voor de Zuidliollantlsclte en Zeeiiwsclie Eilanden.
Zaterdag 12 April 1919.
84*,e Jaargang N". 2484
Antirevolutionair
Eerste Blad.
IN HOC SIGNO VINCES
„De snoeren zijn mij in
lieflijke plaatsen gevallen"
„HET GOUDEN HERT",
OF DEI UITKIJK.
Brieven uit het Centrum.
W. BOEKHOVEN Zonen,
Ziende, hoe de Rijken, de landen van
Europa door den oorlog geteisterd zijn!
Hoe reusachtig groot hun schuldenlast
Hoe. economische en sociale verwoes
tingen zijn aangericht! Hoe politieke
en godsdienstige ontaarding en verwil
dering de Staten heeft aangegrepen!
Hoe anarchistisch, bolsjewistische, in
bloed en dood gesmoorde revolutiën en
burgeroorlogen in 't Oosten uitgebroken
zijn, steden en dorpen 't tooneel zijn
van dagelijkschen jammer en ellende
en 't menschelijk leven voor niets ge
acht wordtDie dat ziet en met smart in
het hart zulks leest en overdenkt, maar
daartegenover onsVaderlandgadeslaatin
zijn betrekkelijke rust en hoopvolle
hetere toekomst in zake zijn sociale
achteruitgang en economischen druk en
politieke herleving, hij mag met dank
aan God voor Diens bewarende en
sparende hand, voor Diens trouwe leiding
en voorzienigheid sinds de ooilogsjaren,
wel uitroepen: »De snoeren zijn ons in
lieflijke plaatsen gevallen*,
Ieder weet, waaraan 't beeld ontleend
is. In Palestina wordt elk jaar, begin
November, door de boeren een verga
dering gehouden. Zij, die veehouders,
en landbouwers, hebben het gemeen-
sdiapplijk recht op het bebouwen en be
weiden van den dorpsgrond en wol
ieder naai den maatstaf van zijn vee
stapel. De vergadering wordt belegd
in de saha, huis voor de gasten of
raadhuis. Voorzitter is de Khateeb,
de mohamedaansche godsdienstleeraar,
die tevens secretaris en penningmeester
van 't dorp is. Hij begint met de namen
op te schrijven van allen, die ploegen
willen en zet achter eiken naam het
aantal ploegen, dat die boer gebruikt.
Ploeg beteekent één juk of 2 ossen
Nu verdeden de gedadigden zich in
groepen, zoo, dat elke groep een gelijk
aantal juk ossen heeft. Dan wordt de
grond verdeeld. Iedere groep laat door
één v^n zijn vertegenwoordigers een
steentje brengen bij den Khateeb, deze
heeft bij zich een dreumes van een
jaar of vier. Nu Iaat de Khateeb dien
dreumes antwoorden op de vraagVoor
wie is dat en dat stuk En de dreumes
haalt nu uit den door een geschuddm
zak met steen! jes. er één. Van wien
is dat steentje vraagt nu de Khateeb.
De eigenaar van 't steentje zegt zijn
naam en dan is de groep voor dat aan
staande jaar bebouwer van dat en dat
stuk. Is de verloting voor elke groep
afgeloopen, dan gaan de boeren uit die
groep of combinatie naar 't gelote stuk
en elk heeft zich voorzien van een
khevel of meetsnoer, van geitenhaar
gesponnen, en 5 meter lang, dien legt
men op den akker en zoo krijgt ieder
zijn portie al naar het aantal juk
ossen isen zoo kan hij 't slecht of
ook goed treffen, 't eene stuk grond
is beter dan 't andere. Heft de groep
't geloot dan zegt ze met Ps. 16 5.
Gij trekt voor mij 't lot. (Er staat in
dien psalm,: »gij onderhoudt mijn lot
RWKr dat ia fout. Er behoort te staan
Gij trekt voor mij het lot. Gij, Tha-
teeb! Gij God van Genade, die
alles voor mij heslist, hebt 't, lot ge
trokken en 't beleid is van U, o Al
lerhoogste
Heelt een boer 't goed getroffen en-
heeft hij na de verdeeling een mooi
stuk wei- of bouwland gekregen, dan
zegt hij met Ps. 16 6 »De meetsnoe
ren zijn mij in lieflijke plaatsen ge
vallen*. En in hope op zegen van Bo
ven gaat 't vee naar de wei en de
ploeg door den akker, die geloot is.
