Zaterdag 1 November 1919.
848t# Jaargang N°. 25A2
roor de ZSuidlKollandsclie en Zeeuwsclie Eilanden,
Derde Blad.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
FEUILLETON.
BUITENLAND.
RECHTZAKEN.
GEMENGD NI1UWS.
Vaninsnschenszooalserzijn
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bJJ vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDQK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 121/* Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentlën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
ENGELAND.
Een medewerker van de Daily Herald ver
telt van éen nieuwe uitvinding om het vraag
stuk van een huisvesting op te lossen, waar
mee op het oogenblik in Engeland proeven
worden genomen. Men wil namelijk voor
het bouwen steenen van beton gebruiken,
niet de gewone, groote, onoogelflke brokken,
maar stukken in den vorm van gewone stee
nen. Ter wille van de droogte en de warmte,
zijn deze steenen hol en bijgevolg licht en
gemakkelijk te hanteeren. Zij sluiten in el
kaar en men heeft geen mortel noodlg.
Al wat de bouwer te doen heeft, is dat hij
den bovenkant van de steenen met een op
lossing bestrijkt en de volgende rij steenen
op de voorgaande plaatst. De muren worden
zoo stevig, of zij uit éen stuk zijn en zijn
tegen weer en wind bestand. Men is nu
doende om zes huizen van deze steen te
bouwen. Elk huis zal een ruime keuken, een
groote eetkamers, een zitkamer, een badka
mer met drie slaapkamers, behalve de ge
wone ruimten als provisie-kamer, vestebule,
enz. hebben. De kosten van een huis met
inbegrip van fondeering en rioleeting komen
op 450 p st. en het heele huis kan in tien da
gen opgetrokken worden.
De uitvinding is ook aan de regeering
voorgelegd, maar, zoo zegt de Daily Herald,
zoo als gewoonlijk, houdt zij de zaak nog
in beraad.
Het ministerie van volksgezondheid be
cijfert het aantal gedoode ratten op ettelijke
millloenen d. w. z. ettelijke in de juiste
beteekenis van eenige, en niet van vele.
Vflf duizend krijgsgevangenen hebben zich
in Bedfordshire bijzonderlijk verdienstelijk
gemaakt, door elk in vijf dagen gemiddeld
620 ratten te dooden. Zl] gebruikten daarbij
methodes, die zQ in de loopgraven geleerd
hadden.
Het verhongerende Moscou.
Prinses Lwoff, de echtgenoote van prins
Lwoff, die na het uitbreken der revolutie
korten tQd minister-president is geweest, is
na een verblijf te Kopenhagen in Parijs aan
gekomen, en heeft aan de .Figaro" een en
ander meegedeeld over de laatste dagen die
zij in Moscou heeft doorgebracht.
Zij schrijft dat geen woorden het gansche
ongeluk, de tragedie en het martelaarschap
van [haar vaderland kunnen weergeven. Zij
is vermoeid van alles wat zij heeft gezien,
na meer dan een jaar den dood van nabi te
hebben aanschouwd en het ergste l|den te
hebben verduurd. ZQ heeft in de straten van
Moscou vrouwen gezien, die van honger
stierven. Eens kwam een vrouw naar haar
toe en vroeg brood. ZN wilde haar beurs
openen, doch de vrouw weerhield haar en
zeide: geen geld, maar brood 1 lk heb in
24 uur niet gegeten I Prinses Lwoff had
geen brood en slaagde er niet in iets te
koopen. De vrouw moest haar weg vervolgen
met de zekerheid van den dood vooroogen.
De prinses beschrijft vervolgens een ont
moeting, die zij met een oude, goedgekleede
vrouw heeft gehad, welke op een bank was
gezeten. ZN bedelde. Haar gezicht was oud
en gerimpeld; zN beefde over haar geheele
lichaam, zooals men dat bN oude menschen
ziet, en was schrikwekkend mager; toch
waien al haar bewegingen vol onmiskenbare
waardigheid. Ik vroeg baar, aldus de prinses,
wat zij daar deed op dien kouden en regen-
achtigen dag. En, met een lichten blos op
haar wangen, antwoordde zij eenvoudig:.Ik
bedelEn ik hoorde, dat zN veertig
jaar bi een rijke familie had gediend, waar
van de leden deels in de gevangenis eiken
dag den dood verwachtten, deels van alles
beroofd waren, zoodat zij haar niet konden
helpen; daarom was zij gedwongen te be
delen, zooals zooveel oude trouwe bedienden.
