AFBRAAK.
Advertentien.
PENNEKRASSEN.
GEMENGD NIEUWS.
BOEKAANKONDIGING.
MAK en BLOM
Als Ramen, Deuren, Kozijnen, Vloer
en Kapdeelen, 50 M3 licht Binthout,
Heining- ea Schóeingpalen, Marme
ren schoorsteenmantels enz. enz.
Dordtsche Straatweg 712,
ROTTERDAM,
dien aanvoer een gunstigen invloed aan te
wenden. Wij hebben kunnen lezen van de
benoeming eener Commissie, die naar Amerika
zal gaan, om de autoriteiten aldaar gunstiger
voor ons te stemmen door hen, beter dan zij
schijnen te zijn, in te lichten omtrent onze
uitvoeren naar Duitschland. De meening
schijnt daar, evenals in Engeland, bij velen
voor te zitten, dat wij alles doen om de Duit-
schers van voedsel te voorzien, 't Zal goed
zijn, niet slechts de autoriteiten in de Ver-
eenigde Staten, maar ook het Amerikaansche
volk in te lichten. „De Amsterdammer" wees
onlangs reeds op de wenschelijkheid. Nergens
toch wordt de staatkunde zoozeer door 't
volk gemaakt als in Amerika. De gewone
diplomatie is voor de verhoudingen van het
oogenblik niet altijd toereikend. Verschillende
landen hebben al getoond dit te begrijpen en
zonden een bijzondere missie, zoo België,
Italië, Zwitserland. Ook Engeland vaardigde
op dien grond geen minder dan Balfour af,
en Frankrijk den rijk begaafden journalist
Fardieu, als oppercommissaris. Wij moeten
er mee rekenen, dat Amerika ons groote,
treurige moeilijkheden kan gaan maken, en
met het oog daarop is het zeker de beste weg
om openlijk met het Amerikaansche volk te
praten, en ter plaatse bevredigende econo
mische regelingen in treffen, ruimere toevoe
ren te verkrijgen, die onze veehouderij, onzen
landbouw, onze nijverheid, onze volksvoeding
en onze geheele positie van het dreigende
zwaard te bevrijden. Moge de Commissie, die
daartoe de zee zal oversteken, in haar sa
menstelling de grootst mogelijke waarborg
bieden, dat zij in haar bijzondere zending
'zal slagen!
Bij haar zorg voor de voedselvoorziening
van mensch en dier heeft de Regeering ech
ter ook het oog naar binnen gericht. Zij neemt
bezit van de totale opbrengst der hoofdvoed-
sel-gewassen, dreigende de producenten met
ernstige gevolgen bij verbruik of aflevering.
Zij heeft ook aan de verbouwers van kool
rapen en knollen, paardepeen en voederbieten
het vboruitzicht ontnomen, om deze produc
ten uit te voeren, 't Vorige jaar zijn groote
partijen bedorven, omdat ze werden vastge
houden in de hoop, dat vergunning tot uit
voer zou worden gegeven. De maatregelen
des Ministers zullen velen hebben teleurge
steld, maar ongetwijfeld door alle welden
kende landbouwers worden begrepen én ge
billijkt. Meer dan ooit dient thans, nu het
inderdaad begint te nijpen, het belang var,
den enkeling of van een enkele groep, te
wijken voor dat van allen. Dat besef heeft
trouwens bij het meerendeel onzer landbou
wers niet ontbroken. Het ligt in de bedoeling
des Ministers om alle voorraden van genoemde
knol- en wortelgewassen, die men voor eigen
vee niet behoeft, in beslag te nemen en ten
behoeve van andere veehouders te distribu-
eeren. Zoo kunnen de bouwboeren en die op
de gemengde bedrijven tot Instandhouding,
zooveel mogelijk, van de veehoudersbedrijven
het hunne bijdragen. Al moge de prikkel nu
niet zoo groot zijn, dan wanneer de producten
aan de drogerijen hadden kunnen wofden
afgeleverd, wij vertrouwen dat de productie
er niet onder zal lijden, en dat ieder zich zal
beijveren om nog zoeveel als kan, stoppel
vruchten te verbouwen. Dat zij dit mogen
doen inde verwachting, dat behoorlijke prijzen
zullen worden betaald, is dunkt ons, na al
de ervaringen, waarbij èn de boer èn de ge
meenschap schade leden, een van zelf spre
kende zaak. Voor de komende maanden heeft
de gemeenschap de hulp en medewerking van
den boer te z'eer noodig men denke alleen
maar eens aan de melkvoorziening! dan
dat de Regeering thans niet de billijkheid en
redelijkheid zou inzien om hem behoorlijk
voor zijn arbeid en productiekosten schade
loos te stellen.
