Eilanden, KT Woensdag 8 September 1920. Antirevolutionair voor de Zaidhollandsciie en Orgaan en Capes fwerking. IN HOC SIGNO VINCES f 28.- en N1GING 1IS TROUW) TOBigmg w. KM L LEZER. RGADERIHSEN. lül M1DDELHIRMS fawapend beton Staatsmonopolies. GEMEENTERAAD. .ïoo.ooo «iOüIttlM IS. BOEKHOVEN Zonen, Alle stukken voor de Redactie bestemd, AdvertenÜen en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers. feESTUUR- ers van de Beddenzaak. 10745 J »ptftden (.BUlZMiN. - 105.000.009. .SSEERÏNUEN. SCRE PIETEN U A N K 4 BINNEN- EN BEWARING 0 T BSIEYEN. id in het hotel Spee vADoel tv it i» «i Geluk itend. crdagmlddxg van H2^SffiB85Ra8W9WSHBH» Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent voorBli&etalSBg. BUITENLAND b® vooruitbetaling 5.50 per Jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS SOMMELSDyK. Telefoon Intercommunaal No. 202. ADVERTENTÏËN 15 Cent per regel, RECLAMES 30 Cent per regel. BOEKAANKONDIGING 10 cent per regel. DIENSTAANVRAGEN en DIENST AANBIEDINGEN 75 Cent pes plaatsing. Groote letters en vignettes worden berekend umr de plaatsruimte dis x® bestaan,, Advertentie worden ingewacht tot DINSDAG- ea VRIJDAGMORGEN 10 UUR, veiling gehouden producten iederen n. 4 uur in hótel v seensjalotten, enz^j? EZEN dagen de plaatselijke vei- nding zorgdragen, nen. i,straat 28 Rot- iet de artikelen SEN TWEEDE. FN 0RTIN6 en een als op Bedden, IDA.M. •eerd SEL), STERDAM. ior •tie. öd, want O. C. KRAMER. en heeft aan goed COOMANS. ROTTERDAM. risen op aanvrage. 17823 Geldgeld 't is om geld te doeu. De vermeerdering van de staatsinkomsten is bij zoo zware schulden als wij dra gen dringend noodzakelijk. Ea de raad gevers komen los. Socialisatie zegt de eenstaatsmonopoliesbeweert een ander uitbreiding der Staatsbedrijven, roept een ander; particulier initiatiefwil een vierdeheffing in eens, verlangt een volgende, en zoo staan er verschillende dokters advies te geven aan 't bed van den patient. Maar om meer geld voor r de schatkist is 't toch alien te doen. Ily Pa Regeering heeft een Commissie be noemd om 't vraagstuk der socialisatie te bestudeerendaar zuüen we dus wel meer van hooren. De Regeering Ts in 't algemeen geen voorstander van staatsmonopolies,ofschoon ze ook meent, dat in enkele bijzondere gevallen deze vorm van voortbrengen zeker ernstig overweging, verdient. Wat de Staats bedrijven betreft, is de Regeering van deze allerminst een principieel tegen standster, want zij hebben op de Staats monopolies dit voordeel dat de Staats bedrijven, werkende naast partieulieie ondernemingen, onwillekeurig geprik keld worden tot economisch arbeiden en in elk geval met laatsgenoemde die nen te concurreeren Het Staatsmijn be drijf zal dan ook worden uitgebreid; plannen tot het van Staatswege voort brengen van electriciteit, zijn in ver- gevorderden staat van voorbereiding Zoodus is de Socialisatie in studie genomen door de Regeering; is ze met Staatsmonopolies niet erg ingenomen en wil ze de Staatsbedrijven wat ver meerderen. Over een Staatsmonopolie thans een enkel woord. Nu moet men hier on derscheid maken tusschen fiscale èn sociaal politieke monopolies. Da fiscale is 't om uitsluitend geld te domom ;'t belang van de schatkist; maar een sociaal monopolie heeft 't oog op 't volksbelang, meer dan op de baten Bij de Gemeente vindt ge ongeveer hetzelfdeeen weegbrug voor varkens, de Waag van Gemeentewege is een sociale maatregel; ze geeft winst, maar •dient in bijzonder mate tot gemak van 3r. algemeen, zoo