Woensdag 30 October 1018.
m VEN
/"EN
838te Jaargang N°. 8487.
voor de Zuidliollandsclie en Kefowielie Eilanden.
GELD
zijn,
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
w.
ZUIVEL.
BOEKHOVEN Zonen,
RVINK.
De Spaansche griep, die allerwege
heerscht, heeft ons personeel schier
geheel doen verdwijnen. Slechts een
drietal staan nog aan den arbeid en
het is daarom, dat veel wat we gaarne
geplaatst hadden, achterwege moet
blijven tot een volgend nummer.
materiaal,
en
YRHBSCHELOO,
üeddegoed
ande
alleen prima
voor elk ar-
16,50.
18,50, enz.
38,—, 36,50,
,-—,40,50 enz.
en en Damast
vanaf 85,
22,25. 26,75,
.edikanten
13203
nir
tM
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zIJ beslaan.
Advertentlën worden Ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
II
Alfle voos* de üedaeile 8s»e§teMBd„ ^dverieBatSën eia verdere iraaaeo se gentSea» de Uiggwem
dralneeren, eerst het-
□ed geschied, wende
30 Jaren met succes
chting te verstrekken.
ZEN met kragen.
erd te E?n is spoedigs
13499
IR.SC BLAND.
ende bovi
platina
91
happlj
30ËLHARNIS.
pe&sd betor;'
MM. 13717
rijzen op aanvrage.
KORT VERSLAG van de Arrondisse
mentsvergadering van onderwijzers
en onderwijzeressen in het Arron
dissement Mlddelharni8 op 25 Oct. jl.
De vergadering werd geopend door den
arrondissementsschoolopziener, den heer L. de
Winter, welke aldus sprak:
IDAM.
raklieden)
k.
DSTSEL,
5, 10,75, 12,50,
4enhooger.
1,55, 5,25, 5,60,
Dames en Heeren
Het is mq aangenaam U allen, die in
zulk la talrijke getale rqt opgekomen, barte-
Hjk welkom te heeten en nog daarbq nevens
onderwqzers en onderwqzeressea, burge
meesters enz. neg wel afzondcriqk noemen
den heer Districts-schoolopziener, die van
Rotterdam voor deze vergadering over
kwam en wiens tegenwoordigheid zoo zeer
op prqs wordt gesteld. Berichten van ver
hindering kwamen in van den heer Inspec
teur van het Lager Oaderwqs in de 2e
inspectie, van uwen vorigen arrondisse-
ments-schoolopziener den heer Mqs te
Gouda en van meerderen.
Uwe clementie mag lk voor deze eerste
vergadering onder mijn. leiding wel inroe
pen, temeer waar ik eene dergeiqke ver
gadering voor 't eerst bqwoon.
Hoewel de tijden door allerlei oorlogs
omstandigheden hoogst ernstig zijn en de
toekomst allerlei donkere perspectiven
opent, meenden wq toch voor de belangen
van het opkomend geslacht te moeten op
komen, door ons bezig te houden met de
vraag, hoe in deze tijden van inzinkingen
algemeene verwildering, van dalende mora
liteit de ontwikkeling van den schoonheids
zin bevorderd kan worden. Voorwaar we
beleven droevige tqden, eerbied voor over
heid, wet of gezag verdwqnt, deugd en
ondeugd, zien wq stuivertje wisselen, op
allerlei gebied worden zonder blikken of
blozen de overheidsvoorschriften overtre
den en is ook het gezag en invloed van
den onderwqzer aan de kinderen sterk ge
daald, wat zoo duidelijk blijkt uit de
leugenachtige, onkuische, liederiqke God-
onteerende op de straat gesproken taal. Ook
met het oog op de verheffing der morali
teit is het te hopen, dat de vrede spoedig
moge wederkeeren en daarbq het onderwijs
steeds op hooger peil worde gebracht.
