Jaargang NV 3282.
voor de Kuidlioüand^rSte en Keenw§che Eilanden.
Eerste Blad.
BERICHT.
is to
HOC SIGNO VINCES
ADVERTENTIEPRIJS
121/2 cent per regel.
OP DEN UITKIJK.
Daso Courant verschjjat eiken Weengd&g m Zaterfi&g.
Abonnementsprijs pes drie maanden ft. p. p. 50 0®aï bij vooruitbetaling.
Buitenland bij vooruitbetaling f4,50 per jaar,
Afzonderlijke nnminers 5 Ceat»
UITGEVERS
SOMMELSDUK.
*Fel«goon SatereffissM. Ma. t?.
Mvertemtiëa 121/* Geo* gar régel. Baokaaos 25 pos saga'.,
Boekaankondiging 5 Oeat ge? regsH.
Bienstaanvrssgeia en Dienstaanbiedingen 50 Gent per plaatsing.
droste Isttesa m vignetten wosden feerakead naar d© plaatsruimte die sjj feêslaaa.
Advertentiëa -worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 nar.
Alle «tulifeen voor de Redactie feesfejaid, Advertentlën ea verdere Administratie traasc® toe te saeadesi aaa de Uitgeves s
Ook het 3/2 maal mosten we, zoo-
als de meeste bladen, door deze stij
ging laten vervallen.
Be UITGEVERS.
DINERS 80 can m hooger,
LOGIES MET ONTBIJT
W. BOEKHOVEN Zonen,
Door de enorme stijging van papier,
inkt en andere artikelen zijn we ge
noodzaakt onze
iets te verhoogen en vanaf heden te
brengen op
Het Hoofdbestuur van V. heeft te
Oostvoorne circulaires verspreid tot
aanbeveling van de Op School. En een
der eerste argumenten is wel waard
bezien te worden, wegens zijn armoe
de. Maatschappelijke en Chr. deugden
wil de O. S. onderwijzen want
zoo zegt de circulaire in de berg
rede staat: Zalig zijn de reinen van
hart, want zij zullen God zien."
Ja, dat heeft de Christus gezegd;
maar waarom sluit gij dien Christus,
als ge Zijn ivoorden als propaganda
middel in een looze circulaire zoo mooi
vindt; waarom sluit go zijn Persoon
als Oodmensch buiten uw schooldeur.
Waarom gebruikt ge Zijn woord uit
de Bergrede wel om er groote men-
schen mee te lijmen, en daarmee een
vernis van religie te leggen op uw
school, waar ge dè daden van dien
Christus, heel Zijn geboorte, leven, lij
den en strijd, zijn verzoenend sterven
als Zaligmaker voor de kinderen ver
bergt
En dan, hoe onwaar is dat tekstge-
bruik. God zienja, gewis. Maar alleen
door 't Geloof. Er is een zien van God
in de natuur; want de hemelen ver
tellen Gods eer en 't uitspansel Zijner
handen werk, Maar dat zien de hei
denen ook. Er is een vinger Gods in
de historie der individuen, der familien
der geslachten, der natiëndat zien
de heidenen ook. Er is een heidensche
cultuur, waarin hij God ziet. Maar dat
zien is niet 't zien des Geloofs; is niet
't zien door den bril der H. Schrift,
zooals Calvijn dat zoo juist uitdrukte.
Eerst door de H, Schrift leert men God
duidelijk zien in de natuur. En wie de
H. Schrift op zijn school veronacht
zaamt, kan zelfs noch onderwijs geven
in Natuurkunde, noch in Geschiedenis,
noch in Aardrijkskunde, om daaruit
God te leeren zienwant die God der
Natuur, der Historie en der Schepping
is pas bij 't licht der Bijz. Openbaring
duidelijk op te merken. Maar ookwie
dat geloof in de H, Schrift bezit; en
dat Geloof in den Christus als Borg en
Middelaar en Zone Gods in zijn hart
voelt glinsteren: hij is de reine van
hart en hij ziet God in Christus vol
komen, voorzooverre die Eeuwige God
te kennen is.
