dam
m 12330
Zaterdag 15 November 1919
Toor de Zuidltollandsche en Zeeiiwsclie Eilanden.
rouwen
Antirevolutionair IfF 1
Eerste Blad.
IN HOC SIGNO VINCES
gnte .jaajrgang ]V*. 2546
HANDEL.
is. u com
TERDAM,
imarkt
Moderne of Chrlsteiyke
Vakorganisatie?
Reclames, Mededelingen,
inTcnUUTcK
Brieven uit hef Centrum,
Ï2030
soorten.
adres
duurder
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers
elei 21.
öostiijï 266.
SOMTE.
zet en
3GAAF
De Christelijke predikt geen lijdelijk
heid maar een eten en drinken als
hand Gods; erkent een Vader
VOEDZAAM
105 f51.25
koord f 2.20
it en crème)
0 per 50 el.
w f 5.25 per
ekleurd boor-
ord enraam-
Deze Courant verschfnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bfl vooruitbetaling
BUITENLAND b| vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDUK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN I21/, Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 Cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die z| beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRRDAGMORGFN 10 UUR.
4 p. aan
ZIJST.
STEEVEN.
nk- en Voeder-
Ooten
Heiningen
le voorkomende
156S3
a
pr|zen franco
t vanaf147,
amen f 62,
UF TAFELS,
S, L1NNEN-
iEN, EIKEN
H, SCHRIJF-
i dia trouwen
Zóó wordt de onderscheiding door de
Socialisten gemaakt. Zij willen de .mo
derne* de «neutrale* Vakbeweging
met hun mond en bij de propaganda
maar het is gewoonweg boerenbedrog;
Wat zij „modern", «neutraal* noemen
is Socialistisch. De moderne Vakbewe
ging zoekt bet Socialisme en het Soci-
èalisme zoekt baar. Het zijn twee han
den in een. Het is botertje tot den bo
dem, 't Is koek en ei tusschen die
twee. Een «modern* georganiseerde
leest de bladen der S.D.A.P., een „mo
dern" georganiseerde fuift mee op de
betoogingen; geeft aan de Socialistische
strijdgassteunt de Socialistische Jeugd
organisatie, waarin de Socialistische
voormannen de lakens moeten uitdee-
len, als ze er tenminste kans toe krij
gen.
Dat woord «moderne* of „neutrale"
is een vlag die de lading niet dekt en
nooit gedekt heeft; en de Socialistische
kapstokken in hun eerlijke oogenbhk-
ken erkennen bet dan ook ten volle,
zooals Oudegeest dat eens deed: «Wij
zijn niet neutraal. Wij voeren den strijd
rut betzelfde beginsel, als de SD.a.P.
De klassestrijd is ons uitgangspunt.
Maar zulke beldere oogenbiikken om
het eens te wil'en en te durven zeg-
1 gen heeft niet iedere Socialist; en de
groote massa van Socialistische werk
lieden in fabrieken en in transport
reppen er, bij bun aanraking met
Christelijke werklieden nooit van, dat
Oudegeest zooiets publiekelijk gezegd
heeft. Dat wordt weggemoffeld en de
soms al te onontwikkelde Christenar
beider laat zich door dat «modern* of
«neutraal* in slaap wiegen, en betaalt
zonder nadenken zijn wekelijksehe con
tributie aan een Socialistische
strijdkas die hem Socialistische
sprekers op zijn dak Btuurt.die
socialistische werkstakingen uitschrij
ven en socialistische nederlagen
Ujden die dan alweer op socialis
tische manier die ellendige boeren en
geldpratserB de schuld geven van scha
de in beurs en gezinsleven.
Zoo is de toestand inderdaad.
Heel dat woord «modern* of „neu
traal" is een lokvogeleen honingkwast
niets meer en niets minder; maar de
werkelijkheid is, dat de moderne Vak
beweging rood is van top tot teen.
En door dat bedrog is er al menig
Christen ingeloopen en ten onrechte bij
de moderne vakbeweging terecht ge
komen. Ten onrechte. Want eenChris-
tenmensch behoort niet in eenoroode
Vakbeweging En zal 't er op den duur
niet uithouden ook. Een Christenmensch
kent zijn Catechismus, die op de 27ste
vraag antwoordt:
4 G-ods voorzienigheid is de almach
tige en alomtegenwoordige kracht
Gods, door welke Hij hemel en aarde,
mitsgaders alle schepselen als met
Zijn hemd nog onderhoudt, en alzoo
regeert, dat loof en gras regen en
droogte, vruchtbare en onvruchtbare
jaren, spijs en drank, gezondheid en
krankheid, rijkdom en armoe, en alle
dingen niet bij toeval, maar vwn Zijne
Vaderlijke hand ons toekomen.
