v©@p de SSnidhoIlandscbe en Eilanden.
Eerste Blad.
A n lirero lu tionmr
9
IN HOC SIGNO VINCES
„HIT GOUDEN HERT",
Zaterdag 15 Februari 1.919.
Jaargang 2468.
W. BOEKHOVEN Zonen,
Hat stempel van onzen tijd.
NAAR OEN TREIN.
I
(man.
:len.
n.
uitgevers
purfêtair r. c. f. t. 4. LEE-Ieoaea.
P. Br.
I Febr. 19lö dea morgeus io
st tram ten verzoeke van den
eg f.z. aan het Weespad al
erkooping van 8 melkgevend»
rageode vaarzen, 2 vaarskai
kens, melkkar, Ürielingwagen"
rlkarn, peemolen, 2 melkhui
er te voorschijn zal worden
breeder bij biljetten om.
IeR- 191Lte Dirksland ter
de Brum bg veiling, en on
1919 te Dlrksland ter her-
ermeuien bg afslag, beide
."ur va" een huis waarin
tailing, erf en srond te Dirk-
traatdgk en uitkomend aan
d. Sectie B no. 1373 en 1374
centiaren.
)ER SLLJ1JS.
ischrijving voor 6 jaren in-
de gunning van 2-61—80
■n H,A* we"and,
3en 4den Raadsheerenhoek,
%g in °erceel' en voor
2-40 H.A. weiland aldaar,
gersdQk aan den Kromme-
tsluitend ten kantore van
alwaar de voorwaarden ter
de inschrgvings biljetten
worden ingeleverd vóór of
ibruari 1919.
Ibruari bg inzet en Zater-
j afslag, telkens des avonds
m het logement van Akers-
n A. of 5 gemeten 18
Imaat, Bouwland te Oud-
crtpolder, genaamd, twee-
ad. Sectie A no. 670 ver-
Pzn, tot 1 Nov 1920a d
I benevens een overdecld
e butengronden van den
Ier Ouddorp, in twee koo-
n verzoeke van Mevrouw
L)dê
N BERG.
:br. 1910 in Hotel Hobbel
sensdag 26 Februari 1019
ij afslag, telkens des voor-
!"n verzoeke van den Heer
'Iigensplaat publieke ver-
iede burger en bouwmans
smede bouwschuur met
den beneden Molendijk
-er geschikt voor een mel-
te^aan vaarden 1 Mei 1919.
ruari 1919, voorm. 10 uur,
n bg de bouwschuur van
de Vos a/d Stationsweg
koop van een paard, vee.
ereedschap enz.
'otarls VAN 1SPELEN.
r. 1919 'savonds 6,30 uur,
tere Zo. te Oude Tonge
27 Febr. 1919 'savonds
|d. Kanters Zn. aldaar
vd pakhuis a. d. Statlons-
fecht van den grond te
A. 35 cA. in 2 koopen,
C v. d. Berge Cz,
1919 des voormiddags
st van den tram, op de
a" den Heer Adr. Hart-
rd Oude T onge, publieke
bruine merrie oud 5 jaar,
2 jaar, een witkop koe,
s, 3 boerenwagens, een
eg, een achtbalkseg, een
in knikploeg, een sleeper,
artq hooi en stroo, en
op zal worden gebracht
bij biljetten.
'ebruari 1019 des voor-
ïrzoeke en aan de bouw-
1 M. en J. A. van Delft
i Middelharni83 Paar-
e, barouchetten, 2 veer-
pndbouwwerktuigen en
^EN.
1919 des morgens 10
ide erven van Mej.de
de—Groeneweg te den
loeve Veldzicht" publ.
bruine schimmel merrie
Ir, een blauwe merrie
een bruine bles merrie
een vos merrie (drach-
ïschreven in het Ned.
gisch Type onder no.
