m
irHi
Zaterdag 85 October 1919;
84*u Jaargang N\ 3540
voor de Zaidhollandmche en Zeeuw^ehe Eilanden.
Tweede Blad.
|j J, G. KLEIHORST, Horlogemaker, Goudsmid.
if
w
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
DRIE BLADEN.
r
III
gels
7575,'
BUITENLAMP.
DINGEN VAN DEN DAG.
INGEZONDEN MEDEDEEIINGEN.
INGEZONDEN STUKKEN.
PLAATSELIJK NIEUWS
ij
\1
iiroop.l
16364
lis
ten
PS
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Dit nummer bestaat nit
Mi
-
longen
:h in de g
)en vast-
ichtend,
id en
cent,
1.10.
cent.
225.
4 00.
7 50.
5 50.
ispan-
8 75.
8.50.
1050,
13 50.
975.
13.—.
13.-.
rsterb
11.50. S|
I)
met
ïuziek als
Jot an ea
IDAM
ilSDIJK
lOg
als
brt.
^4}
Mr
Deze Courant verschqnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bjj vooruitbetaling,
BUITENLAND bq vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12»/s Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zq beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
Petersburg nog niet gevallen.
De bolsjewikl retireert. De
situatie In Rusland.
Ds berichten dat Petersburg aan de macht
der Boljewisten zou ontrukt zfln, waren
voorbarigtocb schijnt die val aanstaande.
«Echter is daar de val der Bolsjewikl nog
geen fait accompli meeeerst als Moskou
ontruimd is, is het wreede monster in zijn
hartader aangetast.
Zoover is het nog niet.
We lezen omtrent de situates van Rusland
in „Onze Courant".
Rusland, Rusland! Daarheen wenden zich
op het oogenblik aller blikken. In het oude
Czarenrqk„staat iets historisch te gebeuren
de val van het Bolsjewisme! Eindelijk is dan
uit, het rijk van Leenln en zijn op bloed be
luste helpers. Tenminste als de historie
nog niet weer een wonderlijke zwenking
maakt. Want wel beweren de waanwijzen
van onze verlichte eeuw, dat de mensch de
geschiedenis maakt maar voor ons Christe
nen staat het vast, muur vast, dat het God
is, die met zijn vinger schrijft het boek der
historie. Hl] heeft voor eeuwen het groote
wereldplan geteekend, ais met een gloeien
de stift in harde rots, onuitwisbaarT Hij weet
alleen wanneer Lenin zijn tijd gehad heeft
en hoewel het niet Is na te speuren, welke
bedoelingen God heeft gehad met deze
schrikkelijke tijden van bloed en tranen
als een kind zoo geloovig vertrouwen wij,
dat dit alles heeft moeten dienen overeen
komstig zijn Raad en Welbehagen.
Toch is daar in ons een stille jubel. Toch
welt er uit ons hart een danktoon, omdat
Gods genade tusschenbeide wil treden, zoo
dat deze aarde nog niet heelemaal verstikt
en ondergaat in het kwade.
Met de herademende Russen verblijden
wij ons, waar weer betere en rustiger tijden
staan te komen, voor het beproefde en zoo
zwaar geteisterde land van Vadertje Czaar.
Vadertje Czaar I Dood I en dood zijn
vrouw en dood zijn kinderen. Gevallen door
moordenaarshanden, doodgeschoten In som
bere keldergewelven van een oud Oeral-
kasteel. Hoe vergankeip is 's werelds roem
en hoe nietig klein is toch ook de grootste
dezer wereld. Als een Godheid zwaaide de
Czaar zijn harde knoet, boven de hoofden
der gekromde werkers I Alle verzet werd in
bloed gesmoord en Siberië opende zjjn mij
nen voor jaarlljksche duizenden bannelingen.
Daar lag een trek van slaafsche onderdanig
heid en van stille berusting op de gelaten
der mlllioenen onderdanen; Vadertje Czaar
wist het wel, wat hij deed was goed en
rechtvaardig.
Slechts enkelingen trachten zich op te
richten^ van onder het zwaardrukkende juk.
