Woensdag 10 Maart 1919.
848te Jaargang N°. 2477.
voor de SSnidhollandoclKe en üeeiiwsclie Eilanden.
BEU,
Maar.
Antirevolutionair
Orgaan
J, BOUMAN.
w.
wers!
-soiaMsiyr,
IN HOC SIGNO VINCES
OllMl
Co.
Provincials Stembus.
uddorp1
N.
m Goeflereeae"
ZIJN
VAN HET BINNENHOF.
•LAND.
BOEKHOVEN Zonen,
Alle slakken voor de
chikbaar y
IRRSLAND
1
erkdag te
t maken van
grootingen.
14031
a leden tegss
terdam v.v
NIS:
voorm. 5.30
voorm. 7.
LM: 14713
nam, 2.15
nam. 315
ïfoon No. 29.
beien. Goede
prijzen. jsaa
Het ia een bekend feit, dat de Pro
vinciale Begrootingen van Zuid-Holland
in de laatste 50 jaar zeer zijn geste
gen. I)e gewone uitgaven bedroegen in
1868 slechts 226 duizend gulden, ter
wijl ze in 1918 8 maal zooveel waren
namelijk 1.830.000 gulden. Maar die
cijfers typeeren dan ook den veel uit-
gebreid er werkkring der Provinciale
jK. r'taten dan voorheen, In ouden tijd
^•Kwamen er op die begrooting voor het
onderhoud der zeeweringen van ons
eiland Goeree en Overflakkee; het on
derhoud van de Mallegat- en Gtouwe-
sluisdan nog eenige subsidies voor
enkele wegen en voor de droogmaking
van de polders ten Oosten van Rotter
dam Naderhand is de actie der Staten
heel wat uitgezet. Denk om de vaart
verbetering tusschen Rijn en Schie.
Om de Barendrechtsche Brug. Om den
Waterweg Rotterdam—Amsterdam,
waarbij de Provincie de Gouwe moest
besnoeien, om de bochten daarin te
verminderen. Om de verhoogde spoor
wegbrug bij Gouda. Om het herstel
der Gouwekaden. Om de Leidsche
Vaart. Om het Veer naar Moerdijk. Om
de subsidies voor trams, zoo van de
We^tlandsche, als van de Rotterdam-
Om den loeaaltrein van Schoon-
^moven naar Gouda. Ja, zoo sterk nam
de Statenactie op Waterstaatkundig
gebied toe, dat men oudtijds zich als
Provinciale Staten tevreden stelde met
een Ingeneur van 's Rijks Waterstaat.
Doch nu is er een eigen Provinciale
Waterstaat met een eigen Ingenieur
met eigen personeel enz. Wie dacht er
in den ouden tijd om subsidies en aan
Vak- en Ambachtscholen Aan sub
sidies aan Proeftuinen en Landbouw
onderwijs Aan de Paardenfokkerij
en haar regeling? Voor krankzinnigen
gestichten geeft de provincie subsidies
en heeft zij zijdelings invloed op de
plaatsing van allerlei menschen van
allerlei kerkgenootschap in gesubsidi
eerde gestichten.
En denk nu ook om de landwegen.
Voor de Waterwegen is in de Staten
een open oog geweest, voor de Land
wegen begint het te komen. Over het
Wegenverkeer in verband met de
economische toestanden te spreken, is
dwaasheid. Bezie in den winter en in
den Herfst de kleiwegen, en ge schudt
meewarig het hoofd over zooveel mi
sère. En voor den Landbouw én voor
de Industrie, is een Wegenpolitiek, een
stelselmatig plan tot verbetering van
wegen, noodzakelijk. Gelukkigde
oogen zijn open. De Provincie laat zich
in de Alblasserwaard, en ook al bij
Stad aan 't Haringvliet (een stuk hoofd
weg OuddorpOoltgensplaat, dat eenige
jaren een steen des aanstoots was
voor Middelharnis, en putten van er-
ergemia voor de Stadtenaars en alle
reizigers naar het Oosten van Flakkee)
gelden, en slaat de hand aan het we
gennet. Betere hoofdwegen is beter
verkeer is goedkoopere productie
en meer kans op indus-
sneller handel
strie en afzet
van productie; is he
sparing van tijd en geld en onkosten
en dus eerste winst bij alle bedrijf.
