SUIKERBIETEN.
Tandarts 0. A. J.UOS
HStei SPEE - 1HELSD1
Telers van Pronkboonen.
J.SU.ZWIJHS - 1IIMANSIIRP
Zaaimachine,
boriogss, Hokken Pendules
Firma UMiEHI Piïüi
„Premier" Trommelsehudder
Mayfarth- en Itlis-zaaimaehinen
Houten Riemsehijven
r 8ÏÏ
FEUILLETON.
is A, SAILS - 0IDBOKP
Burger Hotel Restaurant
siiiiüM (4,
C. VIS iz. - Sommelsdijk
BRUINE BOONEN
A, BAART - - DIRKSLAND
W. BOEKHOVEN Jr.
FÖTO&RATÏSCHE YSRGROOTIMEK
Springbeer
P. MERKES, ,2799-:
DE CENTRALE PROEFTUIN
Gte LE GOHTE, Boifiatariali-BiDTOM SG11ELSDIJK
üv£- cl© ©-sust «SsZocoa.
te M1DDELHARNIS.
FILM! BitOÉU,
c EiELlil liËiarai!.
L.
VERK00PIN6EN.
LIEFDE EN STRUD.
Ww adres veer Vwe iakoopea in
Be eelt zicb beleefd aan voor het
verven van alle seerten kleedins-
fttukfeken. 18867
van ouds het Westlandsch Log ment
EQËMTiSGlimarfct 12 - ROTTERDAM,
TE K.MP een nieuwe
uitsluitend voor het zaaien vau Sui
kerbieten. Bij
van L. DUVEKOT Cz. te Goes zijn
nog voorhanden, alsmede op stam
goedgekeurde S«t»ekker©i"wfen,
Te bevragen bij 13683
Geiderschedük 357, Te!. No. 19,
Teief. Jnterei. No. 39.
van Nieuw-Helvoet is eiken Waterdog
vaa 19 tot 5 uur te spreken in 12774
Staat ter dekking een 12732
bU A v. d. MEIDE, Sommelsdijk
73 KIPSTRAAT 73 - Rotterdam. 1
OUDE TONG K.
Grondboringen voor BRONGAS en
WATER. 12258
OVERAL TE ONTBIEDEN
voor GOEREE en OVERFLAKKEE
te Middelharnis (Langeweg) is op
eiken werkdag voor belangstellenden
toegankelijk. Desge-
wesscht geeft de tuinman alie inlich
tingen, dia mochten worden verlangd,
gOMM^LSDIJK. 13043
EFFËCfËi.
DEPOSITO'S met rentevergoeding na«r gelang ven tyd.
De formulieren, die de telers van pronkboonen moeten invullen,
zijn verkrijgbaar bij den veilingmeester en bij de controleurs van
de veiling in iedere gemeente.
Na te zijn ingevuld, moeten zij refchtstreeks aan den veilingmeester
worden gezonden vóór dee l©ess ISefi 1©S8.
Telers rass pronkkooaen, tleze opgave raïet frazess-
de», Iteissste preBkhooses asfet veülei®.
HET BESTUUR.
Zie verder de aanplakbiljetten bij het gemeentehuis.
sALBERT
PRONK, Haring ea
SCHIVENIN6EN.
Diverse soorten Marktsehoone DORSCHMACHINEN,
GROOTE VOORRAAD ONDERDEELEN voor ECKERT en DEE
RING-GRASMAAIERS, ECKERT- en SAXONIA-SGHUDDER3
KLEERMAKERIJ CONFE6TIEHANDEL.
IN NAAIMA6HINEN.
TELEF. 6341 INTERC.
2e HUIS VA Ni F SPOORVIADUCT
Oudste adres voor net en zindelijk logiès.*
VAN 12 TO a 7 UUR
gelegenheid tot het gebruiken van een uit
stekend bereid MIDDAGMAAL.
Prompte Bediening. Burgerprijzen.
13102 Aanbevelend, PIET SIMONS.
Goedkoopste en soliedste adres voor
MEUBELEN, als Tafels, Kasten, Buf
fetten, Stoeien met leer en pluch,
Veerenbedstellen, Dekens, Theetafels,
Spiegels, Schilderijen enz. enz.
Speciaal ingericht voor jongelui met
Huwelijksplannen.
KOMT ZIEN
BOVENHUIS nabl) de SCH1EKAD8
TELEFOON 12800.
smsÊ
rco. ais.
