iermo
OLIENOTEN
ORGELS
a j. DE WIT
IhMm, Iwtiwrtw, Trouwen
IIUEIUR,
EMIFiBM
AMSTEIAI-
r
Ilornemann Het Bonthuis,
PELTERIJEN
BEZOEKT
Zes sterke Paarden
Cleveland Tractor
Advertentiën.
tabletten
HHLandbouwers
GELENGD ifEUWS.
Cr fS.Mnrtüis
Firma Th. VREDENBRE6T
Boerenleenbank „Öuddorp"
MEENT 35 - ROTTERDAM,
nabij de Kippenmarkt
RIJTUIG- en
WAGEHLAITTèABS en Schoppen, Panschoppen
HOOGSTRAAT 242,5e linis t/i ü6 Hiolüsteee, ROTTERDAM.
Mantels, Mantelcostumes, B ouses en rokken.
„ÜN10N BAR" (voorheen RONDEEL),
LUNCH EN DINERS.
ZALEN DISPONIBEL VOOR VERGADERINGEN.
AUTOSTAND, Fluweelenburgwal 4, Den Haag.
JOH.VAN6EEKAz.,Nieuwehaven116,Rotterdam.
L. VERKERKE, Middelharnis.
maar
eerder
de
gebruikt,dan behoefde ik
nu niet thuis te blijven
wegens hoest en verkoudheid!
V&n ouds bekend adres
voor prima kwaliteit, da-
g'elijkscb verscb g-ebrand
Speciaal adres voor alle
«oorten Suikerwerken.
Alleen bij
P otterdam Botersloot 1-41
Voor hel Confrweteeren van
alle soorten Zaden, w. o. A M I*
ZiAD en KOOLItAAPZA&D
teelt 1919, wende men zich tot
D. VERMEULEN Dirksland.
Zaad wordt vrij geleverd 14239
AMEUBLEMENTEN worden bij mij alleen na&r keus gemaakt vanaf 147,
fïïïtch, leer, Goblin, 2 Fautuils, 4 stoelen met vloerkleed, samen f 62,
BUFFETTEN f 40,—. SPIEGELS, SALONTAFELS, SCHUIFTAFELS,
DIVANS, SCHILDERIJEN, KLOKSTELLEN, WASCHTAFELS, LINNEN
KASTEN, LEERSTOELEN, THEETAFELS, VLOERKLEEDEN, EIKEN
SLAAPKAMERS, SPIEGELS, KASTEN, KUSSENSTOELEN, SCHRIJF
TAFELS, enz, enz.
Prjjzen ver beneden alle andere. - Groote omzet en
daarom ook spotprijzen. - VRAAGT PRIJSOPGAAF
Soiled eigen werk Spoiprgzen Speciaal adres voor beu die trouwen
Laat U niet beetnemen door knoeiers die onze oude verpakkingen
gebruiken en namaaksels voor Erdal verkoopen. De waarde van
Erdal ligt niet aan de verpakking maar alleen aan de voortreffelijke
hoedanigheden van den inhoud De kwaliteit is beter dan vóór den
oorlog. Daarom let op de Oranje Pelikaan en weiger beslist andere
doozen. Alleen de Oranje Pelikaan waarborgt de ECHTE Erdal-
Schoencréme.
S. HAAGMAN, Jonkerfransstr. 55, Tel. Int. 3765, Botterdam
Uw adres voor irkoop vau
Mijne sorteering is opnieuw aangevuld en voorzien van de
nieuwste modellen, de grootste keuze en de laagste prijzen in
Veel verminderde prijzen.
Voor elk stuk bont by mij gekocht wordt gegarandeerd.
het geheel nieuw gerestaureerd
HQOGSTBAAi 290, ROTTERDAM.
Prachtige gelegenheid voor
Prima Keuken en Consumptie.
Aanbevelend,
N. J. LING-MONT, Gerant C. C. KRAMER.
I
vervangt de
BENZINE TREKMACHINE voor Landbouwwerktuigen, levert
tevens DRIJFKRACHT voor DORSOHMACHINES enz.
