mumsL
Derde Blad.
De PïHK PILLEN
Zaterdag 45 Nov. 4»aO. Wo. 2650
Sch@rps3het8ü
ieclamss Meda®lftig©n»
Zenuwachtige uitpuiling.
Bïlmm uit hst 6§ntr«.
iliEZO^OEi STUKKEN
mil-is
ÏBHOCSKN0WSES
Diep, zeer diep grfjpl de nieuwe Arbeids
wet la het bedrfltsleves in. Met name ten
piattelande i3 haar „incomste" geenszins met
blijdschap begroet. Integendeel, met schier
onverdeelde afkeuring i3 z% ontvangen. En
dat niet alleen van de z|2e der patroons,
maar ook velschillende categories arbeiders
en hunne vrouwen iaten hunne stem ertegen
faooren. Eenvoudig daarom, omdat ze het
wekel^krch inkomsa er door zien verminde
ren. Dit is natuurlijk niet de bedoeling vaa
den wetgever, maar ptadisch zei het e? in
vele gevallen op uit'oopen. Wat toch is de
kwestie
Vele bedrijtsontoflemers zien zich in hun
beweging meer ea meer door de sociale
wetgeving belemmerd, ze krfgen zoo onge
veer het idee dat het vooral op hen gemunt
is, zij de personen z|a die hst meest door
de nieuwe maatregelen worden getroffen.
Zielkundig tc verklaren is 'aet dat daardoor
een zekere ongevoeligheid, b$ sommigen
overslaand tot onverschilligheid ontstaat, te
meer nog als bet geldt de ocostkombare
greep van vader Staat. Wordt de patroon
door andere factoren tegengewerkt, welke
voortvloeien uit een algeheels verslechtering
der tijden, zoo staalt dit zijn wil en prikkelt
het s|n ondernemingsgeest, dan stelt hij
zich met al sla vermogens ca talenten te
weer, om het gevaar te boven te koraen.
Doch nu gaat het zijn krachten te boven en
nu moet hg zich, z% het morrend, schikken.
We willen niet verder treden in het ten
rechte of ten onrechte van deze zielstemming
doch cods tetteren slechts het feit Als zoo
danig ctl wordt het verklaarbaar dat vooral
ia stuk- ea uurwerk de pstrson geen loons-
verhooglag invoert, zoodst 'de betrokken
arbeiders, die anders 10 tiur per dag weskietr,
nu slechts kh van dien tijd arbeiden, doch
als gevolg daarvan ia gelfke mate het
weekgeld sten verminderen. Men sg vaor-
zichtig om ten dezen de schuld alleen te
schuiven op den hals der patroons.
Er kunnen omstandigheden zij a die een
loonsvèrfeoogiög geheel afhankelijk stellen
van den wil en wenech der werkgevers en
werknemers beide De toestand der markt
zal een haast sltesbeslissend element daartoe
vormen. Veronderstel dat in een of ander
bedrijf een artikel vcor de wereldmarkt wordt
geproduceerd dat minder opbrengt dan de
totale som van uitgaaf, die ncodig is om
genoemd artikel voor het gebruik kant en
klaar af te maken dan beieekent dit verlies
voor den patroon. In dergelijk geval, en op
't oogenblik biedt do praktfk daarvan meer
dan een voorbeeld, kan de patroon niet
overgaan tot lconsverhooglsg, en indien dit
toch, werd. gséisc&t zou hij eenvoudig; zeg
gen het bedifjf stop te zetten, geprikkeld als
hg reeds is door da Staal «inmenging. Over
't algemeen wordt dit daa ook door de ar
beiders gevoeld, en wanneer sS in dergelijke
weinig winst ef ook verlies afwerpende be
drijven bezig zin, trachten z9 niet door
staking pressie op de patroons uit te oefenen,
mgar trachten door werktgdverzuimiag het
«v loon te handhaven. O.a. blpt dit uit een
51 verzoek aan den Minister vaa Biabaatache
klompenmakers, die stukwerk verrichten en
door den 8 urlgea arbeidsdag hun loonpljl
belangrijk zagen dagen.
de behandeling van het ontwerp in de
Kamer werd door den minister vooropgesteld
dat het voornamelijk de grootbcdr|ven zou-
des z?n, welke meer dan de kleinbedrijven
in hun prestatie werden getrcffen, waardoor
min of meer een gunstiger poslsle dan het
laatste tégenover het eerste sou voortvloeien.