Ziedaar nu 't principieele verschil
friyw-.hOTi de Socialistische en Ghriste-
lijke vakbeweging.
lijke hand in den hemel, die hem alles
op Zijn tijd zal geven en op Zijn tijd
zal doen ontbreken Ook dit laatste. Om
het schepsel klein en afhankelijk te
houden en het steeds aan die „Vader
lijke hand" te herinneren, uit welke,
door welke en tot welke den mensch
leeft.
De Christelijke Vakbeweging is even
ijverig als de Socialistische Is in alle
Crisisellende van 1914 tot heden even
zeer actief geweest bij Kamer en Staten
en Raden en andere collegies, die 't
leed konden temperen, als de ijverigste
onder de Roodenmaar toch was zijn
heele en «enig uitgangspunt «Wij,
menschen, leven als uit Gods hand en
Hij onderhoudt ons en 't onze en doet
üat door Zijn Vaderlijke zorg uit genade,
maar nooit nit verdiensten, ons toeko
men.
De Christelijke Vakbeweging werkt
hard. Staat altijd en overal op de bres
om betere toestanden te scheppen, waar
dit maar eenigzins mogelijk isdoch in
onderdanigheid aan haar God en er
kenning van haar meerderen, die in
verstand en rijkdom door den Heere.
mits rechtens boven hem gezet zijn.
Want ook de standen zijn de3 Heeren
en komen ook uitZijn Vaderlijke hand.
De mis-standen zijn niet des Heeren
De misstanden onder de standen zijn
ook niet des Heeren. Wel de standen 1
Rijkdom en armoe komen elk schep
sel toe van Zijn Vaderlijke hand en
daarom ook erkent de Chr. Vakbewe
ging het Kapitaal het Kapitalisme,
doch niet diens uitwassen, goddelooze
fouten en brutale aanslagen op den
minderen man. De aanslagen, uitwas
sen en fouten zijn niet van Gods Va
derlijke hand; maar zijn demonische en
van den Vader der leageaen, dat is de
duivel, menschenmoorder van den be
ginne. En daartegen strijdt elke Christen.
Dat is zijn plicht en roeping, net zoo-
als het ook zijn plicht is als lid eener
Christelijke Vakbeweging om naar eieren
uitwassen en fout-n en aanslagen te
kijken, want die zijn net zoo goed de
monisch en uit den vader der booshe
den.
De Chr. Vakbeweging en elk lid be
hoort het Kapitaal en Kapitalistische en
zich zelf dageüjks te controleeron of
het al te saam wel leeft naar de hand
Gods én dus ook naar den eisch des
gevers, én naar bet doel, dat die ge
ver, met zijn rijke of mindere gaven
en aanbiedingen heeft. Nochtans het
uitgangspunt blijft dag in dag uit, bij
alle actieHij onderhoudt alle schep
selen als met Zijn hand en aan die
hand gaat men het leven door; nu
eens met loof en gras, dan weer zon
der, nu eens met regen en dan met
droogte, nu eens door een vruchtbaar
jaar er boven op, en dan weer door een
onvruchtbaar jaar naar de laagte, nu
eens gezond om 6 dagen te werken en
dan weer eens ziek in den tijd van de
hoogste verdiensten, nu eens rijk in den
stand en welvoldaan, dan weer eens
arm in zijn stand en misschien
nog gelukkigerMaar bij al die
wisselingen des levens: erkenning niet
ven Klassestrijd en Klassewetgeving én
Klassenoverheersching èn Klassetirannie
als bij werkstakingen soms openbaar
komt met dat: „Wij moeten en wij
arbeiders zullen", doch bij al die on
derscheidene levensomstandigheden
«Geleid en onderhouden als door Zijn
hemd.
De Christelijke Vakbeweging is een
strijdbeweging Natuurlijk! maar geen
Klassestrijdbewegiog, want dat is een
groot verschil. Strijden doet heel de
wereld van sekonde tot sekonde. Se
strijd om het bestaan is het ontzettend
gevolg der zonde, in het zweet uws
aanschijn» zult gij uw brood eten, is
tot Adam voorzegd. En dat «zweet* is
de dagelijksche levensstrijd, al zweet hij
nooit.
