Woensdag 12 November 1919
349t* Jaargang N\ 2545.
Duitscbland 7 Nov '18 7 Nov. 19
A. n tirevo ti onair
Orgaan
voor ile Znidliollandsclie en Keefiwselïe Eilanden.
iè
IN HOC SIGNO VINCES
BINNENLAND.
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere
Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Reclames Mededelingen
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bJJ vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDQK.
Telefoon Intercommunaal No. 202,
ADVERTENTIËN 121/* Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel,
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentlën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
De Belgische minister van oorlog
heeft van de Fransche regeering een
prachtige lijst ontvangen, gelegd om
een eenvoudig lapje witte stof, dat op
leder gehecht is, waarop men in gul
den letters leest:
Een gedeelte van de witte vlag,
die de Duitsche onderhandelaars dekte
toen deze voor de Fransche linie ont
vangen werden te La Chapelle, 7
Nov. 191o te 20 uur 20 min. Daar
is het dat gansch het trotsche Duitsch-
land den vrede kwam afsmeeken en
zich overwonnen verklaarde.
17e infanterie-regiment.
Leger, 7 November 1918.
De bevelhebber van het le bataljon,
M. LHUILLIER,
Een bang jaar is voorbijgegaan.
Op Vrijdagmorgen werden de Duit
sche onderhandelaars in 't hoofdkwar
tier der Geallieerden ontvangen en de
vredesvoorstellen meegedeeld, die bin
nen 72 uren moesten worden aange
nomen of verworpen, afloopende Maan
dagochtend 11 uur. Een verzoek om
voorloopig, onmiddellijke staking der
vijandelijkheden werd door Foch van
de hand gewezen En op 8 inov. was
't lot van Keizer en Kroonprins beslist,
want op dien dag eischten de besturen
der socialistische partijen en der soci-
alistische Rijksdagfractie als »laatsten
.^sisch* 1. Toelating der verboden ver
gaderingen. 2. Instruktie aan politie
en militairen om de uiterste bezonnen
heid in acht te nemen. 3 Aftreden van
Keizer en Kroonprins vóór Vrijdagmid
dag. 4. Versterking van den socialisti-
schen invloed in de regeering. 5. Reor
ganisatie van het Pruisische kabinet
in den geest der meerderheidspartijen
van den Rijksdag.
En Beieren werd op 8 Nov. een re
publiek. En in Hamburg, Keulen» en
de geheele Rijnstreek, viert deomwen
teling haar hoogtij en eischt men de
afdanking van de Duitsche vorstenhui
zen, en de socialistische republiek. Sol
daten en Arbeiders- en Boerenraden
strijden tegen de garnizoenen en gansch
Duitschland is één anarchie.
En de opstandelingen in Hamburg
verklaren, dat iedere burger die zich
op straat bevindt tusschen 6 uur 's
avonds en 7 uur 's morgens zal wor
den doodgeschoten.
Duitschland was voor de revolutie
rijp. De Democratie moest daar een
overwinning behalen, hetzij in destor
men eener groote omwenteling, hetzij
zooals in Engeland, vreedzaam, met
snel op elkaar volgende wettelijke her
vormingen. Maar hoe onzeker ook de
vormen van de democratie zouden zijn,
de uitslag en de uitkomst kon geen
andere wezen dan _een democratisch
Duitschland. En dat democratisch
Duitschland en die democratische om
mekeer moest een overwinning van 't
Duitsche Socialisme zijn. Geen Bolsje
wisme zou 't zijn als in Rusland, waar
een nog te jeugdig proletariaat met te
heldhaftige en roekelooze onstuimigheid
op de Maatschappij en 't Staatkundig
leven inrende en te bloedige botsingen
veroorzaakte, die nu nog de haren ten
berge doen rijzen. zoo zou 't in Duitsch
land wel in den beginne gaan, toen de
Spartaciers en Bolsjewieken vochten
om den voorrang en Berlijn een slacht
huis geleek, waaruit de wraak der
Spartaciers tegen de geleden nederla
gen, hen door de Socialistische regee
ring toegebracht, als een vergif tigenden
%mp deze stad, middelpunt des Duitsch-
en volks, verpeste Maar de Duitsche
Sociaal democratie is de Russische niet,
omdat Duitschland Rusland niet is.
