Zaterdag 15 Maart 1919. 848te Jaargang N°„ 2-176 voor tie Zuiilliollandsclie en SKeeuwscbe Eilanden. 1 mi A n tirevo lu tionair Eerste Blad. vbêbsm V ÏN HOC SIGNO VINCËS ,-HET GöüDIf MER!", OEN UITKIJK. DINERS f 1,— es honger. f 1.25, f 1.50, en f 1.75 Tel. no. 1582^ Aanbevelend, li gen vn Ufa veel last ID dagen ildorp, had n verpllch- boete of 3 )1J Inzet, en- bij afslag, [otel Mefler ïrf aan het Sectie B Koster Sr. des u. m. et tramsta- n, baddings 'svoorm. [ieuwstraat, erenwagen, houten eg, eg, ijzeren eeselpaard, erzoeke van SLUYS. avonds 6'/i Leglerse te avonds 67» ierse aldaar t St. Crispin no 2359 ge- dhrt J. Le is n. in. ten aan de Kaai iddings enz. avonds half van C. de V. Maat) md, aan den ns. 143,144 3 perceelen telkens des et logement n landbouw- >ij het dorp, dert van der oet uiterigk telkens des en, waarvan en grond te Dirk Doene- Sectle E nos. 5 86 aren of en in massa Human Ta- aanvaarden; nam. 3 u ur aart te den nam. 3 uur aart, aldaar en welland r den Bom- B nos. 277, 13 A. 30 c.A. :n verzoeke Starp. 1919, telkens In het loge- bQ velling, at aldaar, bQ edacht", met jw- en Wei- 30 Hectaren, den Bommel el en Polder te Ooltgens- voningen aan ien. Te aan- Luyendgk jet omschre- ntore )lng te Ooit en 26 Maart in het hotel in het café ilag van tien :spad te Oolt- heer A. van i combinatie. .25 per week. KERMAN. Maart 1919 uur, In het >i) veiling en r bij afslag, 50 H.A. of 80 luw- en wei- pölder onder ten omschre- 12 Maart 1919 ude Touge en in de maand g van de hof- ;eveer 33H.A. den Ouden en .Bommel" staande aan verzoeke van Bommel. laart Publieke .Veldzicht" te partij men, kozijnen, ■galvaniseerde HeetrJ. J. van Deze Courant verschgnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling, BUITENLAND bg vooruitbetaling f 5.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS W. BOEKHOVEN Zonen, SO MM ELS DIJK. Telefoon Intercommunaal No. 202. ADVERTENTIËN 127, Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel. BOEKAANKONDIGING 5 Cent per" regel. DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zg beslaan. Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIjDAGMORGFN 10 UUR. Alle ssmkfe.es* «Ie ess méere AdnlBi« <r*tte wkkco toe «e sesdea @®n «e EUfeven leder betale mee. De financieele toestand van ons Land is treurig. En ieder begrijpt waarom. Vóór den oorlog stond het er met onze Staatsinkomsten en Uitga ven aardig voorniet zóódat de Spe cialiteiten op geldgebied niet soms bedenkelijk bet hoofd schudden, maar men hoopte en geloofde, dat de toenemende welvaart do3 Lands de grootere, st jgende uitgaven voor alle Departömenten wel zou bijhouden. Het Sociale Werk, de betere bezoldigingen pe hoogereeen aan meerde volksgroe- den gegeven óf in het uitzicht gestel de pensioenen, de ruimere subsidies voor allerlei doeleinden van School en Vereenigingenze mochten dan alle vele millioenen meer kosten, maar de klimmende welstand aller volkslagen zou die moeieiijkheden wel te boven komen. De Uitgaven voor Ouderdom- en Invaliditeits- en Z:ekteverzekernig, voor Lagere en Middelbare Onderwijs en Vak- en Industrie- en Handelscho len, voor Spoorwegen en Kanalisaties en Trams enz, mochten dan jaarlijks stijgen geen nood de hoogere ontwikkeling des Volks de rij kere bedrijvigheid van Landbouw en Veeteelt, Scheepvaart en Industri zou alle financieele pestimisme te niet doen. Millioenen meer, zou 't Staatsbud - get aangeven, maar 't zou terecht ko men door do hoogere levensernergie van alle standen. Zóó was de algemeene indruk. Tot da oorlog kwam, die een zee van financieele moeieiijkheden over Erve deed vloeien. De mobilisalie, Vloot en Leger. Vergoedingen aan de huisge zinnen. De distributie. Wie