(drachtig) oud 6 jaar
Ned. Trekp. Stamboek
no 4595, een éénjarige
kalf koeien, 6 kalfschot-
'vaarzen, l tweejarige
stier, 8 loopvarkens, 1
m voorts 3 boerenwa-
trechtsche wagen (drie
e, Llp8la wiedmachine,
:or hooischudder, hooi-
[600 L.) bietenmachine,
t. met drQfwerk, dfflf-
'asinstailatie (3 ketels),
ploegen, mest, hooi,
ïtrifuge, melk en kaas
e meubilaire goederen,
ren bfl biljetten.
ebr. 1919 bij Inzet en
rt 1919 bg Afslag tel-
uur in het Hótel Meijer
gtm. 2E6rcedenRgnl.
avel 4 en 10 in den
ïmeente SommelsdQk,
:rs 83, 85, 86 en 309;
ïn 317, in diverse per-
schoof 1910,
le Hoog WelGeboren
:himmelpenntnck van
ÏN.
datum ln de maand
rkooplng van 30.77.60
aeden kostbaar bouw
den Heerenpolder
A A-
Deze Courant verschgnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bg vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
SOMMELSDUK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
Bolffl^iaSb<5Mc»Erp^aEaAMES
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIIDAOMORQfn iQ ^JUiL
sar- v««r e*e*4esöa-is
ès-s
«ergere iemécé toe te ««asdeji ÉMMI
i] die zich nu abonneeren, ont
vangen de nog in deze maand
verschijnende nummers gratis.
■Elke tijd heeft zijn eigen karakter,
n elk opzicht en op alle terrein iets
specifieks, iels bijzonders, dat alleen
dien, dat stukje Tijd kenmerkt. Op
Kerkelijk terrein zal niemand beweren
dat we mi den galden tijd der Refor
matorische bewegingen in Europa bo
leven, toen van de Oostzee tot de Mid-
dellandsche; van d m Grooten Oceaan
tot de Zuiderzee alle Volk in kerke
lijke beroering was om to strijden en
te lijden voor 't Objectief gezag der H.
Schrift. Op Sociaal terrein was er zulk
een geconsolideerde samenwerking in
't Bedrijf, zóó nauw, zóó hinderlijk, met
zoo'n keurslijf dat, na de uitgeroepen
Vrijheid, Gelijkheid en Broederschap,
't heele Gildewezen in elkaar zakte en
bij de Wet werd vernietigd. Er was
een Staatskerk en er was een Sociaal
leven van onvrijheid 't Was alles band
saamgep9rste eenheid behalvo
ip Staatkundig terrein, waar men in
de afzonderlijke Soevereine provinciën
de kiemen reeds bespeurde van de toe
komstige ontbinding in 1795 en door
de Franscho tyrannic weer den hang
naar eenheid in Staatkundig leven.
Het kenmerk van der Vaderen Tijd
was, in 't algemeen gesproken, dat van
erkenning, vasthouding, belijdenis van
dogma's en van Boven afdalende Nor
men. Men eerde 't Gezag. Men sloot
zich aan, aan oen historisch verleden,
waarvan men geloofde, dat Gods vin
ger 't netwerk had geweven, Men er
kende de door Hem gelegde levensver
houdingen en bestreed mot kloekheid
de uitwassen van Geloof en Ongeloof
en Tyrannic. Men beleed de Kerk als
instituut van Christus om er r.ijn Volk
te bewaren tegen afdwalingen. Men
eerde de Regeeringspersonen. zelfs ook
bij de karrikatuur, die de brutale Re
gentenheerschappij van 't Gezag eener
waardige Overheid, maakte. De Kunst
was gebonden, voor Kerk èn Tooneel,
aan zekere fatsoenl jlce regelen, die men
niet gaarne overschreed In één woord
in 't algemeen was de oude tijd een
tijd van objectivisme van het bezitten
van een object, d i. eep voorwerp, dat
mem voor waar en voor vast erkende
n.l. 't Gezag van Goddelijke en Schrif
tuurlijke ordinantiën, waarvan men in
hoogere en lagere kringen niet zoo
spoedig afging Men had een gids, een
kompas, en ieder voer er op tot heil
der Natie.
Zóó is 't in onzen Tijd niet meer. 't
Objectivisme, die Norm die Vaste Or-
dinantiebelijdems gaat, en is er uit. De
Bijbel, de Kerk, de Belijdenis en daar
op gegronde beschouwingen over't per
soonlijk, huiselijk, en volle Nationale
leven in al zijn vertakkingen, heeft
niet meer dat vaststaande gezag van
woleer. 't Objectivisme is Subjectivisme
•.mm®
Motel ÈMesimtra^tè
Gedaahptfe Boerewsteiger 63.4, 638
14739 Direct nabij de Hoofdsteen,
f&octerdt&ak
DINERS f 1,— en honger.