Prima op stam goedgekeurde
Speciaal adres voor
12798
ïMm.
«3=
nes
S33
fcnl
CZJ
£2
ÏÊB&B
13565
hebben voor directe levering voorradig: TERRA COTTA HOLPLATEN voor geluldwe-
rende binnenmuren. Prima Heidelberg CEMENT, ASPHALT en MASTIEK. Verder alie
voorkomende MATERIALEN en BETONBUIZEN.
Speciaal ingericht voor het leggen van MASTIEKDAKEN onder garantie,
Werk- en opslagplaatsen DORPSWEG en JACOB BANESTRAAT
13414 Aanbevelend,
Gebrs. LE COMTE, Sommeisdijfc.
Effecten.
ProlongatiSn.
Coupons.
LIJFRENTEN.
ASSURANTIËN.
13871
Namens het gedelegeerd Lid van de Groenten-Centrale,
C. VAN SPRONSEN.
TELEFOON INTERC. No. 21.
Grootste voorraad Betonnen damhuizen, Drinkbakken en Putten. Goedkoopste adres
voor het plaatsen van Betonnen Heiningeu, Puipbakken, Bruggen e.a. Begrootingen voor
het maken van alle soorten GEWAPEND BETONWERKEN GRATIS. 12695
|§§iIL
Wervasgt Wleeseh en Worst.
Groot? Gosorteerolc por 190 stuks f 19
Jllddelseort per f®© stuks (?.-
Kleinere per 10O stuks 15.-
Verpakt in kisten van 30, 60 en 100 stuks. Tegen ontvangst van postwissel
rembours volgt onmiddellijk toezending. Adres:
T&LËFOON 8GHËV. Ï6l.
Dlreet uit voorraad leverbaar:
Eikenhouten WAiCHMCSniIlEg, met Vliegwiel, Inhoud IOO
Li. f 55,OO. Eikenhouten WASCHHACHINES, met Vliegwiel
Inhoud ISO L. 1 60.00.
ENKELE REINIGING DORSCHMACHINES, RECHTSTROO-DORSCHMA-
CH1NES met en zonder Rolschuddder. 2 en 4-Paards ROSMOLENS, 3, 4 en
8 P.S. IHACE-MOTOREN voor Petroleum en Benzine.
E6KERT VORKJESSCHUDDER, AARDAPPELSORTEERDERS, WANMO
LENS, STROOSNIJDERS voor Hand- en Krachtbedrijf, BIETENMOLENS in
4 soorten, 2-wielige W1EDMAOHINEN Schuifstuur en Kamradstuur, ECKERT
TWEE3CHAAR PLOEGEN groote voorraad. Verschillende HANDZAAIMA-
GH1NEN, Twee- en driedeelige LANDROLLEN.
Op Donderdag 2 Mei 1918, des n.m. 7 ure,
(zomertijd) In het cafe van het tramstation aan
de Achthuizen te Ooltgensplaat ten verzoeke
van maj. de Wed. H. Polle te den Bommel
veiling en afslag van 2 arbeiderswoningen
met erven en tuin, staande en gelegen aan
den Oudelandschen dijk onder Ooltgensplaat,
een en ander breeder omschreven bij de bil
jetten.
Aanvaarding en betaling der kooppennin
gen 15 Juni 1918. Onkosten ad 9% van de
koopsommen en het trekgeld ad 1»/. van de
veillngsommen te voldoen binnen vier dagen
na de toewijzing.
Notaris AKKERMAN.
Op Donderdag 2 Mei 1918 des voormid
dags 10 uur aan den Ring te Middelharnis
van6 paarden, rijtuigen, ar, boerenwagens,
wielslede, maaimachine, zaaimachine, kunst
meststrooier, dorschmachine, rosmolen, gier-
vat, rolblok, ploegen, eggen, klaverruiters,
palen, landbouwwerktuigen en gereedschap
pen, eenige kippen, een partij mest en wat
"meer te koop zal worden aangeboden. Ten
verzoeke van den Heer Jacs. van der Koogh
te Mlddelharnis.
Notaris VAN BUUREN.
Op Vrijdag 3 Mei 1918 des namiddags ten
6'/t ure (nieuwe tijd) te Dirksland aan de
haven van een groote partij sparren en palen.
Deurwaarder GROENENDIJK.