de woor den, die allen maar, uitspreekt ziet voor zich een berg van uitgaven. En het is ieder bekend, dat -we thans voor een Oorlogsschuld zitten van 1100 millioen, die waarschijnlijk, eer het jaar 19 om is wel 1500 millioen zal bedragen, want de Minister heeft al laten doorschemeren, dat hij nog eens een Leening zal uitschrijven van 400 millioen. Die 1500 millioen moeten af betaald wordenvoor rente en aflos sing is er 20 tot 25 jaar lang, elk jaar 98 millioen noodig Noodig is 98 millioen 20 a 25 jaar lang dus tot 't jaar 1944 toe, om die 1500 millioen oorlogsschuld af te lossen. Maar dat is nog slechs een deel der Staatsuitga ven, Er is een Tekort op de gewone Staatsuit gaven (afgedacht dus van de Oorlogs schuld 1) yan 39 millioen misschien, als de tijden eens was beter worden zal dat Te kort 29 millioen worden. Laten wij het hopen 1 Maar dan moe ten er nog betaald worden 35 millioen voor hoogere Lagere Ouderwijssalaris- een nog 13 millioen voor Ouderdoms wet, vrijwillige ouderdomsverzekering en Radenwet, Is dus samen 29 millioen plus $5, plus 13 plus 12 of samen zoo oromé de bij 90 millioen te Jcortt Versta ons nu heel welVoor de Oorlogsschuld of Crisislasten dat is een aparte zaak, is jaarlijks noodig 98 millioen; maar voor de gewonehegroo- ling of het dagelijksche Slaafshuishoti- den is noodig 90 millioen Eu dan zijn we er nog belangena niet. Behalve voor die 98 millioen en die 90 millioen, is er nog te voorzien in allerlei Salarisverhoogingin allerlei Pensioenverhoogingin de reeclitspo sitie van de ambtenarenin een Bijdra ge voor 't Zuiderzeefondsin allerlei aanleg en verbetering van Scheepvaart kanalen, wegen en spoorwegensamen 60 millioen. Tel dit nu maar op En ge schrikt van 't jaarlijkech tekort. Tel maar op98 millioen voor Cri sisrente en Cris'safslagdaarbij 90 mil lioen voor hoogere Onderwijskosten en hoogere Sociale uitgaven; en nog 60 millioen voor hoogere pensioenen eu economische maatregen te Land en te Water. Hoe moet de regeering nu de reu- zentekorten delgen? door verhoogde en nieuwe belastingen Of weet iemand een anderen weg Er is geen andere weg. Er zijn er, die de 1500 millioen oor logsschuld willen delgen door een hef fing in Eens\ dan, zeggen ze, behoeft je ook geen 20 a 25 jaar lang die 98 millioen rente te betalen. Maar de Min. van Finantien weigert zoo'n heffing in eens, omdat die 't Kapitaal te sterk zou aangrijpen. En aanstonds als de tijden wat beter worden zullen er reu- zensommen noodig zijn om da indus- strio, handel en- scheepvaart weer aan 't werk te zetten. Dan is er geld noo dig om weer met volle vlucht te gaan werken; maar als er dan 1500 milli oen eerst betaald moeten worden dan do Schatkist, dan is e.r in de toekomst geen krachtige kapitaalvorming moge lijk; dan komt er gebrek aan gold en kan de industrie enz haar vleugels niet genoeg uitslaan. De Minister wil die 1500 millioen niet in 1 of 2 of 3 jaar opeischenhij doet er liever 25 jaar over, dan kan ons aankomend geslacht ook nog een handje helpen, aan de aflossing. Maar als die 1500 oorlogs schuld met haar rente a 98 millioen, dan toch betaald moeten worden, hoe krijgt de Minister die 98 millioen bij elkaar En hoe die 60 millioen En hoe die 90 millioen De 90 millioen krijgt hij door Ver- hoogicg der Ink. en Vermogensbelas ting; door verdubbeling der Beursbe- lasting en quitantiezegeldoor verhoo ging van de Personeele belastingdoor verhooging van den distilleeraccijns door een plaatskaarlenbelasting. Een en .ander brengt op 54 millioen. En de rest of 36 milllioen moet er komen door belasting op tabak, sigaren, siga retten; door herziening van 't tarief van invoerrechten en belasting op cacao. Zoo