Saterdag 7 Juni 1919.
84"u Jaargang N\ 2509
Antirevolutionair
voor de Kuidhollandsclie en Zeeawsche Eilanden,
Eerste Blad.
IN HOC SIGNO VINCES
M gij mett dat gij mm
tempei zijt?
OP OEI UITKOK.
JLUYS
)EN BLINK te Brtells
SLUYS,
W. BOEKHOVEN k Zonen,
Alle stukken voorde Redactie bestemd, Advertentien en verdere
Administratie franco toe te zenden aan de Uitgevers.
Wegens invallende
feestdagen zal ons aan-
staande Wosnsdagnummsr
NIET verschijnen.
SS „W «S 5-
Motel Mtstsiurant
„BET GOUDEN HEBT",
Gedempt® JB«ereia8t©lg®r 63A, $331
14739 Direct nabij de Hoofdsteeg,
ppriêtair R. C. F. t. t LEE-ftoom
QFFICilEL GEDEELTE.
te Ouddorp mbJj dea
no 22i verhuurd tot
van Vlot i f 349 per
1,02,30 HA-BÜ.6SV,
iddorp in den Kouden-
)8 493 en 494, verhuurd
an Grinwis Tz f 70
f 89 aren 1 G 281 V*
het West Nleuwland
„Laugewend", kad
iuurd tot 11 Nov 1926
Tz k f 302,57 per jaar
in massa, g 1,03,55 HA
bouwland te Ouddorp
d in de Kromme Vier-
t no 439, verhuurd tot
Weduwe Jan Tani»
perceeleu en in massa,
rvea Human TanisJWz
BERG
tl 1919, te Stellendam
de Wed J G Knöps,
|s nam. 5 uur (zomer-
a schuur, waarin wa
rn groad (erfpacht tot
5), te Stellendam, aan
Sectie B nom 1419,
klaren
den heer H van Oos-
|uni 1919, 's avonds 7
irksland, ter herberge
Hag; en
[uai 1919, 's avonds 7
irksland, ter herberge
slag; van: Een Huis
1 en Grond, (erfpacht)
Poldersweegje, kad.
bt 7 Aren 90 centlaren,
ten verzoeke van de
de Wed. H. Zorge.
VAN DER SLUYS.
's voormiddags 9 uur
jiam in het Logement
perceelen klaver, in
t-, Woutrina- en Halg-
m.
>ERG.
te Ooltgensplaat op
Juni 1919 beide dagen
js Hotels Moelker en
Jslag van ruim 6Hec-
te Ooltgensplaat in
ten verzoeke van den
aize,
juni 1919 's avonds 7
'irksland ter herberge
Img; en
mi 1919 's avonds 7
nksland, ter herberge
fg; van:
gen met erf en grond
fcl tuingrond (erfpacht)
Tuinstraat, kad. Sec-
1631, 1632, 2067 en
|Aren 0,6 centiaren, ten
F. Nienwland.
|LUYS.
inzet, in het Loge-
tellenöam en
afslag, in het Loge-
L'.öps te Stellendam,
(Zomertijd) van
97 R V. M. gedrai-
|llendam zijnde Kavel
spolder, aan den Lan
en het tramstation,
[Sectie B nos. 8—10
rceeka, diverse com-
thans in huur bi] P.
Iden in eigen gebruik
1ERG.
voormiddags 10 uur
•de op de Groenmarkt,
|an: 8 memepaarden»
3 jaarling merriepaar-
vare koeien, 7 2Va-
:n wagens met toebe-
:n, driewielskar, veer-
zaaimachine, graan-
[olhars en schudder,
ie, 3 handwiedmachl-
lines, wanmolen met
rrie rolblok, 3 sacks-
moorploeg, diverse
graanbreker, 2 bas-
lel- en ajuinhor, krul-
ipen, rieken, vorken.
|o, een partij klaver-
sstput enz. Ten ver-
Ie weduwe J. Lodder
ERG.
