Zaterdag 23 November 1918
338te Jaargang N". 2444.
voor de Znidhollandsciie en Zecuwsche Eilanden,
Eerste Blad.
Mr. Troslitra in 't Meed.
zé
Antirevolutionair
IN HOC SIGNO VINCES
j.
„HET GOUDEN HERT",
OP öEi UITKIJK.
erg.
:n.
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, AdTOrtemtlgn era verdere AdBil«il«er^^e. ftrraiaca toe te «endera a»«s de D'it^evers
jen.
(Wordt vtmlgd.)
Motel ffiesfaurant
projriêtair R. C. F. y, i LEE-Moom
Arnhem eft AKKER-
ov. 1918 in het Café
1 en 28 Nov. in het
)kker aldaar telkens
it ten verzoeke van
jden te den Bommel,
'manswoning 9 Veld-
2. Afbraak van de
uur met annexen,
3. Afbraak van het
kippen- en honden-
brongas installatie
iding. 5. De koepel,
iet drijfwerk, tanks,
H.A. bouwland en
nelschen polder, uit-
1 van bovengemelde
nos. 1607, 244, 245
weiland kad. sectie
bouwland, gelegen
eg, sectie B no. 230.
id, sectie B no. 229
ïwland, gelegen als-
,15 70 H.A. bouwland
190 H.A. bouwland,
B no. 227.14.1.00.30
ictie B no. 459 ged.
id, kad. sectie B no.
,A. bouwland, kad.
0.78 60 H.A. bouw-
3. 455. 18. 1.88.30
ectie B 454 ged. 19.
tad. sectie B no. 454
ver, kad. sectie B no.
Hand, kad. sectie B
H.A. weiland, kad.
I.20.28 H.A. bouw-
457 ged. 24. 1.20.27
:ctie B no. 457 ged.
id, kad. sectie B no.
A. bouwland, kad.
verschillende com-
massa.
verkooplng worden
imen en 2 Canada
kooper van de hof-
orden.
chtingen te bekomen
ber e.k. bij Notaris
>ltgenspiaat.
rem ber 1918, 'snam
den Lagen Nolleweg,
Iepen- en Esschen-
gekloofd op Meter-
VAN DERSLUYS,
bij inzet en Zater-
afslag, telkens des
orp in het Logement
en perceel Bouwland
der West-Nieuwland,
51, groot 75.90 aren,
i V. M. tot 11 Novem-
3ij Hendrik Grinwis
van Anthony Verhage
:1 is dadelijk te aan-
November 1918, des
lótel Zaaijer te Mid-
en Zaadstroo, in den
van Sommelsdijk op
er Meide Bz. aan den
en in den polder het
amis op het land! van
aan den van Zantens-
de firma Kuhn Co.
)vember 1918 b$ vei-
Donderdag 5 Decem-
Monster te Hekelin-
m. om 11 uur, publieke
ltoosdurend recht van
80 centiaren grond te
oldijk, met den eigen
aande huis, bevatten-
H.A., 35 A., 40 C.A.
Nieuwe Uitslag van<
i: 8 ïanmiarip 1Q1QV-^
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling
BUITENLAND bfl vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT
UITGEVERS:
SOMMELSDJJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12»/i Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 Cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRI|DAGMQRGFN 10 UUR.
- sasar~*-"ÉS
aP
8 Jannuarie 1919
van den
ember en 6 December
m. 11 uur ten koffie-
Driel te Zuidland, pu-
3-86 60 H.A. best
sche polder, strekken-
dijk tot den blinden-
en genot te aanvaar
de verkooper de Heer
ieuwenhoorn en de No-
e hand te koop.
datums Inzet en Afslag
ouwland tusschen de
ingeweg en den Prinses
ilharnls, tot aanleggen
arden en in de naaste
>or bouwterrein. Alles
eerde straten.
