Zaterdag 7 September 1918.
38ste Jaargang N\
voor de SZuldhollandsclie en Zeeuwsclie Eilanden.
Tweede Blad.
He Oorlog.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
C
Twee Bladen.
OFFICIËEL GEDEELTE.
LAND- EN TUINBOUW.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Crisis-Menu.
PLAATSELIJK NIEUWS
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle fltuUen §1© Iledacstle feesfeubd, Ailvertesillëm em wewëewe A^mlnisiwmUe franco toe ie mnflem «mui «le Uitgever*.
Dit nummer bestaat mt
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5>.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDfJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 121/» Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Ad vertent iën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
INVORDERING
's RIJKS DIRECTE BELASTINGEN.
De BURGEMEESTER der gemeente SOM-
MELSDIJK, maakt bekend, dat de kohieren
van de Personeele Belasting, nos. 2 en 2B,
over het dienstjaar 1918, invorderbaar zijn ver
klaard en aan den Ontvanger ter Invordering
ter hand gesteld.
Ieder daarop voorkomende belastingschul
dige is verplicht zijnen aanslag, op den bij
de wet bepaalden voet te voldoen.
Sommelsdijk, 3 September 1918.
De Burgemeester,
J. TIMMERMAN Mz. L. B.
VERORDENING
betreffende de regeling van de particuliere-
Scheepvaart tijdens Schietoefeningen, waarbij
een gedeelte van het vaarwater wordt onvei
lig gemaakt.
De Kapitein ter Zee, Onder-Commandant
van de Stelling van Hellevoetsluis, uitoefende
het militair gezag in het gebied van deze
Stelling en in het zeegebied, genoemd in de
kennisgeving van den Minister van Oorlog
van 14 December 1916 (Staatscourant No.
295) bepaalt en beveelt op grond van de
sedert gewijzigde wet van 23 Mei 1899
(Staatsblad no. 128) het volgende
Artikel 1.
De schippers van de vaartuigen, zijnde of
komende in het in den aanhef dezer veror
dening genoemde gebied zijn verplicht, zoo
wel bij schietoefeningen, die van te voren wor
den aangekondigd, als bij die, waarbij zulks
niet het geval is, zich te houden aan de
bevelen en aanwijzingen welke ten behoeve
van die oefeningen gegeven worden door de
Commandanten van Militaire vaartuigen.
Art. 2.
Overtreding van de bepalingen van deze
verordening wordt gestraft volgens de sedert
gewijzigde wet vau 23 Mei 1899, (Staatsblad
No. 128)
Art. 3.
Aan lijfsgevaar en beschadiging of ver
nietiging van hun vaartuig stellen zich bloot
zij, die deze bepalingen niet nauwgezeCop-
volgen.
Art. 4.
De aankondiging in Art. 1 bedoeld van
wege het Militaire gezag zal geschieden door
middel van „Bericht aan Zeevarenden",
Art. 5.
Deze verordening treedt in werking ter
stond na de afkondiging.
De Kapitein ter Zee, Onder-Commandant
van de Stelling van Hellevoetsluis,
J. C. BENTZ VAN DEN BERG.
Gegeven te Hellevoetsluis den len Septem
ber 1918.
Inlevering van granen en peulvruchten.
De BURGEMEESTER van SOMMELSDIJK,
maakt bekend, dat de Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel onder dagteekecing
van 22 Augustus 1918 het volgende heeft
bepaald
Artikel 1.
Eigenaren en bezitters van ongedorschte
granen, oliehoudende zaden en peulvruchten,
alsmede allen die deze gewassen in onge-
dorschten toestand onder zich hebben en
houders of exploitanten van dorschmachines
zijn verplicht, telkenmale onmiddellijk na het
dorschen opgave te doen aan den burge
meester hunner woonplaats van de door hen
gedorschte hoeveelheden, uitgedrukt in kilo
grammen.
Art. 2.
Eigenaren of bezitters van gedorschte gra-
neni oliehoudende zaden en peulvruchten,
alsmede allen die deze gewassen in gedorsch-
ten toestand onder zich hebben, zijn verplicht
al hunne granen, oliehoudende zaden en
peulvruchten, met uitzondering van de hoe
veelheden waarover hun uitdrukkelijk de
beschikking is gelaten, te bezorgen of te doen
bezorgen uitsluitend op de plaats waar en
op den tijd waarop zulks door den Regee-
ringscommissaris voor de rijksgraanverzame-
iing wordt gewenscht overeenkomstig de
daaromtrent bestaande plaatselijke gebruiken.
