Zaterdag 14 Februari 1920
34st* Jaargang N*. 2572
voor de Znidhollandirhe en Keeawüehe Eilanden
Eerste Blad.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
Marken es Franken
Het konflikt in 't Trans-
portbedrijf
INGEZONDEN MEDEOEELINBEN.
T- '<3k
Horlogamakar, 23 Boschlaan 23,
Wisselkantoor „TEBEURS"
er dek innuk.
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers
Haast U!
Deze Courant verschqnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling,
BUITENLAND bq vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
W. BOEKHOVEN Zonen,
SOMMËLSD1JK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel,
BOEKAANKONDIGING 5 Cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zq beslaan.
Advertentiën worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIjDAGMORGFN 10 UUR.
i
Iu Rotterdam en Amsterdam staan
hoogstgewichtige dingen te worden af
gespeeld een stakiug in 't transport
bedrijf; een afsnijden van Nederlands
hartader; een tijdelijke stopzettingvan
aanvoer van allerlei levendsbenoodigd-
heden, cl oorvoerartikelen, grondstoffen,
t^a'io^heel bewerkte fabrikaten; een
"deivlr^lvan duizenden aan winsten,
maar ook aan loonen een kommervolle
tijd roor honderden gezinnen, hoe hoog
de uitkeering aan de stakers ook mogen
zijn; verdeeldheden en twisten onder
de werklieden zeivenklimmend en
opgezweept wantrouwen jegens elkaar,
en de werkgevers: drukking in den
Middenstand en verhooging van prij
zen van winkelwaar
Waar gaat 't om De Voorzitter
van den Loonraad, de spreekbuis der
Werkgeversorganisaties heeft zich uit
gelaten, dat er f 8 per dag kan gege
ven worden, maar dat ze niet gegeven
zullen worden, omdat bij afwenteling
dier hooge loonenomdat bij afweate
ling zelfs van dien éénen gulden meer,
't koopend publiek t slachtoffer wordt,
en er bij dezer tijden duurte geen enkele
reden is om de koopers i og meer geld
1 ttó den zak te grissen. De heer Nijgh,
voorzitter, plaatst zich dus niet opzijn
eigen werkgeverstandpunt, maar beziet
de loonsverhooging uit algemeen, nati
onaal oogpunt. De heer Nijgh beweert,
dat da loonen der transportarbeiders
aanmerkelijk hooger zijn, dan deze ar
beiders 't publiek wijsmaken en er geen
enkele reden in om ze te verhoogen,
al kan ook de Werkgeverskas't dragen.
De héér Nijgh beweert, dat 't hier geen
loonactie is, maar een machtskwestie
tusschen arbeiders en patroons, en hij
bereid is om als 't dan moet, den strijd
uit te strijden tot 't bitterste einde.
De heer Nijgh laat doorschemeren,
dat aan een politieke en geen econo
mische staking al de komende moeite
zal te wijten zijn, dat 't om de Regee
ring te doen is enz.
Maar hoe staan de arbeiders er daar
in Rotterdam en Amsterdam onder
Zeër verdeeld. De Christelijke organi
saties doen niet mee. De Sociaaldemo-
catische stemmingen over 't Stakings-
vraagstuk brachten een kleine meerder
heid óór de staking en met lood aan
de voeten gaan ze de staking tegen Maar
de Syndicalisten, de anarchistische groep
18 vol ambitie. Met groote, zeer groote
meerderheid besloten zij tot staking.
Jjm niet alleen tot transportstaking,
Viaar liefst een stilliggen van alle be-
qven* liefst wenschten zij een nati-
y2a S/ïfr8, een Toontje Solidair aller
ïlurS Wat eehter door de So-
mocraten ten zeerste wordt af-
Sakfn? will V6e! U7er' 011 terecht, de
staking willen locahseeren, beperken
wis1! 5 1 transportbedrijf Trou
wens! als alles moet gaan staken, zou
den de mtkeenngen tot nulreducee en;
zou de vijandschap tegen de stakings
manie in alle fhoeken van Nederland
oplaaien en dit zou nooit den werkman
en zijn gezin ten goede bunnen komen
en dus raden de Seciaal Demo
craten aan, (om bij een deel van't pu
bliek den steunpenning niet te verlie
zen) om niet en nergens een solidari-
teitsstabing wakker te roepen, die de
noodlottigite gevolgen zou hebben voor
de Transportarbeiders,
't Is dus een Syndicalistenstakingen
de Sociaaldemocraten volgen als
lammeren .zij, die de pretentie
maken de zelfbewuste arbeiders van
Nederland te zijn. Bang om de leiding
in eigen kring te verliezen, waarin veel
syndicalisten zitten, durven ze niet,
Neen! te zeggen, maar als slachtvee
naar 't abbattoir geleid, volgen ze
met 't koord om den hals, de leiding
der anarchisten.