LOGIES MET ONTBIJT
f 1.26, f 1.50, en f 1.75
Tel. no 1532, Aanbevelend,
Het doo>- {«der aanbevolen edres.
geworden d.i. ieder leeft zich zelf, eD
ieder maakt zich zelf een eigen beeld
van Gezag Gods en Gezag der Kerk.
en Gezng der Ouders, en Gezag der
Overheid Een klein hoopje nog in
Europa houdt met hand en tand nog
aan do Normen en Ordinantiën vast en
verdedigt cn Kerk èn Staat naar den
Woorde Gods en historische rechten,
inaar 't overgroote deel beschouwt de
vastheid en gebondenheid aan zekere
Hoogere Regelen als dwaasheid led^r
wil zich zelf zijn en heeft zijn eigen
meeningen en treedt op als souverei'i
zonder na te denken of hij ook al te
met den Goddelijken Norm miskent en
veracht 't Verleden met zijn Binden
aan Hoogere Macht en Autoriteit is
voor hem een zekere lafheid, kinder
achtigheid, een ongepaste onzelfstan-
digh»id, een belachelijk kinderlijk ver
trouwen in wat zekere Autoritaire per
sonen en geschriften hem wijsmaakten
en waarvoor die oude Joris Goedbloed,
onnoozel genoeg, diep bukte en boog
met eerbied.
Nadruk verboden.
„Vader 't is uw tijd."
Zacht, ietwat schroomvallig zei ze 't 't
lijkt er eeuigsziïis op, of z(j, ais kind, vader
aan zijn plicht herrinneren moetmaar
't is ook weer zio: de trein wacht niet tn
't is nu in December at twee keer gebeurd
dat vader zgn trein fci .is en een anderhalf
uur later op kantoor kwam dat moet u
na nieuwjaar liefst niet weer gebeuren.
De patroons zeiden er wei niets van
Maar ze weet het wel, Corrie, dat vader
nergens méér hinder van heeft, dan wanneer
hg niet op tg<l is, waar bij behoort te zijn.
Daarom waarschuwt ze hem ook.
Vroeger was dat nooit noodig.
Hg stond tijdig op; was het eerst gekleed
en aan 't ontbijt, legde dan zijn horloge
naast zich neer ea ging precies 10 minuten
vóór de trein aankwam, naar het vijf minu
ten van zg« wor-ing vervvSéterde station, zoo
dat te-iaat-bomeii vrijwel uitgesloten was.
Maar dat was, toen Moe nog leefde.
Die zat wel niet mee aan 't ontbotzwak
en ziekeüjk als ze de laatste jaren was, maar
de deur van de siaapkamer die aan de woon
kamer grensde bleef dan openstaan en vader
van zQn gewone zitplaats. Moe in haar le
dikant, konden ze dan elkaar toch zien en
met elkaar wat praten, terwgl Moe er ook
bij was, als er gelezen werd en gedankt.
Thans bleef die deur diebt
In 't najaar is Mie gestorven.
Onverwacht nog, 's morgens had ze
vader nog. opgewekt vaarwel gezegd toen
hg naar stad ging nog op haar manter met
'r opgeruimd gemoed, gekheid gemaakt en
'm gevleid, die-ia er zoo floiissant uitzag, ja
dat hg, hoe meer goj ze haren hg kreeg, er
jonger ging uitzien en 's middags was
ze binnen vyf minuten weg geweest.
't Zwakke hart was plotseling bezweken.
En toen vader 's avonds van den trein
kwam wachtte dominee hem daar op; nam
m mëe in de kamer van een broeder ouder
ling daar dicht bg en heeft 'm daar de ver
pletterde tgdlng gezegd.
Die slag heefi vader geknakt.
H? loopt en spreekt en handelt vaak,.al',
in eer, droom !ei dan op tijd, noch omge
ving en leeft bigkbaar ln wat geweest is.