De productiekosten hangen natuurlijk ten
nauwste samen met de prijzen der z.g. kracht-
voermiddelen. De hooioogst is tot dusver
tegengevallen; wie hooi moest koopen, heeft
2, 3, 4-voudige prijzen moetefi betalen. Reeds
daardoor zullen de productiekosten hoog op-
loopen. 't Is te hoopen, dat spurrie en knol-
groen, knolrapen en voederbieten een ruime
aanvulling mogen geven. Bij de hooge kunst-
mestprijzen en de zoozeer gestegen arbeids-
loonen komen de productiekosten ook van die
voedermiddelen zeer hoog, en dient de boer
die in de straks af te leveren producten terug
te ontvangen. Maar bovendien nog wat hij
betalen moet voor de krachtvoerartikelen.
Ongekend hoog zijn reeds de Regeerings-
voedermiddelen. Maar wie hiernaar zou willen
afmeten de verhoogde productiekosten van
vleesch en melk, zou den veehouder zeer te
kort doen. Slechts voor een klein percentage
kon deze tot dusver zijn krachtvoer van de
Regeering betrekkende rest moest hij zien
bij te koopen op de vrije markt, waar schan
delijke prijzt n werden en worden gevraagd.
Daar is reeds dikwijls, ook door ons, op
gewezen, en op de schromelijke onbillijkheid
dat de Regeering hier niet, als in het boeren
bedrijf, heeft ingegrepen. Voor allerlei min
derwaardige, soms geheel waardelooze arti
kelen worden den goedgeloovigen boer bui
tensporige prijzen afgenomen. Er wordt ge
knoeid en vervalscht op ontzettende wijze.
Men behoeft slecht met eenige aandacht de
„weekberichten" van handelaars in voederar
tikelen na te gaan, om al spoedig tot de
overtuiging te komen, dat het op die wijze
niet langer kan gaan, dat op die wijze de
veehouderij en varkensmesterij beslist onmo
gelijk met eenige kans op rentabilliteit kun
nen worden voortgezet. Onder dealgemeene
benaming „voermeel" worden allerlei meng
sels aangeboden, die aan geen enkele garantie
behoeven te voldoen, terwijl die voedermid
delen, welke in den codex voorkomen en
waarvoor dus bij vervalsching vergoeding
moet worden gegeven volgens de A.H.V.
(Algem. Handelsvoorwaarden), ongekend hoog
staan genoteerd. Zoo vraagt men voor ko
koskoeken, een zeer goed voedermiddel, maar
minderwaardiger dan lijnkoek, 2 maal zoo
veel als voor dit artikel (Regeëringsprijs).
Z.g. lijnzaadafval, dat zeker met f 7.— goed
betaald is, levert men den boer voor f 23.50.
Evenredigheid van prijs en voederwaarde is
ver te zoeken, Zemelen met een zetmeelwaar-
de van 48.1 staan genoteerd op f 18.50 per
100 K.G., terwijl lijnkoek met een zetmeel-
waarde van 71.8 (dus anderhalf maal zooveel)
en een 2 maal hooger eiwitgehalte slechts
f22,50 geldt. Moest hier de Regeering toch
niet noodzakelijkerwijze ingrijpen Moest in
de Tweede Kamer hierop niet eens met kracht
en klem door de Kamerleden worden gewe
zen?
Was dat nu niet eens een dankbare taak
voor den heei Schaper, die nog steeds van
meening schijnt, dat de boer zich verrijkt
ten koste zijner medeburgers, getuige zijn
uitroep laatst in de Kamer bij de behandeling
van het wetsontwerp op de Export Centrale
toen de heer Patijn de boeren waarschuwend
toeriep: „Past op uw zakken"! De heer Scha
per interrumpeerde toen: „Dat doen ze toch
■al!" Daar zal waarschijnlijk om dien uitroep
gelachen zijn (de lever mag daar ook wei
eens schudden), maar men gevoelt het grie
vende en ongepaste er van, als men bedenkt,
hoe tot April j.l. door den boerenstand, waar
Schaper steeds zoo op smaalt, reeds voor
ruim 400 millioen gulden ten behoeve der
binnenlandsche voorziening was bijgedragen.
De heer Schaper en heel de Kamer met
de Regeering richten eens hun aandacht
op de practijken van de handelaars, die zulk
een handig gebruik maken" van de omstan
digheden, om zich ten koste van den boer
te verrijken.