Een vaststaand economisch beginsel Is het
dat een grootscb opgezet bedrijf goedkooper
kan werken dan een klein, althans waar het
betreft de productie van die artikelen welke
uitsluitend ten doei hebben op de wereld
markt te worden aangeboden. De opkomst
en den bloei der groot3te industrie vormen
hletvoor het meest tastbare bew§s. Als zoo
danig zal hei groot-bedril meer getrcffen
worden dan het kleinbïdrjjf door den 8-
urigen arbeicsSag, én het laatste ia gunstiger
.conditie komen.
Streng door gevoerde arfoeidsverdeeilng
arbeid uitsparende machines, vuur, licht
braadrtof wordt ia verhouding minder ge
bruikt; alteraaal factoren die overvleugeliag
van her groot-bedr^f mcgeigk maken. Want
de grootste exploitatiekosten wegen ruim
schoots ep tegen de nzar verhouding meer
dere productie. Een verkorte arbeidsdag
evenwel zal deze verhoudingscsjfers in on
derling ongunstiger positie doen verkeeren.
Wij bedoelen hiermede dat de voortbrenging
meer zal dalen dan de exploitatiekosten, wat
tengevolge heeft een duurder worden der
artikelen,i terwijl bij het kleinbedrijf deze
daling meer geleken tred sal houden, zoodat
daarin de artikelen minder verhoogd zullen
worden dan in de groot industrie.
Theoretisch is dit alles vast ta stellen,
niettegenstaande zal de practfjk wel enkele
afwijkingen aaniosnen.
Het klein bedrijf ten piattelande ondervindt
al een zeer onaangename verhouding door
de invoering der arbeidswet tot stand ge
bracht, In allerlei hanteering doen zich de
meest eigenaardige gevallen voor. Zoo mag
b.v. de wagenmaker in zijn eigen bedrijf
werkzaam naar eigen verkiezing den werk-
tgd vasfeiftn, doch sija zoon cf knecht staat
er 's morgens of 'a avonds met de hoeden
in de zakken. Dit geldt ook voor den smid,
den bakker en dergelijken. Alleszins begrij
pelijk dat de gemoedsstemming van den
kleinen ondernemer die door vlflt ea vol
harding zich V'X den strijd om het bestaan
sen vaste en bl|vende positie tracht te ver
werven, daar door ia niet besten staat is en
door deze inmenging geprikkeld en dan som3
i. onredelijk wordt. HQ ziet vooraf de groote
i gedachte die deze wet ten grondslag beeft,
n.l. bescherming vaa den economisch zwak
kere en versterking van het gezinsleven. De
geestdoodende en overmatige arbeid in vele
Si- fabrieken die nimmer anders te hooren geven
dam het eindelooze gesnor der machines, en
het gestamp der walsen, en dag in dag uit
van den arbeider niets anders vragen dan
een eindelooze herhaling van dezelfde hande
ling zender de minste afwisseling, billijkte
alleszins het ingrijpen van de tot rschtsbe-
deeliag geroepen overheid. Hier heeft o.i. de
overheid wel degeigk een taak. om de be
hartiging der stoffelijke belangen Riet te doen
geschieden ten koste van het sieieieven des
menschen, en de treurige weergave daarvan
in de lusteloosheid en onverschilligheid van
het gezinsleven.
Maar evenzeer zouden wij gaarne ontheffing
of verruiming der bepalingen mogelijk ge
maakt zien voor den kleinen "ondernemer.
Te meer waar de aard van dien arbeid over
't algemeen weinig afmattende of eentonig
is, in elk geval beslag legt, of de persoon
lijke bekwaamheid van don mcnsch, en vsn
hem cischt in dien arbeid met hart en hoofd
in te leven, wat de energie voortdurend
staalt.
Ge voegt me toe dat dergelijke opheffingen
op ssnvragg verstrekt kunnen worden. Aan
stonds voegen we hisratn tos dat In werke
lijkheid de wetgever daarin voorziet, alleen
maar de uitvoering is overgelaten meeren-
deels aan personen die misschien het eind
diploma H, B. S. of de bul van een of an
dere Universiteit is hun portefeuille hebben,
doch geheel vreemd staan voor de practfjk
van het bedrijfsleven. Ia de pers circuleerden
reeds berichten over de ambtenaars bu
reaucratie uitgaande, die niet in staat zgn
vertrouwen in te boezemen in hei algemeen
economisch inzicht der daarmede belasten.