Blijft niet ten achter met uwen tijd en vraagt inlichtingen over
dit nuttige toestel bij
Ik beboet je ntet te vertellen, dat dit on-
christelgk ls, dat Qod zoo Iets niet dulden
kan. En het. Is heusch geen wonder neen,
het is zoo logisch mogelijk dat b| die
wantoestanden en die wanverhoudingen het
socialisme opgang maakte. Het socialisme,
dat mooie belotten geeft. De menschen ge-
looven het. Zij komen dag aan dag bedrogen
er mee uit. Maar wit, het belooft wat. Het
stelt gouden bergen voor; het predikt ge
lijkheid, wat zeg ik, omkeering van de maat-
schappclgke verhoudingen. Is het dan won
der, dat men het omhelst? Men werd ge
minacht, behandeld schier als een schurftig
schaap, zoowel door de liberale als de
christelijke boeren. En nu kwam daar het
socialisme. Dat zeimenschen, komt bij ons.
We zullen u maken tot een macht, waarvoor
men respect gaat gevoelen. Wij zullen ons
sterk maken. En als we sterk zijn, zullen we
onze eischen gaan stellenonze looneischen,
onze arbeidsvoorwaarden, Eendrachtig opge
trokken en we winnen het. De toestanden
sullen beter worden.
En zij vallen het socialisme om den hals-
En nu weet ik natuurlijk wel je kent
mij veel te goed, dat ik dat feitelijk nog
behoef te zeggen nu weet ik natuurlijk
wel, dat dat alles ligt opgesloten In het
raadspian Gods. Van eeuwigheid is door
God bepaald, dat het socialisme in Groningen
zoo welig zou wortel schieten. Maar dat
neemt de groote schuld, ook van de chris
telijke werkgevers (speciaal heb ik de boe
ren op het oog) niet weg Integendeel, dat
verzwaart dien. De christelijke boeren heb
ben met faun arbeiders niet christelijk ge
handeld, verre daarvan. Als je niet op de
hoogte bent er van, och, zie dan toch die
boeken machtig te worden, die ik je daar
boven noemde.
En dan bedoel ik niet, dat je ze moet le
zen. om je broeders hier in het Noorden te
veroordeelen en met steenen te gooien.
Want daar heeft Keuning ze niet voor ge
schreven. Natuurlijk maakte hl zijn verhalen
(in het eerstgenoemde komen personen voor,
die nu nóg leven) om op de misstanden te
wijzen. En dat heeft hij éenig gedaan. Maar
als jQ ze leest, dan moet je, indien je eerlijk
wilt wezen, zeggen: Dat ben ikl want wfj
allen zfln geen zier beter dan die boeren.
W| allen zijn zondige menschen.
Maar al 33 dat volkomen waar, de schuld
van de Gronlngsche boeren is er niet min
der om.
Ik geloof, dat er een beetje kentering be
gint te komen, dat er verander!g ten goede
komt. Nog lang niet voldoende. Natuurlijk
niet. Die ingeroeste gewoonte, om den ar
beider als minderwaardig op een af
stand te houden, die ver-oude gewoonte
krijgt men er niet met een handomdraai
uit, zooals de spraakmakende gemeente dat
noemt.
Ik was eenlge weken geleden op een Zon
dagmiddag op een boerderij. De boer was
een beste, brave man, met wien ik zeer
genoegelljk over alles en nog wat heb zitten
praten. Plotseling vraagt hij aan z'a vrouw,
of de „arbeider" er al was (om de beesten
voeder te geven n I
Kgk, die vraag deed mij pijn Op Goeree-
en O ve flakkee en de andere Zuid-Hollandsche
eilanden ben ik niet bekend, al ben ik er
wel eens geweest. Maar als geboren Zeeuw
ken ie Zeeland op mijn duimpje. En bij jeu
zal het wel net zoo zijn als in Zeeland. Wel,
dan weet je even goed ais ik, dat een boer
daar niet vraagt„Is de arbeider er al
Maar dan vraagt bij„Is Jansen er al of
hoe de man verder mag heeten. fn sommige
streken in Zeeland noemen zij ze zelf met
de voornamen.
Dit is nu maar een kleinigheid, die me
lntu8schen frappeerde. Zoo beetje minach
tend zie je: „de arbeider".
En dat was nu niet In het „ergste" deel
van de provincie, 't Was niet op het „Hooge-
land", zooals een deel der provincie heet.
Daar zal het dus nog erger zijn.
Maar dat neemt niet weg, dat er verande
ring komt. En verbetering. Ik ben optimis
tisch gestemd. Ik geloof, dat het jongere
geslacht anders zal handelen.
En als dat niet gebeurt, o, wee I
Dan gaat het socialisme er achteruit, om
plaats te maken voor het communisme.
Ik weet wel, dat dat de cons*quentie van
het socialisme is, maar 'öch is er nog een
enorm verschil tusschen.