Maandag 6 Mei bij inzet en Maandag 13
Mei bij afslag, telkens des avond 5 uur (zo
mertijd) te Goedereede in het Logement „de
Gouden Leeuw" van twee woonhuizen met
bergplaats, erf en grond te Goedereede aan
de Catharinastraat, kadaster Sectie A No. 789
en 1174, samen groot. 3 aren 42 centiaren
gedeeltelijk verhuurd aan J. Orgeus k f 1,40
per week en gedeeltelijk aan D. Orgers 4
f 1.15 per week, in 2 koopen en in combi
natie, ten verzoeke van den heer J.j. de Bak
ker te Middelharnis.
Notarissen VAN BUUREN te Middelhanrls
en VAN DEN BERG te Goedereede.
Op Dinsdag 7 Mei 1918 bij afslag, des
namiddags 2 uur In het Hotel Moelker te
Ooltgensplaat.
a. 23 10.70 Hectaren zeer gunstig gelegen
vroon- en kostbaar land, nabij het dorp aan
den Langeweg te Ooltgensplaat kad Sectie
A. nummers 459, 1004, 1033, 1037, 1370 t/m
1381, verhuurd aan diversen tot blootschoof
1920.
b. 6.78.40 Hectaren kostbaar land in den
polder Galathee te Ooltgensplaat, kad. Sectie
B nrs. 173, 174, 183 en 184, verhuurd tot
blootschoof 1922.
Ten verzoeke van Jhr. F. H. P. J. Gevers
te 's Gravenhage.
Notarissen V AN DIJK te 's Gravenhage en
VAN BUUREN te Middelharnis.
Woensdag 15 Mei 1918, bij Inzet en
Woensdag 22 Mei 1918, bij afslag, telkens
des namiddags 3 uur, in het Hotel Spee te
Sommelsdijk
952.85 Hectaren (22 gem. 113 roeden RJjn-
landsche maat) bouwland, rietland en water,
onder den Buitendijk, in kavel F. van den
polder de Westplaat, onder Sommelsdijk,
kadastraal bekend In Sectie A. nos. 209,336,
368, 369, 370, 371 en 372, in diverse percee-
len en combinatiën.
Aan verschillende personen verhuurd tot
bloodschoof 192!.
Ten verzoeke van den WelEd. Gestr. Heer
Lambrechtsen van Ritthem te Hilversum.
Notaris VAN BUUREN.
Op nader te bepalen datums in de maand
Mei veliiitg en afslag van een goed onder
houden burgerwoning aan den Molendijk en
twee dito arbeiderswoningen aan den Oude-
landschen dijk te Ooltgensplaat, behoorende I
tot de nalatenschap van wijten den Heer
Hijmen Schilperoort. Notaris AKKERMAN.
Op nader te bepalen datums, Inzet en
Afslag in het Hotel Moelker te Ooltgensplaat
vana. 23,10,70 Hectaren zeer gur.stig ge
legen Vroon- en kostbaar land, nabij het
dorp aan den Langeweg te Ooltgensplaat,
kad. Sectie A nummers, 459,1004,1033,1037,
1370 t/m 1381, verhuurd tot blootschoof 1920.
b. 6,78,40 Hectaren kostbaar land in den
polder Galathee te Ooltgensplaat, kad. Sectie
B nummers 173, 174, 183 en 184, verhuurd
tot blootschoof 1922.
Notarissen L. A, VAN DIJK te 's-Graven-
hage en VAN BUUREN te Middelharnis.
8 DOOR
P. BROUWER.
Auteursrecht voorbehouden).
Er was 'n „nltimatum" gesteld.
Het hoofdbestuur van den „Bond* gaf
Joost van der Kley nog tijd tot den eersten
der volgende maand, om de gestelde arbeids
voorwaarden aan te nemen.
Zonder eenige wijziging thans.
Hij had geenerlei bespreking toegestaan
de „vreemden" hadden met zijn fabriek en
met zijn volk niets te maken; hij had zijn
kantoor voor hen gesloten en hun brieven
onbeantwoord gelaten; hij had het willens
en wetens op „oorlog" gezet: hij zou dien
hebben ookl
Nu waren zij niet meer te spreken.
Alleen een schriftelijke bevestiging, dat de
fabrikant 41 de gestelde voorwaarden voet
stoots aanvaardde, zonder er ook maar
ergens iets af te krabbelen, kon hem nog
redden, kwam deze voor den eersten niet
in, dan zou de „staking" automatisch be
ginnen.
