Zaterdag 2 Juni 1917.
32stfl Jaargang N\ 2290.
voor de üuidliollaiidsclie en Zeeuwselte Eilanden.
Tweede Blad.
lie Oorlog.
Antirevolutionair
Orgaan
Jf
IN HOC SIGNO VINCES
Twee Bladen.
officieel gedeelte.
uit de kamer.
BUITENLAND.
Abonnementsprijs per drie maanden £r. p. p. 50 Cent bij vooruitbetaling.
Buitenland bij vooruitbetaling ƒ4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
W. BOEKHOVEN Zonen,
SOMMELSDIJK.
feiefooa latereowa. Mo. 3.
Aüvertentiën 12% Cent per regel. Reclames 25 pa? rsge!,
Boekaankondiging 5 Cent per regell.
Dienstaanvragen es Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing.
Srooto letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die sij beslaan.
Advertentiën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 unr.
Alle «tukken voor «ie fiftedactte bestemd, Advertenfléra eu verdere Administratie fraiac© toe te zenden mmb de üitirevets
Dit nummer bestaat uit
v
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
UITGEVERS
1
VORDERING VAN WOL.
Ten behoeve van het leger.
De BURGEMEESTER van Sommelsdijk,
Gezien de artt. 4, 5 en 32 der Inkwartie-
rlngswet van 14 September 1866 (StaatsbIad
no. 138), gewijzigd bij de wetten van 29
^.jlaart 1377 (Staatsblad no. 53), 15 April 1886
«Staatsblad no. 64), 10 Mei 1890 (Staatsblad
no. 83) en 22 Juli 1899 (Staatsblad no. 175);
GELAST
aan de In deze gemeente wonende houders
van schapen, ten behoeve van het leger te
leveren alle inlandsche wol, welke bij de scheer
van dit jaar Is of wordt verkregen, welke
levering moet geschieden op een nader be
kend te maken tijdstip en plaats, en zulks
tegen de schadeloosstelling, krachtens de
wet toegekend.
Door deze vordering is de vrije handel in
inlandsche wol uitgesloten. Wordt in strijd
hiermede gehandeld, dan zal niettemin bij
het bepalen van de schadeloosstelling geen
rekening kunnen worden gehouden met den
prijs, door de opkoopers voor de wol betaald.
Bezwaren tegen het bedrag der schade
loosstelling, dat in verband met de kwaliteit
der wol wordt bepaald, kunnen worden in
gediend bij den Commissaris der Koningin
in de provincie.
Voor de afgeleverde wol wordt een bon
afgegeven.
Die eigendunkelijk nalaat of weigert geheel
gedeeltelijk te voldoen aan de vorderingen,
v' nem krachtens de wet op de inkwartieringen
enz. gedaan, of deze voldoening verhindert
of belemmert, wordt gestraft met een geld
boete van ten minste vijftig cents en ten
hoogste vijf en zeventig gulden (art. 41 der
Inkwartierlng8wet). Onder belemmering van
de vordering wordt ook verstaan hetinzoo-
danigen toestand ter levering aanbieden van
de wol, dat deze niet kan worden aangeno
men. Daarom zij men indachtig, dat de wol
droog en in goede conditie moet zijn.
Houders van slechts enkele schapen, die
gewoon zijn de wol zelf te verwerken tot
goederen voor eigen gebruik en dit thans
ook wenschen te doen, kunnen aan den Bur
gemeester schriftelijk aanvragen om de wol
van ten hoogste twee schapen voor dat doel
te behouden. Van den uitslag van het te
houden onderzoek zal afhangen, of daartoe
vergunning zal worden verleend.
SOMMELSDIJK, 29 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
DRAGEN VAN MILITAIRE KLEEDING EN
UITRUSTINGSTUKKEN BIJ VERLOF.
Op grond van de beschikking van den
Minister van Oorlog van 30 April 1917, He
afdeeling, no. 104, maakt de Burgemeester
van Sommelsdijk bekend hetgeen hieronder
vermeld is.
