Co.
am.
Eerste Blad.
s.
Zaterdag 8 November 1919
34s" Jaargang N". 2544
An tirevo lutionair
Orgaan
len
IN HOC SIGNO VINCES
'waarden
ensplaat*
y@®f TaseMh oïlaisd cise en üeeiiwsclse Eilanden.
Onze Defensie.
«HIT GOUDEN HERT",
mriëtai? R. C. F. t. i. LEE-Soonei.
Reclames, Mededelingen,
Brisfsn uit liet Öefitrum,
W. B0EKB0VEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers
Ê4
nis-
ken
ing
lent
el-
n 2
105.
'oor
iten
ee-
den
;au,
nog
)als
ort.
ISotel Mesfaurant
DINERS 1,— en hooge?, 15871
LOGIES MET OMTBIJT
VOEDZAAM
HEERLIJK
VOORDEELIS
iEN.
Deze Courant verschqnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bg vooruitbetaling.
BUITENLAND bq vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDUK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12Va Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regeL
BOEKAANKONDIGING 5 Cent per regel.
D1F.NSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zg beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIjDAGMORGFN 10 UUR.
?•-w
'lo p. aan
ST.
2EVEN.
n.
^og
Het is buiten twijfel dat in alle oor
logvoerende Landen dea ganschen oor
log door de groote zegen is erkend van
een krachtige verdediging. Leger en vloot
waren en zijn de instrumenten, waarmee
de oorlog gevoerd is en wordten toen
Amerika zijn duizend maal duizenden
op 't slagveld wierp, was het lot van
de Centralen beslist Aan de mannet-
%^:es in hun kwaliteit en kwantiteit hangt,
-4jPnaast Goddelijken bijstand, de zege. De
organisatie, de geheele leiding, de geest,
die dat leger en die vloot bezieltde
opvoeding in vaderlandsliefde en opof
feringsgezindheid voor 't heil der gan-
sche bevolking; de beschavingsidee, de
lust tot expansie van grondgebied; de
zucht om de hegemonie of de over
heersching over andere Staten bot te
vierenja allerlei factoren werken op
de grootere of kleinere kracht en be-
teekenis van een leger en vloot en dus
van de Defensie of verdediging in.
De Nederlandsche Staat is nooit een
Staat geweest met een krachtige de
fensie dan in de d>;gen onzer Vaderen
Ieder heeft over de Gouden Eeuw van
Frederik Hendrik gelezen en ieder kent
eenige namen van beroemde admiraals
uit dien tijd, al ware 't alleen die van
r Michiel de Ruiter. En al is't waar, dat
l/Pons Landleger toen niet zoon groote
waardij bezat, Johan de Wit en de
Staten van Holland en Zeeland hadden
een vloot, die respekt afdwong en we
durfden den strijd aan met Engeland
en DenenJarken, met Frankrijk en -pan je
ter zee.
Maar in den Pruikentijd is de schit
terende naam onzer Vloot gaan tanen
en kpchten we den oorlog met geld af.
Verdwenen waren de eminente admi
raalsverdwenen was onze trotsche
vloot onbekwaam ons Landleger en
van den top van eer was onze Defensie
neergestort in een diepte van onbedui
dendheid.
Een eeuw lang van 1600 tot 1700
was de roem van Neerlands vloot ver
diend; ten volle verdiend. Verdiend de
graftomben en zuilen en aanteekeningen
in de Resolutieboeken van de groote
Admiraals. Verdiend de geslagen me
dailles en 't eeregoud dien gezagvoer
ders door Koningen uit den vreemde
hen om hun heldhaftigheid aangeboden.
Verdiend de verknochtheid en liefde
van 't Volk voor zulke zeehelden, wier
namen en daden nooit uit de herinne
ring vervlieten zullen.