1919, 'snam. 2 uur,
Touge, ter herberge
veilingen
1919, 'snam. 2 uur
Tunge, ter herberge
g, van:
m.221 Roeden Voorn-
Watering, te Nieuwe
landschenüijk en den
1. Sectie A Nos. 436,
141, 1578 tot en met
het dorp en het
nge; in perceelen en
eer 33 gemeten zijn
WelEd. Gestr. Heer
Mrkslaud en Notaris
nds 6 uur (Zomertf d)
ement Akershoek van
naët onder Ouddorp
ERG.
20 Juni 1919 belde
tea koffiehulze van
jkenisse publieke ver
afslag van een Wln-
erf, te Spijkenisse
orstraat groot 01 are,
920.
en 1 Augustus 1919.
en datums in Juni of
ede .Hoog en Laag"
n Bouw- en Weilan-
81 H.A. (88 Gem. 85
Maat), onder Oude
gatschen- en Oosten-
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
S O m M E L S D IJ X.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12Vi Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
D1ENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR,
1 Cor. 3 16
(PINKSTEREN).
Het Pinksterfeest is de herinnering
aan de uitstoriing des Heiligen Gees-
tes? Maar eigenaardig, dat in het Oude
Testament toch ook reeds sprake is
van dien heiligen Geest. Spreekt David
na zijn zonde met Bathseba en haar
man Uria niet: „Verwerp mij niét van
Uw aangezicht, en neem Uw Heiligen
Geest niet van mij?" En klaagt Jesaja
niet in hoofdstuk 63: 11: Maar zij zijn
M wederspannig geworden en zij hebben
GN'i Heiligen Geest smarten aangedaan"
in vers 12„Waar is Hij, die Zijn
Heiligen Geest in het midden va,n hen
stelde
Maar nog eigenaardiger wordt het,
als ge Jes 32: 15 1-est: Totdat over
ons uitgegoten wordt de Geest uit de
hoogte.", of Jes. 44 3: Want Ik zal
water gieten op den dorstige en stroo
m°n op het drogeIk zal mijn
Geest uitgieten op uw zaad", of Joel 2
vers 28„En daarna zal het geschieden
dat Ik mijn Geest zal uitgieten op alle
vleesch."of Zach 12: 10: Doch over
het huis Davids en over de inwoners
van Jeruzalem zal Ik uitstorten den
Geest der Genade en der gebeden.
De Heilige Geest was dus ia het oude
Testament onder zijn volk, maar toch
zeggen de profeten, dat God dien
Geest zal uitstorten. En ia het Nieuwe
Testament lezen we, toen de Heiland
gedoopt werd, vóór Pinksteren dat hij
den Geest Gods zag nederdalen. En op
een andere plaats, dat de Heiland
op zijn discipelen blies, en zeiOntvan®
den Heiligen Geest. En op een andere
plaats ontmoeten we in Hand 19 2
eenige discipelen, die na den Pinkster
dag, aan Paulus te Efeze bekennen:
„Wij hebben zelfs niet gehoord, of daar
een Heilige Geest is."
4*
Zoo dus is de zaak niet eenvoudig.
En toch weer wel, als men maar in t
oog houdt het verschil in den H. Geest
zelf éu de gaven en krachten en wer
kingen, die van Hem zoo in hemel en op
aarde, eertijds en thans, in den tijd en in
de eeuwigheid van Hem uitgaan. Er is
m.|iar oóu Pinksterfeest, geweest en een
k r Uitbarsting van den Kloet.
'^kokini^n"vim^an het departement
soift gouverneur-generaal
SR Vangen teleBram la het aan-
tus' hemelvaart een centraal lichaam
op aarde overgebleven was, waarvan
Hij het hoofdwas Dat centraal lichaam
was de Apostelschaar en die er bij be
hoorden als Chcistusbelijders, welke
door Christus in beginsel van den
Boozen geest ontled'gd waren gewerden.
Eci nu was hij eerst gestorven om dien
geestelijken kern te formeeren, om een
groepje van 500 personen aan zich te
verbinden, en ook om al de geloovigen
na hen, in Zijn heerlijkheid op te ne
men Hij moest eerst sterven, daardoor
werd Hij de Middelaar ea Verlosser.
