Woensdag 21 Augustus 1918.
srdai
838te Jaargang N\ 2417,
roor de Zuidhollandsclie en 35eeiiwi§clie Eilanden.
Is n do Marü is
nest.
jMslai'.
MivoeSÉii
eAfH
lie Oorlog.
SPiAISCME SIP
Antirevolutionair
Orsaan
i
m
Abdijsiroop 1
IN HOC SIGNO VINCES
ouda.
BUITENLAND.
ingezonden Mededelingen
sen. 2 per-
1 hooger. 1
-,en hoo-
in noten of
2 persoons
en hooger.
-■en hooger.
ch-pineLe-
40,— en
i qual.
1,50, 12,90,
iO. In wit,
pers. 11,75,
en hooger.
14,75,16,50
en hooger.
I, 3,95, 4,95
I 6,95, 7,50.
MATRAS.
Alle goe-
1 verzonden.
W. BOEKHOVEN Zonen,
ij die zich nu abonneeren, ont
vangen de nog in deze maand
verschijnende nummers gratis.
deze mest, die#*
e plantengroei
vijl er verbrui
nde jaren ge-
ijs is zeer billijk
k van meer of
ngen verstrekt.
ENDOEN.
ilOOD.
Geen pen heeft 't ware karakter van
den mensch zoo juist, zoo oprecht, zoo
diepgevoeld, geteekend, als die der
Heilige schrijvers, die door den Geest
geleid, gedreven engeinspireerd, woorden
hebben gesproken over dien gevallen
mensch, welke ergernis wekken en door
alle eeuwen heen woede ontstoken
hebben in de harten der zelfgenoeg-
zamen en hoog van zich zelf denken
den.
De menschBrave menschFatsoen
lijk! Beschaafd 1
Maar Gods Woord zegt: »Hun wer
ken zijn werken der ongerechtigheid;
en een maaksel des wrevels is in hun
handen. Hun voeten loepen tot 't kwade
en zij haasten zich om onschuldig
bloed te vergieten; hun gedachten zijn
gedachten der ongerechtigheid, ;ver-
storing en verbreking is op hun hanen.
Den weg des vredes kennen zij niet en
daar is geen recht in hun gangenhun
paden maken zij verkeerd voor zich
zeiven en al wie daarop gaat, kent
[.den vrede niet. Hun keel is een ge
opend graf; met hun tongen plegen
zij bedrogslangenvenijn is onder hun
lippen, welker mond is vol van ver
vloeking en bitterheid; hun voeten zijn
snel om bloed te vergieten. De godde-
loozen hebben 't zwaard uitgetrokken
en hunnen boog gespannen, om den
ellendige en nooddriftige neder te vellen
maar hun zwaard zal in hun hart gaan
en hunne bogen zullen verbroken
worden. De werken des vleesches nu
zijn openbaar, welke zijn overspel,
hoererij, onreinigheid, ontuchtigheid,
afgoderij, venijngeving, vijandschappen
twisten, afgunstigheden, toorn, gekijf,
tweedracht, ketterijen, nijd, moord,
dronkenschappen, brasserijen en derge
lijke.
Erkenne nu ieder, dat Gods Woord
durft te zeggen, waarop 't staat; alle
bedeksel van den mensch wordt afge
rukt; alle mooie uiterlijk wordt weg
genomen en de mensch wordt voor
gesteld zooals hij van nature ismaar
dan is hij niet veel bijzonders!
Nu voelde de gansche zuchtende
Schepping wel, dat er in de mensche-
lijke ziel een snaar gesprongen wasdat
®r iets niet in den haak was; dat er
een groote lek in 't schip was, waar
door 't al leelijk water maakte op
gevaar van zinken en is de mensch
heid mitsdien er op bedacht geworden
om het lek te gaan stoppen. En toen
is 't groote woord Be-scha ving* ont
staan de groote prop, die men in 't
gat stopte, om 't schip te redden. Maar
Gods Woord lachte om dat gedoeen
zoo diep als 't £de zonde gepeild had,
zoo diep ging 't benedenwaarts om Uit
den kuil der zonde en ellende den
Mensch, de Menschheid met koorden
van Genade* op te trekken door 't
Geloof in de zending van Zijn zoon
Jezus Christus, Redder en Zaligmaker
Daar waa dus de Antithese in zake
de verbetering der weggezonken Men-
schenwereld.