handel als nijverheid. Naast da Winst door de Gemeente staan de belangen der burgerij die voor 't gebruik een retributie betaalt, Een Gemeentelijke gasfabriek is 't niet in de eerste plaats om winst te doen, hoewel ze gaarne aanvaard wordt, a.s ze zonder dure gas, toch te krijgen is als indirecte belasting, maar 't is een sociaal monopolie, dat alle menschen dient en gemak oplevert, tijd bespaart enz. Zoo'n Waag en gasfabriek zijn sociale monopolies, omdat de Gemeente da welvaart en vooruitgang van 't pu bliek ermee beoogt; maar een fiscaal monopolie vraagt in de eerste plaats om geld, wat niet zeggn wil, dat dan een Staat of Gemeente de burgerij maar plukken en verwaarloozen kan. Nu is een fiscaal monopolie niet altijd ge wenscht, omdat, als 't toch maar om geld te doen is de Staat net zoogoed baiasting kan heffen. Bij een zoutmo nopolie door den Staat, kan hij net ko goed een hoogeren zoutaccijnsheff an, Bi; een graanmonopolia kan hij ean graanaccijns [heffen. Bij een alcohol- monopolie een alcoholaccijns. Bij een verzekeringmonopolie een zegelbelasting op polissen en quitantie3. Bij een elec tric,teitsmonopolie een accijns op dat gebruik. En zoo is er haast geen fis caal monopolie uit te denken, of de Staat kan net zoo goed een indirecte belasting heffendan krijgt hij 't geld ook. Ja da Staat kan nog beter be lasting heffen, want van de winst dier fiscale monopolies blijft heel wat aan den strijkstok hangen. Er moet af rente en afschrijving voor de monopolie- fabrieken er moet afde risico ser moet afde mindere belasting, die be taald worden door hen, die vroeger eigenaar van- zoo'n fabriek waren, de hoogere loonen, die een monopolie van Staatswege eer geeft dan een particu lier de mindere energie, di« er in zoo'n Staatsbedrijf onder ambtenaren en werk lieden heerscht, want 't gaat toch van 't Rijk, dat heeft'genoeg'En zoo be keken, kan de Staat veel beter van 't stichten van eigen fabrieken, en 't koopen van landerijen afzien, maar rechtstreeks de belastingen verhoogan. Dan beeft hij minder romslomp" geen bedrijfsrisico's geen bedrijfszorgen maar 't geld komt toch binnen aan indirecte belastingen op zout, op graan, op al cohol, op lucifers, ©p tabak, ja op al les wat de Staat zelf monopoliseert. Hoe we de zaak ook bezien maar in een fiscaal monopolie zien we, om de Schatkist te steunen, weinig heil. Dan maar liever vsrhooging der directe be lastingen, en vermeerdering der accijn- sen, welke accijnsvermeerdering natuur lijk ook haar groote bezwaren heeft. Maar daar gaat bet nu ia dit artikel niet overwe bespreken nu alleen wat 't minste slecht isóf fiscale monopolies óf indirecte belasting. En dm is onzes inziens het fiscale monopolie een sleck ter middel om aan geld te komen dan i directe belasting of acoijnsheffing. Een fiseaal monopolie is een Rijks-handels zaak met al haar risico's; een aceijnshef fing is een eenvoudige méérbetaling bij den inkoop van onze levensbenoodighe den. Beideniet gelukkige keuzen om aan geld te komen, want beter is dan nog verhooging der directe belastingen als belasting naar draagkracht, wat een accijns of indirecte betasting belangend niet is Voor fiscale monopolies voelen we niet veel; zelfs is de vraag gewettigd of de Staat, waar hij ten allen tijde belas tingen kan heffen op soortgelijke arti kelen, wel tot zoon monopolie mag overgaan Is 't niet grof .onbillijk om den fabrikant enz. 