Zaterdag 12 Juni 1920.
35sU Jaargang N". 2606
voor de Zaidliollandsclie en Zeeiw§che Eilanden.
Tweede Blad.
■stut li mmm»:
Antirevolutionair ijjr Orgaan
!i
DRIE BLADEN.
I
mi
f li
ra
IN HOC SïGNO VINCES
li
Een week van spanning.
Do Anti-rov&Butiowoi
Reclames Mededeelingen.
Wisselkantoor „DE BEURS"
I
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
II
Dit nummer bestaat mt
Sanatogen
1 1
Deze Courant verschlnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bty vooruitbetaling.
BUITENLAND bl vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS: 1
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202,
ADVERTENTIËN 15 Cent per regel, RECLAMES 30 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 75 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zl beslaan.
Adverteutiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
ïV
•Aj
i
I
5
Toen in het laatst van Juli 1914 de on
rustbarende bulletins de gansche beschaafde
wereld in spanning brachten en op 1 Augustus
van dat zeilde, onheilbrengend jaar, de ont-
zagl|ke botsing tusschen de wereldrQben
een falt-accompli was geworden, kon nie
mand, zelfs niet hg, die met den breedsten
blik begiftigd was, maar bl eenige benade
ring vaststellen, waar dit werelddrama op
uit zou loopen. Wel werden op technische
gronden voorspellingen gedaan als zoude
een moderne kr|g hoe omvattend ook, bin
nen drie maanden beslecht moeten zijn,
maar wie zich op de hoogte hield van den
internationalen politieke» toestand, gevoelde
dat de dampkring te overladen was, de
atmosfeer te drukkend, dan dat zl in een
korstondig, zg het dan ook hevig onweer
gezuiverd konden worden.
Toch, is er niet te veel gewaagd indien
we aannemen, dat de gevolgen van den
wereldramp, ieders verwachting in ontnuch
terende mate heeft overtroffen.
Want het feit, dat er een steeds grooter
aantal rijken door dien brand aangestoken
werd, moge op zich zelf reeds als een stort
bad voor den optimist gewerkt hebben, ver
geleken bg de economische crisis die het tot
gevolg bad, wint dit laatste toch neg verre
In beteekenis, want de mentaliteit, de gees
tesrichting der volken werd juist door de
economische ellende dermate geschokt en
gedemoraliseerd, dat er een toestand gebo
ren werd, die ieder weldenkend mensch met
meer vreeze vervuld, dan de gruwelgkste
tijding die ons van het slagveld der natiën
mocht geworden zgn.
We doelen op de revolutiegeest! die
vaardig werd over het diep geschokt Europa.
Deze uitwas van den wereldkrgg zal wor
den en is reeds geweest van verstrekkende
beteekenis voor het volkerenleven. We kun
nen dan ook wel aannemen dat met de
bange Novemberdagen van 1918 een nieuwe
periode in de geschiedenis der volken inge
luid werd.
Nu meene men niet, dat de wereldoorlog
de eerste oorzaak is geweest van de politieke
omwenteling, neën veeleer staat vast, dat de
diepste oorzaak te vinden is in de fheorlën
van Karl Marx.
Toch is niet alleen die revolutie door den
oorlog verhaast geworden, maar het aanilen,
de gedaante, de vorm die zg aangenomen
h eeft, heeft zg te danken aan de worsteling
der wereldrgken, de val der Romanoffs, de
val van Habsburg cn den bitteren val der
Hohenzolletns, moge dit als bewijs staven.
Want elke revolutie heeft haar voorgeschie
denis, en zonder historischen achtergrond is
geen revolutie denkbaar. Let slechts op de
Fransche revolutie in 1789, men ziet hoe zg
t is ontstaan tengevolge van de onverantwoor-
delgke houding der Bourbons, waardoor het
volk tot het uiterste werd gepiikkeld.