Voeg daarbij provinciale havenaanleg
of havenonderhouddroogmaking van
gronden. En mitsdien broodwinning
voor werkloozen.
Het is daarom ook geen wonder,
dat de opcenten voor de provincie sinds
aren gestegen zijn. De opcenten op de
Grondbelasting waren oudtijds 10
maar tegenwoordig zijn ze het dubbele.
De opcenten voor het personeel waren
vroeger voor de provincie 7 maar
tegenwoordig bijna 3 maal zoo hoog.
't Kan ook niet anders. De Buitenge-
woone uithaven voor de provincie stij
gen naar mate er meer aan Kana'i-
satie en Wegen verbetering wordt be
steed. Maar deze komen 't Volk ten
goede. En dan kunnen ook wel meer
opcenten geheven worden.
In één woord: de Provinciale Stem
bus raakt ons aller sociale, economische
en financieele belangen. Niemand is er
onverschillig onder.
En de Provinciale Staten kiezen de
Eerste Kamer, Of dit nog zoo lang zal
duren is een vraag, die de democratie
al meermalen heeft gesteld. Misschien
zal binnen een jaar of 8 daarin wel
wat veranderd zijn. Doch thans stem
men nog de Staten de leden der Eerste
Kamer.
Op een Rechtsche Eerste Kamer
naast een Rechtsche Tweede, naast
een Rechtsche Regeering stellen we
prijs. Daarom stemmen we in de Sta-
tensectie Ridderkerk, op advies der or
ganisaties
No. 1 van Lijst 13, zijnde de heer
•Lijst 13 is de achterste Lijst van 't
Stembiljet.
De andere Candidaten op de lijst
zijn1. J. Bouinan.
2. A. R, van Nes,
3. W. Stans.
4. 0. Warnaer.
5. J. C. Diepenhorst.
6. Dubbelman
7. H. Grielaard.
8. R. Medema.
9. A. van Vliet.
10. H, Wetselaar.
11. Mr. V. H. Rutgers.
12. W. van der Linde.
Amice l
II.
Bevestigd
«f*et iöfU
.Nut. 8.
13694
etc.
mvomatu
.«V»
BANK.
2—4 aar n.»
ren, eerst het-
schied, wende
ren met succss
te vmtrekksa,
•et kfagev.
|ES is sposdlia
iJtós
legen 4pCI.
3 'L PCI- 's Jaar»,
tinnen dagelijks
r leden van net
en terugbetaling
r^doiffavond Van
er D. jOPPE Ca.
EStaaKEB
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent by vooruitbetaling.
BUITENLAND by vooruitbetaling f 5.50 per Jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
S O M M E L S D IJ K,
Telefoon Intercommunaal No. 202,
ni m —hw
Redactie
ADVERTENTIËN 12'/, Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Gróote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
bestemd, A&verteiitlën eis verdere AdMtalstratie franco Soe te reisden aan de Uitgever®.
:ërbuizen
VERKOU-
14612
AF,
ELHARNIS
eden leger, 5
en S 's jsars
ks worden
in het bestuur,
s nam. van 6-8
r 14625
NBRLfOGK
les met zakken-
n dito ln zeer
Tentwagen fn
sen, een «8o«*er-
Ings, een Vier.
Brabaneonne
I*D,
DIBKSLIKD
3 jeers,
ks worden aan-
sn liet bestuur,
en Zaterdeg-
13429
Dirfeeland
V Stemt No. 1 van lijst 13.
De Provinciale Stembus komt inzicht.De
Kiesvereenlgingen hebben in Januari haar
candidaten gesteld. De grootereorganisaties,
als de Statensectie en 't Provinciaal Comité
hebben een en ander in elkaar gezet; er is
herhaalde maal over de Statenstemming enz.