Ten einde aan te sluiten aan de Hoogere
Burgerschool dringt meer en meer de nood-
zakeiqkheid naar voren het onderwqs dus
danig op te voeren, dat de leerlingen der
lagere en uitgebreid lagere scholen zonder
te veel bezwaar het toelatingsexamen kun
nen afleggen, terwijl ook eene voorberei
dende cursus aan de R. H. B. S. verbonden,
gevaar loopt een nadeel voor het gewone
onderwas te worden en vooral een rem
zou worden voor het U. L. Onderwqs. In
verband daarmede mag wel gewezen wor
den op het enorme getal ongeoorloofde
schoolverzuimen in FLskkee, dat met on
geveer 20 pCt. zoo droevig afsteekt bq
andere arrondissementen, eveneens land
bouwende plattelandsbevolking met pl.m.
5 pCt. Het geldverdienen mag toch niet
de hoofdfactor zqn en daarom in 't belang
der jeugd mag ik wel ernstig uwe mede
werking verzoeken om het ongeoorloofd
schoolverzuim zooveel mogeiqk tegen te
gaan.
Voor den onderwijzer en het onderwqs
begint de belangstelling gelukkig meer en
meer toe te nemen, de verkiezingen kwa
men ook in dat teeken te staan, salaris
herzieningen kwamen al meer en meer aan
de orde en hierbq zal het wel niet biij ven.
Voor het eerst na langen tqd is een nieuw
ministerie van Onderwqs, Kunsten en We
tenschappen gevormd, waarvan wq goede
resultaten voor het onderwqs en den
Onderwqzer hopen. Belangrqke maatrege
len zqn te wachten en daarom met moed
gaan wq de toekomst voor het onderwqs
tegemoet in de verwachting, dat er zeer
veel goeds voor u geboren moge worden.
Moge deze geest onze vergadering bezielen,
Het is ons gelukt voor dezen dag een
eminent spreker in den heer Donkersloot
te vinden om zulk een belangrqk onder
werp in woord en beeld u te schetsen,
en ik begrijp, dat u met ongeduld reeds
op'hem wacht, waarom ik uw geduld niet
te lang op den proef zal stellen, doch mag
tevens de verrassende mededeeling doen,
dat ook de heer Kleeuwens, declamator
bq uitnemendheid, zich ook bereid heeft
verklaard, om naar gelang er tqd is, de
vergadering te verrassen met eenige lite
raire declamaties. Ik heb gezegd, en geef
nu het woord aan den heer Donkersloot.
Het onderwerp zqner lezing was: .De
waarde van de ontwikkeling van den schoon
heidszin".
Spreker begon met het citeeren van eenige
gedichten van bekende dichters, o.a. 't schrlj-
verke van Guido Gezellede Zee van Willem
Kioos enz., welke poëzie werd gelezen met
zeer veel zerg in uitspraak en voordracht.
Verder behandelde spreker de beeldhouw-,
schilder- en toonkunst, en liet daarbq o.m. ui t-
komen, dat ook soms in het kleine, minder
aanzleniqke, dikwijls schoonheid is verborgen.
Men moet den zin voor schoonheid zooveel
mogeiqk ontwikkelenook in opvoeding en
onderwqs der kinderen moet dit meer en meer
worden betracht. Volgens spreker gaat het
reeds in de goede richting, doordat men al
hoort van het oprichten van vereenigingen,
ten doel hebbende de ontwikkeling der
aesthetica. Spreker eindigde zqne rede, die
met veel aandacht gevolgd werd, met nog
eenige practische opmerkingen over de ont
wikkeling van den schoonheidszin bq de
kinderenmen moet het leeiqke, het minder
schoone, zooveel mogelijk uit de omgeving
der kinderen wegnemen, en hun hiervoor In
de plaats geven een betere, nettere omge
ving; het gevoel voor het schoone moet
worden aangekweekt; denk b.v. aan ver
siering van kamer, school enz. Doorspreker
waren o.a. eenige fotografiën en ertsen, be
trekking hebbende op zqne rede, tentoon
gesteld, welke in de pauze, die op deze
lezing volgde, door velen bezichtigd en be
sproken werden.
Na de pauze verkreeg de heer Kleeuwens
het woord, die zich voor deze vergadering
had beschikbaar gesteld tot het geven van
eenige declamaties, welke hij zeer ten ge-
noege der aanwezigen voordroeg.