Toen was Nederlands defensie prach
tig, en gesteund door bekwame diplo
maten en met durf bezielde Raadpen
sionarissen gesteund door schatten
gelds, die de Hollandsche regenten en
bewindvoerders der Oost Indische Com
pagnie uit de Indien los maakten ver
sterkt door de aandrift om door de
Vloot ook den handel te bevorderen en
daardoor rijkere voordeelen te genieten
gedragen door de groote gedachte, dat
Nederland door God den Heere hierbij
de Zee zijn plaats op aarde gekregen
had en dit niet bij toeval was geschied,
maar volgens zijn eeuwige uitverkiezing
gedragen door de religieuze gedachte,
dat alle eeuwen door de Antichrist ge
reed stond om do Kerk van Christus
aan te vallen; gedragen door 't besef,
J dat 't evenwicht van Europa moest be
stendigd blijven en overwicht van de
t?* eene of andere zijde voor alle volken
een worsteling op leven en dood zou
ten gevolge hebben; gedragen door be
grijpelijke vrees voor Roomsche over
macht als Frankrijk en Spanje do op
permacht kregen ja gedragen door
godsdienstige overtuigingen om 't Pro
testantisme te beschermen tegen de
Roomsche kracht van heerschzuchtige
volkengedragen door den haat tegen
't Absolutisme van sommige vorsten
gedragen door handelsbelangenwist
om deze redenen ons kleine Nederland
met zijn Oranjes zich te handhaven
tegen wordende grootmachten te land
en ter zee.
Nederland was reeds dood, toen Na
poleon 't den nekslag gaf en onze De
fensie lag te morzelen een halve
eeuw is voorbijgegaan, toen pas 't be
wustzijn doorbrak, dat er aan Leger
en Vloot, bij oudtijds vergeleken, zoo
ontzaglijk veel ontbrak. En 't is met
name de Antirevolutionaire partij, die
zich, ondanks veler verzet, niet ge
schaamd heeft om er ruiterlijk voor
uit te komen, dat millioenen en mil-
lioenen moesten betaald worden, zou
ons Leger en onze Vloot weer iets gaan
beteekenen. Onder verzet van allerlei
zoogenaamde democraten, die geen cent
voor leger en Vloot wilden uitgeven;
of steeds met 't Departement van Oor
log en Marine overhoop lagen als er
eens uitbreiding van kruisers, pantser-
dekschepen, meer artillerie, meer ka
nonnen en dus meer kruit en lood ge
vraagd werden, heeft de Antirev. partij
't den kiezers nooit verheeld, dat zij is
en was voor een krachtige nationale
verdediging, al zou deze ook tonnen
gouds kosten. En de persoonlijke dienst
plicht, in plaats van 't remplacanten-
stelael in 1889, was een werk der An
tirev. partij, die de Coalitie met de
Roomsch-Katholieken wel brak, maar
haar innerlijke kracht versterkt heeft,
omdat zij meende, dat 't Vaderland
recht heeft op verdediging niet door
huurlingen, maar door eigen zonen, op
wien 't lot viel. Zekerde uitbreiding
van Leger en Vloot onder Rechtsche
kabinetten leverde prachtig propaganda
materieel voor Socialist en Vrijzinnig
heid, maar 't was dan toch maar 't
jaar 1914 1 Augustus, dat èn Socialist
èn Vrijzinnige den heer Colijn loofde
en dankte, dat hij in 't Kabinet Heems
kerk de Defensie zoo degelijk op poo-
ten had gesteld. En nu nog, nu de
Demobilisatie reeds eenige maanden
achter den rug ligt, nu nog is vriend
en vijand het er over eens, dat door
de Antirev. partij niet tevergeefs een
kwart eeuw een zwaren strijd heeft
gevoerd om de Vaderlandsche en Kolo
niale belangen te behartigen door een
behoorlijke legerorganisatiedoor een
flink diplomatencorps en door in 't le
ger te brengen niet een geest van op
stand en anarchie, maar den geest van
godsvrees, en gezagserkenning en dis
cipline, in alle rangen bij de hiërar
chische samenstelling van ons Leger
bestuur. En de mobilisatie heeft 't ge
toond, dat de Rechterzijde niet tever
geefs gedragen heeft den smaad van alle
zoogenaamde vooruitstrevender In de
zen eere en hnlde aan de Antirev. Mi
nisters en Kamerleden en Kiezers. Ze
ker 1 wat in 1600 nog klein was in
maritieme macht; noch klein in wereld
macht, is nu groot geworden. Mogend
heden van den eersten rang zijn ont
staan, en Nederland is tot een lageren
rang afgedaald, En de oorlogstechniek
maakt 't onmogelijk, dat Nederland nog
een Engeland of Duitschland of Frank
rijk zou kunnen navolgen, 't ls absoluut
onmogelijk, dat een 6 millioen Neder
landers zich zoo wapenen kan, dat 't
een Engelschen of Duitschen stoot zou
rats®;-,
Gedampte Boereasieig©? 83,4, 63B
14739 Direct nab| de Hoofdsteeg,
Rogleri!**)».