In de lijn van het organisatie-teven ligt het
indien meer de aandacht geschonken werd
aan het spoediger tot stand komen van een
bedrgfs-organlsatie, en verschillende Raden
van bedrijven, bestaande uit werkgevers en
werknemers, daarover de beslissing in han
den krijgen. Menschen dus die de omstan
digheden kennen, en publiek-rechterlijke uit
spraken kunnen doen. Zoo zou misschien de
nieuwe arbeidswet van goeden invloed kun
nen zQn en dien invloed laten geide» waar
zulks noodig is. De practp zal spoedig
genoeg aandringen op herziening van veel
dat storend «p het productieproces zou kun
nen inwerken, «Sochdsarovernog een volgend
maal. GERRiTSZ. VAN PUTTEN,
40 cent per regel.
Vele menschen '/Vn lot zeninoJaqhtige uitput
ting Voorbeschikt. In de eerste plaats alle jicht-
tyders, dan al degenen die een oVermatigen
arbeid met het hoofd Voortbrengen en r.V die
misbruik Van geftoegens maken. De zenuwach
tige uitputting doet zich heel dikvt^ls Voor als
een geVolg Van zeer hevige geestesschokken of
Van Verdriet. die Voor zenuwachtige uitput
ting als 't -Vare zVn aangewezen, beklagen zich
over slaaploosheid onderbroken door slaap met
zWare droomen, zy ondervinden Wanneer zf
loopen, doffe p^nen, steken in de schouders en
in de lendenen. Het hoofd is Vermoeid. De
spierkracht is Verminderd, eveneens hei herin
neringsvermogen en de Wil, De zieke is onder
hevig aan onbeschrvfelvke gevoelens Van angst
en Van Verslagenheid, aan Verblindingen, aan
duizelingen, aan koude der uiterste ledematen.
Al deze Verschynselen Van neurasthenie, Van
zenuwachtige uitputting komen daaruit Voort
dat de Voeding Van het zenuwstelsel niet meer
regelmatig Verloopt. De behandeling met de
Pink Pillen zat, door hare dubbele Werking op
het bloed en op het zenuwstelsel, die Voeding
in orde brengen en zoo heel spoedig de cri
sissen Van neurasthenie en Van zenuwachtige
uilputting doen Verdwenen.
z-;n onovertroffen tegen bloedarmoede, bleek
zucht, algemeene zwakte, maagkwalen, Ver
schietende p^nen, zenuWpVnen, rheumatiek.
De Pink Pillen borden tcrknebt in alle apotheken m
goede drogfohiinkels en in bet HoofddepotJVassaukadi
324 tc Jfrrijiterdam. Prys 2.74 dc doos, f. _p de zes J
doozenr, franco.
„Eischt HoIIandsche verpakking en gebruiks
aanwijzing" verkrijgbaar bij de beste apothe
kers en dfoglsten.
DRABïllA'VAfWAlKEMBURG'S
18537
Amice l
Het was een bericht, dat we reeds eeni-
gen t|d hadden verwacht, nietwaar Maar
het kwam toch cog onverwachts. Nu is ech
ter de slag gevallen. Dr. Kuyper is niet meer.
Als je dit ouder de oogen krggt is z$n stof
felijk overschot reeds aan de groeve der
vertering prijs gegeven, onder de enorme
belangstelling, die te verwachten was.
We zien hier het einde van een teven.
Maar niet van eeir gewoon. Tteen van een
buitengewoon leven.
Gaan we nu beklagen; treden we nu het
klaaghuis binnen„sullen we oss au neder
We moeten in de eerste plaats ons op
maken om te danken.
Dit lp je misschien merkwaardig; niet
waar?
Maar ik kan het niet anders zien,
We moeten, starende op het stoffeip over
schot van Dr. Abraham Kuyper, danken.
We brengen natuurlikv onzen 'dank aan
God, dat spreekt Immers vanzelf.
Dank brengen wfl voor tweeërlei.
In de eerste plaats dank aan God voor
een heef lp levenseinde.
,e«3a3»Ji«u m
Je hebt natuurlijk in „De Standaard" op
24 October gelezen, wat mej. H. H. S Kuy
per over bef ziekbed van hun hooggescbat-
ten vader schreef. Eu anders in ieder geval
ia de „Maas", waar dit is overgenomen.
Dan weet je met m?, dat het einde van
Dr. Kuyper vrede was.