Vreeselijk noodlot voor deze zelfbe-
wusten te meenen heerscber te
zijn in den Arbeid, en te zijn volge
lingen van de Anarchie; te moeten zijn
knechten en slaven van Wijnkoop en
consorten, Meenen te leiden, en geleid
te worden. Meenen de macht over 't
Kapitaal te kunnen ontplooien; boven
de Christ, organisatie te staan in krachts-
ontplooing, en te zien, hoe de gansche
stakingsk-iding ze ontglipt en zo slechts
slippedragers zijn van anarchistische
avonturiers.
Dat is juist de vloek, die rust op de
Sociaal Democratie Ze heeft geesten
opgeroepen al jaren en jaren her maar
is niet meer in staat, de begeerte, die
't volk heeft aangeraakt, te verzadigen,
't Volk is jaren opgeroepen ten strijde,
maar velen uit die opgeroepenen, koe
ren nu hun zwaard tegen de voorman
nen der 8. D, A. Pomdat deze soms
den moed hadden, in een vleug van
revisionisme, aan die oneindige be
geerten naar Materialisme, een Stop!
tot hiertoe en niet verder! toe te roe
pen Maar de Sijndicalisten hebben dat
woordje Halt! uit hun woordenboek
voor immer en altijd geschrapt en bij
hen is 't devies: Voorwaarts! Voor
waarts? Begeerte heeft ons aangegre
pen", en nu deinzen ze voor niets te
rug tarten de Overheden in Staat en
Gemeente ;Jtartenjde Werkgeverstarten
ze hun oude vrinden, de i>ociaaldemo
craten, en hebben de mokers klaar om
en Troelstra en de Overheid en 't Be
drijf te morzel te slaan. Wie wind zaaide,
heeft storm geoogst.
Wat nu
De Regeering schijnt niet in te wil
len grijpen. De Burgemeesters der zee
steden zwijgen als een mof. Uit de
Burgerij geen woord tot een bemidde
lings voorstel. Wat zit daar achter?
Wil men den worstelstrijd tusschen
transportmenschen en werkgevers laten
uitvechten, omdat men aan een over
winning dezer laatsten zeker gelooft?
Wil men de arbeiders daar zich gaarne
zien worgen in eigen geweven strop?
Wil men de stakingsbacil dooden door
zich als Regeering en publiek neutraal
te houden, omdat men aan de onmacht
der Syndicalisten en hun aanhang ge
looft; en er op hoopt? Wil men 't
Syndicalisme door onthouding van be
middeling, zich 't, hoofd te pletter la
ten loopen, dienend tot jarenlange waar
schuwing als in 1903 Weigert de Over
heid arbitrage om dan kruispalen te
kunnen timmeren voor Bouman, Snee
vliet en bondgenoote,,
't Is in elk geval een methode. Maar
is voorkomen niet beter dan genezen?
Is bemiddeling niet meer waard dan
vermorzeling van een der strijdende
groepen. En al twijfelen we er niet
aan, of onze Regeering weet, wat ze
wil; en kijkt met Argusoogen toe op
dat conflict, toch zon 't oogenblik van
ingrijpen wel eens te laat gekozen
kunnen zijn.
Laten we afwachten. Wij zien in
dezen strijd geen enkel lichtpunt voor
de Maatschappelijke ontwikkeling, noch
voordeel voor één der strijdende partijen.
Maar wel een conflict, dat, bij 't
toch al hopelooze leven dezer tijden,
den druk des volks verzwaart en de
toenadering vermoordt, die er tusschen
producent en consument beslist komen
moet.