Gelukkig, 't komt ai iets bij
En 't was Corrie's grootste voldoening
toen Vader op Oudejaarsavond haar goe-
dennacht wenschendc plotseling ln schrefen
uitbarstte
„Kind, als ik jou niet had, dan zo» het le
ven mg haast te zwaar zijn met zoo'n
dochter ben ik toch nog rgk"
„Kom, kom, Vader" had ze afgeweerd,
„dat zou immers elk kind vanzelf voor zijn
vader doen".
Maar 't had hsar toch goed gedaan
En steeds meer bad ze, ongemerkt tn on
gezocht, allerlei moederlijke gewoonten je
gens Vader aangenomenze bracht hein al
les aan, legde alles voor hem klaar, regelde
feitelijk zgn komen en gaan. Zoo ook nu,—
Vader bleef maar rustig zitten met h'ar
„'t Is uw tijd
Veldenaat schrikt en kijkt op de klok.
,'t Is waar ook! zegt hg, siast haastig op
alles ligt al voor hem klaar :tasch, hand
schoenen, sigarenkoker, hoed en Corriekomt
al met zijn warme overjas open dat hij er
maar zoe in schieten kan.
„Corriet" zegt hü, zgn thasch grij-pend.
„Ja, Vader?"
„ik herinner me daar, 'k heb dit jaar nog
geen enkelen nieuwjaarsgroet weggestuurd.
Als jij vandaag es tijd hebt, en andera mor
gen, 't komt zoo nauw niet, kijk dan es na,
wat er zooai van de post gekomen is en maak
zooveel noodig wat kaartjes klaar, 'k heb
nieuwe meegebracht, ze staan in m'n bureau,
of schrgf enkeïe briefkaarten, dan zullen we
vanavond es op ons gemak uitzoeken, aan
wie ik zélf nu nog schrgveu moet."
„Best Vadert" 'k heb vandaag wel t(Jd."
„En als Louise Verhorst le nu soms
wéér m?e wil hebben, van middag, voor een
wandeling, dan moef je géén hoorl"
„Nu, we zullen es zien, vadertje als
ik tijd heb
„Tgd moet ja er voor maken, maar 't is
niet goed voor jou, om dagen san dagen
thuis te bigven zitten en zelden of nooit de
frlssche lucht in te gaan, Ik kom In den win
ter met donker thuisZondags, och dat be
grijp je ook wel, heb ik nut veel iusi om
te wandelen maar jij, m'n kindmoet
niet altijd zoo steevast ln huis bigven zitten;
je bent er ook nog veel ie jong voor I"
„Nog zeven minuien, Vader
„ja, jsik ben nu kUar dat wachten
aan 't station, waar de een al onbenulliger
praat verkoopt dan de ander, daar is ook
niet veel aan nu, tot vanavond, kind
Veldeoaar geeft z'a dochter een kus op
't voorhoofd en gaat.
E rst in de deur, straks voor '(raam,kfikf
C urie hem na. 't Is aan den toch nooit zoo
héél sterken man goed te zien, dat hij ge
bukt gaat onder 't leed van een zwareu dag
Ze waren om Moeder indertijd hier buiten
gaan wonen, 't zou nu misschien beter
zgn, a's ze. maar weer wat huurden inofbg
Amsterdam, dat vader niet zoo vroeg door
aile wéér en wind naar den trein hoefde en
op z's gemak, zoo tegen kantoortijd 'u tram
metje pakken kon
Enfiu, dit is van later zorg.
Ze hebben hier in elk geval nog tot Octo
ber huur aan dit huis en 's zomers is het
wé! hceriijk om buiten te wonen, maar
ze zal er toch t?dig met vader eens over
praten.
Vcidenaar her-ft nu 't station bereikt.
Langzaam duw! hij de deur van de kleine
wachtkamer open, waar reeds tal van foren
sen de laatste twee minuten wachten* op
allerlei wgze trachten door te komen.
Hg monstert even 't gezelschap vanaitgd.
Knikt rechts en linksneemt voor 'n bi-
zmder nommer den hoed af; stelt zich dan
op bg 't raam, den rug naar 'i gezelschap
gekeerd en kijkt opmerkzaam naar buiten,
't beste middel, om zoo weinig mogelijk
in de gesprekken betrokken te worden.
