Zaterdag 24 Januari 1920
voor de Znidhollandsclie en Zccnwiclic Eilanden,
849t" Jaargang N*. 2566
Antirevolutionair
m
Eerste Blad.
ÏN HOC SIGNO VINCES
De Antithese, ais politieke
leuze, dood?
OP DEN UITKIJK.
GEMENGD NIEUWS.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN,
i, G, KLE1NÖRST, 23 Gosehlaagi 23, Rotterdam.
Wij K00PEN en VERKOOPT
BUITENL. BANKBILJETTEN
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers
Willen we daarom onze oogen sluiten
voor 't veranderlijke en 't veranderde
in de poltiieke verhoudingen? Willen
we persé die politieke antithese nog
springlevend verklaren? Er ons nog,
bang om ze te verliezen, aan blijven
vastklemmen, ofschoon nog slechts een
stroowisch voor een zinkenden drenke
J. 6. KLEIHORST - Moptóör, GOttftSHlM - Bosclita 23 ROTTERDAM.
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent b(J vooruitbetaling.
BUITENLAND bg vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12'/» Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 Cent per regel.
DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zg beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRi|DAQMORGFN 10 UUR.
V I
Het is wel eigenaardig, dat de Vrijz.
Pers na de gedachtewisseling over Ma
rine en Oorlog, waarbij de rechtschen
door elkaar stemdensommigen voor,
sommigen tegen, maar in elk geval
niet homogeen waren, niet één lijn trok
ken, ommiddellijk weer de conclusie
trokken: De antithese, de politieke al
ibans, is gebleken, onwaar en valsch
zijn; bedriegend 't publiek en be
tonnend onoprecht voor de rechtsche
Kamerleden." Zulke besluiten zijn door
Links al 20 jaar gemaakt. Ge kunt
geen Jaargang der Linksche Pers op
slaan, of na een verwarde stemming
over Oorlog, Marine, Waterstaat, Finan-
tienna een verwarde debatterij en
een soms Babylonische spraakverwar
ring klinkt 't den daarop volgenden dag
in hun Courant: „Zie je nu de on
waarachtigheid der Leus! Democratie
tegen Conservatisme moet ze zijn."
't Was in 't voorjaar ook zoo bij de
diseussiën over de Subsidie aan Sport
op-Zondagmiddag na kerktijd. Ook zoo
bij de debatten over de 10000 gld. sub
sidie aan de Ned. Opera. Als ze maar
èên stemming zien, waarin de Chr.
Historischen (b.v. mr. Lohman) afwijkt
van zijn collega's; de Anlis zich split-
on de Roomschen de Anti's loslieten
i met de Chr. Hist, meegaan
onmiddeiijk klinkt 't luidruchtig op:
„de Antithese als politieke keuze is
dood, dat zie je tochZe hebben er
schik in als er zoo'n stemming is en
ze die wereldkundig kunnen maken. Ze
smullen er in.
Maar ze zwijgen als een mummie,
als in de Revolutiedagen van een zekere
Novembermaand de Rechterzijde in en
buiten de Kamer in den Naam van den
Souvereinen God troon en altaar en
vaderland en Staatsinstellingen met zoo
titanische of reusachtige kracht onder
stut, dat Nederlandsche Bolsjewieken
met Duitsch en Russisch bloedgeld 't
hoofd tegen zoo'n Christelijk phalanx
van Arbeiders, Vakorganisaties en Cen
trale Bonden, te pletter loopen. Dan is
wel de S. D. A. P'er Polak zoo eerlijk
om te getuigen, dat 't Chtistendom de
Revolutie den kop heeft vermorzeld,
maar overigens zwijgt men de macht
der Antithese dood
■J Q
We willen de oogen open houden en
dan zien we wat. Een lenze kan ver
zwakken, als de tegenpartij ons tegemoet
komt zooals in de Schoolkwestie. Een
leuze kan verzwakken, als de godsdien
stige beginselen in een partij zoekraken
en die partij zijn God vergeten gaat
maar niet zijn voordeel. Een leuze kan
verzwakken, als een partij maar mee
emit met zijn tegenstander, zonder eens
HaltHalthaar toe te roepen en 't
voor baar te belijden„Hier willen we
ten bloede strijden of sneven." Een
leuze kan verzwakken, als de materia
listische en bange levenszorgen alles op
één hoop werpt en niet meer een be
ginsel, maar je honger en je gebrek en
je levensnood je verplicht bij allen en
ieder hulp te zoeken,
In dien tijd leven we nu Hebben
wo vijf jaar geleefd. De Schoolstryd is
voor 't Lagere onderwijs bijna geëindigd.
