Woensdag 12 Mei 1920,
85,u Jaargang N*. 2597.
voor de Kuidhollandiche en Keenwsehe Eilanden,
1 lei m BifjiwraMiiu
Antirevolutionair
Orgaan
HOC SIGNO VINCES
r
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Reclames Meded eelingen
Sanatogen
Wegschap Flakkes.
Deze Courant verschqnt elfeen WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 78 Cent bfj vooruitbetaling,
BUITENLAND bq vooruitbetaling f 8.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMEL8DP.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 15 Cent per regel, RECLAMES 30 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 8 cent per regel.
D1ENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 75 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die sf beslaan.
Advertentien worden ingewacht tot DINSDAG- ca VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
>De Opbouw*, orgaan van den Ned.
Cbr. Bouwvakarbeidersbond, dat is
voor Timmerlui, metselaars, betouwe -
keis, vlechters, opperlui, grondwerkers
en belonwerkors opperlui, stond op 1
Mei in lijden tooD. En hierom, omdat
er in 't 1 Souwverdrijf een collectief con
tract is afgesloten tusschen patroonsjen
werkliedon. Het bestaat uit 27 artt. en
bevat «Algemeene bepalingen*«Werk
stakingen en uitsluitingen«Verplich
tingen der werknemers en werkgevers
«Indeeling der gemeenten in klassen;
>Van de geschillen*«Slotbepalingen.
Jlad ons blad meer plaatsruimte, dan
j(R}amen we 't heele contract over, nu
slechts eenige bepalingen. Zoo bijv. artt.
3—10 waar staat:
Werkstakingen en uitsluitingen.
Artikel 3, Partijen tei anderer zijde
verbinden zich gedurende den tijd dat
dit contract van kracht is, tot wijziging
der bepalingen van dit contract geener
lei actie te voeren en geenerlei staking
toe te passen, noch vereenigingen van
werkgevers of werknemers, die daartoe
mochten overgaan, te steunen.
Partijen ter eener zijde verbinden
zich voor den duur dezer overeenkomst
tot wijziging van de bepalingen van dit
contract géén uitsluiting toe te passen,
noch steun te verleeDen, wanneer een
of meer zijner leden daartoe mochten
overgaan.
Artikel 4. Partijen ter anderer zijde
•verbinden zich hunne krachtdadige me
bewerking te verleenen aan de leden
van partijen ter eener zijde, wanneer
door het onrechtmatig en in strijd met
de woorden of de bedoeling van deze
overeenkomst verlaten van het werk
door in het bedrijf ^werkzame arbeiders
de geregelde gang van zaken wordt
bedreigd.
Verplichtingen der werknemers en
werkgevers.
Artikel 5. De werknemers verplich
ten zich de werkzaamheden, welke hun
door of namens hun werkgevers wor
den opgedragen en welke met het be
roep in verband staan, naar hun beste
vermogen en op ordelijke wijze te ver
richten.
Artikel 6. I)e werkgevers verbinden
zich tijdens den duur dezer overeen
komst de in navolgende aitikelen om
schreven arbeidsvoorwaarden voor de
werknemers in acht to nemen.
Artikel 7. De arbeidsuur wordt vast
gesteld op 8 uur per werkdag, met uit
zondering van den Zaterdag, op wel
ken dag ten hoogste 5 uur wordt ge
werkt.
Artikel 8. De arbeidsdag wordt geacb L
te loopen tusschen 's morgens zeven
aur en 's avonds half zes uur en op
Zaterdag tusschen 's morgens zeven uur
en 's middags half ééa uur.
Artikel 9. Wordt op last ven den
patroon in een andere plaats arbei-i
verricht, dan zal het loon worden uit
betaald, dat in die plaats geldend is,
mits minstens het loon wordt betaald
dat in deze overeenkomst is vastgesteld.
1. Voorzoover het werk op mee;
dan 20 min ut' n afstand buiten de be
bouwde kom der gemeente is gelegen
zullen de loopuren of reisgeld en reit-
tijd worden uitbetaald,
2. Is heiwerk zoover buiten do
gemeente ge Jgen, dat men des avond
niet huiswaarts kan keeren, dan wordt
behoorlijk kost en logies verstrekt.