[en Heer Jan Zaaijer te
een. En dan: „Is de
aan
dan zachtjes: „Dat heb
En ik wist ook niet",
huldigen, „hoe Iaat u
zou, als ze niet thuis
;en, dat alles In orde
Maar wat bekommert
lem
in mijn kamer aanma-
i»
de gouvernante is uit".
Ifde cynische „zoo",
dienstbode, om in de
dat zij „geboft" heeft,
:t is uitgevaren, hoewel
■andde en niet één kachel
verdrietig uit", zegt ze.
Iers", meent de keuken
en prettige thuiskomst
nan waart en getrouwd
had!"
enzame naar de kinder-
het licht half getem-
het bedje en fluistert
jeen wonder, dat je een
gezichtje hebt. Moeder-
rmen zich niet over je.
alleen haar plicht, om-
snt. Maar wat is nu een
De »Oproep tot de moderne arbeiders
beweging*, verschenen in Het Volk van
4 Nov. 1.1. ging uit van 't Partijbestuur
der S.D.A.P.; van het Ned. Verbond
van Vakvereenig. en van den Bond van
Ned. Arbeids-coöperaties. Het was de
bedoeling om op 24 Nov. een Congres
te houden, want zoo staat er in dat
stuk van 4 Nov.; en men leze het en
herleze 't nog eens, want
Het is onze wil, om op het oogen-
blik dat de strijdende arbeidende
klasse gereed moet staan tot volbren
ging van 't groote werk, dat de his
torie van haar eischt, haar onge
schonden in den strijd te kunnen
voeren. Want niet voor wanhopige
uitbarstingen vm 't oogenblikmaar
voor de duurzame verheffing der ar
beiders, voor hun bevrijding van ka
pitalistische uitbuiting en onderdruk
king, is deze macht door ons gescha
pen en ontwikkeld. Zoo hebben wij,
ook bij eiken strijd tot verbetering
der arbeidsvoorwaarden, bij al ons
werken voor de coöperatie, bij een
jarenlange worsteling voor algemeen
kiesrecht en sociale hervorming, steeds
voor oogen gehadde vervangiug
van 't stelsel en ondermijning van 't
kapitalisme, het optreden der arbei
dende klasse als leidende faktor iu
Staat en Maatschappij. Alleen op die
wijze is 't mogelijk te zorgen, als
hier de tijden rijp zijn, dat wij bewust
en krachtig onze taak kunnen ver
vullen. Alléén zóó zullen wij sterk
zijn, zoowel tegen alle pogingen van
terrorisme en anarchie, als tegen het
streven der heerschende klasse om.
haar stelsel van uitbuiting en onder
drukking te handhaven.
Het Congres dient om den revolu
tionairen toestand in Europa ernstig
onder de oogen te zien en omtrent de
vragen, waarvoor hij de strijdende
arbeidersklasse plaatst, haar houding
te bepalen.
Ieder, die toen op 4 Nov. dat Mani
fest, dien oproep las, vond het stuk
conform de Tijdsomstandigheden. De
Regeering hoorde den Nieuwen Tijd
inluiden. Alle Partijen leefden in de
Nieuwe Toekomst in, en 't was dus
natuurlijk dat de S.D A.P. óók, even
goed als de Antirev. Partij en de andere,
haar houding zou bepaleneen houding
Tegen Terrorisme en Tegen Anarchie.
't Was te doen om op 24 Nov. te ko
men door 't Congres tot een Duurzame
Verheffing der arbeiders, en in géén ge
val tot een Wanhopige Uitbarsting.
Heel dien oproep van 4 Novb. was
van a tot z een gematigd, bezonken,
verstandig woord, zooals alle Partijen
sinds 't Woord Wapenstilstand de har
ten veroverde, bezonken woorden spra
ken van betere Samenwerking tusschen
Kapitaal en Arbeid, van Meerdere Er
kenning der Arbeidersrechten, van Ver
heffing van den Arbeidersstand, die in
deze Oorlogsjaren zoo, in de steden,
en in de dorpen minder, nameloos veel
geleden, maar als vaders en zonen bij
de Neutraliteitshandhaving deege veer
kracht en trouwe plichtsvervuiling heeft
geopenbaard.