Art. 3.
Bij niet voldoen aan de in de art. 1 en 2
gestelde verplichtingen, zal, onverminderd
de strafrechtelijke vervolging weike zal wor
den ingesteld, de beschikking over de hoe
veelheden in art. 2 bedoeld worden inge
trokken.
Niet nakoming der hun ingevolge art. 1
opgelegde verplichtingen door houders of
exploitanten van dorschmachines zal, onver
minderd de strafrechtelijke vervolging welke
zal worden ingesteld, onthouding van steen
kolen, stoom of anderen krachttoevoer, be-
noodigd voor de exploitatie der dorschma-
- chine, ten gevolge hebben.
Art. 4.
Onder granen wordt in deze regeling ver
staan wintertarwezomertarwespeltwin
terrogge; zomerrogge, wintergerstzomer-
gerst, haver; evene; boekweit, kanariezaad.
Onder zadenkoolzaadraapzaad, blauw-
maanzaad; boterzaad; dederzaad; lijnzaad;
geel mosterdzaad, bruin mosterdzaad; kar-
wijzaadrood klaverzaad.
Onder peulvruchten: veldboonen, (wier-,
paarden-, duiven-, schapen- en Waaische);
alle soorten groene en gele erwten; alle
soorten grauwe erwtenalle soorten bruine,
gele en witte boonen.
Overtreding wordt gestraft overeenkomstig
de Distributiewet 1916.
Sommelsdijk, 3 September 1918.
De Burgemeester voornoemd,
J. TIMMERMAN Mz. L. B.
Vcrkrjjgbaarsteliing regeeringsgoederen.
De BURGEMEESTER van SOMMELSDIJK
maakt bekend, dat in de loop van de vol
gende week verkrijgbaar zal zijn
Op bon no. 122 Zeep (zachte, groene of gele)
tot een gewicht van 0,1 K.G.
Op bon no. 123 Kaas nader te bepalen ge
wicht.
Op bon no. 124 Suiker tot een gewicht van
0.25 K.G. (voor kinderen beneden het jaar
zai geldig zijn de bijzondere bon no. 3).
Sommelsdijk, 6 September 1918.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
Verkrljgbaarstelling regeeringsgoederen.
De BURGEMEESTER van MIDDELHAR-
NIS maakt bekend, dat voor de week van
9 Sept. 1918 vanaf namiddag één uur toten
met 15 Sept. 1918 zal worden beschikbaar
gesteld
Op bon no. 62 250 gram Suiker.
Op bon no. 63 50 gram Gort.
Op bon no. 64 50 gram Vermeceliie of
Macaronie.
Een en ander verkrijgbaar bijAlb. Hein,
T. C. Nipius, A. Visser, A. Waterman, D.
Kastelein en J. de Koning.
Op bon no. 65: 150 gram Kaas.
Kaas 20 plus of andere soorten verkrijg
baar bijJac. de Gans, Albert Hein, H. Matse,
Wed. H. Born, H. v. Groningen, T. v. Don
gen, A. Visser, P. Jongejan.
Middelharnis, 6 Sept. 1918.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
Kalk.
De belangrpste voedingsstoffen voor de
planten zijnstikstof, phosfor, kali en kalk.
De kleigronden hebben in de eerste plaats
behoefte aan de eerste tweeeen bemesting
met kali heeft op kleigronden vaak gunstige
resultaten opgeleverd, terwijl In den tegen-
woordigen tijd de aandacht op kalk gevestigd
wordt. Kleigronden bevatten in den regel
veel koolzure kalk, 't is echter de vraag of
er voor het gewas steeds genoeg aanwezig
is in oplosbaren vorm. De hoeveelheid kalk
in den bodem verminderd door de geteelde
gewassen, door uitspoeling en door een
kalibemesting en bemesting met zwavelzure
ammoniak. Niet alle planten hebben evenveel
kalk noodig, bladplanten meer dan andere.