De snoeren zijn mij in lieflijke plaat
sen gevallen. En 't ligt niet in onze
bedoeling om dezen tekst geestelijk toe
te passen, In de kerk is dat meer op
haar plaats. Trouwens, de wedergebo
rene, de bekeerde, de op 't terrein van
't particuliere genadeleven tierende
Christen kent en gevoelt in allerlei
oogenblik, dat de Christus-Trooster het
snoer op een lieflijke plaats gelegd heeft
hem tot zielevreugde en tot verheffing
van zijn harte- en denkleven.
Maar we hebben slechts het oog op
het Nederlandsche Volk hij al het ru
moer der volken. Zie naar Duitschland,
naar Oostenrijk-Hongarije, naar Rus
land. Zie heel Europa in, waar alles
in de grootste wanorde verkeert. De
aloude Staatsinstellingen zijn vermor-
seld. Private eigendom heeft geen
waarde meer en de wetten op de so
cialisatie zijn aangenomen, die het
gansche Volk eigenaar maken van
mijnen en indiïstrieele- en-landbouw-
bezittingen. Werkstakingen en vernie
lingen van mijnen, hoogovens en fa-
buiken verarmen eigenaars en stakers
ja, deze laalsen niet het minst. Re-
geeringstroepen staan machteloos of
gaan zoo geweldig te keer alsof het
„vervloekte" militairisme een nieuwe
opbloeiende phase is uitgetreden. Socia
list staat tegen Socilaist en ze moorden
elkaar uit. Leve het Communisme
schreeuwt er een en hij spant den
haan voor hem, die het zelfde roept
maar als: „Weg met het Kapitalisme"
En de Socialistische regeering schreeuwt
tusschen al dat broedergewoel„Eerst
Orde, dan Socialisme". En de honger
raast. Geen brood, geen vet g*en visch,
geen eieren, geen groenten, alleen wat
knollen en zuurkool. En de zuigeling-
sterfte groot. En de moederzwakte on
beschrijfelijk.
Wij bezitten nog onze Koningin,
draagster van onze Eenheid. Ons Par
lement waakt over onze constitutio
neels Vrijheden. De Sociale organisaties
verstaan den Polsslag van den Tijd.
Er is actie in alle Vakbonden. En in
de Christelijke niet het minst. Alle
vaklieden staan op hun verantwoorde
lijke post. Het Land wordt overstroomd
met Vakpropagandisten. Steucomité's
werkten prachtig. Ia alle kringen is er
besef van geleden nood en drang tot
leniging. En de Regeering staat op de
bres. Zij biedt aan een rijkdom van
Sociale ontwerpen, te veel haast om
het in 4 jaar te verwerken. En het
Christelijk-Sociaal Congres met zijn be
kwame sprekers en adviseurs geeft in
duidelijke rapporteurs stuur en richting
aan opkomende arbeidersbegeerten, Er
is opbouwOveralEn het Christen
dom grijpt en tast toe net beide han
den om de leiding te nemen van de
Nieuwe Toekomst. Jal de snoeren zijn
in lieflijke plaatsen gevallen.
Gedempte Boerenstetger 63A63B
14739 Direct nab| de Hoofdtteeg,
MoMerd&iaa.
DINERS f 1,— en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT
1.25, f 1.50, en f 1.75
Tel. no. 15S2, Aanbevelend,
Amice
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDUK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN I21/, Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsLng.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentlën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
Alle «taifcAei» voor de Ite laeïie toestemt!, Adverieassies® ear verder© jamte® 8©e f© neigen mg&m €§.e g.
Ps. 16 6.
W
Hotel
purietair r. c. f. y. i. LEE-Moonsn.
Bet door ieder aanbevolen adres.
Vrijheid.
Ia naam der Semocraiie wordt zoovaak
de Vrijheid geslachtofferd. Want men gaat
Democratie op staatkundig terrein noemen
dien geest, die de Wetten afdwingt voor een
Regeetlng en dan nog voor één klasse.'t Heet
Democratie tegenwoordig, om de Overheid
't mes op de beei te zetten aan te bevelen.