Maar hoe volkomen anders is 'tuit-
geloopen't Congres is niet gehouden
op 24 Novb. maar een week vroeger.
En een Congres, dat niemand,
zóó zich had voorgesteld. Een
Congres in 't teeken van Mitrailleurs
bij de Stadshuizen, van opgeroepen
Vrijwilligers van den Landstorm, van
Cavalerie en burgerwacht, van Regee-
ringsoproeping tot 't Nederlandsche
Volk om zich eendrachtig te scharen
rondom 't Wettig Gezag en de Orde,
in 't teeken van vergaderingen der
Christelijke vakbonden en Middenstands
organisaties, die de Rabellie en Anarchie
den kop zouden indrukken, in 't teeken
van nationale betoogingen voor Vor
stenhuis en Regeering, in millioenen
verspreide Christelijke en Vrijzinnige
manifesten tot ernstige waarschuwing
tegen alle anarchistisch avontuur, nu
de Regeering allerlei hervormingen voor
stelt, de voedselvoorziening beter werd,
de demobilisatie was aangevangen, de
scheepvaart herleeft. Een Congres na
een week van ontzettende verwarring
in de Tweede Kamer, van booze inter
rupties, dreigingen, smeekingen, waar
schuwingen aan 't adres van den leider
der S. D. A. P, Een congres na een
week van vreeze voor muiterij, voor
revolutie, voor bloedstorting, na een
week, waarin deze Christelijke Regee
ring zich volkomen meester toonde van
den toestand en van plan was om
Socialistisch geweld met geweld te be
teugelen, een schans te plaatsen om 't
wettig Gezag, om de Overheid, om 't
Parlement, én de Anarchie te vermor
zelen, als ze den kop opstak.
Een Congres, waarin Mr. Troelstra 't
boetekleed aantrok, wat hem niet ont
sierde, want een mensch die eerlijk
schuld belijdt over een. zij 't ook reus
achtige vergissing iu het Nederlandsche
Volkskarakter, iu den nog totaal on-
rijpen Tijd om van Nederland een Re
publiek te maken, om 't Parlement te
verdrijven en dan zelf als „President
Troelstra, president der Republiek der
elf provinciën", de huidige Regeering
als zijn ambtenaren te gaan gebruiken
wie als Troelstra schuld belijdt,
blijft nochtans een groot man, hoe
lichtzinnig en onvergeeflijk ook zijn fout
moet gebrandmerkt worden. Troelstra
heeft een zeer groote fout gemaakt, een
Leider en Staatsman onwaardig. In
plaats van hervormingen te begeeren
en ze langs regelmatigen weg tot stand
te brengen, inplaats van te willen zijn
een leider van een »moderne< arbei
dersbeweging, die langs rechten parle
mentairen weg, door de stembus, door
de Vakbeweging, door de Coöperatie,
door de rusteiooze propaganda der Pers,
door pleiten in de Raads- en Gemeen
tezalen voor opheffing der arbeiders,
zijn volkje poogt te brengen tot wat
verbetering in hun toestandeninplaats
van 't Gezag te handhaven, de Orde te
bevestigen, de Staten-Generaal te eer
biedigen, de Regeering te erkennen,
grijpt hij. lichtvaardig en roekeloos, als
werk van een ontvlambaar hart, maar
van een toen beneveld verstand, grijpt
hij naar 't Presidentschap van een
Nederlandsche Republiek, wil hij de
Regeering wegjagen, soldaten- en ar
beidersraden sturen naar de Gemeente
huizen om daar na verdrijving van
Gedempte Eoerensteiger 63A, 638
14739 Direct nabij de Hoofdsteeg,
- Eotterdam, -
DINERS f 1,— en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT
f 1.25, f 1.50, en f 1.75
Tel. no. 1532. Aanbevelend,
Het door ieder aanbevolen adres.
