voor de Knidhollandsebe en Zeeawiehe Eilanden» Zaterdag 5 Juli IMÜ. J4sle J aargaug '4508 An tirevolu tionair Orgaan DRIE BLADEN. Tweede Blad, BUITENLAND. INGEZONDEN STUKKEN. W. BOEKHOVEN Zonen, Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentiën en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers BINNENLAND Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS SOMMEL8DIJK. Telefoon Intercommunaal No. 202. ADVERTENTIËN Ï21/, Cent per regei, RECLAMES 25 Cent per regel BOEKAANKONDIGING 5 Cent per regel. DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing, Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRUDAGMORGFN 10 UUR. Dit ütt&imer oestatat m KORT VERSLAG der Verg. der Chr. Arbeidersv. te Dirksland n 't Koor der N. H. Kerk. In 't Koor der N. H. Kerk was 't Donder dagavond stampvol. Door 't Ingez Stuk der Chr. Arbeidersvereen, en door de advertentie, dat de heer Knetsch zou optreden, door de loonakte dus, was ieder toegestroomd. In plaats van oen heer Kneth trad echter de heer Tempelman op. Na gebed door den Voorzitter en verklaring van het doel der samenkomst, sprak de heer Tempelman over 't nut van organisatie't doel ervande middelen; en de gevolgen. Over Dirkslauds toestanden sprak hij niet, omdat hg daarvoor te onvoorbereid was, maar wat er in Hillegom, Llsse en omstreken bij de bollenteelt geschied was in zake arbeidsvoorwaarden en arbeids contracten vertelde hg uitvoerig om daardoor aan te toonen de bracht der Werklieden- organisatie. Hg schetste ook in algemeens trekken den arbeidersstand in 't verleden; de treurige toestanden in 't Binnen- en Buitenland weleet; maat de ontwaking en de nu opkomende eisch om meer plaats aan den levensdlsch. Kiesrecht heeft den arbeider en hg kan lid worden van Rao.d, Staten en Kamer; dus is hg ook bekwaam om over eigen dienst en weik- en levensvoorwaarden eea zelfstandig oordeel te vellen. In de Sociale Wetgeving wil de werkman terecht mee spreken en medezeggenschap hebben, want ze geldt ook hem. Zie naar 't feest van 't Chr. Nat. Vakverbond pas gehouden. Dit 10-jarlg bestaan werd door Ministers ge waar deerd, die op den feestavond present waren. Dat Verbond, luttel en klein begonnen, telt nu 68000 ledenen is een kracht voor dui zenden werklieden De Chr. landarbeiders willen van den klassenstrijd niets wetenze zoeken hun belangen te bevorderen door gestadig overleg in voorzichtigheid, maar zien In hun boer geen natuurHJke vgand, maar een werkgever, die ook voor hun be langen b§ getrouwen arbeid en dienstver richting, waken moet. De Oude Tgd van 't vaderlijke saamleven van boer en arbeider Is onherroepelijk voorbij; de kinderen zijn groot geworden en treden zelfstandig op, met eigen doel en eigen middelen en naar eigen denkwgze. Dat moet de boer goed gaan begrijpen en anders zal hg nog voor vele teleurstellingen komen te staan. Laten de boeren op Dirksland den arbeider de hand reiken, want de tg den zgn voor dea werk man zwaar. Na deze bezadigde rede, onopgesmakt en practlseh, was er eenig debat, waarvan ge bruik maakten de h.h. D. Poortvliet, ds. van As en de Bonte. Van zelf, hoe kon 't ook an ders, traden in dit debat twee punten naar voren n,l 't begrip Klassenstrijd èn de Po litiek in de Vakvereeniging. Dit laatste met 't oog op de in Dirksland plaats gehad hebbende Raadsverkiezingen, waarbij de Arbeidersvereniging niet geheel en al onzijdig is gebleven naar de de heer Poortvliet meende. Ds. van As beweerde, dat de heer Poort vliet zich in de laatste .kwestie vergiste. Eea en ander woord over deze „politiek" der Arbeidersvereniging, toen, bij en vóór de Raadsverkiezingen, zou bgna aanleiding zijn geworden tot een paar scherpe persoosigke woorden, maar mers voelde van belde kan ten, dat 't daarvoor de tgd en de plaats niet was, om op deze politieke kwestie verder dieper in te gaan. Ook een woord van den heer de Bonte, dat misverstaan werd. en zoo niet was bedoeld, zou nog een oogen- bllk wat stof opgejaagd hebben. Maar al was 't debat niet