Aan niet-beroepsmilitairen, die van Rijks
wege van boven- en onderkleeding, schoeisel
en uitrustingstukken worden voorzien, is
verboden die kleeding, dat schoeisel en die
uitrustingstukken te dragen, zoolang zij in
het genot zijn van klein verlof, om het even
voor welken duur of om welke réden het
verleend is. Dit verbod geldt niet gedurende
de reis van het korps naar de woonplaats
en terug.
Het uitleenen van militaire kleeding, schoei
sel en uitrustingstukken, alsmede het gebruik
maken van geleende militaire kleeding enz.,
is eveneens verboden.
Zij, die zich aan overtreding van deze be
palingen schuldig maken zij het ook slechts
door het dragen of leenen van een enkel
kleeding- of uitrustingstuk zullen deswege
worden gestraft en kunnen daartoe, zoo noo-
dig, van het hun verleende verlof worden
teruggeroepen.
De politie zal toezicht uitoefenen op de
naleving van deze bepalingen.
SOMMELSDIJK, 29 Mei 1917.
De Burgemeester,
BOUMAN.
OPENBARE KENNISGEVING.
Honing.
hr^foi van Sommelsdijk,
brengt ter kennis van belanghebbenden de
volgende beschikking van den heer Minister
van Landbouw, Nijverheid en Handel.
SOMMELSDIJK, 30 Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
De Minister va Landbouw, Nijverheid en
Handel, brengt te kennis van belangstellen
den, dat het, in verband met de voorziening
in de behoefte aan honing hier te lande en
het uitblijven van den aanvoer van dit arti
kel uit het buitenland, noodig zal zijn maat
regelen te treffen teneinde een zoo nuttig
mogelijk gebruik van den in het a.s. seizoen
gewonnen inlandschen honing te verzekeren.
Te dezer zake is reeds eene vergadering met
vertegenwoordigers van belanghebbenden
gehouden. Als resultaat hiervan zijn eerlang
nadere bepalingen te verwachten omtrent
den verkoop en de distributie van inland
schen honing.
Het verdient, in verband hiermede aanbe
veling, dat
1°. alle producenten van inlandschen bijen
honing,
2°. alle handelaren van inlandschen bijen
honing, die ook vóór den oorlog van den
handel in, en het persen van inlandschen
bijenhoning hun hoofdbedrijf maakten en den
honing rechtstreeks betrokken van de pro
ducenten,
3°. alle verbruikers van honing, als fabrie
ken, kleinbedrijven, grossiers en winkeliers,
die inlandschen honing van den oogst 1917
wenschen te ontvangen,
zich ten spoedigste onder opgave van hun
nauwkeurig adres en den aard van hun be
drijf, wenden tot de Nijverheidscommissie,
Stadhouderslaan 1C2, Den Haag, terwijl op
den brief en het vouvert duidelijk moet wor
den vermeld: „Honingdistributie 1917". Aan
belanghebbenden zullen dan formulieren ter
invulling worden toegezonden.
In het bijzonder wordt de aandacht van
belanghebbenden er op gevestigd, dat bij de
uitvoering der maatregelen, welke eventueel
noodig zullen blijken, geen rekening zal kun
nen worden gehouden met reeds gesloten
contracten inzake verkoop of levering van
inlandschen bijenhoning.
's-GRAVENHAGE, 25 Mei 1917.
Voor den Minister,
De Secretaris-Generaal,
VERSTEEG.
OPENBARE KENNISGEVING.
Jachtwet.
De Burgemeester van Sommelsdijk noodigt
de jachtgerechtigden in deze gemeente uit,
om ten spoedigste, in elk geval vóór 6 Juni
a.s., ter gemeente secretarie, 's voormiddags
tusschen 9—12 uur, van hun jachtrecht onder
vertoon van bewijs kennis te geven.
Voldoening aan deze uitnoodiging kan den
landbouwbedrijven ten goede komen.
Sommelsdijk, 3Q Mei 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
Belastingen.
De verdedigingsbelasting II is een belas
ting over het inkomen.