Raad en Burgemeester, de teugels van
Stad en Dorp in eigen socialistische
handen te nemen. Hij wilde Duitschland
naapen en de roode vaan laten wap
peren van Nederlandsche officieele ge
bouwen, wapperen uit 't Paleis en de
Departementen en de vergaderzalen. En
de soldaten zouden hem volgen
en de groote Kladderadatsch of sociale
en economische omwenteling zou ge
komen zijn met zijn wegschoppen van
de Bourgeois, zijn annexeeren van 't
Kapitaal en diens Bedrijven en uitdeelen
van baantjes op alle terrein voor de
socialistische vrindjes en medestanders.
Heel die lichtzinnige opzet van mr.
Troelstra is mislukt, 't Gansche Neder
landsche volk liep storm tegen zoo'n
brutale aanranding van de Itegeerings-
macht, tegen zoo'n plan van revolutie
op groote schaal door een kleine min
derheid. Hervormingen! natuurlijk! 't
Nederlandsche volk vraagt er omzal
ze krijgen maar wil ze niet langs
dien demonischen, op burgeroorlog uit
loopenden weg. En tegen dien muur
van Orde èn Liefde voor 't Oranjehuis
èn Bestendiging der Staatsfundamenten
en onmisbare Constitutioneele instel
lingen, liep mr. Troelstra zijn hoofd
stuk.
En 't Congres had goed te maken,
wat de Leider bedorven haden 't
Congres moest 't uitspreken, dat bij
Troelstra een afschuwelijk misverstand
had geheerschten Troelstra moest
belijden, dat hij zich vergaapt had aan
een luchtkasteel van socialistisch geluk
en naar idealen had gegrepen, waar
voor zijn handen te klein waren, hoe
wel zijn hart er naar hunkerde; en
Troelstra moest zijn revolutionairen
strijdbijl begraven en met 't Congres
erkennen, dat alléén in den weg van
Orde en Parlement de Arbeidersstand
te brengen is tot 't hoogere peil, waarop
hij van Godswege behoort te staan
Want een Arbeider, na den oorlog,
moet meer mensch worden, dan hij 't
vóór den oorlog was.
Ht
Mr, Troelstra heeft schuld beleden,
't Is hem vergeven. Maar vergeten
neen! 1903 niet en 12—18 Nov.
1918 niet! De revolutiekreet uitsocia-
listischen mond zal ons in de ooren
blijven klinken. Maar ook zullen we
onthouden, dat de RegéSring beloften
heeft gedaan van hervormingen. En
alles wat Christen-Arbeider is, wat
mensch is in den veelvormigen zin van
't woord wij dringen er op aan, wij
smeeken erom houde de Regeering
bij de panden van haar jas; dringe
aan op de zeer spoedige komst dier
hervormingenop afbraak van wat toch
al kraakte; op vluggen ophouw voor
onze Arbeiderswereld, dien productie
schakel in 't leven des volks.
Voor God Nederland en Oranje
zoo luidde 't heerlijke trio dat door de
straten weerklonk
Maar Veor den Arbeid! Voor de
Christen-Democratiezoo roepen we
deze Regeering toe. Inlossen de gedane
beloftenEn de Rechterzijde toone oog
en hebbe hart en oor voor den Nieuwen
Tijd!
Nadruk verboden.
Het ging ón-Hollaridsch snel:
's Maandags werd de revolutie aangekon
digd te RotterdamDinsdags met veel ophef
aangeplakt tegen de muren van het Binnen
hof Donderdags verloochend in de Kamer
door den leider zelf; Vrijdags door Schaper
gekistZaterdags en Zondags uitgeluid en
begraven door het Congres.
In minder dan één week tijds
Er zit echter leering in voor vele jaren,
als ons volk dóór nu maar van doordron
gen mag zijn
De leider der S D.A.P. heeft letterlijk met
de revolutie gespééld, of 't een voetbal was,
die hij es probeeren wou of hij ze al in 't
doel krijgen kon.