Voor het vertrek van den districtsschool--
opziener werd deze in de gelegenheid ge
steld de vergaderinjg toe te spreken. In een
korte, krachtige en zeer ernstige rede wees
spreker er o.m. hierop, dat liefde moest aan
wezig zijn ook bq het geven van onderwqs,
hierbq aanhalende, wat geschreven staat in
1 Cor. 13. Hij gaf bq het slot zqaer toe
spraak allen aanwezigen in overweging maar
zeer veel te lezen in het boek der boeken,
den Bqbel.
Na dank van den voorzitter aan den
districtsschoolopziener en den heer Donker
sloot, namen belde heeren afscheid van de
vergadering.
Hierop kreeg opnieuw de heer Kleeuwens't
woord, die weer eenige declamaties ten beste
gaf, o.m. .een vrqage in Flakkeesch dialect"
viel zeer in den smaak, 't geen bleek uit het
applaus der vergadering.
Bq rondvraag van den voorzitter vroeg de
heer Polie het woorddeze drong er bij den
voorzitter op aan meer dan eens per jaar
(b.v. in 't voor- en najaar) een dergelijke
vergadering te houden, en dan meer onder
werpen te behandelen aan den practijk van
het schoolleven ontleend, en desnoods eenige-
hoofden of onderwqzers van het arrondisse
ment uit te noodlgen voor het houden van
een lezing of Iets dergeiqks. De voorzitter
beloofde het in overweging te zullen nemen,
hoewel hq rekening moest houden met de
voor zulke vergaderingen door het Rqk be
schikbaar gestelde gelden.
Verder kreeg het woord de heer Van Eek,
die ook wees op de mogelijkheid om spre
kers op te laten treden uit hoofden en onder
wqzers van het arrondissement, en tevens
aandrong op een betere regeling van het her-
hallngsonderwqs.
De heer Touw vroeg het woord naar aan
leiding van hetgeen de voorzitter in zqn
openingswoord had medegedeeld over den
voorbereidenden cursus der H. B. S. Hq
toonde aan, dat de fout niet alleen lag bq
de onderwqzers der lagere scholen, maar
ook bq de leeraren der H. B. S., omdat
leerlingen, die absoluut niet geschikt waren
voor het volgen der lessen aan deze inrich
ting, waren toegelaten,
Na eenige discussie hierover, dankte den
heer De Ruiter den Voorzitter namens de
geheele vergadering voor het vele goede en
nuttige van deze welgeslaagde vergadering,
waarna de voorzitter met een kort woord
de vergadering sloot. Zeer voldaan keerden
allen huiswaarts.
GEMEENTERAAD.
Openbare Vergadering van den Raad
der Gemeente SOMMELSDIJK op Vrq-
dag 25 Oct. 1918 des n. m. 3'/j ure
Voorz. den Edelachtb. Heer Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden.
Dë Voorz. opende de verg. met gebed.
1. Daarna volgt beëeeiging van het nieuw
gekozen Raadslid dhr. M. Dijkers.
Na aflegging van de daartoe bq de Wet
vereischte eeden, in handen des Voorz.,
wenschte de Voorz. hem geluk met zqn be
noeming, en nam den heer Dijkers zitting.
2. De Notulen der vorige verg. door den
Secr. gelezen zqnde werden onveranderd vast
gesteld.
a. Uittreksel Koninkl. Besi. waarbq aan de
Gemeente een Rqksvoorschot wordt toe
gestaan, van f 32625, voor den bouw van
arbeiderswoningen.
Idem f 17000 voor den bouw van burger
woningen.
b. Missive van H. H. Ged. Staten houden
de goedkeuring van het Raadsbesluit van 11
Sept. I I. tot Wijziging der Begrooting Dienst
1918.
c. Verzoek van J. Uil Gem. Veldwachter
om verhooging van zqn salaris.
Ter toelichting bq dit verzoek moge die
nen, dat:
a. Door de steeds toenemende duurte het
hem onmogeiqk is voldoende, in het onder
houd van zqn gezin te voorzien met het te
genwoordige salaris van f 12,25 per week,
na aftrek van pensioengeld.
b. Dat door collega's op meerdere plaat
sen f 900 en meer benevens duurtetoeslag
wordt genoten.
c. Dat door hem het vorig jaar geen ver
hooging is gevraagd, omdat de bqverdienste
voor diverse aangelegenheden, zulks niet zoo
direct noodzakelijk maakten.
