Zaterdag 13 Juli 1918,
Antirevolutionair
33st® Jaargang 2406,
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
.Eerste Blad.
Hef nieuwe Parlement.
„HET GOUDEN HERT'',
ppêtair R. G F. 11. LEE-Moom
0EË UITKIJK.
BOEKHOVEN Zonen,
Motel Restaurant
des avonds 7 uur
nt Geluk te Oude
udeland te Oude
n Mej. Wed. W.
ldaar ten verzoeke
Kempen, aldaar;
ostende, te Oude
n Hugo Hartman
in de Anna Wil-
mel, ten verzoeke
Tonge.
Juli 1918 telkens
huize van Gez. van
e verkooping van
te Blèrt, in den
1] het dorp Zuid-
1919.
mber 1918.
op Vrijdag 19 Juli
mertijd), te Nieuwe
T. H. Holleman,
e en Haver, was-
dland en Duiven-
mschreven.
YS.
des avonds 7 uur
e verkooping van
koek en andere te
gement Geluk te
het Oudeland van
er E. de Lint Sr..
nd te Oude Tonge
aar, tarwe in het
ge voor den Heer
rwe in den polder
ten verzoeke van
8 des nam. (2 uur
ejjer te Middelhar
en van Paliandts-
v
Deze Courant verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 Cent bij vooruitbetaling.
BUITENLAND bij vooruitbetaling 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
w.
UITGEVERS:
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 127i Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 cent per regel.
DIENST AANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIJDAGMORGEN 10 UUR.
"i. «JsVfclfcfVt ÜlfXMMSMe er
t en
slag, telkens des
Ouddorp In het Io-
1.26.90 H.A. of2G.
amd „de Spreeuw"
onder Ouddorp
daster sectie C no.
ik bij Joh. M. en
vaarden in eigen
1918. Ten verzoe-
an-Gerris teRot-
N DEN BERG.
918 des avonds 6
e van J. van Paas-
rwe in het Noord
van Paasschenal-
dland te Oude f
eer J. A. BreesntiS»-'* P
aver in het Oude
or den Heer Dirk
ge; tarwe en ha-
waard te Nieuwe
nis Nelisse aldaar;
te Nieuwe Tonge
ee aldaar.
Woensdag 24 Juli
ijd), te Dirksland,
oei, van verschei-
erwten en bruine
alspolder en in de
riëlline, Dirksland,
Onwaard. Breeder
geli,
9im.
117
aver
IJK.
des avonds 7 uur
eijer te Midde(/"\
oedgekeurd doo^-'"
in het Oudeland
estplaat te Som-
s. van der Koogh
namiddags 6 ure
laat in het café
an den Molendijk
der het Oudeland
ten verzoeke van
te Achthuizen.
DIJK.
is?" vraagtJoost
ers op.
voord uit kunnen
e.
<ley wat over de
ne noch?"
n wat epen; met
zieke 't hoofd een
weinig leven op
hand tast over 't
usschen zijn eigen
met plechtlgen
uitkomsten4-* -
I
riem
zen.
Zee
cent
nad
orsten weer
Iw
e niet meer zien
nd van der jeugd
geheimen kende,
nt en het andere
zijn eeuwig huis"
kan niet ver meer
de staking
lange leven, ziet
drukken arbeid
en als de fabriek
m dageljjks weer
en arbeid
gehad.
'ordl vervolgd.)
Het nieuwe Parlement heeft een ander
aspect gekregen. Verdwenen zijn eenige
antirev. als Brummelkamp, v. d. Velde
en Van Vliet; ze hadden reeds vóór er
van de stembus werd gerept, bedankt
wir een candidatuur en zijn heengegaan
A^per dankbetuiging voor de bewezen
trouwe diensten aan Vaderland en Partij,
die ze gediend hebben met al hun gaven
en naar wier groei en bloei zij ijverden.
