Zaterdag 20 Maart 1920,
85,t9 Jaargang N*. 2582.
voor de ZnidhollaDd§elie en üBeenwselie Eilanden*
Eerste Blad.
Antirevolutionair
Org&am
IN HOC SIGNO VïNCES
T. Gk Z1EXHOSST
Oe Vrouw !n de Kies
vereeniging*
0£i UITKIJK.
INGEZONDEN MEOEOEEUNBEN.
Horlogemaker, 23 Boschlaan 23, R'dam.
Ein verzuim
dat hersteld meet worden*
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie be temd, Advertentiën en verdere
Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers
ÖP
Haast U!
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND b| vooruitbetaling f 5.50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 15 Cent per regel, RECLAMES 30 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 Cent per regel.
DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 75 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die z| beslaan.
Advertentiën worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
Is de kiesvereanigmg alleen voor
mannen, of ook voor vrouwen En zoo
ja voor vrouwen, hoe oud moeten ze
dan zijn En moeten ze dan ook een
tributie betalen En ook mee stem
men over bestuursleden en over voor
stellen van *t centraal comité, van on
ze Prov. Secties, van onze plaatselijke
ikiesvereeniging uitgegaan? Ook in
verkiezingsdagen aan huisbezoek doen
Ook op onze Centrale Kiesv. de plaat
selijke afgevaardigde zijn die de kiesv.
vertegenwoordigt? Ook bestuurslid zijn
der plaatselijke kiesv.? Der centrale?
Der sectie voor Staten en Kamer Voor
't centraal comité te Amsterdam? In
één woordmag de vrouw lid der kiesv.
zijn en dus alle rechten ten volle ge
nieten, die de man heeft.
Let nu echter wel op, dat heel die
kwestie niet is van vandaag of giste
ren, maar al drie jaar oud is, en dus
al drie jaar te laat besproken wordt.
Want *t is toch zoo helder als glas, dat
toen de vrouw t recht kreeg, bij de
Grondwetsherziening in 1917, om raads
lid en statenlid en kamerlid te worden,
daarmee tevens, toen al. de vraag aan
de orde kwam. Wat rechten he ft die
c door de kiesv. uitverkoren vrouw, in
de kiesv.! Rechten had zij, verplichtin
gen evenzoo. Rechten had, zij in 1917
al, om als raadslid de plaats, kiesv.
financieel te steunen door een steun
penning aan t verkieziugsfonds, waar
uit de strijd om haar raadszetel werd
betaald. En een vurig democraat zal
zeggen, die finantieele steun aan de
verkiezingskas was haar plicht, méér
dan haar recht, vooral als zij een ge
goed burgeres was, die in de door den
strijd berooide strijdkas, best eens een
10 of 20 gulden kon storten Zij heeft
de eere gekregen van raadslid enz. en
dus moet ze de kiesv. finantieel ge
denken. Maar dat is nog niet 't voor
naamste! Er is iets van hoog ar waar
dij, n.l. de tedelijke hand tusschen kie
ners en gekozene, Het vrouwelijke raads
lid zit daar in de raadszaal niet voor
zich zelf, ze is gekozen door de antirev.
kiesv. op dat en dat Geraeenteprograin,
en langs de lijn van dat program
moet ze loopende punten heeft zij
onderteekend vóór zij raadslid werd
waarmee zij betoogde voor t heele
dorp. voor vriend en tegenstander, dat
zij 't met dat program, met die rich
ting van Gemeentehuishouding eens
was. Accoord! in den raad heeft zij
dat program der plaats, kiesv. te ver
dedigen en blijkt 't door de
discussies met hare tegenstanders of
met Burg. en Wethouders dat zij wa
ter in den wijn moest doen om toch
nog wat te redden van 't programpunt
alweer accoord maar
dan zal ze toch weer op de kiesv. te
recht moeten komen om te komen
vertellen, tvaarom, op welke gronden
zij van 't anti-rev. programpunt is
afgeweken en dat punt wat verdoezeld
en beduimeld uit den druk der dis
cussies is te voorschijn gekomen. Geef
rekenenschap van uw rentmeesterschap,
dat vraagt de anti-rev. kiesv. van elk
vrouwelijk raadslid door haar actie in
de raadzaal gebracht. En dat zal de
„rentmeesterea" zich te midden van de
kiesv. te verantwoorden hebben.Neen!
niet maar op een briefje, op een velletje
postpapier, over de post aan denvoorz
gezonden, om 't in de kiesv. voor te
lezen neen, ze moet zelf ko
men en zich mondeling verantwoorden
en verdedigen, dan kan er met haar
gedebateerd worden, vragen gesteld,
waarom ze zus en zoo in den raad
gesproken en gestemd heeft.