Duitschland had door zijn sociale wet
geving, door 't vakverenigingsleven,
door de blokkade, die den Staat dwong
om elk bedrijf krachtiger te orgaDisee
ren; door de militaire macht die 'tbe
drijf in zijn dienst stelde en tot zijn
dienst omvormde, den grond gelegd voor
eea democrat'schen regeeringsvorm en
voor een democratische economische
maatschappijorde. Niets was noodig dan
de Nederlaag op de slagvelden, om in
eens heel 't raderwerk van den Duitseh-
en Staat andersom te doen loopen.
Niet meer dan de vernedering des Volks
't afsmeeken van den vrede aan zijn
aartsvijand Frankrijk, aan de entente
niets meer dan de ontzettende bewust
wording van een ingezonken, verplet
terd Vaderland, dat hopeloos machte
loos, uitgeteerd neerlag als boeteling
aan de voeten van een Franschen op
perbevelhebberdat alles was slechts
noodig, om het J/8 van 't Duitsche Voik
nl. de gansche proletariersklasse wak
ker te schudden, dat 't oogenblik ge
komen was om 't Vorstenhuis den rug
toe te keeren't Staatsgezag in andere
handen te leggen en de bedrijven te
eigenen bate niet meer van 't mi
litarisme, dat den doodsnik had gegeven
op 't oorlogsveld maar ten bate van
dat proletariaat en van de burgerij
die haar eischen inwilligde.
Bismarck, hij zal 't nooit gedacht
hebben, is door zijn Staats-souver; ini-
teitsidee, d.w.z. leven in en voor en
door en om den Duitschen Staat, de
grondbewerker van de revolutiedagen
van 8 November 1918 geweest; maar
zijn afgod, de Staat, zou op 8 ov
door andere schepselen aangebedeL wor
den, dan hij in 1880 vermoedde En de
oorlog van 19141918 was daar de
oorzaak van. Maar de kiemen he< ft hij
gelegd. Hij heeft den almachtigen Staat
geschapen en al zijn politiek en sociaal
werk had de grootheid van den Staat
tot doel. Accooidmaar in 1880 bouwde
hij 't p oletariaat op door de Sociale
Wetgeving èn 't proletariaat verhief
zich zelf door de krachtige vakvereeni-
ging én 't bedrijfsleven was reusachtig
door den kloeken Duitschen geest en
zijn onwrikbare energie en technische
bekwaamheden dus toen de oor
log voorbij was stonden, de te-
rugkeerende soldaten en de bur
gers klaar om 't in stukken ge
slagen Land te herstellen omdat
er nog de energie en de bekwaamheden
warennóg de durfook nóg de liefde
voor 't eens zoo majestueuze Vader
land. Alles was geknakt in Duitsch
land, behalve de Duitsche geest, die
ook al 3040 jaren gevaren was in
de Duitsche arbeidersbeweging trotsch
als ze was en trotsch als ze neerzag
op de mindere goden in El geland, Ne
derland, Amerika en Frankrijk en Rus
land.