Men kan trouwens Veldenaar sinds lang.
'n „Gezellig* man was hg nooit.
„Gitapt" bg 't coupé-publiek in 't gehee!
niet.
Toch Het men hem in den regel met rust
vervolgde hem niet met plageden, flauwe
grappen r.f wikvragen, waarmee deze tong-
gauwe lied *n hun onsympathieke elementen
't leven zuur konden maken.
Veldenaar's reputatie was soiled.
Ne?n, neendat mag tegenwoordig
niet meer. Het staat nu fier een eigen
meening te hebben, en dan liefst tefjm
don Norm, tegen de Ordinantie in
Er is nu immers rijke verstandsont
wikkeling, veel rijker dan in oaden
tijd, en 't zon immers dom zijn, het
zoo rijke intellect, verstand, niet te ge
bruiken om te onderzoeken,- te door
zoeken, te doorvorschom wat wél en
wat n;et als Ordinantie gelden mag
zelfs God de H-mre moet onder 't ont
leedmes en dus ook Zijn kerk, ook
Zijn Woord ook 't Patroonsgezag, ook
't Ouderlijk gezag, ook 'tgezigvan
Mevrouw over hare dienstbaren, ook't
gezag der hoofden van Scholen over
hun personeelook 't gezag der Re
geeringspersonen.
Men erkent geen Object me8r. 't Is
alles Subject, en ieder denkt en dort
wat goed is in zijn oogen. Uitwendige
banden men verscheurt ze. Èn
inwendige banden van de Mcnschelijke
ziel tot de Goddelijke verslappen, en
men dooft den Heiligen Geest uit.
Men is Vrij,
K Vi
Het Onderwijs stond een gansche
eeuw in 't teeken der Neutraliteit;
maar daar staande kweekte het een
religieuze Twijfelstemming, die tot on
godsdienstig-ontkennen en ongeloof
noodzakelijkerwijs moest overgaan. En
de heelo Iutollectueele eeuw achter ons
dwong tot losmaking van dogma's uit
zijn levensbeschouwing. Daardoor kwam
't subjectivisme tot krachtsbetoon. En
dat stempol is nog gedrukt op onzen
Tijd. Elk wat wils, maar met-willen
Men kende hem als een man van onkreuk
bare eerlijkheid, ook in den omgang met
collega's cn ieder had eerbied voor zgn
woord, en niemand had ooil kunnen merken,
dat hij ook maar één der collega's in een
min gunstig licht had geplaatsten ókt
zegt wat in een beperkt kringetje, waar dag
op dag zooveel wordt afgepra.t.
Men wist het ook van zijn vrouw.
Die jaren lang ziek was gewee&t.
En men weet, hoe eerzaam thans zgn
leven geworden is
Weer gaat de deur open
'n Rijzig heer treedt binnen en wordt van
aile kanten eerbiedig gegroet, de chef van
'n bekend bankiesskantoor is io dit wereldje
hter niet de eerste de beste en verdient meer
dan gewone beleefdheid.
„Morgen, heeren I" zegt hg kortlicht even
in 't algemeen den hoed en kgkt dan scherp
't gezelschap rond.
Dit is in den regel zgn trein niet.
Den meeaten tijd blijft hg hier rustig bui
ten, waar de telefoon hem immers elk oogeo-
bitk met zya zaak in verbinding brengt,
waar de jocg-'re krachten de dagelfiksche
leiding van hem hebben overgenomen.
GAM hg naar de stad, dan meest titer.
Maar van morgen zal hg een gewichtige
conferentie hebben, waarvoor hij den gewo
nen forenzen-trein noodig had, cm op tgd
te zgn.
Plotseling ziet hg Veldenaar staan.
Met 'n energieke beweging stspt hg op
hem toe en reikt hem gut de hahd.
„VeldenaarI hoe gaat het je?"
„Wèl mycheer!.maar.
,'k Had je al es éér een bezoek willen
brengen, maar 'k heb verscheiden wekea
huisarrest gehad kom laten we even
op 't perron heen en weer loopen
De trein is wat iaat, dezen morgen.
Samen wandelen ze 'n eind op, waar 't
stil Is op 't eindperron.