^.vergaderd te Rotterdam, te Delft, te Leiden,
te Gouda; de lijsten zijn ingediend te stad-
huize, zoodat nu alles wacht op de kiezers,
die beslissen zullen, hoeveel antirev. èn
v/elke Statenleden gekozen zullen worden.
En op die 13e lijst staat als No. 1, de heer
J. Bouman, reed3 Statenlid, Als oude en nog
oudere bekende, staat de heer C. Warnaer,
als No. 4. De andere ons ook bekende af
tredende Statenleden zijn de Nommers 2 en
3, n.l. Stans en Van Es. Maar op Flakkee
kennen we er twee heel goed; nl.deheeren
Bouman en Warnaer. En van die twee staat
de heer Bouman No. 1. De party heeft be
sloten de kiezers te adviseerenStemt No. 1.
Dat advies is gegeven in 1918 by de Kamer
verkiezing voor den heer Idenburgdat ad
vies zal ook gegeven worden by de Raads
verkiezingen.
Trouw aan dat partyverzoek, vragen we
dus ook
Stemt No. 1 van lijst 13.
Maar dit wefe leder: Elke stem op een
ander nommer uitgebracht van lijst 13, heeft
6ók waarde voor 't aantal zetels.
Terwyi de Tweede Kamer het voorstel
Lehman c.s. aannam, om de debatten te be
perken en de vergadering het recht kreeg
een lid voor een dag of gedurende een
reeks dagen recht te ontzeggen, de zittin
gen by te wonenterwijl een comlssie voor
Buitenlandsche Zaken werd ingesteld, om
voeling te houden met de regeering, wer
den in de Eerste Kamer de algemeene be
schouwingen over de Staatsbegrooting
voortgezet en werd voor een voile tri
bune en een volle Kamer het woord ge
voerd door onzen 80-jarigen gewezen leider
Dr. A. Kuyper. Iemand van de liberale pers
schreef men zou hem slechts een jaar of
60 geven, als hq daar staat te oreeren, als
een echt spreker voor het vuistje weg.Jam
mer, dat hy in de Tweede Kamer de A. R
partij niet meer aanvuurt. Want hy is op
bet Binnenhof èén van de weinige sprekers.
Uit dergelijken mond is dit Inderdaad een
lof, vind je niet.
Dr. Kuyper ving aan met een dank te
betuigen aan het kabinet en nam vervol
gens België onder handen. Uit de geschie
denis ging hq na, dat Belele zich steeds
orlenfeerde naar Parys. Vandaar was een
eisch van grondgebied van ons te verklaren,
maar niettemin scherp af te keuren, in aan
sluiting hierop sprak de gryze leider over
de Volkenbond die geen Volkenbond is. De
naam is niet juist. Er is alleen onderhan
deld geworden door eenige staatslieden,
maar thans verkeert die zoogenaamden
bond in een onrypen en gevaariyken toe
stand.
In den breede ging Dr. Kuyper daarna
na, wat Nederland had gedaan voor den
vrede en con cludeerde hieruit, dat we door
Pary3 met nonchalance zijn behandeld, Hq
adviseerdeeerst vrede laten sluiten en dan
zien, dat we tot een accoord komen.
Verder moeten we alles afwachten. Niet
ontwapenen. De geassocieerden ontwapenen
ook niet. We moeten ons niet verbeelden
dat het byvoordeeld in"Azie rustig zal blij
ven. De actie is daar 35 Jaar aan den gang
en duurt nog voort. Je begrijpt, dat Dr. Kuy
per Indië bedoelde.
Ten slotte sprak by over het arbeiders
vraagstuk. Zyn betoog komt hierop neer:
Er moet naar worden gestreefd, dat de ar
beiders op een algemeen ontwikkeld peil
komen, waardoor zij met de meergegoeden
kunnen omgaan.
Maatregelen moeten worden genomen, dat
en wat de woningen en wat de loonen be
treft, de arbeiders omhoog komen. Het is
niet voldoende, door verbetering van onder
wijs alleen de goede elementen op te hef
fen en de minder goede te laten vallen. De
ministers zullen de arbeidersvraagstukken
dus met kracht tot oplossing moeten bren
gen.
