Zaterdag 21 Juni 1919, 34siU' Jaargang N°. 2504 voor «Ie Kuiflhollanilsclie en Keenw^ehe Eilanden. Eerste Biad. Orgaan ntirevo tu ai? IN HOC SIGNO VINCES li iet met elkaar eans? „HET GOUDEN HEET". W. BOEKHOVEN Zonen, Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertentien en verdere Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers. Motel M©«§t«uranl DINERS f 1,— en hooger. 15871 LOGIES MET OMTB1JT 1.35, J 1.50, en f 1.75 Tel. no. 1532. Aanbevelend, uropriëtaif B. C. F. v. I. LEE-Moonau. OP OEI UITKIJK. DAt zou mogen heeten .ruggegraatloos." Qtze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling. BUITENLAND b| vooruitbetaling f 5.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS: SOMMELSDU K. Telefoon Intercommunaal No. 202. ADVERTENTIËN 121/» Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel. BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel. DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die z| beslaan. Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR. Wanneer ge de Linkeraijde hoort debatteeren tegen de Rechterzijde, wordt haar altijd, en 't is al jaren zoo, tege moet gevoerd: »Gij Rechtschen, die u op de Openbaring beroept zijt t over die Openbaring niet eens». »Zie eens hoeveel kerken, secten, die allemaal zich op die Openbaring beroepen, en toch gescheiden hun levenspad vervol gen.* Zia eens in de politieke zaken, waar da Chr. Historischen en Anti's en Roomschen en Christelijk Socialen en Christen-Socialisten en Christen- Democraten allemaal Christenen, met een beroep op de Openbaring, toch verschillende programma's bezitten en in de Kamer tegen eikaar stemmen Zoo dusde Openbaring kan geen Grondslag van politieke en sociale samenwerking zijn; ge zijt 't daarover belangena niet eens De eeue Christen is met zijn Bijbel een democraat, de ander een conservatief, de derde een revolutionair. Wat houvast geeft dan die Bijbel? 't Is oeverzand, en iedere ketter heeft zijn letter en elk gebruikt dat zoogenaamde Goddelijke Woord naar zijn eigen inzichten; de rijke om ei zijn rijkdom mee te handhaven en de arme om van zijn armoe af te ko mende Christen-socialist beroept zich op Jezus om revolutionair te zijnde Conservatief neemt Jezus naam op zijn lippen om Staat en Maatschappij in hun vooruitgang te remmen. Zoo dus: iedere Christen gebruikt Jezus al naar 't in zijn politieke kraam te pas komt. Derhalve: de Bijbel, 't lezuswoord en 't Jezusbeeld, 't Christendom geeft geen enkele steun aan een politiek optreden is nooit basis van een politieke partij is nooit beginsel van politieke verhou dingen. Rechts tegen Links op politiek terrein iz dwaasheid. In 't bovenstaande meenen we den gedachtengang der Linkerzijde juist te hebben weergegeven. En de twee vra- geB kunnen dus niet uitblijven Is die gedachtengang juist? En hoe staat 't dan met die politieke eenheid bij de Linkerzijde. Er zit een groote fout in die Linksche redeneering. Nooit is door de Rechter zijde beweerd dat Gods Woord één politiek program van elk geloovige bevat, dat daar ergens in één der hoofdstukken, van vers zooveel tot zooveel, beschreven staat. Altijd is door de Rechterzijde beieden, dat de Bijbel géén politiek Wetboek is, maar een samenvatting van óók politieke begin selen, waarvan God Almachtig het middelpunt is en Jezus Christus de vleeschgewordene. En nu laat demen- schelijke Rede toe, om staande op dut fundament van Gods Souvereiniteit, en op géén ander, uit die beginselen