Vcor t Hooger en Midd. Onderwijs
voelt de doorsneekiezer weinig, en dus
zwijgen we daarvan. Het Godsdienstig
leven kwijnt onder de Jongeren en flik
kert onder de ouderen niet meer zoo
hoog als 20 jaren terug, hetFeu Sacee,
't Heilig vuur dooft op 't altaar van
Kerk en Staatkunde, en men erkent
niet meer met volle liefde, dat er is een
God ook van 't Politieke leven, wien
te aanbidden tegenover de ontkenning
van Liberalisme en Socialisme dagelijks
plicht en behoefte behoort te zijn, We
gaan in dit artikel er niet op in of de
Kerk de schuldige is van deze af- eu
inzinking. We constaxeeren alleen 't feit,
dat er godsdienstig verval is en dan
als gevolg beginselloosheid in zake 't
belijden dat God Almachtig de eerste
en de laatste nog is in alle Politiek
tegenover alle ontkenning van Vrijzin
nigheid en Socialisme. Er is een mee-
zeiden geweeit met de Vrijzinnigheid
oio maar stemmen te winnen en den
schijn te wekken, dat we ons konden
aanpassen aan eiken nieuwen tijd, en
de Christenea voelen zich nu gedwee
onder Leerdwang, die we in 1900 ver
foeiden, onder Algemeen Kiesrecht, dat
we in 1900 veracht hebben, onder Ver-
zekeringsdwang, waar we in Vrijheid
zijn gekweekt, onder Vrouwenkiesrecht
dat onze sympathie nooit had, onder een
8 urendag, met de poovere eer om aan
da spits van Europa te staan op soci
aal terrein, terwijl de productie ternau
wernood op de dreef is. Er is honger
en gebrek geleden, en ieder Christen
zocht hulp bij Christen en Socialist, bij
Rechts en Links om maar door de
misérie heen te komen.
Zoo zien we 't Verleden. Zoo zien
we de verzwakking der Antithese. Zoo
is de Coalitie van 18S9 tot 1901 ten
doode gedoemd. Inzinking des Geloofs,
stoffelijk genot, offeren aan den waan
van één dag, óók mee willen doen, de
eerste te willen ziju, kiezersvrees enz.
enz,, 't zijn allemaal aanleidingen ge
weest, dat de Antithese verzwakt is.
De Nieuwe Tijd, zegt ge waar Rechts
zich moet bij aanpassen op straffe van
onder te gaan, ze moet toeh kunnen
concureeren met andere partijen, anders
verdwijnt Rechts ais politieke organi
satie
Juist! die ellendige concurentie delft
de Antithese 't graf. Dat willen- en-
moeten meezeulen met anderen op
straffe van uitgelachen te worden als
reactiononairen en behoudzuchtigen.
Holt dus maar meeAl harder en har
der! 't Tempo deert niet meer! Da Me
thode deert niet meer. Vooruit maar,
als je maar concureeren kanJe biedt
maar raak op de politieke marktAls
je maar geen invloed verliest
En toch! En toch!
't Liberalisme ligt over stag. Da De
mocratie, zoowel de burgerlijke als de
socialistische, is hopeloos verdeeld in
alle Landen. Van de Democratie wach
ten we weinig of niets voor 't heil der
Volkeren. Eiken dag zoekt 't, en moet
't zoeken, naar nieuwe Leuzen, om den
Demos, t Volk te bevredigen. Nu is de
Socialisatie aan 't bod. Maak de de-
mos met dat kluifje alvast maar lekker
voor eenige jarendan heeft ze weer
wat nieuws om op te zuigen. Dan is
Demos weer een zoet kind.
Democratie nooit zal en kan ze
hoofd en hart bevredigen, 't Is eiken
dag wat anders. Altijd wat nieuws.
Fopspeen voor 't groote plubliek. Elk
jaar een andere.