dus: 54 millioen aan directe en 36 millioen aan indirecte. Hoe komt de Minister aan de 60 millioen? Door belasting op facturen, cognossementen en vrachtbrievenop wegenop registratie van veeop elec- triciteit, op reclames of advertenties, op lucifers. Hoe komt de Minister aan de 98 millioen voor crisisrente Door de ver dedigingsbelasting ad 35 millioen, plus de successiebelasting ad 40 millioen, door belasting op vermogensaanwas ad 15 millioen, door opcenten op den sui keraccijns ad 7 millioen, Hotel f&êsUfurant Q©d®aspts Bo«renste!g«ir fi.lA, 63B 14739 Direct nab? de Hoofdstcag, LOGIES MET ONTBIJT rariotair R. C, F, i i LEE-ïesm Het do«r i«der Aanbevolen &d?m, Wie durft, welk rechtgeaard Neder lander heeft bij zoo'n ontzaglijk tekort nog den moed om te zeggen: Daar aan betaal ik niet mee«. Wie durft nu nog te mopperen, als hij aanstonds zal betalen voor zijn pijp tabak, sigaren, suikerklontje, lucifers, zijn kop cacao enz. O, late ieder werkman de hand op den mond leggen en bedenken, dat waar de Rijkdom aanstonds ontzaglijk dokken zal moeten, ook hij, die zooveel gaat genieten aan Sociale voorzorgen, verplicht is om bij te dragen in do reuzen tekorten, waarmee ons Vaderland door den oorlog en Sociale wetten te worstelen heeft. Betalen is de boodschap, voor ieder! En ieder, doe dat gewilligWant de nood nijpt. Wilden wa kiezersbedrog plegen, we zouden zeggenDe rijken moeten maar alles betalen. Maar ook voor die is een grens. Want behalve deze Rijksbelas tingen. moeten ze ook stevig dokken voor do Gemeentekas en ook voor de Provincie, En daarom zoggen weleder betaio mee, gewillig en dxnke God, dat we nog uit don oorlog gebleven zijn, Het Geld is nog te vinden, maar 't gevloeide bloed onzer kinderen, haü leven is niet meer terug te halen, Een ieder behar- tige zijn finantieele plichten jegens Staat en Vaderland! Nadruk verboden, Grootmond's studie vlotte niet. Nadat hij z'n acte had gehaald en eeti plaats bekomen bad, moest hij eerst van de vermoeienissen, die een zesjarige studie had meegebracht, wat uitrusten en zich in zijn nieuwe omgeving wat inwerken. Boeken zag hij dus niet veel. Wel ging hij vaak uit; kreeg 'n heel pij- pen-ek vol „vrienden"; voerde dra met zijn aangeboren vrijmoedigheid" 'n hoog woord in eiken kring, waarin hij zich bewoog; was gezien om zijo gezelligheid en gevreesd om zijn gevatheid en scherpte van tong. Zoo gingen herfst en winter voorbij. Toen 't voorjaar werd, zocht Arie Groot- mond z'n oude studieboeken weer es op, bestelde er een paar nieuwe bij en begon es te informeeren, hoe lang en hoe ver de weg wel was naar het station „hoofdacte". Oef! dót viel hem niet mee Dóar moest voor worden geblokt. En dót vond Grootmond nu wel de Aller moeilijkste bezigheid onder de zon, te meer toen hij begreep, dat het blokken voor de „hulpacte" er nog maar 'n kleinigheid bij was. Maarwat zou hij Anders Als onderwijzer liep toch je carrière via die „hoofdacte" Hij zou in elk geval zijn b^st doen. 't Moet''gezegd, hij probeerde h.t op allerlei manieren. Met een „schriftelijken cursus", als spoor student vaa 'n opleidingsschool in de hoofd stad, den zelfstudie, in coöperatie met 'n kennis, die ook op de hoofdacte jaagde, maar veel verder kwam hij niet. H| kocht 'n dure globe; hij kocht 'ndure studiepifp; hij kocht zelfs 't\ met leer be- kleeden bureau-stoel, om bij 'i laege zitten wat n-inder last te hebben van de vermoeid heid zijner partes posteriores maar 't baatte r.iet veel. Voor sommige vakken was hij goed. Letterkunde v/as zijn stokpaardje. Niet, dat hij 'n diepzinnig en diepvoelend litterator werd, maat zoo van de vormen eu zegs wijzen der taal bleef er veel bij hem hangen, wat zfja