Dat ze nog lang mogen genieten van
't Kamerpensioen, waarvoor ze net als
de anderen met mannenmoed en huis
vaderlijke bezorgdheid gestreden hebben
toen 't rijke ontwerp ter tafel kwam,
waarvan de voorvaderen niet hadden
gedroomd; dat zij hebben ontvangen,
't Is met dat pensioen als met den ren
tenier, die op zijn oververdiend huisje
in een steen liet uitbeitelen
Lang gewacht en stil gezwegen
Nooit gedacht en toch gekregen.
Geniet er dan van, mannenbroeders
die de hitte van den strijd hebt gekend
Verdwenen zijn ook van de Unie-li-
heralen: Patijn, 't oude Kamerlid voor
f^rikzee, deskundig financier bij uitne
mendheid, maar die geen lust meer had
in 't Kamerleven, en met hem Eerdmans,
de modern-vrijzinnig politicus; en van
Raalte, Smeenge, Jannink, Jansen IJzer
man, Heeres Sybinga Mulder, de Kan
ter, Roodhuijzen, de zoo weggestootene,
de zoo op bevrediging heensturende
Roodhuijzen, befaamd geworden door
?ijn »Wat heit een dooie aan pensioen*
en befaamd geworden door zijn zoo leer
rijken brief aan 't Hoófdbestuur der
L. Unie, waarin hij die heeren zoo ge
ducht op hun nommer zette over hun
laakbare politiek en hun onvoorzichtige
taktiek. Ook hij zonk weg in 't politieke
moeras met Eland, met v, Hamel, v.
Gilse, met H'ubrecht. Allerlei kopstukken
der Unie zijfi door 't Algemeen Kiesrecht
weggemaaid van 't politieke veld en
't is slechts aan één nieuwe gegund
om als Minister-af toch nog in de Kamer
te kunnen blijven, n,l. Lely, de man
van de ZuiderzeedempiDg. Maar overi
gens is er een wervelwind gegaan over
't politieke Unie-leven en een 17-tal der
oude garde zijn met man en muis in den
maalstroom van de politieke stembus-
leuzen en stemmingen vergaan.
Met hun 21 waren ze in Mei, met
hun zes zijn ze nog. Beroemd onder hen
is de heer Otto, nieuwe leider, premier
in de Unie, frontmaker eerste''klasse
voor de Op. School; tegenstander van
Roodhuijzen, nu getuige van het Reu-
zendébacle, waaraan hij niet onschuldig
is; die nu den strijd kan aanbinden
tegen 't nieuwe Antirev. Kamerlid Zijl
stra, kampioen altijd geweest voor 't
Chr. Onderwijs, en den onbetaalbaren
v. d. Molen, dien de liberale onderwij
zers lofprijzen wegens de verhooging
hunner tractementen, hem, den Anti,
die voor hen redde, wat hun liberaal
kabinet verknoeid zou hebben. Otto,'t
Openb. Schoolhoofd uit Amsterdam,
weinig in tel in de Kamertreurig over
schot van een gerammeide vloot; hij
tegen v. d Molen en Zijlstra met de
Roomsche onderwijskrachten als Win-
termans, Juten, Bulten, Stulemeijer en
v. d. Bilthij tegen de nieuwe socia
listische onderwijskrachten van Zadelhof
Ossendorp en mejuffr. Suze Groeneweg,
zeer zeker ook voorstanders van de Op.
School, maar op wien we op goede
gronden voor de zaak van ons Recht
meer vertrouwen hebben.
In de Kamer zitten nieuwIdenburg,
Heemskerk Zijlstra, Smeenk en de Wilde
zoon van 't Statenlid. Nevens hen de
oude ledenVan der Voort van Zijp.
Monté Verloren, Peumer, Rutgers, Scheu
ren, Duymaer van Twist, Colijn voor
Landbouwzaken. Samen een 13-tal Nog
niet 't oude getal van vroeger. Want
zie 't lijstje maar:
1897.
1901
1905
1909
1913.
1917
17 leden.
23
15
24
11
11
De Antirev. partij komt dus nog 4
leden te kort op 't oude getal 17, en
't is niet te aanmatigend, als we be
weren, dat 't aantal 13, nu behaald,
wel 15 had kunnen zijn, als 't zooge
naamde afzwenken van eenige duizen
den om zeer povere redenen niet had
plaats gehad.