Aangezien evenwel deze bijverdiensten heb
ben opgehouden, komt hq thans met dit ver
zoek.
Eveneens verzocht hq verhooging van de
toelage voor kleeding en rqwiel. Daar thans
door hem genoten wordt f 70, terwqi meer
is uitgegeven dan f 100.
B. en W. stellen daaromtrent yoor met in
gang van 1 Jan, het salaris met f 100 te ver-
hoogen.
Dhr. M. Joppe. Ik vind deze verhooging
niet veel, en waaruit bestonden verleden
jaar die bqverdienste? Voorz. Die kwamen
voort uit de verzameling van de Staten voor
de Graaninzameling enz.
Dhr. M. Joppe. ik vind de verhooging met
f 100 wel weinig en dit te meer, waar op
andere plaatsen de tractementen zooveel hoo
ger zijn als hier en de levenstandaard even
goed hoog.
Voorz. Indien de heeren meer willen is 't
mq goed.
Thans is het als veldwachter f 650. Haven
meester f 50 maar daar moet dan 8,% voor
pensioen af.
Zoo straks zal U eveneens een voorstel
gedaan worden om aan Uqi een Duurtetoe
slag te geven van f 114 zqnde 15% van het
traktement, indien U er evenwel een voor
stel van wil maken, zal lk het in rondvraag
brengen.
Hierop stelde dhr. Joppe voor om f 200
verhooging te geven.
Dit voorstel werd mede door dhr. Gideon
gesteund, en daarna door B. en W. overge
nomen.
Zonder hoofdelijke stemming werd het daar
na aangenomen.
d. Verzoek van Afd. Goeree en Qverflak-
kee van de Bakkerspatroons Vereeniging, om
waar het algemeene bekendheid heeft, dat de
winstmarge van hun bedrqf door wettelqke
rantsoeneering aanmerkeiqk minder is. Bo
vendien dat in het opplakken der bonnen
door hen tegenover anderen een groote ont-
biilijkheid is gelegen, enz.
Waarom zq verzoeken voor voornoemd
opplakken een vergoeding toe te staan, op
dat zq geen werk voor niets verrichten ten
bate van de gemeenschap. W. g. P. D. Hol
leman Voorz. Van Es Secretaris.
Voorz. B. en W, stellen U voor hierop niet
in te gaan, daar waar in deze verg. de bak
kers komen zullen of kunnen de volgende
week de winkeliers voor den boterverkoop
e.a. weer wel komen.
Besloten.
e. Verzoek van den Raad der Gemeente
„Eist" om adhaesle te betuigen aan haar adres
door haar te richten aan de Koningin en de
Tweede Kamer der Staten-Generaalom ver
betering van de Salarissen van het Onderwij
zend Personeel der Blz. Scholen, althansop
bespoediging aan te driugen, van de uitvoe
ring van Art. 162 der Grondwet, daar er
thans in vergeiqking met de salarissen van
het Qnderwqzend Personeel der Openbare
School zulk een schrqnend onrecht bestaat.
Voorz. Hoewel B. en W. tegenover dit voor
stel zeer sympatisch gezind zqn, daar mee-
nen we toch dat de resultaten gering zullen
zqnwaarom wq U voorstellen dit verzoek
voor kennisgeving aan te nemen.
f. Verzoek van de Wed. Schol,'om waar
zq tot op heden nog niets vernomen heeft
van de Rqks Duurtetoeslag, ja dat het haar
veeleer toeschqnt, dat daar niets van zal ko
men, daar verzocht zq bij dezen alsdan van
Gemeentewege een duurtetoeslag te mogen
ontvangen.
Voorz. Er is van 't voorjaar besloten om
af te wachten of de wed. Schol ook Duur
tetoeslag kreeg van 't Rijk.