Maar de politiek godsdienstige anti
these, die naar God vraagt, en naar
Ziju Woord vraagt, en naar Zijn ordi
nantiën vraagt, en naar Zijn rechten
en onze plichten vraagt, die is en blijft
de ware antithese, omdat ze democra
tie ziet, niet in 't licht van den waan
van een dag; niet uit 't somber van
een altijd om méér roepend mensehen-
hart; niet in ,t altijd veranderlijk he
geeren van een Volksmassa, maar om
dat ze democratie en Conservatisme
beziet bij 't licht der ten wigheid. In 't
licht van een God, die Souverein is en
een Mensch, die sterven gaat. Wie God
ziet in zijn almacht en recht. Wie den
mensch ziet in zijn stervensure, die
ziet nog de antithese vol gloed.
Nadruk verboden,
„Knap kind, hoor I" zei moeder.
't Kind sloeg met een tevreden gezicht het
boek dicht, dat moeder haar teruggaf en
keek heel triomfankelgk in het rondde moe-
derlgke goedkeuring zei hier veel.
't Zou op school zijnrepetitie Fransch.
En moeder, de eenige die hier in huis van
die dingen wat verstand had, was in actie
gekomen en met Jetje net zoo lang gepomt
en gerepeteerd, tot alles vlot ging en ze niet
weten zou, waarop Jet morgen 't antwoord
schuldig blijven moest.
't Huwelijk viel hier wat ongelgk.
Jet's moeder kwam uit een notarisgezin
had wat men noemt een „goede" opvoeding
genoten; was een paar jaar op kostschool
geweest; hoopte indertijd op een „goed"hu
welijk, toen zekere speculaties van haar
vader, kort daarop gevolgd door 's mans
dood, haar In bepaald kommervolle omstan
digheden achterlieten.
Ze had van vele dingen wat geleerd, maar
niet waarmee ze thans in fgd van noGd baar
brood verdienen kon.
Gelukkig kwam er uitkomst.
In den vorm van een huwelijk.
Hij was maar gewoon de zoon van een
manufacturer. En al had zijn vader een goede
zaak, hijzelf ging toch geregeld met den
wegen den boer op en schaamde zich daar
in 't minst niet voor. 't Was een eerlijke
wijze van brood verdirnen en God zegende
in dien weg. Ei honderd maal liever kwam hij
bezweet eu bemodderd, maar met een goede
verdienste, bij zijn ouders terug, dan te doen
als menig ander jongeling, die graag 't heertje
uithing, maar zijn oudeis plukte, zooveel hij
koa.
Hij trouwde de notarisdochter.
Hij" kende haar al, van zijn schoolleven af,
maar nooit zou bij de oogen tot haar heb
ben durven opslaan, of liever dat nog wel,
maar nooit zou hg zich aan een afwijking
hebben gewaagd, als niet de „omstandighe
den" hem te hulp gekomen waren.
„Zij" bedacht zich niet lang en nam hem.
Het huwelijk was niet ongelukkkig, wat
wel mee hieraan te danken was, dat de man
en vader zijn plaats kende en zich daarvan
niet verdringen lietna dets dood zijner ou
ders was hfj 't hoofd der zaak en zonder te
heerschen toch ook in werkelijkheid hoofd
van 't gezin, van den trouwdag af.
Drie kinderen telde zijn huisgezin.
En die gaven nog ai eens aanleiding tot
verschil van meening, waar de moeder hen
in haar eigen richting wilde opvoeden en
laten onderwijzen en vader nu juist met die
„richting" weinig op had.
Waar dan ook wel reden voor was.
HQ had zijn vrouw hartelijk lief, maar hij
kon niet ontkennen, dat zg ais huisvrouw
hem heel wat geld kostte, dat bij een ander
door de vrouw zelf werd ingebracht en op
de een of andere wijze verdiend en al klaagde
hij daar nooit over hg had het wel min
of meer begrepen, toen hg trouwdetoeh
had hij zichzelf beloofd, dat zijn kinderen,
hun kinderen in een ietwat andere „richting"
zouden worden opgeleid, dan met hun moe
der 't geval was geweest.
Wat minder „Intellectualistisch".
Al verstond ng dat vreemde woord niet
precies.
Toen dan ook zijn vrouw met haar „knap
kind, hoor!" speciaal naar hèm opkeek, om
te zien, wat hij daar nu wel van zeggen zou,
vertrok er geen spier op zijn gelaat en was
aan niets te merken, dat hij met de meening
zgner vrouw instemde.