Alzoo eischt t onze Democratie, onze
partij beginselen, ons partijleven.
Derhalve, in 1917 al toen de vrouw
raadslid kon worden, of statenlid of
kamerlid, kwam de kwestie,De vrouw
in de Kiesv.1' al door de kieren van
de deur kijken, omdat zij door de kiesv.
werd gecandideerd, omdat zij 't program
der kiesv. moest teekenen. omdat zij
de strijdkas finantieel mocht en kon
steunen, omdat zij aan de kiesv. ver
antwoording heeft te doen van haar
politieke actie in den raad, in Staten
en Kamer. En al die zaken konden niet
regelmatig functioneeren, als de vrouw
buiten de kiesv. bleef. Ze behoorde er
toen in'1917 reeds te zijn en wilde zij
niet of kon ze niet, dan zou elke kiesv.
zich wal tienmaal bedenken, eer ze
zoo'n vrouw als candidaat koos.
Nu zegge men nietmaar de anti
rev. partij brengt geen vrouwen in den
raad!* dus behoeft een vrouw zich ook
niet te komen verantwoorden, en blijft
ze dus buiten de kiesvereeniging.
'tls waar. Voorzoover wij weten zit
er nog nergens een vi ouwelijk antirev,
raadslid, of Statenlid of Kamerlid; al
leen de S. D. A. P. heeft Suze 'Groe-
neweg in de Kamer, en alle partijen,
op de rechterzijde na hebben er in Ra
den en Staten. Maar 't komt
Dat houdt de Ant. partij niet tegen
Dat zit in de lucht, of ge 't goed dan
afkeurt, protesteert of er u bij neer
legt
En als dus al in 1917 de Antirev.
partij naar de Wet 't Recht had om
vrouwen te kiezen, en die vrouwen in
de kiesv. hadden moeten komen, dan
was in dat jaar de kwestie
naar voren gekomenmaar nu in 1920
komt ze beslist vooraan, want het Agen
dum voor onze komende Deputaten
vergadering op 13 April te Utrecht ia
Tivoli vraagt daar een beslissing over
de vraag:
Moet het in de Grondwet vastge
legde passieve Vrouwenkiesrecht door
de A. R. partij worden aanvaard in
dien zin, dat candidaatstelllng van
vrouwen op de, door de bij 'tContr.
Comité aangesloten kiesv. ingediende
candidatenlijsten, voortaan geoorloofd
moet worden geacht.
Ziedaar dus! Op 13 April a.s zal onze
partij officieel beslissen (en wij voor
spellen aanneming van 't voorstel Red.)
of er vrouwen op de lijsten mogen En
dit zoo zijnde, zien we niet in hoe men
ooit de vrouw uit de kiesvereeniging
houdt. In 1917 was 't voor onze partij
nog een theoretische kwestie, want op
onze Candidatenlijsten stonden geen
vrouwen, en hadden dus alszoodanig
met onze Kiesv. niets te maken; maar
ons Centraal Comitee te Amsterdam
zet 't als punt van practische politiek
op het Agendum. En komen in de toekomst
op onze a> tirev. lijst ook vrouwen voor
den Raad b-v. dan zullen ze in de Kiesv.
als Raadslid moeten verschijnen. Maar
dan nog één stapje: De vrouw als ge-
woon lid; en dan hebben we de zaak
voor elkaar.
De vrouw in de Kiesvereeniging. In
1917 had 't al bepraat kunnen worden
omdat de vrouw op onze lijst kon ko
men door de Wet. In 1920 moeten we
't bespreken .omdat onze partij de
vrouw Op de lijst zetten zal En daar
mee doet de vrouw vanzdf haar in
trede in de Kiesv. als afgevaardigde
naar de Raadszaal en moet se in de
kiesv. afleggen belijdenis vau haar po
litiek geloof.