Zij leefde van een paar aardappelen, die een
werkman haar verkocht voor wat zij van de
voorbijgangers ontving.
Zij heeft tal van uitgeputte kinderen en
ouden van dagen gezien, die dagen en nach
ten lang op de koude straatsteenen voor de
bakkerswinkels op hun karig rantsoen brood
lagen te wachten, om het dan niet eens al-
tfld te krijgen.
Ook de dieren lijden een ontzettend be
staan. Honden en katten worden veelal door
hun meesters verjaagd, die ze niet van hon
ger willen zien sterven. Paarden vallen dood
langs den weg neer om door honden lang
zaam te worden weggevreten.
Moscou, Rusland, bijkans al zfn steden en
een ontzaglijk aantal dorpen lijden honger
en sterven den hongerdood. Rusland, dat
eertNds den vreemdeling gastvrij ontving, Is
thans aan het einde zijner krachten, het sterft
aan honger en ellende weg.
De moord op den Tsaar en de
keizerlijke familie.
De berichten over het einde van den Tsaar
en de keizerlNke familie hebben zich tot
dusver door een voordurende tegenstrijdig
heid gekenmerkt. De mededeelingen over
den moord op den Tsaar en zijn gezin wis
selden af met tijdingen over het nog in le
ven zijn van het Russische staatshoofd en
zNn gemalin. Nu eens heette het, dat de
Tsaar alleen en niet de Tsarltsa gedood was
dan weer werd gemeld, dat met de geheele
dynastie was afgerekend.
Thans geeft kapitein Victor Cazaiet, die
deel uitgemaakt heeft van de Britsche mili
taire missie bN het leger van Koltsjak, een
verslag van bet gebeurde, hetwelk hN heeft
opgeteekend uit den mond van verschillen
de ooggetuigen, die destNds voor het speci
ale hof van onderzoek verschenen zijn.
Hij verhaalt het reeds bekende feit, hoe
de Tsaar den 3den Maart in zNn trein op
weg naar Petrograd werd tegengehouden en
tot aftreden werd genoopt. Hf werd naar
Tsarskoje Selo vervoerd, waar z|n gezin
zich reeds bevond. De familie bleef den ge-
heelen zomer in Tsarskoje Selo, om daarna
naar Tobolsk te worden overgebracht, daar
Kerenski bevreesd was, dat zij zou ontvluch
ten. De trein bracht haar tot Turnen, vandaar
toog z| per boot naar Tobolsk. Daar nam
zN haar intrek In de woning van den gou
verneur.
Gedurende het eerste gedeelte van haar
verblNf in Tebolsk werd zN goed behandeld
doch daar zN bN haar Zondagschen kerkgang
te veel aandacht trok, mocht zN het huis niet
meer verlaten. Zoolang Kerenski aan het
bewind bleef, had zN het trouwens vrN goed.
Haar bewaking was niet al te streng en met
eenlgen ondernemingsgeest had zij stellig de
mogelNkheid kunnen vinden om te ontsnappen.
OnmiddelNk nadat de bolsjewiki aan het
roer kwamen werd de behandeling aanmer-
kelNk slechter. Op talrNke plaatsen werden
de Tsaar en de Tsarltsa getergd en werd
hun het leven tot een hel gemaakt. Met be
rusting schikten zN zich evenwel in hun lot
zN waren gelukkig bq elkaar te z|n en den
Tsarevitsj bN zich te hebben.