De optimist, Mr. van Nierop (U L.) was
niet optimistisch en zag de toekomt, wat
de financiën betreft, zeer zwartgallig in. In
allerlei toonaarden riep hybezuinigen, be
zuinigen.
Nu, dat geluid heeft Minister de Vlies
den laatsten tqd meermalen gehoord, 't Is
anders niet veel tijd, om te bezuinigen.
Dr. Franssen (A.R.) wil een spoedige re
geling van het eedsvraagstuk. Die is hard
noodig. De soc'aal-democraten leggen wel
zonder blikken of blozen, den eed of gelofte
af, maar bet is zeker, dat wie niet den gale
weg wil bewandelen zyn eed of gelofte niet
in trouwe kan houden. In myn volgenden
brief zal ik wel een magistrale rede van
prof. Bavinck hebben te behandelen.
Groetend, POLITICUS.
Gaan de gedachten van een Pierre Dubois
(1302) van een HenriIV (1609), vaneen Abbé
de St. Pierre (1715), die ieder op verschillen
de wijze met verschillend doel zich den
Volkerenbond in vroeger eeuwen hebben ge
dacht en deze in beeld hebben gebracht, in
verwezeniyklng Men is geneigd de vraag te
stellen, wanneer men het ontwerp leest
dat door de commissie uit de conferentie te
Parys is opgemaakt als grondwet voor
den a.s. Volkerenbond en dat door President
Wilson in een der laatste zittingen van de
conferentie, welke hy bywoonde voor zyn
vertrek naar Amerika, is ingeleid en toege
licht. Ongetwyfeld, den wereldstaat, dien
de idealisten van vroegere eeuwen zich dach
ten, spruit uit dit ontwerp niet voort, maar
viel toch ook waarlijk van de conferentie te
Parys niet te verwachten. Het moge zyn, dat
in vroegere eeuwen, toen het met de onaf
hankelijkheid der staten niet zoo nauw werd
genomen; toen de souverelniteit van het staats
gezag niet een zoo integreerend begrip vorm
de van statensamenieving, denkbaar was
een wereldstaat, waarin alle onafhankelijke
rijken zich zouden oplossen de gedachten
van den modernen tijd, zijn nimmer naar
iets anders uitgegaan dan naar een organisa
tie van de samenleving der Staten onderling
die aller belangen in gemeenschappelijke sa
menwerking zou waarborgen.
Internationale Statenorganisatie in plaats
van de internationale Statenauarchle van
thans, dat is de leuze, die werd aangeheven.
Het moge zijndatookin den modernen tijd door
tal van idealistenis gedacht aan een Grondwet
voor den internationalen Staatverder dan
de idealisten heeft deze Grondwet het niet
gebracht. Het ware dan ook geenszins te ver
wachten, dat de conferentie te Parqs, die
een staatkundige conferentie is, zich op an
der standpunt zou stellen dan dat, hetwelk
de onafhankeiykheid van de staten onderling
erkent. Een ander onderwerp dus ze u in ge
reedheid brengen dan een, hetwelk beoogt
een internationale samenleving der Staten te
verzekeren, onder behoud van ieders onaf
hankeiykheid. Op den weg van den Volke
renbond zullen de schreden slechts langzaam
en aarzelend kunnen worden gezet; wie ge
looft aan te plotselinge en schokkende over
gangen zal niet anders dan bedrogen uitko
men. Uit het verleden van nauwelijks enkele
jaren terug, gegrondvest op de absolute sou-
vereinlteit der Staten, op het begrip dat er
voor den Staat geen misdaad is, moeten wij
thans treden in een Statensamenleving, waarbij
internationale plichten van den staat wor
den erkend en overtredingen dier plichten
strafbaar worden gerekend. Welk een ont
zaglijken overgang is daarin niet opgesloten
welk een vooruitgang spreekt niet uit bet
bereiken van dezen overgang.