„Breng den 8 urendag. Breng de hoogere
loonen. Breng Zaterdagsrust. Aanvaard or.ze
eischen, die we stellen in Sociale en Flnan-
tieele aangelegenheden. En zoo ge ons niet
hoortwe gaan den boer op en ruien 't volk
tegen U op. Wc vragen niet, o Staaf, of ge
rechtvaardig wilt zijn voor al Uw onderda
nen, maar we eischen dat ge't voor ons zijt."
En de stok van politieke massastaking staat
achter de deur, als het wettig gekozen Par
lement wat langzaam werkt, of niet kan op
schieten, omdat er zóó ontragelijk veel te
verbeteren valt in een zich zoo snel ontwik
kelde Maatschappij, die bij den rand van een
krater, 't ergste voor de toekomst te duchten
heeft. In naam der Democratie, die de be
langen van aller te behartigen heeft, fluit
men een Parlement uit als reactionair, con
servatief, volksmisleiders bij de stembus;
terwijl toch werkelijk dat Parlement, omdat
't niet met één klasse maar met aller belan
gen rekent, zoo van Rijk als Ann, zoo van
Patroon en Knecht daarom dus genist mag
geheetcn worden een zeer Democratisch Pat»
Icmeut, dat dc geheels Natie omspant en haar
welzijn zoekt.
Op Sociaal gebied wil men Democratisch
zijn; maar de Vrpeid van den Werkgever
worut hoe iangs zoo kleiner; is 't al niet
door Wettelijke regeeringsvoorschiiften, den
door een te stug ingrijpende Vakactie, die
ki-men van Njjv.-ibeidskracht al versmoord,
voordat ze te voorschijn treden, die 't ont
luikend initiatief doodt en de gelden 't Ka
pitaal, uit de Industrie terugtrekt, om er Ef
fecten voor te koopen en te gaan rentenie
ren. Men wordt 't sociale gedoe moei
Nadruk verboden.
De man had een moord gedaan.
'n Moord met voorbedachten rade.
Belde was èn door getuigen èn door de
eigen bekentenis van den dader, bewezen.
Hij had er dagen over gepraktiseerd.
Niet dat zijn slachtoffer hem persoonlijk
leed had gedaan, maar hg achte den versla-
gene een gevaarlijk tnrnsch) die in't belang
der menschheid nicest worden „opgeruimd".
Die overtuiging werd steeds sterker
Hij kocht daarop een revolver.
Speurde waar zijn man heenging.
En volbracht ten siotte de daad op de
meest weerzinwekkende wijze: toen zijn
slachtoffer 'n café binnen gingen plaatsnam
bij 't raam, dat vanwege de warmte hoog
opgeschoven stond, schoof de moordenaar
't gordijn opzij, zette het wapen tegen 't
achte hoofd van den argeloozen man, en
schoot brm a boet portent dood.
Laffer mootd is moeilijk denkbaar.
En'l is beg ijpe'ïjk.wat de moordenaar op de
terechtzitting zei, dat hij geen rustig en ge
lukkig oogenblik in zijn leven meer hebben
zal.
Weinu, de moordenaar werd
vrijgesproken
Hoewel in zijn land nog de doodstraf
bestaat, werd hij niet tot eentge straf ver
oordeeld, maar zijn „vonnl-j" luidde, dat de
gepleegde daad niel strafbaar was en dat hij
vrij uit kon gaan.
Hij, de moo denaar, kreeg géén straf.
Dat hij"vier en een half jaar lang in voor
arrest gezeten had, was een bijkomende om
standigheid, die hij op den koop toe nemen
moest, maar die met z%a „vonnis" niets te
maken had.
Vooüts werd hij veroordeeld tot het be
talen van ééa frank (l> schadeloosstelling aan
de weduwe van zijn slachtoffer.
Het is wél een verbijsterend „vonnis"
De opmerkzame fezer zal begrepen hebben
dat het hier geldt de rechtzaak tegen Villain,
den moorder aar van den zoo bekenden Fran-
schen socialist Jauiès.
'n Wonderlijk land, dat Frankrijk.
Of liever, een wonderlijke „rechtspraak"
Jaures is vermoord, doodgeschoten
en zijn moordenaar wordt vrijgesproken. Op
den eersten min'ster, Clémenceau,wordteen
aanslag gepleegd, om precies soortgelijke,
politieke re lener, een aanslag, die
mist, zoodat dc geraakte met enkele dagen
reeds weer zijn gewone werk kon doen
en die booswicht wordt orimiddelijk ter dood
veroordeeld,
Zooiefs is bij ons ondenkbaar.