Slechts een enkele poogde verandering te
brengen poogde zijn medeburgers wak
ker te schuddden uit zoo'n onderworpene
lamlendigheid. Echter ten k ste van het le
ven vaak
Dan 1daar ontwaakte de revolutie
geest. Het volk werd wakker en zocht zich
te wreken. Bloed een zee van bloed ea
tranen. De onderdrukten werden de verdruk
kers van hen, die zoo lange jaren gepijnigd
hadden, hard en onmeedoogenloos I
Rusland ontwaakte! In enkele dagen zocht
men late halen, wat menjin eeuwen was te kort
gekomen, in enkele uren tljds werd een
sprong van jaren gemaakt. Nog heerschte
daar in Rusland het absolute despotendom
de wil van den vorst was wet, als in de
middeleeuwen gebood hij over leven en
dood van mlilloenen onderdanen. In naam
was men met den tijd meegegaan de
Doema zou het volk vertegenwoordigen en
naast den Czaar regeeren. Maar de Doema
had niets dan een schijn van macht
Ook boven de hoofden van de zoogenaamde
volksvertegenwoordigers hing een ijzerharde
knoet en het was geen hooge zeldzaamheid
zoo een of meerdere leden gestraft werden
met Siberië, met jarenlange vestingstraf.
Eindelijk dan de revolutie, de omkee
ring van al het bestaande. De knoet keerde
zich tegen zijn meester en de getrapte ea
zoo lange jaren verdrukte slaaf hief de hand
op tegen zijn heer. De Russische grootvor
sten hadden met vuur gespeeld. Wind was
er gezaaid een storm, een orkaan zou
men oogsten.
Vadertje Czaar, Men sleurde hem
van zijn hoog voetstuk en met een knoet
sloeg men hem de hersens in En ook
de Czarina werd het koude staal in de borst
begraven en men spaarde de keizerlijke tel
gen nietOog voor oog en bloed voor
bloed,
Al wat rood was en machtig werd uitge
roeid, vermoord verdelgd 1 Het volk wreekte
zich op zQn geweldenaren. Moedertje Wolga
werd rood gekleurd bloedrood
Oog voor oog en bloed voor bloed
De razernij, de blinde woeste waanzinnig
heid I De dood had Ruslands troon beklom
men I Satan zwaaide zijn schepter met Innig
welbehagenRusland was in een hel
verkeerd 1
God zi| gedankt I Eindelik komt de her
ademing. De waanzin raakte uitgeraasd. Der
Bolsjewisten macht is over. De revolutie
heeft uitgewoed. Kroonstad is genomen an
morgen of wellicht heden is ook St. Peters
burg uit de handen der roode garde be
vrijd.
Dood de Czaar, dood de heerscher —ook
over is straks het bloedige tijdperk van bols
jewisme en revolutie. Of dan betere dagen
voor Rusland aanbreken? Wij hopen, w|
bidden 1
't Is als de film van een bioscoop het
groote wereldgebeuren. Steeds weer nieuwe
beelden, steeds andere gestalten enpersoon-
l|kheden. De almachtige ontrolt al verder
het boek der historie wat zal de toe
komst brengen zal gauw het einde zjjn
En boven op de hoogten des levens staan
de wachters om uit te zien naar de verre
wazige onzekerte, om uit te vorschen wat
wezen zal. En de wachters roepen elkander
toewat ziet g|, wat ziet gij Maar ont
moedigend klinkt van hier en ginder: w|
weten niet, de toekomst is donker, is zwart
als de nacht
En de w|zen schudden hun hoofden in
bange zorg.
Maar beneden in de dalen, daar wonende
armen. En uit hunne oogcn licht een blijde
zekerheidZij weten, zij vertrouwen, zij ge-
loeven En al bruischt buiten de ziedende
levenszee, al gaan boog de golven en haat
een bloedige wrevel, al weten de wijzen niet
te antwoorden op de groote levensvragen
en al kunnen de wachters op de hooge to
rens der wetenschap geen licht zien in de
zwarte toekomst vol nachtdonkerte en bange
verschrikking in de harten der armen
leeft de verwachting vol blijdschap en stille
jubel
Avond najaarsluchten, grauwtnsom
ber. Bulten huilt de storm, de hoornen zwee-
pend als een dun twijgje in kinderhand. De
regen klettert tegen de ramen van het nede
rige stulpje, het giet, het stroomt.