Die Beschaving won veld. En geen
wonder. God de Heere heeft zelf 't
Geluk in den mensch gelegden waar
de zoekende, naar Geluk zoekende en
dorstende mensch dat Geluk kwijt was,
zocht hij 't allereerst in wat voor oogen
is; in 't zienlijke en zichtbare, in wat
effect maakt, indruk verwekt, in geld
en goed en eer en vormen en manieren
en kracht en kunst en wetenschap
die voor dien zoekenden naar 't Ge
luk echter surrogaat, namaak,
behulpsel, ersatz, blijken en bleken te
zijn surrogaten van gelukersats-
voldoening d.i. behulpsel, naprutserij
waar de ziel ledig onder bleef, 't Schip,
zoo lek, was niet te stoppen met die
beschavingsproppenwant 't bleek,
dat de ingestoken prop door 't water
rot en slecht werd't water drong
door de prop heen, omdat, de prop zelf
niet deugde en 't water machtig was
tot verderf. En toen jwerd men zoe-
kens en tebbens moe. De Genade als
eenig Redmiddel om schip en bemanning
in veilige haven der Ruste te brengen,
begeerde men niet, want die Genade
eischte zelfvernietiging, zelfovergave
van den mensch, eischte kleinheid,
eenvoudigheid, zachtmoedigheid, barm
hartigheid en losmaking van dien
mensch uit al 't uiterlijke, om uitslui
tend in 't innerlijke, in 't geestelijke
zijn middelpunt te viuden en vandaar
uit naar buiten uit te gaan; eischte
erkenning van »God alles-de Mensch
niets*, hoewel 't trotsche hart zei: »De
Mensch alles- en God kunnen we
missen*.
De Beschaving gaf de Ruste niet;
gaf 't Gelük nietde mensch bleef met
zijn gebroken zielesnaren alleen staan
zonder God, zonder Rust, zonder Geluk,
zender vooruitzicht op Geluk na dit
leven van doornen en distelen. En
teleurgesteld keert hij zich vau de Be
schaving af. O, ging hij nu maar naar
de Genade. Maar dat wil hij ook niet.
Hij wil niet onder God, wel er naast.
Wat nu
Wel, nu komt men in 't tijdvak der
Revolution Wie de Genade versmaadt
(dat is de innerlijke omzetting) én wie
van 't uiterlijke gaat walgen, omdat
't niet meer verzadigt 't ledige hart
hij zoekt natuurlijk voor ^zijn wrevel
een uitwegde zieleonvoldaanheid
zoekt een soort wraaken na de
revolutie meent men een tijd te ont
moeten, waarin aan lichaam en ziel
.bevrediging zal worden geschonken.
Kan niks meer lommenziedaar
de vulgaire, ruwe uitdrukking der on
wil tegen Genade, der zatheid der
Beschaving. De Revolutiën zijn in aan
tocht; ze moeten komen en ze zullen
komen. Tenzij God van den hemel zelf
ingrijpe en staande houdt. Maar de
mensch holt voort. De beschaving is
hij beu met al haar uiterlijke schijn-
vertoon en schandelijk bedrog; en nu
zoekt hij een nieuwe orde van zaken,
die er nooit dan door revolutie komt,
maar een orde Religieloos. En zoo gaan
we 't Eind der Dagen tegemoet. In.wan
orde. In wrevel.
f Evenals bij influenza bieden
de ontstoken slijmvliezen
een vruchtbare voedingsbo
dem voor de voortwoeke
rende bacillen der Spaan-
sche Griep. Als U keelpijn
heeft, als U verkouden is,
onttrekt U dan aan het ge
vaar door bijüjds Aböijsi-
roop te nemen, die ook bij
influenza en Griep met zoo
veel succes wordt gebruikt.
Koopt dus onmiddeilijk een
flesch
IES dan
uedkoop
rijs.
I
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS:
SOMMELSDQK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12'/i Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
«lukk^a» «or «.«p.i.!!** CmbmMsihO, «-* ««w
Z
een vertrouwde
CHE FOKMERRIE,
paard, of HIT koo-
wende zicli 'tot A. r
a. Waienburgerweg
I Mn leden tegen
tegen 3 °/s 'a Jaars.
agel|ks worden uil
en van bet bestuur,
rdag- en Zaterdag-
13429
MAK Dirkêlmtsé.
en door heel Zuid
ier overlading der
erende pr|zen, assu-
12851
velend,
Telet. Interc. No. 6
rTXKHQS
1 Z8TH
na uu pniuqMA
1
J
3EVESTIOD
jnEüf-ÏÏELYOET
(KWERKER.