Te str jden is er eiken dag. 't Is een
onvolmaakte wereld, maar God heeft
ze goed geschapen. En dat goede Gods
moet er komen Die prachtige Schepping,
hoewel geschonden, kan heusch heei
wat opgeknapt worden, èn door zondige
menschen, mits aan de hand Gods. Vol
maakte menschen zijn er niet. De ver
beteringen moeten er door zondaren
gebracht worden. En ze komen er ook-
Mits, als die zondaren willen leven, al
is het maar verstandelijk en uiterlijk
aan de hand Gods. Daar behoeft men
niet «bekeerd* voor te wezen. Daar
behoeft men slechts «mensch* voor te
zijn, die weet, dat hij beelddrager Gods
is en dadrom reeds de plicht op hem
rust, om mee te helpen aan'tgeschon
den Scheppingswerk. En 't lukt. En
God zegent dat. Of is een Zoeloekaffer
precies hetzelfde als een Nederlander
't Zij verre.
De Chr. Vakbeweging vraagt aan
sluiting van alle Christenen!
De tijd der propaganda nadert.
Mannen van onze eilandenChristen
werklieden, die aan de hand Gods door
dit leven wil, sluit U aan. 't Is Uw
roeping en plicht om mee te arbeiden
aan den herbouw van 't geschonden
Scheppingswerk, dat ook den Arbeid
omvat.
Mr van Groencndaal.
Het is onaangenaam, dat 't Nederlandscbe
Volk nog steeds niet precies op de hoogte
is, wat mr. van Groenendaal te Brussel eu
elders heeft besproken. Hij wiide een plebis-
clt door de Llmourgers d. w. z. de Limbur
gers moesten maar een volkstemming hou
den of ze niet b| Beigie wilden gaan behoo-
ren. En naar 't schijnt, heeft hg voor dat
treurige voorstel propaganda gemaakt in den
vreemde. Maai bij welke vreemden En hoe
danig heeft hij zijn idee i gekleed. Doch hoe
het zij, 't Nederlandscbe Volk heeft r.a maan
den gissen en wantrouwen in dien Kamer
afgevaardigde, toch eindelijk een recht er op,
aat het precies wete, wat een Nederlandsch
burger, een Kamerlid toch tegen zijn eigen
Vaderland durlt bestaan.
Niet, dit we ooit aan eenlg Nederlandsch
Oi derdaan ooit 't recht zouden willen of
mogen betwisten, om gunstig over een
„zelfbeschikkingsrecht" der Staten en provin
ciën en steden en dorpen te willen spreken.
Dat recht heeft in Nederland elke Gemeen
teraad, om te beslissen, of 't door bij een
andere Gemeente zal worden gevoegd. Maar
om een provincie door een volksstemming
te laten afscheuren van een koninkrijk dat
is een zelfbeschikkingsrecht, dat met hoog
verraad gelijk staat. Ieder Nederlander mag
viij en frank propagandist zijn voor'tprach
tige Wilsonsche idee, dat elk Staatdeel ei
genlijk, In idëeelen zin, behoort daar, waar
de burgers het begeerenmaarin ide-
eelen zin. Practiscb doorgevoerd zou heel
Europa dan in verhoudingen van Staten en
Staatjes op s|n hoofd gezet worden; want
dour oorlogen en vredesverdragen, en ver
erving en koop en ruil enz. zijn ten slotte
na eeuwen de Eu opeesche Landen gewor
den wat zzijn Er zijn historische rechien
verworven vaak door onrecht en gruwel heen
er zijn historische banden gevlochten, die
al zijn ze na eeuwen arbeids pas hecht en
stevig geworden, niet meer mogen doorge
sneden worden. In IdeBelen zin is 't zelfbe
schikkingsrecht een prachtig idee. Maar gaat
't niet praktisch toepassen, want dan gooit
ge Europa finaal ondersteboven en zijt ge
yoor uw eigen Vaderland eeu landverrader,
Tusschen idee en weikelijkhcid ligt hier een
ondempbare klove.
Dat moord maar ea steekt dood.