Doch van zelf moest nu ook als Hij
wegging een ander komen, die dat
groepje, die kern, die kerk, dat lichaam
v ast hield, er in giog wonen. En de
lijn kóa dan ook niet anders zijn dan
Golgotha Olijfberg Opperzaal. Op
Golgotha volbracht Hij den strijd voor
de zijnen met den Boozen Geest, den
Satan. Loo was dus Zijn volk, hetzij
met eerbied gezegd in beginsel van
dien Satan af. Nu giug de Heiland,
na volbrachte heilstaak, weer naar het
Vaderhuis terug, maar achterlatende
zijn keur ingen en uitverkorenen. Maar
Hij zou ze geen weezen laten en Hij
zendt nu zijn Heiligen Geest, en die
zal van Pinksteren af in die Kerke
Christi blijven, er inwonen, er zijn
woonstede nemen en dan zal dat uit
verkoren vo k natuurlijk Gods tempel
zijnhet lichaaam, het gebouw, de
corporatie of organisatie, waarin uit
sluitend die H. Geest leeft en werkt
zijn genade versterkt, de liefde verrijkt
de hoop verlevendigt, en een innige
zielsgemeenschap onderhoudt met den
Christus, die den Boozen Geest op Gol
gotha uitgebannen heeft, waardoor de
»oude« mensch gedood is geworden.
Maar zóó was de toestand in 't Oude
Testament niet. Zoo was de toestand
Diet, toen de Heiland gedoopt werd en
op de jongeren blies. Dat kon zóó niet
zijn, omdat Jezus nog niet gestorven
was, nog met den Boozen Geest niet
ten bloede toegestreden had en er geen
Christelijke kerk was op dien strijd ge
fundeerd.
In 't Oude Testament was er w-el
een persoonlijk ervaren van de macht
en kracht van dien Geest, maar zoo-
laDg Christus zelf Diet op aarde kwam,
en leed, en een eigen Organisatie for
meerde, kon er van Hem toch ook geen
Geest, naar zoon en naar zijn organi
satie, kerk, lichaam uitgaan.
Waar geen „Lichaam" is, is geen
plaats voor den H Geest En er komt
daarom ook nooit weer een twee
de Pinksterfeest, omdat er Dooit
geen tweede organisatie of kerk
meer opnieuw ontstaan kan. Alles wat
na Christus lijden geschied is slechts
voortzetting, en die voortzetting, dat
werven van zielen gaat door tot op
de Laatste ureer komt nooit weer
iets nieuws't is en blijft dezelfde Kerk
des Heeren. Kwam er eeü Dieuwe kerk
(maar 't kan niet. want Christus wordt
niet tweemaal geboren), dan kwam er
nog eens een Pinksterfeest.
Zoo dus: de H. Geest is altijd inden
hemel geweest; kwam bij tijden en met
Maar of neï aitfld Vad harte gaat t
Of de vroegere, Roomsche staatsparty met
de revolutie, met haar beginsel en met haar
vruchten zoo heel bijzonder ingenomen ia
het valt te betwijfelen.
En nu deze nieuwe republiek
Of tenminste de poging om baar op te
richten.
Dit zal er natuurlijk wel achter zitten dat
Moiterdan,
DINERS f I,— en hoogef. 15871
LOGIES MET ONTBUT
f 1.25, 1.50, en f 1.75
Tel. no. 1532. Aanbevelend,
Set doos ieder mmadevo&ea «dr®«.
in dien tempel is Hij van de zijnen om
ringd.
PinksterenHeilige GeestKerke
Christi! Uitverkorenen! Geloovigen op
recht van hart voor Hem
Booze Geest! Wereld! Ongeloovigen
Haters Gods en van zijn Volk.
Geest des Vaders en des Zoons
èn Tijdgeest. Geest der Eeuw, des
opstands, der Revolutie.
Tot e9n val en tot een opstanding.