Met instemming nemen wij het volgende
over uit „De Melkveehouder": „De z.g. vrije
handel, het is reeds vele malen gezegd, maar
blijkbaar nog niet vaak genoeg, moet uit de
wereld". Niets bijna is op het oogenblik
nog vrij wat het boerenbedrijf betrert; alle
landbouwproducten worden tegen reeds van
te voren bepaalde prijzen door de Regeering
overgenomenmelk en varkens zijn gehouden
aan maximumprijzen, maar wel is er een
„vrije" oederhandel, die de boeren <iz t.
Het kwaad is erger dan men vermoedt. Het
is ten hoogste tijd, dat de Regeering nu eens
de boeren in bescherming neemt t g n den
handel en maximumprijzen vaststelt. O. i.
dient echter ook in 1 et stelsel van de Re
geering wijziging te komen. Enkel en alleen
'de voedingswaarde dient bij de prijsbepaling
in aanmerking te worden genomen.
De Regeering heeft mannen genoeg tot
haar beschikking, die met deze voedings
waarde tot grondslag een goede prijsbepaling
kunnen samenstellen. Laat zij deze kw stie'
niet op de lange baan schuiven. Er is een
groot belang mee gemoeid. C. B.
1517-Ï&17.
Vierhonderd jaren zijn .verloopen haast.
Sinds dien len November toen de bevolking
van dat gedeelte van Duitschland de poorten
van Wittenberg binnen stroomden. Want 't
was Allerheilige.
Vierhonderd jaar is het geleden, dat ze daar
stonden vóór de deur der kerk en met klim
mende belangstelling en voor het overgroote
deel met ingenomenheid lazen het groote
papier, daar aangeplakt. Sommigen schreven
het over, maakten aanteekeningen. Men werd
niet moe de 95 stellingen te lezen en te her
lezen. Vlijmscherp werd door de Katholieke
kerk aangevallen.
Luther was de ge.ierde man. En, na 4C0
jaar is hij het nog. Wat heeft de nieuwe
Rijkskanselier van Duitschland, Dr. Michaëlis
van hem getuigd Dit wel niet woordelijk,
•maar toch op hetzelfde neerkomendNapoleon
was een ster, maar is gaan tanenom Fre-
derix de Groote bekommert zich niemand
meer, maar Luther leeft nog. Waarom
Omdat Gods genade in hem werkte
In 1921 zal het vierhonderd jaar zijn gele
den, dat Luther in de raadszaal te Worms
zijn bekende woorden uitsprak: Hier sfa ik.
Ik kan niet anders. God helpe mij. Amen
Maar dat neemt niet weg, dat 31 Oct. 1517
de datum is, waarop het aankomt
Ook in ons land bereidt men zich voor, de
Hervorming té gedenken, evenals in andere
landen.
Maar wat 'n herdenking?
Moest er geen feest worden gevierd Moest
het niet zijn een luisterrijke herdenking?
Maar zwarte schaduwen leggen zich neer
in dat herdenkingsjaar zwarte schaduwen, als
in een donkeren nacht,,
Hoe zijn die regels ook weer uit Luthers
bekend strijdlied: „Een vaste burcht is onze
God"?
O, ja. Dit staat er:
Geen aardsche macht begeeren wij
Die gaat alras verloren.
En kijk nu rond I Na vierhonderd jaren.
Reeds drie jaar flikkert het zwaard, knette
ren de geweren, donderen de kanonnen, wor
den ze opgeofferd de mannen en de zonen,
steeds maar door, terwijl het einde nog niet
te zien valt.
Waarom
Immers niet anders dan - om macht- en
heerschzucht I
Want al dat geschetter, voldoende is het
bewezen, van bescherming van kleine naties
enz. enz., het is een leus, het is een holle
phrase, om, als het niet zoo ontzettend erg
en ernstig was, over te schateren van 't lachen
Terwijl men zich opmaakt Luthers daden
te herdenken, bekampen de volken elkaar;
een kamp op leven en dood.
Wat 'n stikdonkere schaduwen
Er moest in de Protestantsche landen een
heid zijn. Maar die eenheid is zoo oneindig
ver te zoeken. Van een luisterrijk feest kan
geen sprake zijn.
In de Protestantsche landen
Denken we wég al het oorlogsrumoer, dan
kon het immers nog niet.