scherp, 't bleek natuurigk dat de heer Poortvliet, als socialist, een anderen kgk op 't leven heeft dan de heer Tempelman. En dat is het goede van zulke vergaderingen, dat dan eens levensbeschou wing tegen levensbeschouwing wordt gezet. Onzes Inziens deed de heer Poortvliet dit, gezien het al late avonduur, op beknopte wgze, en gematigd. Maar dit voelde men toch, de heer Poorvliet is de heer Tempel man niet, er ligt een klove van levens- en stervensbeginselen. De heer Tempelman eindigde met dank zegging de druk bezochte vergadering, die voor de Chr. arbeidersbeweging gewis ten voordeele strekken kan. Naar we vernemen Is er een Commissie van Bemiddeling opge treden, Laten we op een goeden uitslag ho pen, ten voordeele der Arbeiders en tot vol doening der Boeren, die nog weigerachtig zijn. De colleges van Gedeputeerde Staten Zuid-Holland. Tot leden van Gedeputeerde Staten z^n herkozen de heeren mr. J Limburg (vrijz- dem.), jhr, mr. L. E. M. von Fisenne (r.-k) jhr, mr. D. J de Geer (c -h mr. M. J C. M. Kolkman (r.-k en H. de Wilde (a. r.). Ge kozen werd ia de vacature-Van de Velde de heer mr. V. H. Rutgers (a.-r). Tot bulteugewoon lid van Ged. Staten werd gekozen mr. A. C Visser van Ijzen- doorn. Broodkaarten. Het Rijks graan bureau deelt mee, dat de wlttebroodkaarten voorioopig nog niet wor den afgeschaft.. Wat een vrijgelaten gijzelaar vertelt. Ben vrg gelaten gijzelaar, die voorheen in het Hongaarsche maatschappelijke leven een eerste plaats innam, vertelde omtrent de be handeling, die hem en zgne lotgenoten in de gevangenschap ten deel viel; het volgende. In den nacht van 22 op 23 April versche nen in mgne woning zes soldaten van het roode leger, elk roet eea geweer, revolver en twee handgranaten bewapend, om huis zoeking te doen daar zg vermoedden dat bg mg tegenrevolutionalre geschriften waren verborgen. Zij vonden echter niets, namen mg in weerwil daarvan gevangen, en ver oorloofden mg zelfs niet van de mqnen af scheid te nemen. Ook werd mg verboden, andere, warme kleeren aan te trekken. Voor mgn huis stond een lastauto, waarop reeds 12 personen zaten, evenals ik, zonder over jas, terwijl de regen in stroomen neerviel. Daar de auto zeer hoog was pakten mq de soldaten beet ea wierpen mij in het voer tuig, waarmede wij om 3 uur de gevangenis bereikten. Met de kolf van het geweer wer den wij door de soldaten in een hoek van een donker oaderaardsch vertrek gedreven, waar ons beyolen werd te wachten. Wg mochten niet rooken, en werden aanhoudend uitgescholden, bedreigd en mishandeld, een glas water werd ons geweigerd. Den heden voormiddag moesten wg daar staan; w| mochten niet op den grond gaan zitten, en mochten niets eten. Op het verzoek van eea orrzer onze families een bericht te mogen zenden, waren slagen met de kolf van het geweer het antwoord. In onze groep bevon den zich 15 letten van den r|ksdag en 7 leden van het huis der Magnaten, daaron der de gewezen voorzitter, Szasz, de gewe zen minister president graaf Moritz Esterhizy en de bekende schrijver Rakosg. Ons geluk was nog, dat wij de eerste groep waren, die was binnengebracht, daar wij van de 166 grgzelaars, die In dien nacht ge vangen waren genomen, ook 't eerst naar de groote gevangenis in Steinbruch werden getransporteerd. In de volgende nacht n.l. om Vs 12 uur werd het eerste transport sa mengesteld, dat uit 83 personen bestond en door 20 soldaten werd begeleid, Bg het Wes- terstattón wachte een tramwagen op ons, waarin wg met onze bewakers plaats namen. Ook daar mochten wg niet met elkaar spreken, en toen de afgevaardigde Hegedus het hart had eenige woorden tegen zqn buur man te zeggen, werd hg daarvoor alweer met kolfslagen op onbarmhartige wgze ge straft. Om 12 uur bereikten wg Steinbruch, waar wg op de gang van de gevangenis in het gelid moesten gaan staan, en waar wg tot 4 uur 's morgens moesten wachten, zonder dat het ons geoorloofd was ook maar één stap naar voren of achteren te doen. Voortdurend werden wg uitgescholden, twee professoren