In het armelijk woonvertrek, schaars gelig
verlicht door een petroleum lamp, leest de
oude man. Dof dreunlg klinkt zijn stem in
het lage kamerken. Een oud moedertje
luistert vol stage spanning.
Oud-vadertje leest voor, als onderw|zen
moest h| kleine kinderen, de wetenschap
zoo groot en diep.
En oud-moedertje luistert naar het won
dere dat plaats grfpt in de groote wereld.
De dreunlge stem vertelt haar van het ru
moer der volkeren, van het gebeuren In Rus
land, in Dultschland, in Japan, In Amerika.
Zij hoort van revolutie en ook van groote
dingen die het menschdom weet tot stand
te brengen val van het Bolsjewisme
reis van de Spaansche vorsten naar
Frankrijk naar Engelandvertrek der
Rumeenen uit Budapestziekte van Wil
son oproer én onlusten in Nederlandsch
Oost-Indië Dof en hol klinkt de stem
van oud-vadertje in het nauw verlichte ka
merken. En bulten huilt de storm
stroomt de regen neerMaar oud-moedertje
luistert niet meer. Met afwezigen blik staart
ze recht voor zich heen, als zag ze Iets
wonderbaars, iets liefelijks. Dan zwijgt ook
de oude man; en begr|pend wat oud-moe
dertje stil doet zijn, murmelen zijn ingeval
len lippen, zacht voor zich heen, als zong
h| een lied vol bl|dschap en geluk:
„Dan zal het einde z|n 1
In een punt des tqds
In een oogenblik
En wq zullen allen veranderd worden I
Ea wij zuilen dragen
lange witte kleederen
Dan zal er een groot gejuich zijn
uit vele Engelenmonden I
En wij zullen ingaan in het Vaderhuis
in 't Vaderhuis met zijn vele
woningen
Het moderne huisgezin.
Onder den gezegenden invloed van het
Christendom heeft het hulsgezin een mach
tige verandering ondergaan.
Het huisgezin eischte langzamerhand zijn
rechtmatige plaats op in het maatschappelijk
leven.
Hoofdzakelijk kwam dit, doordat de vrouw
uit haar benarde positie, waarin z| door de
volkeren van ouds geplaatst was, werd ver
lost.
Het ging ook hier langs den weg van
evolutie, langzame ontwikkeling, hand aan
hand met de vrouw.
En naarmate de vrouw In ontwikkelingen
beschaving langs de lijn van Gods Woord
toenam, won het huisgezin aan innigheid,
teederheid, maar ook aan zedelijke waarde
en invloed voor het maatschappelijk leven.
Langs de ljjn van Gods Woord!
Waar die lijn werd losgelaten, zag men
verval.
Ook in het huisgezin.
Want de vrouw eu het huisgezin zijn on
afscheidelijk. Ze z|n meer nog één, dan de
man met het huisgezin.
De man is het hoofd van het gezin, maar
de vrouw is de ziel van dat gezin.
Zij groeit in het huisgezin, leeft in het
huisgezin, werkt in het hulsgezin, bestuurt
het huisgezin.
Het oude heidendom begreep het verband
vouwen voor haar tocht in het sociale."
Het gezin krijgt, waar het zoo gesteld is,
het karakter van een hotel.
En dat zal van vérstrekkende gevolgen zijn.
Want het gezin is het fundament van de
maatschappelijke samenleving. Daar staat of
valt de cultuur, de beschaving, de econo
mische ontwikkeling mee.
Zou een moeder hooger werk buiten het
hulsgezin kunnen vinden, dan in het gezin?
En dan.
Stel u een oogenblik het leven zonder het
Christelijk hulsgezin voor.
Even zoo goed zou men de aarde zonder
de zon zich kunnen voorstellen.
Alles zou verkillen en verstijven in de
ijskoude sfeer van het grof-egoisme.
De eenige kring waar de liefde haar scepter
zwaait is het huisgezin, het c/ir/sfen-huisgezln.
Daar rust de man van zijn arbeid. Daar
grijpt kq moed en kracht om het leven te
leven.
Daar wordt hef kind gevormd onder de
teedere hand van de huismoeder.
En dat kind zal straks de vruchten van
die vorming, het Kerkelijke, maatschappelijke,
politieke of Staatkundige leven indragen.
Dat is de invloed der vrouw op hef leven
in al z|n schakeeringen.