Ja! de antithese heeft daar haar oor
sprong. Ea hoe ze zichtbaar is in onze
dagen. Er is Goddank nog een groote
schare, in wien de PinksteruLtstoftiug
nog tot daden in staat stelt ter eere
Gods en tot heil van Zijn tempel. Maar
nog veel grooter is de schare voor wien
de Pinksteruitstorting leugen, legende,
mijtheis, symbool is schaduw. En wars
van Zijn H. Geest haten ze de kerk
met al 't hare.
Die tempel "Hes Geestes is hun een
aanstoot, een ergernis. Was ze maar weg
van deze Aarde opdat zij dan in Re
volutiegeest vrij spel zouden hebben,
om in dagelijksch contact met den Boo
zen geest, de wereld naar zijn demo
nische beginselen van gruwel, en on
rust, en oproerigheid, en rebellie om te
tooveren.
De schepping voor dan Boozen Geest
zoo willen ze.
Maar de kerk zegtafblijvenAfblijven
van dat werk Gods en de Aarde met al
hare volheid zal des Heeren zijn. Af
blijven door de actie des Heiligen Gees-
in zijn volk, die de Aarde voor den
Heere opeischen en de kerk is daarvoor
hun instrument, omdat daar de macht
woont, de H. Geest, tegen wien de
wereld toch niet op kan. En tevens in
de gezinnen. In de ticholen, waar Chris
tus Koning is.
Nadruk verboden,
Dóór sprak nu iedereen van.
Ik geloof niet, dat er onder de mUlioenen
In Nederland, die lezen en oordeelen kunnen,
twee geweest zullen zijn die niet wisten van
dien vrpeselijken moord bij Amsterdam, waar
dat knaapkan, wel wat roekeloos maar toch
zonder argwaan met die vreemden meege
gaan, om eens prettig te roeien, op zoo
vreeseüjke wijze werd gesmoord en ver
moord.
Heel Nederland was er vól van.
En als een jury, geheel naar eigen goed
vinden, straks den moordenaaf mocht be
rechten, dan ben ik er zeker van, dat hij de
galg niet ontkomen zou
't Is eisecaarcig met de menschen.
Een paar weken later werd er te Bode-
t&ven een oude vrouw op even beestach-
we w?jze door haar eigen kleinzoon ver-
z >ord en niemand, die er veel notitie
jfn nam.
|Er werd haast niet over gepraat.
n|Ea de verontwaardiging plantte zich wei-
ag verder voort, dan in de onmiddellijke
ngeving, wél een brw^s, hoe weinig
liver wjj, menschen, eigenlijk voelen en
reageeren. Wij worden niet in de eerste
p'aals getroffen en geschokt door de zonde
door de gekwetste majesteit Goda, maar
door de omstandigheden, waaronder de mis
daad plaats greep.
Die waren in Amsterdam zenuwspannend.
En met name de brutale en Cynische w^ze,
waarop de man, die door de publi.-ke mee
ning, en met veel schijn van recht, dan toch
voor den hoofdmoordenaar gehouden wordt,
liegen bleef, zooiang hij nog maar éér gaatje
vond, waar hij met zijn leugens doorkruipen
kon, deed de spanning en oe verontwaardi
ging onder de massa tot het hoogste punt
stijgen.
Wat ik nu met dien moord wil
Er een paar kolom over vol schrijven
Onze christelijke pers heeft terecht de
gewoonte om vaa dergelijke moord-historiën
wei gewag te maken, wijl het nu een maai
„nieuws" is, hoe droevig ook, maar zij d >et
het tevens sober en treedt niet noodeloos in
allerlei prikkelende uitweidingen.
Daar wil ik mij ook aan houders.
Maar onder de vele pers-berichten over
deze »aak trof mij vooral, dat de vermoede
lijke moordenaar zich er voorheen al eens
op beroemd had, dat-ie zoo goed liegen kon
èa .dat hij dit had geleerd op een too-
neelvereeniging te Haarlem, waarvan hij lid
was geweest.
Liegen, ja, dót kon hij.