't brood uit zijti mond te halen; 't werk uit zijn handen als de Staat toch hetzelfde doel kan be reiken door accijniheffing Laat de zout- en zeepfabrikant toch le/en! En ais de Staat meer geld noodig heeft, iaat hij dan dien fabrikant niet dood maken of opzij schuiven, maar een ac cijns heffen op de fabrieksgoederen en dan kan de fabrikant dat weer verhalen op de consumenten, öt' bij erge concur rentie met andere zoutziederijen, een Stuk van zijn eigen winst laten vallen De Staat moet geen industrie vernietigen een er zelf van te profiteer en Een sociaal monopolie is iels anders dan een fiscaal. Bij het laatste is het om geld te doen; bij 't eerste om'tal- gemeen belang in socialen zin. Als de Staat de jeneverindustrie monopoliseert zal 20 dat niet doen om geld uit dat gebruik te slaan, maar om 't ge brink binnen zekere grenzen te houden in 't algemeen belang Een steenkool- monopolie zal de Staat niet aanvaarden om alléén winst er uit te slaan maar om de voorziening in brandstoffen zoo mogelijk te verzekeren voor allen- Zoon sociaal monopolie zal ook wel winst afwerpen voor den Staat anders kon hij 't beter nalatenen dan zal b.v. de steenkolen uieer kosten voor den burger dan voor den Staat, maar als de Staat er voor waakt, dat zijn prijzen niet tot gevolg hebben een veel minder gebruik van de steenkolen en dien vol gens een groote vermindering van winst, dan kan een Staatsmonopolie voor steen kolen, zout, zeep, tabak, lucifers enz. wel nuttig werken. Maar dan moet de Staat nog voor iets zorgen Voor dit: dat de in de Volksgemeen schap ontstane break als gevolg van hat opzijschuiven van fabrikanten, ruim schoots geheeld worden door de rijkere voordeeien die de Gemeenschap door 't Staatsmonopolie erlangt. Om een gas- fabrikant 't voetje te lichten, al is dit ook na royale overnemingssom of ont eigening, dat is geen kunst; is zelfs ge oorloofd, mits dan de geheele Gemeen schap in haar hart er van overtuigd is: „Nu v,ordt het gas goedkooper en beter". De heeie Gemeenschap mag geen slacht offer worden van één of meer fabrikan ten of Bond van fabrikanten. Maar de Steatsgasraoriopolist moet daartegenover terdege kunnen aantoonen. dat, het aan 't Volk beter en goedkooper kan leve ren, of aantoonen, dat „de winst die er in zit, voor do Staatskas onmisbaar is en dat men de belastingschrsef niet meer durft aandraaien. Ja, in zulke gevallen ais de Gemeenschap martelaar werd van èèn fabrikant of Bond. als de Staat veel meer en goedkoo per kan leveren als de Staat eiken halver» cent winst noodig heeft; als de Staat geen hoogere belastingen meer heft Ja, dan kan een Sociaal monopolie wel voordeelig zijn. Van een tabaks en lucifer- enelec triciteits monopolie zouden we niet zoo huiverig zijn. Van de eerste twee niet, omdat een tabaksbelastsng als speciale belasting een hatelijken klank heeft gekregen; .zelfs zijn pijpje tabak wordt nog belast zoo heet 't nu al Dan maar liever óf accyns óf Staatsmonopolie. En van de laatste zouden we niet afkeerig zijn, omdat dat monopolie toch in 't groot moet werken Kleiue baasjes in elektriciteitsvoorziening op groote schaal kunnen toch n et bestaan, en dus .niet onteige&d worden ook. Hoogstens eenige groote maatschappijen. Maar nog eensmet monopolies zij de Staat toch zeer voorzichtig! Er zijn licht zijden, maar groote schaduwzijden ook.' Vergadering van den raad der gemeente DIRKSLAND, gehouden op Vrqdag 3 September, des namiddags 2 uur. De VOORZ., de EdelAchtb. Heer De Wiater opent de vergadering mei gebed, waarna de notulen der vorige vergadering