Woensdag 10 Maart 1020.
Antirevolutionair
35** Jaargang N*.2579.
Orgaan
voor de Zuidhollandsclie en Keeawsche Eilanden®
IN HOC SIGNO VINCES
Socialisatie als fopspeen.
INGEZONDEN
W. BOEKHOVEN fk Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Deze Courant verschflnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent by vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDUK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENT1ÊN 15 Cent per regel, RECLAMES 30 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 75 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan,
Advertentiën worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
Het begint al wat te zakken, maar
wat heeft men in 't laatste jaar toch
van zekere zijde gedweept met socia
lisatie. En zonder dat men zelf wist,
wat nu toch eigenlijk met dat woord
bedoeld werd.
De S. D. A, P. is opgevoed in 't
geloof aan een toekomstigen heilstaat.
Er was, zoo begonnen in den vroegeren
tijd alle socialistische propaganda-
hlaadjes, weelde der grootkapitalisten,
geldmakerij, uiterlijke overbeschaving,
die in meetkunstige vermeerdering, da-
gelijks toenam. Welke gewrochten van
vernuft de menschelijke geest ook uit
dacht, om den menschelijken arbeid te
vervangen door mechanischen of ma
chinalen, nog steeds werden uitvindin
gen gedaan, die de wereld der indus-
strie in verrukking brachten. De pro-
duceerende kracht der Menschheid ver
menigvuldigde zich hoe langs hoe meer
en met haar steeg de rijkdom der vol
keren. Het tijdstip naderde, waarop
bij exploitatie van alle doode arbeids
kracht en van de schatten die de aarde
nog herbergt, de dagelijksche arbeids
tijd der burgers tot enkele uren beperkt
zou worden en in alle redelijke be
hoeften ruimschoots zou zijn voorzien.
Maar al nadert zoo'n toestand, toch
blijft 't misere, omdat de rijke zijn hart
verliest, zijn moraliteit of zedelijkheid,
zijn menschelijkheidin de weelde, door
zijn overdadig genot, dóór zijn onop
houdelijk gegrabbel naar meer winst,
naar merr macht. De arme, aangewe
zen om te leven van het produkt zij
ner handen, is of een schakel gewor
den in den geestdoodenden keten der
grootindustrie of loopt rond in werke
loosheid, terwijl zijn vrouw en kinde-
en een dun stuk brood voor hem ver
dienen, óf hongert op het veld waar
de grondeigendom zich opstapeltin han
den van uitwonende kapitalisten, die
in den vorm van pacht den jammer
der boeren en arbeiders naar zich toe-
strijken. En tusschen die beide polen
der maatschappij d. i. tusschen den
kapitalist en den loonarbeider krioelt
in bonte verwarring en zenuwachtigen
haast de zinkende Middenstand, waar
over donkere wolken van kommer druk
kend neerhangen,
Zoo was de ondtijdsche propaganda
een dertig jaar geleden. Zóó schreef
men in socialistische blaadjes en bro
chures toen de wereld er nog
anders uitzag dan thans Toen maakte
de S D. A.P. ook krachtihe propaganda
voor Staatssocialisme en Gemeentelijk
socialisme. Maar men voegde er bij,
dat dit Staatssocialisme en Gemeente
lijk Socialisme nog belangena geen
heilstaat zou geven j 't was geen So
ciaaldemocratie wat er door btaat en
Gemeente gebeurdewant die Staats
mijnen, en Staatssporen, en Staats-
posterijen, en Staatstelegrafie en Staats
onderwijs, en Staatsmuseums en Staats-
munitiemagazijnen, en Provinciale we
gen en Gemeentelijke gasfabrieken en
tramnetten en veren en ponten en mark
ten en weegbanken koezeer ze
reeds aan 't particulier bezit, aan 't
Kapitaal ontfutseld waren en dit geen
cent winst er meer van trok
toch was 't niet de arbeider, niet de
sociaal democratische gemeenschap, die
de eigenaar was.
Staatsexploitatie, Provinciale exploi
tatie, Gemeenteexploitatie is gewone
Bourgeois exploitatie en staan onder
toezicht en invloed en onder de wet
ten dor Bourgeoisieheerschappij, die
een zusje is van de kapitalistische
productiewijze.