vlugge pen en vaardige tong ten goede kwam. Msar niet de „denkvakken" wa3 't mis En zijn geheugen ernstig inspannen, was een kwelling voor hem Zoo gingen er drie jaar voorbij en toen Grootmond daarop in de zomervacantie es 'n dag de examens bijwoonde in de vage hoop, düt-ie misschien 'n volgend jaar 'n kansje wagen kon, was hij heider genoeg van hoofd, cm zichzelf te bekennen, dat de „hoofdacte" nog niet veel dichter gekomen was bij de greep zijner hand, dan toen hij drie jaar geleden er de studie voor begón HQ was toen vier-en-twlnt'g jaar. Vond het in 't eerst een „lamme boel". Da „hoofdacle"'toch gaf meer traktement en ope'nde den weg tot promotie en wie had nu veel tres, om z'n leven lang „de oude knecht" te blijven Doch dra verzoende hij er zich mee. 't Was toch ook eigenlijk een verlossing voor hem, toen hij al die geleerde bo-~ken die hij hArtfe, die hem geplaagd hadden, drie jaar lang, wegsluiten kon of aan studiezinnige collega's kon overdoen. Die weg wa» voor hem gesloten, Grootmond nam 't niet al te tragisch op en, levendig van aard als hij was, zat hij al heel weinig meer op. zjjn kamer, maar nam dra 'n werkzaam aandeel ia 't publieke laven Hij woonde vele vergaderingen bij. Sloeg geen meeling of bgeenkomst over, van wat zijde ze ook werden belegd. Las, wat hij kdjgen kon over de dingen van den dag. En toen er voor 't eerst algemeene verkiezingen gehouden werden, nam Groot mond, zonder zelf nog beshst partij te kie zen, met zijn gansche hart aan de politieke beweging deel. Kort daarna liep hij 'n blauwtje. Met de dame-iu-kwesiie zou hij 'i mis schien I nog wel eens geworden zijn, doch haar papa was onverbiddelijk en liet Asie Grootmond al heel weinig hoop. over: zó> weinig dat deze, snel besloten als in den regel was, direct een krassende streep door die heele vrijage trok en zich weer op eigen terrein terugtrok. Toch had deze ervaring grooten invloed op zijn verder leven. De vader, bovenbedoel 1, was niet onbe middeld; 'n type van een welgedaan burger heer, die wat in de melk te brokken had en dat weten wou ook. Hij had Grootmond naar diens vooruit zichten gevraagd. Hm ja die waren niet schitterend. En tóén had de „bourgeois" droogjes-weg gezegd, dai-ie dan maar es terugkomen moest, wanneer hij z'n hoofdacte en 'n paar taalacten had „Tot uw dienst, m'neer Daarmee was 't onderhoud afgeloopen. Maar 't maakte op Grootmond 'n dubbe len, blij venden indruk. Vooreerst kreeg hij meer en meer'ngrim- migen haat tegen de gansche klasse, waar van zijn misgeloopen schoonpapa zulk een min aantrekkelijk type was. En daarbij kwam een steeds sterker verlangen om op wat wjjze dan ook, iets méér te worden in de wereld dan „enkel onderwijzer" en door menigeen ais voetveeg te worden gebruikt, 't Begin was al heel eenvoudig. Ter plaatse werd een locaal blaadje, uit gegeven, dat juist om dien tijd iemand vroeg, die tweemaal per week een neutraa', maar interessant en pakkend hoofdartikel schreef. H9 schreef er opwerd uitgenoodigd om es te komen praten en aanvaardde de be trekking, incognito. Dót was een kolfje naar zijn hand I Hij was vlot ter taai, durfde wat zeggen, critiseerde naar hartelust, prees en laakte, voelde zich met de pen in de hand 'n koning gelijk, zag zich toen 't langzamerhand uitkwam wie tegenwoordig de stnkken-irs-de- krant schreef, beurtelings gevleid en gevreesd; kreeg een positieméér dan „maar 'n ge woon onderwijzer". Dat duurde 'n jaar of drie. Toen kwam er ongenoegen en de uitgever zegde na veel gehaspel 't contract op. 