In Duitschland waren op 7 Nov.'18
alle economische en organisatorische
factoren aanwezig om staat en Maat
schappij aan de democratie over te ge
ven. Slechts een Duitsche overwinning
op 't slagvel 1 had Vorstenhuis en So
ciale posities kunnen bestendigen, niet,
omdat er geen democratische talenten
waren om ten allen tijde en onder olie
omstandigheden sociale en ekonomische
kracht te ontwikkelen, maar omdat een
overwinning door Keizer en militarisme
de Grootheid van den Duitschen Staat
had uitgebazuind voor een halve eeuw
wellicht en aan die Grootheid geen be
letsel mocht worden in den weg gelegd
door opstanden en revolutionaire woe
lingen Zeer zeker zou er Evolutie ge
weest zijn, 't proletariaat ten goede,
maar van revolutie kon geen sprake
komen. Die kwam na de nederlaag en
bracht met zich veranderingen, die
verbeteringen waren. Een andere grond
wet in de eerste plaatswaarmee 't
Duitsche Volk trad aan de spits dar
volken. Een andere Vrijheid op Gods
dienstig en staatkundig terrein dan
voorheen. Een nieuw begin van een
ouden strijd tusschen Kapitaal en Ar
beid, waarin 't woord Socialisatie een
dageüjksch slagwoord zijn zou.
Ea zoo worstelde Duitschland van 7
Nov. '18 tot heden. Worstelingen in de
Asolraden bij de Spartaciers; bij de
regeeringsmachtenin de bedrijven
Worstelenals een drenkeling om 't
veege leven te redden. Want waar is
't, wat de Duitsche minister van oor
log dezer dagen te Chemmitz sprak
„Miljoenen menschen hebben zelfs nu
Knakt de liefdadigheid niet.
Ia Amsterdams Raad is met 30 tegen 10
stemmen besloten om deKInderkleedingvoor
't arme Sch lolkttd van de Gemeente te doen
uitgaan. Eertijds was er een vcreeniging, die
met gemeentelijke subsidie en allerlei andere
inkomsten zelf voor die zaak zorgde. Nu
gaan we niet de vraag bespreken, of een
schoolkind aan kleeren moet geholpen worden
door de dlakonleof een burgelij k armbestuur,
want In Amsterdam Is 't aantal van de k rk
ontvreemden zoo groot, dat er door de kers
honderden kinderen tcch niet worden bereikt
en dus of de Overheid moet bijspringen door
subsidiëa of rechtstreeks de ouders moet
steunen; maar dat de Amsterdamsche Raad
besluit alle particulier initiatief op zij te
ze ten, en van Stadswege een kleerenmagazljn
te gaan stichten en ambtenaren voor admi-
8traiie en ontvangst en uitdeeiing en bezor
ging te benoemen Is toch wel kras. B en W.
zeiden, dat de beheerskosten alleen al 25000
gld. zullen bedragen, en dat (ja, 't is mooi I)
ze de verdere uitgaven niet konden ramen,
maar dat 't veel zou kosten. En zoo, zonder
cijfers over wat zoo'n Schoolkind-kleed ng-
exjicitatie kosten zal, steekt men in zee.
Gelukkig is er geen aandacht geschonken
25 cent per regel.
wordt door 21.000 artsen erkend
als het beste versterkingsmiddel
voor Zenuwen ©n Lichaam-
nog geen denkbeeld van den verschrik-
keiijken toestand, waarin wij ons be
vinden Wij, Duitschers, zijn als een
slaapwandelaar, tusschen twee afgron
den, die elk oogenblik naar beneden
storten kan. Binnen twee maanden
zullen de schulden van ons Rijk 212000
millioen mark bedragen en aan belas
ting alleen zullen we 10000 miljoen
moeten opbrengen, d.i, in één jaar het
dubbele van de heele rijksschuld van
voor den oorlog. De nieuwe eisch der
Entente om 400000 ton scheepsbouw
en baggermateriaal uit te leveren be-
teekent, dat Duitschland zijn eigen
schepen niet meer zal kunnen herstel
len en dat zijn havens en rivieren red
deloos verzanden'.