Daargelaten nu de revolutietheoriën van
Matx en de wantoestanden in de maatschappij,
welke is dan de voorgeschiedenis van den re-
volutlestorm die na November918 over Oos-
telgk Europa ging waaien
Immers niets anders dan de ellende en
tenslotte de ondergeng die dit gedeeiteivan Eu
ropa aan het slot van den krijg te boeken heeft
gehad, juist na het tgdstip dat de opmarsch
der Duitschers in Frankrgk in bloed werd
gesmoord en men gedwongen werd over te
gaan tot den positie oorlog, den loopgraven
krgg waarmede het lot van Duitschland fei
telijk reeds bezegeld was, begonnen de woe
lingen op het vaderlgk erfdeel, die bg den
terugmarsch der Duitschers in oprnlgke re
volutie overgingen. Had het andersom ge
weest en had Frankrgk, Italië en Engeland
het onderspit gedolven dan was het zoo goed
alt zeker geweest dat men daar het
treurspel zou te aanschouwen krggen die
zich nu bg onze Oostelgke buren afspeelt.
Dat in Rusland de revolutie het bloedlgst
hoogt! vierde valt te verklaren uit het feit
dat dit rijk langen tgd het felst verdrukt werd
door sgn regeering. Met hoe meer kracht een
veer gedrukt wordt, des te jhooger zal zg
opspringen en de grootste actie verooorzaakt
ook de grootste reactie.
Zoo is het dus ook niet te verwonderen
dat daar het bolsjewisme ter onzaliger ure
geboren werd en dit als het ware de sme-
derg was waar de bloedige revolutlewape-
nen gesmeed werden, die ook voor andere
landen gebruikt zouden worden. Want de
revolutie draagt een Internationaal karakter,
zg wil zich aan de geheele wereld mededeelen,
en haar predikers die in alle landen vertegen
woordigd zgn, willen doen gelooven dat din
pas de vruchten dezer revolutie genoten kun
nen worden en het voor oogen gestelde doel
din pas bereikt is als het bolsjewisme zich
van geheel de wereld heeft meester gemaakt.
Met dit voorop gezette doel begrgptmen,
dat er door de belgders van het bolsjewis
tisch Evangelie met kracht propaganda ge
maakt word. Een goed veld voor die pro
paganda bleek Nederland, dacht men. Lenin's
woord .het land van de slappe reactie" geeft
duidelgk weer, hoe de revolutiemannen over
ons land denken. Aan aanknoopingspunten
was geen gebrek, Ravesteyn, Wijnkoop en
Kleerekoper, een waardig trio dat nog wel
met drie, niet minder waardige trio's,
aan te vullen is, zouden wel voor de voor
bereidingen zorgen. En zoo verrees hier in
ons land een filiaal der firma .Lenin Co.'
Natuurlgk ging alles onder stipte geheimhou
ding. Maar, dat nam niet weg dat de redac
teur van .Het Volk" de zaak aan het licht
bracht, waardoor het Russisch goud- en
diamantenschandaal publiek gemaakt werd.
Maar reeds eerder had ons land bloot ge
staan aan een revolutiegevaar, niet door
invloeden van buitenaf maar van binnen uit.
De spil van deze beweging was Troelstra,
die meende dat tegel|k met den val van
HobenxoUern ook de val van Oranje Nassau
maar feit moest worden.
Hoe h| zich vergistel
Vergiste in de machsverhoudingen, zich
vergiste in de mentaliteit van ons volk I
Hoe die vergissing in November 1918 deze
demagoog duur te staan kwam t
Een Zwltsersche reis kon niet uitblijven!
Hoe het kwam dat h(j zich zoo schromelijk
vergiste
Hl hield geen rekening met het feit dat
elke revolutie op een verleden moet kunnen
wQzen, en juist dit was in Nederland niet
het geval.
Nederland maakte niet door wat Frankrijk
in de achtiende eeuw doormaakte en kort
geleden het lot van Rusland, Oostenrijk en
in geen geringer mate dat van Duitschland
was. Nederland had, Gode z( dank, niet te
wijzen op een nederlaag, zoo als onze Oos
terburen, evenmin behoefde Nederland terug
te zien op een tfid van zoodanige drukking
der lagere volksklassen zooals andere landen
die gehad hebben. Daarom was en is het
Nederlandsche volk niet rijp voor een
revolutie.