Zalig zijn de reinen van hart, want
zij zullen God zien maar juist de
0. Sdoor haar onthouding van de H.
Schr. laat Christus niet zien, wat wou
dap van 't Geloof jn dien Christus
terecht komen, die alleen rein maakt
Kent een blinde de kleuren Maar
open dan eerst zijn oogen. Geef aan
de kinderen de H. Schrift, dan is 't
Geloof in Christus mogelijkdan is de
reinheid pas mogelijkdan is 't zien
op God slechts volkomen en tot geluk
leidende.
De circulaire spreekt van een doug-
dengrondslag. Het doel van 't onderwijs
mag niet enkel zijn een deugdmgtonï-
slag; mag niet enkel zijn om er j>men-
schen" van te maken't doel mikt
veel hooger't doel is om er volgens
2 Tim, 3 17 menschen Gods van te
makenwant zoo staat daar>En dat
gij van kinds af (du3 ook op de school)
de Heilige Schriften geweten hebt, die
u wijs kunnen maken tot zaligheid
door 't geloof, hetwelk in Christus Je
zus isal de schrift is van God inge
geven en is nuttig tot leering, tot we
derlegging, tot verbetering tot onder
wijzing, die in de rechtvaardigheid is;
opdat de mensch Gods volmaakt zij, tot-
alle goed werk volmaaktelijk toegerust."
Op den deugdengrondslag der O. Sch.
kan geen mensch Gods bestaan en is
't bij alle onderwijs en opvoeding niet
om den mensch, maar om den mensch-
Gods te doen en »van kindsaf" moet
dat doel ons helder voor oogen staan.
De O. School doet met haar salge-
meenen christelijken en maatschappe-
lijken deugdengrondslagte kort aan
den eisch des Heeren >Van kinds af«
de H, Sch. leerenook op de school
is de eisch des Woords, en door die
Schrift tot leering, tot wederlegging,
tot verbetering, tot onderwijzing, van
wat recht en onrecht, goed en kwaad
edel en onedel, waar en valseh, god
zalig en wereldsch, tijdelijk en eeuwig,
God en schepsel, natuur en genade,
zonde en verlossing, gezag en wet, vrij
heid en losbandigheid, eerbied en bru
taliteit, ernst en wulpschheid, liefde en
haat, geloof en ongeloof, christen on
heiden, spotter en bidder. Bijbellezer
en Bijbelverachter is.
Door de Schrift. Van kinds af. Op
de School
De 0. School legt den grondslag tot
alle belijdenissen dat heeft, volgens de
circulaire, Thorbecke gezegd
maar dat is juist haar onwaardehaar
ondeugd; haar grondfout Immers wat
voor allen goed is, is voor niemand goed.
Een Joodsehe belijdenis zonder Chris
tus kan ons die den Christus wel be
lijden, nooit en nimmer voldoen; die
twee belijdenissen stroken niet met el
kaar, omdat in de eene gehaat wordtr,
wat in de andere wordt geliefd, nl.
Jezus, den Gekruisigde. Wat heeft een
Christen aan een school, waarin de
belijdenis tegen den Christus even hoog
word geëerd als die vóór den Christus,
die zichzelf presenteert als de Zone
Gods, maar niet als der Joden Beèlze-
bul, den overste der duivelen zooals
Isrels volk Hem schamper en hijtent-
nijdig betitelde.
Is Boeddha gelijk aan Jezus Is Mo
hammed als Christus Is 't Jodendom
't Christendom? Jezua is boven hen
allen, 't Christendom is de vervulling
van 't Jodendom, en 't Heidendom. Hij
was de Beloofde aan de vaderende
wensch der Heidenen. En waar de O.
Sch. den grondslag legt tot cröe belij
denissen daar miskent zij het karak
ter der Christelijke belijdenis Er is maar
één goede belijdenis, geen twee, geen
drie, geen vier. Slechts één, Dat is 't
Christendom met haar belijdenis, dat
Jezus is Zone Gods; en geen zaligheid
is [er buiten Hem. Ér is maar één ge
schrift, dat waarachtig is; Gods Woord.