Dat zegt veel, dat zegt heel veel, dat
zegt alles.
Want we kunnen hem hebben bewonderd
in sp genialiteit, in zp strijd, ja, zijn ge
loofsstrijd, maar het is het meest verkwik
kend te vernemen, dat de leeuw daar ne
der lag als een kind, geduldig wachtend tot
God hem opriep. We weten het, dat Dr.
Kuyper kou zeggenOp Uwe zaligheid wacht
ik, Heese.
Nu is hs! hees. De aardsche strijd is voor
hem afgeloopen. H| strijdt niet meer; hij
juicht voor Gods troon I
Moet dit te weten ons niet tot oot
moedige dankbaarheid stemmen? Hg beeft
ges treden en geleden voor de eer van zin
Koning; hi heeft smaadheid te verduren
gehad voor zin God. Maar nu heeft diezelfde
Gvd gezegd: Kom, getrouwe dienstknecht,
kom in, in de vreugde uws HeerenIs hei
aiet heft dijk?
Dankbaar zin dus voer dit blie levens
einde.
Maar we mogen ook gedenken.
Richtte Jozua te Gilgal, in het midden
der jordaan geen twaalf steenen op Waarom
was dat Om te gedenken dc dooden Gods.
Dat gedenken houdt in dankbaar zinbe-
teefceat God danken.
Dat doen we ook nu, nu God Dr. Kuyper
tot zich heeft genomen, nu gedenken we,
nu zin we God dankbaar voor hst rpe le
ven van den overleden Minister van Staat.
Je begrfpt, dat het absoluut onmogelijk
is, dat rpe leven in één brief aan jou te
belichten. Ik wil ook wel eerlik bekennen,
dat ik me onmachtig gevoel, je die rijkdom,
die veelheid te schetsen. Ik zai hef dan ook
niet doen. Deze brief bedoelt alleen weer
te geven, wat ik gevoel op den dag, vol
gend op den overlidensdag.
Maar dst neemt niet weg, dat we moeten
gedenken, zooals ik boven reeds uiteenzette.
Ik wii dat ook doen.
Op den voorgrond wii ik stellen, dat ik
zeer, zeer onvolledig zal zp.
Wat ik zal doen, is slechte aanstippen.
Meer kan ik ook siet.
Het is te moeilik.
Zet je eens neer en ga in gedachten dat
r|ke leven eens na, voorzoom je dat aio-
gelik is.
Kuyper, de dominee.
Dar lik je misschien wel eigenaardig
toe, dat ik dat eenvoudige op den voorgrond
stel. Maar Kuyper is in de eerste plaats de
dominee, de dienaar des Heeren. Dat heeft
hi ook steeds willen zp. Heuscb, Kuyper
heeft niet gehaakt naar de politiek. H| ia er
noode ingegaan. En daarom stel ik hem
voorop als dominee. Dominee in het stille
Beesd in do Betuwe; dominee te Utrecht,
waar de kerkelgke strijd begon, dommee te
Amsterdam, waar die strijd werd voltooid.
Hierover schrijf ik natuurlek niet meer.
Is ie» politiek biad behoeven we hierop
niet nader in te gaan.
Als uitvloeisel van dit alles moet ik nu
melding maken vaa de stichting der Vrije
URlverviteit, die dezer dagen jubileerde. De
Vrfe Univeisltelt, ze is een van de twaalf
steenen die Jozua als gederkteeken oprichtte
in het midden des Jordaans.
Kuyper ais domlaee, als stichter der
V. U. dan ook als professor.
Dit het allereerst.
Dan Kuyper - als pcüücus en als stich
ter der Autirev. part|.
Prof. Kuyper kamerlid, lid der Tweede
Kamer, ea&ele malen. Maar ook kabinets
formateur, ook minister-president.
De man der „kleine iuyden", die op ze
keren dag zeldeik dien vatsavoud mijn
ontslag als kamerlid in want men begrijpt
mQ niet op het Binnenhof. Over 25 jaar zal
ik met een pari ij terugkomen aie man,
minister-president I
Is het niet om dankbaar te xgn
Is het niet om te gedenken?
Kuyper de journalist. De groote jour
nalist, neen, vriend en vijand zegt het van
hem, de groote journalist.