Maar toch Nederland heeft op nog Iets
anders te wijzen.
In Nederland heeft liet Calvinisme een
plaats gevonden b| uitnemendheid. En dat
Calvinisme is geweest een zoutend zout, een
lichtend licht, zoodat met recht, met meer
recht dan Troelstra van zin Satellieten, de
Calvinist mag zeggen, wj tellen de onzen
niet, maar wegen ze. Want het mag gaan
zoo het wil, de afval mag schrikwekkend
toenemen, de Calvinistische ondergrond van
ons volk zal zich niet verloochenen.
En zooals water en vuur elkaar niet kun
nen verdragen, zoo ook verdraagt het Cal
vinistisch beginsel het revolutie beginsel
niet. 't Is tegen de revolutie het Evangelie.
Niet dat het Calvinisme alleen een monar
chale regeeringsvorm sou toelaten. Neen
Calvijn zelf was het die de voorkeur aan
een republikeinzche regeeringsvorm gaf,
maar wat het Calvinisme niet toelaat is een
ouwettigen greep van het volk naar de
macht door God als Zgn dienaresse over
dat volk gesteld.
Deze factoren het gemis aan een voor
historie van een Revolutie en het Calvinis
tisch element van ons volk, zin het die
Troelstrn voorb| zag, en waarom hij zich
vergiste.
Want, dat Nederland is het land van de
slappe reactie, vindt zijn oorzaak niet in het
feit dat ons volk sympathiek zou staan te
genover de revolutie-leer maar alleen omdat
de Nederlandsche volkaard niet anders is."
De Hollander is kalm, gemoedelfk, kan veel
dulden, wacht lang af, maar als ook een
maal de maat vol is, kan hjj zich doen gel
den en is dan geneigd in een ander uiterste
over te gaan,
Daaruit is het alleen te verklaren dat Ne
derland door Lenin het land van de slappe
reactie genoemd kan worden.
Wilt ge bewijs dat Troelstra zich in de
mentaliteit van ons volk vergist heeft? Toen
er tijdens het havenconflict sprake was van
een solidarlteitsstaking van alle bedrijven
en dit door het N. A. S. voorgesteld werd
was het Stenhuis die daar niet aan wilde
omdat de Christellke vakorganisaties een
schare van mannen in zich hadden die de
geheele beweging in een groot fiasco zouden
doen uitloopen.
Enzoo Troelstra bl|ft hopen op een soort
gel|ken toestand hier te lande als in Duitsch
land, Rusland, Oostenrfk of waar ook, dan
ook blQft hij zich vergissen.
Lang riep ons volk om maatregelen van de
regeering tegen het revolutie-drijven van de
predikers van den sacialistlschen heilstaat,
tot die maatregelen tenslotte genomen wer
den in den vorm van een revolutlewet.
Toen de revolutiëwet in deze week van
spanning behandeld werd was de belofte ge
daan van revolutionaire zijde dat als protest
tegen die knevclwet een stakingsactie op touw
gezet zou worden.
,De Tribune" schreef
.Wat Amsterdam betreft, beloofd de
stakingsactie schitterend te worde n. Voor
op gaat het gemeente-personeel. Reeds
thans staat vast dat er morgen geen
tram zal loopen.
De gemeente-arbeiders hebben zich
aangesloten, de federatie en de algemeene
Bond en de modernen hebben besloten
gezameniqk het stakingsparool uit te
geven.
Alle gemeente-bedrijven liggen dus
morgen stil. Er zal evenwel nog vol
doende electrische stroom zQn voor de
bedrijven.
In de haven en in de bouwvakken zal
eveneens alles stil liggen.
Verder meldt men ons, dat de fede
ratie-mannen morgen allen b|eenkomen
yoor hun bondsgebouw, om vandaar uit
gezamenlijk naar de proteslmeeting op
ie marcheeren.
De stakingsactie marcheert; morgen
zullen we in Amsterdam iets geweldigs
beleven
Hopen we dat de andere plaatsen niet
achterwege bilven".