verschillende conclusies te tr,ekken. De Rechterzijde handhaaft die Souvereini teit Gods haar in dat Godswoord ge openbaard haar door Natuur en Historie en Ervaring bevestigd, en ze handhaaft de beginselen, welke op 't terrein van 't Recht in die Openbaring inliggen, maar ze handhaaft ook de vrijheid om in de toepassing verder of minder ver te gaan dan een medebelijder dier beginselen. Doch dat is geen kwestie van Geloof en Vertrouwen in dat Woord, dat is slechts een kwestie van Rede beleid. Dat raakt de afgeleide begrippen. Niet de Openbaring zelf. 't Gez.ig van dat Gods Woord staat voor de Rech terzijde vast als een rots. Op dat Woord wil elk zich beroepen; en dan zullen met de wapenen dt r Rede, door logica en vergelijken en verklaren en door de levenswetten, die er zijn en eeuwen lang met succes zijn toegepast, blijken, wie die Rechtsbeginselen het meest pïecies toepast. Historie en ervaring en verstandelijk inzicht en een nauwgezette konsjentie voor God en menschen eea >wandel in de Hemelen* en niet op aarde, zijn voor de toepassing dier Rechtsbeginselen dringend noodzakelijk. De Rechterzijde is 't eens in den Wortel, niet in de takken. Ze gaat naar dezelfde Bron, maar put er niet allemaal, evenveel water uit Wel 't zelfde water n.l. dat God de Heere is middelpunt van 't Leven, De Rechts bron, maar hoeveel van die Bron tot laving di nt, dat beslist de Rede, de Kennis, de Studie, het geestelijk en zedelijk inzicht door de H, Geest in de ziel gewrocht, de Godskennis en de natuurlijke kennis der vroegere en huidiu® Tijden, waarin God de Heere ook aireede tot de Wereld gesproken heeft over zijn wil en de treurige ge volgen, die uit weerstreving voortvloei den. De Rechterz'jde vindt haar eenheid in de Iron zelf, In de wetenschap, dat Die er is, en dat Die bij verschillend zedebeleid, beslissen moet. En met dienselfden God in hart en hoofd, gaan we, als we geen oplossing vinden kunnen voor 't verschillend in zicht, uiteen. Maar als dan onze Bijbel ons geen eenheid biedt, volgens de Linkerzijde, wat biedt dan aan haar de eenheid Ook bij haarOud iiberalen, Unie liberalen, Vrijz. democraten Sociaal democraten, Wijnkoopianen Kolthekia- nen, Bolsjewiki van Rusland en Anar chisten en Nihilisten in allerlei ver scheidenheid. Zooveel hoofden zooveel zinnen De Sociaal democraten staan op 't dogma van den klassenstrijd. Wijnkoop ook, maar hij haat Troelstra en de zijnen en scheldt ze voor ver kapte bourgeois. De Vrijz. Democraten willen net zoo min als de Oud-Libe ralen van dat dogma iets weten, en zijn 't daarover eens maar Vr. Dem, en Oud-Liberalen en Unie liberalen zijn geslagen politieke vijanden over 't be grip Democratie Op financieel gebied stooten de mannen der Linkerzijde onophoudelijk tegen elkaar. Bij de So ciale Wetgeving net zoo. Op schoolter rein is er ook een tweespalt. Eenheid over de begrippen Democratie, Vrijheid, Gezag, Maatschappij, Staat en Gods dienst is er nergeDs te bespeuren aan den Linkerkant. Bij allerlei stemmingen gaat t kris en kras door elkaar, Waar is dan de wortel, de eenheidsbron der Linkerzijde? Als onze Bijbel dan aan de Rechterzijde geen waarborg van politieke eenheid kan zijn, maar wat en waar is dan de waarborg van Link sche eenheid? Gedempte Boeren*Seig@r 63A, 63B 14739 Direct nab| de Hooldsteeg, M®es©rstas.m. Het door ieder aanbevolen adres We zijn mannen der Rede, zegt de Linkerzijde. Accoord! ge zegt wel. Maar is die Rede dan wel de een heidsbron onder u Heeft die rede dan u niet verplicht tot één zelfde politiek program voor allen. Maar uw Rede laat u toch ook in den steek, als 't op formuleering aan, omt van eeneen- hetdsprograin. 