In Maart 1918 besloot de bolsjewistische
Sovjet te Moskou den keizer en zNn familie
te berechten. Den Tsaar en de Tsarltsa werd
verorderd naar Moskou te komen. Een af-
schuwelNke reis door sneeuw en hagel wacht
te hen. In Tunen zouden zN per trern via
Omsk naar Moskou worden vervoerd. De
trein bereikte inderdaad Omsk doch daar
werd, met het oog op de bedreiging der
Tsjechen, besloten den trein vla Ekaterlnen-
burg naar Moskou te lelden.
In Ekaterinenburg, waar het keizerlNk echt
paar den 30en April 1918 aankwam, besloot
de plaatselN'ke Sovjet de vorstelNke gevan
genen voor zich te houden, ten einde op
Moskou druk te kunnen uitoefenen tot het
verkrNgen van bepaalde concessies. Keizer
en keizerin werden in een groot huis onder
gebracht, dat geheel was gebarricadeerd. Wel
dra voegden de kinderen, die aanvankelNkte
Tobolsk waren achtergebleven, zich bN hun
ouders.
Gedurende zes weken had de keizerlNke
familie een gruwelNk leven blootgesteld aan
de grootste ontbering en de diepste verne
dering. In den nacht van 15 op 16 Juni zou
het einde komen. Om twee uur 's nachts
werd zN gewekt en haar door de volkcom
missaris Yoerofsky het vonnis van de Sov
jet voorgelezen. De Tsaar zeide: Ik ben be
reid I De keizerin en haar dochters maakten
een kruis.
Het vonnis werd aanstonds in de kamer
zelf voltrokken. De wachtposten verrichtten
den moord met revolvers. Behalve de zeven
leden der keizerlNke familie, werden de lNf-
arts, de kok, de& dienstknecht en de kame
nier mede vermoord. De IN ken werden per
auto op 16 werst buiten de stad vervoerd
en daar in de schacht van een kolenmNn
geworpen.
Uit de bewNzen omtrent den moord van
Ekaterinenburg blijkt, dat er in de Sovjet
aldaar twee partNen bestonden, één die de
keizerlNke familie wilde sparen, de andere
die tot den moord besloten.
zonder gas. Er is slechts een zeer geringe
vooraad, voldoende voor enkele dagen, voor
handen. Spiritus en petroleum zNn haast niet
te krigen en voor slechte kaarsen betaalt
men 2 tot 4 mark. Het Berliner Tagebl. meldt,
dat de tram te Munchen maar tot kwart
over negen rijdt, waaronder het bezoek aan
de schouwburgen en koffiehuizen erg INdt,
daar het sluitingsuur op 10 uur is gesteld.
Toch moet eiken avond de politie met ge
weld een aantal koffiehuizen ontruimen. Ook
de veiligheid laat tengevolge van de groote
duisternis veel te wenschen over. In de laat
ste 14 dagen hadden er jiiet minder dan 161
Inbraken plaats.
De Beiersche Ministerraad heeft aan den
Rqkskanselier een telegram gezonden met
verzoek het heele personenvervoer op de
Duitsche spoorwegen met uitzondering van
de sneltreinen gedurende 10 A 14 dagen stil
te leggen. Geschiedt dit niet, dan zaldeko-
lennood in Zuid-Duitschland tot een catas
trophe lelden. De gasfabrieken en de elec-
trische centrales hebben of in 't geheel geen
kolen of hoogstens voor een of twee dagen.
Zondag zal er in Baden en in Wurtemberg
geen tram of trein meer kunnen rNden. Ten
slotte wordt nog gemeld, dat ook de electri-
sche centrale te Bitterfeld, die een gedeelte
van BerlNn mets stroom voorziet, stop moet
gezet, tengevolge van een staking in een der
kolenmNnen. Bitterfeld is zonder licht en zon
der stroom. De technische noodhulp van
BerlNn, Weimar en Halle is naar Bitterfeld
vertrokken om het allernoodzakelNkste werk
te verrichten. Deze nieuwe ramp is het ge
volg van het feit, dateen werkman is
ontslagen I
het hout op te laden en het naar het dorp
te rNden. Terw|l Boeter met den wagen
onderweg was, had A. de Bhem aange
houden en hem, bNgestaan door den derden
en den vierden bekl., gedwongen uit te
spannen. Geholpen door een vierden land
bouwer hadden de drie de B's daarop den
wagen gewend, waarna zN Boeter genood
zaakt zouden hebben terug te rNden en het
hout weer naar de woning van den eersten
bekl. te brengen.