der unleversiteit werden in het gezicht geslagen, en teo slotte ging een der soldaten op den gewezen voorzitter van het huis der magnaren Szasz toe, en riep hem toe„Kgk mg 'en mgn kogel goed aan, ge- meene hond! die kogel heb je verdiend. Mor gen is je laatste uur gekomen, en zal ik hem midden door je hart schieten." Om 4 uur 's morgens werden wg elnde- Hjk in onze cellen gebracht, die In dien nacht nog de woonplaats waren geweest van zware misdadiger. Doodmoede ais ik was sliep ik ep het vuile bed toch in, doch we»d dra weer door een soldaat gewekt, die mq kwam vragen, welke m§n geloofsbeigdenisis. Toen ik hem antwoordde, dat ik katholiek ben, zq h§ tegen mq, „vervloekte hond, op be stand van een geesteiqke behoeft je daarom toch niet te rekenen, wanneer je opgeknoopt wordt". Om 5 uur werd ik gewekt, en toen ik den soldaat die n gn cel betrad niet groette sloeg hg mq met de vuist In 't gezicht. Daarna gelaste hg mg de ton met excrementen naar buiten te brengen en daar te reinigen, een werk dat ik sindsdien dagelijks moest doen. Twee dagen lang kregen wg niets te eten, doch werden op een ongehoorde wgze gefolterd. De gewezen secretaris, generaal Rubinek b. v,, werd door zes soldaten uit zgn cel gehaald en hem gelast zgn kraag af te doen, daar hg zou worden opgehangen. Snik kend verliet Rubinek zgn cel en werd op de binnenplaats gebracht, waar een galg was opgesteld. Na een kwatier werd hem gezegd, dat de beul niet gekomen wa«, en werd hq ia zqn cel teruggebracht. Ze3 van onze groep werden op de binnenplaats geleid, te gen een muur geplaatst en hun oogen ver bonden, terw§l een peleton soldaten op eenige meters afstand stond. Op het kom- mando „vuur" werd ten salvo gegeven doch met losse patronen. De gewezen minister van oorlog Barta onderging datzefde lot doch alleen. Later, toen de Zwitsersche miasle van het roode kruis van de sovletregcering met na druk verlangde, dat zg een ondersoek wenschte te doen, werd de behandeling iet wat beter, wg werden niet meer alleen op gesloten, doch 5 of 6 in een grootere ge vangenis, mochten weer rooken en kregen vergunning levensmiddelen vac huis te be trekken, daar onze voeding ten eenenmale onvoldoende was Toch was ons lot nog Immer verre van benqdenswaardig. Om een denkbeeld te geven van de wgze, waarop wg bejegend werden, slechts eenige voor beelden. Op een goeden morgen betreedt een jong ambtenaar ons lokaal, waarin zich o.a. de 72-jarige oud minister-president We- kerle bevond, die al sedert langen tgd ern stig ziek was. „Waarom sta je niet op als ik binnenkom? roept hem de jonge man toe. Je bent geen Excellentie meer, en ook geen minister-president. Vandaag heet je nog wel Wekele, maar morgen ben je wellicht slechts nog een nummer in de boeken der gevangenis. De luitenant-kolonel Dormasdy werd zoodanig geslagen, dat hij, uit tal van wonden bloedend in het ziekenhuis moest worden opgenomen. En toen w? ten slotte, na 2 maanden, wer den vrijgelaten, zagen wg, dat wq ook finan cieel ten gronde waren gericht. Ik ben een bedelaar geworden, en met inspanning roq- ner laatste krachten is het mq ten slotte gelukt het vervloekte communistische land te verlaten. Toen ik op de grens van mqn vaderland kwam, had ik geen schoenen meer aan mgn voeten. Barrevoets heb ik op rn3n 65ste jaar uit mgn vaderland moeten vluch ten, na een leven vol arbeid. Door bedelen moet ik thans in mgn onderhoud voorzien. N. R. Ct. De leeuw van Waterloo. Pepin, afgevaardigde voor de Borlnage, heeft aan de regeering de volgende vraag gericht De vrede is zoo pas geteekend. Het is een plechtig oogeublik. Nooit in de geschiedenis is er een belangrijker tractaat geweest. Een eeuw geleden, bij den val van Napoleon, heeft men op een heuvel te Waterloo een leeuw In uittartende houding opgericht, waarvan de muil naar het Zuiden is gericht. Ter herrinnering aan het pas geteekende traktaat en wegens de bevrgding van ons land, waarvoor Frankrgk zoo edelmoedig zgn bloed heeft vergoten, vraag ik dat de