Want al wat niet is Roomsch of Israëliet,
is Protestant: dus ook de socialist; ook de
anarchist; ook de nihilist; ja, zelfs ook de
vrijdenker
En hoe oneindig, oneindig ver staan ze van
Luther af! Ver, zéér ver staan ze ten achter
bij een Ropmsch-Katholiek, wat belijdenis
betreft
Ook op dat gebied, in die richting scha
duwen.
Zijn we er nu?
Neen, nog niet!
Neem hen, die vasthouden aan de belijde
nis; bewandelen de oude, beproefde paden
en propageeren voor teruggang naar deze.
V/at 'n ontzettende verdeeldheid onderling!
Niet het verschil van belijdenis en eeredienst.
O, neen, wat daar ook al tegen aangevoerd,
dat zal blijven bestaan.
Want dat is het klaarste bewijs, dat Gods
genade rijk is en in één Kerkverbond niet
tot zijn recht komt.
Neen, dat bedoelen we niet.
Maar er kon veel meer éénheid zijn op al
lerlei gebied. Men heeft kleine verschillen,
dikwijls persoonlijke en gaat dan maar uit
elkaar, vormend een nieuwe kerkelijke rich
ting. Daar is zoo weinig waardeering onder
ling. Men staart zich blind op wat scheidt,
maar kijkt naar daft, wat moest vereenen
niet om.
Dat zijn óók schaduwen bij dit herden
kingsfeest
Heeft de kerkhervorming dan fiasco geleden,
Goddank! neen. Die vraag is overbodig.
Ondanks alles kunnen we hebben dankens-
stof, ruime dankenstof.
De Kerkhervorming is een zegen geweest
voor. den volkeren van Europa, te veel om
in dit kort bestek op te.noemen!
Misschien later wel meer daarover.
Want in die beweging zit zoo oneindig veel
vast, zoowel op godsdienstig als politiek
gebied:
Maar dat neemt niet weg, dat we naast de
lichtzijden ook de schaduwzijden, die lang
zamerhand in al die jaren rondom de Her
vorming zich hebben gelegerd, moeten aan
schouwen en bespreken.
Opdat het aanleiding geve tot nadenken
en tot verandering
W. K. H. K.
Noodlottig schot. Te Dinxperlo was dé
de arbeider H. C. gisteren bezig met het schie
ten van schadelijk gedierte; toen hij zijn ge
weer liet vallen, kreeg hij zelf een schot met
het gevolg, dat hij kort daarop aan de ge
volgen-is bezweken.
„Weg met de kerk"Onder dit opschrift
bevat de „Waarh. vr." het volgende rijm
Eens sprak een jonge modefat
„De kerk heeft nu haar tijd gehad;
Ik kan haar slechts verfoeien 1
'k Hoop, dat op ieder stukje grond,
Waar ooit een kerkgebouw op stond
Eens welig 't gras zal groeien!"
Toen sprak een wijs verstandig man
„Dien wensch—ik vat den zin ervan
Kan mij niet gansch verbazen
Zie, als de kerk verdwenen was
Om plaats te maken voor wat gras,
Kon jij daar loopen grazen
Waardelooze biggen. Een buitenman, die
van de Nijmeegsche markt kwam, bemerkte
bij zijn thuiskomst, dat hij een mand met
biggen meer op zijn wagen had, dan bij zijn
vertrek. Bij onderzoek bleek, dat iemand, die
zijn biggen niet had kunnen verkoopen, ze
.bij hem op den wagen had gezet om er maar
af te zijn.
Verbrand. Een kindje van 10 maanden van
A. in de Irisstraat te Hilversum, trok een
emmer met kokend water om, waardoor het
deerlijk werd verbrand. Van den schrik viel
de moeder flauw ;^ij heeft de spTaak verloren.
Orkaan. Zondagmiddag heeft midden-Lim
burg voor de tweede maal in dezen zomer
te lijden gehad van een orkaan. Wolken stof
en zand beletten in een oogwenk alle verkeer
langs de wegen, terwijl 't zeer donker was.
Toen de bui op het hevigst was, plaste het
water zoo geweldig neer, dat drie uur later
tal van straatgedeelten nog blank stonden.
In de boomgaarden en tuinen ligt het gezaaid
van halfvolgroeide vruchten. Het aantal ver
nielde vruchtboomen is legio.