„Knap" vond hg dat volstrekt niet.
Wie maar 'n beetje een hoofd had, om iets
van buiten te leeren, deed precies het zelfde,
zonder veel inspanning
Of hg dan dat talen leeren afkeurde?
Dat moest men van hem niet denben I
Maar alleen, als het tol een practisch doel
leiden 4^on; niet als 't er om te doen was
den jongen of het meisje een mondjevol
Fransch, Engelsch of Duitsch te leeren, maar
zóó weinig, dat het volwassen kind er fei
telijk niets mee kon doengeen gesprek kon
voeren, geen boek lezen, geen brief schrij yen.
Wat had het leven daaraan
Tot 't aanstaande voorjaar liet hg zgn vrouw
nog haar gang gaan, maar dan sou ze zich
schikken moeten naar zijn „richting".
Laat ik kort meedeelen, waarheen die rich
ting leidde.
De oud3te dochter nam hg met April bg
zieh in den winkel, waar zij alle winkelwerk
tot het minste toe, moest onderdoen, en maar
niet als een opgepronltte juffer achter de
toonbank zat.
Liever had hg haar in de huishouding ge
geven.
Dat lag nog meer op den weg der vrouw.
Maar hg had alweer met de praktgk te
rekenener zou onder de leiding der moeder,
die zonder dienstbode van de huishouding
weinig maakte, van 't kind niets terecht ko
men want een eerste verelschte is, dat wie
onderricht zélf volkomes op de hoogte is
van 't geen hg onderwgst.
Daarom nam hg ze in den winkel.
Daar had hg haar geheel onder zijn leiding,
d. i. onder leiding van een, die doorkneed
was in zgn zaak en 't was hem een lust,
toen 't kind schik krggen ging in haar werk,
om haar geheel in te leiden in de zaak.
Of hij dan vgandig stond tegenover het
onderwijs
Niets is minder waar!
En hg toonde het in de praktgk.
zevende leerjaar of verder, onderscheid maken
in de hoogere klassen tusschen jongens en
meisjes, wat met 't oog op het leven dan
ook voor de hand licht.
Met belangstelling mag voorts ook de proef
worden gevolgd, die men op sommige scho
len meent, waar mulo gegeven wordt,
om niet eiken leerling alle vakken te onder-
wij ren, maar hem b. v, vrg te stellen van
datgene, waarvoor hg toch geen aanleg heeft
en waaraan hg dus in 't leven ook wel heel
weinig hebben zal.
Het gaat natuurlgk niet gemakkelgh.
De eenheid van 't onderwgs gaat zoo licht
te loor.
Maar het doel lgkt ons zeer ioffelgk en
dan is 't de moeite waard, om er wat moeite
voor te döen.j
Inééns komt men er zeker niet.
Als wg maar verlost worden van het gou
den kalf van het intellectualisme, waarvoor
zouden gebogen liggen, ouders soms nog
erger dan onderwijzers I
Het onderwgs voor de praktgk
Dat zg voor alle dingen onze leus.
„UITKIJK."
Doode watervogels. Groote'troepen doode
watervogels zgn op Texel aan het; strand
gevonden. De veeren van die vogels waren
gedrenkt met patroleurn, vemoedelgk afkom
stig van een verongelukt schip.
Verongelukt. Sedert Vrgdag wordt te Lei
den vermist de 6 jarige W. S die toen des
25 cent per regel.
Het soliedste adres voorHORLOGES, WEKKERS, KLOKJES, KETTINGEN,
ARMBANDEN, COLLIERS, BROCHES, DASSPELDEN enz.
Degelijke en goedkoops artikelen voor cadeaux.
Speciaal REPARATIEINRICHTING voor degclgk werk.
Vergeet niet voor bovenstaande ALLÉÉN te gaan b|
alle
alsmede VREEMD GOUD GELD, volgens
de laatste en juiste noteeriugen.
WISSELKANTOOR „DE BEURS".
Gelderschekade 20, Telef. 13431, Rotterdam.
Extra lessen in faal en rekenen kostten
heel wat, maar hg had er 't geld voorover,
toen hg 'n onderwgzer vond, dis ze prak
tisch geven wilde, zóó dat de vader al gauw
de gansche correspondentie van zgn zaak
aan zgn dochter overlaten kon.
