Woensdag 2 Februari
S2ste Jaargang N\ 286
lie ©©ring.
;n
Antirevolutionair w v.ft,
Toor de Kaidhollandüehe en Keeawüehe Eilanden®
im*
(DAM.
IN HOC SIGNO VINCES
PP'j
otterdam,
9481, Ho Wal
Lelharnis,
SS
teren
Hst Indische Vraagstuk.
LAND- El TUINBOUW®
BUITENLAND.
3
lm
W. BOEKHOVEN Zonen,
Alle stukken voor de Redactie bestemd, Advertemlên e» verdere drtóïe r tee te «e-ndegit t-j-'-z e s
ïriaal.
?CHELOO,
it. No. 21.
En met dit-Vraagstuk, 't hoofdvraag
stuk Haan nu" in verband de andere
kwesties, die op 't oogenblik aan de
orde zijn, zc as Onderwijs, Weerbaar»
heid, Rechtszekerheid der Inlanders,
Economische maatregelen tot verhoo -
it
rs
IKS
Snoei- en Heg-
ïaf 100 K.G. tot
isen. Ontvangen
iuw Horrengaas
en Tuinbouw.
OR BEZORGD.
aöe
van een prach-
J.50 tot f 12.50.
n van een bed,
LDEAU. 12200
mag&aiSln
BLEMENT.
if 140,-
120,-
100,-
90,-
ILEMENT.
f 105,
n 92,-
80,50
12329
3PEN, SPAT-
;S, GEVULDE
TELLAK enz.
\NBEVOLEN,
öEiditAG
ze
n
Deze Courant verschudt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden franco per post 75 ©ent bij vooruitbetaling
BUITENLAND bij vooruitbetaling f 5.50 per jaar.
AFZONDERLIJKE NUMMERS 5 CENT.
UITGEVERS
SOMMELSDIJK.
Telefoon Intercommunaal No. 202.
ADVERTENTIËN 12Vj Cent per regel, RECLAMES 25 Cent per regel.
BOEKAANKONDIGING 5 Cent per regel.
DïENSTAANVRAGEN en DIENSTAANBIEDINGEN 50 Cent per plaatsing.
Groote tetters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot DINSDAG- en VRIjDAGMORGEN 10 UUR.
Tr"vr.in,j>lill1flifl—li n n 11i
IKHOVEN.
|DEWE1J Wz.
iIJZER SR.
ISSUM.
IK.
IN.
ieer W. «F.
Igensplaat.
EL.
Rioolbuizen,
Regen- en
kkpannen, in
r- en Wand-
luren plafon
nrs aaaa.
staande I
9o B
i prijzen
Meu-
12ü68
Waar in 't Indiseke Volk een evolutie,
een ontwikkeling zieh openbaart in een
tempo, aoo snel, als we 't nog zelden
bij andera volken hebben beleefd, is 't
zoo natuurlijk mogelijk, dat men èn in
't Moederland èn in de Indiën plotseling
voor vragen komt te staan, naar wier
oplossing men wel tast maai waarvan
de voldoende beantwoording groote
moeite zal kostennog veel woordea-
en pennestrijd nog veel beroering zoo-
jh) wel in Indië als in Nederland brengen zal,
Waar de koloniale debatten zullen
aanvangen in ons Parlement, willen
we in korte trekken wijzen op de
aanhangige kwesties, die in onze Twee
de Kamer zeer zeker behandeld zullen
worden.
Natuurlijk zijn er nog andere vraag
stukken, zooals de vraag naar Staats-
of particuliere of gemengde exploitatie
van de artikelen voor de wereldmarkt
als b.v. petroleum. De een eiseht zoo
veel mogelijk Staatsexploitatieeen
ander laat liever 't partieulierbedrijf
de enorme winsten binnenhalenterwijl
een derde 't gemengde stelsel wil n.i,
de particuliere exploitatie maar met
den Staat als groot aandeelhouder.
Er zijn ook Indische vragen over
den economischen vooruitgang van dat
volk door middel van ruimer spoorver-
Pv keer, aanleg van wegen, oprichting
van ambachts- en indrustriescholen
enz. Er zijn finantieele vragen, sociale
vragen, kerkelijke vragen zooals die
in ons sternbusprogram van 1918 voor
komen en ook voorkomen in 't R.
Kath. program. Dezelfde vragen van
Nederland op allerlei gebied worden
daar óók gedaan, ómdat ook daar men-
schen wonen met steeds klimmende
eischen; steeds andere zorgen; onder
steeds veranderende toestanden en
omstandigheden.