Reeds vanwege 't verschil In rechtspraak.
Hier heeft men alléén beroepsrechters. Als
de feiten vaststaan, gelijk in 't geval van
den moordenaar van Jaurès en er aan 't be
wijs niets ontbrak, en er staat straf op bij
de Wet, dan heeft de rechter niets anders
bij ons te doen. Dan kan hij niet anders doen
dan eenvoudig de wet toepassen.
Soms geeft de wet hem keus.
Welnu, dan mag hg daarvan gebruik ma
ken.
Maar nooit kan hg anders beslissen, dan
veroordeelen, wanneer een misdrijf bedreven
en bewezen is, waarop de Wet strat heeft
gesteld
In Frankrijk beslist de jury.
Dat is niet een college var, beroepsrech
ters, maar van voor dia gelegenheid bg el
kaar gezet'e burgers.
Da rechter leidt nu het onderzoek.
Zoodoende komen al de feiten aan 't licht,
worden ze met bewijzen gestaafd en als ein
delijk alles aan 't licht i3 gebracht, dan stelt
de rechter aan dc ju;y de vraag, „Acht gij
nu, wat die man gedaan heeft, slrafvaardig
of niet Is hg schuldig of niet
Dan trekt zich dc ju»y terug.
En als zij tot csn besluit gekomen is, dan
geeft ztj in 'i openbaar een antwoord, dat
slechts zus óf zoo lulden magSchuldig of
onschuldig,
Nu zal daar iels goeds in.
Na al'e mogelijke getuigen gehoord te heb
ben, vóór of tégen, moest zulk 'n juty feitelijk,
uitspreken of 't geen ze gehoord had baar over
tuigend genoeg toescheen, om met een goed
geweten te verklarenwij achten die man
schuldig aan 't geen hem wordt ten laste
gelegd.
Daarvoor is geen wetskennis noodig.
Daarvoor zij noodig een helder oordeel,
een goede doses gezond verstand ea 'n groote
mate van opjectiviteit.
Maar wat is het ailang geworden
Dit, dat de juryleden zich afvragen, niet
achten wij den man, die daar vóór ons staat,
schuldig aan 'I geen men hem ten laste legt,
maar heel anders: achten wij wat die man
gedaan heeft, waardig om gestraft te wor
den, ja of neen?
Men voelt hier, nietwaar? 'f onderscheid.
Naar wat de Heere God kwaad noemt,
wordt heel niet gevraagdzelfs niet naar
't geen eenige wet zoo heet; enkel en alleen
wordt gevraagd, wat zij, menschen gelieven
strafbaar te heeten of ntet.
Ea zoo is in Frankrijk al vaker een moor-
denair of moordenares vrijgesproken.
Meer dan eens oogsite een vrouw die haar
ontrouwen minnaar doodschoot, bewonde
ring, in pbata dat zij 'n vonnis kreeg.
En zoo werd dan nu ook Jaurèo' mcorder
vrijgesproken.
Recht is dit stellig niei.
Welk vonnis er over dezen man had moeten
worden uitgesproken, daar blijf ik af. Ik
ga niet zitten op den stoel van hen, die het
recht handhaven moeten; daar hoor ik niet.
In elk geval had er gerekend moeten wor
den met de wreede barmhartigheid, dat men
dezen man vier en een half jaar op zijn von
nis heeft laten wachten, aldoor met dc mo
gelijkheid voor oogen, dat hg ten slotte zijn
hoofd op 't blok zou moeten leggen.
Maar zijn straf mocht hij niet ontgaan.
Omdat hij Gods reetit geschonden had
't Doet er niet toe, wie hfj doodde.
Hg doode een mensch Dat wil zeggen, dat
hg het leven ontnam, dat God gegeven had,
en waarover de Hrere God alléénte beschikken
heeft. Of die mensch rijk is of arm, geëerd of
gehaat, dom of geleerd, dat maakt voor de
misdaad niet het minste verschil. Die mis
daad keert zich rechtstreeks tegen God, dte
het lot en het levea van den mensch !s zijn
eigen band houdt en dat leven beschermd
door 't verbod var: den doodslag.