't Is' toch bij u ook zooveel menschen, zooveel ideeën. Waar is dan toch uw eenheidswortel. De rede is 't niet, dat blijkt uit de praktijk, 't Is bij Links ook een legio vangroepen groepjes, partijen en partijtjes en sekten. De Rede, waarop de Linkerzijde steunt geeft dus niet den minsten waarborg voor eenheid. En de Rechterzijde gebruikt haar Rede ook. Op dien grond slag der Rede behoort de heele wereld één politiek program te hebben, uit gezonderd de ideoten en de krankzin nigen Maar zoo ie toch de toestand niet. De Rede kan geen politieke wortel zijn. Ze is 't ook niet, se is 't nergene bij geen enkel volk, in geen enkelen Staat en Maatschappij. Waar is dan de Éenheidsbron der Linkerzijde In 't begrip Democratie Neen, want dan zouden de Vrij. Dem. niet zoo razen op de Oud liberalen en Socialisten? In 't begrip Gezag?Neen, want dan zouden er geen November- debatten zijn geweest zoo fel en zoo scherp, als ze nog nooit in de Kamer zijn gehouden In 't begrip Vrijheid Maar dan zouden er geen Kamerdis puten zijn over de vrijheid van Revo lutie maken of verplicht steunen van 't wettig Gezag, over Vrijheid van 't particulier Bedrijf en Staatstusschen- komst om de Bedrijfsvrijheid aan ban den te leggen door Sociale Wetgeving. Linkerzijdeonze EenÜeidsbron deugt niet, zegt geMaar waar is dan toch de Uwe En de Uwe isGod uit 't Staatsrecht uit! huis. Dinsdagavond a s. zal ia de Gereformeer de Kerk een gedachtenisrede uitgesproken worden door Ds. J. J. Impeta te Kat wijk aan Zee, ter Herinnering van de inwij ding van het Weeshuis vóór 40 jaar. Woens dag zal de offfcieele feestdag zijn. Donder dag de tractaticdag voor de schuolkk deren. Het Weeshuis en de daaraan verbonden School hopen te gedenken de lotgevallen en wederwaardigheden' van de stichting. Veertig jaar! er licht religieuse wijding over dat cijfer. Herhaaldelijk komt het In Gods Woord voor als een volheid, een afgesloten tijdvak waarin gewichtige zaken z|n tot stand gebracht. Mozes' en Israëls volkshis torie kunnen over die veertig jaar" aan het Hof en veertig jaar in Midian, en veer tig jaar in Egypte en veertig jaar in de woestfln, getuigen. Trouwens 40 5 X 7 5 en de getallen 5 en 7 geven Iets vol ledigs, iets gewijds te kennen in de Heilige Schrift. De Heiland had 5 7 Apostelen en Slon heeft 5 7 poorten. Doch genoeg. In het aangezicht van een feest cijfert men niet, doch hoopt een uitstekend welslagen, en gedenkt men, niet in dorre or gaven van jaar- en daggebeurtenissen, hoelang een Stichting nu eigenlek bestaat, maar dan overziet men den Tijd, die achter ligt, als één stuk Weeshuisleven, één Gunstbewijs Gods, die spaarde en droeg, onderstutte en schraagde een stichting yoor Weeskinderen gefundeerd. Veertig jaar weeshuls is veertig jaar di recteurschap van den WelEd. Heer H. Sch joncjongen. Regenten kwamen en gin gen; Weesvaders en Weesmoeders versche nen en verdwenen hij bleef I Jong In 1879, nu verouderd en torsend een last van den .zeer sterke" uit Mozes' ÖOsten psalm. Hoofden der Scholen en onderwijzers ver lieten *t Huls, stierven, of zochten en vonden elders hun werkkring bestaan hij bleef leiden Weeshuis en Weeshuis- school En met hem is er nog Betje, die ook 40 jaar als wees is verpleegd. Ze is nu 53 iaar. Die kan van het Weeshuis vertellen. En wie kent de nu 