Maar dat alles is niet Het Indische
Vraagstuk.
Wat is 't dan? Dit, dat da ontwik
keling van 't Indische Volk d.w.z. van
de vooraanstaanden onder henvan de
wegwijzers, van de toonaangevers onder
die geboren Indiërs hen -bewust deed
worden een Volk te zijn, dat met zijn
klimmende ontwikkeling op den duur tot
een Gemeenschap wil en zal uitgroeien
met .een gelijk onafhankelijk bestaan in
vrijheid en zelfstandigheid. Of zooals
't stond in de motie van de Sarekat
Islam, na de oprichting van het zoo
befaamd geworden Oomitee „Indie
Weerbaar"
„betuigende, dat 'tstreven der Sarakat-
Islambeweging, uitgesproken door de
eongressen der vereeniging Oentraal-
Sarakat Islam en door de gansche
beweging aanvaard, gericht is op de
verkrijging van staatsrechtelijke zelf
standigheid voor Indië met en onder
de bescherming van Nederland
d.wz. om Indië een Staat te doen
worden, bestuurd in 't belang van èn
dóór de Ingezetenen van Nederlandseh-
Indie, onder leidiug van Nederland.
ging van 't peil dar welvaarten met
die pogingen een komen tot hooger be
schaving en een meer invloed ontvan
gen op 't beheor der koloniën, om zoo
door meerder ontwikkeling van Inlan
ders, Indo-Europeanen en van allerlei
rassen en rasgenooten te komen tot
een Staat, die zelf weet, wat hij wil;
welbewust zelf de Indische Wetten
voorstelt, zelf zorgt voor allerlei wel-
vaaitspolitiek. onder bescherming en
toezicht van 't Moederland
En van al die vraagstukken is 't
militaire thans 't meest aan de orde;
want in verband met den oorlog is
natuurlek de vraag gedaan »wat moet
er van Indie worden, als Japan '.of
China, of wie ook eens op Indie al te
begeerige blikken werpen.* Vandaar
het ontstaan van de Vereeniging Hndie-
Weerbaar* en den drang, om 't stelsel
van vrijwilligers, van de zoogenaamde
kolonialen* enz. te vervangen door
een stelsel van militaire dienstplicht
der Inlanders Het huurleger worde
dus een Militieleger.
Maar ook weer natuurlijkwaar op
de Indische bevolking zulk een last
van een militieleger gelegd zal worden
waar gelden beschikbaar moeten komen
voor zoo'n leger en alles wat er verder
mee in verband staat, daar komt van
zelf weer in meerdere mate naar den
voorgrond de vraag om Rechten
Zwaardere lasten, fiat! maar dan ook
meerdere Rechten op allerlei terrein
Meerdere plichten, fiat! maar dan ook
meer zeggenschap in alle takken van
Bestuur; dan ook meer Zelfregeering
dan ook (omdat zoo'n Zelfregeering niet
in een paar jaar uit den grond te
stampen is) meer actie voor Indie in 't
Nederlandsche parlementen wegne
ming van allerlei grieven, die in 't
Heden nog voor wegneming vatbaar
zijn.
Indie zelfstandig. Met een eigen
Parlement. Met een uitgebreid Kiezers
tal. Met een eigen Wetgeving doch
dan moet de ontwikkeling des Volks
etijgen en daarom beter ender
wijs en toegang van allen tot elke
school.
Indie zelfstandig. Ook in 't finantieele.
Zelf betalen alle uitgaven voor alle
takken van dienst; zelf betalen 't ge
heele onderhoud van Indie maar
dan moet de sociale en economische
toestand verbeterende finantieele
draagkracht van eiken Indiër grooter
worden; en dan moet 't Indische geld
ook in Indië blijven maar niet in
Nederland verteerd door Nederlandsehe
exploitanten en Nederlandsche ambte
naars, die 't wel in Indie verdienen,
maar 't in Nederland verteren en dus
de Nederlandsche schatkist verrijken
met de uit Indie verworven inkomsten.
Indie zelfstandig. Ook in militaire
zaken. Alles soldaat door dienstplicht,
maar dan ook moet er in Indie Recht
geoefend worden, omdat men.niet van
zins is een „Vaderland" te verdedigen
met eigen bloeden dat zijner zonen,
dat 't Onrecht voor den inlander niet
wegneemt, maar onderscheid maakt
tusschen Blank en Bruin,
Zoo hopen de kwesties zich op. En
wel belangstellend zijn we, nu de
debatten over de Indische Begrooting
begonnen zijn, wat er door de Neder
landsche staatslieden over deze zaak
zal worden gezegd. Er is in Indie iets
gaande, dat voor 't oog van geen
enkel Staatsman, van geen. enkelen
parlementariër verborgen is In Indie
gist het. De hoogst ontwikkelden in
Indie geven leiding aan de Indische
evolutie. En op de mindere bevolking,
in de dessa's en in de kampongs drup
pelt van den regen des geestes, die
in de hoogste kringen-^ neervalt, iets
op de Javaansche bevolking.