worden voor gelezen en onveranderd worde», vastgesteld. Ingekomen z®n eenige goedkeurlagen van Ged. Staten; het Kon. besluit dat op ver zoek van dess Raad het aantal vergunningen, gesteld op 8, is teruggebracht op 5 De VOORZ. deelt mede datB. en W. over een gekomen zijn b® absentie van den Bur gemeester als diens plaatsvervanger aan te wigzen le da heer v. d. Poel en 2: de heer Kooman. Dit alles wordt voor kennisgeving aangenomen. Eenige uit de gemeente veitrekkeaden vra gen restitutie of ontheffing aan van de be lasting; ook voor overledenen wordt dit aangevraagd. Ia belde gevallen wsrdt dit verleend. Mej. Roodzant is benoemd tot helpster der nuttige handwerken. De verordening heffing Dividend en Tan- tiè nebelasting wordt in dezelfde voege ver lengd B. en W. stellsa voor, betreffende punt 5 der agendaUitloting aaudseleu geldleenlug grondkoop, acht aaadeelan uit te loten en het restant tot f 1100 af te schreven op da gcldlecning bestrating. Aldus wordt besloten. Gelost worden de nummers: 133, 140, 19, 64, 89, 67, 62, 28 Van Gïd. Staten is iagekomea verordening regeling jaarwedde Burgemeester, Secretaris, gemeenteontvanger en Wethouder. Met ia- gang van 1 jas. 1921 rijn deze salarissen voor Dirksland vastgesteld als volgt: Bur gemeester f 2700 met vier twee- jaasjüüksche verhoogingen van f 150; Secretaris f 2600 met vier twee-jsarlijksche verhooglngcn van f 150; gemeente-ontvanger f 1500 met vier twee jaarllksche verhoogirsg mn f 100 en Wethouders f 700 vat. het aanvangsalarls van den Burgemeester. Over de regeling dezer jaarwedde wordt het gevoelen van dm Raad verzocht. DE BONTE wil Ged. Staten da vraag voorleggen waar dekking dezer belau gigfee uitgaven dient gezocht te worden. Ais zetters sijn aas de beurt van aftreding de Heeren C, Waroaer ea H. Kooman, die herbenoemd worden met als plaatsvervangers de Heeren v. d. Poel en v. d. Sluis Rekening Weeshuis 1919 metwüïJglngba- grooting Weeshuis 1919 komt aas de orde. Na een kleine wfjzigisg ia de begrooting aangebracht te hebben wordt op advies der commissie belast met het onderzoek bij mon de van DE BONTE vastgesteld. Dan wordt de begrooting 1920 vastgesteld. Ook de rekening Alg. Armbest. 1919 wordt met wijziging der begrooting over hetzelfde dienstjaar op sdvles der met het onderzoek behste commissie bij monde vzn DE BONTE vastgesteld. Idem rekening Leveusmiddelenbediijf 1919. In verband met de vaststelling gemeente- rekening "1919 [ontspint zich een debat over hat vraagstuk of de onkosten, gemaakt door de Burgerwacht, alsdan niet uit de gemeente kas gedekt mogen watden. De commissie belast met het onderzoek der lastst genoemds rekening, bestaands uit de heeren Bes'maa, Vis en ds Bonte, heeft verslag uitgebracht over deze rekening en advissert iti meerderheid tot goedkeuringen vaststelling, doch de heer DE BONTE heeft er persoonlijk een nota bijgevoegd betreffende een post groot f 17,59, uitbetaald f 15 aas Ds. v. As voor het vervullen van eeuspreek- foeu t voor de Burgerwacht en f 2,50 uitbe taald als kosten voor vergadering. De VGORZ, zegt dat de Burgerwacht be reid is deze kosten uit eigen kas te vergoe den, zoodat de gemeente hiervan ontheven wordt en vraagt den heer DE BONTE of deze z|n nota bl|ft handhaven, DE BONTE antwoord bevestigend en stelt de vraag, hoe dat de Burgerwacht kan weten dat de cammls 4e aanstoot genomen heeft aan dec post, daar cr in hst openbaar gog niets over gesproken is. In de tweede plaats blijft spr tegen deze post