In de Kamer zitten als Chr. Histo-
rischen Lohman, de Visser, Snoek Hen-
kemans, van Veen, en de Geer, deze
zijn oude leden, maar als n'euwe ver
schijnen er Mr. Dr. J. Schokking en
Weitkamp voor landbouwzaken Voor
Landbouw en veeteelt is er dus behalve
van Antir. zijde door Colijn, ook van
Chr. Hist, zijde eeln deskundige. Samen
werking tusschen Colijn en Weitkamp
met Ur. Deckers en J, J. Poels, die als
R. K. landbouwdeskundigen en vee
kenners bekend staan, zal, hopen we,
niet ontbreken, 't Is anders méér gezien,
dat juist de deskundigen, juist de spe
cialiteiten, 't niet altijd eens zijn. Moge
er nu waarlijk tusschen de landbouw
en veekenners in de Kamer een vaste
lijn getrokken worden en anders wordt
heel die deskundigheid bespottelijk.
Ook A. P. Staalman is weer in de
Kamer van wie 't Volk dezer dagen
schreef, dat 't een man is, die alléén
zijn eigen zoekt, alléén eigen naam,
eigen eer, eigen zaak. 't Is wel treurig,
als een tegenstander zóó publiekelijk
over je schrijven moet en ook de
Standaard heeft vriendelijk bedankt om
dezen man, zóo naar opgetreden op
Plakkee ook met zijn dito, dito de Vries,
bij de Rechterzijde te rekenen, man
van de oneindige oppositie in 1901
1904, die ten slotte gewipt is en door
Talma aan een publiek baantje gehol
pen. In de Antir. partij moet Staalman
nog vertrouwen winnen, hij heeft 't ver
trouwen bij zeer weinigen dan bij hen,
die graag vrijbuitter zijn en franc tireur.
Slecht zijn er afgekomen de Vrijz.
Democraten. In de Nieuwe Kamer zit
ten als oud-lidKetelaar, Marchant,
Teenstra, Oud en van Berestein, maar
gevallen zijn Koster, Roodenburg en
Limburg. Hun landbouwspeciaüteit
hebben ze dus behouden nl. Teenstra.
Wie de Land bouw vertegenwoordiger
der Unie-Liberalen zal wezen is ons
niet bekend. De Muralt is gekozen, Lely,
Fock, v Doorn, Otto, Rink. Wie der
6 zich in 't bijzonder op landbouwzaken
heeft toegelegd is ons bij vroegere dis
cussies in de 2e kamer nooit duidelijk
gebleken, 't Komt ons voor, dat de
Unie-Liberalen zonder zitten.
msmwmm
Gedempte .Botrerasêeiger 63A, 638
12451 Direct nabij de Hoofdsteeg,
MoMerctés-iui, -
DINERS f 1,— en hooger.
LOGIES MET ONTBIJT
f 1.25, f 1 59, en f 1.75
Tel. no. 1532. Aanbevelend,
Het d««f ieder aanbevelen adres.
De S. D. A. P. heeft als vertegen
woordigers Troelstra, Kleerekooper,
Hermans, Ter Laan, de Zeeuw, Suze
Groeneweg, Heijkoop, v. Zadelhoff,
Ossendorp, van den Tempel, Duijs, v. d.
Waerden, Hugenholtz, Helsdingen, Al
berda, Schaper, Sannes, Rugge, de Jonge,
Oudegeest.