Haar invloed door het huisgezin. En die
invloed is grooter, machtiger dan haar recht
streekse Invloed in raadzaal en achter katheder.
En bq die indirecte invloed verliest zij de
achting der man niet, verliest z| de achting
voor zich zelve niet.
25 cent per regel.
WA&RSCHVJWIüiG AM llfiiftJHÜt.
a
e
Het loont de moeite een UURWERK te koopen of te laten repareeren b|
jA 33 BOIC1EL1AN 23 - ROTTERDAM - Bij de Boscltjeskerk.
S HORLOGES - GOUD - ZILVER - BIJOUTERIEËN.
VOEDZAAM
HEERLUK
VOORDEELIG
niet, het moderne heidendom begreep het
evenmin. En waar het in de gr|ze oudheid
de man was, die de rechtmatige positie der
vrouw haar betwistte, daar is In het moderne
heldendom de vrouw zelve, die de banden
met het gezin tracht te verbreken.
Men vervalt in een ander uiterste. Men
neemt geen genoegen met de plaats die de
vrouw In het leven door Gods Woord Is
aangewezen.
Het moderne huisgezin 1
De richting die het gaat voert tot ver
schrikkelijker consequenties dan het oude
heldendom.
Want de moeder wordt er gemist.
Men schaamt zich moeder te z|n.
Laat ik een bladzijde die ik kort geleden
las hier mogen neerschrijven.
„Het moderne leven dreigt te worden, Is
bq velen reeds geworden een duiventil waar
allen 's morgens uitvliegen, 't Is Immers In
veel gezinnen zoo geworden, dat de man elke
morgen uitvliegt voor z|n zaken, de zoons
en ook de vrouw, ik bedoel de moeder,
maakt zich gereed om de vleugels los te
De vrouw, de cftris/envrouw In het huls
gezin, hebben we in dezen tijd meernoodlg
dan ooit, want het moderne gezinsleven,
vindt meer en meer ingang en de verachting
van de moedertaak neemt toe.
OPMERKER.
De copie van ingezonden stukken, die niel ge
plaatst zijn, wordt niet teruggegeven. Buiten
verantwoordelijkheid van Redactie en Uitgevers.
Mijnheer de Redacteur,
Ik las verleden Dinsdag in het Raadsver-
slag van Sommelsdijk In dit blad dat de heer
van Nimwegen, heeren Burgemeester en ge
meenteraadsleden vertelde dat ik de W. C.
leegmaakte in de kar voor een borrel. Nu
zou Ik willen hebben dat de heer van Nim
wegen eens vertelde waar en wanneer Ik dit
gedaan heb.
Ik lust wel een borrel, maar dat ik er voor
zou gaan werken, dat is gemeene laster van
van Nimwegen. Ik ga er niet voor werken
en ik geef er ook nooit een cent voor uit.
Maar die man moest maar zwijgen overeen
ander, ik heb hem ook wel eens zien loopen
met de W. C., dus aan hem verdien ik toch
geen borrel en geen kleine fooi en nu zegt
dien van Nimwegen als men waar krijgt voor
zijn geld betaald men niet gauw te veel.
Als die man dan denkt dat Ik te veel geld
kr|g laat die man dan zelf dat werk op
vatten, maar dan krijgt hij nog meer vliegen
op zijn boterham. Hq krijgt ze nu nog van
die mikmak die op het oprei van Landheer
ligt maar dan is hq altijd b| de kar en
kan h| heelemaal wel niet meer eten.
Maar het is weer zoo het oude spreek
woord, nieuwe heeren, nieuwe wetten. Er
heeft mq nog nooit een mensch uit den ge
meenteraad lastig gevallen over zoo iets.
Met dank voor de plaatsing.
UEd. Dw. Dtar.,
STEVEN VISSER.
Sommelsdqk October 1919.
Geachte Redactie,
Beleefd verzoeken wij U onderstaande In
Uw blad op te nemen. B| voorbaat onsen
dank.
In Uw blad van Woensdag 22 Oct. komt
voor onder het plaatseiqk nieuws: „Naar
men uit goede bron verneemt zal a.s. Don
derdag in het land van den heer M. Jacobs
een stoomploeg worden geprobeerd".
Dit was echter „geen vastgesteld" plan en
kon ook niet plaats hebben, zoodat vele be
langstellenden op dit bericht teleurgesteld
werden.