Hoe de heeren te vroeg gejuicht hebben I
De vergissingen climax culmineert in het
fiasco, dat de roode bende deze week gemaakt
heeft.
Van een verstoring van het bedr|fsleven
werd weinig gemerkt. Er was gebrek aan
sympathie voor het streven der revolutle-
drfivers.
Als het volk zich ooit uitgesproken heeft
dan was het nu, en als ooit gebleken is dat
Nederland wars van revolutie is dan is het
nu.
Maar niet alleen bij het Nederlandsche
volk hebben de revolutionairen schipbreuk
geleden, hun fiasco was niet minder groot
in de Tweede Kamer, waar zl gestriemd
werden, niet alleen door de rechtsche partflec
maar evengoed door vr|e- en unie-liberalen.
Een week van spanning ligt achter ons.
Maar een leerzame week. Troelstra is thans
duidelijker dan ooit ontmaskerd en een Janus
gestalte zal hem niet meer baten.
We hebben geleerd dat de consequentie
van den leer van Marx voert tot het bolsjewisme
We hebben geleerd dat de S. D. A. P.
tenslotte niet meer is een zelfstandig lichaam,
maar noodwendig in de wateren komt fe
varen van dc uiterste linksche partij.
We hebben geleerd dat Nederland niet vat
baar is voor revolutie.
We hebben geleerd ook dat het drievoudig
snoer: .God, Oranje en Nederland" nog
onverbroken is.
Maar we herhalen het, naast het ontbreken
van die, motieven zooals die andere landen
tot de revolutie gevoerd hebben, is het 't
Calvinistische element in ons Nedèrlandsch
erfdeel dat ons staande hield, waar aan onze
rechter- en linkerhand duizend en tienduizend
vielen.
Actie tfgen het wetsontwerp ter bestrijding
van revolutionaire woelingen.
ROTTERDAM.
In de nachtvergadering van het socialisti
sche trampersoneel is in overeenstemming
met het advies der leiding besloten de 24-uurs-
staking bij de tram te proclameeren.
Tengevolge daarvan is Dinsdagmorgen het
grootste gedeelte van het personeel, ongeveer
70 pet. van de pl.m. 1500 man weggebleven,
zoodat later dan gewoonlijk, met een beperkte
dienst is begonnen.
Op de meeste l|nen was de dienst zeer ge
brekkig. De lijnen 6 en 7 reden oorspronkelijk
niet. In den loop van den dag kwam er eenige
verbetering in den toestand en reed ook l|n
6 met een beperkten dienst. Er werd geheel
zonder bij wagens gereden.
In de haven was van de staking al heel
weinig te bemerken. Heel veel werk was er
trouwens niet, doch naar schatting z|n slechts
ten hoogste 50 bootwerkers niet opgekomen.
De melkbezorgers hebben heden voor een
groot deel het werk gestaakt. In eeuige stads
gedeelten gaf dit stagnatie in de aflevering
van melk in de winkels ook.
De broodbezorging is over het algemeen
normaal geschied.
Van het Hofplein waren Dinsdag 200 wan
delaars met roode vlaggen naar Den Haag ver
trokken, om op het Binnenhof te demonstree-
ren. Voorts z|n 100 wielrijders naar de Resi
dentie getrokken.
Van het Calandpleln af hebben 50 bouw
vakarbeiders de wandeling naar de Tweede
Kamer ondernomen.
's-GRAVENHAGE.
Het kostte de politie, die op het Buitenhof
Dinsdagmiddag de zware taak had om te
beletten dat, met uitzondering van de sociaal
democratische Kamerleden, geen enkele der
duizenden manifestanten het Binnenhof be
trad, ontzaggelijke moeite en voorat veel
zelfbeheersching om dien plicht te vervuilen.
Aanvankel|k stond de politiemacht, bestaan
de uit bereden agenten, gewone agenten
Inspecteurs en een onnoemelijk aantal re
chercheurs, de duizendkoppige menigte toe
hun soclalistlesche liederen te zingen als een
afscheid aan de socialistische fractie, toen
deze zich van de stoet afscheidde en de
menigte herhaaidel|k toewuifde. Maar op
een gegeven oogenblik werd het opdringen
naar de poort, welke Buiten- en Binnenhof
afscheidt, te machtig en werden de manlfes-
tentanten kalm, maar vattberadea achteruit ge
drongen, waarbfi het noodzakelijk een paar
malen meer hardhandig moest toegaan.
