Woensdag 8 Januari 1919. 3J8le Jaargang 3457, mm. ng ERIJ :h Bin. Antirevolutionair w" ''"IfF "Sï Orgaan fei )E HAAS IN HOC SIGN O VINCES A. (L PENNING lerups, Wit, Rood-Rozen- rerzaad. 16050 10 KS, SANDEL. I&KSTRAAT 24, tonfyan- groofe geëmail- i gegoten IZEH van cwafffeit, 10 EN, LS, enz. anden ven B y@©f «1© Zuldliollandselie en Krenw§cli« Eilanden. UNO- Fit TUINBOUW. ÜIT DE PERS. len netjes te be- \id, W. BOEKHOVEN Zonen, fff SOMMELSDIJK A lie «tuk Item voor de S&edactéi® teestei&d, Adfertaittên css verdere ikdmaliBlsSralSe ira»s«® toe aseadea uas-ir^verg- C' B' IORHANDEL en aanvcr* tsing van Advertenties :n Trouwbaarten, R0Uwu eenlge prflsverhooglnn lisbijbels. Tijdschriften ng van Stempels in alle uiiles, Inktstelien, Siga- enz. aanbevelend LUIJ - D1RKSLAND. taaa ^tlkgtofj voorraad vlïBgg© |venscht. Itarieweg, Dirksland. it 204. aSiïelïl 15083 ren en ootc pr en gnur herbalsem voor Uw niddel bQ n, brand ixjf, spier- 11a (j uk), el nutiHe ontbreken. 7m f 150; krijgbaar. Rotterdam. OVERSCHIE. DELFTWEG 17. I«3-(S, Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling. BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per jaar. AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT. UITGEVERS: Telefoon Intercommunaal No. 202. ADVERTENTIËN 12V, Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel. BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel. DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing. Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan. Advertentiën werden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR. Op commando I Onder de pu iten in 't Socialisiisch pro gram van Nov. '18 genoemd, behoon ook de 8-utige werkdag en de 45 urige werk week, De schijn is dcor de S.D.A.P gewekt, of de Regeeriug op hadr kommaneo voor de Rijkswerklieden dien 8 urendag hetft ingesieid. Maar de werkelijkheid is een beetje anders. Ziehier wat in „Ciitirrs en Feiten" daarover naar recht gezegd wordt Niet onder pressie. De Sociaal-democraten verbreiden de legende, dat de Regeerlng aanvankelijk niet voornemens was, om op Sociaal-wetgevend terrein veel tot stand te brengen. Maar hun actie bracht daarin verandering. Wij weten beier. De Troonrede bevatte geen program voor vier jaren. Allerlei plan nen, die didrin niet werden genoemd, lagen wel terdege in het voornemen der Regeering. Zoo met name de wettelijke regeling van den arbeidsduur. Dit blijkt o. a. ook uit deze mededeelin- gen vati een inzender in de Nieuwe Courant Het is van zooveel te meer belang, dat althans omtrent êén punt zekerheid bestaat, aangaande datgene wat van de Regeering te verwachten was geweest, al ware de revolutiebeweging gehsti en al achterwege gebleven. Dat eene punt betreft den achturendag. En het is juist een ietwat pikant feit, dat de sociaal-democraten practischin deze richting nooit iets verder waren ge komen, dan de „ticnurenmotie" van Dh. Schaper aangaf. Voor ons ligt een rapport, uitgebracht in verband met de oprichtingspJanuen voor een nieuwe maatschappij. De technische commissie, die dit Verslag uitbracht, had gelegenheid zich bij haten arbeid op de hoogte te stellen van de meening van minister Van IJsselsiefjn over verschillende vragen, die bij haar berekeningen aan de O!de kwamen. En wel juist gedurende den t§d, dat Dh Van ljsselsteijn gepolst werd, of hij bereid zou zijn een ministerporte feuille te aanvaarden, n.l. in September van dit jaar. En r.u is het zeer merkwaar dig, dat deze commissi^ in bsar rapport aanneemt, dat niet het oog op net assidu- bedrijfgerekend moet warden