Staatsexploitatie wordt in 2e en le
Kamer nog door Bourgeois-kamerleden
en de Bourgeois ministers en een Bour
geois Koningin met een Bourgeois-Raad
van State enz. enz. bedisseld, gecon
troleerd, besnoeid, óf uitgebreid ten
voordeele van sommigen. En zoo is 't
met die Provincie- èn Gemeenteexpioi-
tatie ook. Al waren alle Raadsleden
van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag,
Utrecht enz. sociaal democraten en
al wilden zij allen alles exploi
toeren ten behoeve der Gemeente,
het zou ni ts baten, want daar in de
Residentie zitten nog een aantal Bour-
geois-wetgevers en idem ambtenaren,
die de wetten maken, en die zou
den, als ze de exploitatie der Gemeen
te niet geheel afketsen toch stren
ge kapitalistische eischen stellen, ver
ordeningen maken voor Winst, en mis
schien zuinige loonen geven en kren-
terigen aanvoer van fabrikaat en
machinerieën bevorderen, en nog zij
paadjes openhouden voor 't particulier
bedrijf.
En daarom! Staats- en Provincie-
en Gemeenteexploitatie is belangena
geen Socialisme. Dan moet door 't Kies
recht de Ministertafel rood wordende
ambtenaren allemaal rood; de wetten
roodde Grondwet rood en de Konink
lijke Besluiten (als de Koningin bleef
rood
Voor Staatsexploitatie eooals ze nu
is, behoeft niets in den Staat te ver
anderen maar ooi Staatsexploitatie te
maken tot iets sociaaldemocratischbe
stuurd en beheerd en geleid door de
Hooden, dan moet de Staat heel en
al omgevormd worden En dat kan door
kiesrecht! Door Revolutie! Door Anar
chistische stakingen enz.
De S.D.A.P. weet zeer goed dat er
in de laatste 30 jaar zeer veel verbe
terd is ten goede van den werkman.
Waarlijk, we behoeven niet op te noe
men de sociale Wetten die den arbeids
dag inkrompen, die vrouwen en kinder
arbeid verboden onder zekerejomstandig-
heden werken, de Woningwettenjen Ge
zondheidswet en Hinder- en Veilig
heidswet, het Arbeidscontract, Zondags
rust, fabrieksinspecteurs en inspectri
ces enz. Waarlijk, we behoeven niette
praten over de macht der Vakorganisa
ties, 't georganiseerd overleg. Loonra-
den, Personeelraden, collectieve kon
trakten enz. enz.
En omdat het sinds 30 jaar zoo
reusachtig is veranderd en er van el
lende van het proletariaat en voorspel
de diepere inzinking der werknemers
totaal geen sprake meer is, en omdat
de Socialisten den klassenstrijd hoe
langs zoo meer in praktijk loslaten,
(denk maar om de contracten die juist
den klassenstrijd beteugelen!), en om
dat de vooraanstaande leiders ook wel
zien dat het tegenwoordig al aardig
goed gaat en de Bourgeois ook voor
uit wil en vooruit drijft, daarom is de
Sociaal Democratische partij bezig om
een reformistische partij te worden.
(We laten Troelstra's greep naar de
Staatsmacht in November 1918 nu
eens totaal voor zijn eigen rekening),
Maar gezien de leiders zooals ze zich
in Kamers, Staten en Gemeenten open
baren, zijnde gewoon democratisch*
niets meer, niets minder, en probeeren
alleen door »hooger bod* propaganda
te maken voor hun partij.
Was dan ook Wijnkoop niet opge
staan om de S.D.A.P, eens flink wakker
te schudden en ze aan haar oude plunje
te herinneren uit de dagen van Domela
Nieuwenhuis, gewis en zeker, de S.D.
A.P. was zoo mak geworden als een
lam, aanvaardend allerlei betrekkin-
genen haantjes en ambten als Wet
houders, als Burgemeesters, als School
opzieners, als Commissielid, als Com
missaris, alsbaantjes met
geld en eere, waarbij ze zich lekker
gevoelen.
Maar nn staat Wijnkoop ze te ter
gen Ze uit te dagenZe te herinneren
aan hun socialistische propaganda Van
jaren herEn die wasSociaal Demo
eratische eischen op Sociaal gebied.
Nu wordt de S.D.A.P wakker! Ze
vreest Wijnkoop en zijn invloed.
En nu komt ze met de leus: Socia
lisatie! De fabriek, het land, de sche
pen, sporen de mijnen am den staat
plus aan den arbeider plus aan den
consument, plus aan den fabrikant of
zijn ingenieurs.