Zoo tobt en worstelt Duitschland na
7 November '18. Den dood nabij.
Maar toch .het zal als een fe
niks uit zijn asch verrijzen. Onvergan
kelijk is zijn veerkracht, die nu zelfs
nog bij Duitschlands kermen 't Engel
sche hart doet inkrimpen van vrees
't Amerikaansche verteert van jaloezie;
't Fransche doet beven voor nieuwe
Duitsche grootheid .het zal nog
grooter worden dan onder en met een
Hohenzollern want 't Volk zelf
is pittig, en deze pit lag en ligt ineen
nu gespleten bolster van onhebbelijke
en tegenwerkende standsvoordeelen en
feudale verhoudingen. Duitschlands con
servatieve krachten hebben een ge
daantewisseling ondergaan, die den in-
n er lij ken mensch opheffen en zijn in
geboren deugden in luisterrijken socia
len opbouw zal ten toon spreiden.
aau 't idee der revolutionaire fractie, cm
alle kinderen een schoofpakje te geven, wier
ouders minder dan "000 gl k per jaar
verdienen cf zoowat aan 90 van
Amsterdamsch bevolking. Zoa'o onzi nlgidee
is naar den snippermand verwezen, maar de
Raad neemt toch al een zware verautwoor-
delljkheln op zich
Wie gaat er nu nog giften afdragen aan
de een of andere bestaande of op te richten
particuliere vereeniging voor Kinderkleeding.
,,Je gaat maar tsaar 't Stadhuis", wordt nu
het woord, waarmee men een collectant
afscheept; te meer, omdat'tin de belastingen
wel weer zal uitkomen, dat al zulk opjagen
van Gemeenteuitgaven, 't percentage voor
den H Omslag nooit verlaagt.
De liefdadigheid wordt door al dat Ge
meentelijke werk beslist geknakt en dat achten
we een ramp. 't Particulier initiatief wordt
er door gekrenkt.
Dat is geen Socialisatie.
In Nederland heeft de S. D. A. P. naar
een nieuwe leus gezocht. Net zoo min als
de Bourgeoisie weet zij na den ontzettenden
oo-log, het volk te helpen en te redden. Heel
Europa Is In wanorde en in geen enktl Land
is 't Soclalhme in staat ook maar iets aan
de sombere toestanden te veranderen. En
geen wonder. Waar geen productie is, is ge
brek. En geen millioenen socialisten zijn in
staat om de millioenen doo geschoten sol
daten, die eerstijds werkten op akker en in
fabriek levend te maken; zijn niet la staat
om voor de verwoeste Hectaren bouwland
nieuwen bouwgrond in bezit te krijgen, niet
in staat om de grondstoffen te leveren en 't
matriaal.
En bij zoo'n Europeesche hulpeloosheid
en hulpbehoevendheid staat 't gansche mensch-
dom verple't en machteloos.
Maar daarmee verliest 't S cialisme een
veer uit zlju staart. Ook zijn onmacht blijkt
van dag tot dag om maar tetï nieuws en
goeds te scheppen, dat dadelijk werken kan.
Want de Menschheid heefs een middel noo
dig, dat snel herstellen kan de mltè e waar-
In ze zit.
Dan de leuze al vast maar; Een leuze is
toch watl
Maar je knabbelt nochtans op een houtje,
't Vult je maag niet.
Terwijl uit Duitschland 't bericht komt,
dat de Duitsche regeering die in Augustus
het plan kenbaar maakte om over te gaan
tot de naasting van 't groote erts- en staal-
werk Ilsederhutte, nu, om het bedr|f niet in
ernstig gevaar te brengen over zal gaan
tot 't nemen van aandeelen, te zamen 5 mil
lioen mark.
Dat ia geen leuze. Dat is werkelijkheid 1
Geen socialisatie ous!
Dk&r ligt de Social satie door een Social,
regeering op zij geschovenzij durft de naas
ting niet aan, om 't bedrijf te redden.
Maar 't Ned. Socialisme, dat niet aan de
Regeerlngstafel zit paait, 't volk met leuzen
met de leus: Socialisatie, die practische
Duitschers niet aandurven,
De nood in Oostenrijk,
Van den oudsten tot den jongsfen Neder
lander is men sinds drie weken finaal op de
hoogte gekomen van de onuitsprekelijke
ellende, die daar in Oostenrijk heerscht.