Wat hebben we niet genoten van zijn
8cherp-bel|nde hoofdartikelen, van zijn fon
kelende driestarren in „De Standaard" I Jour
nalistiek up to dato. En dan de „Heraut"
lezen I Wat heeft hg het? ingeleid in de
waarheid, die naar de Godzaligheid is I Hoe
verrassend duldelgk stelde b3 de H, Schrift
in het licht, in het volle licht I
Kuyper de socioloog. Kuyper, die én
als politicus, maar als sociaal-voelend man
de vinger lei op de bloedende wondeplekin
ons maatschappelijk leven, aandrong op re
formatie. Er msg wel eens op gewezen, dat
nu de sociaal-democraten komen met zaken
die Kuyper reeds in 1874 besprak en waar
voor hg de geneesmiddelen aasgnf I
Is het niet ontzagwekkend
Kuyper de publicist. Wat een artikelen,
al die jaren in „Standaard" en „Heraut"!
Wat een brochures:, wat een boeken, wat
een redevoeringenEen heele bibliotheek,
enkel van Dr. Abraham Kuyper I Wat een
genialiteit, wat een geest, wat een vrucht
baarheid I
Moet ik nog verder schetsen 't Is wei
voldoende om een wereld van gedachten te
vormen om 11a te gaan dat volle rijke leven.
Nog eens: ik heb slechts bf benadering,
neen, nog niet eens bg benadering, dat le
ven aangestipt.
Er is nog veel, veel meer.
Hier is voor de geschiedschrijver stof ta
over.
Ik wil er nu niet verder op ingaan.
Het was alles maar m$n bedoeling, op te
wekken tot gedenken, dus tot dankbaar z|n.
Dankbaar vcor het rijke, bigde levensein
de. Dankbaar voor het rijke leven, dat nu is
afgesloten.
Ik hoop dat ik mgn doel heb bereikt. Neen,
laat 1b het zoo niet zeggenik heb dat doel
siet te bereiken. Want voor je dezen brief
onder de oogen kr|gt, heb je reeds bedacht
ben je reeds dankbaar geweest.
Ik weet dat stellig. MQn opwekking was
gansch niet coodig,
Welnu, aanvaard dan deze woorden als
nabetrachting. Mag ik het zoo zeggen
Wat nu
Je weet, een van de redevoeiisgen ter
deputatenverg. was getiteld; Wat nu?
Ja, wat nu?
Is het een brandende vraag Weten we
niet, wat er nu verder moet gebeuren
Ja, we weten het wel heel goed.
Er is maar één antwoord mogelijk.
Wc gaan voort op dien ingeslagen weg.
We volgen de schaduwen van Kuyper
Dat kan. 2
Want Kuyper heeft een school gevormd.
Hg heeft mannen bekwaamd om zfjn taak
op te vatten en dit voort te zetten» Volgen
testes 3j- oa
we die mannen!
Dus voortvaren. Maar principieel voortva
ren! Geen vesflsuwing der grenzen! Niet
schipperen, niet marachandeerenScherp de
antithese stellenBsginseloolitiek voeren
Dat doende volgen we Kuyper na, die we
wilien gedenken. Wi] houden hem in dank
bare nagedachtenis!
Gegroet,HAK A
De copie van Ingezonden stukken, die niet ge
plaatst zijn. wordt niet teruggegeven. Buiten
verantwoordelijkheid van Redactie en Uitgevers
Mijnheer de Redacteur
Beleefd verzoekt «ndergcteekeiide het on
derstaande Ingezonden stukje te plaatsen.
Naar aanleiding vaa het verslag ia de M.
en S, van een bijeenkomst van leden der Ger.
Kerk die lid zijn van de Chr. Nat. School
vereniging, spreekt onderget. zijn leedwezen
en afkeuring uit.
lo Dat de verslaggever het heeft gepubli
ceerd eer de gekozene bestuursleden officieel
kennis hebben gegeven aan den voors. van
genoemde Vereen, van hunne voorwaardelijke
aanneming.