80-jarige moeder van der Wiel niet meer, vol eere en met pensi oen het Weeshuis uitgegaan Veertig jaar Weeshuisleven is veertig jaar Levensweel Het zijn Immersouderloozendie daarin verpleegd wordenzoo jeugdig staan de alléén op de wereld, met vaak sombere kinderjaren die reeds voorafgingen, waarb| het Geluk aan de ouderlijke woning was voorbijgegaan, en daarna het sterven der oudets. Vader, waarom hebt gij ml verlaten? Moeder, waarom gingt gij heen? Eenzaam, hulploos sta ik in dit leven, En gij liet mij gansch alleen! Zoo klaagt 't in 't Weezenlied. Maar dan mag 't kinderhart zich verheffen en spreekt in hope en ge.oof 't uit: Maar God wil een Vader wezen Onze pijn en smart genezen. En daarvoor, om 't leed van hun jeugdige schouders wat af te nemen, ze weer in den zonnekant van 't leven te zetten, daarvoor kwam dat Weeshuls tot stand. Veertig jaar Weeshuisleven Is veertig jaar Barmhartigheidsfeer. !s veertig jaar Liefde uiting. Is veertig jaar gewetens-onderzoek. Wast 't z|n geen eigen kinderen, 't Zijn ver strooide schapen, doch onder ééa dak ge bracht. En elk schaap kwam uit anderen stal en elk had zijn eigen geschiedenis, z|n eigen afkomst, zijn eigen omgeving gehad en de schadelijke invloeden daarvan ervaren. En in elk grijpt de zonde anders in, met ver schillend succes, maar nooit tot verheffing, steeds tot inzinking en geestelflke achter uitgang. Het Weeshuis viert feest, 't zal geen feest z|n van enkel vrengde, die vorm zou niet in overeenstemming z|n met den Inhoud, 't zal beslist een feest zin, maar in herdenking van lotgevallen, die altijd een sober aanzien zullen blijven houden. Er zal zonlicht zijn, maar schaduwen vallen dédr, waar 't zon netje straalt. En wie der Menneersche burgers, der Flakkeesche Inwoners, kent 't Bos-sche Wees huls niet. Hoevelen, die nu rusten In 't graf, hebben den opbouw gezien, de voltooiing. Wat is er veel gebeurd in de stichting, maar óók daarbuiten onder de bevolking DeT|d gaat als een bergstroom voorten die stroom heeft al wat weggevaagd van 't Flak keesche volksleven,.een nieuw geslacht Is opgestaan, die de oude omgeving van 't 'Weeshuis r.iet meer kan kennen,maar anderen z|n er, die al 't oude nog zoo helder voor zich zien, hoe de wei was, en hoe het woonhuis en hoe de erflater reilde en zeilde In zijn landbouw en veeteelt. Veertig jaarEn toen keizer Augustus stierf, de kei er uit de geboorte van den Hei land zoo bekend, waren zijn laatste woorden .Plaudite, acta est fabula": .Applaudlseer dan toch, 't stuk is uit." Ja, zijn stuk was uit, zijn rol had hij goed gespeeld. Maar 't Weeshuis speelt geen rol. Daar is 't leven harde werkelijkheid, getemperd door voort durend toevloeiende gunstbewijzen. Plaudite! Plaudite! En 't Weeshuis zij gezegend tot in lengte van dagen i Nadruk verboden. Wat was dit dun Toen In de Pinksterweek, naar aloude traditie onze christelijke onderwijzers, te Leiden, vergaderden, hadden ze ook min. De Visser uitgenoodigd hun bijeenkomst met z|a tegenwoordigheid te vereeren. De minister had dit geweigerd. Niet, natuurlijk I uit gebrek aan sympathie, maar omdat hij zelfs den schijn vermijden wilde, als ware het hem om huldebetuigin gen te doen, die hem ongetwijfeld ruim schoots zouden ten deel gevallen zijn. 