Geen werkman zou de poort binnengaan.
Geen rad zou draalen; geen wiel wente
len; geen boor knarsen, geen schroef zou
verzet worden.
Het zou doodstil zijn in de uitgestrekte
werkplaats en Joost van der Kley zou geen
enkele bestelling meer kunnen uitvoeren,
om nog te zwijgen van de schande eener
werkstaking bij hem
Want als zoodanig voelt hij het.
Hij leeft nog geheel in een vroegere ge-
dachtenwereld, vooral niet slechter dan de
tegenwoordige I maar ouderwetsch, uit den
tijd, niet meer aansluitend bij de veranderde,
moderne toestanden
Hij Is van 'n wonderlijke tweeslachtigheid,
Joost van der Kleyl
Waar het de technlsehe zijde van zijn
bedrijf raakt, daar is zijn geest rusteloos
bezig met het zoeken naar en 't zich aan
passen bij de meeat moderne uitvindingen
en verbeteringen.
Doch daar gaat hij geheel In op.
Met de kwestie, der aibeids-verhoudlngen
kwelt hij zieh niet; wat er omgaat in dat
deel van zijn bedrijf, wat er zich wijzigt
onder 't „menschenmateriaal", waarmee hij
werkt, hij weet er niet van.
'n Slecht patroon is hij allerminst I
Als hij b.v. inging op 't hem voorgestelde
normaal-tarief, welt 't zou de vraag zijn
of hij wel 'n cent méér aan arbeidsloon be
hoefde te betalen
De zaak is alleen, dat hij niet betaalt naar
de regels van 't tarief.
Daar zijn er, jonggezellen, die feitelijk
alles aan hem te danken hebben, die hij tot
bekwame meubelmakers heeft laten opleiden
en die in zijn fabriek „praktijk" hebben ge
had, zoo goed ze maar wensehen konden
en die nu beslist „laag" staan in hun
loon. Te laag misschien.
En daar zijn ouderen, die hun vlugheid en
lenigheid missen; bepaald minderpresteeren
dan zij, maar die In de jaren van zware
gezinszorgen zijndie de fabriek twintig en
meer jaren trouw hebben gediend en die
soms met 'n weekloon weggaan, dat een
aardig eind boven het standaardloon uitkomt.
Terwijl tenslotte och, 'n mensch blijft
in alles 'n zondaar
Terwijl tenslotte niet kon worden ontkend
dat bij Van der Kley's loonregeling óók 'n
enkelen keer ongemotiveerde voorkeur of
antipathie mee- of tegenwerkt, om niet
te spreken van luim en gril,
Wat met da jaren niet beter werd
Maar alles bijéén genomen, kan zijn totaal-
loonstaat zeer goed de vergelijking doorstaan,
de grief is dan ook niet dat hij te weinig
maar meer dat hl] te ongelijk en te grillig
loon betaalt.
Hij voor zich gaat consciëntieus te werk.
En 't is al die jaren door zjjn gedurige
bede geweest, dat de Hsmelsche Vader hem
leere den weg, dien hij te bewandelen heeft,
ook In den omgang met en de belooning
van zijn werkvolk, voor zichzelf wetende
dat God ons ook om al deze dingen zal
doen komen in het gericht.
Maar hfj wil „baas" blijven.
Wel te verstaan, naar zijn opvatting.
En 't gevolg is, dat waar de stroom haar
bedding verlegde, hij niet de bakens verzette
maar sturen bleef in den koers en thans
leelqk gevaar loopt met zijn scheapken op
eenige droogte Syrtis te vervallen.
't Gaat zoo gansch buiten zijn koers!
Hij is altijd 'n humaan patroon geweest;
nooit de ongenaakbare m'neer, die héél hoog
boven 't „volk" uitsteekt en zelden of nooit
met hen in aanraking komt: met het volk
was hij hunner één.
Joost begrijpt zijn volk dan ook niet.
't Is waar, er is een ander geslacht in z^n
fabriek werkzaam, dan dat waarmee hij haar
dertig en meer jaar geleden begon.
Daar zou dit niet mee gebeurd zijn.
En vooral ook de laatste jaren zijn er
heel wat van die ouderen weggestorven
jongeren namen hun plaatsen In, met andere
ideeën, met 'n opgetoemd hoofd en 'n Iet
wat hoog harthier waren toen die
Rotterdammers bij gekomen de „Bond"
was gaan werken en werven
Maar toch begrijpt Van der Kley het niet.