We hebben de gewoonte om de rechtszaken
en rechtsgedingen, voorzoover diegepubli
ceerd, in ons bereik liggen, na te gaan. Mocrd-
berichten gaan we na; inbraken en doodslag
trekken onze belangstelling. Waarom? Om
als 't publiek, dat de terechtzitting bijwoont,
te applaudiseerente bewonderen, te smul
len in de geraffineerdheid van den aanslag;
in de gevatheid van den leugenaar en de
zich als de vermoorde onnoozciheld voor
doende misdadiger? Om den pleiter te vie
ren, die de schuld tracht te verzwakken en
ii roerende taal de clementie inroept voor
den gedegenereerde, voor den gedemorali
seerde, voor 't slachtoffer van opvoeding en
omgeving.
Geenszins. Wij erkennen de macht van de
verwaarloosde opvoeding; van den slechten
invloed der omgeving; vau den drank; van
een ongelukkig huwelijk; van bittere armoe
van ongelukkige maatschappelijke positie;
maar we erkennen nog meer de geestesver-
wlidering, de gemeenheid van aard en ka
rakter, de roof- en moordlust, die de waarde
van den mensch miskent; de brutale onver
schilligheid en pioertigste onbeschaamdheid,
die zich om lichaam en ziel van een mede
schepsel nog minder bekommert dan om 't
leven van een schadelijk gedierte.
Da rechtbank leert ons, dat in Nederland
gemeen tuig van menschen woont. Dat de
waarde van 't menschclijk leven daalt. Dat
de weelde en zucht om te genieten zeer
veel jonge menschen verleidt tot diefstal.
Dat de lust om den heer uit te hangen tot
moord en inbraak voert. Dat de Inge
zonkenheid en ruwheid des geestcs; 't ont
breken van vreeze voor God en 't gebroken
hebben met allen godsdienst; oorzaken zijn
van ontelbare de lieten. Om te kunnen genieten
zelfs van geid en goud, waaraan bloed kleeft.
We lezen de rechtsgedingen om ons Ne-
derlandsche volk te leeren kennen in zijn
laagste uitingen, zooals wij 't ook kennen in
zijn hoogste drijfveren. Om te kunnen zien
de zonde in haar veelvormigheid en den af
val van God in een gedoopte natie.
25 Cent per regel.
~s
Dl fl
UYEMDOTEB
HEERLUK
VOORDEELIG
95
Amice I
Voor mij ligt ,De Mtddcrnachtzendellng"
orgaan van de Ncd. Middercachtzen.ilng-
vereenlging, October-aflevering 1919 Daarin
is opgenomen een verslag van de 31ste al-
gemeene vergadering, die 8 October j I. te
Zeist is gehouden.
Ik ben zoo vrij de verdere inleiding van
een reeks brieven betreffende het werk der
Nederlandsche Middernachtzending vereeni-
ging, daarop je aandacht te vestigen en hier
en daar een greep et uit te doen.-
Het is je misschien bekend, maar misschien
ook niet, dat voorzitter der verceniging is
Dr. J. Lammerts van Bueren, directeur der
Heldring-gestichten te Zeist. Verder noem ik
je uit het bestuur, nog den bekenden heer
j. N. van Munster uit Arnhem en den alge-
rttecnen secretaris der vereenlglng, dei Am-
sferdamscben Middernachtzendeling G Velt-
huysen Jr.
Het jaarverslag van den secretaris, dat in
extense is opgenomen in dat nummer wfst
op de ontzettende ontwikkeling in onze dagen
van de machten die openlijk gebroken heb
ben met alle ontzag voor Gods geboden en
die gedurig wroeten en werken tot ontwrich
ting van de zuilen van het maatschappelijk
en zedelijk leven, gelflk die onder den Invloed
VAR het Christendom z|n gewonnen. Verde,
wordt genoeg gewerkt voor de geest van
revolutie, die alom rondwaalt.
Wat het werk der Middernachtzending be
treft, de secretaris heeft gemeend in zijn
verslag te moeten opmerken, dat het niet te
loochenen valt, dat het getuigend werk op
den achtergrond is geraakt. Door verschil
lende afdeelicgen wordt met hoffeiijken (ver
evangeliseerend gewerkt, maar meer en meer
moet worden aangestuurd op getuigend wer
ker;, want aldus vraagt het verslag: „Wie,
die des 's avonds en 's nachts de beruchte
buurten onzer'groote steden doorkruist, krijgt
niet den indruk dat we in de laatste jaren
hard achteruit ziju gegaan?
Waarom is het zoo moeilijk om het oude
werk in zijn oorspronkelijken vorm, het waar
schuwend en getuigend werk op de posten,
te doen herleven?