Indie is ontwaakt. Ook daar de De
mocratische gedachte, d i. een meeleven
van allen in alles en een zoeken naar
een eigen, een zelfbeschikkingsrecht
van alle klassen des volks
„Indie Weerbaar", ja op militair ge
bied nu vooral in deze oorlogsjaren.
Maar bovenal: „Indie Weerbaar" op
alle terrein van 't politieke en sociale
leven, voor den Nieuwen Tijd, die voor
Indie zeker en gewis komende is. Want
in Indie leeft men snel. En hoe moet
nu de Nederlandsche Staatsman aan
dien Nieuwen Tijd een voorzichtige
inleiding geven. Dat is't vraagstuk van
onzen Tijd voor Nederland. Hoe leidt
men in Nederland de democratische
idee, die in Inde ontwaakt is? Dat is
een levensvaaag niet 't minst voor
Nederland zelf. als Moederland, om zijn
invloed op Insnlinde in de toekomst
niet te verspelen. Nu vraagt men in
Indie nog „beschermingkmder 't Moeder
land maar als Nederland zijn positie
niet begrijpt, valt Insulinde, die diamant
in de Kroon onzer Koningin, er tcch
eenmaal uit
Twintigste buitengewone algemeeae
vergadering der Vereeniging van Oud
leerlingen der Rijks- Landbouw-winier-
school te Dordrecht op Vrijdag 15 Febr.
1918 in Hotel „Ponsen" te Dordrecht.
Aanwezig zijn 18 gewone leden, 5 eere
leden en twee gasten.
Bij de opening der vergadering wijst de
voorzitter, de heer Leeuwenburgh op het
verbSijdend feit, dat hier een veel grooter
aantal leden tegenwoordig is dan ep de
vorige vergadering en heet de heeren, en in
het bijzonder de heer van Riel een hartelijk
welkom.
De notulen worden na lezing onveranderd
goedgekeurd.
Uit het verslag dat de heer Leeuwenburgh
nu geeft van de Vergadering van den Alge-
meenen Bond blijkt dat weer twee ver-
eeniginggn zijn toegelaten en wel die te
Meppel en Utrecht.
De bestuursleiding van den Algemeenen
Bond werd door verkiezing opgedragen aan
den heer Louwens, den energieken voorzitter
van onze zustervereeniging te Groningen.
De Algemeene Bond zal adheasie betuigen
aan het adres var. het Ned. Landb. Comité
inzake het nieuwe wetsontwerp over grond
belasting.
Weer zal eer. algemeene excursie gehou
den worden en wel naar Zeeland. Hetdage-
lijksch Bestuur zal deze zaak regelen.
Een voorstel van den heer Swart om in
het vervolg inpiaats van het jaarboekje sen
maandblad uit te geven wordt niet aange
nomen een commissie zal dit voorste! nader
onderzoeken, inmiddels wordt voortgegaan
met de uitgifte van het jaarboekje.
Hiermede eindigt bovengenoemd verslag.
De heer v. Riel vraagt nu welke maat
regelen het Bestuur denkt te nemen om uit
de aanstaande te diplomeeren leerlingen der
school leden te werven.
De voorzitter antwoordt dat het bestuur
genoemd doel tracht te bereiken, door zich
op de eindles te laten vertegenwoordigen
door den Secretaris of een ander bestuurslid.
De heer v. Riel beveelt aan de afkomende
leerlingen een circulaire te zendenaldus
wordt besloten.
Het huishoudelijk gedeelte hiermede ge
ëindigd zijnde wordt gepauzeerd.
Bij heropening wordt het woord gegeven
aan den heer J. A. v. Riel, directeur der
school, tot het houden van een voordracht
over „Erfe!ijkheldsver3chijnselen bij plant en
dier en het winnen van eigen zaaizaad en
pootgoed."