3. Eens ia de twee weken zal de
gehuwde werknemer of kostwinLer en
eens in de vier weken de ongehuwde
werknemer naar huis moeten gaan, en
zullen de daaruit voortvloeiende reis»
kosten voor rekeniDg van den werk
gever komen.
4. Indien een gezel, op last van den
werkgever, gebruik moet maken van
een hem toebehoorend rijwiel zal hem
daarvoor 25 cents per dag worden ver
goed. Tot het gebruik maken van een
hem toebehoorend rijwiel kan hij niet
worden verplicht.
Artikel 10. In bijzondere gevallen
ter beoordeeling van den werkgever is
de werknemer gehouden langer te wer
ken dan den in dit contract vastgesteld-
den werktijd.
Daarvoor zullen hem de Davoigende
verhoogingen van en boven het uurloon
worden uitbetaald
1. Voor werk na hot eindigen van
den gewonen werktijd voor het eerste,
tweede en derde uur25 pCt.
2 Voor de volgende uren tot het
uur, waarop de gewone werktijd be
gint 50 pCt.
3. Voor het verrichten van werk
op Zondag 100 pCt.
Met Zondagsarbeid wordt bedoeld
het werk tusschen des Zaterdagsnacht
12 uur en des ZondagsDacht 12 uur
Met Zondagsarbeid wo dt gelijkgesteld
het werk verricht op algemeen erkende
Christelijke feestdagen t w. tweede
Paaschdag, Hemelvaart sdag, tweede
Pinksterdag, de Kerstdagen en Nieuw
jaarsdag.
Voor zoover deze feestdagen niet op
Zondag vallen, en op deze dagen geen
arbeid behoeft te worden verricht over
eenkomstig het bepaalde in het eerste
lid van dit Artikel is de werkgever
verplicht voor deze dagen aan den werk
nemer het in dit contract genoemde
uurloon uit te betalen.
WaDneer de patroon op religieuze
feestdagen geen arbeid doet verrichten,
zal het in dit contract genoemde loon
worden uitbetaald.
Indien de werknemer bezwaren heeft,
kan hij niet verplicht worden tot Zon
dagsarbeid.
In art. 20 is sprake van 't uurloon,
dat in de 6 klassen is als volgt
Klasse 1 2 3 4 5 6
Timmerman
Metselaar
Betonwerker
Vlechter
Opperman
90 83 76 69 62 55
90 83 76 69 62 55
90 83 76 69 62 55
90 8.3 76 69 62 55
85 78 72 65 59 52
Grondwerker 85 78 72 65 59 52
Bet nw. üpperm. 85 78 72 65 59 52
Voorzoover wij de zaak bezieii, is 't
jammer dat de patrooDs niet ingingeD
op de stichting van het fonds lot steun
van groote gezinnen, en daarvoor de
uurloonen met een stuiver verhoogden
zoodat 't uurloon wordt als we hierbo
ven weergaven. Ja, dat gezinsloon"
is een moeilijke kwestie, er is iets voor,
er is iets tegen. Vóór is er dit, dat
een groot gezin door zoo'n fonds ge
steund wordt, als 't er van 't daggeld
niet komen kan, maar prof. Fabius
heeft in zijn Studiën en Schetsen ook
gelijk als hij zegtWaar is de maat
staf van armoede Want eet» klein ge
zin met vele zieke dagen heelt vaak
nog meer weekloon noodig dan een
groot gezin met sterke vrouw en kin
deren.' En andere schrijvers hebbon
gezegd„als ge groote gezinnen door een
fonds gaat ondersteunen, dan neemt de
werkgever den vader dier groote gezinnen
niet in dienst." Een groot werkgever
zeide ons en aan een heele vergadering
Gezinsloon betaal ik nooit dan wan
neer mijn concurrenten 't ook doen."