Hulde aan de Chr. arbeiders organi
saties, die Neen! durfden zeggen, en
der staking met afschuw den rug heb
ben toegekeerd. Want een Christen
dweept nooit met staking, verzet er
zich tegen als tweesnijdend zwaard,
hoewel soms geoorloofd en plichtmatig
om des gewetenswille.
Maar te Rotterdam zeiden de Chris
telijke mannen volmondig „Neen! In
geen geval", maar werken, produceeren
en distribueeren om ons geheele volk
te helpen. En daarom een woord van
Huide aan deze mannen.
Moeilijke tijden gaan ook zij tegen.
Want „onderkruiper" te zijn, gaat daar
niet in Rotterdam, dat kost je dood aan
den walkant. Ze moeten dus tegen wil
en dank ook 't werk neerleggen. Én
waar zullen hun gezinnen dan van
leven? Wij kennen den stand der
strijdkassen niet. Maar doorwerken
dunkt ons ook gevaarlijk, al wil men
nog zoo graag.
Nochtanslaten we 't oog openhou
den, wat er te Rotterdam gebeurt. En
onze Christ, werklieden, als 't moet,
steunen met onze gaven.
Geen klassenstrijd, maar toenadering
eischt dezer Tijden ellende.
was fjverig en flink de eerste op 'twerk
cn de laatste er af hij metselde bij ma
nier van spreken heel wat meer, dan vijf
steenen op het vuur en had dus altQd volop
werk
Daarbij een zuinige vrouw,
En zoo was er dan een zeker welvaren
In 'de arbeiderswoning, dat men soms bij
een kleinen burger tevergeefs zoekt.
Maar toen kwam het ongeluk.
De man kreegeen erfenis.
En dat nog wel een erfenis, waar hij nooit
rekening mee gehouden had en tot voor zeer
korten rijd ook niet op had kunnen rekenen.
Door 't plotseling wegvallen van een tus-
schenstaanden erfgenaam, kwam echter de
erfenis aan hém.
Zulk een schat was 't nu niet.
Ongeveer vier duizend gulden.
Maar voor een man cn een vrouw, die
wél altQd goed hun brood hadden gewon
nen, maar nog nooit in hun woning honderd
gulden bq elkaar hadden gezien, was 't ge
woon iets ondenkbaars, dat dit alles van bén
was.
De schat werd hen ten verderve.
Ze hadden er zocal niet het beruchte Tro-
jaanschs paard, dan toch den mamonlstischea
sprinkhaan mee in huis gekregen, die niet
wijken zou tot het laatste grassprietje op
gegeten was.
Hun historie is gauw verhaald.
ZQ meenden dat er aan vier duizend gul
den geen opmaken was. Hun beenen konden
deze plotselinge weelde niet dragen, dit
werd gekocht en dat, een duurder woning
gehuurd, ze wenden zich aan pretjes, aan
snoeperij enz.; de man werd steeds trager
in den arbeid hij hóéfde het nu immers
niet meer tc doen, liep soms dagen lang
zonder werk.
25 cent per regel.
ïrn
Boschjeskerk)
Mooie KLOKJES met WEKKER f 6.50. WEKKERS f 4.25,
A lies prima KOPERWERK. Bijzondere gelegenheid.
(Ma,t da R'dam.
ALVORENS te KOOPEN of te VERKOOPEN.
Komt eerst onze LAATSTE en JUISTE no
teeringen zien.
Geldersche Kade 20, Rotterdam.
(Tegenover Plan C.) Telef. 3431
3SHF* Verzending door het geheele rijk.
Nadruk verbaden.
Schudden maar aan den hoogen boom
Dat is tegenwoordig veler bezigheid.
Dien boom meenen zij, zit vol, onbegrij
pelijk vol, en hos meer zQ schudden, hoe
meer er aan dien boom groeit.
't Is immers om er van te duizelen I
Ze hebben gehoord en gelezen, dat de in
komsten van den Staat in het voorgaande
jaar 105 millioen gulden meer bedroegen, dan
de raming was. Ze herinneren zich nog, hoe
nog geen tien jaar geleden uit den mond
van alle bedachtzame menschen een nood
kreet opging, omdat al onze uitgaven met
elkaar de 200 millioen dreigden te over-
schrQden, wat nog nooit gebeurd was, zoo
lang Nederland, „ons oude Nederland"
was
Eu dat is thans naar het hoofd geslagen.