Hotel .Restaurant
„HIT flOUDKN HEBT".
Gedempte Ifoermsieiger ©3A, êSE
Ïüïsat nabij de Hooffetseg,
HettOgdaga. -
f 1,23, f 1.50 en f 1.75
Tel» No, 1532, Aanbevelend,
ppriêtair R. c. F. i i LEE-Ioom
Bet door lader aassosvoleE adres.
En allo andere belijdenissen, waarvan
op de 0, Sch. de grondslag gelegd wordt
zijn dwalingen.
Verstandelijke ontwikkeling der kin
deren willen allenmaar de vreezo des
Heeren is 't beginsel aller wijsheid, en
dan als die vreeze des Heeren in de
harten der kinderen geplant is, door't
Woord, dat 't -Geloot werkt, dan pas
komt dio zaligheid der reinen van hart
en dan pas zien ze God in Zijn toorn
over ae zonden, en in Zijn genade door
Christus, Zijnen Zoon.
Groot is do verantwoordelijkheid der
christenouders want hun kinderen zijn
gedoopt, in den naam des Vaders, des
Zoons en des H. Geestesen toch ver
trappen duizenden dien Doop en de
daarbij afgelegde beloften, ze zenden
hun kinderen naar een school, waar ze
van kinds af de H. Schrift geweerd zien
en waar allo belijdenissen op voet van
gelijkheid worden behandeld, terwijl er
maar één goede belijdenis is nl. deze,
dat Jezus Christus in de wereld geko
men is om óók meesters en kiuderen
zalig te maken en ze te leiden tot
menschen Gods, èn voor den tijd maar
ook voor de eeuwigheid.
De O. Sch. dient geen modernen,
zegt do circulaire't is best mogelijk,
maar waarom erken e dan de moderne
prof. Rauwenhoff na zijn wereldbe
schouwing beschreven te hebben »Wij,
modernen, die de begrippen dier ande
re wereldbeschouwing verwerpen, heb
ben onder de onderwijzers een aantal
geestverwantenwij kunnen dus op
school een niet onbelangrijken invloed
uitoefenenIs soms de Chr. school
gevuld met kinderen der modernen
Die vinden alleen en uitsluitend hun
plaats op de O. S... want voor een Chr.
School zijn de modernen, uit den aard
hunner religie, doodsbenauwd,
De O. Sch, is verdraagzaam. Is dat
verdraagzaamheid om van Jezus'liefde
te zwijgen Van zijn Kruis Dat is
zeer onverdraagzaam.
Verdraagzaam? Ja, dat zijn toch
heusch wel de apostelen der O. School
Lees maar eens wat kort geleden nog
door het vrijzinnige blad »Drenthina«
geschreven werd. over de oprichting
eener tweede chr. school te Beilen
»Het onheilig stroven der kerkelijke
partijenNaast die kerk staat een
school met den Bijbel, 'n zoogenaamd
christelijke school Straks 'n
tweedeAch wat gaan we in
Beilen toch 'n droevigen tijd tege
moet: twee scholen met den Bijbel,
even zooveel kweekplaatsen van gods
dienstig fanatismegeloofshaattwee
dracht.
ls 't niet allertreurigst, wat die pro
pagandist der O. S. schrijven durft?
Dat is geschreven in Jan. van'tjaar
1917 in 1917 niet in 1817nu nog
en dus kersversch, Ja. de heeren der
O. Sch. zijn uitermate verdraagzaam.
Wij onverdraagzaam Lees dan wat
Bernard Canter, een Israëliet uit Am
sterdam nu hoofdredacteur van Hol
land Express, een schrijver van beroem
de boeken, eertijds buitenlandsch corres
pondent aan de Telegraaf c, een hoog
staand man pas zei in een gesprek:
»Toen ik negen jaar was, vertrok
mijn vader naar Amsterdam en zette
een zaak op in no 181 in de Kal-
verstraat, een groot koopmanshuis.