In de eerste plaats klaver- en vlinderbloemige
gewassen, b.v. erwten, boonen en paarde-
boonen, dan koolzaad, kooi, peen, juin en
bieten. Granen hebben betrekkelijk niet veel
kalk noodig, toch wordt bij een kalkbemes-
ting het stroo zwaarder en ook de korrel,
terwijl de voedingswaarde van 't stroo toe
neemt.
Behalve dat kalk als plantenvcedselfdienst
kan doen, wordt het ook aangewend, wan
neer de grond zuur is. Bovendien maakt het
in stij/e kleigrÖnden den bovengrond los,
terwijl kalk ook gunstig kan werken op den
structuur van den ondergrond.
Verder bevordert de kalk de ontleding van
humusstoffen in den grond. Waar veel oude
kracht in den grond zit, maakt kalk de voe
dingsstoffen spoediger opneembaar. Waar
kalk wordt aangewend, moet men de aan
wending van andere meststoffen niet nalaten,
juist doordat de kalk de aanwezige voedings
stoffen in oplossing brengt. In de tegenwoor
dige omstandigheden komen dus die gronden
voor een kalkbemesting in aanmerking, waar
men de aanwezige voorraad sneller ter be
schikking wil hebben, in de hoop dat de
meststoffen in volgende jaren in ruimer mate
voorhanden zullen zijn. Het snelst op klei
gronden werkt versch gebluschte kalk, veel
sneller, dan b.v. mergel, dat koolzuur als
hoofdbestanddeel bevat, dat in water onop
losbaar is. Licht onder ploegen der kalk is
ook niet af te keuren. In elk geval moet de
kalk zijn aangewend geruimen tijd voor de
plantengroei begint.
Voor aardappelen is het misschien beter,
de voorvrucht met kalk te bemesten. Zeker
is 't evenwel niet. Op sommige gronden is
de uitwerking' het tweede jaar grooter dan
het eerste jaar. Een sterke bemesting met
kalk kan nadeelig werken op de ontwikkeling
der bacteriën, een matige kalkbemesting heeft
ten opzichte van de bacteriën een gunstige
werking. Het best doet men dus per gemet
300 a 400 K.G. te nemen en dan tegelijk aan
te wenden die meststoffen die men nog kan
bekomen.
Men zij er echter op bedacht, dat kalk
aan de oppelvlakte niet met zwavelzure
ammoniak in aanraking mag komen, ook niet
met stalmest en superphosphaat. Het is beter
eenige jaren aaneen een kalkbemesting toe
te passen, dan in een jaar een hoeveelheid
aan te wenden van 1000 tot 1500 K.G. per
Gemet.zware stijve kleigronden kan wel
veel worden gegeven, wanneer het hoofddoel
mede is, den structuur van den grond te
verbeteren. Op omgeploegde weiden, kan
de kalk gunstig werken omdat de zode dan
vlugger verteert en ook de andere aanwezige
voedingsstoffen sneller ter beschikking komen.
Nog zij er op gewezen, dat kalk een be
langrijke rol vervult bij het vervoer van de
voedingsstoffen, door de bladeren gevormd
naar de andere onderdeelen van de plant.
Een oordeelkundige kalkbemesting heeft dan
ook eene gezonde bladontwikkeling ten ge
volge.
Ten slotte volgt hier een lijstje van de
hoeveelheid kalk in 1000 K.G. van een ge
was aanwezigwaaruit blijkt dat land waarop
koolzaad verbouwd wordt het meeste kalk
noodig heeft.
TARWE, graan
0,5
K.G.
stroo
2,7
li
kaf
1,7
HAVER, graan
1
li
stroo
4,3
li
kaf
4
PAARDEBOONEN, zaad
1,5
li
stroo
12
n
doppen
6,8
ERWTEN, zaad
1,1
n
stroo
15,9
n
STAMBOONEN, zaad
1,5
i»
KOOLZAAD, zaad
5,5
stroo
11,7
35,1
n
peulen
n
AARDAPPELS, knollen
0,3
n
loof
6,4
n
MANGELS, wortels
0,3
n
loof
1,6
SUIKERBIETEN, wortels
0,4
m
loof
3,10
PEEN, in wortels
0,9
n
loof
7,9
n
CICHOREI, wortels
0,5
loof
3,3
n
TABAK
50,7
n
ROODE KLAVER, hooi
20,1
n
LUCERNE, hooi
25,2
n
GRAS, hooi
9,5
n
DB TOESTAND.