Zij begint bij inkomens van f 1200 en
wordt volgens een progressieve schaal ge
heven. Zij wordt eveneens gedurende 3 jaren
geheven en wordt telken jare berekend uit
den aanslag voor de Inkomstenbelasting;
zij beloopt voor:
f 1200f 1250 inkomen f 3.—
f 1250—f 1300 f 3.25
f 1300—f 1350 f 3.50
f 1350—f 1400 f 3.75
f 1400—f 1450 f 4.—
f 1450—f 1500 f 4.50
f 1500—f 1550 f 5.-
f 1550f 1600 f 5.50
f 1700 f 6.75
f 1800 f 7.50
f 1900 f 8.25
f 2000 f 9,—
f 3000 f 21,
f 4000 f 33,—
f 5000 B f 48,-
f 6000 f 63,-
f 7000 f 78,-
f 8000 f 93,—
f 9000 f 108,—
f 10000 f 123,—
f 11000 f 141,
f 12000 B f 159,-
f 13000 f 177,—
f 14000 f 195,
f 15000 f 213,—
f 16000 f 235,—
f 17000 f 257,—
f 18000 f 279,-
f 19000 f 301,—
f 20000 f 323,—
f 25000 f 448,-
f 30000 f 588,-
f 35000 f 753,—
f 40000 f 953,—
f 45000 f 1188,
f 50000 f 1458,-
De oorlogswinstbelasting is voorts vastge
steld bij wet van 22 Juni 1916. De zegel-en
reglstratiewetten zijn aanmerkelijk gewijzigd
bij de Eerste kamer aanhangig. Statistiekrecht
is bij wet van 28 April 1916 vastgesteld en
op 1 Februari 1917 in werking gesteld.
Er wcrdt dus heel wat meer geld geeischt
dan in normale tijden. Alles tengevolge van
den oorlog. De Crisiskosten werden op 21
Febr. 1916 bij de leening geschat op 450
millioen tot Augustus 1917. Thans wordt
gezegd, dat ze tot 1 Februari 1917 590 mil
lioen bedragen en maandelijks met 25 millioen
vermeerderen. De crisisuitgaven zullen dan
tot 1 Aug. 1917, 740 millioen bedragen.
Toen de eerste leening van 275 millioen
aangenomen is, werd bepaald deze in 15
jaren af te lossen. Dit zal nu moeten veran
deren, verklaarde de Minister. Als er weer
een leening, zeg van 275 millioen, moet wor
den gesloten, is 't het beste de beide leenin
gen samen te smelten tot een groote leening
van 500 millioen, met de bepaling, dat de
bestaande leening van 275 millioen zal wor
den afgelost, maar dat in de nieuwe leening
zal kunnen worden deelgenomen door stor
ting van obllgatlen der oude leening. En dan
is er aanleiding om de aflossing veel langer
te stellen en wel op een normalen tijd van
40 jaar. Doet men dit, dan kan met de be
staande opcenten voor een leening als spre
ker in zijn hoofd had, volstaan.
En voorts wil de Minister, zooals boven
reeds is gezegd, het verzekeringswezen aan
den staat brengen.
De uitvoering van de oorlogswinstbelasting
wil de Minister verscherpen.
Het is helaas gebleken, dat bij deze belas
tingen, de ontduikingen in aantal toenemen
en dat deze komen van personen en kringen
van pe'sonen, van wie men dat allerminst
zou verwachten. Het is zóó erg en zóó er
gerlijk, dat het den Minister leed deed, dat
hij niet nader kan aanduiden door welke
personen en kringen van personen, die ont
duikingen worden begaan.
Men zou haast zeggen: alle Nederlanders
zijn in staat om te knoeien. Zoo was er
oorlogswinst gemaakt door een zoogenaamde
vennootschap, waarvan de aandeelen in han
den waren van één persoon. Deze vermin
derde de aandeelen tot 5% van zijn kapitaal,
in strijd met zijn statuten, en gaf de 95%
terug aan de aandeelhouders, d.w.z. aan zich
zelf.
En aangezien nu de belasting bij de bron
wordt geheven kon men hem niet pakken.
De bestuurder was alleen hij, maar de ven
nootschap had niets meer.
Waar gepoogd wordt goed onvindbaar te
maken, daar wilde de minister het trach
ten te verkrijgen door lijfsdwang, het rechts
middel, dat het wetboek van Burgerl. Rechts
vordering geeft en de kamer vondt dit uit
stekend.