Uit hun groep zijn verdwenen door
bedankenGerard, Mendels en van
Leeuwen, Onder die Socialistische Ka
merleden zijn beroepspolitici, zijn vak
vertegenwoordigers, zijn onderwijzers,
zijn landbouwkundigen, Denk slechts
om Troelstra en Schaper, om Oudegeest
en Heijkoop, om van Zadelhoff en Os
sendorp, oin Alberda. Over de andere
nieuwelingen als Wijk. de onderofficier
Bos, de Piattelandersbonder, Ter Hall,
directeur van een ComedieJ zwijgen
wij, A. Staalman voor de Middenstands
partij, ds. Kruijt voor de Christen-So
cialisten, Kolthek voor de revolutionaire
socialisten, Wijnkoop en Ravenstein
voor de ultra-roojen we zuilen
afwachten wat deze mannen in de Ka
mer prestoeren, maar we wachten er
een schamel beetje van. Enfin, ze strij
ken de 3000 pop op! En daar kan een
mensch al wat politieke schaamte en
schande voor doorstaan. En ze zal dezen
mannen niet uitblijven, wat ds toekomst
wel uitwijzen zal.
Het Nieuwe Parlement is een lappen
deken, een staalkaart van belangen en
beginselen. Wij moeten ons met dieu
hutspot verzoenen, 't feit ligt er toe,
maar 't is onze smaak niet. Hoe eer ze
dan ook opdoeken, hoe aangenamer t
ons is.
Ons wenkt een heel ander, een veel
mooier beeld van een Kamer,
Of 't binnen 12 jaar bereikbaar zal
zijn Ja
De zweep van Troelatra of op Troel tra.
't Is voor de Socialisten een uitkomst, dat
van de Linkerzijde de scherven afgevlogen
zijn. Want als de Linkerzijde een 52 a 55
zetels had gehaald, waarvan 22 aan Troelsira's
vrienden, dan had hij met de Vrijzinnigheid
een Ministerie moeten vormen. En in dat
Linbsche Kabinet, hadden dan toch minstens
3 Sociaaldemocraten zitting moeten hebben.
Maar nu 't zoo pover met de Vrijzinnig
heid is afgeloopen, is de S. D. A. P. vrij om
zetels te aanvaarden. Ze kan uu uit den
treure de zweep laten knallen; oppositie
voeren tegen Links en Rechts. Niets geen
kunst. Grooter kunst om op te bouwen, dan
om aanmerkingen te maken. En als Troelstra
geroepen was geworden tot 't Ministerambt,
zou hij een .zeer groote verantwoordelijkheid
dragen met zeer groote inspanningdan zou
hij zijn zweep niet kunnen gebruiken, maar
slechts in 't algeraeenbelang kunnen optreden,
tenzij hij binnen een jaar zijn Ministerporte
feuille kwijt wilde zijn. Maar geen enkel
socialist wordt minister, zooals nu de toe
stand is en alle verantwoordelijkheid is van
die partij afdaarom Is haar taak gemakke
lijk en loonand, want de oppositie lokt altijd
hoorders.
De zweep van Troelstra zal knallen. Troel
atra heeft 't reeds gezegd, dat hij dat oude
instrument weer voor den dag zal halen.
Alleen is hij gebonden aar. een 3 tal vijanden
Kolthek, Ravestein, en Wijnkoop, die hem
overal nakijken, hem altijd becritiseerenals
een horzel rondom een paardekop hem om
vliegen en hem 't leven lastig maken. Dat
kan dus een mooi spektakel worden in de
Kamer: Tioelstra tegen rechtsmaar Wijn
koop uitbarstend tegen Troelslra en Kolthek
tegen Wijnkoop en Troelstra I Een fraai
gezelschapEn fraaie debatten in aantocht.
Want tide één gunt den ander 't licht in de
oogen niet. Wie 't Volk gestadig leest kan
't getuigen, hoe de heeren elkaar venijnig in
de wielen zitten. „Troelstra noch iemand
anders zal 't gelukken ons weer dood te
drukken", schreef na de stembus de Tribune,
't orgaan van Wijnkoop! De zweep van
Troelstra Of de zweep op Troelstra's rug
door Wijnkoop."
'n Week geleden maakt het „Centraal Stem
bureau" in openbare zitting, den officiëelen
uitslag der stemming bekend.
't Land wist het toen allang.