Doodslag. Zaterdagavond zaten in een café
op den Haarlemmerdijk te Amsterdam een
tweetal jonge mannen rustig aan een tafeltje
toen een luidruchtig stelletje van twee jongens
met hun meiden al zwaaiende binnen kwa
men. Ze stooten tegen het tafeltje van de
eerstbedoelde jonge mannen waardoor de
consumptie omviel. Dat gaf aanleiding tot
een woordenwisseling welke spoedig ontaard
de in een hevige vechtpartij. De 18-jarige
stucadoor G. H., die het laatst binnen was
gekomen, heeft daarbij den 19-jarige v, L.
met een dolkmes een tweetal steken in den
buik gegeven. Deze zakte ineen en gaf spoe
dig daarop den geest. De dader is gearresteerd.
Vechtpartij. Te Amsterdamscheveld, ge
meente Emmen, veroorzaakte de uitslag der
herstemming voor den Gemeenteraad een
hooggaande ruzie tusschen den landbouwer
H. K., te Stieltjeskanaal en het vroegere Raads
lid K.
Eerstgenoemde ging het Raadslid K. te lijf
zoodat de worsteling ontstond, H. K. kreeg
daarbij een schop tegen den buik. Hij viel
neer, werd opgenomen en is per auto naar
het Zwolsche ziekenhuis gebracht. Zijn toe
stand is hoogst ernstig.
Fietsdiefstallen. Een carousselhouder zette
Zaterdagmorgen zijn nog nieuwe fiets tegen
het poskantoor te Heerenveen. Nog geen mi
nuut daarna was ze verdwenen. Dit is in kor
ten tijd de zesde fiets, die op klaarlichten
dag te Heerenveen gestolen wordt.
Inbraak. In het buitengoed Cronestein te
Zoeterwoude, toebehoorende aan mr. E. de
V. te Leiden is ingebroken. Door het stuk-
snijden van een ruit hebben de dieven zich
toegang weten te verschaffen. Alle koperen
staande en hanglampen hebben zij meegeno
men, ook gordijnen en tafelkleeden. Van de
daders geen spoor.
Ongelukken. Zaterdagavond is nabij het
station Lutterade een meisje van 2 jaar door
een sneltrein overreden en gedood.
Gistermiddag is te Woerden een ran
geerder bij het rangeeren tusschen de buffers
van een trein geraakt en doodgedrukt.
Verdronken. Gisteren is bij Tiel in de Waal
drijvende gevonden het lijk van een onbeken
den 16- a 17-jarige jongen, blijkbaar bij het
zwemmen verdronken.
De 9-jarige Ch. L. van G., het zoontje
van een schipper, die met zijn schip in de
Maas voor Rotterdam lag is overboord ge
vallen en verdronken.
Te Vijfhuizen is gistermorgen het 3-jarig
dochtertje van W. v. d. F. te water geraakt
en verdronken.
Inbraak. In den nacht van 28 op 29 Juli heb
ben inbrekers uit de stoom3choenenfabriek
der firma Gebrs. de Graaff in de St. Anthoni-
usstraat te Waalwijk ruim 60 paar schoenen
en drie pakken chroom, ter waarde van 16
k 1700 gulden gestolen.
Oplichting. Een bewoner van de Baarstraat
te A'dam heeft bij de politie aangifte gedaan,
dat hij voor f 1000 aan cement is opgelicht.
Branden. Gistermiddag is de bliksem ge
slagen in een boerderij staande in de Huurne,
in de gemeente Wierden. Alleen een paar
paarden konden gered wordende koeien en
varkens zijn in de vlammen omgekomen.
Zondagmiddag één uur brandde, ver
moedelijk wegens het spelen met lucifers door
kinderen, een groote hooiberg af op de boer
derij van den veehouder N. Bergkamp, in
den Schinkelpolder gemeente Aalsmeer. Door
het krachtdadig optreden van een gezelschap
padvinders welke op eenigen afstand gekam
peerd lagen, wist men de vlammen te bedwin
gen tot de brandspuiten uit het Oosteinde in
werking gesteld werden. De schade wordt
begroot op f 4500.
Te Alteveer is de boerenplaats, bewoond
door N., door onbekende oorzaak afgebrand.
Er is weinig gered. Alles was verzekerd.
Voorbeelden trekken. Katholieke ingezete
nen van Bussum hebben een kapitaal van
f 23,CC0 bijeengebracht, ten einde uitbreiding
te geven aan het St. Majella ziekenhuis, o. m.
om het geschenk van niet-Katholieke inge
zetenen, een volledige Röntgen-inrichting,
plaats te bieden.
Onkruid opgekocht. Het onkruid „krode"
dat hoog opgroeid tusschen rogge en aard
appelen en dat tot nog toe waardeloos was
wordt thans in de gemeente Schoterland op
gekocht tegen f 40 de 1000 Kilo. Roggekaf
wordt daar opgekocht tegen f 30 de 1000 kiio.