Onderwijs.
Aangaande onderwijs zijn nog enkele be
langrijke zaken aangenomen.
1. Aan de weduwen en weezen van voor
1 Jan. 1906 overleden onderwijzers zal ook
van Staatswege nu pensioen uitgekeerd
worden.
Het aantal weduwen is ongeveer 550;
meer dan de helft is boven 65 jaar, er zijn
er zelfs boven 90 jaar en zij verkeeren voor
een groot deel in kommervolle omstandighe
den. De Regeering verklaarde echter uitdruk
kelijk, dat ze gezwicht is voor den herhaal
den aandrang van verschillende groepen uit
de kamer. Wanneer men nu ook voor andere
groepen kwam, zou ze daar geen gehoor
aan kunnen veileenen.
2. Met 61 tegen 16 stemmen is het voor
stel der 4 linksche kamerfracties aangenomen
om het minimum van eik onderwijzer met
f 100 te verhoogen. De tegenstemmers waren
er tegen, omdat de minister ontkende dat op
dit oogenblik de middelen zijn te vinden om
het uit te voeren. De minister zal evenwel
overwegen om bij aanneming van 't ontwerp
een gunstig advies aan de Koningin uit te
brengen. Alle heeren waren voor verbetering
der traktamer.ten. De heeren der coalitie
waren er op verschillende gronden tegen.
Voor alles geloofde men na de uitspraak
des ministers dat het een slag in de lucht
was, waardoor men de onderwijzers groote
teleurstelling zou bezorgen. Wil men verbe
teren gaan dan is dit over de 12.000 bijzon
dere onderwijzers meer noodig dan voor de
17.000 openbare onderwijzers
Van de openbare onderwijzer hebben groot
50% meer dan f 1000, terwijl van de bij
zondere onderwijzers slechts 22% meer dan
f 1000 Inkomen hebben.
Voor de openbare onderwijzers worden
door de gemeentebesturen de salarissen ge
regeld onder goedkeuring van Ged. Staten.
In Almelo is f 800 't minimum, dus f 300
boven 't wettelijke en 't maximum gaat er
f 775 nl. 1600 boven.
In Rotterdam is 't minimum op f 700 ge
steld en 't maximum van een onderwijzer
zonder hoofd-acte f 1400; een onderwijzer
met hoofdacte kan er f 2000 genieten. Bij
zulk een toestand is een vermeerdering van
f 100 voor ieder onderwijzer onbillijk.
Dan was een voorstel van den heer de
Meester, om de 11000 onderwijzers, die min
der dan f 1500 kregen afnemende verhoogin
gen te geven en boven de f 1500 niets door
de onderwijzers bezwaarlijk geacht. Men wil
de daarom liever de oplossing voor't oogen
blik zoeken in de richting van 't wetsont
werp-Heemskerk door de woninghuur van
f 50 op f 200 of 300 te brengen.
Zij verklaarden evenwel gaarne deze f 100
aan de onderwijzers te gunnen en o.a. de
heer van Wijnbergen zei tot den Min. v.
B. Z.„De indruk staat vast in 't land, dat
wanneer dit ontwerp wordt aangenomen, de
Regeering daarvoor zal buigen".
Mr. Rutgers verklaarde, dat als hij zegt,
dat we ons bij de behandeling van dit ont
werp op politiek terrein bevinden, dit iets
van zelf sprekends is. Hij herinnert er aan,
dat in Nov. 1916 aan de voorzitters der 3
vrijzinnige fracties een schrijven is gericht
door 't hoofdbestuur van den Bond van
Nederl. onderwijzers, waarin de heeren in
gebreke werden gesteld ten opzichte van hun
belofte bij de stembus. Sterk urerd er op
aangedrongen, dat alsnog voor de verkiezin
gen van 1917 werd voldaan aan de gedane
en aanvaarde toezegging van de stembus
strijd 1913. Er was een opkomende neiging
bij de onderwijzers om het hier niet bij te
laten. De afdeeling Schagen van het N.O.G.
wilde overwegen of het niet gewenscht zal
zijn bij de a.s. verkiezingen overal tegen
candidaten te stellen tegenover de zitting
hebbende leden.