2o. Het onjuiste verslag, den nadruk leg
gende op het eene, en verzwijgende het an
dere, wat wel een soort vergif genoemd
mag worden, daar het de hartstochten gaande
maakt
3o. dat zulks is geschied zonder toestem
ming der geheele verg., daar onderget. zulks
nooit zou hebben toegestemd, en nooit meer
een verg. wenscht bg ts woaen waar zulk
een journalist tegenwoordig is voor persop
name. En roept daarom allen die het zuivere
Chr. enderwgs voor hun kinderen begeeren
toe: laat ons over al het onaangename, dat
achter erts ligt heenstappen en een flinke
school bouwen, wat nog niet onmogelijk Is,
maar roeping. Wanneer gesteld .wordt een
bestuur 4 en 4 wat een afdoend middel is
om verkeerde bijoogmerken in het verkiezen
weg te nemen. Stel dat we zoo ongelukkig
zin, 2 Chr. scholen te zien ia Middelharnis
en echter zal het wei zijn eenzelfde onder
wijs, zou dat niet in alle opzichten treurig
en onverantwoordelijk zijn.
Laat ons niets beoogen als het welzijn van
het kind, wat onze dure toeping is daarvoor
te waken en te bidden. Mijn hartewensch is,
dat het den Satan niet moge gelukken de
verdeeldheid te bestendigen.
Met dank voer de plaatsing,
P. H. MANS.
De heer Mans spreekt z|n leedwezen en
afkeuring uit:
le. dat de verslaggever te vroeg csn ver
slag in de courant set;
2e, dat de verslaggever een onjuist ver
slag gegeven heeft, door op ééee zaak den
nadruk ta leggen ea een andere zaak te ver
zwegen
3e. dat er een verslag gemaakt is, zonder
tosstemming der vergadering, waaraan de
heer Më$s dan nog toevoegt :|n wen&ch
om zelf nooit meer een vergadering bij te
wonen waar zulk een journalist tegenwoordig
is voor persopname.
Hef is voor het eerst dat ik de klacht
hoor dat een verslaggever te vlug is geweest,
't gebeurt wel eens dat een lezer vaa een
blad een ontevreden gezicht zet als een
verslag van een gehouden vergadering wat
lang uitblijf!, ma ar andersom heb Ik nog
nooit gehoord, trouwens een verslaggever
kan nooit te spoedig rapport uitbrengen, w&at
het is juist zin taak, de lezers van z$£ blad
steeds direct op de hoogte te brengen van
zaken die de algemeene aandacht verdienen,
blijft hg hiermede in gebreke dan deugt hij
niet voor s|n arbeid.
Conclusie is dushet verwijt als zou ik
vlugger geweest z|n dan de gekozene be
stuursleden waarover de heer Mans het heeft,
meer een loftuiting op mijn arbeid dan
dat het ces verwfjt mag fceeten.
In de tweede pi»ts sou er een onjuist
verslag gegeven zijn, door te veel te seg-
geu en te ve»l te verzwijgen.
Het is mg werkelijk zeer meegevallen dat
het hisr mee afloopt, 'k Had reeds feooren
verluiden dat ik in mfjn verslag dingen ge
zet had die niet zouden gezegd zijn op de
voornoemde vergadering, dit Bchjjnt dus siet
het geval te z?n, wast ik vertrouw wel dat
de heer Mans zoo vriendelijk zou geweest
zfa mi dan ook daar op te wfzen.
De haer Mans beschuldigt mi dus van
een partgdig verslag gegeven te hebbes.
Het is waar dat Ik veel, heel veel zelfs
verzwegen heb, maar ik betwist het den
heer Msns dat ik niet objectief ia min ver
slag geweest zou zijn
Steeds is min eenigst streven geweest
m'n verslagen van al de vergaderingen die
ik maak, zoo juist mogelijk te doen zin, im
mer stond ik er op dat m'c verslag van een
vergadering het beeld dier vergadering juist
weergaf in alle licht- en schaduwzijden, we
tende dat m'n lezers niet vragen hoe ik
over een verhandelde zaak denk, maar dat
z»j wcnschen te weten wat er plaats gehad
heeft.
En nu kost het mi vaak moeite, heel veel
moeite min ingenomen principe te handha
ven ten opzichte van min arbeid, want ik
ontmoet zooveel onheiligs, zooveel onwaar
achtigheid, zooveel gedraal en gekronkel,
zooveel pharizeëisme, ook zooveel dat in
botsing komt met sifn beginsel en levens
beschouwing, (want weet br. Mans dat een
verslaggever ook een levensbegistsel kan
bezitten), maar ik doe een beroep op al m'n
lezess of ik ooit van m|n principe afweek.
Ik ontzeg U, br. Mans mg te betichten, een
onjuist verslag te hebben gegeven en dat
m|n arbeid vergif genoemd kan worden.
(Maar indien ge het dan al vergif belieft
te blïjrai noemen, weet dan, dat vergif soms
heilzaam werken kas.)