Met zulke cijfers voor oogen, meenen ze,
dat bedachtzaamheid een ondeugd geworden
is.
Als de boom nu zóó vol is
Dan móét hij aanmerkelijk worden verlicht
door van zQn vruchten te plukken en van
zQn takken af te schudden, al wat maar mo
gelijk is.
Men weet, hoe 't anders gaat.
De overbelaste takken breken af, en aan
den boom wordt groote schade toegebracht.
Ik heb in mijn jeugd mQn vader het waar
schuwend voorbeeld hooren vertellen, van
een welgesteld arbeider.
Die h&d men in dien tijd.
Net zoo als tegenwoordig.
De man kende s|n vak door en door; h|
En zoo ging het snei bergafwaarts.
Vijf jaar later waren ze arm.
Want men kwam ia dien tijd met 4000
gulden nog heel wat langer toe dan tegen
woordig.
Toen móést noodgedwongen de oude sober
heid en werkzaamheid weer worden betracht
maar toen waren ze er afgewend, de betrek
kelijke weelde had zeer verslappend op hen
gewerkt en het werd tobben tot den einde
toe.
't Schijnt wel, alsof iets van de geestes
gesteldheid dezer belde menschen, thans een
groot deel van ons volk heeft aangegrepen ten
opzichte van de geldmiddelen des vader
lands.
Het kèn niet op, meent men.
Nog pas is in de Eerste Kamer met klem
van redenen aangedrongen op groote zuinig-
hei^ omdat het anders misloopen moet
maar wie hoort nu In onzen tQn nog naar
argumenten, met name als ze komen van de
zijde eener Kamer, die naar velen meenen
haar recht op bestaan allang heeft verbeurd.
Bovendien, die heeren daar zijn meest rijk.
En zijn dus natuurlijk bang, dat zij in de
zen öemocratischen lijd het eerst en het
meest zullen moeten bloeden.
Zoo wordt gedacht en gesproken.
En men gaat gemoedereerd voort.
Alleen als het leger en vloot betreft, dan
wordt er wat met het woord „zuinigheid"
geschermd, maar niet omdat men van die
deugd plotseling zulk een groot voorstander
geworden is, doch alleen uit anti-militaris
tische zeloterlj. Omdat men van meening is,
dat men vanzelf alle oorlog bannen kan van
zijn erf, ook al vliegt de geheele wereld in
oorlogsbrand, als men zich zooveel mogelijk
weerloos maakt.
De deugd der „zuinigheid"
Er was een tijd, de ouderen onder ons
herinneren het zich wel, dat juist wij 't ons
een eere rekenden, dat we bekend stonden,
een dubbeltje driemaal om te keeren.eerwe
het uitgaven voor de gemeente of het rQk,
Daar kwam veel vetanderlng in.
Wie dat nti nog volhouden zou, is zoo
wanhopig ouderwets, zoo onbruikbaar gierig
dat men met recht twijfel opperen mag, of
hij in de tegenwoordige maatschappij nog
wel op zijn plaats is.
Of iets k&n, mag niet gevraagd.
Men zegt eenvoudig: het móét.
En de millioenen, die er voor noodig zfla,
wel: die haalt men eenvoudig waar ze zitten.
Eu is die bron opgedroogd, geen nood I er
is raad
De drukpers is geduldig.
Rusland heeft het voorbeeld gegeven en
elders is het nagevolgd, men drukt ze bij
millioenen, biljetten van net zooveel roebels
of marken of kronen of guldens
als men er gelieft op te zetten en betk<
met dat lieve „geld". Men decreteert een
voudig, dat ledereen in 't binnenland die
papiertjes als betaling aannemen móét en de
zaak is immers gezond
Dat Is tegenwoordig veler wijsheid.
Zou het geen tijd worden, al ware het
slechts bq wijze van protest, dat wq, anti
revolutionairen, weer, werden de pleitbezor
gers eener gepaste, allernoodzakeiqksie zui
nigheid? Ook al zóó dan onze stem zqn,
die eens roependen in de woestqn
Vragend, naar hetgeen mogelijk is.