Na het succes door de Engelachen ten
Zuiden van de Scarpe behaald, dat de beide
vorige dagen de belangstelling gaande hield,
hebben nu de Franschen weer een resultaat
bereikt, dat de voile aandacht tot zich trekt.
De Franschen zijn nl. de vruchten gaan
plukken van den onophoudelijken, krachtigen
druk, die zij aan de Allette en tusschen deze
rivier en de Aisne op de Duitsche stellingen
hebben uitgeoefend. Aan beide zijden zijn
de Duitschers over een grooten afstand tot
den terugtocht overgegaan. Tusschen de
Somme en de Olse hebben de Franschen
aanmerkelijk terrein gewonnen, zoodat de
Duitschers nu een 9 kilometer reeds van
Noyon verwijderd zijn, en langs de Oise
Chaulny en aan de Somme Ham beginnen
te bedreigen.
Het terrein tusschen de Somme en de Oise
biedt voor de Duitschers bijzondere moeilijk
heden, omdat zij er de Ciozat in den rug
hebben en deze moeten overtrekken, alvorens
op de Hindenburg-linie terug te kunnen val
len. Het behoeft dan ook niet te verwonde
ren, dat de terugtocht der Duitschers niet
zoo geheel .systematisch" in zijn werk is
gegaan en dat de Franschen melding kunnen
maken van het nemen van „talrijke gevan
genen, kanonnen, oorlogsmateriaal en aan
zienlijke voorraden."
Aan den anderen kant hebben de Duit
schers onder den invloed veii den druk, door
de Franschen uitgeoefend, hun stellingen
achter de Vesie opgegeven. Zij hebben hier
langen tijd stand gehouden en dusdenoodi-
dige gelegenheid gehad om hun aehterwaart-
sche beweging voort te bereiden.
De opmarsch van de Franschen van de
Vesie naar de Aisne, neemt snelle vorderin
gen aan. Blijkens de bijzonderheden in de
jongste legerberichten zijn de Franschen reeds
halfweg tusschen beide rivieren.
Echter worden de Duitsche stellingen ach
ter de Aisne, nog vóór zij geheel door de
Duitschers ingenomen zijn, reeds uit de flank
weer bedreigd. De Franschen immers heb
ben ten N. O. van Soissons de dorpjes Bucy-
le-Long en Le Marcel genomen en daardoor
de flank-bedreiging, die zij tusschen de Ai-
lette en de Aisne ten opzichte van de Duit
sche Aisne-stellingen uitoefenen nog meer
verscherpt.
Zoodat na den Dultschen terugtocht van
de Vesie op de Aisne wel een nieuwe-
achterwaartsche beweging naar de'Chemin-
des-Dames, of het uitgangspunt, de Oise,
zal moeten volgen.
V
De Engeischen hebben eveneens een nieu
we verrassing gebracht.
Op hun linkervleugel, ten Zuiden van de
Scarpe, zijn zij qver een vrij belangrijken
afstand opgerukt en hebben op meerdere
punten het canal du Nord bereikt. Zij heb
ben o.m., Moeuvres, dat aan dat kanaal ge
legen is, bezet, en den kanaal-oever in de
buurt van Margulon bereikt.
Dit succes heeft echter niet zoozeer een
verrassend karakter. Na 't forceeren van de
linie ten Z. van de Scarpe viel te verwach
ten, dat de Duitschers 't geheeie terrein ten
Westen van de Senséé en het daarop aan
sluitende canal du Nord, zouden ontruimen.
De Engeischen spraken zelf, gelijk reeds
is aangegeven, van een tweede Duitsche
stelling tusschen Brébières en Graincourt.
De opmarsch van de Engeischen tot die
nieuwe stellingen was dus te voorzien.
Het verrassende feit echter, dat wij bedoel
den, is de voortgang, dien de Engeischen in
hun centrum gemaakt hebben. Zjj hebben
daar n.l. ten Noorden van Péronne, in de
streek van Moislains, de Tortille en het
daarmede samenvloeiende canal du Nord
geforceerd en zich vasten voet bevochten op
den Oostelijken oever.
Daarmede hebben de Engeischen ook aan
het Noordelijk deel van het kanaal zijn de
fensieve waarde ontnomen, hetgeen weer een
belangrijken invloed kan hebben op de ver
dere ontwikkeling van de operaties op den
linkervleugel en den opmarsch der Engei
schen in de richting van Kamerijk, waarvan
zij nu, na de bezetting van Moeuvres een
10 kilometers nog slechts verwijderd zijn.