't Kwam omdat Grootmond niet „neutraal" blijven wou, èn een te grooten mond op zette, wat het debiet van 't blad schade deed. Maar hij zat nu eenmaal in 't zAai. Hij kende nu 't klappen van de zweep en bevrijd van de banden van 't neutrale blad, voer hij nu met voüe zeilen de richting uit, waarin aanleg en levenservaring hem dreven en naar voor zijn talenten een dankbaar ar beidsveld washij werd de verklaarde vjjand der „bourgeoise" in die gansche streek. „De Trommelslager" werd opgericht. Hij werd er de leider, de ziel van. Bij z'n pen, roerde hij nu ook weldra den mond. Zijn stem bulderde en raasde over de hoof den der verbaasde hoorders heende woor den rolden hem van de h'ppen en hoe minder vast hij zich voelde wat de zaak betrof, waar 't om ging, hoe luider hij raasde en hoe radder hij sprak. Diep ging zijn studie niet I 't Was 'n mirakel met welk een minimum van kenni3 mes in de pers en in 't publiek een grooten mond opzetten kon Als men zoo de „loopjes" maar wist. Wat pakkende brochures in z'n hoofd had, en. dii fdel Een der partijleiders noemde hem eens vertrouwelijk „een hol vat", maar dat hoorde hij gelukkig niet, „Kiinkt goed!" voegde direct een ander er beteekenlsvol aan toe. 't Klonk In elk geval luid. Weldra was hg in den wgien omtrek een gezocht en een geducht spreker en de on ontwikkelde arbeidersbevolking op het platte land eerde hem als 'n soort profeet, dien zij volgen wilden en die hen in't beloofde land brengen zou. 't Liberalisme in zgn gemeenteraad was hem uitermate gram en zócht hem op alle v/ijzen. Eerst lukte 't niet, voor zgn klas was te goed. Ataar toén er 'n nieuw „hoofd" aan zgn school kwam en de Raad met opzet iemand benoemde, die als „soclalister.vreter" bekend stond, kwam er gauw conflict, G oofmoad was niet gewoon 'n biad voor z'u mond te nemenhij blies zich op als 'n booze kater; fl ipte er uit wat hem op de tong kwam en kreeg z'n on (slag. s? „Ze zijn niet, van me af 1" ze! hg grimmig. Kort daarna" werd hg benoemd tot „pro pagandist" in 't gewest, 'n Jaar later troonde hg reeds als medelid in denzelfden Raad, die hem onderwijzer óf had gemaakt en róg twee jaar later werd hg gekozen als lid der Kamer. 't Partijbestuur wiide hem eerst niet. Maar met zgn gladde tong en zgn bulde rende stem hield Grootmond duizenden een voudige partgieden onder zgn betoovering en 't werd „ter hoogster plaatse" al spoedig bekend, dat het heel wat onrust, zoo niet erger brengen zou, als hij werd gepasseerd. Daarop ga! de „leiding" toe. „Ze konden er trouwens altqd nog wei een grooten mond in de Kamer bij gebrui ken", spette de secretaris. Op 'n oversfap-station schudden dezer dagen Arie Grootmond en Willem Goedhoofd eikaar nog even de hand. Goedhoofd geerde, derde klasse, van een tweedaagsch vacantie-uitstapje naar huis terug. Grootmond reisde, éérste I naar den Haag, Grillig is de ievens'oop van den mensch UITKIJK. I. De algemeene wereldoorlog heeft tenge volge gehad, dat thans de oogen van geheel de wereld zgn gericht op de mogeigkheid van verwezenlijking van het denkbeeld van den Volkerenbond, in den tegenwoordigen vorm opgekomen tijdens en gedeelteigk door den ooilog Wie daaruit evenwel zou willen afleiden, dat het denkbeeld van dien Volke renbond, eene organisatie der staten in ge lijken zin als individuen in den staat zgn georganiseerd, een denkbeeld is uitsluitend van den laatsten tijd, hg zou zich vergissen. Want al is het denkbeeld niet even oud als de wereld zelf, al is de oudheid geen ander symptoom van gelqken aard aan te wgzen als de sg amphictionen der Grieken reeds eeuwen achtereen heeft de wereld gedacht aan en gesproken van den Volkeren bond. Het aantal zorgvuldig voorbereide ontwerpen, dat aan den Volkerenbond is geweid, is zeer groot. 'f ti'f\ S?$ i i JÉ

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1919 | | pagina 1