met een drieploegenstelsel, omdat zij de overtuiging heeft, dat dit stelsel binnen koiten tijd voor een dergelijk bedrijf als het hare van regeetingswege zul worden voorgeschreven Dit rappoit is gedagteekeod 16 October, dus geruimen tijd vóór ae revolutie". Bovendien weten wij uit absoluut betrouw bare mededeelingen, dat deze commissie haar tsek tusschen 23 Juli en 20 September volbracht, zoodat n.eds toen de houding des heeren Van ljsselsteijn ten aanzien van dit probleem bekend was". De vrij-liberale Nieuwe Courant teekeut bierbij aan: „Dat Dh. Van ljsselsteijn er zoo over dacht is bekend. Onze lezers zullen zich herinneren, dat wij ia 1917 ons genoopt zagen or,s te verzeilen tegen een van hem uitgaande poging om btj wijze va» crisis maatregel den aebturendag in te voeren. Wij deden daarbij uitkomen, dat een incldenteele beslissing over dit vraagstuk niet mocht worden genomen, en de argu menten daarvoor niet mochten worden ontleend aan de abnormale omstandigheden, waaronder wij verkeerden". Ook de Minister van Arbeid, de Heer Aalberse, was steeds een overtuigd voor stander va», een wettelijke regeling van den arbeidsduur in de lijn van den 8-uren-dag voor de industrie. Laten de Socialisten nu voortaan hun mond houden en niet zoo parmantig blijven bewerenDe Regeering werkt onder ons Commando. V De eensgezindheid deflatie. Toen de Koningin hare Troonrede uitsprak was er één zin, die tot wat stofopjaging bij de Socialisten aanleiding gaf. Troelstra vroeg et zelfs 't woord over. 't Was deze zin: „De beproefde eensgezindheid der natie geeft Mij steun bij Mijn onwrikbaar voornemen om onze onafhankelijkheid tegen iedere aanran ding tot het uiterste te verdedigen." Troelstra riep toen uit: Wij zijn niet eens gezind, want de meer en meer toespitsende tegcr-stellingeu in de Maatschappij trekken imme s allereerst onze aandacht Hij zei Wat de Koningin daar heeft voorgelezen, is woordenpraal, een fraze, een gemeenplaats en ze hid er maar over moeten zwijgen. Er is strijd tusschen Kapitaal en Arbeid.'t Leger staat san onze zijde. Ook de politie. De proletaiische dictatuur is in aantoch*. Er is geen eensgezindheid, maar tweedracht De Minister bracht den hecthaofdiger. mar,, wien 't om een stok te doen was om de Koningin en 't Kabinet te slaan, gauw en netjes onder ziju Edelgestrenges aandacht, dat hij eens beter moest doordenken, want dat de Koningin net zoo goed wist als hij dat er gestreden werd in zake Staat en Maatschappijdat er politieke en sociale partijen zijn, die 't met elkander niet altijd eens zijn; dat weet een kind In de wieg tegenwoordig almaar „eenseeziad" sloeg op aller begeeren om onze onafhankelijkheid tegen iedere aanranding tot het. uiterste te verdedigen Daarin één. Te meer was 't on gepast geweest van Troelstra om over die „eensgezindheid" te boomeu, omdat 't Volk op 24 Oct. geschreven had, dat wy enze neutraliteit moesten handhaven met alle mid delen waartoe toch zeker de Eensgezina- heid des Volks er één moet zijn. Troeistra had geen halfje terug van dit Ministerieel betoog. En zie nu eens naar de Limburgsche kwes tie, de anrexstiekwestie. Zelfs de S. D. A. P, houdt iu Limburg meetings om teten die annexatie te protesteeren. Uitstekend. Dat is de Eensgezindheid der Natie, die prachtig zich uitspreekt. Maar waarvoor dsn in Octobersdie Troelstrasche koawe drukte tegen de Kóningin? Och, de Revolutie zat em al in zijn brein. Wat een Christen-Socialist is dat Ds. K uijt vond het maar wat best, in de Kamer dat de Russische Staatsschuld werd geannuleerd, vernietigd. Of er