Maar dat is een fopspeen. Net zooals
de Heilstaat er een is
Een partij, als de S.D.A.P. die al
jaren bezig is zich te vervormen tot een
radicale, gewoon vooruitstrevende par
tij, alléén met wat „hooger bod", gaat
zich zoomaar niet terugwerpen in een
oud vergeten verleden waarin men nog
over zoo'n Heilstaat illussies had.
Maar ze moet gedreven door de re
volutionaire propaganda van anderen,
van nu af aan, haar eigen mannetjes
de oude leuze voorhouden! Ze moet
haar volkje weer naar den Heilstaat
wijzen net zooals Wijnkoop doet! Eu
als overgang uit dezen Kapitalistischen
Staat naar den Heilstaat neemt ze 't
nu op voor Socialisatie
Wijnkoop wil den sprong door revo
lutie in ééns makenWeg, vandaag
nog het Kapitaal Leve nu de pro
letariërs
De S.D.A?. doet het anders nl. het
Kapitaal aan den Staat én den arbei
der én den consument én den eigenaar.
En gaat dat over een honderd jaar wat
schrikkelijk, wel nu! dan nog eens hon
derd jaar gewerkt om het Kapitaal aan
d m werkman te geven. Dan is er na
een paar eeuwen de Heilstaat-
Want een kind in de politiek weet
toch wel dat door revolutie inèêajaar
alles, ja alles kon omkeeren, denk om
Rusland. Maar wat langs den weg van
reformatie er legio jaren moeten ver-
loopen eor de grondslagen van Staat
en Maatschappij gansch opgebroken en
er nieuwe gelegd zijn, Baar gaan ge
slachten over heenDat eischt een
eeuw van nieuwe opvoedingEen
massale omzetting van levensbeginsel
en levenseischen
En Socialisatie eischt een eeuw levens!
d. w. z. Socialisatie als iets internatio
naals En daar gaat het om.
Ze is een wissel op verre, verre toe
komst En het huidige geslacht schiet
er niets mee op, doch de revolutionai
ren in de S.D.A.P. kunnen er mee zoet-
gehouden worden, nu Wijnkoop ze den
glans en schittering van het toekomstig
Paradijs nog eens voor oogen houdt.
De eens voorgespiegelde Heilstaat was
uit het oog verdwenenGeheel
De oorlogsweeën herinnerden er weer
aan.
Nu geeft men den proletariër ten
tweeden male oen aanlokkelijk toekomst
beeld van komend wereldgeluk, van
socialen wereldvrede, van economische
wereldorde, van zegenrijke massa-pro
ductie en broederlijke samenwerking op
alle vastlanden en op alle zeeen.
Maar maar maar
wij zullen het niet beleven, noch onze
kinderen en kindskinderen.
V Waar onze belastingpenningen blijven.
We knippen 't volgende uit de N.R.C. van
6 Maart 1920 Ochbl. B.
't Is schandelijk.
Wij lezen in het Hbld.:
Onder bovenstaand opschrift ontvingen wQ
van betrouwbare zQde een schrijven, waarin
een zaak behandeld wordt, belangrflk genoeg
om ons er enstig mee bezig te houden. Wij
hebben dit dan ook gedaan, zooals men ver
der zien zal.
Maar eerst het schrijven.
Iedereen zal zich nog herinneren de ont
hullingen over de gsldwegsmytery by ver
schillende crisisbureaux. Dezer dagen lazen
we in het orgaan van den bond van Neder-
landsche Belastingsbetalers, dat wat voorge
vallen is bij de bovengenoemde bureaux, zich
thans herhaalt by de Raden van Arbeid. Toen
ons dan ook ter oore kwam, dat naar aan
leiding van een klacht van een ambtenaar
een onderzoek is bgesteld op last van den
minister door den verzekeringsraad te Arn
hem, waarvan voorzitter is jhr. mr. P. J. A. A.
M. van Nispen tot Sevenaer, naar omstan
digheden waaronder een pand is aangekocht
voor een van de Raden van Arbeid en wel
te Tiel, hebben we ons met dien ambtenaar
in verbinding gesteld. Deze ambtenaar deelt
ons mede, dat In 't voorjaar van 1919 aan
den In Tiel woonachtigen agent van de Rijks
verzekeringsbank was opgedragen, naar een
pand om te zien voor den aldaar te vestigen
Raad van Arbeid, daar er nog geen voorzit
ter was benoemd. Toen dan eenigen tijd
later mr. S. Rink werd benoemd tot voorzit
ter van dien Rsad, werd hem door bovenge-
noemden agent mededeeld, dat een pand met
grooten tuin, alleszins (zonder vertimmering)
voor het doel geschikt en 1 Nov. 1919 te
aanvaarden, voor f 17,000 verkrijgbaar was.