regeering besluite dat de leeuw van Water loo omgedraaid en z|n muil naar het Noor den gewend zal worden. Ik tw|fel niet, of oaze edelmoedige bondgenooten zullen dit gebaar als een bewgs van vriendschap en dankbaarheid op prgs stellen. Toestanden In St. Petersburg. De Times heeft het volgende bericht uit Hdsingfora van den 26ile« Juni over de toestanden in St. Petersburg „Uit betrouwbare bron verneem ik, dat de gruwelen, die St. Petersburg de laatste veer tien dagen heeft doorgemaakt, het ergste overtreffen, dat men zich vroeger ooit bed kunnen voorstellen Er werd een reusachtige klopjacht gehouden op officieren, van wie er op één dag 8QQ werden omgebracht. Drie duizend anderen werden nair Moskou ge deporteerd als gijzelaars Indien er in een wonirg ook maar sporen van wapenen wor den aangetroffen wordt het «eheeie gezin doodgeschoten. Het resultaat van hetsttl?el der Bolsjewisten om de eebtgeaooten van olficieren dood te schieten, heeft er toe ge leid dat de echtscheiding voor die dames een -veel toegepast middel van zelfverdedi ging is geworden. Opgeheven De firma Krupe zal haar schietterrein te Meppen, waar de in hare fabrieken ver aar- digde of herstelde kanonnen beproefd wer den, opheffen. De gewezen Duitsche Keizer. Reuter seint ons uit Londen, dat de nota, die aan ons land zal gericht worden ter aan zien van de uitlevering van den gewezen Duif3chr keizer, deor t&ee- of drie-en-twin- tig mogendheden getrekend zal zijn. Naar in de wandelgangen var. het parle ment verluidt, zal de wgze,waarop het ver oor van den keizer geregeld zal worden, vastge steld worden door de commissie, der gealli eerden voor de uitvoering var, de vredes voorwaarden. Het h f zal be-taan uit vgf rechters, die door de vqf geallieerde mogend heden worden aangewezen. Men hoopt, dat het geding in het najaar gehouden zal kun nen worden. Men vertrouwt er op, dat de keizer in per soon zal terechtstaan, waar de uitlevering gevraagd zal worden door alle geallieerde en geassocieerde mogendheden. De eopie van Ingezonden Stukken, die niaj ge plaste! ïfjTi, wordt r.iei teruggegeven. Buiten veranSwoordelBkhetd vsss Redactie ®a UHgevêss. Mijnheer de Redacteur! Den Bommel, 2 Juli 1919. Mag ik voor onderstaande regelen, naar aanleiding van een ingezond'u stuk onder het opschrift „Actie" voorkomende in het blad van Zaterdag 28 juni 1919 No. 2506, s.v.p. een plaatsje in uw veelgelezen blad? m vcoibaat mgn dank. Met groote belangstelling heb ik gelezen, In vorenbedoeld stuk, welke donkere wolkes zich samenpakken in het Landbouwbedrijf te Dirksland. Hoe daar door de starre hou ding der Landbouwers eer. conflict begint te dreigen, ik hoop echter dat het niet zoo ver zal komen, hoewel ik het ergste begin te vreezen, daar reeds menige keer door de Chr. Landarbeidersvereeniging daar ter plaatse alles in het werk Is gesteld, om op menschlievende en vriendschappeigke wgze tot een beslissing te komen, doch met een vrgwel ongunstig resultaat. Hei is dan ook dlepireurig dat een ngvre werkman, welke strqdt om een mcrischwaar- dig bestaan, (wat toch zQn Goddelqke roe ping is) zoo met een kluitjen in het riet wordt gestuurd. Ik hoop dan ook, dat de Dlrkslandsche Landbouwers het beter zullen Inzien, en hunee roeping zullen verstaan, door voor hunnen gedanen arbeid een loon te betalen, waarin een arbeidersgezin kats voorzien. Gezien de benoodigde gelden voor een arbeidersgezin, voorkomende In boven bedoeld stuk, vergeleken met Dirkslandsch Loonstandaard laat dit veel te wenscben over. Ieder weldenkend Landbouwer in Dirks land zal dan ook niet kunnen bewgzen, dat daar 'ets onchrïstelqks of onblligks In voor komt, en toch zullen zfl zeggen„wg geven het gewoonweg niet Ér, waarom Kunnen de heeren het niet betalen? Krggt men er minder voor een mud tarwe alsln den Bom mel? Betalen zg soms meer voor een baal Chillsalpeter Neen waarde lezer 't is pre cies hetzelfde. Maar de oorzaak is, pure onwil, een ingekankerde haat tegen de ar beidersklasse. Doch wie kaatst moet den bal