Koffievuurtjes. Sedert den ernstigen veen
brand in Drenthe ziet de politie streng toe
op hel aanleggen van koffievuurtjes door turf
gravers. Dat dit noodig is blijkt uit het feit
dat voor het Kantongerecht te Emmen 98
personen terecht stonden wegens het aanleg
gen van vuurtjes.
Gevluchte Belgissche burgers. Zaterdag
morgen in de vroegte wisten een dertigtal
jonge Belgische mannen de electrische draad
versperring nabij een Limburgsch grensdorp
te verbreken en zonder ongevallen ons land
binnen te komen.
Duitsche kinderen. Nu in Duitschland de
vacanties begonnen zijn, komen transporten
kinderen schier dagelijks te Zevenaar ons land
binnen. Gedurende de. laatste acht dagen mag
het aantal veilig op duizend geschat worden
terwij! deze week vermoedelijk een evengroot
aantal zal komen.
Er over getrokken. Op de grens bij Olden-
zaal had met een Russische krijgsgevangepe
een vermakelijk voorval plaats.
Juist toeft hij de grens wilde oversteken
werd hij door een Duitschen grenswachtsol
daat vastgegrepen. Er ontstond een worste
ling. De Rus wierp zich op den grond en
lag nu met het bovendeel van zijn lichaam
in Nederland en met het andere gedeelte in
Duitschland. Dit zag een Nederlandsche grens
wachter. Hij snelde den Rus ter hulp, vatte
hem bij de armen en trok. De Duitsche sol
daat trok ook, maar aan de beenen en in
tegenovergestelde richting.
De Rus was daardoor in een allesbehalve
benijdenswaardige positie gekomen. Maar de
welkome hulp van den „Ollander" bemerken
de, begon hij uit alle macht te trappen, met
het gevolg dat de Nederlandsche grenswacht
hem buiten de „gevaarlijke zóne" kon trekken.
•Smokkelende veldwachters. Twee veld
wachters werden Vrijdag op den weg naar
de Duitsche grens onder Zevenaar toen zij
zich in uniform daarheen begaven aange
houden en gevisiteerd. Daarbij moet eene
hoeveelheid chocolade te voorschijn zijn ge
komen, blijkbaar verstopt om te smokkelen.
Thans wordt elkeen, zonder onderscheid,
door kommiezen en militairen op den heer
weg aangehouden en ondervraagd.
Een fraudeerende burgemeester. In het
verslag van den toestand der provincie Zee
land over 1916 wordt o.a. medegedeeld, dat
de loop der administratie en het -geldelijk
beheer in een der gemeenten reeds geruimen
tijd aanlijding gaf tot klachten en dat ook bij
verschillende kasopnemingen onnauwkeurig
heden werden aangetroffen. In 1916 werden
termen gevonden door een commissie uit
Gedep. Staten een opzettelijk onderzoek te
doen instellen. Op den morgen, dat die com
missie zich voor dat onderzoek naar bedoelde
gemeente begaf, werd de burgemeester ster
vende in zijn kamer gevonden. Het onder
zoek bracht een schromelijke verwarring in
het geldelijk beheer aan het licht. De gemeen
teontvanger, een eenvoudig man met weinig
begrip van administratie, liet veel over aan
den burgemeester, zoodat c.a. de geheele
verrekening van den bouw van twee gasfa
brieken en van de daarvoor aangegane geld-
leeningen door diens handen gegaan was.
Er werd een tekort van ongeveer f 16.000
geconstateerd. Ook de ka ssen van polders,
waarvan de burgeméester ontvanger was,/
waren niet in orde. Intusschen zijn alle te
korten in den joop van 1917 aangezuiverd
De samenstelling van het brood. Men
schrijft aan de Msb.
De vanaf 25 Juni vastgestelde meening
van het brood wordt met 1 Augustus veran
derd. 25 Juni bestond de bloem uit 56 pet.
bloem. 24 pet. maisbloem, 20 pet. Ameri-
kaansch bloem. Deze wordt nu met 1 Augustus
50 pet. inlandsche bloem, 20 pct.joggebloem,
10 pet. aardappelmeel en 10 pet. Ameri-
kaansch meel. Hieruit blijkt dus, dat het
Amerikaansche meel weer vervangen wordt
door aardappelmeel, maar daartegenover staat,
dat de maisbloem uit het wittebrood ver
wijderd wordt.