WATERLEIDING.
INTBIEDEN.
UWE en GEBRUIKTE
eerste klasse merken,
IJ WIELBANDEN (iets
.LEBREGT
UR- REPARATIE-
ÏRINRICHTING.
NSTRAAT12-16-39
2768-ROTTERDAM,
44 41
44
Beschaving, zoo riep 't groote publiek,
in alle Landen, Genadezoo was 't
aanbod des hemels. Beschaving om 't
uiterlijke grof, om 't vuile stof weg te
nemen en zich een air vaD netheid en
behoorlijkheid te geveD. Maar Genade
om den wortel te veranderen en daar
door èn 't Innerlijke en 't Uiterlijke
tevens te veranderen. Beschaving om
te poetsen en polijsten; maar Genade
om te herstellen wat van binnen kapot
was, Beschaving om er mee dóór de
wereld te komen, om vooruitgang te
maken, om een mooie plaats hier aan
's Levens disch te erlangen door en na
prachtige ontwikkeling en opvoeding,
nette manieren, keurige kleedij, mooie
woningen enz. maar Genade om er mee
dóór en uit de Wereld ta komen,
reikend tot over dood en graf.
DE TOESTAND.
Er is op het Westfront de laatste dagen
weer geducht gevochten.
Belangrijke veranderingen in den toestand
zijn echter niet ingetreden. De Engelschen
hebben een plaatselijke operatie ondernomen
op het frontgedeelte ten Z. W. van Yperen,
waar de Duitschers voor eenigen tijd een
deel van hun stellingen ontruimd hebben.
Zij hebben tusschen Vieux, Berquin en Bal-
leui een aantal Duitsche posities en het dorp
Outter9teene genomen.
De Franschen hebben ten Noorden van de
Aisne tusschen Noyen en Soissons, in de
streek vau Autreches, hun stellingen over
eenigen afstand vooruitgebracht en de Ame
rikanen hebben in de Vogezen het dorp
Frapelle genomen, welke beide laatste suc
cessen het Duitsche legerbericht toegeeft.
Het land van de Rijzende Zon beleeft
kwade dagen.
In tal van plaatsen in Japan zijn volks
opstanden losgebroken, rijst-oproeren, die,
zooals in een telegram uit Osaka wordt toe
gegeven, zich tot de meest ernstige in de
geschiedenis van Japan ontwikkeld hebben.
De politie en de troepen stonden in verschil
lende steden machteloos tegenover de op
roerige menigte, die, zooais dat bij zulke
gelegenheden gebruikelijk is, tot plundering
en daden-van-geweid overging. Ook te Tokio
schijnen zich onlusten te hebben voorgedaan.
Het heet, dat de hooge rijst-prijs de aan
leiding tot de opstandigheid vormt. De keizer
heeft dan ook, om het kwaad in zijn oor
sprong te stuiten, een gift geschonken van
3 millioen yen om hen, die door de abnor
male prijzen te lijden hebben, te steunen. De
regeering heeft voor hetzelfde doel een som
van 10 millioen yen ter beschikking gesteld.
In een der telegrammen wordt er echter
voorzichtig bijgevoegd, dat de hooge rijst
prijzen misschien slechts een voorwendsel
zijn en dat het volk zijn antipathie slechts
te kennen wil geven tegen de oorlogwinst-
makers.
Die antipathie moet dan blijkbaar nag ai
diepen wortel geschoten hebben, dat het tot
zulk een algemeenen voiks-opstand tegen die
menschen kon komen. E|t de vraag dringt
zich op, of die O.W.-ers op hun beurt niet
tot voorwendsel genomen worden om de
ware beweegredenen van de oproeren te
maskeeren. Die beweegredenen zouden dan
vooral bestaan in het meer actief gaan deel
nemen van Japan aan den oorlog.
Intusschen dreigen de oproeren in elk ge
val tot politieke gevolgen te zullen leiden.
De oppositie beschuldigt de regeering ervan
„den huidigen toestand verhaast te hebben
en bereidt een campagne tegen de regeering
voor.