Reeds tijdens de dagen van het vóór-ver
hoor op het politiebureau moest h'4 sommige
van zijn leugens inslikken, ais de getuige
nissen van het tegendeel ól te bezw rend
voor hem werden. Maar dan had hij een
dag te voren diezelfde leugens met een sta
len voorhoofd en het strakste gezicht in
het strengste kruisverhoor nog volgehouden.
„U zult mij niet pakken", snoefde hij.
Hij achtte zich de volmaakte leugenaar.
Nu is dat te hoog gemikt, als men ten
minste ook nog verder dan de menschen-
wereld rekent, want op den titel van aarts
leugenaar heeft reeds sinds onheugelijke tij
den de duivel beslag gelegd.
Maar, die Amsterdamsche beschuldig
de had het ver in de kunst gebracht.
Hij loog niet alleen met den mond.
Hij loog met den geheelen mensch
En als de toestellen van den zenuwarts
duidelijk aangaven aan wat groote ontroe
ring bij innerlijk ten prooi was, dan bleef
hij uitwendig geheel onbewegelijk; dan was
er aau zijn persoon niets te zien en loog hij
er met de grootste ambitie op los.
En dat had hij op zijn tooneelvereeniging
geleerd.
Nu kan dit zóó niet juist zijn.
Wél zal door dat tooneelspeien die eigen
schap van zich uitwendig geheel anders voor
te doen, dan hij inwendig was óf, zoo
als hij 't zelf uitdrukte: de kunst van liegen
sterk ontwikkelt zijn.
En dóór vestig ik de aandacht op.
Maar men moet dit goed begrijpen.
Dat ik een tegenstander ben van het too-
neel, steek ik niet onder stoelen of banken,
maar ik wensch allerminst deze uitlating
van het Amsterdamsche „beestmensch" te
benutten, om nu het tooneel es 'n duw te
geven. En verr: van mij werp ik de ge
dachte, als zou het tooneel moordenaars
kweeken
Dit ééne slechts Is mijn doel:
Juist naar aanleiding van deze uitlating
een van onze hoofdbezwaren tegen het too
neel duidelijk te doen uitkomenhet maakt
van zijn menschen leugmaars Jn dezen zin
n.l. dat hun gansche leven niet anders is,
dan een voortdurende poging, otn hun eigen
persoonlijkheid te onderdrukken en zich uit
wendig geneel anders voor te doen, dan ze
inwendig zijn.
Het tooneel is hun bestaan
En op dat tooneel leven zij een voortdu
rend leugen-leven.
Daar zïn ze niet zichzelf.
Daar mogen zij zichzelf niet zijn.
Zij moeten er .in hun rol" z^n.
Ais b.v. de man en vader, om es iets te
noemen, van binnen vol zorg zit over vrouw
of kind en hij moet op de planken een ooi jke,
vroolijke rol spelen, dan is zijn gansche op
treden een leugen
Maar die kugen is geen uitzondering; hij
i3 regel
Tooneelspeien wil juist zeggen, dat men
zich geheel in hst ziel:leven van den per
soon dien men uitbeelden moet, indenkt; er
geheel Inleeft, zoodat men al spelende niet
meer zichzélf, maar „hem" of „haar" is.
Als b.v Bouwmeester zün beroemde Stry-
loch-rol speelt, dan doet hij niet alsóf, maar
voor de ademloos toeziende schare Is hij
die jood zelf, dien hij voorstelt. Zóó zelfs
dat de Parijzenaars, toen hij dóór eetmaal
optrad, al sprak hij in 't Ho'.lancsch, w. ar
zij 't drama kenden, hem toch geheel volgen
konden en opgewonden toejuichten I
Er is onder tooneelspelers verschil,
't Is onder hen nog een onbesliste vraag,
of de beste speler hij is, die in en uit z'n
rol speelt, d. w. z. die er zich zoo heeftin-
gewerkt, dat hy om zoo te zeggen z'n eigen
ziel uit wandelen gestuurd heeft en al spe
lende het zieieleven van zijn „sujet" door
leeft, dan wei hij, die ook spelende zich
zélf blijft; zich zijn eigen „ik"bewust,maar
zoo dat het publiek toch niet anders
ziet dan het sujet.