Voor het bruinbrood, waarvan de samen
stelling was 70 pet. ongebuild tarwemeel en
30 pet. ongebuild maïsmeel, wordt gewijzigd
in 65 pet. tarwemuel en 35 pet. maïsmeel.
In verband met dit hooge maïspercentage
voor bruinbrood is hef wel de moeite waard
de aandacht te vestigen op hetgeen hierom
trent medegedeeld is in de London Grain,
Seed Oil Reporter van 2 Juli, waarin de
schrijver, een vroegere bewoner van Italië,
mededeelt, dat in Noord-Italië veelvuldig
gebruik wordt gemaakt van maïsmeel en wel
gekookt, doch niet gebakken.
„Echter is het aldaar algemeen bekend,
dat het gebruik van maïsmeel, indien de
maïs voor of tijdens de vermaling niet met
groote zorgvuldigheid wordt gedroogd, zeer
vatbaar maakt voor een ziekte, de „pellagra"
die voor een 20 tot 30 jaar de plaag was
van den Noord-Italiaanschen boerenstand.
De ziekte is uiterst moeilijk te stuiten, be
gint met huiduitslag en leidt in vele gevallen
tot een algeheel onwelzijn.
Het merkwaardigste is wel, dat in Zuid-
Italië, waar het gebruik van het maisproduct
niet inheemsch is, doch waar men zich voedt
met macaroni, vervaardigd van de edelste
tarwe, voor bedoelde ziekte geen vatbaarheid
schijnt te bestaan.
Ongetwijfeld kan het zijn goede zijde heb
ben, op bovenstaande de aandacht te vestigen
niet om ongerustheid te wekken, doch om
aan te sporen tot groote voorzichtigheid en
tot het nemen van die maatregelen, welke
dienstig kunnen zijn om de gevolgen aan
het onoordeelkundig gebruik van het mais-
produkt verbonden, te voorkomen. De oor
zaak toch van de ziekte moet gezocht worden
in den aard van het vochtgehalte der maïs
korrels, welk vochtgehalte, indien geen be
hoorlijk droogproces aan het gebruik vooraf
gaat schimmelvorming veroorzaakt waardoor
genoemde ziekteverschijnselen te voorschijn
worden geroepen.
Bij de fabricage van het benoodigde ge
mengde meel, dient dus behoorlijk acht ge
geven te worden ter voorkoming van onhei
len en tot waarborg van de volksgezondheid."
Zware regens. Men meldt onsuitRossum
aan de Waal
Door de aanhoudende regens der laatste
24 uren staat een deel van het dorp Rossum
onder water. Vele inwoners zijn gedwongen
hun inboedel naar veilige plaatsen over te
brengen.
Gisteren werd te Amsterdam bij de H. 1-J.
S. M. bericht ontvangen, dat de spoorlijn
tusschen Amersfoort en Woudenberg en
Amersfoort en Soest gestremd „wegens over
strooming".
Men meldt ons nog uit Amersfoort, dat
de overstooming beperkt is gebleven tot een
gedeelte van het stationsemplacement en
het begin van de spoorweglijn bij Amers
foort. Door den overvloedigen regen was
de lijn, die tusschen twee hellingen ligt, vol-
geloopen.
Het verkeer tusschen Amersfoort en Wou
denberg was' gisteravond weer hersteld.
Een belangrijke vinding? De „Limb. Koe
rier" maakt melding van een vinding van
den heer Emile Römer, secretaris van het
Burg. Armbestuur te Maastricht bestaande
uit speciale conloren, waarop zou kunnen
worden gebraden, gebakken en gekookt, ja
zelfs strijkijzers verhit zouden kunnen worden.
Een „hoogstaande persoonlijkheid", die de
proefnemingen in het gert cht„Ca!variënberg"
had bijgewoond, verzekerde het blad, „dat
het hier een procédé betrof, dat ten alge-
meenen nu!te zal strekken en een omwente
ling zal brengen in de huishoudelijke en
misschien ook wel in de industrieele econo
mie van de naaste toekomst. Ook had hij
vernomen, dat het procédé ter beschikking
van onze Regeeiing was gesteld".
Afgaand.e op deze inlichtingen stélde het
blad zich in verbinding met den heer Römer,
die het procédé en de werking ervan ten
zijnen huize liet zien.
Het blad geeft dan de volgende beschrijving:
„Het doosje of busje, dat hij ons vertoonde,
is een van de toestellen, waarmede hij sedert
geruimen tijd proefnemingen had gedaan.