Genoemde heer sprak ongeveer het vol
gende
Onder erfelijkheid kan niet worden ver
slaan het overgaan van eigenschappen van
de ouders op de nakomelingen, doch een
overgang van den aanleg veor een «igen-
sehap. Deze aanieg voor een eigenschap is
belichaamd in niet waarneembare deeltjes,
die in elke celkern van de plant, van het
dier of van de mensch voorkomen en fac
toren of genen worden geheeten. Hos een
aanleg zich zal openbaren hangt geheel af
van de uitwendigs omstandigheden, ais
hoeveelheid voedsel, licht, lucht, warmte enz.
Onder dezelfde uitwendige omstandigheden,
uiten dezelfde factorencombinaties zich steeds
gelijk. Hieruit volgt dat wijzigingen door
het milieu teweeggebracht, niet erfelijk zijn,
immers een, b.v. dosr buitengewone voeding
veranderd iadhidti zal indien het «ader
normale omstandigheden wordt ïeroggêhiacht,
na kortersn of lagerea tijd weer den oor-
sproBkelijken vojtn aannemen. Talrijk# voor
beelden worden door spreker aangehaald om
de niet-erfeigkheid van tijdens het leven
verkregen of verworven eigenschappen aan
te toonen, zoowel van weinig ingrijpende
veranderingen, de z.g.n. individueels variaties,
als van sterk wijzigende of modificaties
(tarwe, rundvee naar schralere- streken over
gebracht, varkensleutelbloem, edeiweiz,
muizen).
Ook verwondingen of verminkingen z(jn
niet erfelijk gebleken, evenmin als verkregen
kennes.
In verband met het bovenstaande w#rd
ook even het sprookje van het z.g. verzien
behandeld.
Infectieziekten als tuberculose e a. zijg even
min erfelijk. Meer en meer blijkt, dat het
aantal werkelijk erfeiljke ziekte» (a. z. dus
zij, die overgaan met de genen of factoren)
veel geringer is dan eerst werd veronder
steld. Dit komt doordat steeds erfelijkheid is
verward met besmetting. Spreker behandeld
achtereenvolgens den invloed van alcohol
misbruik, immeeniteit, oefening en dressuur
enz. Indien werkelijk een verandering in het
factorengarnituar plaats heeft, zonder dat
vreemdbestuiving is opgetreden, hebben wij
met een mutatie te doen (de Vries.) De oor
zaak hiervan is echter onbekend. Volgens
Lotsy is een mutatie een, bijzonder soort
kruisingsproduct.
Wil men een ras zuiver kweeken, dan dient
men het gewa3 waarvan men uitgaat onder
zooveel mogelijk normale en gelijke omstan
digheden te verbouwen en vervolgens de in
dividuen uit te kiezen die men weescht. Die
individuen moeten steeds apart worden ge
houden, zoedat men eigenlijk voort kweekt
van één enkele korrel. De eerste die volgens
deze methode werkte, was Hailet. Hij beging
echter de fout zijn granen onder buitenge
woon gunstige omstandigheden te kweeken.
In de praktijk vielen zijn veredelde gewas
sen tegen. Deze stamboom of pedigreeteelt
is met vermijding der fouten vooral door het
Zweedsehe jZaaizaadveredeling instituut te
Svalöf en in ons land door Mansholt toege
past, met zeer veel succes.
Voor den landbouwer is deze arbeid te
omvangrijk, hij kan echter zijn gewassen en
vooral de zelfbestuivenda als tarwe, gerst,
haver, erwten boenen vrij lang zaiver hou
den door de niet geweasehte plasten te ver
wijderen. De keuring der gewassen te velde
werkt dit op peil houden flink in de hand.
Uitvoerig behandelt de heer van Riel ver
der de kwestie der z.g. ontaarding van de
aardappels, een zaak van zoo groot beiang
voor de Z.-H. eilanden. Volgens spreker kan
het teruggaan der Eigenheimers en andere
rassen zeer sterk worden tegengegaan door
op doelmatige wijze het eigen pootgoed te
winnen. Men dient te breken met het stelsel
de slechte planten te markeeren en pootgoed
van de rest te nemen, doch dient juist de
goede planten te kweeken. Daarbij moet dan
vooral gelet worden op besmettelijke aard
appelziekten als bladrol en tofbond, waar
schijnlijk de hoofdoorzaak der degeneratie.
Uiterlijk gezonde planten minder dan 2 M.
van een zieke plant verwijderd mogen niet
voor pootgoed worden aangehouden. (Quan-
per). Spr. wekt de voortvarende landbouwers
in zijn ambtsgebied krachtig op deze belang
rijke zaak eens ernstig te overdenken. Gaarne
zal hij hen zooveel als in zijn vermogen is
bij de practi3che uitvoering steunen.
Ten slotte houdt spr. nog een pleidooi
voor het zoo uiterst nuttige instituut van de
keuring der gewassen te velde.