Nogmaals, ik erken veel verzwegen te
hebben. Maar Indien ik meer geschreven had
zou het juist een andere uitwerking gehad
hebben dan de door U bedoelde, 'k Hsb
aanteekesiingen gemaakt van meerdere woor
den van den voorzitter, maar alleen heb ik dat
gene geschreven van het door den voorzitter
gesprokene, wat strikt noodzakeigk was voor
een objectief verslag. Had ik meer geschre
ven dan had ik ook moeten schaven wat
andere leden gezegd hsbben om het woord
van den voorzitter san te vullen.
Daarom heb ik alleen het openingswoord
van den Voorzitter in m'n verslag gezet cn
verder wat andere sprekers in voor en te
gen gezegd hebbes versweger, mg bepa
lende met te constateeren dat er twee stroo-
mingen waren en het karakter van die stroo
mingen vast te stellen.
Wat de HH. Krggsman, Mol en Nleuw-
lsnd gezegd hebben betreffen andere zaken
die slechts zijdelings de door U bedoelde
que8iie raken.
Als er dan ook verkeerde hartstochten op-
(ïjsoteixsö isjfsosud 3
gewekt zljs», zijn daarvan de sprekers ver
antwoordelijk, tnaar ik niet.
In de derde plaats zou er verslag gemaakt
zijn zonder toestemming van de vergadrtlng.
De voorzitter wi3t vanaf de opening van ee
vergadering dat ik a&nteekeningen maakte
voer de cauraut en meerdeie leden gaven
m| blijk dit te beseffen alleen U schijnt hst
niet beseft te hebben, alhoewel U vlak te
genover m| zat.
Masr daar komt bg, dat ook in de na-
vergadering van het best-mr waar ikopuii-
noadiging van den voorzitter ook tegenwoor
dig was, het zeer duidelijk gezegd is ge
worden in biffin van br. Mans dat in het
Zaterdagnummer van de courant het verslag
der vergadering met de motte zou te iezen
zgn.
Dat br. Mans dus niet geweten heeft dat
er verslag van in de courant zou komen
komt mH heel onwaarschfjuigk voor.
Br. Mans zou nooit toegestemd hebben
dat er verslag van deze bijeenkomst gemaakt
zou worden zegt hg.
Hoe kan juist br. Mans zooiets willen
Een man toch die blijkens zgn kerkelflke en
politieke opvattingen wenscht te treden in
het voetspoor van den pas gestorven Dr.
Kuyper, wiens stelregel immer geweest is:
„De publieke zaak moet publiek behandeld
worden."
Br. Macs, is de opvoeding van bet kind in
de schooi geen publiek belang? Direct stemt
ge het mg toe. Maar dan htb ik ook recht
van U te eischen dat ieder een weef wat
men in hst belang van deze publieke zaak
wil. En indien ge dan even als de mollen
onder den grond wil wroeten en niet Uw
ware aangezicht aan vriend en vijand durf
toonen dan hoop ik van harte dat ge U^v
wensch in vervulling brengt en niet meer
aanwezig zult zijn in de vergaderingen waar
ik verslagen op neem, want weet dat de
gulden stelregel van Dr, Kuyper ook de
mijne is.
De Verslaggever,
AARTSWOUD. November 1920.
Geachte Redactie,
Mogen wij beleefd eenige plaatsruimte
vragen voor onderstaand stukje? U zoudt
ons met de opname daarvan zéér verplichten
en zeggen IJ bg voorbaat faarteigk denk.