Wanneer zfl daarbij het murmureerende
volk op haar hand krijgt, dan zijn de dagen
van de tegenwoordige regeering vrijwel ge
teld,
VERSPREIDE BERICHTEN.
De Amerikanen hadden in Mei vijftig
mannen van generaal Pershing's leger in
Frankrijk naar Amerika laten overkomen, ten
einde daar propaganda te maken voor de
oorlogsleening. Op welke wijze zij zich van
die taak kweten, blijkt thans uit het volgen
de telegram, waarmede de Amerikaansche
opperbevelhebber een dier oorlogspropagan-
distQH liet terugroepen
„E?n courant in „St. Louis, welke kort ge
leden'' hier aankwam, bericht dat een ser
geant, een der vijftig die in verband
roet de vrijheidsieening terug geroepen
zijn, redevoeringen houdt, waarin hij zegt:
„De Duitschers geven de kinderen vergiftigd
suikergoed te eten en handgranaten om mede
te spelen. Zij toonen een helsch genoegen
in de stuiptrekkingen der kinderen en lachen
luid wanneer de granaten ontploffen. Ik zag
een Amerikaansche jongen van 17 jaar, die
door de Duitschers was gevangen genomen
en lafer teruggekomen. Hij had een verband
over zijn ooren. Ik vroeg iemand, waartoe
dit verband diende, en hij antwoordde, de
Duitschers hebben hem de ooren afgesneden
en bem teruggezonden om ons te zeggen,
dat zij mannen willen hebben om tegen te
strijden. Zij geven den Amerikanen ook tu
berkelbacillen te eten. „Daar voor zulke rae-
dedeelingen niet de geringste feitelijke, op
eenige ervaringen steunende grond bestaat
beveel ik, dat deze sergeant, in geval zijn
boven weergegevende mededeeiingen wer
kelijk door hem gedaan zijn, direct voor den
dienst hierheen terqg wordt gezonden, en
dat zijn mededeeiingen worden herroepen."
De Engelsche scheepvaartcontroleur Sir
Joseph Maclay heeft verklaringen afgelegd
over den toestand der Engelsche scheep
vaart, waaruit blijkt hoezeer de Engelsche
scheepvaart en daardoor de Engeische over-
zeesche handel ontwricht is. Hij zelde o a.:
„Schepen, die onder normale omstandighe
den het verkeer tusschen de Britsche eilan
den met 't verre Oosten, Australië en Indie on
derhielden, mosten worden teruggetrokken en
wij zagen ons ook in groote mate gedwon
gen, de verbindingen tusschen het moeder
land en de Dominions in de Zuidzee af te
breken. Deze samentrekking der scheepvaart
in den Ailantischen Oceaan heeft natuurlijk
ook de afbreking der handelsbetrekkingen
tengevolge gehad, welke in lange jaren wa
ren opgebouwd. Niemand kan weten, wan
neer deze afgebroken betrekkingen weder op
genomen kunnen worden".
Het Zweedsche „Aftonbladet" meldt
„Ellen Key's boek „Krieg, Frieden und
Zukunft", in de Engelsche vertaling „War,
Peace and Future", hetwelk in Neuw York
verschenen is, is aooals bekend in beslag
genomen. Volgende kennisgeving is thans
aan aile bibliotheken fh Amerika gezonden
„De Nationale Veiligheidsbond wenscht in
overeenstemming met den uitgever er op te
wijzen dat Ellen Key's boek „War, Peace
and Future" in een geest geschreven is, die
in den tegenwoordigen tijd een gevaar op
levert en derhalve onderdrukt moet worden.
Wij noodigen daarom de bibliotheken uit
het boek, welks verkoop de uitgevers hun
nerzijde gestaakt hebben niet meer uit te
reiken."
Het „Berner Tagblatt" houdt zich onder
het opschrift „Holland in nood" bezig met
het plan de Japansche wapenhulp met de
Hollandsche koloniën te vergoeden. Het blad
verklaart, dat de waarborg voor het behoud
der Hollandsche koloniën na Japan's intrede
in den oorlog slechts te danken is aan Enge
land en ziet daarin ook de reden voor Hol
land's vriendschappelijke gezindheid jegens
Engeland, ondanks de onverbiddelijke kneve
ling door Engeland. Uit het huidige ingrijpen
van Japan is af te leiden, dat een door de
Moskausche „Iswetija" gemeld vroeger aan
bod der Hollandsche koloniën aan Japan bij
verdrag is vastgesteld. Uitgesloten is dat Japan
zich thans niet minstens aan het vroegere aan
bod der Hollandsche koloniën aan Japan zich
thans niet minstens aan het vroegere aanbod
gehouden heeft, waarbij wel zeker nog nieuwe
concessiën der Entente tenkoste gekomen zijn.