Maar ook moest de vraag gesteld worden
en daarbij kwam men in ander opzicht
op politiek terrein of eerst de jaarwedden
alleen zullen worden verhoogd, of dat eerst
de salarissen van de onderwijzers bij 't bij
zonder onderwijs gelijk worden gemaakt aan
die bij 't openbaar onderwijs. Dat zijn 2
verschillende zaken. Wat wel het geval is,
is dit. Als men met ernst de financieele ge
lijkstelling voorstaat, ook om het schromelijk
onrecht van de bijzondere onderwijzers te
beëindigen, dan zal men toch allereerst moe
ten beginnen de allerlaagste salarissen op
de hoogte te brengen van de betere. Als 2
personen gelijk moeten komen op een weg,
en de een is den ander een heel eind voor,
dan zullen de snelheden, waarmee zij zich
voortbewegen, niet gelijk mogen zijn, want
dan kan de een den ander nooit inhalen
degene die een eind vooruit is, zal eerst een
poos moeten wachten tot de ander hem bij
is; enz.
De heer van Wijnbergen zei:
Als motie van afkeuring zou spreker er
zeker zijn stem niet aan geven. Maar spre
ker begrijpt, dat de heeren aan 't eind van
4 jaren wat moeten doen. De heeren heb
ben gezegd, dat het geen paradepaard zou
zijnwelnu zij beschikken over de mid
delen.
Wij zijn echter overtuigd, dat de onder
wijzers zullen worden geholpen, zoodra dit
mogelijk is, maar dan op betere wijze.
Nu 't evenwel aangenomen is, hopen we
van harte dat de Min. van Financiën de gel
den wil beschikbaar stellen.
3. Dan kwam de motie van den heer Rut
gers in bespreking om de Rijksbijdrage aan
't bijz. middelb. onderwijs te verhoogen.
Bij de bespreking van deze motie bleken
de heeren het volmaakt eens te zijn. Men
heeft alleen ontzettend geboomd, doordat
men kennelijk op 't gebied van onderwijs el
kaar niet vertrouwd.
4. Het voorstel van den heer Limburg c.s.
om voor degenen, die later de Medische en
de Wiskundige faculteit aan de Hooge Scho
len willen volgen, toelating te geven ook na
dat ze een H. B. S. met 5-jarigen cursus
hebben gevolgd. Dit is, omdat er vele H. B.
S. en weinig gymnasia over 't land verdeeld
zijn zeker een zeer democratische stap. Daarbij
kwam, dat de heele Nederlandsche weten
schap zich gemobiliseerd had over dit ont
werp. Niet alleen de medische endenatuur-
philosophislsche faculteiten hebben zich tot
de Kamer gewend, maar de academische se
naten, waarin de vertegenwoordigers van die
faculteiten de minderheid vormen.
De senaat der Technische Hoogeschool, de
natuurwetenschappelijke afdeeling van de
Academie van Wetenschappen hebben zich
daarbij aangesloten. De Wetenschappelijke
Nederlandsche wereld in haar geheel heeft
adhaesie betuigd. Het schijnt dus ook, dat
het belang van de wetenschap 't meebrengt.
We zullen dit niet uitmaken. Alleen kunnen
we constateeren, dat 't voor vele ouders ze
ker een uitkomst zal zijn.
Er zal wel én bjj de Medische én bij de
Wiskundige faculteit 2-erlei cursus moeten
geopend worden, den eenen met, den ande
ren zonder klassieken achtergronden even
zoo zal er voor de H. B. S. tweeërlei cursus
moeten ingesteldden eenen voor wie op
maatschappelijk terrein zijn kracht wil aan
wenden, en den anderen voor hen, die naar
de Universiteit willen gaan.
DE TOESTAND.
De algemeene verslapping op de gevechts
fronten houdt aan. Italië heeft zich daarbij
enkele dagen geleden ook aangesloten.
De mislukking van alle doorbraakpogingen
der geallieerden op het westelijk front, heeft
over de geheele wereld verwondering gewekt.