Zoo is de Christelijke belijdenis.
En 't is droevig te zien, hoe b.v. het
hoofdorgaan der socialisten „Het Volk"
gansch andere begrippen omtrent deze din
gen verspreidt.
Niet voor 't eerst, het is zoo.
Reeds jarenlang heeft „Het Volk" konings
moord b v. afgekeurd, omdat het niet helpt,
en niet wgi het op zichzelf een kwaad Is,
dat te veroordeelen valt.
't Blad vroeg altijd naar „het geval".
Ook nü weer i izake Jaurés.
Het blad herrinnert in dit verband aan dea
moord op Stürgte, den minister van Oosten
rijk en op graaf Tissa den bekenden Hon-
gaar,
Feiteigk juicht het blad die moorden toe.
Immers, het zegt letterlijk:
„De bestraffing van de daders, melhet uit den
weg ruimen van verfoeide dwingelanden zou
door de groote massa zijn beschouwd gewo -
den als een misdrijf en toen de revolutie de
gevangenis opende voor Friedrich Adlen, die
Stfirgte had terechtgesteld, begroette hem de
natie als een martelaar en ais een held
Alles wordt ondersi-boven gekeerd.
Niet God de Hcere zegt wat een misdrijf
is, maar „de massa". Als die den moord toe
juicht, dan is die moord goed en dan zou
de bestraffing er van een „misdrgf' zijn.
Maar de moord op Jaures was wei een
„misdrgf" omdat hg zgns geigke niet had",
omdat hy de geestelijke weldoeners van den
„massa" al voegen we er direct bg, dat
„Het Volk" niet dorst tsaar 't bloed van den
moordenaar.
Doch dat doet er niet toe.
Waar ik op wflzen wil is dit.
Alle vastigheid raakt zoodoende weg.
Als de „groote massa" in den hoogen rech-
tersstoei zitten moet dan weet niemand het
etude.
Om 't es hcéi kras uit te drukken
Dan kan diezelfde „massa" reeds over ee
nige maanden als hoogste recht eischen, dat
de „verraders", die de redactie voeren van
„Het Volk", aan den hoogsten bolsjewiek-
sehes galg van A zmterdam werden opge
hangen en kan „gezegde „massa" het'een
„misdrgf" achten, als de „revolutionaire
rechtbank" ook maar één hunner vrijspre
ken zou.
'i Gevoel der „massa" kón geen basis zijn
voor het „recht".
Dat wil ik maar betuigen.
En door dat toch te prediken, richten dc
socialisten een groot zedelijk kwaad aan
onder het Nederlandsche Volk.
UITKIJK.
72
Als ik dezen brief aan jc schrijf is het
Maandag. Dat zegt natuurlijk heel weinig,
want het zal je tameigk koud laten op wel
ken dag ik mgn wekelijkschen brief schrgf.
Maar als je bedenkt, waarover ik het in
het kort hebben wil, dan begrgp je het wel
beter waarom ik zoo begin.
Natuurlijk over de Provinciale Statenver
kiezingen.
Welnuhet is Maandag, m. a. w. ze zijn
nog niet afgeloopen, want Woensdag is er
stemming (en dan zal het vooral in Zuid-
Hol'and scannen I) en ik meen Vrijdag ook
nog.
Het groote, waarom het gaat nameigk of
ons Hoogerhuis „om" zal gaan is op dit
oogenblik nog niet beslist. Dat ligt alleen
in Zuid-Holiand,
Hoe staren atie oogea naar deze vrucht
bars provincie)
Ais je dezen brief onder de oogen krijgt
is de uitslag al bekend.
Ik dutf niet voorspellen, want de zaak
staat schier wanhopig, al verlies ik in den
regel nu niet zoo heel gauw den moed.
Maar bg de jongste verkiezingen had in
die provincis de linkerzijde 30 000 stemmen
meer, zoodat da rechtsche partijen thans
meer dan 15000 stemmen meer moeten kra
gen, dan in Juli van het vorige jaar. Mg
dunkt, dat i3 geen kleinigheid.
Maar enfiu, laat ik maar niet verder phi-
loscpheerenals je deze leest is de uitslag
je reeds bekend.
En voor alles laten we die over aan God,
pietwaar. Als we met alle man en alle