En is ze er eenmaal in als afgevaar
digde naar den Raad, dan krijgt
neen dan eischt ze vanzelf 't lid-
rnaatshap tereoht opnog sterker
dat moet ze lid zijn, anders wordt ze niet
gecandideerd want elke ordelijke
kiesv. caudideert nooit man of vrouw
als ze geen lid zijn.
Da vrouw lid der kiesvereeniging.
Het komt. Zeker en gewis, 't Is er
sporadisch, hier en daar.
Kunt ge da reganzwangere volk be
letten haarwater te gieten op da velden
Wat gebeurt daar
Is er in Duitschland een monarchistische
staatsgreep gepleegd, en zal de een of andere
Hohenzollern weer op den troon verschijnen
Vast staat, dat van Nov. '18 af duizenden
Duitsshers afkeerig zijn geweest van de
Republiek en zich slechts erin hebben ge
schikt omdat 't nu eenmaal niet anders scheen
te kunnen. En daarbij, ook weer natuurlek,
vielen de vruchten der regeeringscoalltie,
die er tusschen Socialisten, Roomschkatho-
lieken en Democraten, gesloten was, niet
mee. En weer natuurlijk, konden de vruchten
van zoo'n coalitie niet meevallen, omdat de
welvaart van een Land niet in de eerste
plaats in verband staat met een Regeerings-
college, maar wel met de voorwaarden en
verhoudingen, die zoo'n college moest aan
vaarden en verder ontwikkelen. Duitschland
was stuk geslagen, zucht onder ijselijke
schulden, ervaart in alles de gruwelijke ge
volgen van den verloren strijd, is sociaal
uitgehold, is schromelijk verdeeld in elkaar
bekampende partijen en personen, overal
gloeit vuur onder den warmen asch. Men
geeit bij de armoede elkaar de schuld, ter
wijl de liefde en saamhoorigheid de ach
terdeur is uitgerend.
Onder zulke bezwarende omstandigheden
is 't geen wonder, dat er in aller harten
opstand is, en de een noemt al beter of
slechter middel tot herstel dan de ander.
Geen wonder, dat er staatsgrepen komen.
Ons dunkt, met de geschiedenis der Volken
achter ons, dat er nog meerdere zullen voigen.
Het evenwicht is in Duitschland verbroken
en de evenaar slaat schuin, en er zal nog
heel wat water door den Rijn moeien stroo
men, eer de naald stillekens in 't huisje der
weegschaal staat.
Dat is juist 't kenwerk ecner Revolutie,
ze duurt jaren eer ze uitbreekt en baart ai
dien tijd onrust, èa is ze uitgebroken, dan
duurt de onrust nogmaals jaren voort- Geen
beter weg, dan zijn Staatkunde te bouwen
op den wil van den Souvereinen God. Waar
Z(a ordinantiën opgevolgd worden, daar is
binneniandache rust en orde, want H| is
een God des Vredes en wil in den weg van
volbrenging Zijner geboden, den Volken
vrede geven voor tijd en eeuwigheid. Duitsch
land moet z|n God berzoeken.
sp3sverteerlng, zenuwcrisissen, hoefdpSnen,
groote zwakte, duizelingen, hartkloppingen.
Ik had velerlei middelen genomen zonder
succes te verkrijgen. BIJ het zien van de
publicaties der genezingen met de Pink Pil
len verkregen, heb ik besloten ze ook te
nemen. Zij hebben mg onmiddelijk veel
goed gedaan. Na de kuur eenigen tijd te
hebben voortgezet, ben ik genezen en sedert
l|dt ik in het geheel niet meer."
De Pink Pillen hebben een kracht die hen
alleen eigen is: zij geven bloed met iedere
pil. En men weet dat bloed het laven, de
kracht en de opgewektheid is, zelfs voor
meer bejaarde menschen. Het is het gezonde
uiterlijk, het goede humeur, de geregelnta-
tigheid der functieën van alle organenHet
is het volmaakte evenwicht.
De Pink Pillen zfjn onovertroffen tegen
bloedarmoede, bleekzucht, algemeene zwakte,
maagpijnen, scheele hoofdpijnen, zenuwpij
nen verschietende pijnen, neurasthenie, ze
nuwuitputting.
De Pink Pillen worden verkocht h f 1,75
de doos en f 9 de zes doozen, franco, in
het Hoofddepot: Nassaukade,314, te Amster
dam en bij verschillende apothekers en dro
gisten.
Nadruk verboden
Oude herinneringen komen bij me op.