f 1.25, 1.60, en f 1.15
Tel. sao. 1582, Aanbevelend,
52et door leder KSHfoevolen adres.
kunnen verdragenmaar vast staat,
dat Nederland meer voor zijn Defensie
had kunnen doen dan gedaan is. Hier
diene 't Nederlandsche Volk aangeklaagd
te worden en al is er versehooning,
omdat we zoo log zijn zoo on militair,
zoo traag in 't oefenen van Gezag en
zoo log in 't eischen van discipline en
gehoorzaamheid, uitwassen der beroem
de Nederlandsche Vrijheidal is er dus
eenige verschooning in ons Volkska
rakter, toch moet ons Volk 't aange
zegd, dat 't traag is in 't benaarstigen
onzer Volks- en weer- en verdedigings
kracht. En weer, nu na den oorlog, is
men aan 't klagen en knagen over de
hoogere begrootingen van Oorlog en
Marine.
En met 't oog op den Volkenbond
wil men tempering. Wil men af-en op
bouw tegenwerken. Simpeler organisa
ties. Minder beroepskader. Minder kazer
neering.
Dat men toch zich zelf tempore.
We leven in een overgangstoestand,
en in Amerika lacht men om den Vol
kenbond i
Dat men daarom geen oude schoenen
wegwerpeDat men de toekomst niet
al te blijmoedig in zie. En men den
Ministers niet al te zeer gaat verdacht
maken, omdat zij hun legerorganisatie
nog niet op een Volkenbond durven
laten rusten.
Zuinigheid bij toch uitstekende or
ganisatie Natuurlijk
Maar op den Volkenbond bouwe nie
mand zelfs een kaartenhuis.
Belooningen aan kinderen der Bljz.
School.
De Wet op 't Lager Onderwijs bevat een
artikel, dat aan de kinderen der Openbare
School belooningen mogen gegeven worden
voor hun gedragen vlijt en vorderingen. Meer
dan eens hebben Bi]z Schoolbesturen ook
bij de Gemeentekas aangeklopt om wat geld,
opdat ook de kinderen der Bljz. Scholen
een3 een cadeau konden krijgen. Mcestijds
was het nul op 't rekwest, 't Was in strijd
met de Wet, zei de liberale Burgemeester
en daarmee werd een Bestuur afgescheept,
en daarmee was voor de zooveeiste maai
aangetoond dat de liberale burgemeesters de
Openbare School de hand boven 't hoofd
hielden en met hun zoogenaamd wettelijk
standpunt de Bijz. School 't licht in de oo-
gen niet gunden.
De Tijden veranderen.
Uit de N. R. C. van 5 Noy. j.l. knippen
we uil 't Rotterdamsch Gemeenteraadsverslag
't volgende, waarin Rotterdam aan de Bijz
Scholen wel een subsidie wil geven om cr
cadeaux van te koopen.
Leze men daar de beraadslaging over art.
279 der Begrooting:
Volgn. 279. Kosten van belooningen en
eereblijken. De heer HEUKELS meent, dat
een deel van de hiervoor beschikbaar ie
stellen geldm ook ten goede zal moeten ko
men aan de leerlingen van de bijzondere
scholen. Mede namens de heer Dlemer stelt
hg voor, dezen post van f 15 000 teverhoo-
gen met f 6000, welk bedrag op onvoorziene
uitgeschreven kan worden.
Wethouder DE ZEEUW staat tegenover
dit voorstel zeer sympathiek. Reeds vroeger
is iets dergeigks overwogentengevolge van
den oorlog ls echter indertfd de geheele
oost teruggenomen. Tegen overneming van
het voorstel heeft hg geen bezwaar als daar
tegen geen financieele bezwaren bestaan.
De heer VAN RAVESTEYN verzet zich
tegen dit voorstel. Hg en de z|nen w|zcn
alle gelden voor kerkel|k onderwgs af. Hier
wordt em bedrag uit de gemeentekas ge
vraagd voor belooningen voor de leerlingen
van bgzondere scholendeze taak ligt z. 1.
op den weg van de besturen van die scholen.