Ons gansche volk was inzet van 't spel.
En erbij ons gansche vaderland.
De „groote dag" was thans gekomen.
Het langverwachte revolutie-uur
Zóó heeft hij 't Maandag te Rotterdam
gezégd.
Dinsdag, in de Kamer herhaald.
't Gansche land in beroering gebracht.
Zijn eigen voïk op tal van plaatsen tot een
toesTand van de meest gevaarlijke opwinding
geprikkeld.
Men moest de gesprekken maar hooren I
„De" groote dag, was gekomen
De dag der eindelijke zegepraal I
En voor de arbeiders van Nederland, de
roode arbeiders dande anderen rekenen
niet mee, men moet de stemmen niet
tellen, zei Troelstra, men moet ze wegen I
was de heerschappij weggelegd over de
gansche rest van 't volk.
Omdat het nu hun tijd was.
Omdat de regeering failliet ging.
Omviel, net al3 in Duitschland
Zóó hadden Troelstra's bliksemende woor
den van Maandag en Dinsdag zijn arbeiders
aangepakt; zóó voelden zij het; zóó zouden
zq het doen; Wijnkoop stuurde al een
boodschap, dat-ie ook van de partij zou zijn
"t Congres zou het sein geven.
Arbeiders- en soldatenraden wérden hier
en daar ai opgericht; de revolutie zat op
rolletjeséén duw en zij ging
Men wachtte slechts op het teeken.
En toen gansch het vaderland in de uiterste
spanning verkeerdetoen een machtige tegen
actie zich afteekenen ging en al wat r.iet-
soclalist was, zich als één man om de regee
ring had geschaard
Toen kwam de groote reuzenzwaai.
„Ik zoek geen staatsgreep'zei Troelstra.
En den dag daaraan werd onder een trom
melvuur van interrupties en fel verwijt de
naakte revolutie door Schaper in de kist
gelegd en grafwaarts gevoerd.
En nu zou de S.D.A P. maar liefst
willen dat heel Nederland verder om die
onaangename historie zweeg.
Zij zal hetnooit weer doen
Neen, d&t heeft ze niet beloofd I
Maar voorhands in geen geval.
Dus kunnen we rustig zijn
Neen, dat kunnen we juist niet, want hij
heeft niet en dat Is 't kritieke puntl
hij heeft niet de revolutie voorgoed verloo
chend.
En nu kan Ik me levendig begrijpen, dat
honderdduizend S.D.A.P.ers in ons goede
vaderland het roerend eens zijn met Vlie
gen meen ik die den raad gafWe moeten
die heele vorige week maar als een benauwde
nachtmerrie zoo gauw mogelijk vergeten.
Maar zóó gaat dat niet
Stel u voor, dat groote -menschen, den
kende koppen, drie dagen lang op de meest
roekelooze wijze met lucifers en klappers en
allerlei vuurwerk hebben loopen spelen en
draven in een pakhuis vol brandstoffen
zijn ze er dan mee af, met te zeggen, dat
het een misgreep was
Zóó laat ons volk hem niet gaanl
De vonken hidden de boel in lichterlaaie
kunnen zetten en dan zouden we nu mid
denin de revolutie gezeten hebben, nu,
op ditzelfde oogenblik
Het gevaar is nu voorloopig voorbij
Maar 't kan plotseling terugkeeren i
We zitten nog middenin de geweldigste
crisis, die de wereldhistorie kentwe hebben
den brand nog steeds vlak naast de deur,
want niemand die vandaag nog zeggen kan,
hoe 't morgen in Duitschland stormen wil;
de bolsjewiki in geheel Europa, wèl begrij
pende dat de overwinning der entente in
beginsel hun nederlaag is, zijn straks in hun
vertwijfeling tot Alles in staat
De tijd is nog steeds hoogst ernstig
En daarom móéten we weten, wat de
S.D.A.P. nu wil.