particulieren, gestichten, weeshuizen enz. tot de diepste ellende werden gtbrachf, door zoo,n vernie tiging van schulden en dus ook van inires- ten, liet hel koud dan moet men maar r.iet sprculceren alsof nctaber.e geld belegging speculatie is. Masr en nog eens maar in de N R. C. van 5 November 1918 wordt opgericht een Naamlooze Venootf-chap hee- tendeVereeniging voor religieus en maat schappelijk werk". Die Verer inging zal boe ken, brochures enz. uitgeven, om als ge meenschap van vrouwen en maunen tot per soonlijke en maatschappelijke levensvernieu wing te komen en tot een Broederschap der Menschheid. Het kapitaal, te storten i3 5000 gldu., in aandeelen van 50 In orde. 't Ideaal der Vercenigiug is mooi. En zonder geld kan je niet propageeren. Commissaris der Venootschap is ds Kruijt. En de Venootschap keert uit 5 0/°. Moraal: Ds. Kruijt wilde Russische Schuld annuleeren", wil gestichten ten onder bren gen doch als hij zelf een aandeeltje van f 50 neemt in de Broederschap, vraagt bij voor zijn eigen ook 5 0of 1 rijksdaal der rente. Hoe ia tie? Wat U niet wil, dat U ge schiedt, doet dat dan ook den andrr, n n;et. Hebben we dan beswaar in die St J° Gansch niet. Maar men mest niet de Wedu wen en Weezeit in Rusland en elders onder drukker. willen door annuleering er, dan in Holland, zelf, dividenden i i ja zak steken onder Broederschapsidealen, nogal I BOND VAN FLAKKEESCHE LANDBOUW- VEREENIÖINGEN. OFF.C1EEL Door de Bond van Flakkeesche Landbouw- vereenigingen ia het volgende gezonden: Aart de Provinciale Staten van luid-Holland. Geeft met versehuld'gden eerbied te ken nen het Centraal Bestuur van Fiakkeesche Landbouwvereetiigingen, goedgekeurd bij Ko ninklijke besluiten laatst van 18 December 1913 (No, 36) Dat de Rotterdamsche Tram weg M(j. haar lijnen op de Zuid-Hoilandache Eilanden exploiteert op een wijze, die ver blijft beneden de eischen, die in andere stre ken dezer Provincie aan Spoor- en Tram verkeer worden gesteld. Dat dc Maatschappij werkt met 2/s van haar bouwkapitaal aan rentelooze voorschot ten van het Rijk ea deze ProviiTtTie. Redenen, waarom het ^Bestuur gemeend heeft verbetering in het verkeer te moeten vragen in een adres, waarvoor een gelijk luidende mededeeijng aan zijn Excellentie den Minister van Waterstaat, aan Gedepu teerde Staten en aan uw Col'ege wordt ge daan, met beleefd verzoek deze aangegeven verbeteringen wel te willen bevorderen. MelDssnt, 31 December 1918 Aan de Directie van de Rotterdamsche Tramwegmaat schappij Rotterdam. In verband met de menigvuldige klachten van menschen welke van Uwe lijnen moeten gebruik maken om uit Goeree en Oveiflakkee te komenveroorloven wij ons U in kennis te stellen met een be-duit, hetwelk door het Hoofdbestuur van den Flakkeeschen Boeren bond, vertegenwoordigende 1300 leden na rijp beraad en uitvoerige besprekingen in hare vergadering van 20 December Is opgenomen 1. U te verzoeken het personenvervoer niet ondergeschikt te blijven maken asn het goederenvervoer, zooals tot dusverre ge schiedt, doch in de eerste plaats te let ten op het belang der reizigers, welke op het traject Middelharnis—Rotterdam v. v. minstens 50 minuten te lang rei zen, en in ons eiland vooral its het na jaar en op het baanvak Middelharnis— Ouddorp v v. meermalen 20 en méér minuten worden heen en weer geran geerd, waardoor de rei3 Middelharnis— Ouddorp—Ooltgenspiaat minstens 20 minuten zou kunnen worden bekort. 