Daar het evenwel schqnt, dat zq alleen is
uitgesloten, daar zou ik willen onderzoeken
hoe of het zit. Mocht zq deze alsdan niet
krijgen dan stellen we U voor haar en andere
gemeente ambtenaren, voor zoover zq gehuwd
zqn, en daarvoor in aanmerking komen een
Duurtetoeslag te geven van 15% van hun
salaris. Goedgekeurd.
g. Verzoek van Mej. van Dorsser om ont
slag als onderwqzeres bij het Herhalings On
derwqs. Besloten om haar eervol ontslag te
verleenen en in haar plaats te benoemen,
Mej. Osseweqer.
Zoo ook zal thans dhr. Hoek lesgeven in
de plaatsvan dhr. Kievit.
2. Gemeentebegrootlug Dienst 1919.
Algem. Beschouwingen bleven achterwege.
Door den Voorz. werd deze Post voor
Post voorgelezen met verzoek om indien ee
nige opmerkingen of vragen over bepaalde
posten gedaan moesten worden, deze alsdan
te doen.
Beginnende met de Uitgaven
Post Wegen en Voetpaden. Vorig jaar is
uitgegeven f 1753,20, thans uitgetrokken
f 2000. Dhr. Mqs zqn daar nu alle werkloo-
nen onder begrepen?
Voorz. Behalve van der Laan.
Dhr. Mqs. Staat nu de verhooging tot
f 2000 in verband met de verhooging der
ioonen die eventueel plaats vinden, want over
het algemeen wordt daar toch maar schraal
aan verdiend, temeer wql de wegen nog wel
meer zorgen verelschten.
Voorz. Deze post wordt nu niet zoozeer
gedrukt, door de stqglng van de loonen als
door de stqging der grintprqzen.
Maar deze post is natuuriqk een klap in
de lucht. De prijzen die we van 't voorjaar
betaald hebben waren f 5, maar of we ze er
het komende voorjaar ook voor hebben is
niet te zeggen, dhr. Mijs. Het komt mq voor
dat wq voor het meerendeel het werk door
van der Laan verzorgd wordt, dat dit ten
eenemale voldoende is, het grootste gedeel
ten van het jaar zoover er nog een man bq
moeten zqn. Dat kan één man niet goed na
komen, daarom indien er dan geen vast man
is, dan maar zooals wq dat noemen losvast.
Voorz. Uitgenomen de oogstmaanden heb
ik Jan Knape, zoodra die klaar is met het
werk bq een ander komt hq weer bq mQ,
dat is ongeveer half November en dan tot
Juni of Juli, dus dat is maar een paar maan
den, en dat vind lk nu niet altqd even pret
tig, dat hq niet te allen tqde ^beschikbaar is.
Op het oogenblik heb ik behalve Van der
Laan nog twee menschen reeds enkele dagen
aan het werk, uitsluitend voor de wegen,
maar het is door de aanhoudende regen,
moeiiqk om de wegen in een goeden toe
stand te houden.
Post haven-, kaai- en weeggeld.
Dhr. M. Joppe. Dat zqn twee posten, waar
over ik wel even zou willen spreken. Zqn
deze niet te hoog geraamd Want ten 1ste
zijn er bv. niet zooveel paardepeen als ver
leden jaar en ook suikerpeen niet, wat nog
al veel het hare er toe bijdroeg om de ont
vangsten van dit jaar voor voormelde post
zoo hoog te doen zqn, aangezien juist de
meeste peen dit voorjaar geladen zqn.
Voorz. WQ zQn er natuuriqk niet zeker
van wat het het volgend jaar zqn zal, maar
daarom is het ook maar een raming. We
moeten niet vergeten dat vermoedelqk het
volgend jaar meer touwmaterialen als ge
woon zullen worden aangevoerd, omdat de
aanvoer daarvan thans nog al belangrqk is.
Na deze toelichting was de behandeling
der Begrooting afgeloopen en werd deze
vastgesteld.
3. Af- en overschrqving Begrooting dienst
1918.
4. Vaststelling Kohier Schoolgeld, krach
tens bestaande Verordening.
Niets meer te behandelen zqnde, sluit de
Voorz. de Openbare Vergadering en de Raad
gaat over in geheime zitting.