Het Parysche ontwerp omvat totaal een 25
tal artikelen, die vrijwel aan alle dc grond
slagen, welke men zich voor den Volkeren
bond beeft gedacht, aandacht schenken. De
waarborging van ieders grondgebied, de re
geling van economische- en koloniale vraag
stukken de beperking der bewapeningen
dc regeiing van vreedzame beslechting van
internationale geschillende sanctie van in
ternationale uitspraken, alle deze punten
zqn in het ontwerp opgenomen. Ongetwijfeld
zyn zy niet geregeld op afdoende wijze,
geenszins zoodanig dat de Volkerenbond dc
gedachte aan eiken oorlog van ons neemt;
maar wie heeft kunnen gelooven aan een
zoodanig ontwerp, moest in elk geval bedro
gen uitkomen.
Evenals in het nationale leven der volke
ren veranderen ook in het internationale, le
ven de gewoonten slechts langzaam en ge-
lijdelijk; de volkeren moeten zich aanpassen
by die gewoonten en daardoor vanzelf het
gebied der gewoonten uitbreiden. Het ont
werp, dat te Parys Is opgemaakt is een
eerste grondslag van de nituwe Internati
onale samenleving, waarvan het slechts te
betreuren is, dat zy onder den invloed van
den oorlog eenzydig door de overwinnaars
wordt opgemaakt. Op dit ontwerp zal in
normale tijden rustig kunnen worden voort
gebouwd, doch voorlooplg Is het voornaam
ste dat de grondslag aanwezig is om tot
het verder voltrekken van den bouw te kunnen
dienen.
In de inleiding tot het ontwerp wordt ge
sproken van den ernstigen wil der contrac-
taten om internationale samenwerking ie
bevorderen, den internationalen vrede te ver
zekeren en daartoe te aanvaarden de ver
plichting dat niet meer toevlucht zal worden
genomen tot den oorlog. Van algemeene
strekking mag worden gerekend de bepaling
die in aitikel 7 van het ontwerp is opgeno
men en die betrekking heeft op de toelating
van nieuwe leden tot den Bond van Naties.
De contracten te Parys zullen biykens dit
artikel Staten, die daar niet vertegenwoordigd
waren, uitnoodigen zich bij de overeenkomst
aan te sluiten de toelating echter van Staten
die niet tot de contracten en niet tot deze
uitgenoodigde landen behooren, kan alleen
dan geschieden, wanneer 2/.i der leden zich
voor deze toetreding verklaart, terwql zy is
beperkt landen met volledig zelfbestuur, in
het algemeen zal geen Staat tot den Bond
worden toegelaten, wanneer hy geen afdoen
de waarborgen kan geven van zyne oprechte
bedoeling om zyn Internationale verplichting
en na te komen en wanneer hij zich niet
voegt naar de beginselen als door den Bond
worden voorgeschreven met betrekking tot
maritieme en militaire strydkrachten. Belang-
ryk is ook dat in artikel 19 van het verdrag
territoriale integriteit en de bestaande poli
tieke onafhankelijkheid van alle Staten, die
lid van den Bond zyn, worden gewaarborgd
en dat het behoeden daarvan tot de werkzaam
heden van den Bond wordt gerekend.
Er zullen In den Bond der naiies een drie
tal lichamen zijn die dezen bond besturen.
In de eerste plaats het lichaam der gedele
geerden, waarin de vertegenwoordigers van
de toegetreden landen zitting hebben eik
met één stem en dat voor de uitvoering van de
bepalingen der overeenkomst zorg draagt.
Daarnevens een uitvoerenden raad, bestaan
de uit vertegenwoordigers van de Vereenig-
de Staten, het Britsche Rijk, Frankrijk, Italië
en Japan, met vertegenwoordigers van vier
andere staten, wier keuze door het lichaam
der gedelegeerden wordt gedaan volgens
beginselen en op een wijze als dienstig
geoordeeld zullen v/orden. En ten derde het
permanent secretariaat, gevestigd ter plaatse
waar de Bond is gevestigd, hetwelk staat
onder leiding van een secretaris-generaal te
kiezen door den uitvoerenden raad en welks
uitgaven door de leden van den Bond wor
den gedragen naar verhouding van hun deel
in de uitgaven van het Internationaal bureau
der Postunie. De vergaderingen van het
lichaam van gedelegeerden, zoowel als van
den Uitvoerenden raad zullen gehouden
worden ter plaatse waar den Bond der Na
ties is gevestigd; daarvan kan Intusschen
in bepaalde gevallen, die in de overeenkomst
nader worden omsehreven, worden afgeweken.