De belooningen zullen ook bestaan uit boek
werken, de besturen weten, welke zg ge
schikt achten. Een sociaal-democratische wet
houder wil hier er aan medewerken, dat a!s
belooningboeken gegeven worden die een
beslist antl-soeialistlsch karakter kunnen
dragen.
De heer WARMENHOVEN is dit voor
stel zeer sympathiek. Tegen de wgze waar
op de heer van Ravesteyn zich tegen de
school uit, verzet hg zich.
De heer HEUKELS dankt den wethouder
van onderwgs en de heer Warmenhoven.
Tegenover de heer van Ravesteyn merkt hij
op dat het hier iets geheel anders betreh
dan een subsidie aan de bijzondere school
De heer van Ravesteyn neemt geen breed
standpunt in; als deze uitsluitend voor de
kinderen van de ouders van zin geestes
richting bevoorrechtitrg vraagt, dan maakt
hij zich schuldig aan een uitsluiting, welke
spr. niet van een communist verwachtte.
De VOORZITTER deelt mede dat de wet
houders tegen overneming van het voorstel
geen bezwaar hebben,
j Wethouder DE ZEEUW wgst er nog op
dat de belooningea in het algemeen bestaan
in naaidoozen, passerdoozen, atlassen enz.
Al zouden het boeken z|n, dan behoeft het
den heer van Ravesteyn nog niet te bevreem
den, dat spr. geen enkel bezwaar iaat gel
den.
In orde dit zaakje.
Alle Bqz. scholen op Ftakkee moeten't ook
eens probeeren.
25 Cent per regel.
De Regeering op haar hoede. S
In 't Voorloopig Verslag was geklaagd,
dat er van Regeerisgszlde zoo iets van
ophltserg plaats had der Regeering tegen de
S. D A. P. Maar de Regeering is zich niet
bewust, zoo staat er in de Memorie van
Antwoord, dat zg ook maar eenige zooda
nige handeling heeft verricht.
Maar ze is, zoo vervolgt ze in dat stuk,
op haar hoede na November I
Na November 1918 is ze op haar hoede.
Aanstonds is 't een jaar geleden, dat mr.
Troelstra en Oudegeest en Hegkoop en an
dere onruststokers stad en dorp van zich
deden spreken èn na de Dultsche revolutie
ook eens wilden, of ze hier Koningin en
Parlement ook eens konden afzetten. Vlam
mende redevoeringen werden In de Kamer
en in de revolutionaire vergaderingen te
Rotterdam, 's Hage en Amsterdam uitge
sproken; politie en soldaten opgeroepen om
de zijde van Troelstra te kiezen. De Staats
macht zou komen aan hen, de S. D. A. P.,
en Troelstra zou worden dc President, en
Hegkoop, de Zeeuw, Brautigem, Zadelhof,
z?n ïgftrawanten. Zg met hun 22 als Kamer
leden zouden de 78 andere Kamerleden van
t Staatstooneei doen verdwgnen, de Minis
ters weg, èn de ambtenaren weg, als zq
niet in 't Roodc vaartuig wilden stappen.
Als In Duitschland zou 't gaan, waar alles
onderstboven werd gehaald.
Maar alles mislukte. Ja, alles. De Pro'es-
tantsche en R Kath, arbeiders stonden als
een muur rondom den troon, hun waarschu
wingen gingen uit ernstig en waardig tot
't gansche Nederlandsche Volk om aan dat
revolutionair kakaal niet mee te doen, maar
pal te staan rondom Kerk en Altaar, rondom
vorstin en 't wettige Parlement, op eerigke
en op wetteiqke stembussen berustend. En
de mannen van 't Roode siraatkabaal en
van 't oproerige Novembergedoe wsren ge
noodzaakt om terug te krabbelen en te be-
ïgden, dat ze een misgreep naar de Staats
macht hadden gedaan. En Troeltra werd er
heusch ziek van. Ziek van zqa totaal mis
lukte Staatsgreep.
De Regeering heeft ze nog in de gaten.
En 't Ned. Volk houdt ze ook in 't oog.
Want onbetrouwbaar is elke Socialist!
Weelde in wintertijd.