RECHTZAKEN
KANTONGERECHT TE SOMMELSD(JK.
Zitting van 25 October 1918.
Heden werd geëist tegen:
J. M. Kr. te Stellendam (niet verschenen)
Getuige v. Driel, laitdb. te Stellendam ver
klaarde dat beklaagde vee had laten loepen
op grond van hem en elschte f 30 schade
vergoeding.
Get. v. Lente, 29 jaar verklaarde het feit
als waarheid. Eiseh f 10 boete of 10 dagen
heehtenls, bniten de eiseh van schadever
goeding.
J. H. te Goedereede (niet verschenen).
Get. A. Neele, gem. veldwachter te Goe
dereede verklaarde dat hq gezien heeft dat
beklaagde op 28 Sept. in een boomgaard
appelen wegnam en die la zqn zak stak, toen
hq uit dien boomgaard kwam. Eiseh f 10
boete of 10 dagen hechtenis.
C. O. en J. T. (beiden niet verschenen)
voor dezelfde overtreding als voren, onder
de zelfde getuige A. Neele. Eiseh f 10 boete
of 10 dagen heehtenls ieder.
M. Tr. 33 jaar huisvrouw van J. S. te
Sommel3dqk had op 21 Sept. nam. 3 uur in
den polder „Nieuwland" groeiende aardappe
len gestolen, in eigendom toebehoorende aan
de heer J. Koert aldaar. Beklaagde ontkende
en gaf een ander verhaal van het gebeurde
als zq aan de gemeente veldwachter Uil heeft
afgelegd.
Get. J. Koert verklaarde niet gezien te heb
ben dat de aardappelen door haar werden
ontvreemd, hq zag alleen dat zq met de
vruchten liep en constateerde later dat ze uit
zqn land waren.
Get. J. Uil, gemeenteveldwaehter te Som-
melsdqk verklaarde de toedracht der zaak
zooals beklaagde het hem had uitgelegd. De
ambtenaar achte het feit als bewezen en
elschte f 16 boete subs. 10 dagen hechtenis
P. v. W. 29 jaar landb. te Den Bommel en
G. v. d. B. (aiet verschenen) hadden op 26
Sept. op het jachtveld onder Den Bommel
met kunstlicht en geweer gejaagd zonder
vergunning daartoe. Beklaagde bekende het
feit. In beslag genomen waren lantaarn en
geweer.
Get. Kleinjan bevestigde het feit. Eiseh
f 20 boete of 20 dagen hechtenis ieder, met
verbeurdverklaring van het niet inbeslag ge
nomen geweer of bq niet inlevering f 20 boete
of 20 dagen hechtenis.
J. K. 36 jaar, koopman te Stad aan 't Ha
ringvliet had op 4 October in een schuur een
varken geslaeht zonder vergunning.
Get. L. v. Antwerpen, gemeenteveldwachter
verklaarde dat hq op het spoor is gekomen
doer uitlatingen van K. zelf. Het slachten had
hij niet gezien. Het varken was al verkocht.
Get. L. v. d. Pqi 20 jaar arbeider te Stad
aan 't Haringvliet verklaarde op last van be
klaagde het yarken te hebben gedood en ge
slacht in diens schuur. Eiseh f 1000 boete
subs. 3 maanden hechtenis.
J. G., S. M. en C. M. allen Ouddorp (niet
versehenen) Get. Snel verklaarde dat beklaag
den tegen waarschuwingen in hem lastig
hadden gevallen en het heele dorp in rep en
roer gebracht. Eiseh ieder f 5 boete subs 5
dagen hechtenis.
Als nu volgden weer een aantal overtre
dingen van het culuurverbod, waarin als ge
tuige was gedagvaard J. Tanis Controleur
der Cultuur-Commissie te Dirksland.
W. O. 43 jaar Commissionair te Oude
Tonge voor 14 aren nienzaad f 100 boete of
50 dagen hechtenis.
D. v. S. 25 jaar molenaar Oude Tonge voor
3 aren uienzaad. Beklaagde beweerde dat
hierin een vergissing was begaan doordien
til
MI
•v«
«li