op de gmieenterekeuing protesteer en, immers liet is een uitgave van de Burgerwacht, een instelling, die een anti-so cialistische beweging Is, zoogenaamd om de revolutie te keeren, die hier toch nooit plaats zal hebben. Als er een omwenteling plaats mocht grijpen, zal «ieze zich voltrekken in de groote steden en :van geencrlei invloed zijn op hst platteland, noch ten goede, noch ten kwade. Waar de zaken nu zoo staan is spreker, als Socialist tegen de Burgerwacht want het doel dezer geheele beweging is niets anders dan een deel dei burger® legen het andere deel ie wapenen en een wacht te vormen voor de brandkast der kapitalis ten. Voorts heeft het apr.'s azndacht getrof fen dat Ds v. As voor het vervullen van den spreekbeurt f 15 gerekend heeft, een som, die bij, als voorstander van den Burgerwacht nooit had rnogeu verlangendeze spreekbeurt had h® wel voor niets kunnen houden en de som is In ieder geval te groot. Om al deze redenen is spr. tegen deultgaven als genoem de post vermeid. De VOORZ. geeft eenige ophelderingen omtrent het juiste verloop der ssak door te zeggen dat fa® het bestuur der Burgerwacht heeft aangesproken en gevraagd of z| geld in kas had, zoo ja, dat zij dan deze post, groot f 17 50 betalen moesten die thans nog op de gemeente-rekening staat- Zij wilder» dien post gaarze overnemen. Van het ver klappen van een geheim is hier dus geen sprake. Bovendien, ai blijft deze uitgave in de gemeente-rekening geboekt dan acht spr. zich toch volkomen verantwoord, dïar de rrgeeriug in eesr circulaire aan de bes'uren ter Burgerwachten heeft bekendgemaakt, dat eventueele uitgaven geschieden konden op rekening der politie. Wat aangaat de quesile vau Ds van As, rechtvaardigt spr. deze door er op te wijzen dat Z.-Eerw. absoluut niets gerekend heeft. Evenwel Reeft de Burgerwacht gemeend dat Ds van As voor hef vervullen van de spreek beurt eca vergoeding ontvangen moest, ten gevolge waarvan sij vrijwillig het genoteerde b drag asn Z.Eerw. overhandigd heeft, reke ning houdende met de verplichting dat niet alleen handimrbsid maar ook intellectueelen arbsld betaald moet worden. Betreffende de aanval die de heer De Boste tegen de Burgerwacht als instituut gemaakt heeft, zegt spr. dat het doel van dit lichaam niet in om een deel der burger® tegen een ander in het harnas te jagen, dat is een gansch onjuiste voorstelling, met hetzelfde recht zou men dit dan ook van het politiecorps kun nen seggea. Het gaat er alleen, om de bur ger® te bewaken tegen de bloedige gevol gen van een onheil dat de revolutie brengen kan. De Burgerwacht werkt uitsluitend voor behoedend. Spr. hoopt niet dat het ooit noo dig zal zijn, maar als bet meet dan zal een groot deel der burgers zich vrij willig te weer stellen tegen het pogen vaa enkelen om revolutie te maken, daartoe dient men paraat te sfjn. Indien de heer De Bonte dus zegt dat de Burgerwacht een dsel der burgerij tegen een ander deel ten wapen roept, dan kan spr, dit verwit met alle recht den heer De Bonte terugwerpen want niet de burgerwacht wil de burger® tegen eikaar opzetten, maar juist de revolutlestokers het, die dit wenschen ea de burgerwacht is het juist die den vrede tracht te bewaren. Als de "heer De Bonte ssgt, dat mea op Fiakkee geen revolutie zal kragen dan w|st spr, op het voorbeeld dat Rusland ons geeft. Daar begon de revolutie ia de groote steden maar nam geen rust alvorens het geheele land tot in de uiterste hoeken éoordsrevo- luticbacll vergiftigd was