2. U er mede in keunis te stellen, dat waar met bewijzen gestaafde Wachten door U steeds voor notificatie zijn aangenomen, en gij in uitzicht gestelde verbeteringen naliet, omdat U dat mogelijk meer zou kosten ais gij aanvankelijk had geraamd Wij met daze korte mededeellng U er tevens op wi! wijzen, dat wanneer de toestand zóó ergerlijk blijft, aD ze nu is, zijne leden zal verzoeken geen goederen dan alleen uit ncodzaak of door over macht over Uwe lijnen te doen vervoe ren, waardoor zeer waarschijnlijk de mindere drukte zat medewerken, orn het personenvervoer op een meer gepaste' wijze te doen plaats hebben. Het Dagelijksch Bestuur De Secretaris, De Voorzitter, (w gA. W. KEIJZER. (w.gOVERDORP De Voorzitter (w.gJ OVERDORP De Secretaris (w gA W. KEIJZF.R. MelisShnt, den 31 December 1918. (Zie nagekomen berichten.) In de op 2 Jan. gehouden Bestuurs vergadering van de Provinciale Vereeniging van Veehouders in Zuid-Holland is naar aan leiding van de rainisteriëelemissi ve-, waarin bepaald werd, dat de gedwongen levering van vee ophoudt, met algemeene stemmen besloten voor eenigen tijd op nonactiviteit te ,gaandoch waakzaam te blij»en tot bij eventueeie gevallen, waarbij het noodig zou blijken, de werkzaamheden te hervatten, die inomenteei stil worden gelegd, weder actief te kunn n optreden. Blijkt na eenigen tijd dit zulks riet meer noodig is, dan zal tot ontbinding-worden overgegaan. Veevoeder uit Mosselen en Afvalstoffen. (G. O. Mij. v. L De heer dr. Jenny Weijermao te Utrecht deed in de Hoofdbestuurs vergadering der G. O. Mij. v. L. mededeelingen over de op richting van een thans in aanbouw zijnde fabriek van vee roede uit mosselen en af valstoffen te Goes. Spr. was, zei hij, geen deskundige, hij zou mededeelen, wat hij van da zaRk weet. Men is tot de oprichting der fabriek gekomen om dat er gebrek is aan varkensvoeder en omdst de boerenarbeiders voor het verrichten van hun zwaren arbeid spek behoeven. De ge dachte zat voor dat het varkensvoer moet bestaan uit, of moei kunnen vormeniwitten, vetten en koolhydraten. Waar eec behoorlijke eiwitbron te vinden? Men vond ze prachtig vlak bij in de Zeeuw- sche stroomenmosselen, die, gekookt en gepeld, een goed voedsel zijn zoowel voor menschen als «oor varkens De oog »t bedraagt dit jaar uit de Zuiderzee en Zeeuwsche stroo men 40 millioen K, G„ dsn wordt er nog geen roofbouw gepleegd. De mosselen zijn geen gewild voedsel; 25 °/o is voor nieiischelijke consumptie voldoende, er blijft dus nog 30 millioen K. G over welke anders verloren zoude gaan. Gekookte mosselen rotten gauw, men dient ze du9 te conseiveeren door droging. Wan neer ze worden ingedroogd tot op van het gewicht, dan krijgt men een houdbaar produkl.Spreker hxmde een monster gekookt? ep gedroogde mosselen met de Oiunerkiig dat biimn 24 uur de mosselen in dergelijken geconserveerden toestand werden verkregen. i i de tweede plaats had men te zoeken naar een zetmeelbron, welke gevonden werd in den afval van den aardappelen ogrt: kriel, zieke aardappelen en d. g., welke worden schoongemaakt, gesneden en gedroogd, en dan een prachtig vordsci vormen. Ook hier van werd een monster getoond. Voorop staat bij de fabric ige, dat men de grondstof niet mag laten rotten. Ten einde een voldoende massa 'e maken, werd aan de mosselen en aardappelen nog toegevoegd gemalen stroo en gemalen kaf. Een zekeren massa is noodig; r.ietvoldoen de is het voor de voeding om slechts het eiwit in de b noodigde hoeveelheid aan het lichaam toe te voeren, bulkvuliing is ook noodig. De fabriek heeft derhalve goede grond stoffen in b hoodijke hoeveelheid. De ver houding is: 7K. G. mosselen en 66 aardappelen zelf gebruukt voor het brood ontvangt de fabriek de schillen, welke aiet minder zijn, integendeel: „het beste zit onder de schil"; a'leen moet men ze schoonmakenhet pto- dukt dat men er van krijgt Is wat donketder gekleurd. Wat moet het voeder kosten Franco af nemer pl. m. 30 ct. psr Kilo, misschien zelfs 25 ct. Het mosselvleesch kost aan de fabriek 5 ct. per K G.de aard.