Vooral dreigde er een angstig oogenblik,
toen een der bereden agenten den sabel
trok. Dit verwekte luide protesten. Geluk
kig werd de sabel dra weer opgestoken en
konden de verdere pogingen tot verspreiding
voortgaan. Toch moesten nog eenige malen
charges worden uitgevoerd tegenover groe
pen, die halstarrig weigerden zich uit het
reusachtige kluwen loste maken en daardoor
veroorzaakten, dat ook de groote massa niet
clrculeeren ging. Ten slotte werd een ge
deelte met sabel en gummlrstok bewerkten
achtervolgd door de bereden manschappen,
welke charge althars tengevolge had, dat
een groot deel der menigte door de Gevan
genpoort naar de plaats gedreven werd.
Zoo rumoerig het op straat en de omge
ving van het Tweede Kamergebouw was,
zoo rustig was het, althans aanvankelijk,
in de Kamer zelf. Wel was natuurlijk noch
op de gereserveerde, nocb op de publieke
tribrune een plaatsje onbezet. Ze puilden
letterlik uit van belangstelling I Voor den
ingang tot de publieke tribune, op straat,
bleef geduldig een file van menschen wach
ten in de hoop nog een plaatsje boven te
kunnen veroveren, wat nu en dMn lukte.
Zooals 'gemeld, bleef het heel roerig ibulten,
in den omtrek van Binnen- en Buitenhof.
Plaats en Langen V|verberg. Er was kiaar-
bi|kel|k, wat de politie noemt, .knonkvolk"
op straat, dat elke gelegenheid aangr|pt
om te trachten volksverzamelingen te ver
oorzaken en dan daaruit relletjes zich te
laten ontwikkelen. Op den Langen Vf verberg
moesten het de conducteurs en bestuurders
der tramwagens ontgelden, die aan het sta
kingsparool geen gevolg hadden gegeven.
De beambten werden nagejouwd en voor II
wat leelijk was, gescholden, terw|l men er
op een gegeven oogenblik hoe weet nie
mand in geslaagd scb|nt te z|n, een
beugel van een der motorwagens in heton-
gereede te brengen. Hierdoor ontstond een
korte stagnatie in den geregelden trammen-
loop. De bereden politie was er vlug b| en
ging de troep uiteen.
AMSTERDAM.
De verbroedering tusschen de socialistische
en anarchistische manifestanten tegen het
anti revolutie-ontwerp is Dinsdagmiddag tot
stand gekomen en gel|k van part|en welke
wanorde in haar vaandel voeren verwacht
kon worden, heeft men voor de noodige on
geregeldheden b| dit roode feest zorg ge
dragen.
Er hebben ongeregeldheden van een zeer
ernstig karakter plaats gevonden, waarvoor
niet alleen de communistische part! en de
syndialistische vakbeweging, maar evenzeer
de moderne en de S. D. A. P. de verant
woorde! Ikheid treft, welke beide laatsten zich
ernatighebben gecompromlteerd. Indien zulks
nog mogelijk kan worden geacht.
Ook r|st de vraag of ons gemeentebe
stuur, dat nu zoo langzamerhand toch gete
kend kan worden de pract|ken der heeren
te kennen, wel vrij uitgaat ten aantlen van
het treffen van voldoende voorzorgsmaatre
gelen om de openbare orde en de veiligheid
der burgers zoo goed als mogel|k te be
schermen.
Het politietoezicht, bij de beide betoogin
gen uitgeoefend, was ten eenenmale onvol
doende en daaraan Is het dan ook te w|ten
dat de ongeregeldheden zulk jeen omvang
konden verkr|gen als het geval is geweest
30 cent per regel.
alvorens te KOOPEN of te VERKOOPEN.
Komt eerst onze LAATSTE en JUISTE no
teeringen zien.