Uitspraken 4 November.
De rechtbank heeft Dinsdag veroordeeld
F. v. d. W., 41 jaar, koopman te Middel-
harnis, recidivist, wegens diefstal, bN her
haling, tot acht maanden gevangenisstraf.
De rechtbank heeft Donderdag veroordeeld
M. M., 25 jaar, veldarbeider te Ouddorp,
wegens mishandeling, den dood tengevolge
hebbende, tot v|f jaar gevangenisstraf.
M. M. te Den Bommel, wegens eenvoudige
beleediging van een ambtenaar, tot f 10 boete
subs. 10 dagen hechtenis.
De kolenood in Duitschland.
Tengevolge van den kolencood ishetelec-
triciteltsbedrNf te Koningsbergen genoodzaakt
met de levering van stroom op te houden.
Ook de tram zal voorloopig niet meer rNden.
Men vreest dat ook de gasfabriek weldra zal
moeten sluiten. Te Koningsbergen is het ge
brek aan kolen voornamelijk een gevolg van
de Oostzeeblokkade. Maar ook Munchen zit
Arrondissementsrechtbank te Rotterdam.
De rechtbank heeft Dinsdag geëischt tegen
P. T28 jaar, arbeider te Stellendam, we
gens diefstal van een hoeveelheid haver,
eigendom van den landbouwer R. Kievit
aldaar, f 10 boete, subs. 10 dagen hechtenis.
G. N„ 20 jaar, dienstbode te Rockanje,
wegens diefstal, tweemaal gepleegd, van zes
bankbiljetten van f 10 en een doosje met
een stel gouden oorbeljen, eigendom van K.
Langendoen, drie maanden gevangenisstraf,
voorwaardelNk met een proeftNd van drie jaar.
A. de B., 27 jaar landbouwer te Middel-
harnis C. v. A. nlet-verschenenJ. de B.,
34 jaar, landbouwer te Mlddelharnis en A.
de B29 jaar, landbouwer te Oude Tonge,
den eerste en den tweede wegens diefstal
door twee vereenigde personen, van een
hoeveelheid hout, en den eerste, derde en
vierde wegens het opzettelNkeenig voorwerp
aan het krachtens de wet daarop gelegd be
slag onttrekkenden eerste zes „maanden,
den tweede vier maanden en den derde en
den vierde ieder drie maanden gevangenisstraf
De twee eersten van deze beklaagden
zouden in Mei 1919 eenige boomen afge
zaagd en weggenomen hebben, welke toe
behoorden aan de MaatschappN tot be
planting van de dNken. De politie had het
hout opgespoord en in beslag genomen en
vervolgens den voerman A. Boeter gelast,
De vicleuse cirkel Te Heerenveen kos
ten de eieren alweer 25 ct. schrNft het Hld.
per stuk; voor 14 dagen kon men ze nog
koopen voor 15 ct.
Vermoedelijk hebben de kippen intusschen
loonsverhooging gekregen.
Een strijdlustig trio. Zondagavond om 10
uur werd in een der buitenwN'ken te Zwolle
politie-hulp ingeroepen. Toen eenige agenten
een beschonken jongeman, J. v. d. S wilde
meenemen, stuitten zN op hevig verzet van
den vader en broer, eveneens onder den
invloed. Het publiek nam spoedig een zoo
dreigende houding aan tegen de politie, dat
eenige schoten in de lucht werden gelost.
Toen een inspecteur met een stuk qzer een
slag op den schouder had gekregen en som
mige agenten kwetsuren, werd, na herhaal
de sommatie, op den belhamel aangelegd,
met het gevolg dat de vader met kogels in
een been ineenzakte.
HN en een zoon werden naar bet
bureau overgebracht, een buurman die
nieuwsgierig om de deur keek, kreeg een
schot in de wang. De andere zoon werd den
volgenden ochtend gearresteerd en met zNn
broer ter beschikking van de justitie gesteld,
de vader is naar het ziekenhuis vervoerd.