Ik hoop, dat de oogen er meer en meer
zullen opengaan voor het groote, dreigende
gevaar. De samenstelling van verschillende
gemeenteraden en ook van de Provinciale
Staten in Groningen moeten toch wel iets
geleerd hebben, dunkt me.
Welnu, laat men anders handelen, dan tot
nu toe ls geschied.
Want ai ls Domela Nieuwenhuls heenge
gaan, zijn volgelingen zitten in ons parle
ment. Laat ons ook niet vergeten zQn ver
derfelijke beginselen werken toch door.
De groote man is heengegaan. Een man,
waarvoor men resp-ct moet hebben, die voor
zijn overtuiging smaad en schande heeft
verdragen, tot zelfs gevangenisstraf toe. Al
waren we het niet met hem eens, ja, al
stonden we lfnrecht tegenover hem, eeren
moeten we hem. HQ is nu verbrand, ten
minste zfln lichaam. Zijn ziel staat voor Gods
troon. En Die zai oordeelen, waarbij wij be-
hooren te zwijgen.
De apostel des ongeloofs (want dat was
Domela Nieuwenhuls) is niet meer. Maar
zijn beginselen zijn er nog. En het is onze
taak, om ze te bestreden. Laten we dat al-
tfjd bedenken. In Gods kracht bestrQden.
Vele groeten,
HAKA.
Ernstig ongeluk in een kolenmijn. Gisteren
heeft in de Uomaniale steenkolenmijn een
ongeluk plaats gehad. De arbeiders Miïller
en SlQper, werkzaam in een galerij inafder»
ling 10, zQn bi] het schieten in het gesteen
te verongelukt. Müller was terstond dood,
terwijl de overbrenging van Slijper naar het
hospitaal „Het Groene Kuis" athier noodza
kelijk werd geacht. Of het ongeluk veroor
zaakt is door onvoorzichtigheid of door slecht
schletmatriaal zal door de autoriteiten nader
onderzocht worden. (Tel)
Een Haagsche brandweerauto vernield.
Men bericht aan de H. Crt. uit Wassenaar:
Zaterdagmiddag is een personenauto van
de brandweer even voorbij den Deyl tegea
een boom gereden. Een wielrijder, die zich
tusschen de auto en den boom bevond is
zeer ernstig gewond. Ook de Inzittenden van
den auto, een agent der politiehondenbilga-
de met enkele brandweerlieden zijn mede
ernstig gewond.
Iemand, die even na het ongeluk ter plaat
se kwam, vernam aangaande de oorzaak van
het ongeluk het volgende.
Een der inzittenden, die niet rijden kon
had zich toch aan het stuur geplaatst en was
op een oogenbllk het stuur niet meer mach
tig met de boven beschreven treurige gevol
gen I
De gewoude wielrijder ls naar het zieken
huis te Leiden gebracht.
Nader vernemen wij, dat de politie deze
zaak in onderzoek heeft genomen.
Ook een slachtoffer I Het orgaan van de
Ned. Vereeniging „Ocs Leger" bevat een prent
waarop een militair is afgebeeld, zittend in
de traditioneele keuken met de tradltioneele
keukenmeid vóór zich.
Aal richt tot haar vrijer de volgende ont
boezeming: „As ze nou het leger en de sol
daten afschaffen, waar mot ik dan met me
liefde en het overgeschoten eten blijven?"
Vliegende reclame. Zaterdagavond vloog
boven Amsterdam een electrlsch verlicht
vliegtuig. Een firma deed het electrlsch verlicht
vliegtuig boven de stad kruisen om daarmee
reclame te maken voor haar artikelen.
Zoodra de machine boven de stad kwam,
ble^k de winddruk nog zoo hevig te zQn,
dat het ondoenlijk was op een hoogte van
3 A 400 meter te vliegen, hetgeen een ma
ximum hoogte is, waarop de reclameletters
duidelijk leesbaar zijn, zoodat de aviateur
gedwongen was zoo hoog te stijgen, dat van
de letters niets dan een lichtstreep overbleef.
Noodlanding. Een Fransche vliegmachine
van Stokhjlm vloog op tien meter hoogte
boven Denekamp en daalde wegens een defect
aan de motoren bi) Nordhorn. Van de vijf of
ficieren werd één gewond. De machine dui
kelde door het snelle stoppen over den kop.
Verboden vliegtuigen. In verband met het
deze week plaats gehad hebbende ongeluk
met een Rumplervliegtulg, heeft de com man
daat der luchtvaartafdeeling, naar de „Tel"
meldt, een order uitgevaardigd, dat tot nader
order niet met Rumpler-vliegtuigen mag wor
den gevlogen.