De zaken floreerden. Ik moest naar
school, maar op de openbare scholen
was geen plaats. Dichtbij in de Doe
lenstraat, was een school met den
Bij bei, onder leiding van P. Ie Grand,
(De huidige districtschoolopziener voor
ons district Dordt, dus ook voor Oost
voorne. Red Daar werd ik dus maar
ter schole gedaan het eenige Jo
denjongetje op de school waar de
kinderen van de voorname doleerende
familieszooals do Wormsers, de Hat-
tinks, de Groenewegens, enz. heen
gingen.
Op die school heb ik als kind in
drukken opgedaan, die mijn leven
grootendeels hebben bëheerscht.
De heer Le Grand en de heer Yse-
rinckhuijzen toonden voor het Joodsehe
knaapje een waarachtige Christelijke
liefde. Er heerscht op school een goe
de toon; er was beschaving en wij-
dinger was liefde.
En zegt nu niet, dat dan mijnheer
Le Grand 't zeker maar luchtjes nam
met zijn religiezoo'n beetje koudweg;
want Canter voegt er bij
sop deze school leerde ik ook, vroeg
rijp als ik was, het wezen der Ne-
derlandsche Reformatie kennen.
Nu nog is één der iiedoron, die ik
't liefst speel, 't bekende lied van
Gerdes: >Er ruischt langs de wolken
een lieflijke naam (Jezus,) die hemel
en aarde vereenigt te zaamGeen
Naam is er zoeter en beter voor 't
hart Jezus, Jezus, Uw Naam
zij de eer, want Gij zijt der men
schen en engelen Heer
Dat is wat anders dan de praat van
sDrenthina* met zijn „fanatisme® en
^geloofshaat* en s tweedracht®.
Is een Christelijke school onverdraag
zaam? Schrijver dezes, leerling >van
kinds af" eener Chr. School en uiteen
„Afgescheidene huisgezin, had op school
naast zich een Jodenjongetje, en vóór
zich een Jodenmeisje, diens zuster
en op de O. S was toen wel plaats.
En er was liefde en er was verdraag
zaamheid, tusschen de twee Joodjes en
ons allende meester vertelde frank
uit van de kruisigingen het kleine
zaad van Israel luisterdealléén,
als er gebeden werd, zaten ze met der
oogen half openmaar psalmen zingen
konden ze als een nachtegaal zoo mooi,
Gij verdraagzaam?
De liefde voor Gods Woorddie en
die alléén maakt verdraagzaamwant
dat Woord doet u de menschen zien,
'zooals ze zijndat Woord leidt op tot
mensdienware verdraagzame menschen
die een oog krijgen voor eigen zonden
en gebreken; voor Goddelijke genade;
en daarom ook voor een Jodenkind,
eveneens een zondaar, 't hoogste geduld
en de grootste liefde koesteren om Je
zus wil; om ze te. lokken tot den Hei
land door liefde en door innige aan
hankelijkheid.
Gij verdraagzaam Och, ware gij !t
Waart gij 't maar voor ons, Gerefor
meerden Doch waar is onze Bijbel
gebleven Uw onverdraagzaamheid voor
ons heeft hem tveggebannen van onze
scholen.
Niet wij, maar gij zijt de rustver
stoorders, omdat gij onzen Bijbel ons
hebt ontnomengij hebt onze jeugd
beroofd van 't edelste Boek, dat er op
aarde is,
En daarom, mannen van Oostvoorne:
Bouw een Chr. Schoolbouw er nog
meer in uwe omgeving; en laat geen
offer u te zwaar zijngeen strijd te
moeilijkVoortGa voort't Is om 't
Gods Woord te doen.
Schoolbond op Woensdag 9 Mei.
De bedoeling is om te komen tot orga
nisatie van al de Chr.' Scholen op Flakkee
en 't Brielscheïand in één schoolbond. Om
te bomen lot een Schooldag, met zoo als
er een Partijdag is.