Ter waarschuwing. Een smid, die eenige
werkzaamheden had te verrichten bN een
bekende familie te Kampen, ontdekte daarbN
tusschen de steenkolen toevallig een geel
kleurig voorwerp, dat bN onderzoek een ge
vulde dynamietpatroon bleek te zNn. Waar
er in den laatsten tijd ook in andere plaat
sen dergelNke .vondsten" worden gedaan,
schNnt het kachelstoken haast gevaarlNk te
worden.
Hongerstaking In het HarderwNksche
vreemdelingen kamp hebben de daar gele
gerde Russen VrNdag een hongerstaking ge
proclameerd naar aanleiding van het feit,
dat een hunner bN een poging tot ontvluch
ting door een officier van piket aangescho
ten was. Slechts vNf van de 400 geïnter
neerden namen voedsel.
5)
door HUGO KINGMANS.
(Auteursrecht voorbehouden).
Eenlgen tQd bleef hij nog smid, doch het
ging niet en teneinde raad ging Klaas Jan
sen naar zNn broer, zei hem hoe de zaken
stonden en ried hem aan den jongen zNn
zin te geven. Misschien kwam er dan wat
van terecht.
En Berend Jansen, die den jongen in
leder geval niet in zNn huis wilde terug
hebben omdat hN ,zNn leven niet weer
vergald wilde zien door zNn eigen zoon"
zooals jN zich beliefde uit te drukken, gaf
maar toe.
En Jan ging in dienst van den veekoop
man en paste oogenschNnlN'k goed op.
Nu was hN in zijn element. Zaken doen,
met guldens rammelen, op de markt, de
handen inéénslaand met de verkoopers,
ziedaar wat hem aantrok.
Op dat moment, waarop z'n liefste wensch
vervuld werd, zou Jan zNn vader wel willen
hebben zegenen I
VIII.
Harm Jansen was In der jaren loop te
weten gekomen dat hN feitelijk Harm Jan
sen niet was,
I Dat had echter zgn liefde voor den recht- I
schapen bakker niet verminderd, maar ver
meerderd.
Iemand, die zoo geheel bangeloos een
klein kind tot zich neemt en opvoedt, ver
diende volgens Harm, liefde en groote dank
baarheid, welke hN beide dan ook ruim
schoots schonk.
Voor de bakkerN was hN een kracht. HN
was nu bNna 20 jaar. Met den militairen
dienst had hN niets uit te staan, want hN
was vrN geloot, juist het laatste jaar dat
geloot moest worden.
Viouw Jansen beschouwde h| steeds als
moeder maar toch had hjj in zijn hart van
de twee vrouwen voor Mieke de meeste
achting.
Mieke had iets over haar, wat hN geen
naam kon geven. Het beste wist hN dat ge
voel te typeeren door met andere dorpelin
gen te zeggen: .ze is te goed voor deze
aarde.
En dat was voor hem de grootste loftui
ting.
HN verheelde het zich niet, dat hN bNna
altNd naar de kerk ging, nu ja, omdat het
gewoonte was.
Maar van het devote luisteren van Mieke
had hN niets. En zelden had hN er wat van
mee.
Vaak sprak hN met Mieke. En dan legde
zN hem uit, het nuchter-eenvoudige. Maar
het beroerde niet de diepste roerselen van
zNn hart. Het liet hem koud.
En als het gesprek hem te ernstig werd
te ver ging, was het vaak.Weet je wat
Mieke, je moet zien dat je domineesvrouw
wordt. Daar ben je voor in de wieg ge-
legd\
Blozend wendde zN zich dan af
En haar hart kreeg een steek wat nie
mand wist, niemand vermoedde, waarvan
zN alleen de zekerheid had dat zN hem, den
vroolNken, opgewekten, robusten Harm,
liefhad, zN, het zwakke meisje, dat .tegoed
was voor deze aarde."