Zyn in zoodanige vergaderingen belangen
in bet spel van Mogendheden, die niet tot
den Bond zyn toegetreden, dan zullen deze
Mogendheden tot bywoning worden uitge-
noodigd, terwyi op geen vergadering eene
beslissing kan worden genomen, die verbin
dend is voor eene Mogendheid, welke zoo
danige uiinoodigiog niet heeft ontvangen. De
vertegenwoordigers van de partijen en de
ambtenaren van den Bond genieten de diplo
matieke voorrechten, terwql de gebouwen
van den Bond de voordeden der extra terrl-
torlaiiteit genieten.
Van het grootste belang is de regeling van
de vreedzame beslechting van geschillen, die
zich tusschen dc leden van den Bond zul
len en kunnen voordoen. Uit de aitlkeien 11
t/m 15 van het ontwerp-tractaat blijkt, dat
ook hier de nieuwe Bond zich zooveel mo
gelijk bfl den bestaande wil aanpassen en
niet als destyds door dc ontwerpen van de
St. Pierre of van Henri IV, geschiedde, nieuwe
juridische lichamen in het leven wil roepen.
Oorlog of oorlogsbedreiging, hetzij deze al-
dan niet een der verdragsluitende partyen be
treft, word in artikel 11 van het ontwerp
verklaard tot een zaak die den Bond aangaat;
tevens wordt het vrieudschappeiyk recht
van elke verdragsluitende party erkend om
de aandacht van het lichaam van gedelegeer
den of van den uitvoerende raad te vestigen
op omstandigheden, die den Internationalen
vrede of de goede verstandhouding tusschen
de Naties betreffen. De landen, tot den Bond
toegetreden, verplichten zich niet ten oorlog
te gaan alvorens de kwestie, die in geding
is, aan arbitrage of aan het onderzoek van den
uitvoerenden raad is onderworpen, noch zulks
te doen in de eerste drie maanden na de ar
bitrale uitspraak of na de aanbeveling
van den Raad. En ook dan zal de oor
log niet mogen worden verklaart aan de party,
die zich wel by de uitspraak heeft neergelegd.
De arbiters hebben binnen redelijke termijn
uitspraak te doen; eene aanbeveling van den
uitvoerenden raad zal geschieden binnen zes
maanden, die volgen op het aanhangig maken
van het geschil.
Uit het bovenstaande blijkt reeds dat twee
ërlei wyze van oplossing van geschillen wordt
overwogen, al naarmate deze geschillen al dan
niet van Juridischen aard zyn. zyn de geschil
len van Juridischen aard en dus voor arbi
trage vatbaar, dan wordt de zaak naar een
Hof, door de beide partyen aan te wijzen,
verwezen, terwyi beide partyen zich verbin
den de uitspraak in volkomen goede trouw
ten uitvoer te leggen. Bovendien wordt in
artikel 14 de uitvoerende raad belast met
het ontwerpen van een plan ter inrichting
van een Permanend Hof van Arbitrage, het
welk bevoegd zal zyn te beslissen in alle
zaken die voor arbitrage in aanmerking wor
den gebracht. Is er èenig geschil dat niet
voor arbitrage in aanmerking komt, dan wordt
de aangelegenheid voor den uitvoerenden
raad gebracht. Een der beide partyen moet
den secretaris-generaal van den Bond kennis
geven,opdat deze de noodlge maatregelen kan
nemen, vereischt voor een volledig onderhoek.
De beide partyen leggen daartoe een memo
rie aangaande de zaak over en verschaffen