De voorz. dankt nu de Heer v. Riel namens
allen voor de onderhoudende wijze waarop
hij deze zoo leerrijke rede heeft voorgedra
gen. Van de gelegenheid tot vragen maken
nog velen gebruik wat een leerrijke discus
sie uitlokt.
Bij de nu aan de beurt zijnde rondvraag
wordt overwogen of er dezen zomer nog
een excursie zal worden gehouden en waar
heen. Besloten wordt zoo mogelijk een ex
cursie te organiseeren naar de Rijksserumln-
richting en de Meikstal de „Vaan", waarna
de voorzitter met een tot weerziens aan de
aanwezigen de vergadering sluit.
De Secretaris,
D. H. JAS.
5.
DE TOESTAND,
Te Brest Litowsk hebben de Centrales met
den breedsprakigen Trotzky een eindloos
geduid geoefend, hóé 't hun ook inwendig
heeft gekookt, enfin, de prijs, de vrede, was
het waard.
Toch kregen ze dien niet.
Trotzky stoad van tafel op ea in soevereine
sninaehting voor aile mogelijke gebruiken in
het internationale verkeer, verklaarde hij den
oorlog voor geëindigd, zónder echter den
vurig begeerden vrede te teekenen.
Zóó liet hij zijn partners staan.
Die in zekeren zin «nverriehter zake naar
hnis konden gaas, ®et het gevoel dat zij,
doorleerde rotten in de diplomatie, feitelijk
door den amateur-diplomaat, die 'n jaar ge-
ledeH in de halve wereld vogelvrij was ver
klaard en nu Rusiaad regeerde bij den
neus genomen warenhij had het laatste
woord gehad
Daarop velgde de nieuwe opmarseh.
Een echte „militaire wandeling"!
li is geen Russisch leger meer en de Roode
Garde heeft het te drsk ®et Finnen en
Oekrainiërs, Lettes en Bsthen, Kozakken en
Kaukaniërs osder den voet te trappen.
De Daitsehers trekken al maar voort.
En de buit dien zij in handen krijgen is
ernorm. Kanonnen en mitrailleuses, treinen
met duizenden spoorwagens, vele nog met
levensmiddelen geladen, vallen zonder slag
of stoot in hun handen,
Hoe kon het ook anders?
De voorradee, het oorlogsmateriaal, vooral
de swars konaen, konden natuurlijk niet tijdig
weggevoerd warden, want wie zou zich bij
dan tegeawoerdigen staat van anarchie er
om bekommeren I
Het aantal gevangenen ruim 9000 man
is dan ook in verhouding tot het buitgemaakte
materiaal niet groot. Men mag aannemen dat
treinen en batterijen onverdedigd gebleven
zijn.
Waarheen de „wandeling" gaat
In manifesten, door de oprukkende Duitsche
troepen verspreid, wordt St. Petersburg ais
doel- en eindpunt genoemd.
Maar zij bezetten óók Minsk.
Trekken verder op naar Smolensk.
Dèt zijn punten op den weg naar Moskou
misschien dat zij eens voor goed in beide.
hoofdsteden van Rusland „afrekenen" willen.
't Zou wel een eigenaardig einde zijn van
den oorlog, die vóór 3'/. jaar begon met de
snoevende verzekering dat deRussische
„stoomwals" allen tegenstand zou verplette
ren en dat de Rus reeds 't eerste Kerstfeest
in Berlijn vieren zou
Het wordt dus nu méénens.
En Trotsky heeft zich dan ook gehaast,
als men weet, om na zqn laatste woord van
Brest-Litowsk, nog een „laatster" te laten
hooren in z'n draadloos telegram „aan allen",'
waarin hij onvoorwaardelijk de voorwaarden
der Centraien aannam.
Met bekwamen spoed spoorde zijn koerier
vervolgens naar Berlijn, met de schriftelijke
bevestiging er van in den zak.
Maar „elk z'n beurt", denkt Berlijn.
Nu mag hij eens wachten.
Nu heeft Daitsehland geen haastde troe
pen zetten met bekwamen spoed den opmarseh
voort en Von Knlhmann, die onderweg graaf
Czernin heeft opgehaald, is naar Roemenië,
om zoo mogelijk met die heeren daar eerst
vrede te sluiten.
Dan pas komt Trotzky aan de beurt.
En dat de Duitschers met hun opmarseh
nogal spoed spoed zetten blijkt hieruit dat
IS-
ll-
97
ari
i*r,
EN
te
de
J.
l te
ïui-
bij
»ude