-schiüen hebben een vasten prijs daar de regeering de schil- lea aan zich heeft getrokkenstroo cn kaf heeft men in voldoende hoeveelheid. Een andere vraag is, of de varkens het voer eten. In den Wilhelminapolder bij Goes is een proef genomen met het geyolg, dat de Directeur een groot voorstander Is gewor den. Men voedert 4 A 5 K G. per dag dat is volkomen geuoegwat groen moet worden bijgevoederd, ter toe voering aan het lichaam van de viiambieri (levensstoffen). Bij zoodani ge voedering wordt, blijkens metingen en wegingen, wekelijks 4 d 5 K. G. aangemest. Een proef is genomen inet drie 8 weeksche biggen, die 1 2, 3, ten laaste 4 K G. voeder prr dag ontvingen. Thans zijn ze 70 a 75 K zwaar, en gaat men ze „afyet- ten", zoodat ze oyer een paar mranden slachtbaar zijn. De varkens kasten 60 ct. per dag aan voer, zij hebben opgegeten 680 K G bij aankoop kostten de biggen f 125, to taal Jus een u tgave van f 204 en f 125 f 329 't Levend gewicht is nu 210 K. Gzoodït een Kilo kmnt op f 1 62. Dit is niet laag, maar men heeft slechts de keuze: dure vat keus of geen varkens. De boeren zijn er wel mee tevree, daar zij aldus vleesch en spek hopen te krijgen voor zich zelf en voor hun arbeiders, voor wie het een levensbehoefte is, en tevens mest krijgen in hun mestput Men heeft de zaak aangepakt, nadat men een bezoek aai veevoederfabrieken in Gro ningen en Utrecht had gebracht Den coöpe ratieven vorm heeft men gekozen, hiermee is men in Zeeland reeds voldoende vertrouwd. De nieuwe fabriek wordt iu Go;s gebiuwd en is spoedig klaar. Dan zal men daar de mosselen gaan dragen, nadat cr aan de Zee kust de vuiligheid, met het oog op des stauk van verwijderd is. 't Wordt verder met het afval en het stroo gemalen en samen onder den koldergang geperst; het bereiden in boek vorm onder de pers is van later zorgv Voorwaarde om te kunnen werken is dat de Regeering bereid is tot medewerkmg. De tnosselenhandeïaars stellen hooge eischen, zij hopen op uitvoer naar Duitschlaud, echter de binnenlandse he vetvoorziening gaat vóór De Regeeriug heeft voorts a'Ies aaa zich ge trokken de schillen, de ko en, de turf dus moet men bij haar wel te biecht komen. Minister Van IJsselstein zegde steun toe als men werkelijk voeder zou kunne maken. Welnu: mosselen heeft reeds, de Regeering levert de schillen, dus het kan. De fabriek kan 6 Vi a 7 duizend K. G. per dag produ- ceeren. 't Is een gezond voederwaarde. De bedoeling is het in de eerste plaats te leveren aan de leden, de Statuten zijn reeds in de Staatscourant opgenomen. Eik aandeel (no minaal f 50, waarop f 10 wordt gestort) geeit recht op hoogten» 35 K. G. per week met de verplichting om minstens 15 K. G. af te nemen, 't Bestuur kan van dit laatste vrij stelling verleenen b. v. als het dier vetrijp wordt. 