DAar had „de Pers voor gezorgd,
Enkoninklijk voor gezorgd, want
waar de officiëele weg eerst tegen 't eind
der week geheel afgewandeld was, daar
seinde „de Pers" reeds Donderdagmiddag te
twaalf uur 't land door, hoeveel leden elke
pattij in de Kamer kreeg.
Tóch had de „officiëele" uitslag nog 'n
paar verrassingen.
O.m. déze, dat er iemand met nog geen
500 stemmen vóór z'n naam, werd gekozen
verklaard.
Dat zit 'm in de „overschotten".
In dèt opzicht zal het stelsel, waaronder
wij thans leven toch nog wel aan een her
ziening moeten worden onderworpen, want
ik kan uitrekenen, dat iemand met twee stem
men, misschien van half dronken straatslijpers,
die 't eerste 't beste witte puntje, dat hun
beneveld oog zag, maar zwart maakten, in
de Kamer komen kan .en dat is toch Al
te gekl
Maar de nieuwe Kamer is er.
En de groote vraag isWat nu
Voor onze bizondere school ben ik nu niet
meer él te bezorgd.
Tenminste nietvoor haar vijanden.
Die hebben „pech" gehad.
Otto kreeg de kous op den kop.
Hij, de groot-ridder voor de Openbare
School, die zijn dame beloofd had uit dezen
verkiezingsstrijd het hoofd, of tenminste de
rechterhand van haar erfvijand te zullen
medebrengen.
Eilaci i hij brengt niéts mee.
'n Half dozijn lotgenootea in de gatische
Kamer en als de nieuwe Schoolwet gemaakt
wordt,' in wat richting de oplossing van de
schoolkwestie ook gaat, zal hij, Otto,
mogen toezien.
Hij brengt die oplossing niét.
Aan 't hoofd van een verdwijnende fractie,
kan hij teren op de vervlogen glorie zijner
partij, maar hij mag er bij staan en toezien,
wat de Rechtschen en de Rooden straks met
zijn troetelkind, met de Openbare School,
't zij in gemeenschappelijk overleg, 't zij in
tellen strijd, zullen dóén.
Denkelijk „in feilen strijd".
Want de roode vloed is komen opzetten
en heeft ook den befaamden Ossendorp iu
de Kamer gespoeld, van wien zijn partijge
noot, wethouder Albsrda in Den Haag wel
zei, dat men hem niet zoo ernstig nemen
moet, maar die alevtl al zijn bittere vijand
schap tegen onze scholen heeft meegebracht.
De roode vloed, zei ik, wies.
De ernst van dit feit mag niet worden
weggeplooidwij moeten het goed zien en
weten, dat meer dan één vierde onzer kie
zers met beslistheid vóór het socialisme koos
en dat dit nog door de kleine fractie der
vrijz.-democraten wordt geflankeerd en ge
steund in bijna alle iaken van practisch
staatsbeleid.
'n Mééraerheid geeft dit niet.
Zélfs inet de Unie liberalen er bij, dat
dubbelzinnige stelletje, 't weik vóór de stem
bus gezegd had wèl met de socialisten te
willen regeeren en toch ook weer niét,
ze is met de Ottoïanen er bij, haalt het drie
span nóg de veertig niet.
Hóé het komende kabinet er dan ook uit
zien mag en uit welke partijen het wordt
gevormd, 't staat vrijwel vast dat „rood" in
de oppositie zal staan.
Nu, liever daa dat .rood" baas is.
Maar 't zal er niet kalmer op worden in
's lands Parlement, als daar straks een 25
socialisten, óf gezamenlijk tegen de burger
lijke „bende, öf (Wijnkoop contra Troelstra!)
tegen elkaór met mond en keel, hand en voet
argumenteeren gaan.
Wie dan wel regeeren zullen.
Wel„Rechts" zeggen sommigen.
Vijftig man hm Ije huuit èn
Staalman en Van de Laar maar bij prach
tige regeeringsmeerderheid.
„Rechts" Réchts wat is Rechts
Laten we niet zoo conservatief zijn.