In de allereerste plaats ongetw|feld omdat
het zoo bezwaarlijk gaat op den duur ge
schikte medewerkers daarvoor te vinden.
Dat werk is zoo weinig aantrekkelijk, soms
zoo moeilijk en gevaarlijk en dikwijls zoO
eentonig.
Bovendien zijn de toestanden veel ver
anderd, en heeft de prostitutie een ander
karakter aangenomen. Daarbij komt nog dat
onze leiders zich in den loop van den tijd
alleslel ander werk zagen opgelegd, terwijl
het voor sommigen onvermjjdelQk werd naar
neveaverdiensten uit te zien omdat ze in
dezen tijd onmogelijk van hun al te gering
salads konden leven. Dat alles ontmoedigde.
Mtar gelukkig is er thans hoop dat hierin
verbetering komt. Onze regeering ziet de
gsoote beteekenis in van den strijd, dien de
Middernachtzending nu dertig jaar gevoerd
heeft, en nog voert.
De wfjze waarop z| haar deel tracht te
bereiken, heeft blikbaar de instemming der
Regeering.
De finantieele steun die ons in uitzicht
wordt gesteld, kan dienen, deels om de druk
kende zorg van onze vaste werkers te ver
lichten en hen in staat te stellen met meer
dere opgewektheid hun taak te vervullen,
deels om uitbreiding aan den arbeid te geven."
Tusschen twee haakjes wil Ik je, naar aan
leiding van het bovensiaande even meedee-
len, ilat de Regeering voorstelt de Middar-
nachtzending een subsidie van f 5000,— te
verkenen, wat bij de ev. begrooting ter
sprake komt.
Hier doe ik een andere greep uit het jaar
verslag: „Hoe noodig in onze dagen een
krachtig aangrijpen van onzen strijd is, moge
blijken uit de feiten en cijfers als door Mr.
de Graaf werden geciteerd op de laatste Al-
gsmeene Vergadering van de Nederlandscbe
Vereniging tegen de Prostitutie. In het
anondisseruent Utrecht (waartoe ook Zeist
behoort) steeg het aantal processen verbaal,
opgemaakt tegen kinderen beneden 18 jaar
van 1916 tof 1919 respectievelijk als volgt:
160, 368, 325, 704, en niet alleen steeg het
aastal jeugdmlsdrijven, ze verergerden ook
in graad. En het meest had Mr. de Graaf
getroffen, dat er zooveel kinderen bij waren
ud fatsoenlijke gezinnen, van wie men het
nooit verwacht zou hebben. Wijst dit alles
niet op een inzinking van het zedelijk peil
Maar, zal misschien iemand zeggen, die cij
fers gelden alleen toeneming van criminali
teit, niet van prostitutie; welnu, er zijn an
d-re feiten die het vermoeden wettigen dat
de toeneming van prostitutie en andere vor
men van ontucht onder de jeugd daarmede
geifjken tred heeft gehouden.
Om dienaangaande zekerheid te verkregen
hesft het Nationale Comité tot bestriding
van den Handel in Vrouwen, een organisatie,
waarvan zooals U bekend is, ook onze en
alle, andere vereeniglngen tot voorkoming
of bestriding der prostitutie en bescherming
van minderjarigen in Nederland deel uitma
ken, besloten een onderzoek in te stellen
over het geheele land naar de toeneming der
prostitutie onder de jeugd. Voor dit onder
zoek roepen we Uw aller medewerking in;
uier alleen om zooveel mogelijk te komen
tot een zuiver beeld van de toestanden, maar
ook om een oplossing te zoeken voor de
moeii|ke vraag, welke de beste middelenen
wegen zijn om de buitengewone gevaren die
hier dreigen, af te wenden."
Het verslag is te uitgebreid om het geheel
over te nemen, hoewei het wei de moeite
waard zou zin. Daarom volsta ik alleen nog
met het resumé dat door den secretaris in
deze woorden wordt samengevat: „Ik hield
mij in dit overzicht alleen aan de breede
lijnen Bijzonderheden uit den arbeid mede
te deelen laat ik liever aan de afgevaardig
den der afderlingen over, hun cijfers en
feiten kunnen in bet orgaan worden gepu
bliceerd Met het oog op de toekomst onzer
vereeniging waren het vooral twee punten,
waarop ik Uw aandacht wenschte te vestigen
omdat ze mij noodzakelijk voorkomen
ten eersteeen krachtige herleven van ons
werk in zijn getuigend karakter.
ten tweede: een goede organisatie van d«