Ik ga dat niet uitmaken.
Maar in beide gevallen leidt dan toch de
speler een leugea-leven.
Ea dat niet alleen 's avonds by 't spel
Maar ook 's morgens of 's nachts, als hij
zijn re I leert
"Ook 's middags by de repetitie.
Het is doorgaans een leugen-leven.
En de weinige oogenblikksn dat hij zich
zelf kan zijn, kè ut h(j zichzelf niet eens meer.
Dat is een onzer hoofdgrieyen, waar im
mers onze God lust aan waarheid heeft, die
wij tegen het tooneel hebben.
Het neemt natuurlijk niet weg, dat tal van
tooneelmenschen beste burgerlijk-brave lie
den kunnen zijn; liefhebbende huisvaders,
trouwe echtgenooten, dankbare kinderen,
enzoovoort
Ik heb het over 't beginsel.
En dan geloof ik, dat die Amsterdamsche
beschuldigde die zoo geraffineerd liegen kon,
de waarheid sprak toen hij zei, dat hij op
de tooneelvereeniging dat liegen gtl era had.
N.l het zich zoo geheel anders voordoen,
dan hij inwendig is, dat ook de scherpste
toeschouwer er door bedot zou worden.
En dat is geen aanbeveling voor't tooneel.
Dat heeft natuurlijk met de misdaad niets
te maken. Die kwam op uit en klom op in
's mans booze hartGod beware ons er
voor, dat geen onzer ooit in gelijk uiterste
der ongerechtigheid vervalle: van nature
toch zijn we niets beter dan hijmaar de
wetenschap, dat-ie zoo liegen kon, gaf hem
een zekere vrijpostigheid by het onderzoek
en die liegkunst h'.d hij, naar eigen getui
genis, ontwikkelt bij het tooneel. Hij kon
zich, naar 't schijnt, in den naam der too
neelvereeniging hebben vergist, dat doet er
ook niet toe, de mededeellng heeft in zich
zelf allen schijn van waarheid en de man
had er ook niets geen belang bij, om in dit
opzicht te liegen.
In onze dagen van vervloeiï '-g en vervlak
king, nu men er waarlijk weer over spreken
gaat om ook het tooneel te „kerstenen",
misschien wel droomt van een „calvinistisch"
tooneei, in elk geval meent er niet r.oo ge
héél afwijzend tegenover te moeten staan,
mag men een en ander nog wei eens goed
bedenken.
Houden wè ons aan de oude zede.
Dat hoeft geen conservatisme te zijn.
Maar wat, na veeljarigen strijd en duur
gekochte ervaring calvinistische levenswijs
heid geworden is: werpen we het niet, om
maar „modern" en „geavanceerd" te schij
nen, als „oude plunje" weg I
UITKIJK.
Verlichting motorrijtuigen, rijwielen, rij-en
voertuigen.
De Burgemeester van Sommelsdijk maakt
bekend, dat de Minister van Waterstaat met
ingang van I juci 1919 heeft ingetrokken
zijn beschikking waarbij afwijking werd toe
gestaan van bepalingen van het Motor- en
Rijwielreglement betreffende het voorzien
zijn van motorrijtuigen en rijwielen, rij- en
voertuigen, van lichtgevende lantaarns,
Sommelsdijk 31 Mei 1919.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
STEUNUITKERING VOOR KLEEDING,
GSRüfcDSCHAP OF VERHUIZING,
De Burgemeester vaa Sommeisdijfc brengt
hierbij ter algemeene kennis, dat het Bureel
Beheer Landmacht eerlang geen bemiddeling
meer zal verlcenen voor het verstrekken van
zoogenaamde groene kaarten aan militairen,
die tó 31 Juli 19'8 huiswaarts zijn gez nden.
Bedoelde kaarten zijn die, welke moeten
worden overgelegd aan de afdeellngen of
correspondenten van de Koninklijke Natio-