Wanneer dit plaats heeft, waarsch|niqk
Maandag of Dinsdag voor de bewoners van
Oude Tonge en omstreken zal vroeg genoeg
bekend gemaakt worden, doch wanneer wq
een demonstratie met de Cleveland Tractor
zullen houden op andere plaatsen van Goe-
ree en Overflakkee, zoo zullen wq dit b|-
tqds door advertentie's bekend maken.
Hoogachtend,
LAMBERT DE WEERD.
Hoofdvert. voor Goeree en Overflakkee.
In hel 114e tljdvah,
loopende van 95 October
tot en met 9 A ovemher a.s.
zul de zwartgefileurde
Wlitehroodhaari geldig
zijn.
SOMMELSDIJK.* Op de alphabetlsche voor
dracht voor kantonrechter te Bergen op
Zoom komt ook voor de heer E. J. A. M.
van Wely, kantonrechter alhier.
De koopman J. N. uit Nieuwe Tonge
had gisteren het ongeluk tweemaal met hit
en kar In de sloot te rijden.
Het zoontje van A. van der D. had het
ongeluk zoodanig te vallen en zqn arm te
bezeeren dat geneeskundige hulp noodzake-
lqk was.
Als tusschenpersoon voor de Invalidi
teitswet voor deze gemeente is aangesteld
de heer Iz. Geelhoed.
MIDDELHARN1S. Donderdag arriveerde
alhier een politleboot in de Kaai, welke een
2tal personen hier bracht. Na met hen op 't
gemeentehuis te zqn geweest, werden z|
tijdelijk in het arrestantenlokaal opgeborgen.
Volgens mededeeling stond een en ander in
verband met diefstal van suikerbieten.
De vereeniglng „Sparta" hoopt 4 Dec.
eene uitvoering te geven in de Concertzaal
van Meqer, waaraan ook dames deel zullen
nemen.
STAD AAN 'T HARINGVLIET. Tot groote
schade van K. nabq deze gemeente viel een
best paard voor den wagen dood. Verzekering
dekt de schade.
De hond van raakte dezer dagen on
der een wagen, doch stond weer op. B. die
daar met een geweer stond, schoot hem
dood, zoodat hq spoedig van zqn pqn ver
lost was.
Van koopman K. zqn enkele varkens
na het gebruik van gezouten paardenvleesch
ten gevolge van de hierdoor ontstane dorst
in het Spui terecht gekomen.
Aangezien niemand ooggetuige was, vond
men, toen het reeds le laat was, de varkens
verdronken in den waterput.
Dezer dagen werd de politie te hulp
geroepen omdat zich nabij de molen een
landlooper In het gras bevond. B| nader on
derzoek bleek de man te veel aan bacchus
te hebben geofferd. Zqn portemonnaie was
zoek en eveneens zqn kistje met gereedschap.
Hq vertelde met een koopman te zqn mee
gereden tot het herbergje op den hoek, waar
deze hem een varkenshok voor nachtverbiqf
aanwees. Biqkbaar nog met te veel zelfrespect
vervuld weigerde hq dit eervol verbiqf met
den vuilstaart te deelen, waarna de politie
hem in het arrestantenlokaal logies verschafte.
Daags daarna heeft hq, na geheel hersteld,
zqn weg vervolgd.
DEN BOMMEL. Het vervoer der bleten
naar de kade wordt door het gunstige we dor
zeer bespoedigd. Reeds deze week zullende
eerste landbouwers daarmede klaar komen
OOLTGENSPLAAT. De zoon vanM.deV.
kwam zoodanig van een bietenhoop aan de
kaai te vallen, dat hq per brandcard naar
Dr. Hers werd vervoerd, welke constateerde
dat een been gebroken was.
OUDE TONGE. Deze week heropende de
firma Fabert alhier z|n opnieuw naar de
eischen des t|ds ingerichte zaak in manu
facturen en confectie aan de Voorstraat.
De winkel is prachtig Ingericht en vooral
de keurig ingerichte etalage (voor deze ge
meente Iets blzonders) komt de firma alle
eer toe, zoodat de zaak een sieraad voor de
gemeente is geworden.
Wq wenschen de fa. Fabert met z|n
nieuwe onderneming veel succes toe,
'M
1
I