En wat haar leiding wil.
En het is de plicht onzer gansche pers,
om op de dobbelaars, die in de leiding zaten
en nóg zitten, zonder eenig sparen de aan
dacht te vestigen.
En let dan allereerst op mr. Troelstra.
Die wèl erkende, dat hij zich vergist heeft,
maar niet dat hij zich vergrepen heeft! Die
wèl de revolutie op dit moment den rug
toekeert, maar ze niet als dr. De Haas het
deed voor altijd afzwoer?
Welnu, deze Troelstra is en blijft de „ko
ning" der S.D.A.P.
Dat is nooit duidelijker gebleken, dan door
deze historie.
Het is een wonderlijk zielkundig raadsel,
maar 't feit als feit ligt er toe, dat de
socialisten, de republikeinen, de gelijkheids
mannen, de omwentelingsgezlnden het
tóch niet zonder koning stellen kunnen.
Saul moet aan 't hoofd des volks.
„Van zijn schouderen en opwaarts grooter
dan al het volk".
En eer is het niet tevreden
Want dit was nu toch wel het Allerergste
wat een partijhoofd overkomen kanMaan
dag de revolutie prediken, de gewelddadige
ommekeerMaandag zeggen tot zijn luiden,
dat uu aan hèn de beurt .is, dat thans zij
zuilen regeeren, idat dus de groote dag der
soclaiistische dagen aangebroken is .en
eer 't wederom Maandag werd, te moeten
erkennenIk heb raij vergist.
Men zóu zoo zeggenZulk een vergissing
is onvergefelijk.
Na züik een misslag is het de vraag, of
de aanvoerder nog als gewoon recruut in de
gelederen mag blijven dienen, maar wordt
hij onverbiddelijk van 't bevelhebbersschap
ontzet.
Neen, zoo doet de S.D.A.P. niet.
„Troelstra. .Troelstra!"... dróng de
schare.
En de leiding moest volgen.
Troelstra werd getelegrafeerd, dat alles
veilig was en Zondag werd hij als triomfator
binnengehaald.
Wat pleit voor zijn koninklijk leiderschap.
„Doch waarlijk niet in staat is, om ons
zonder meer met gerustheid en vertrouwen
en toekomst te doen tegengaan
En let dan ook op de „leiding"
Wat 'n dobbelaars-zaakje is dat
Op het Congres was 't duidelijk.
„Géén geweld", zei de leiding.
En mocht de zaal hem al ais haar lieve
ling ontvangen, het podium heeft Troel
stra kras verloochend.
Vliegen, Oudegeest, allemaal.
Stel eens het ondenkbare, dat Troelstra
niet met een „Peccavi I" maar met een „Leve
de revolutiegekomen was en de zaal
meegekregen had, dan zouden al de lagere
leiders, 't gansche kader, hem alléén naar
de barricaden hebben laten gaan.
Behalve dan Heqkoop.
Maar die is onoterekenbaar.
Als Troelstra van den berg in den af
grond springt, dan springt hfj 'm met een
„Leve de Leider!" achterna.
Goed, laat hein springen.
Er is Iets anders: Hóé was de leiding vóór
het Congres?
En dan staan deze feiten vast:
Reeds op Zondag 3 November kwam de
„Staatsgreep" in den Sociallstischen Grooten
Raad ter sprake, maar werd toen ver
worpen. Op 10 Nov. wederom soortgelijke
discussie, waar Troelstra bij is, met het
zelfde resultaat.
En 11 Nov. houd deze zijn revolutie-rede
te Rotterdam12 Nov, in de Kamer
Dè leiding der S.D.A.P.zwijgt.
Tot tweemalen toe is de oprichting van
arbeiders- en soldatenraden besproken en
heeft de leiding zich tegen dat Russische
uitvindsel verklaard, .Troelstra spreekt