Twee middagen in de week ging se naar
een naai- en knipcursus in de stad, die we!
veel geld rekende, doch waar zc naar ver
loop van een paar jaar dan ook uitgeleerd
vandaan kwam, zóó dat ze haar eigen Mee
ding geheel zelf maken en verstellen kon.
Toen ze zoover was, volgde boekhouden
Haar vader had daarvoor altgd vreemde
hulp moeten nemen, maar dat was nu weldra
uit. En zooals hg met zgn oudste dochter
deed, zoo haudelde hg ook met zgn beide
andere kinderenindien 't niet boven zgn
krachten ging, was geene uitgave hem te
zwaar, om ze te laten leeren. Maar één voor
waarde stelde hg steeds in zgn eenvoud:
dat leeren mocht nooit alleen ten doel heb
ben het kennen en weten, 't moest boven
al lei den tot het kunnen.
't Moest in de eerste plaats praktisch zgn.
Hg zag, dunkt mc, de zaak goed in.
En nu we met ons onderwijs aan hervor
ming en voor de „rgpere" jeugd aan uitbrei
ding in allerlei richting toe zgn, nu kan niet
genoeg er op worden aangedrongen, dat we
ons toch wachten in de klip van het intellec
tualisme.
't Kind moet straks het leven in.
En de vraag moet altgd weer gesteldhoe
richten we ons onderwgs zóó in, dat de prak
tgk vauhet leven er door wordt gediend?
We komen er zoo niet ineens.
't Zal lang vragen en zoeken blgven i
Maar elke stap in de goede richting dient
te worden toegejuicht.
Gelukkig wórden er stappen gedaan.
Zoo gaat men b. v.op onderschelden scho
len, waar men 't onderwgs uitbreidt met een
avonds de woning van zgn grootouders ver
liet om naar huis toe te gaan.
Een bolsjewiek Zaterdagavond is te Zeve
naar aan het station gearresteerd H. Kruis
metselaar te Bibberich, die eenige milioenen
markenen bolsjewistische papieren in een
tasch bg zich droeg. Kruis die dit alles uit
Duitschland had gehaald, had plan een en
ander naar Amsterdam te vervoeren.
Hooge houtprijzen. Op de groote houtver-
kooplng te Beetsterzwaag was de vraag
groot en dus werden zeer hc-oge prjjzen
besteed. De totaalopbrengst was f 45000 Goed-
kooper brandhout is dus nog niet te wach
ten.
Een lieve zoon. In een der Amsterdamsche
ziekenhuizen is een 43-jarig man opgenomen
wien door zgn zoon met een b|l eenige
wonden waren toegebracht.
Terreur in Enschedé. Het moet nu maar eens
uit zgn met de kolensjouwersstakingen in
Enschede geeft „Het Volk" te kennen.
In de stad Enschede spelen zich door het
onverstand van enkele arbeiders, in de laatste
maanden tocneelen af diemeer dan droevig
zgn.
De textielfabrieken zg hebben deze ei
genaardigheid net andere fabóeken ge
meen kunnen zonder kolen niet draaien;
wanneer der halve de kolensjouwers het
werk neerleggen moet noodgedwongen de
heele fabriek worden stopgezet en staan
honderden of duizenden arbeiders op straat
Eenigen tgd geleden hebben de sjouwers van
Nico ter Kuile het werk gestaakt, 'n Decem
ber die van Jannink, een paar weken geleden
die van Van Heek Veertien lange winterda
gen hebben meer dan 1000 arbeiders op
straat gestaan, de wanhoop nabg in deze
tgden van duurte. Eu dit omdat 25 kolen
sjouwers (waarvan slechts een hoogst enkele
georganiseerd is) het werk neerlegden zon
der geringste overleg met de arbeiders die
het slachtoffer werden.
Het blad geeft toe dat hun eisch om hoo
ger loon te blllgken is.
Maar bg dien strgd komt een klein beetje
gezond verstand niet te onpas. En de meest
primitieve eisch dien men den kolensjouwers
mag stellen, is zeker deze dat ze overleg
plegen met de arbeiders, die ten gevolge
van hun staking broodeloos worden, Es daar-