Daarom worden de Besturen en de Hoof
den en de onderwijzers zijn daarin begre
pen, opgeroepen, om bij elkaar te komen
in de Chr. School te Middelharnis om S u,
na aankomst der tram.
'tls druk op de akkers maar laat men
sija lijd wat verdeelea, dan kunnen er za
ken besproken en afgedaan worden. We
moeten op Flakkee klaar staan met onze
volle organisatie tegen de Herziening van
Art. 192. De Kamerleden dan moeten we
ten, kan oase Schoolbond over de Reusie
sn de uitwerking in een Wetsontwerp denkt.
Waarbij dan nog komt de bond. die ons
als ouders en Besturen en onderwijzers aan
elkaar bindt, De aanwezigheid van onze
Districteraden op Flakkee van predikan
ten 't zal alles welkomen en nuttig zijn.
Salariskwestie.
De Schooliaak van Rijk of Gemeente.
Hoofdpunten uit de Rausie, zooals oplei
ding.
Onderwijsraad, Gemeentebestuur en
schoolbouw Finantiea, Vrijheid in 't Leer
plan enz. misschien ban daarover van ge
dachten gewisseld worden en is 't niet
op 9 Mei, dan later.
Komt dan en toont belangstelling.
'kZou 'n mud kooks gaan bestellen.
Ja, 't moeilijkst voor vele menschen is te
genwoordig nog niet, om een brandje te ver
dienen hoewel 't geld, behalve bij de O.
W.-makers bij niemand in huis geworpen
wordt! maar 't moeilijkst is, om het te
krijgen.
O, dat gelukkige eertijds
Mijn vrouw had haar vaste post op 't hui
selijk budget voor „vuur-en-licht", en als die
post maar binnen was, dan liep alles vanzelf,
't Kraantje open en 't gas plofte aan, met
't eind van de maand kwam de rekening.
En moest er brandstof zijneven de telefoon
van den haak genomen en aan de stem van
zijn handelaar kon men hooren, hoe meer
hij besteld kreeg en verkoopen kon, hoe liever
't hem was.
Immers, de Europeesche mijnen kunnen nog
honderden jaren leveren.
En in China, zeggen de geologen, zit nog
steenkool genoeg in den grond, om de gan-
sche menschheid tweeduizend jaar te laten
branden, n.l. in actieven zin.
Voorhands dus nog geen krimp.
Terwijl Noord- en Zuidpool, benevens vele
tusschen beide uitersten gelegen streken, nog
nooit op steenkool zijn onderzocht.
Eertijds stookte men dus maar raak.
Eigenlijk deden we dit en doen het nog
op de meest verkwistende wijze.
Wie wat van natuurkunde weet, dien is
het bekend dat men warmte metende deze
uitdrukt in caloriën, net als men een lengte
uitdrukt in meters.
Welnu, deskundigen hebben weieens ver
zekerd, dat zelfs bij onze beste vulkachels
en haarden, van de tien caloriën warmte, die
door de verbranding der kolen worden ont
wikkeld, er slechts één de kamer verwarmt.
De negen gaan door den schoorsteen
Ladt dit nu wat kras zijn; doe er de helft
af, dan nóg blijft het een vraagstuk van groote
oeconomische waarde, hoe men verbranding
en verwarming zóó regelen kan, dat er b.v.
van de tien één calorie verloren gaat en er
negen komen ten nutte van de verkleumende
menschheid of van de soeppan, die te vuur
staat.
Genoeg, wij kookten op 't gas.
Totdat de wetsbepaling kwam, dat er zóó
veel procent móést bezuinigd worden.
De stok stond achter de deur.
Wie tóch over zijn maximum ging zou
hier drie-ginds zevenvoudig beboet worden
en wie beslist zich niet schikken wóü, liep
groot gevaar, „afgesneden" te worden, 't ergste
wat een mensch-met-gas overkomen kan.
Nu is een oplossing déze, dat men eenvou
dig de helft van de dagen geen warm eten
kookt; óm den anderen keer de borden en