„Men" zegt en ook onder ons z|n er
enkelen, die het zeggen dat „de vrouw"
moet worden mobiel gemaakt voor het
publieke en politieke leven.
Dat ze met haar tijd niet meeging.
En dien achterstand nu inhalen moet.
Het is, goed beschouwd, niet erg vleiend
voor onze christenvrouwen, ais men net doet
alsof zij nu voor 't eerst recht warm moeten
worden gemaakt voor de zaak van Gods
Koningkrijb, ook op publiek en politiek
terrein.
Wat denkt men toch wel van haar
Misschien hebben sommige, ik hoop veie
mijne lezers en lezeressen in de Jongste af
leveringen van het maandschrift „Christelijk
Vrouwenleven" gelezen wat daar gezegd
werd over 't leven eener Arabische Moha-
medaansche vrouw.
Opgesloten in 't binnenste van des haren.
De wereld nooit anders aanschouwende
dan achter haar dichten sluier en met die
wereld nooit in eenige aanraking komende.
Voort- regeteerend als een kamerplant.
Nooit sprekend nog denkend over hoogere
dingen des levens; geen andere conversatie
hebbend dan de klespraatjcs met andere
harer-bewoonsters, geheel opgaande in en zich
overgevend aan het leven met z$n geneug
ten en verdichtdijkheden, pretjes en ruziet
jes in dat enge „kleine" kringetje.
Aan die vrouwen moet ik soms denken.
En ik vraag mij dan af, of men onze
vrouwen eigenlijk geen zware beieediging
aandoet, door het voor te stellen, als of zij
tot pogtoe, ook, tenminste wat haar verstan
delijke ontwikkeling en haar geestelijk leven
betreft, In zulk een afzondering hebben
30 cent per regel.
Mooie KLOKJES met WEKKER f 5,50. WEKKERS f 4,25.
Alles prima KOPERWERK. Bijzondere gelegenheid.
Misschien Is er ten uwent eea zieke die
aan bloedarmoede of algemeene verzwakking
lijdt en bij wien men de Pink Pillen nog
niet geprobeerdj heeft. Herstel dat verzuim
spoedig en dat zal de beste gevolgen heb
ben. Uw zieke sleept zich voort en toch
zou werkelijk het leven heel wat aangena
mer voor hem kunnen zijn. Ziet eens, ter
voorlichting van uwe overtuiging, hoe alles
voor onze zieke van heden ten goede is
gekeerd van af den dag waarop zij de Pink
Pillen genomen heeft.
Mevrouw Johanna Hartman, weduwe J C
van Eeien, 63 jaren oud, wonende te Ittersum
b| Zwolle (Overijssel), schrift ons:
„Ik heb lange jaren aan hevige bloedar
moede geleden. Mf n leven werd zeer pgnHjk
gemaakt door allerlej kwalen, als moelel|ke
doorgebracht, zoodat ze nu eens uit den
kelder, waar ze vermuften, in 't volle zon
nelicht moeten worden gehaald.
Wat kent men „onze vrouwen" weinig 1
Doch laat het nu levend geslacht maar
voor zichzelf spreken, als het dit noodig
acht.
Ik dacht zoo aan het vroegere.
Toen lang nog niet alle mannen het huis
recht hadden. Toen er van vrouwenstemrecht
niet werd gerept. Toen voor velen nog de
stemregel gold. „De heeren moeten 't maar
weten I" even verkeerd als de tegenwoor
dige: Wy weten het en ais de heeren er
niet naar handelen, dan schoppen wij je om
met Troelatra te spreken van hun zetel
af".
'k Heb het over de gestorvenen.
Over een geslacht van vrouwen, dat reeds
is heengegaan, doch waaraan het tegen
woordige met grootsn eerbied moge geden
ken en ik roep enkele van die figuren
zooals ik je gekend heb, in m|u herinnering
terrug.
„Zfwas de vrouw van een „schoolmees
ter".
En had uiteraard een sober leven,
„Men" wilde weieens zeggen, dat zij
„bensden haar stand" getrouwd was en in
zooverre dit beteeken de, dat zij meer aard-
sche zorgen had en krapper, inkomen, dan
haar mama en haar zusters was dit waar.