Om ecs en andere reden zegt spr. dat de gemeenteraad alle recfet beeft om eea instituut als de burger wacht geldelijk te steunen. Indien het be stuur van de burgerwacht deze post dan ook niet had kuanen belal» dan zou spr. deze post gerust op de gemeente rekening laten staan. DE BONTE zegt dat Ds. v. As f 15 ont- vs*g:n heeft voor het vervuilen van een spreekbïurt, of h® deze nu verlangd heeft of vrijwillig ontvangen, dat doet niets ter zake, bij heeft ze in z|n bezit en f 15 vindt spr. wel wat kras. Spr. vindt het frappant dat, juist nude comrnis de aanmerking maakt, de burgerwacht komt met de tiding dat zij dit wel betalen zullen. WARNAER zegt dat het hem voorkomt, dat de heer de Bonte deze aangelegenheid niet zoa zeer bespreekt uit een fiasncieel oogpunt voor de gemeente, want daarvoor is te beteikeais te gering van het bedrag, maar meer in verband met de politiek van z|k pari®. De heer De Bonte heelt dus betreffende de burgerwacht is algemeenere zin gesproken en z®n fractie als geheel daartegen tegen overgesteld. Hij heeft alie recht om aan z®n z®de de Burgerwacht aldus te beschou wen, want het is waar dat het instituut ssjn patt® wat dwars zit. De burgerwacht is een anti-socialistische beweging, heeft de heer Oe Boste gezegd. Daarmee is spr. het geenszins eens, althans niet a's het betreft de parlementaire socialisten. Neemt men de S.D.A P, als parlementaire par- t'j, tóaa kan deze fractie niet tegen de burger wacht z|n en is cr aiets van waar In tegendeel moet z®, consfqueut zijnde, de alle recht om van z®n z|de de burgerwacht dat zij eea anti-s ociaPsïische beweging is burgerwacht zelf willen steunen, zoodat de S D A.P. ais parlementaire pari® ia dien zin dus niets tegen de burgerwacht kaahebbm. Zien we iets verder dai onze grenzen, zegt spr., dan blijkt dat over de grenzen de so ciaal-democratie wei degelijk de burger wacht beschermt Da Vorwa ts de tolk der Dultsshe Sociaal Democratie heef; zeif3 ia Duitsehland het publiek opgeroepen om Burgerwachten te voimen en ds republiek tcb scbeimentegen de conservatieven en Spartacistets. Dat iade conseq-teiit zooals niet minder coimquent was de motie door te Öerlgsschc socialis ten aangenomen van den volgenden Inhoud „Wij verlangen, dat de regeering haar „zachtmoedige houding ten opzichte van „hei dtgven der Duiisch-Habonaten last „varen en scherp daartegen zal optreden. „Z® elschen, dat de react'onaire ambiena- „ren en officieren, die thans bclasigr®ka „betrekkingen ia het R|k bekiecden, on- „vo3rwaafdeS®k en zonder toekenning van „pensioen worden ontslagen. Ook moeten „alle hoofden van scholen ontslagen wor- „den dia het deelnemen van leerlingen „onder schoolt®! aan demonstiatls der „Duitsch nationalen in de had gewerkt „of toegestaan hebben". Hierin wordt dus aangeraden'sch?rp op te tre den tegen de gene die een omwenteling in den zin hebben Meu kas hieruit dus de con clusie trekken dat de Duitsche socialisten precies het geide doen wat de regcering in ons land. gedaan heeft. Het is alleen maar de quesile in welk licht men de feiten be schouwd. Spr. hoopt niet dat het ooit aoo- üig zal z$n de maatregelen door de regee ring getroffen te gebruiken, maar indien het mocht bl®ben dat zulks noodig is daa zal men dankbaar terugzien op de parate houding van onze overheid. Dat de voorzorgsmaat regelen die de regeering genomes heeft niet overbodig z®n, is gebleken in 1918 toen Troel-

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1920 | | pagina 1