verwachten. Maar bedenk wel Landbouwers in Dirks land: Wees toch voorzichtig, laat u raden, Hier is een dwaal een echte weg. Het dwaalspoor zal u zeker schaden, Pleegt daa om eerst eens overleg. Verder trok het mgn aandacht, welke gedachten de Landbouwers in Dirksland koesteren jegens de Chr. Landarbeidersver eeniging in den Bommel Ik wil die heeren de bewuste conferentie even duidelijk ma ken. De conferentie welke do' r ons met de „Dorpsvereeniging" in der. Bommel met Augustus gehouden zal worden, betreffende het wlnterioon, is door de Landbouwers zelf voorgesteld, dus doelt niet op een staking bg evectuëele verschillen. 'S Is dus geen „stok achter de deur". Maar ik ben 't roerend eess mei het Be stuur der Chr Lar darbeidersvereealging te Difksland. „Als men een hond wil slaan vindt men alt'cht een stok". Doch honden slaan ais ze het niet verdienen, is meest het werk van fcwaj mgens, maar men ziet zoo dikwqis, dat zulke geducht worden g-beten. Doch Chr. Landarbeiders in Dirksland. „Zgt sterk en vol goeden moed, al staat gij ook thans voor een eigenaardig geval. Wacht kalm de zaak af. God schenke uwe Riders in deze aile bekwaamheio'. Wij zullen hopen, dat alle onaangenaamheden ras voor- by trekken". Doch G:en boom die wast in eenec dag, Geen boom die valt In eenen slag, En wat zullen deongeorganisee.-denZul len zij cog bJgve* sluimeren? Ontwaakt! Sluit u aan I De harde Landbouwers vragen niet, „kunt u er wel kon en" maar kennen niet anders dan, „Mgn brandkast is mgn ideaal en de werkmecschen laten mij koud" zien o. k geen medemenschen in de arbei ders, die vragen, neen smeeken naar een beteie sociale positie. Patrimonium, zoo dikwgis gesmaad,bracht ons den orgaclsaüegeest, en' 't is wel op vallend, dat nu de voormannen der Chr. Vakbeweging allen mannen zgn, die ge kweekt en geschoold zft'n in Patrimonium. Daar hebben zg twee dingen geleerd. Aller eerst dit, dat het indruischt tegen Gods woord,-dat overdsad huist bij de patroons, en dat armoede woont bij de arbeiders Dat het niet de wille Gods kan zgn, dat de opvoeding der kinde'en, 't welzqn van 't gezin, in de waagschaal geworpen mocht worden, ter wille van meerderen rgkdom der patroons Maar osk gaf Patrimonium dit den arbeiders. Alleen dan, als men zich gaat stellen op de basis van 's H eren woord dat vrede en welvaart bg beide, paboon en ar beider, geboren zou worden. Dim Iqn volgt ook thans onze Chr. Vakb- weging, 't Gaat er absoluut niet om, het pistool te plaatsen op de borst der patroons, deze te willen ver nietigen, want dit zou worden de klassen strijd, dien wq als Chr arbeiders verwerpen. Maar vast staat als een rois, als de arbei ders eenmaal georganiseerd zijn, geleid door bekwame leiders, niet meer met de arbei ders gesold kan worden. De vraag naar recht staat In onze banier. Meer dan eens hebben de arbeiders, om dat de financieele kracht te kort schoot, een arbeidersvoorw-jaide moeten accepteeren die te weinig gaf. Thans is de organ isatiegeest schier overal tot ontwaking gekomen. Ont waakt dus ot k gg I Wg zouden hiernoglangen veel over kunnen schrijven, ra aar ik zou te veel goedheid vergen vau den heer Redac teur. Ik zal het dus hierbij laten. Maar on- georg? niseerden bedenk wel, dat gg thans een a der uw kastanjes uit 't vuur laat ha len. Gg vertreedt uwe belangen met voeten en de welvaart van uw huisgezin stelt gij In de waagschaal want, Zoo gij uw papjen blazen kondt, Gebruikt dan nooit een anders mond. Daarom nog eens „Veseenigt u I" Sluit u aandan alleen staat gij sterk. U mqr.heer de Redacteur nogmaals mijn welgetTeenden dank voor de verleende plaatsruimte teeken ik achtend Een Chr. georganiseerd Land arbeider van den Bommel. Mijnheer de Redacteur I Mogen wg voor onderstaande regelen s.v.p. een plaatsje in uw blad Bg voorbaat onzen dank Naar aanleiding van het ingezonden stuk van „opmerker" hebben wg de eer hem in onderstaande regelen van antwoord te die nen.

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1919 | | pagina 3