Hoe dit verder zij (er is al veel over
gesproken in Gemeenteraden •'"en nog
meer ever geschrevende Bondsraad
heeft besloten het fonds te laten zwem
men, de werkgeversbond wilde het niet
en nu heeft de bondsraad der bouw
arbeiders zich tevreden gesteld met de
uurverhooging van 5 ceat. Toch blijft
't onze meening, dat alle arbeiders
vast moeten houden en propageeren dat
gezinsloon, er zit een echt gezonde ge
dachte in; trouwens, voorde Rijksamb
tenaren en Onderwijzers is er bij hun
salaris ook wel degelijk rekening ge
houden met het kindertal, waarvoor
extra iels bijbetaald wordt.
Middelharnis behoort (en men be
doelt de Bouwvakken op Fiakkee) tot
de 4e klasse, en dus zijn ep ons eiland
de gecontracteerde uurloonen:
Timmerman 69 cent. Metselaar
69 cent. Betonwerker 69 cent. Vlech
ter 69 'cent. Opperman 65 cent
Grondwerker 65 cent. Betonw.-Oppm.
65 cent.
Over de „geschillen" spreekt art 21-
22-23. Ze volgen hier:
Van de geschillen.
Artikel 21. Alle geschillen, omtrent
deze overeenkomst en den uitleg of
uitvoering hiervan, ook die welke als
zoodanig door een der contracteerende
organisaties worden beschouwd, zullen
worden beslist door arbitrage.
Artikel 22. Zoo spoedig mogelijk na
de onderteekening dezer overeenkomst
door partijen, wordt een Commissie van
geschillen en arbitrage gevormd.
De leden van de Commissie van ge
schillen en arbitrage worden gekozen
uit en door de hoofdbesturen van de
contracteerende bonden, met dien ver
stande, dat door elke mede contrac
teerende organisatie van werknemers
voor elk 10 000 tal leden of gedeelte
daarvan een lid en plaatsvervanger
zal worden aangewezen. Partij ter eener
zijde benoemt evenveel leden en plaats
vervangers als door partij der anderer
zijde zijn aangewezen.
De Commissie zat zich in vier gelijke
sub-commissies verdeelen en in onder
ling overleg aan elke sob-commissie
een gedeelte des lands aanwijzen, waar
zij do geschillen zal hebben te berech
ten, welke in dat deel des lands rijzen.
De Commissie kiest oen voorzitter,
die bu ten het bedrijf moet staan des
gewenscht kan de Commissie zich ook
een secretaris toevoegen.
Bij de sub-couimissiëa fungeert voor
den tijd van zes maanden afwisselend
een lid werkgever en een lid-werkne
mer als voorzitter.
In de commhsie beslist bij staking
van stemmen do voorzitter.
Artikel 23. Geschillen, welke naar
aanleiding van een der bepalingen van
dit contract mochten ontstaan, zullen
worden onderworpen aan het oordeel
van bovengenoemde Commissie.
Geschillen zullen schriftelijk en met
redenen omkleed bij den Secretaris der
Commissie binnen een week nadat het ge
val zich voordoet, moeten worden inge
diend. Betreft het een geschil in een
bepaalde landstreek, dan roept de sec
retaris alleen de betrokken sub com
missie bij sen. BiDnen een tijdsverlopp
van vier weken moet de uitspraak
worden gedaan.
Tegen de uitspraak eener sub-com
missie kau binnen acht dagen na het
bekend worden der uitspraak hooger
beroep worden aangeteekend bij de
commissie.
Wordt van een uitspraak in hooger
beroep gekomen, dan roept de secreta
ris de commissie bijeen, die binnen een
tijdsverloop van vier weken uitspraak
doet
Wordt geen hooger beroep aange
teekend en kan een lid der commissie
zich met een uitspraak eener sub com
missie niet vereenigen, dan heeft hij
het recht hetzellde geval aanhangig te
maken bij de commissie. Een afwijken
de beslissing der commissie zal dan
alleen voor de toekomst voor soortge
lijke gevallen bindend zijn.
Tijdens het onderzoek van het ge
schil mag de arbeid niet worden ge
staakt en mag er niet worden uitge
sloten of om d>e redenen ontslagen.