Persorgaan na persorgaan bevat lag. Stukken
en Oproepen en Smeekbeden om toch met
geld en voedsel en verwarmingsmateriaal als
dekens enz. die hocgerigen en verkleumden
der groote steden te helpen. Het sterftecijfer
onder zuigelingen stijgt onrustbarend. De
Ziekenhuizen zien de pasgeborenen bezwijken
aan tubercuiozs, omdat er geen verwarming
i3. 't Is ellende, schrijnende ellende overal.
En daarom vloeien ook in Nederland zoo
rijke en milde giften; giften uit alle kringen,
door alle religien, van alle duizenden en
duizenden, die hetzfl pro-Duitsch of anti-
Duitsch, vergeten hun politieke Inzichten en
slechts oog en hart hebben voor 't kostbare
veege menschenleven, dat smeekt uit de verte
om behoud.
Daarom is ook op Flakkee een actie ge
boren tot bulp.
Er zijn iu sommige dorpen al Commissies
saamgesteld om gelden te verzamelen. En in
Middeih. en Somm. blijft men niet achter.
Leerlingen der H. B, S. zullen rondgaan
voor een gave! Dat niemand ze ledig heen
zende. Maar men geve mild naar zijn Inkom
sten.
Verblijdt de jeugdige collectanten, dan
draagt ge ook iets bij tot leniging van den
schilkbaienden nooa in 't Oosten. Voor de
verzending van 't bedrag wordt met da
grootste accuratesse gezorgd.
Burgers en burgeressen! gij die 'tredelijk
goed hebt, toont uw dankbaarheid voor dat
heil Godes, door wei te doen aan den ellendige.
Vloeie rijkelijk uw gave. En rustte erZija
zegen op.
Ontslagaanvraag van den minister van
Koloniën.
De minister van Koloniën de heer Iden-
burg, heeft iu den staat van z|n gezond
heid aanleiding gevonden, aan de Koningin
ontslag uit zijn ambt te vragen.
Bond van Revolutionair Socialistische
Inteliectueelen.
De Bond van Revolutionair Socialistische
Inteliectueelen, waarvan in het vorige Avond
blad In de rubriek Wetenschappelijke Be
richten Is melding gemaakt, is eenige dagen
geleden te Amsterdam opgericht. De leden
ervan hebben zich vereenigd op de volgende
beginselverklaring:
.De Bond van revolutionair socialistische
inteliectueelen, van oordeel, dat de socialis
tische revolutie begonnen is, die zal lelden
tot de vervanging van de kapitalistische
maatschappij door een communistische, be
sluit in verband hiermee eigen en anderer
kennis van het zich verwekelijkende socia
lisme te verbreeden en te verdiepen, ver
klarende geschriften uit te geven, vergade
ringen te organiseeren, de maatschappelijke
reorganisatie theoretisch voor te bereiden en
in 't algemeen alles te doen wat den over
gang tot de communistische samenleving kan
verzachten en de komst ervan kan verge
makkelijken."
De Bond tracht zijn doel te bereiken door
le. groepsgewijs organiseeren van zijn
leden naar hun maatschappeljjken werkkring
2e. het organiseeren van vergaderingen
en cursussen
3e. het uitgeven, subeideeren en versprei
den van geschiiften, die ;van belang zgn
voor het begrip der gebeurtenissen in onze
samenleving;
4e. het stelling nemen tegen de uitlatin
gen van de burgerlijk-denkende inteliectuee
len over socia'e verschijnselen en gebeurte
nissen ;i
5e. het zoeken van aanraking met organi
saties vsn arbeiders; die den polilieken en
eeonomischen strijd voor de communistische
maatschappij inrichting voeren;
6e. het zoeken van aanraking met over
eenkomstige organisaties in het buitenland.
Het bestuur bestaat uitB. de Ligt, voor
zitter; Heken Ankersmit, Amsterdam, secre
taresse; dr. Daniël de Lange Jr., Bllthoven,