Drama te Zoetermeer. In den zeer afgele
gen Meerpolder, Gemeente Zoetermeer, heeft
zich Woensdagavond 'a drama afgespeelt,
waarover nog zekere duistenls ligt verspreid.
Daar woont de landbouwer van H. Woens
dag was de huisnaaister den heelen dag op
de hoeve geweest en s'avonds ls de 22-jarige
dienstbode, van Hoogduin, de naaister een
eindje gaan weg brengen, wat zQ dikwijls
placht te doen.
Toen het meisje na eenlgen tijd niet te
rugkeerde ging de boer baar zoeken. Niets
vindende, begaf hij zich naar de naaister
waar hij vernam dat het meisje slechts een
eindje was meegegaan en allang weer thuis
moest zijn.
Na lang zoeken heeft men eindelijk tegen
den morgen het lijk van het meisje gevon
den. Het lag gedeeltelik, naar men ons zei-
de, in de sioot. Het lijk vertoonde wonden
aan hals en hoofd.
Men begrijpt, dat de Gemeente in groote
opschudding verkeert en de dol3te geruch
ten de ronde doen.
Donderdag ls het parket van 's-Gravenha-
ge naar Zoetermeer geweest Een politiehond
werd meegekomen. Het onderzoek dat moei
lijk schijnt te zijn, meer wilde men ons
op het parket niet meedeelen heeft ge
leld tot de gevangenneming van een persoon.
De verdachte is naar hier overgebracht.
Het lijk zal ter obductie raar Leiden wor
den opgezonden, (Vad.)
Op reis. Een oude dame ging voor de
eerste maal op reis. Ze vroeg omtrent alles
en aan iedereen inlichtingen. Ze onderzocht
het geheele compartiment en vroeg aaneen
roodharig jongmensch, wijzend op de nood
rem „Wat is dat
Dat is de bel voor den kelner zei de roo-
de jongen.
Toen de trein een half uurtje reed, gaf de
oude dame een vlgoreuzen ruk aan den nood
rem. Onmlddelijk stopte de trein en een ver
schrokken conducteursgezicht verscheen voor
het portierraam.
Wie heeft er aan den noodrem getrokken
vroeg de conducteur.
„Ik", zei de oude dame kalm,
„Nou, en wat moet dat dan" zei de man.
Een kop koffie en een broodje met kaas,
antwoordde de oude dame. Tel.
Op den tram.
Het gebeurde te Amsterdam.
Mieserig dreint de regen geste Ag op de
ratte straatkelen, 't Is alsot de weersge-
steltheld al haar somberheid over de men
schen uitgegoten heeft, op de tram staan
alle passagiers met gezichten, waarop ver
veling en ongestemdheid te lezen staat,
droomerig naar de straat te zkn, of kijken
met knippend oog naar de voorbijschietende
boomstammen en lantaarnpalen.
Meteen ruk houdt lijn 14 stil bij de Roe-
tenstraat. Een op z'n Zondags cn gekleed
werkman met twee kleine kinderen van een
jaar of vier stapt in en een dame, met vol
le voor, op 't eerste gezicht reeds kenbaar
als een zich chlcque voordoende winkel- of
kantoorjuffrouw.
Traag begint de werkman een praatje met
den conducteur, neemt drie kaartjes. De ba
rometer ging nog meer achteruit, volgens den
passagier, waarop de conducteur ten ant
woord gaf, dat 't in de buurt van de Haar
lemmerpoort ook verre ven aangenaam was.
Onderwijl was men bij de halte Mulderpoort
aangekomen. De dame met voile stapte uit
en verweiderde zich in de richting Sarpha-
tlstraat.
Verwonderd gezicht van den conducteur.
„Hoorde die dame niet bij u?"
De werkman ontkennend: „Nee, ik heb
toch maar drie baartjes genomen, voor mij
en twee kleine jongens 1"
„Ja, maar ik dacht, dat u zuliie samen op
ééu kaartje had laten rijen"; hfj de wagen
af, de dame achterna, en haar in den arm
genomen.
„Juffrouw, u hebt nog geen kaartje geno
men I"
„Jazeker, m'nheer," met onthutst gelaat»
,,Mag ik 't dan even van u zien?'
De dame futselde zenuwachtig in mantel
zakken en tascbje, haalde zakdoek, sleutel
bos, lucifershoutjes, papiertjes en tal van
andere ingrediënten, van twljfelachtlgen her
komst, voor den dag, maar geen tramkaartje,
„Ziet u wel, juffrouw."