De uitsprakea der commissie en in
dien geen hooger beroep is aangetee
kend ook die der sub commissie zijn
voor beide partijen bindend.
De commissie of sub commissies heb
ben het recht, al die maatregelen te
trel fen, die zij voor een onpartijdige en
behoorlijke rechtspraak noodzakelijk
achten.
Organisatie is 't cement der Maat
schappij en collectieve looncontracten
zijn. bij welwillende menschen, die
Christen heeten, de ruggegraat van t
Bedrijf, want voor een Bedrijf, voor
alle Bedrijf is in de eerste plaats noo
dig vastheid. De patroon uaoet er bij
„aanneming vau karweien" vast op
kunnen rekenen, dat zijn arbeid ?rs niet
midden in 't werk de boel er bij neer
gooien. Dan kan zoo n patroon geen
werk »aannemen< dat slaat dien man
lam maar ook de arbeiders.
Organisatie is 't wachtwoordEn
met Collectieve Contracten waarin
loonregeling, rusttijden, arbitrage enz.
is opgenomen geeft men de Maatschap
pij vrede en productieden patroon
zijn behoorlijke winst om er zijn zaak
mee uit te breidenden arbeider een
behoorlijk stuk brood om smet God en
met eeie< door de wereld te komen.
Om kerk en school te kunnen onder
houden. Zijn kinderen wat voort te
helpen, en als mensch- beelddrager
Gods te zijn, Hem ter eerede dorpen
onzer inwoning tot welvaart.
30 cc ut per regel.
Enkele lepels daags
merker» zenuwen er» llehêsam,
21.000 Artsen
erkenneh dit schriftelijk,
Vergadering van Polderbesturen en Secre
tarissen van polders op VrQdag 7 Mei 1
des nam. 4 uur tn hotel Spee te Sommelsdqk
ter behandeling van het ontwcrp-reglement
voor het waterschap .WEGSCHAP FLAK-
KEE".
De heer A. A. Mqs die deze drukbezochte
vergadering leidde, weeB in zijn openings
woord op het feit dat men in Den Haag
weer groote olannen had voor Flafekee, in
zake verbetering der wegen. Deze plannen
zQn vervat Jn een ontwerp-reglemenf, zon-
dat de belanghebbenden er in gekend waren
werden wq met het ontwerp verrast.
Dit feit Is het dat spr. het gevaar voor
ons eiland noemt waarop hf de aandacht
van allen, die zich er voor interesseerden,
meende te moeten vestigen waarom hq In
de plaatseiqke bladen er gewag van gemaakt
heeft en waarvan ook de organisatie van de
ze vergadering een gevolg is geweest Met
goedkeuring der aanwezigen zal spreker de
leiding van deze samenkomst op zich nemen.
Applaus.
Dan dankt spr. met een paar woorden de
heer Rooij van Dirksland voor zQn welwil
lende aanvaarding van het secretariaatschap
yoor deze vergadering waarvan spreker het
wenschclljk acht dat er notulen gehouden
zullen wurden.
Voor de discussies te openen, wilde
spreker gaarne met een enkel woord,
naar aanleiding van het bewus.e ontwerp-
reglement voor het waterschap Wegschap
Fiakkee" iets zeggen.
In de eerste plaats wat de aanleiding is
geweest tot de vervaardiging van genoemd
ontwerp-reglement
Men schijnt in Den Haag te beseffen
dat de wegen op Fiakkee niet vol
doen aan de elschen die men aan moderne ver-
keeiswegen kan stellen, vooral ook met het
oog op de toekomst «qn onze wegen in zeer
achleiiqken staat. Omdat Ged. Staten zich
dusdaaig met onze wegen gaan oezig hou
den meent spr. te kunnen aannemen dat zq
erkennen dat de toestand der wegen niet
goed is en dat zij bereid zijn te helpen. Men
zou zoo zeggen er een duidel|k bewqs in
te mogen zien dat Ged. Staten hun hulp
willen erlangen vooral daar FUkkee bet eer
ste eiland van Zuid-Holland genoemd mag
worden en dat z% dus den eenvoudigaten weg
zouden bewandelen door de wegen over te
nemen evenals dit in de Hoeksche Waard
en Voorne en Putten het geval is. Te meer
nog meent spr. deze houding van Ged. Sta
ten te hebben mogen aannemen als hQ de
geschiedenis van diverse hootdwegen op de
Zuid-Hollandsche eilanden nagaat. Deze we
gen zqn tot stand gekomeu met de hulp
dei provincie en van den -Staat.
