevrouw
A. W. F. Idenburg.
Wij zagen Pr. Dr. R. A. Wolijer.Prof. Dr.
Bouman en Prof. Dr. Qeestnk, hoogleeraren
der Vr|e Universiteit.
Voorts Mr. V. H. Rutgers, L. F. Duymaer
van Twist. Mr. H. W. Hovy, R C. Vrrweyck
redacteur, en Bikker, directeur van „De Stan
daard", benevens de familie Rutgers. Eu ein
delik Twee vrouwen (zoo lezen we in
de Tel komen, elkaar ondersteunend, den
stoep af, Naar gestalte is gebukt haar oogen
rood geweend; het beide oude getrouwe
dienstboden van Dr. Kuyper die hem de laat
ste eer aan de groeve willen bewezen.
Langs den weg, die gevolgd werd, waren
duizenden getuige van het voorbijtrekken van
den stoet.
Hoeden en petten gingen at, totdat de stoet
is gepasseerd.
Velen lispen mee.
Ergens op een stoep (we dieeren op nieuw
de Tel) staan twee vrouwtjes met een om
slagdoek om Wie weet hoe ver zij geloopen
hebben om den uitvaart van den meester bij
te wonen. Ea beverige banden brengen de
roode zakdoeken naar de oogen, en zij wee-
nen lang en innig
Op dc begraafplaats wachtte een groote
menigte, waaronder ministers, oud-ministers,
Kamerleden van onderscheidene richting ea
vele andere autoriteiten den rouwstoet op.
De daartoe aangewezen studenten droegen
de lijkbaar grafwaarts.
„En zf hielden daar eene groote en zeer
zware rouwklage
Zoo lezen we in het laatste hoofdstuk van
Genesis, v/aar beschreven wordt hst begra
ven van Jacob.
Wie dacht niet aan deze woorden op den
onvergetclSken Vrijdag 12 November, toen
zich in de Residedtie des lands dulzssden
en nogmaals duizenden verzameld hadden
om de groeve der vertering, aiwear het stof
felijke overschot zou rusten van hem die eens
was de geestelijke leider van Calvinistisch
Nederland.
Lood grfjs was ca bleef de lucht. Nat en
kil de herfstwind, die speelde door de ont
bladerde takken der boomen. De natuur
toonde in alles het beeld van voorbijgegaan
leven en van momenteels versterving. Weg
is lentevreugde, periode vau krachtsontwik
keling, van idealisme, van uitbottend leven.
Voorbij is cok zomerpracht en zomerwielde,
waarin het hoogtepunt van levens energie
en levensmoed bereikt werd, waarin het was
een uitpuilen van levenskracht, voorbij
De dood heeft overwonnen, dorre twijgen
breken af van kale takken es de grond is
bedekt met afgerukte bladeren ea de dood
hterscht en brengt ons in de winter, waarin
h| zijn scepter met wrecden grfjnslag zal
zwaaien, triumphantei!|k
Weemoed vervult het harte, zwarte en
gr|ze zerken, witmarmeren steenes?, z% spre
ken van het stoffelijke. Alles plechfigt het:
„Memento Mori", gedenk te sterven.
De dood het einde. De mensch gaat naar
zün eeuwig buis, en de rouwklagers zullen
in de straat omgaan
De dagen des menschen zï$a ais het gras,
gslfjk eene bloem des velos airco bloeit h^,
als de wind daar over gegaan is, zoo is z|
niet meer en hare plaats kent hacr niet meer,
zelfs de sterkste onder ons is alleenlijk Edel
heid, want de dood is het einde.
Leeft de mensch dan om te sterven
Zoo het tarwegrasn in de aards niet valt
en sterft zoo kan het geen vrucht voort
brengen.
De bezoldiging der zonde is de dood, maar
de genadegifte Gods is het eeuwige leven
door Jezus Christus onzen Haere. Gaas ver
doemenis voor degenen die in Chistus Jezus
z|n, die niet naar hït vleesch wandelen maar
naar den Geest.
De dood alzoo niet het einde maar een
doorgang tot het Leven, het Eeuwige Leven.
Duizenden om éése groeve, met rouw is
't harte, 't Zijn de kleicc iuydcn, de Calvi
nisten en dat daar in die groeve sp-1 dalen,
is het zielloos lichaam van hun leider aan
wiens meesterlijke hand de teugels ontglipten.
Maar al is er rouw, ze zQnnict ongetroost,
want de dood is de aanvang van het levea
van d£t leven, want van hun leider gold
hetWie in M| gelooft zal leven al ware
h| ook gestorven.
Minister Mr. Th. HEEMSKERK
v/ss de eerste, die aan dit graf het woord
voerde. Namens H. Ms.'s Regeering trad
naar voren.
Deze sprak als volgt: „Op het indrukwek
kende oogenblik, dat het stoffelijk overschot
van Dr. Kuyper aan des schoot der aarde
wordt toevertrouwd, is het behoefte en plicht
voor de Regeering om daar z|n nagedach
tenis eerbiedig hulde te brengen.
Als Dienaar des Woord9, kerkreformator,
geleerde, stichter eeaerUaiverslteit, redenaar
en schrijver, geboren leider van veten, volks
vertegenwoordiger, eeiste dienaar der Kroon,
heeft hij dea stiijd gestreden en een arbeid
verricht zooals het bijna niemand wordt ge
geven.
Opvolger van Groen van Prlnsterer, „Staats
man niet, Evangeilebel|der", was hei geheim
van z|n kracht in bet steeds vooropgestelde
i li
i "J
f