Het ziet er uit als een cylinderhoed zonder
luif of als een emmertje, waarfn vijf kilo
appelsiroop verkocht wordt; heeft ter zijde
een metalen buisje van o ïgeveer tien centimeter
lengte en aan den bovenkant van het doosje
is een opening van eenige centimeters. Op
een weegschaal geplaatst, wees het ten ge
bruik gereed een gewichtvan ruim 1750 gram.
„De heer Römer plaatste den cylinder op
een steen in de open lucht en bracht vuur
aan de vooropening door middel van een
lucifer.
„Aan de bovenopening van den cylinder
vertoonee zich toen lichte rookwolkjes, die
na eenige oogenbiikken in een groote vlam
overgingen. Boven de vlam-opening plaatste
de heer Römer vervolgens een roostertje van
een gewoon gasconfoor, zette er een ketel
met koud water op en na een zevental mi
nuten kookte het water lustig. In eene daarna
erop geplaatste koekepan liet hij mede in
onze tegenwoordigheid spiegeleieren bakken,
welke operatie in een minimum van tijd was
afgeloopen.
„Omtrent de samenstelling van de brand
stof wenschte de heer Römer, met het oog
op hpt patent, niets uit te laten, doch hij
gaf ons de stellige verzekering, dat één la
ding van het comfoor slechts eenige centen
kostte; drie uren lang is het gebruik ervan
verzekerd
„Voorts deelde de heer Römer ons mede,
dat er' in de ateliers van den heer Georgè
Hoeberechts meer geperfectioneerde comforen
aanwezig zijn met pijpen, die den rook naar
den schoorsteen afvoeren, en die nog veel
grooter hitte afgeven dan het aan ons ver
toonde proefcomfoor.
„O.m. nog heeft de heer Hoeberechts een
speciale kachel geconstrueerd die verwarming
in vertrekken mogelijk maakt en met één
vulling ruim drie uren nuttig effect doet.
Proeven met grootere kachels, die langeren
tijd kunnen branden, zijn aanhangig.
De geperfectioneerde toestellen kunnen
binnen eenige maanden in den handel komen,
doch worden voorloopig nog aan niemand
ter bezichtiging gesteld".
Wij hebben, zegt het blad ten slotte,'de
overtuigiging gekregen, dat hier iets is ge
vonden, hetwelk niet alleen uitkomst zal
brengen in den heerschenden kolen- en gas-
nood bijzonder ten behoeve van de armsten
onder onze medemenschen, doch ook voor
klein-industrie hoogst nuttige toepassing zal
kunnen vinden.
Wij vernemen dat bij den uitgever J. H.
Kok te Kampen met October a.s. een nieuwe
en zeer belangrijke brochurenreeks gaatver-
schijnen.
Hoe langs zoo meer werd in de laatste
jaren bij het steeds grooter in aantal worden
en het zich immer meer op den voorgrond
dringen van allerlei Levensvragen, de be
hoefte geveeld aan vertrouwbare en princi-
pieele voorlichting voor onze jonge menschen
en allen die op de een of andëre wijze met
deze problemen in aanraking komen. Ook in
dezen heeft onze Christelijke pers een roe
ping, en reeds al te lang heeft dit terrein
zoo goed als braak gelegen. In dat opzicht
geeft de R.-K. Canisius-Vereeniging ons een
beschamend voorbeeld.
Na langdurig overleg is thans de uitgave
verzekerd van een brochurenreeks welke zich
ten doel stelt, zoowel aanvallend als verwe
rend op te treden. In verband daarmede is
als titel vastgesteldSchild en Pijl. De be
doeling is in deze uitgave gewichtige vraag
stukken te behandelen van allerlei aard, met
de uitgesproken bedoeling om steeds èn
actueel èn principieel te zijn.
Er zal elke maand behalve in de maanden
Juli en Augustus een compleet nummer ver
schijnen, en de bedoeling zal zijn deze uit
gave zoo goedkoop mogelijk te maken, zoo
dat de Vlugschriften op ruime schaal onder
ons Christenvolk verspreid zullen kunnen
worden.
De Redactie bestaat uit de H H. Dr. J. C.
de Moor, Prof. Dr. F. W. Grosheide en Dr.
B. Wielen ga, en deze Redactie heeft zich de
medewerking verzekerd van verschillende
Heeren.
Prof. Dr. H. Bavinck zal de reeks openen
met eene brochure over het Vrouwenvraag
stuk.
•Ongetwijfeld zal deze uitgave met groote
belangstelling worden begroet en in eene
behoefte voorzien.
A H rpcj B