Het Flakkeesche boerenbedrijf heeft weer
een voordeelig jaar achter den rug en 't is
van harte gegund. Er is reden voor Land
bouw èn arbeider om God te danken voor
flinke verdiensten, zg 't ook, dat een en ander
voor den wertunan niet dan na ernstige mo
menten van sociale wrqving is bevochten.
Deze zomer is voor Flakkee rustig voorbq
gegaan, waar in andere deelen des Lands,
zooats in Groningen heftige sociale woelin
gen ontstonden in de landarbeidersbevolking.
Fiakkee zag arbeidersorganisaties ontstaan,
zonder dat stakingen en uitsluitingen de tq-
den verontrustten. Klassenstrijd was hier
verre; wel overleg, beraadslaging, toenade
ring. De Boeren traden verstandig op; de
arbeiders evenzeer. Men zocht en vond el
kaar en daarmee was de Oogst op den akker
gered, tot zegen van heel Flakkee. Want 't
ging om den Oogst en daarom alleen. En
arbeider en boer hebben daarvoor recht op
ons aller grooten dank. Is nu alles volmaakt
In 't arbeiders leven
Er staat, zegt men, een strenge winter voor
de deur. En al is er veel geld verdiend In
de arbeiders wereldals er een paar maan
den lang door strenge vorst werkeloosheid
ontstaat, of slapteen alles bigft zoo duur,
dan kon 't toch wel eens zijn, dat er in
menig gezin nood kwam.
Daarom boeren van Flakkee! waar ge In
dezen zoover gestreefd hebt om rechtvaardig
tc. zijn jegens uw werkliedenlaat in een
strengen winter uwe barmhartigheid in ruime
mate openbaar worden.
Houdt uw eigen weelde binnenshuis en ver
heugt u binnenkamers in uw verworven schat,
en daukt den Heere; maar draagt in de
huizen der arbeiders, die 't nöodig hebben
eu die U ia dezen zomer uw oogst binnen
deden balen, vreugd en bodschap. Opdat
de werkman, ais de Lente naderi, uw zaad
weer zaaie met genot in uw akker en uw
wage, s weer mensje met aangename herin
nering aan uw belangstelling te zgnent, toen
't strenge winter was.
En houdt uw eigen weelde binnenshuis!
Geniet tusschen uw vier muren.
Verbergt uw weelde in strengen wintertqd I
Laat ze niet schitteren op 's Heeren straten I
94
Amice l
We leven in een dure tijd. Allen klagen
er over. Je kunt hetbqna dagciqfcsch hooren.
De S. D. A. P, slaat er politieke munt uit
eu laat haar dicipel Sannes in de Tweede
Kamer er over interpelleeren. 't Is zonde van
den kostbaren natior.alen tgd. Want Inter
pellaties als van den heer Sannes zijn enorm
goedkoop. Hg brak maar af. Er bleef geen
stuk heel. Van de regeering deugde nietsi
Min. Van Ij3elsteqn was hem geen knip voor
de neus waard. Maar als men hem dan vroeg
een middel aan te geven, hoe het dan wét
moest, stond de geachte afgevaardigde met
den mond vol tanden. Nu ja, hg prevelde
wel heel schuchter het woord .socialisatie",
maar zoo heel rond durfde hg er toch niet
voor uitnomen. Want hg begreep wel, dat
een storm zou opsteken. Wat ook gebeurde.
Men bestookte hem met de vraag, wat soci
alisatie nu eigeniqk is. En weer stond vriend
Sannes met een tandenvolle mond. Want hg
kon het niet zeggen en zfln partqgenoot v.
dJWoerden, dieecnigszins een definitie trachte
te geven, wist het toch ook niet goed. Nu
vraag Ik je. Wat zegt men van zulke politiek
Intusschen heeft die interpellatie en het
heele debat, dat er op volgde dus geen stuk
verder gebracht. Wel heeft de Min. het ge
had over de ingestelde duurtecommissle, die
spoedig met een wetsontwerp zal komen. Z.
Ex. heeft het vermoedeiqk reeds ontvangen),
maar we moeten maar afwachten, of dat
voldoende uitwerking zal hebben. Tallooze
menschen zien er niet veel heil In en ik ge
loof, dat ik daar ook onder behoor. De voor -
naamste oorzaak van de duurte is wel ae