't Doel van sprekers optreden was niet klanten te werven voor Goes. Maar wordt ook van elders het voerder gevraagd, dan kunnen ook niet leden worden geholpen. Daartoe is men in Zeeland genoeg vaderlan der Over dea smaak van vleesch en spek was thans nog niets te zeggen. Over 14 dagen werdt echter een varken geslacht, en dat dit goed zou smaken, geloofde spr. beslist daar het voeder goed, gezond is niet gerot of ge gist, en voorts gedroogd. Bovendien, mocht de smaak te wenschen overlaten, van Regee- uugswege soo is door den heer S, V. Perk van het Rijksbureau voor afval toege- zegl kan dan desnoods gedurende 3 4 4 weken hard voer geleverd worden. Later komt er mogelijk een fabriek van Regeeringswege voor het geheele land, d w. z.de fabriek zal dan wellicht de mosselen voor de Regee ring drogen tegen een goed ioon. De Spre ker meeude dat de fabriek ook na den oor log zal kunnen blijven. Komt er maïs, dan krijgt ook Zeeland zijn deel; men kan zich op lijnzaad toeleggen en een olieslagerij inrichten. De fabriek zal zich dus aanpassen, alles is bruikbaar, misschien zal men de machine verplaatsen. Er zit in de onderne ming een groote f 100000; de hoop en het vertrouwen bestaat, dat de Regeering straks indachtig zal zijn# wat Zeeland op eigen iniiiaticf heeft gedaan, en da garantie zal geven, dat in de eerste jaren geen verlies zal worden geleden. Er was van zekere zijde gewaarschuwd tegen deelname in de fabriek: de zaak zou te speculatief zijn. Men heeft echter in Zeeland zijn ervaringen, men werkt er met millioenea eigen kapitaal, en de aansprakelijkheid is gelimiteerd. Op de vraag, of men uit andere provinciën verstandig zou doen met zich aan te sluiten, was Sprekers antwoord/, ja, maar met de reserve om er te eenigen tijd uit te kunnen gaan. Uit de vergadering kwamen qog enkele bezwaren le. de toevoeging aar# het voeder van stroo en kaf was niet noodig,'de vee houder kan zelf wel aanyullen, 't voer was dan gemakkel4ker vervoerbaar, en de samen stelling was clan beter na te gaan2e. als de boeren voor zich zelf denken te mesten, zullen zij bedrogen uitkomen, want de Re geering houdt zich niet aan haar beloften dienaangaande; 3e. wat zal 't voer kpsten over 5, 6 jiar, ais vleesch en spek in prijs dalen Inleider antwoordde hierop: le. 't voer is noodvoer, 't varken groeit er goed van, 't Is om den arbeider vooral te helpen, die spek moet hebben. Is de toevoeging van stroo bezwaar, welnu, met genoegen wil area de gedroogde m osselen en aardappelen apart leveren 2e. Spreker heeft grond om te ver wachten, dat de Regeering thans een ander standpunt inneemt en den producenten ter wille zal zijn. 3ï. Als 't voer niet meer noodig is, dan veranderen we. Men zal zich weten aaa te passen, in den prijs van 30 ct. zit een behoorlijke afschrijving van de fabriek. t en waarschuwend woord. Waarlijk aangrijpend is het beeld, dat Wal ter Rath-enau geschilderd heeit van de toe komst, indien de wraakplannen der Entente tegen Duitsehland worden uitgevoerd. Het aangrijpende ligt in de waarheid der schil dering. Duitschlsndgal worden vernietigd, Duitsch- iands lichaam en geest gedood. MilHoetien Duitschèrs, die toch menschen zijn# worden in nood en dood, vaderlandsloosheid, sla vernij cn vertwijfeling gedreven Een der intellectueelste volken gaat ten onder. Zijn moeders, zijn kinderen, zijn ongeborenen worden doodelijk getroffen. En dit zal niet geschieden door fanatieke afgodendienaars, die meenden met zu'ke menschenoffers hun Moloch !e verheerlijken, maar door christen volken. Het gevolg zal zijn, dat heel het toekom stig lot, niet alleen van Duitsehland, inaar van heel Europa in de waagschaal wordt gedeld H.-t sterkste bolwerk tegen de mach ten van het Oosten zai dan weggevallen zijn. De grens van Azië wordt naar den Rijn verplaatst. De ellende van den Balken met zijn elkaar bekampende volken zal dan tot aan de Noordzee reiken. En een wanhopige massa zal zich legeren aan de grenzen der i

Krantenbank Zeeland

Maas- en Scheldebode | 1919 | | pagina 1