De heer Rink stelde zich met den eigenaar
in verbinding, met het resultaat, dat Woens
dag 28 Mei, dus den dag voor Hemelvaarts
dag, een koopcontract werd opgemaakt, waar
in stond dat behoudens goedkeuring van
hoogerhand, het huis was verkocht. Dus de
Staat zou eigenaar worden van het pand,
van welks grooten tuin aangrenzende eige
naren gaarne voor hoogen pr83 gedeelten
hadden gekocht. Wat gebeurde echter Den
dag na Hemelvaartsdag zegt de heer Rink
tot den eigenaar, dat „de heeren van den
koop hebben afgezien en het contract dus
verscheurd kon worden en de daad by het
woord voegende, verscheurde hy dit voor de
oogen van den verkoopcr. Ook is den heer
Rink nog aangeboden een zeer groot paud,
met 12 kamets voor f 40000, maar dat was
yolgens Z.Ed. te klein en een zoo exorbitant
hoogen prys zou door den Staat nooit wor
den besteed.
(Voor dit gebouw was echter in 't voor
jaar 1918 reeds f 26,000 geboden.)
Wat nu gebeurt, grenst by na aan het oa-
geloofl|ke; de heer Rink verkoopt z|n eigen
huis aan den Staat voor f 40,000, terwijl het
veel kleiner is dan bovengenoemde twee pan
den en het in 1917 door hem voor f 8500 is
aangekocht. Het huis is totaal ongeschikt,
moei geheel worden verbouwd, terwijl de
Raad van Arbeid zoolang elders is onderge
bracht; de verbouwing is van dien aard, dat
o.m. zich twee groote ramen bevinden op
pl.m. 10 c.M. van een hoogen tuinmuur en
komt daarby de.* Staat straks op pl.m. een ton.
Daarby blijft de heer Rink zelf in het huis
wonen en heeft hy centrale verwarming laten
aanbrengen. Comentaar dus overbodig.
Dat echter in deze tijden het nog mogeiyk
is dat een nieuw aangesteld ambtenaar zoo
met onze belastingpenningen kan omspringen
en dat een dusdanig ambtenaar niet terstond
geschorst is, is ons onbegrïpeiyk.
Merkwaardig is nog dat even na denver
koop van bovenbedoeld pand, de vader van
den heer Rink, mr. P. Rink, in de Tweede
Kamer by den Minister op bezuiniging aan
dringt, waarom de „Controleur" dan in een
artikel ook spottend zegt„pspa Rink Is een
wijs man, maar zoon Rink is een handig
man".
Wy hebben het bovenstaande niet willen
opnemen zonder nog eens goed te onderzoe
ken of het alles juist was. En daarby hebben
wy vrywel alles een bevestiging ontvangen
plus eeoige nieuwe byzonderheden.
Mr. P. Rink verkocht 15 Mei 1917 het thans
voor den Raad van Arbeid gekochte perceel
voor f 8500 aan zijn zoon mr. S. Rink. Deze
verkocht het op 23 juli 1919 aan den Staat
voor f 40,000 een bedrag waarop het is ge
taxeerd een taxatie die plaats had in op
dracht van het Bestuur der Ryksverzekerlngs-
bank; de taxateur wordt in de acte niet ver
meld. f 15,000 f 17,000 zou voor dit huls
thans een zeer goede prys zyn.
Het huis, van den metselaar Van der Kolk
waarover een voorloopig koopcontract was
opgemaakt was zeker beter en ruimer dan
het thans gekoehtedoor zyn grooten tuin
bood het alls gelenheid tot uitbreiding.
Het tweede genoemde perceel, het hotel
restaurant van W. te Louw, zou zeer geschikt
zyn geweest, al is het wat somber: daarvoor
werd f 35,000 gevraagd.
Nog een derde huis, zeker even groot en
minstens even geschikt als het gekochte, werd
eyencens als te klein geweigerd.
De verbouwing van het gekochte huis, duurt
nu reeds maanden en zal zeker verbazend
veel geld kosten,
inderdaad, wy weten nu waar een deel
van onze belastiagpenniugen blijven. De Ra
den van Arbeid hebben byna overal dnre
perceelen moeten koopen voor hunne kanto
ren. Maar dat zooveel te duur werd gekocht
en dat nog wel zbó, dat de voorzitter van
den Raad van dien duren koop de voordeelen
trok, dat zal toch, hopen wy wel eenig zyn.