't Was voor onze onderwijzers 'n teleur stelling. .Maar verzekerde de Voorzitter wij zullen hem toch wei weten te vinden 1" Ze .vonden" hem den volgenden morgen. Een 500 A 600 Chr. onderwijzers en on derwijzeressen zochten hem op aan z|n woning te Wassenaar brachten hem bij monde van hun voorzitter hun dank en zon gen er liederen, Gode ter eer, terwijl zege- past alles met het .Wilhelmus" besloten. Toen ging men rustig weer naar Lelden. En 'n goed uur later opende "de voorzitter den tweeden vergaderdag. Maar ai komt wat .dun" was! .Het Volk", dat er als nieuwsblad toch moell|k geheel over zwijgen kan, maakt er een berichtje van en heeft den euvelen moed, er boven te zettennDe ruggegraatloozen." Het doet denken aan Barlaimont! Met zijn bekend scheldwoordGeuzen. Hij wilde er mee zeggen, dat de aanbie ders van het smeekschrift weinig of geen aardsche goederen bezaten.Het Volk" geeft te kennen, dat onze Christelijke onderwij zers geen fut, geen stevigheid, geen rugge- graat hebben. Als men nm zelf een groot deel van dea schoolstrijd mee doorgemaakt heeft, das springt men eerst overeind van kwaadheid. Zóó iets laat men niet zeggen I Dit gaat nu alle palen te buiten I Ea het bloed at|gt u naar't gezicht, vooral wanneer ge nog eenigen van die eerste, stoere voortrekkers hebt gekend en het niet minder taaie geslacht, dat op hen volgde In z|n zwoegen en tobben hebt gadegeslagen. Als ge u zooveel echte .vasttrappers" herinnert I Zóó tenminste ging het m|. Maar weldra kalmeerde ik. .Sukkel I dacht ik, ge z|t niet w|zer I" Zulke berichtjes worden in den regel door het jongste en minst ervaren lid der redac tie opgesteld en al heeft .Het Volk" dan voor 't oogenbiita nog geen hoofdredacteur, da andere heeren op 't bureau zullen hem den volgenden dag al wel gezegd hebben, dat hij zich nü door al te grooten ijver wel wat had vergalloppeerd. 't Is ook immers 41 te gek Bij elke part| is het immers regel, dat men een minister of kamerlid huldigt, die zich op een of ander punt speciaal vt-rdien- stel|k heeft gemaakt. Als Troelstra 'n ovatie krijgt Minuten en minuten lang Din zfln bet natuurlik geen ruggegraat- loozen die dat doen, integendeel! dat doen de lieden met een dubbelen ruggegraat I Als Marcbant er z|n vrouwenkiesrecht door heeft en de dames komen hem huldigen In 't Kamergebouw, met toespraak en bloemen, din z|n dat natuurlik de dames-van-stavast, wier ruggegraat In geheel gaven staat ver keert. Maar als de Christelijke onderwijzers den man huldigen, die na tachtigjarig onrecht hen eindelik gel|k stelt met hun openbare collega's Als zij dat doen, gel|k het Christenen pastGode alleen gevende de eerden mensch brengende dank; Als dat uitkomt in 't gesproken woord Als dat opklinkt uit 't gezongen lied; Als het een waardige, rus^jge men zou haast zeggen te kalmei bèfooging is,die In niets l|kt op b.v. de dolle, de gekke, de driewerf zotte wijze, waarop men in 't Am- sterdamsche Stadion den Hollandschen voet baller huldigde die de Zweden zoo kranig In 't spel had weerstaan,— D&n heeten zulke betoogers .ruggegraat- loozen" 1 We willen niet terugschelden. Maar weet ge, wie anders vele jaren lang de ruggegraatloozen geweest z|n? Niet de Christenmannen en -vrouwen, die met vreugde, al die jaren b| elkaar gerekend vele, vele millioenen geofferd hebben voor de Christel|ke school. Maar wèl z|, die nooit de hand in eigeE boezem staken, maar die als ze wat voor hun troetelkind begeerden altijd weer kwa men schooien b| de publieke kas en die anderen eerst voor de school Heten meebe- t len, waar ze niets van hebben moesten en dan nog eens voor hun eigen school lieten zorgen.

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1919 | | pagina 1