Hij was immers dezelfde gebleven.
Steeds was hij voor elk van zqu mannen
te spreken, de minste krullenjongen kon bij
hem terecht en kon als-ie recht had op hem
rekenen; veor klachten had hij een open oor
wie buitengewone behoeften had, liet hjj ook
graag iets extra's verdienen
H5 leefde voor zijn „volk".
Nergens konden zij beter en goedkooper
wenen dan in de huizen, die hij had laten
bouwen: heel ruim berekend kwam-le ter
nauwernood aan vier procent van ?fjn geld.
Hadden zij voorspraak noodig, 't zij bU den
Raad, of zelfs hooger opJoost van der Kley
voelde Bteeds het trekken van den zedelijken
band Cusschen den werkgever en zijn „volk"
hij trad voor hen op en sprong voor hen
in de bres, of 't zijn eigen zaak gold.
Zoo was en deed de oude fabrikant.
En daarom voelde hij 't optreden van zijn
„volk" in de vakorganisatie, het komen met
deze eisehen, het staan achter onbekende,
uitheemsche leiders, niet als een zakelijk
eonSict, maar als een persoonlijke beleediging.
Op dit punt openbaarde zich 't eerst 't
verschil tusschen Wim en hem.
„Gelooft u me zei Wim ze hebben
't niet tegen u. Gij hebt altijd bij 't perso
neel hoog aangeschreven gestaan en dat staat
gjj nog
„Kan ik merken 1" viel Van der Kley hem
schamper In de rede.
„Toch wel!" hield Wim vol. „Ik kan mijn
oor nog wel eens te luisteren leggen, de
menschen betreuren het, dat het conflict nu
juist met u uitbreken zal, ze begrijpen het
niet, de een zoekt er koppigheid achter, de
ander ouderdom ik zeg het net, zooals
ik 't hoor
Van der Kley was in ernst boos geworden.
„Stomme ezels zijn het, als zij dat niet
begrijpen I Ik wil, als 't moet, er geld bij
leggen om het volk n goed loon te geven,
dat weet jij ook wel, Wim I maar ze moeten
mij niet een paar vreemde blaffers en dwars
kijkers uit Amsterdam op m'n dak sturen,
om me hier in m'n eigen fabriek, waar ik
dertig jaar baas ben geweest, de les te gaan
lezen f Dat doe Ik niet, liever sluit Ik de
fabriek voor altijd I"
Wim deed er 't zwijgen toe.
Oud en nieuw stonden hier mijlen ver van
elkaar af, ze bedoelden het beide goed, maar
ze verstaan elkander niet
Wim's zwijgen prikkelt den patroon.
„Zou jg dan anders doen 7" vraagt hij.
Wim aarzelt even. 't Is voor hem 't mak-
kelqkst, om er tegenover den patroon, wlen
hij zooveel te danken heeft, tegenover Net's
vader bovendien, geen eigen meening op na
te houden en deze in elk geval te begraven
In de onderste schullkameren zijner zielhij
is tenslotte empleyé en wil Van der Kley
zien met alle geweld in de nesten werken,
dan moet hij zelf ook maar zien, hoe hij er
zich weer uit redt
Maar neen I dat gaat toch ook niet l
„Gij zult geen valsch getuigenis spreken
tegen uwen naaste", ook niet door te
zwijgen, als hij In zoo gewichtige zaak uw
meening vraagt.
„Ja, ik zou 't anders doen I" zegt Wim zacht.
„Hoe dan 7" vraagt Joost grimmig.
„Ik zou spreken met hem, die het volk
zelf daartoe aanwijst", antwoordt Wfm. „U
moet dit beschouwen, alsof het volk 'n ad-
vokaat kiest. Wat komt het er dan op aan,
waar die advocaat woont, als-ie maar be
hoorlijk kennis van zaken heeft
Maar Van der Kley begrijpt dit niet.
Is hij dan de man van kwade praktijken
en slimme streken, dat zijn eigen volk tegen
over den gevaarlijken patroon hulp zoeken
moet bij 'n advokaat?
Wim zwijgt er zuchtend over.
Hij ziet hoe Net's vader zich hopeloos
verwart in de strikken van een idee fixe en
alles ziet als 'n conspiratie tegen zQn per
soon
(Wordt vervolgtL)