De weg van Nieuw-Beieriand naar Den
Briel b|v. die in 1843 werd aangelegd kostte
het R5k f 2700Q ea de provincie f 22000.
De weg van Ouddorp naar Sommeisdijk, die
in 1872 werd aangelegd en die van Oolt-
gensplaat naar Middelharnis, aangelegd in
1855 kostte het Rfik f 16000 en de provincie
t 10000, een subsidie die later nog werd
verhoogd. De gemeenten betaalden voor den
aanleg van deze «regen f 15630. Spr. meent
uit deze rqks- en provinciesubsidies te mo
gen opmaken dat de provincie in ieder ge
val belang bq deze wegen heeft al zeggen
Ged. Staten na dat er voor hen minder be
lang hier ligt dan in andere deelen onzer
provincie.
Benevens de vaste subsidies van r|k en
provincie betalen de gemeeuten en polders
hun vaste faariqksche oqdragen.
Toen het wat duurder begon te worden
maakten verschillende gemeenten bezwaar
in de 50 p.Ct. vergoeding, terwqi Helle-
voetsluls alras heelcmaal niets meer be
taalde. Echter wanneer later de subsidies
met nog 25 p Ct. verhoogd werden werd het
een ware ïqaensgeschiedenis. De wegen
commissie's hadden schier steeds gebrek aan
contanten waar het gevolg van werd dat
men begon ie tobben. Hoe de uitwerking
van het stelsel is als de provincie het onder
hond der wegen overlaat aan gemeenten en
polders ziet men duiöeiqk aan den weg van
Dirkslandschaas—Heikingea Deze z.g. pro
vincieweg bevind! zich steeds in een aller
ellendigste toestand, niet tegenstaande de
onderhoud pllchlig.n in de mee3t gunstigste
positie verkeeren. Immers behoeft de be
treffende commissie slechts een nuximum
bedrag te betalen van I 1000 per laar, alles
wat het onderhoud meer kost komt voor
rekening der provincie. Terwqi het nu de
gemeente niets meer kost om den weg goed
ic onderhouden, voldoet deze weg volstrekt
niet aan de tc stellen clschcn.
Nu dit het geval is, hoe zou het dan gaan
met de wegen die door de provincie worden
opgedragen aan het wegschap die niet te
beschikken heeft over de beurs van de pro
vincie maar alles zelf moet betalen. Spr. kan
absoluut geen verwachtingen koesteren van
optimi8tl8Chen aard, in zoodanig geval. Het
verbaast Spr. dat Ged. Staten metdergeiqke
voorstellen komt. Waarom niet de koe bq
de hoornen gepakt en de wegen overgeno
men Dat was den aangewezen weg geweest.
Fiakkee Is evengoed een deel van de pro
vincie Zuid-Holland als andere Eilanden,
terwqi de provincie bq ons eiland geen
minder belang heeft dan bq ander deelen.
Daar komt echter nog bq dat men op ons
eiland Indien we worden uitgeschakeld, des
niettegenstaande de verelschte opcenten en
belastingen zuilen op te brengen hebben voor
de wegen in andere deelen der provincie.
In dit laatste feit alleen meent spr. al ge
noeg stof voor een krachtig protest te
vinden.
Zooals spr. gezegd heeft erkent men in den
Haag dat er iets gedaan moet worden. Daar
om wil men ons afschepen met dit ontwerp
volgers welks systeem de polders wegen
zal hebben te onderhouden.
Men gaat een z.g. .Wegschap" foruieeren