Intusschen zal zonder twyfcl de Regeering,
nu zy ingelicht is, het hierbij niet laten.
door den Heer L, C- Buurvelt leeraar aan
de R. H. B. School te Middelharnis.
Oproep voor een Vereenlglng veer
Volksontwikkeling.
Het zy my vergund onderstaand schrijven
tot de bevolking van Flakkee te richten.
De Vryz.-Democratische Party te Middel
harnis heeft gemeend door een reeks van
volksvoordrachten aan de bevolking te
moeten toonen, wat zy onder dit punt van
haar gemeenteprogram verstond. Men heeft
gevraagd waarom dergeiyke lezingen van
een politieke party moesten uitgaan. Het
antwoord van de V. D. Party op die vraag
kan kort zyn. Het was om den verkeerden
indruk door sommigen in de verkiezings
dagen gewekt, weg te nemen. Thans be
schouwt de V. D. party te Middelharnis in
dezen haar plicht te hebben vervuld.
Het is dus niet als Vryz. Democraat dat
ik dezen oproep onderteeken. Integendeel,
voor bet behoud der volksvoordrachten is
het gewenscht, dat zy in de toekomst van
een neutrale organisatie uitgaan.
Oorspronkelijk had ik gedacht aan de
plaatseiyke afdeellng van de My. tot Nut van
't Algemeen. Bovendien Middelharnis zal
binnen niet onafzienbaren tqd een Openbare
Leeszaal en Bibliotheek ryker zyn en het
doen houden van volksvoordrachten door
een instelling als deze behoorde ook niet
tot het terrein der onmogelijkheden.
Om verschillende reddnen ben ik van
eerstgenoemd plan teruggekomen. Liefst ga
ik op de motieyen, die my hiertoe brachten,
niet inhet zy genoeg, dat ik dc bezwaren,
die ik daartegen boorde opperen, persoon
lijk niet volkomen aanvaard Maar voor het
welslagen van een belangryke zaak dient
men ook rekening te houden met de nei
gingen der bevolking. Wat de tweede door
my genoemde instelling betreft, komtj het
mjj voor, dat de eerste jaren zoodanige
uitgaven voor haar mee suilen brengen, dat
we van haar niet nogmaals onkosten ten
bate van volksvoordrachten mogen vergen.
Toch zyn dit wiet de voornaamste mo
tieven, die er mg toe brachten een oproep
te dosn voor een Verccniging van Volks
ontwikkeling. De bevolking vm Midöerhar-
nis en Sommelsdijk heeft door haar buiten
gewoon groote opkomst bewezen, dat er in
haar ook belangstelling is voor onderwerpen
op het gebied van wetenschap en kunst.
Ik heb vernomen, dat de lezingen zelfs
werden bezocht door personen van naburige
dorpen, Hier is, gezien de slechte verbin
dingen, byzondere reden voor erkentelijk
heid. Want ook zy hebben door hun aan
wezigheid de volksvoordrachten doen slagen.
De bevolking onzer omgeving heeft door
haar belangstelling zich zelf een kroon op
het hoofd geplaatst. Thans verdient zS, dat
er iets biyvends voor haar wordt gedaan.
Die groote belangstelling Iheeft my den
moed gegeven uiting te geven aan een plan,
waarmee ik reeds een gcruimen tjjd rond
geloopen heb. Het is tn|n hoop, neen, het
is mijn stellige verwachting, dat de Ver-
eenlging, die ik thans ga oprichten, slechts
de basis, de bodem zal zfja, waarop het
gebouw nog verr|zen moet.
En nu ga ik een groot woord gebruiken,
te groot voor onze omgeving. Wanneer ik
het woord „volksuniversiteit* uitspreek is
het dan ook minder om het doel, dan wei
om de richting aait te geven, welke wy uit
moeten.
Al doende hebben we geleerd. Wij hebben
gezien, dat we in onze lezingen voor som
migen te veel, voor andere weer te weinig
gaven. Een splitsing naar leeftyd, smaak
en aanleg zou my dus hoogst gewenscht
voorkomen. Dat er cursussen geopend kun
nen worden op alle gebied van kunst en
wetenschap, komt my niet onmogelijk voor.
Wanneer wj| eens in het bezit mochten
geraken van «en beteren tramdlenst en we
konden van uit Middelharnis 's avonds nog