Toen in het najaar van 1919 de voornaam
ste bepalingen van de Invaliditeits- en Ouder
domswetten meer algemeen bekend werden
ea vooral toen op 3 December van dat jaar,
die wetten in werking traden werden van
zeer onderscheidene kanten tegen verschil
lende artikelen van die wetten bezwaren ge
opperd ea op meer dan ééa plaats werd te
gen deze wetten krachtig en luide geprotes
teerd. Welke motieven tot dat protest '.leid
den en ot deze wel altgd te bill|ken waren
doet thans niet ter zake. Een feit is hel, dat
die wetten op verscheidene punten aanlei
ding gaven tof ontevredenheid. Zooals ech
ter meer gebeurt, eok thans luwde het ver
zet v?g spoedig, althans openbaar werd daar
van niet veel meer. Vooral nadat de bepa
ling, dat ook Inwonende kinderen verzeke-
rlngapiiehtig waren, door een uitspraak van
den Centraten Raad van Beroep was teniet
gedaan en door den Minister van Arbeidde
toezegging was gedaan, dat met de bezwa
ren van gemoedsbezwasrden zooveel moge
lijk rekening zou worden gehouden, werd
van een openlQk verzet niet veel meer ge
hoerd. Toch leefde dat verzet, zij het dan
ook veelal onuitgesproken, in de harten van
duizenden bg duizenden voort en ook (hans
nog is het aantal van hen, die ernstige be
zwaren tegen deze z.g.n. Sociale wetten heb
ben, zéér groot. En hoe kan het anders Als
men let op de vele gebreken, die deze wet
ten aankleven, en men niet, door partijpoli
tiek verblind, daarvoor de oogen sluit, dan
kan het niet anders of deze gebreken wek
ken den wrevel van zeer velen in den lande.
Daartoe behoeft slechts gewezen sp hef feit
dat de bepalingen van de Invaliéiteits- en
Ouderdomswet, krachtens welke aaa meer
dsn 300.000 Nederlacdsche mannen en vrou
wen op 3 Dec. 1919 het Staatspensioen werd
toegekend, slechts overgang*bepalingen
zin, m.a.w. dat allen die na 3 D:c 1919 den
65 jarigen leeftijd bereikte» op dat Siaatpen-
sioett geen aanspraak kunnen doen gelden en
dat deze, indien zij niet in loondienst zijn
en niet in staat om de premie's vaa de Vrij
willige Verzekering te betalen, gedoemd wor
den op hun ouden dag armoede en gebrek
te l|d۟. En dan verder die vele andere be
zwaren als: de zwara druk gelegd op eco
nomisch zwakke werkgevers, de lage ultkee-
singss, de oabiligke verdeeling der lasten,
de ergerniswekkende administratieve romp
slomp, het zeer onpractische en hinderlikc
systeem van zegeltjespiakken, de enorme bu
reaukosten enzNietwaar, elk weidenkend
mensch zal mtestgenomen, deze bezwaren
voelen. Maar mogen we dan langer zwijgen
Moeien we niet openlijk onze grieven bloot
leggen Zuilen we niet trachten op een of
andere w^ze onze bezwaren kenbaar tema
ken? Ons dunkt v«n wei. i
En daarom meende ook de Bond #oor
Staatspensionneering allen die zich met deze
wetten niet vereenigen kunnen, de gelegen
heid te moeten geven dit te uiten. De Bond
heeft daartoe 't plan gevormd om een groot
Voikspetltionneaient tegen de wetten Aalberse
te organiseerea en droeg de uitvoering van
dit pian op aan een daartoe benoemde Com
missie. Deze Commissie heeft aan 't voor
bereidende werk nu een achttal weken flink
gewerkt en is thans zoo ver, dat binnen korten
tQd in verscheidene plaateen reeds lijsten ter
teekenlng zuilen worden aangeboden. In ver
scheidene plaatsen, want helaas nog lang niet
in alle heeft de Bond afdeeilngen en is het
dus niet gemakkelijk aauknoopiisgspunten te
krggen. Toch zou de Commissie gaarne aan
alle tegenstanders van de wetten Aalberse
in alle plaatsen van ons land de gelegenheid
geren van hun tegenzin tc kunnen doen big-
ken door op dé igsten te teckenen. Het
is daarom dat de Commissie hierbij een beroep
doet op aiie tegenstanders van de wetten om
hun te verzoeken zooveel megelflk hun mede
werking te verleenen, in de eerste plaats door
aan ondergeteckende op te geven wie^ereld
Is de leiding van deze protentacjle in z|n
gemeente op zich te nemen. Ate .zufesn mede
werken kan het een grootsche.beweging wor
den, waaruit betere, eenvoudiger,^ minder
drukkende en minder bureaucratischs, maar
vooral méér billijke wetten voor dc ouden
van dagen kunnen voortvloeien. Wf vertrou
wen, dat velen van het groote belang dezer
actie goed' doordrongen zulten zUri en dat
wij weldra uit alie plaatsen van Nederland
de verlangde opgave mogen ontvangen.
Ook verder deze zaak warm bg allen aan
bevelend.
Namens de Petitionnementscommissie van
den Bond voor Sfaatspensionneering,
De Secretaris,
J. J. T. SPAARGAREN, Awtswoud,
-'<3