Noordblaak 5 Geldersche Kade 20,
ROTTERDAM, Telef. 13431
SSSr* Verzending door het geheele rik.
Enkele lepels daags
sterken zenuwen en lichaam.
21.000 Artsen
erkennen dit schriftelijk.
O
en de veiligheid van tientallen burgers is
bedreigd geworden.
Het is overbekend dat herhaaldelijk door
de politiemacht, welkd de stoeten brgeleldde
om versterking Is gevraagd en hét eenige
antwoord, hetwelk de verantwoordel|ke au
toriteiten hierop hadden kunnen geven, n.l.
het zenden van militaire versterking, bleef
uit, ondanks het feit dat de toestand op meer
dere oogenbllkken als hoogst" critiek werd
gerapporteerd.
Terw|l het bedienend trampersoneel, dat
den moed toonde zich niet door een min
derheid te laten intlmideeren ,zj]n plicht bleef
doen in den dienst der overheid, wist deze
zelfde overheid geen beter blfk van waar-
waardeering hiervoor te geven dan het per
soneel de bescherming te onthouden waarop
het zoo ooit dan juist nu het volle recht had.
Immers overdadig machtsvertoon der politie
moest tot eiken prfs voorkomen worden en
de gemoederen der demonstraten mochten
niet geprikkeld worden!
Er zin gelukkig middelen om het gepleegd
verzuim en de verantwoordel|kheid daarvoor
vast te stellen en we vertrouwen dat hiervan
gebruik zal worden gemaakt.
Zoodra de weg bekend werd waarlangs de
manifesten verlof gekregen hadden te trek
ken vlei het ons op dat daarvoor wei de
minst goede en meest gevaarvolle was ge
kozen. De vraag of het goed gezien was de
betoogingen toe te staan, willen we thans
voorbl gaan, maar men had daarvoor zeker
een anderen weg moeten aanwlzen. Nu lie
pen de routes van beide stoeten voordurend
langs drukke tramwegen en tevoren had men
hiervan ongeregeldheden kunnen verwachten.
Nogmaals, de trammannen, die het ge
meentebestuur zoo bl uitstek dienden door
zich, ongeacht hun soms pas beëindigden
dienst, onmiddelllk weer ter beschikking te
stellen, hebben wei buitengemeen weinig
waardeering daarvoor ondervonden, ja het
heeft zelfs den schln alsof men hen in de
uitvoering van hun dienst heeft willen be-
moelllken.
De syndicalistische betoogers waren na
tuurlik het eerst in actie, in de Sarphatie-
straat kregen de heeren na hun vertrek vnn
de meeting op het Parksehouwburgterrein
eerst recht gelegenheid het personeel der
passeerende trams uit te schelden voor „kaf
fers". OP het Frederlksplein voor het Paleis
voor Volksvlijt begon de achterhoede van
den stoet de tram te belemmeren. Men bleef
in gesloten colonne op de rails wandelen en
belette daardoor het rlden. Toen een wagen
van lln 5 aankwam gingen enkelen op de
rails zitten zoodat de tram moest stoppen.
Hiervan maakten anderen gebruik den bij
wagen af te koppelen en de ruiten te ver
nielen. Dit spelletje viel bfzonder in den
smaak en van tal van andere wagens wer
den de ruiten ingegooid, zoodat de inzitten
de passagiers, om niet door de rondvliegen
de scherven getroffen te worden in allerf!
uit den wagen vluchten.
Politie was niet te zien. Dit is geen ver
wit aan de politiemannen zelf: zl waren
veel te weinig In aantal en konden daardoor
niet overal tegellk zin.
Van een wagen van lfn 10 en lln 7 waar
van men den beugel neertrok xocdat ze dan
stroomloos stonden werden eveneens de
ruiten Ingeslagen
B| de Spiegelgracht werd een tramwagen
van lln 7 aangehouden en de koppeling van
den b|wagen losgegooid, welken men daar
na ónder gejuich jen gejoel in de richting
van het Leidaehe Plein terugreed.
s
|j|
.if
i
ill
4 3
if t