Na de eerste forsche stooten tegen de oude
frontlinie bij Atrecht en Riems ging een da
verend hoerah-geroep in het Entente-kamp
op en in hun fantasie zagen de Engelschen
zich binnen eenige weken aan den Rijn. Er
werd gespot met Hindenburg en diens stra
tegie, die nu door de zooveel knapper Engel-
sche voetbalstrategen heette overwonnen te
zijn. Maar na den tweeden dag stond de op-
marsch; wat Engelsch geweld ook probeerde
hoe groot de opofferingen ook waren, men
schoot niet meer op. Het millioenenleger ver
spilde bloed en energie tevergeefs, en de
toekijkende wereld zag verbaasd het schouw
spel aan. Men zocht naar een verklaring. De
Duitschers spraken van de Siegfriedstelling,
de Engelschen en Franschen spraken van
massa's machinegeweren en eigenaardige
stellingen, maar geruimen tijd verkeerden alles
in het onzekere alleen zooveel was zeker, dat
het de Duitschers gelukt is een nieuwe
strijdmethode uit te vinden, die met de ge
wone energie is doorgevoerd. En [toen de
oude frontlijn wegviel, zooals de stellage van
een huis, toen zagen de geallieerden zich voor
een slagorde geplaatst, die zij in een oogwenk
dachten te veroveren, maar waartegen inder
daad al hun geschut en projectielen-overmacht
niets extra's vermocht.
En eerst na ontzaglijke verliezen, van over
de 200.000 man per maand, erkenden de En
gelschen, dat de toestand geheel nieuw was
en buitengewone moeilijkheden opleverde.
En omdit militaire ervaring generaal Haig
en zijn staf ontbreekt, moest men eerst raad
gaan vragen bij den Franschen bondgenoot.
De Duitsche les was duur, schandelijk duur
zelfs en de Fransche les kost tijd.
Op het Italiaansche front is het andermaal
stiller geworden. Is hiermede de tiende
Isonzo-slag geëindigd vraagt de N. R. Ct.
Nu zeggen eenige Duitsche bladen, en ook
de Echo de Bulgarie sprak dezer dagen in
dien zin, dat dit tiende offensief, dat de Ita
lianen aan de Isonzo hebben ontketend,
tevens het laatste is geweest, waartoe zij in
staat zullen zijn. Deze conclusie zou moeten
worden getrokken op grond van de groote
bloedige verliezen, die de Italianen in dezen
slag hebben geleden. Ongetwijfeld zijn de
verliezen der Italianen groot. Maar zouden
de verliezen aan de andere zijde zooveel ge
ringer zijn „Indien het mogelijk is, dat de
hevigheid van de gevechten van 23 en 24
Mei nog voor toeneming vatbaar was, dan
is die gisteren ingetreden," zoo meldde het
Oostenrijksche staf bericht den 26sten. Wat
vroeger ondenkbaar was, dat is hier gebeurd.
Niet enkele uren, maar halve dagen en lan
ger nog achtereen, is er van man tegen man
gestreden, en dat wel o.a. met messen, met
knotsen, met Hongaarsche korte bijlen en
met schoppen, die bizonder voor het toe
brengen van slagen zijn ingericht. Als men
dan nog denkt aan de steenen, die van de
hellingen af worden geworpen, heeft men
nog alleen de factoren, die in dezen slag op
dit terrein, nog bij de gewone middelen om
te dooden moeten worden opgeteld.
Hoe het zij, als hiermede de slag is ge
ëindigd, dan is hij volkomen onbeslist geëin
digd. De Italianen hebben nog nooit te voren
zoo'n kracht ontwikkeld als dezen keer. Zij
hebben ook voordeelen behaald. Maar de ver
overing van den Kuk heeft niet tot de ver
meestering van den Monte Santo en den
Gabrlele (de Oostenrijksche hoofdstelling in
die buurt) kunnen leiden, daar het den Itali
anen niet is gelukt, ook ten Zuiden van deze
bergen (op de hoogten ten Oosten van Goerz)
voldoenden vooruitgang te maken. Het achter*