„ik had je willen toespreken ln je verdriet
Veldenaar I Je weetGod heeft mg op den
zelfden weg geleld en éérat, waarlijk! ik
dacht te zullen vergèkn in mijn smart. Maar
de Heere Is een Helper en Uitredder, dat
ondervond ik ook! 'i D Isrei's God, die
krachten geeftIn dien eersten tgd bad Ik
wat de glorie der vorige eeuwen i. r
maakte. Elk wat wilsen d iarom ue
reusachtige splijtzwam in religie vorm
en politiek. Maar daarom ook de be
faamde antith se, dio slag op slag haar
kop opsteekt en opsteken moetde
tegenste'Iing wordt scherper en moet
zelj^ scherper worden; want zonderde
openbaring van de antithese zou 't
stempel van dat Subjectivisme op den
Tijd blyven, terwijl liet voor den Chris
ten oen uitgemaakte zaak is, dat 't
verdwijnen moet en Volk en Staat en
Maatschappij weer vaste Normen be
hoeft Hoogere, vaste, vastere nonnen
dan nu, bij do Twijfaldeiningen ia
zooveler duizeader menschenziel. Ieder
mensch is van nature een eigenwijs
schepselhij weet 't beter dan God
en Zijn Woord Ieder mensch mint de
vrijheiden verzet zich tegen dwang
bevelen, zelfs de geestelijke, die zijn
heil bedoelen Maar tegen dien stroom,
zo jala hij tegenwoordig, woest vloeit,
moet bekisting aangebracht en bedij
king van rondsom.
Dat kan alleen 't Objectivisme, d. i.
»Er sfaat geschrevene; d. i. »Zoo zegt
de WoU; d, i >Zoo spreekt de Heere
Heere»! d i >Tot de Wet en de Ge
tuigenis» en zoo ze daarniar niet
hooren, ze zullen geen dageraad zien.
Het stempel van onzen Tijd is de
anarchie des geestes; 't individualis
tische in zijn hoogsten graad. Het moet
worden; Gewilligheid om te buigen
voor de Ordinantiën Gods en onder
werping aan de Goddelijke Normen.
Dan gaan we een goede Toekomst in.
Toch 't staat te vreozen dat ze
somber zal zijn.
wel weg gew'ld; "iets op aarde, dat m3
meer boud Mant God heeft me geleerd, dat
we ZQn tgd hebben af te wachten eu tot
zoolang rustig Zija werk hier op aarde
hebben te verrichten 'k wensch je van
harte toe, broeder Veldenaar! dat je er zóó
ouder mag staau &t!i achter den Heere aan
maar kom, 't is tgddaar is de trein
Dreuneud rollen de waggons aan.
Uit de wachtkamer komen de forensen
naar buiten stappen, wat ongeduldig dat
^die lamme trein" alwéér acht minuten te
laat is, nog napratend over wat 't laatst
bezig hield.
Verwonderd kyken ze naar Veldenaar, van
wien de chef, die „eerste reist, met een
harteigken handdruk afscheid neemt, in
hun wereldje is toch het „standa'-verschil
iusschen die twee veel te groot voor zooveel
intimiteit-
'n Spotvogel vindt de oplossing.
„'t Zqu twee fgnen I" kwettert hg in 't
rond, „broeders i den geloove" I
Men glimlacht even, maar zwjjgt.
in 't hoekje van zijn coupé zit Veldenaar
en kgkt naai buiten.
't Broed-rrwoord heeft hem verkwikt I
„Stil achter den Heere gaan .ja, dat
Is in beg:r.sel zaligheid.
DM alleen geeft rust aan 't peizend, vra
gend, bekommerd hart.
Plotseling hoort hij Corrie's stem „Vader,
't is uw tgdl
Zóó zal hg ook eens hooren de stem van
zgn Heiland. Als hg den loop zal- hebben
voleindigd en door Gods genade! het ge
loof mag hebben behouden dan komt
het oogenblik van het laatste en beslissende
,'t is uw tgd I"
„Heere I als ik ókn maar bereid mag zgn",
bidt zgn ziel
De eerste huizenblokken van Amsterdam
rijzen op langs den weg,