Van het oogenblik af dat Japan, zooals thans
inderdaad, aan de langdurige door de En
tente gedane verzoeken tot ingrijpen gevolg
geeft, kan er wel geen twijfel meer aan be
staan dat Holland's koloniën opgeofferd zijn.
„Impartial Vaudois" houdt het formeele
verdrag over het aanbod der Hollandsche
koloniën aan Japan gewoon overbodig, elke
mogelijkheid toch van een Japansch ingrij
pen in Europeesch aangelegen heden is tege
lijkertijd een bedreiging der door Japan se
dert lang begeerde Hollandsche koloniën.
Het blad stelt vast, dat noch Duitschland,
2ë eent per Rsgei.
noch Rusland aan Japan het bereiken zijner
plannen kunnen beletten, terwijl de Entante
zich er wel voor hoeden zal met Japan te
beginnen. De neutralen moeten eenvoudig
overal het gelag betalen.
Het in Damascus verschijnende Duitschs
legerblad „Jiiderim" bevat mededeeiingen
over den toestand in Perzië, waaruit blijkt,
dat Engelaud, nu Rusland is uitgeschakeld,
van de omstandigheden ruimschoots partij
trekt om zijn invloed in Perzië uit te breiden.
Volgens deze mededeeiingen is het door En
gelsche kuiperijen gelukt het kabinet van
den anti Engelschee Bachtiaren vorst Samsam
es Sultatieh en later dat van den eveneens
aan de Engelsche politiek vijandig gezinden
Mustaufi el Mamalik te doen vallen, waar
bij eenige ministers als hei ware met ge
weld van hun post verdreven werden. De
macht is nu feiteigk in handen van den ge
heel in Engelschen dienst staanden Wussuk
en Dauleh. Tot gezant van Engeland te Te
heran is benoemd majoor Stokes, de vroe
gere militaire attache in Teheran, wien is op
gedragen een corps „Sout Persian Rifles" te
vormen en op voet van oorlog te brengen.
Deze zoogenaamde „Zuid-Perzische fuseliers"
welke in werkelijkheid een Engelsche troe
penmacht vormen, moeten reeds twee volle
divisies sterk zijn.
Getrouw aan zijn oude en beproefde ver
overingspolitiek arbeidt Groot-Brittannië rus
teloos voort aan de uitbreiding van zijn we
reldrijk ten koste van de zwakken.
Aan het verslag, dat de „Times" van
6 Augustus geeft van de rede, die Lord
Inchcape den vorigen dag in het Engelsche
Hoogerhuis had gehouden, is het volgende
ontleend
„Tengevolge van onze reusachtige schul
den aan het buitenland zal onze positie ten
aanzien der vreemde wisselkoersen een tijd
lang zeer ernstig zijn. Ons bianenlar.dsch
betaalmiddel is tegenwoordig papier, wij
hebben niet minder dan 260 millioen Pond
Sterling aan papiergeld in omloop, waarte
genover slechts een zeer klein percentage
goud slaat. Dit schijnt zoo op het oog een
gemakkelijke methode om den oorlog te fi
nancieren, maar de bankbiljettenpers werkte
er toe mede om Rusland te ruïieeren. Zij
veroorzaakt een voortdurende waardever
mindering van het geld en een voordurende
stijging der prijzen. Het zal jaren duren om
die bankbiljetten weer in te trekken en om den
steunpilaar van onze vroegere internationale
financieele positie: een werkelijk gouden
standaard, terug te krijgen.
„Volgens de populaire opvatting beleven
wij thans een tijdperk van voorspoed. Ais
een land naar hartelust leende en met geld
smeet, heerschte er altijd een schijnbare
voorspoed, maar de terugslag kwam, zoodra
het kenen en uitgeven ophield.
„Wij hebben tengevolge van de duikboot
actie in den loop van den oorlog tennaaste
bq 8.000.000 ton Britsche scheepsruimte ver
loren. Een groot gedeelte van onzen inter
nationalen handel is in andere handen over-
w