Er is geen coalitie meer
't Is eenvoudig ons „conservatisme", dat
we nog maar altijd blijven praten, zooals we
't reeds als politiek jongmaatje hoorden doen.
Wij varen nog in dat zog voort.
Niettegenstaande den „nieuwen koers."
Het is nü toch waarlijk meer dan hoog tijd,
dat we ook in ons spraakgebruik juist leeren
zijn. Niet slechts antirevolutionair in het hart,
maar ook in den mond.
Met 't gemoedóók met de tong.
Ook de „verborgen gedachten des harten?,
gaan bij sommigen op een verkeerd spoor.
Zij meenen n.l„ dat het een vanzelfsheid is,
dat de éven afgebroken „coalitie" straks reeds
bij de kabinetsvorming weer ijlings móét
worden aangeknoopt.
Neen, broedersdat is niet zoo.
Wat het wórdt weet niemand.
„Maar er bestaat voor de „drie partijen
der voormalige Rechterzijde" zóó is het
juistgeen enkele verplichting tot ge
meenschappelijk optreden.
Zelfstandig voerden zij den stiijd.
Los-van-elkaar komeii zij er uit.
En als zij ten slotte de kafcinetsvorming
op zich móchten nemen, dan zouden zij ge
heel önverplicht bet doen, om ons voor een
tweede extra-parlementair kabinet te behoe
den en zou het onzerzijds, vanwege het over
wegend aantal roomschen, zekes niet gaan
dan onder vast en secuur beding.
Lastige vraag dus: Wat nu?
„Links" kan het niet worden.
„Réchts" evenmin, want al kwAm die „vier-
maiige Rechterzijde nog tot aceoord, dan
heeft zij nog geep" meerderheid.
Maar één ding staat toch vast
Dat de „erfenis van Rechts" niet verspeeld
v/orden zal.
De dubbele erfenis!
De partijen van Links zullen ons géén
Schoolwet kunnen opdringen, die onze scho
len kweit en benauwt, dAAr leg ik van
avond mijn hoofd rustig op neer.
En wijlen Talma is gewroken.
Geen regeering is denkbaar, bij dézen stand
der partijen, die nóg eens weer enkele jaren
lang het wagen zou, om wettig aangenomen
en afgekondigde wetten nóg langer onuitge
voerd te laten.
Iu 't begin van dit stuk, merkte ik op dat
de bizondere school niet zoo bevreesd meer
hoefde te zijn voor haar vijanden
Ook nietvoor haar vrienden
Dat zal spoedig moeten blijken.
Meer dan ooit i3 het een levensbelang voor
ons chr. onderwijs geworden hoe de school
kwestie zal worden opgelost en op dit punt
ben ik voor de „vrienden", zoo in enger als
in ruimer zin, niet geheel zonder bezorgdheid.
Doch dit bljjve thans rusten.
Ais er eerst maar in eigen boezem over
eenstemming komt, waanoe de brochure-
Rutgers wellicht als bindmiddel dienst kan
doen, dan komen we verder.
En schakel dan toch, als onze school in
leef is, de gemeente uit
Wat moet dót worden I
De stembus-cüfers leeren ons, dat reeds
in 1918 ettelijke gemeenten geheei „rood"
worden. En aan zoo'n „rood" gemeentebe
stuur zal dan onze school in velerlei opzicht
zijn overgeleverd in heiligen ernst: God
beware ons er voor
Tenslotte wijs ik ditmaal nog op één
zwarte stembus-plek.
Eén man-van. Links is in de Kamer gebracht
door Rechtsche kieners.
De Liuasche „plattelander".
HQ had op z'n lijst te weinig stemmen om
er alléén te komem Maar omdat zijn lijst
verbonden was met die de; Rechtsche platte
landers kreeg hij er genoeg voor zijn zetel.
Daar fièbt ge 't nu in cijfers
Nu is het „belang" dan gered(?)
Maar 't beginsel is verloochend en 3612
stemmen, die wellicht Rechts een zetel méér
zouden hebben bezorgd, zijn Links ten goede
gekomen.
Een les voor altijd.
UITKIJK,