Net zoo min, als een publiek persoon, mag
toch ook een gemeente of staat leven boven
vermogen en kracht.
Straks bqv. korm de Onderwijswet.
En, ik moet het zeggen, al zou men mq
dan ook voor hopeloos ouderwetsch verslij
ten, ik ben niet zonder zorg.
Zeker, ik houd van goed onderwqs.
'n Levensbelang voor ons volk)
Maar ik ben niet van de leer, zooals door
velen zonder reserve verkondigd wordt, dat
men waar het ondérwqs geldt, no.it mig
vragen wat het kost, doch dat op dèt terrein
elke elsch behoort te worden ingewilligd,
wijl men voor zulk een groot doel nooit te
veel uitgeven kan.
Ik heb geleerd van tering naar nering.
En ons Christenvolk van voorheen stond
er ook voor bekend, dat het eenerzqds uit
eigen beurs veel voor het onderwijs over
had, maar anderzQds ook de deugd der zuinig
heid w>st te betrachten en soms met betrek-
keiqk kleine middelen, groote dingen wist
te doen.
En nu moet ieder dit goed verstaan.
WQ mogen en willen, voor het onderwqs
nooit schuil zqn. En wq behoeven ook, nu
er gelijkstelling komt, voor en met de school
niet zoo bekrompen tc leven als voorheen
wèl moest, toen er altqd zooveel tekort was.
Maar er zqn toch grenzen
Ik kreeg dezer dagen een brief van een
broeder, het doet er niet toe wA&r die
mQ aan het nadenken bracht.
HQ nam eigen gemeente ais voorbeeld.
Die had es een berekening gemaakt.
De cqferB er van geef ik nu niet, maar
voorzoover ik kon nagaan, was zqn bereke
ning wei juist.
Hq stelde het geval, dat elke groep op
zQn dorp een eigen school vraagt en, voor
zoover ze daarvoor kinderen genoeg heeft,
er een mulo van maakt, terwqi tevens de
belde grootste groepen een bewaarschool
stichten. Terwqi hQ voorts eens aannam.dat
de salarissen geregeld werden op de wjjze
ais de Unie van Chr. onderwqzers dit vraagt.
Wat kost dat? vroeg hQ toen.
En rekende uit: voor zijn dorp van een
1400 zielen zou dit jaarlQks komen op een
100 000 gulden. Of, rekent men op een 400
schoolgaande kinderen, voor elk kind een
250 gulden per jaar, alles door elkaar geno
men.
Nu weet Ik: dat is het uiterste.
Zoo zal 't schier nergens gaan.
Maar goed, ik laat heel wat Yailen en zeg
honderd gulden per kind dan roep ik
de anderen lot getuige, wat zij iu vroeger
tijd als kostende prijs per kind en per jaar
hebben gekend.
En alweerzoo hoeft, mag het nu niet.
Maar vermenigvuldig dien vroegeren kost-
prQs met die en ge biqft nog ver beneden
uw honderd I
En waar ik nu wat bang voor ben?
Als Btraks de nieuwe schoolwet in behan
deling komt, dat dan Rechts en Links, nu 't
gelijkstelling is, niet voor elkaar willen on
derdoen in liefde tot de schooi wat uit
stekend ia maar ook niet in gulheid, al
zou deze kwistigheid worden cn uitgaan
boven de draagkracht van ons volk.
„De draagkracht van ons volk"
Daar hebt ge weer zoo iets!
Ja, ik bén wanhopig ouderwetsch.
ik vergat alweer, dat dit een term en een
begrip is, waarmee men In onzen tfld heeft
afgerekend, dat onder het thans levend ge
slacht niet meer mag worden genoemd
Nu goed, ik doe het toch I
Ik k&n ook nog koppig zQn.
Gods Woord spreekt van kostenberekening
vóór den torenbouw cn dür wil ik me aan
houden. Mogen onze schoolmannen in hun
pers en onze vertegenwoordigers in de Ka
mer het óók doen, als straks de schoolwet
in behandeling komt. UITKIJK,