Vroeg reeds kwam vrouw Zorg in de
echtelijke woning en zij heeft er een plaats
gehad, zoolang het echtelijk saamleven duurde
en zelfs daarna, toen „meester gestorven
was, toog ze mee naar 't weduwlijke ver
blijf.
Maar „zfj" wou van geen „stand" weten.
En eenmaal sneed ze elke zinspeling daarop
af, toen ze 'n heer met heiiige scherpte
antwoordde, dageljjksch God te danken, dat
haar 'n man gegeven had, die —zondaar
als wjj allen door genade méér mocht
doen voor Gods Koniagkrijk, dan menigeen,
die ver boyen hen stond in „stand".
En 'n anderen heer, toen iemand in haar
tegenwoordigheid, wat hinderlijk deed uit
komen, dat hij rijkelijk met aardsche goederen
gezegend was, antwoordde zij, dat voorzoover
zij wist, het kohier van den Hoofdelijken
Omslag hier op aarde achterbleef, als dt
mensch opgeroepen werd, om voor den
hemeischen Rechter te verschijnen.
Die vrouw heeft daar ter plaatse de anti
revolutionaire kiesvereeniging opgericht, al
staat dit nergens in eenig notulenboek be
schreven.
Ik weet het van baar man.
't Was in de tachtiger jaren, toen we na
lange jaren aan een hoogea census gebon-
te zijn geweest, bij de Grondwetsherziening
van den „oudeu Heemskerk" tegelijk een
kiesrechtsuitbreiding kregen waardoor ook
de kleine middenstand voortaan ter stembus
zou gaan.
'n Heel andere tijd dan thans.
Wij, ais antirevolutionairen, hadden slechts
hier en daar een kiesvereeniging: op de
meeste dorpen was er nog geen te viaden,
men had er een in de hoofdplaats van het
district en van daaruit werd dan de actie
in de verschillende plaatsen geleid.
Och, zoo'n klein hoopsken kiezers was t«
overzien.
't Was nog in den tijd toen er Kamerleden
met zooveel honderd stemmen gekozen wer
den. 1
Maar toen kwam dan die uitbreiding.
En bracht overal nieuw leven.
Alom werden kiesverenigingen opgericht.
En toen is het die vrouw geweest die net
zoolang haar man heef! aangepord tot hfj d«
broeders aaamriep en voorzitter-leider werd
der nieuwe organisatie.
Hij was de cenige die dat kón.
Thans is er de toestand heel anders, dank
zij de 30-jarige werkzaamheid van den
„ouden meester", maar toen kwamen al
zulke zaken voor zyn rekening.
Dominee was er te oud voor.
„Daarom moet jij het deen man", zei z'n
vrouw. Andeis loopt het hier niet goed I Ja,
je hebt veel tc doen, te veelIk weet
hetmaar ik heb er geen vrede mee,
als hier een kiesvereeniging móét zijn en
door jouw schuld komt ze er niet
Die vrouw ias eiken dag „de Standaard".
Anders had ze zoo niet gesproken
't Beeld ecner andere kwam bij me op.
„Zij" was gewoon 'n vrouw uit het volk,
getrouwd met een winkelier en man, noch
yrouw lazen hier „de Standaard", hoewel ze
het van harte met de richting van „Kuipers
krant" eens waren.
Maar ze iazea niet zoo vlot.
Hij had nog geen vijf, zy ruim vier jaar
schoolgegaan.
Aan een kerkelijk weekblad hadden zij
lectuur genoeg en ddhrdoor men scheidde
in dien tijd nog zoo nauw niet kwamen
ze ook in aanraking met de politiek.
Maar deze vrouw had kinderen.
En er was ter plaatse een Christelijke
Schooldie echter met de 'grootste zor
gen te kampen had. En nu had deze vrouw
van de gansche politieke beweging dit be
grepen, dat in den weg der middelen de
toekomst van die school, voor welke eiken
dag haar gebed opging, in de stembus
school.
Als 't 'nu stemtijd werd
Dan was z| in stille aclle.
Vriendelijke, hulpvaardige vrouw, die ze
was, had ze tal van kennissen en mocht
elk haat lij den.
't Huishouden moest dan maar eens iets
minder
't Was voor de goede zaak
Dan liep ze zoo, heel gewoon, hier en
daar es binnen, waar een zwakke of trage
broeder woonde en maakte een praatje met
de vrouw.
Over de kinderen, over het werk s
„En je man gaat ook slemmen