NEDERLAND EN DE OORLOG.
Petroleum.
Wij vernemen, dat de onderhandelingen
met Oostenrijk over den invoer van een
groot kwantum petroleum, wellicht 5000 ton,
goede kans van slagen htbben. De totstand
koming van een overeenkomst wordt slechts
vertraagd doordat, in verband met de minis
terie-wisseling, niet besloten kan worden tot
een verleening van crediten. Verdere ver
traging zou te betreuren zijn, omdat de pe
troleum dan wellicfit niet voor den winter
hier kan zijn, de winter weder transport
moeilijkheden zal medebrengen en juist b.v.
de landbouwers ten zeerste gebaat zonden
zijn bij de aankomst van zulk een kwantum
petroleum vóór den winter.
De doorvoer door Duifschfand is verzekerd.
(N. R. Ct.)
r
De Kabinetscrisis.
Naar de Tijd verneemt, is de kabinetscri
sis in zooverre opgelost, dat, onvoorziene
omstandigheden daargelaten, als ministers
zullen optreden de heeren jhr. mr. Ch. Rbuljs
de Beerenbrouck, binnenlanlandsche zaken
en premier; jhr. Van Karnebeek,buitenland-
sche zaken; mr. Th. Heemskerk, justitie; A.
A. H. W. König, waterstaat; Idenburg, ko
loniën; Van IJsselstein, landbouw en cri
siszaken prof. mr. P. J. M. Aalberse, arbeid.
Jhr. G. A. A. Ailing von Geusau wordt
minister van oorlog en zal voorloopig tevens
de portefeuille van marine waarnemen.
Met een titularis van financiën worden nog
besprekingen gevoerd.
Dr. De Visser zal minister van onderwijs
worden.
Naar wij vernemen is de oplossing van de
crisis nog deze week te verwachten. Ze hangt
nu nog maar aan het eindresultaat van de
besprekingen over financiën. Indien men met
den titularis voor marine niet gereed mocht
komen, zal de minister van oorlog voorloo
pig ook dat departement waarnemen. Dat Dr.
De Visser en niet de heer de Geer met het
ministerie van onderwijs zal worden be
iast, staat vast, waaruit wel zal voortvloeien,
dat met laatstgenoemde over financiën wordt
onderhandeld. N. R. Ct.
Een onzer lezers, die geruimen tijd in
Duitschland heeft verkeerd, zond ons eenige
recepten zooals die daar, door den noodtoe
stand, worden bereid ter vervanging van boter.
Misschien komt ook bij ons een tijd (wat we
natuurlijk niet wenschen) dat ze gaarne in
toepassing worde gebracht, en zullen daarom
zoo nu en dan er een of meer plaatsen.
APPELGELEI.
Hiervoor kan men gebruiken rijpe en on
rijpe appels, van allerlei soort, welke men
schilt en in gelijke stukken snijdt. Daarna
worden ze in een ketel week gekookt, doch
men zorgt dat er niet meer water gebruikt
wordt als noodig is om de vruchten even
te bedekken, en laat ze vooral niet verkoken.
Na het koken filtreert men ze door een
theedoek of iets dergelijks, die men tusschen
de poten van een omgekeerden stoel kan
spannen. Het sap moet zender druk uitloo-
pen. Dan voegt men per liter sap V» K.G.
suiker, in vloeibaren toestand toe en dampt
het geheel in.
De gelei is goed, wanneer een druppel er
van op een kouden schotel stijf wordt.
Het beste geschiedt het indampen in vlakke
schotels, waaruit men regelmatig het schuim
verwijdert om een zuiver product te krijgen,
en men bewaart het in een regelmatig ver
warmde kamer. Als toegift kan men vanille
gebruiken.
SOMMELSDIJK.* Huisgezinnen zonder gas
in de gemeenten Middelharnis, Sommelsdijk
en Nieuwe Touge kunnen a.s. Dinsdag 10
Sept. op bon 5 der gele Brandstoffenkaart
kolen verkrijgen.
Proces-verbaal opgemaakt tegen D. H.
wegens laten loopen van vee op bezaaiden
grond.