„Enfin, dan zal ik nog maar eens betalen"
en uit een diep verborgen zak werd een ou
de portemonraie te voorschjn gehaald, waar
uit het laatste dubbeltje als betaling moest
dienen.
De conducteur naar den wagen terug en
belde al. De tram reed door.
„Dat wil nou dame wese", de Iakonieke op-
merking van een slager op het achterbalkon
Geen woning. In een buurtschap der ge
meente Holten heeft een jong echtpaar een
woning gebouwd, bestaande uit een gat in
den grond, waarboven een dak gemaakt ls
van heiplaggen, rustende op een paar palen.
Vóór In deze woning staat In een hoek een
kacheltje, terwgl achterin een slaapgelegen
heid ls aangebracht. De man beweert, dat hij
geen woning kan krijgen en is van oordeel,
dat de gemeente er hem maar een moet bou
wen.
Drie menschen verdronken. Zaterdagmid
dag is, naar aan de 's H. Crt. wordt gemeld,
op de Maas, bij Andel het schip van een
bletenschipper uit Cappelle omgeslagen,
vermoedelijk tengevolge van het kantelen
van den bovenlast. De vrouw van den schip
per en twee kinderen zfjn verdronken.
De Koningin voor een gesloten deur. Za
terdagmiddag omstreeks kwart voor twee
reed de koningin met haar auto uit. Zij
stapte uit voor den winkel van de firma P,
L. Warnars, hoek Oranjestraat en Noordein
de, in welken winkel zij waarschijnlijk in-
koopen of bestellingen wilde doen.
Echter vond zij de deur gesloten roet
het oog op den vrQen Zaterdagmiddag
en moest z9 weder in haar auto stappen.
(H Crt
Op re's gestorven Tusschen Hengelo en
Enschedé is Vrijdagnacht het lijk gevonden
van den voerman F. uit Hengelo. Paard en
wagen stonden aan den weg. Waarschijnlijk
stierf hg aan hartverlamming.
Blauwe mazelen. Te Ede komen veel sterf
gevallen onder de kinderen voor. In een ge
zin stierven er twee in twee dagen. Er wordt
gedacht aan blauwe mazelen.
Weinig arimo. B9 de jongste verkiezing
van leden der Kamer van Koophandel in ge
meente Opsterland kwamen van de 37 kie
zers er6 stemmen.
Verkrüób&arin doozen van
jOen 90cc hij CLpotnen Drogisten.
Amerlkaansche met goud bekroond.
v. d.Werffstraat 53, ROTTERDAM
Levert ook op afbetaling. Schoon
maken, stemmen enz.
SPAARBANK
vin het Departement „MIddelharnie en Sommeii-
d|k" der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
De Bank neemt gelden op tegen 3pCt. Rente
jaare. Gelegenheid tot inbreng- en terugbetaling
van gelden op Maandag, Dinsdag, Woensdag en
Donderdag van 012, benevene Maandagavond
van 0—7 nnr. tan kantore ven de Tb.uari.f-
«oekhoedat C KOL» A.Cs~ Mldé.lhgi.l. 16733
Da Bank leent gelden san leden tegen 9
's laars. Z| neemt geiden op tegen 3 laars
sok van alet-leden.
Voorschotten kunnen dagelflks worden aan
gevraagd b| aan der leden van hat beatnur.
Saatooruran: 13 ea 27 November des nam,
van Q-8 nnr, tan kuiss van den Kaaaler.
6731 VAM OOSTKNtKMKU,
PAS OP
voor grondwerkers, alle
soorten Kippen- en Zeeftengaas, Asphaltpapier, Hulshoudweegschalen, Toonbankbascu-
len met koperen schalen en gewichten, Melkbussen, 30 en 40 Liters. Melkteems alle
maten, zware gegalvaniseerde Emmers, Teilen, Waschborden, alle soorten Wrlngma-
chiries, Gasslang, Gesorteerd In stoelzittingen. Groote sorteering Vleeschhouwersmesen,
Vleeschmachines, Gehaktmachines, Eng. fabrikaat. Alle soorten gereedschappen voor
Land- «n Tuinbouw, Timmerlieden en Metselaars Groadbascnles vanaf 100 K.G. tot
500 K.G., Maten en Gewichten, Kolenschoppen, Kolenbakken en Kolenkitten, IJsnagels
en Stiften, Trekzagen en Houthakbijlen. Aile sooren bladen blik.
Alle goederen worden aan boot, tram of spoor bezorgd.
17028