En hN, die het bovenstaande zoo vaak
schertsend wenschte, meende daarvan geen
zier, want heel diep wat ook niemand wist,
wat hN feitelNk ternauwernood zelf besefte
heel diep in z|n hart was een gevoel bin
nengeslopen, dat zoo maar niet te verdrij
ven was, een gevoel van liefde voor het
teere plantje dat zoo moest worden ont
zien
IX.
.Maar hN mag wel oppassen (ongemerkt
zNn wN teruggekeerd tot den aanvang van
ons verhaal), ze zeggen dat hN speculeert
en
TerwNl baas Jansen naar zNn drukke be
zige vrouw keek (ze was altNd even druk
al had ze niets te doen I) en naar Mieke
die het laatste jaar heel aardig aansterkte en
naar den Hinken Harm, mompelde hN deze
woorden van zijn klant, die hN zoo onbe
leefd had laten staan in den winkel, voor
zich heen.
O, wat een verdriet had die jongen hem
al bezorgdAanvankelNk scheen het dat de
zaken goed gingen. En dat deden ze ook
Inderdaad. Maar daap stond tegenover, dat
het verdiende geld onmiddelNk verdween,
waarheen, vader Jansen wist het niet.
Tot overmaat van ramp trouwde Jan op
twee en twintig-jarigen leeftNd met een
vrouw die z'n ouders tegenstond en die
eveneens verkwistend was dan haar mani
Het huwelNk was in een woord diep on
gelukkig en Jan raakte verslaafd aan den
drank
De laatste twee jaren waren geen van
beiden in het ouderlNke huis geweest
Zijn oppervlakkige vrouw kon er nog al
gemakkelNk overheen komen. ZN had immers
haar beide andere kinderen nog Mieke en
Harm, welken laatsten zN altNd als haar
kind had beschouwd, maar Jansen leed er
ontzettend diep onder. Niet voor niets wer
den zNn haren grNs.
En nu ging daar zNn eenige zoon over de
tong. HN speculeerde. Ja, iets dergelNks had
hN wel verwacht. En als er een tegenslag
kwam, dan kon vader er natuurlNk er voor
opdraaien.
O, en hN balde de vuisten, terwNl het
kleine gezin het middagmaal nuttigde.
Dan vergeleek hN zNn zoon weer met
Harm, die tegenover hem zat, een echte
werkmier, geheel het karakter der Jansens.
Wat beleefde hN van die jongen een plei-
zier.
Over enkele maanden werd hN een en
twintig.
Dan was-ie meerderjarig.
Wat zal het baas Jansen een genot zNn,
hem zNn cadeau te geven.
De twee duizend gulden op de bank in
de cabNeJ stad zou al aardig geklommen
zNn, rente op rente.
Het kwam den jongen rechtmatig toe,
volgens Jansen.
Als hN verjaarde zou hN het op Harms
naam doen overschrN'ven en dan was het
van den jongen. Die kon er dan mee doen
wat hem goeddacht. Een zaak koopen of
zoo iets.
Een zaak koopen I
Met smart dacht-ie er aan dat hN geen
opvolger had. Waarom zou Harm, die hi
als zijn zoon had aangenomen en ook al
die jaren zoo had beschouwd, niet als zqn
opvolger nemen? Wat was eenvoudiger.
Z'n eigen zoon
En hq loosde een diepen zucht.
,Wat is er vader" vroeg Mieke bezorgd,
.u bent zoo stil vanmiddag"
.Och, 't is niets kind, het gaat wel over"
was het antwoord.
Mieke zweeg maar, vermoedde wel zoo
half en half waar vader aan dacht
Harm moest er eenigen tid later in de
bakkerN het zNne van hebben. Had hN mis
schien het ongenoegen van z'n vader gaan
de gemaakt?
HN wist wel beter, maar hN moest zeker
heid hebben en hN vroeg dan ook.
.Weineen jongen hoe kom je er bN", was
het opgeschroeid-vroolNke antwoord.
Harm vroeg niet verder, maar Jansen
luchtte zelf zNn hart.
Tegenover Harm was hN schier nogvrNer
dan tegenover zNn eigen vrouw
Wordt vervolgd.