1
m
Woensdag 28 Maart 1917
:n
at
de Zuidhollandsclie en Keeuwssehe Eilanden.
I
82s18 Jaargang N\ 2271
Antirevolutionair
Orgaan
He Oorlog.
li
IN HOC SIGNO VINCES
DAM,
ten
OFFICIÉÉL GEDEELTE.
rur-
ois.
0373
IgfOOt-
10021
maf
foor,
W. BOEKHOVEN Zonen,
SOMMELSDIJK.
Wie zal veilige leiding geven voor
6. Dat de overtredingen tegen de bepalin
Zij is denkelijk vergeten, hóe de Russen
m
pen.
jvland.
10832
"ik
i Rieken,
rs, Boom-
schappen,
es, Maten
Artikelen.
R.
Ïj5<5«-
ti©„
10258
LARS;
voor
'5
ar ge
mat
sld".
/eeren
apok-
en
Deken
0374
bid".
m.
van
L0594
van
IJDE.
ten.
■Sn.
lden
stellen.
Daas Üoarans verschijnt eikea Woensdag sa Zatardsg.
AbonneKentsprlje per drie saaandes Ir. p. p. 50 U©a$ bij vooruitbetaling.
Buitenland bij vooraitbetaliag f 4,50 psr Jaar ij
Afzonderlijke nsmseers 5 Cent.
UITGEVERS
fffiSetf®©» asl«jr®«8ssaa. 3S®.
regel.
i 10 oent per zegel aa s/3 aaaal, Hedeaeas 80
YJ©«kaask«sdifiag S Ose? per regel ea
Btasstaaavffsges ea BïeisstaaabiediRges 50 0®ni ges pï&afesisg.
j ^Eoote letters sa vigaettea worden berekend na&r de plaatarnisfits dis sf beslaan
Mvertentiës worden mgevaohi tot Dinsdag- en Trijdagaaaggoa V? tss?.
O*' «SM •#>!*«-#► *mv» d* Aa»%*5pfte«ISe»r
frwttrr ^raasis» lot* tv ««uaeu «tan lie ÉJUarev^* s
Ons gsSeyfsr en dat der
Hsosnsehers»
De Dageraad, weekblad »tot bestrij
ding van den godsdienst in al zijn
vormenvalt ons aan over ons artikel
De politiek en de Waarheid. En niet
zoo vriendelijk
We citeerèn uit haar tegenspraak 't
volgende
De gristelijke „Maas- en Scheldebode"
van 17 Maart j.l. houdt een gemoedelijk
praatje over „de Politiek en de Waarheid".
Gemoedelijk wel is waar, doch overigens
zeer interessant vanwege het geleuter.
Gemoedelijk toch is de wijze waarop het
nti-revolutionaire blaadje vaststelt dat de
We Politiek, de politieke Waarheid en-
él en alleen te vinden is in de anti
revolutionaire partij natuurlijk. Verbeeld u
ook een jood, die zei dat het christelijk
geloof het ware geloof is, of een roomsche
die beweerde dat Calvijn een heilige is.
Stel je voor. We behoeven ons dus niet
te verwonderen dat voor de Maas- en Schel
debode de antirevolutionaire partij de chris
telijke politieke partij bij uitnemendheid is.
Alleen doet het ons, nuchtere menschen,
wat mal aan, als we de bewijsvoering van
het gristelijke blaadje volgen.
„Welke partij is 't dichtst bij de waar
heid Welke 't dichtst bij den leugen
Zeer teedere vragen, voorwaar! Die
een nauwkeurig onderzoek vergen, want
Iedere partij streeftWaar waarheid in de
politiek en in de politieke wetgeving en
wordt niet gaarne van onwaarheid be
schuldigd en met leugen bezwadderd.
Sterker nog.- durft wel één partij te
beweren, dat zij 't monopolie der waar
heid heeft en dus de andere ze maar
voor éfen deel bezitten of in 't geheel
niet. Wie durft te zeggenIk ben alléén
rein en de andere zijn onrein. Kleven.aan
alle partijen niet leugenen plus een stukje
waarheid! Of veel waarheid plus nog
leugens.
Hoe zit 't daar nu toch eigenlijk mee I
Welke politieke partij heeft de waarheid
Of indien er niet één de waarheid heeft,
welke partij is er toch 't dichtste bij
En bij die sluiten we ons aan. Welke
partij is dan enkel leugen Of indien er
waarheid in haar is, hoe ver staat ze
dan van den leugen af?
Bij die sluiten we ons niet aan.
Wie heeft de Waarheid Geen enkele
politieke partij.
Wie staat er 't dichtst bij De Christe
lijke partijen.
Wie onder die drie Christelijke partij
en dan weer 't dichtst En ons antwoord
is zoo beslist mogelijk de Antir. partij,
en geen ander.
Maar dat dient bewezen
Daarvoor is 't hier niet de plaats, want
dan zouden we van de politiek over moe
ten stappen op 't gebied der. dogmatiek
en theologie, waarvoor ons politiek or
gaan niet de aangewezen weg is."
O zoo da-a-a-g!
En het politiek-gristelijke of gristelijk-
politieke blaadje gnuift ervan, dat ze de
goe-gemeente zoo lekker met het bekende
kluitje in het bekende riet heeft gestuurd.
Nu hadden we 't leerzamer gevonden
als dit Blad eens gezegd had, wat voor
Mar die den Godsdienst bestrijdt, dan
wel de waarheid is. Want om tegen
ons te razen is niet hetzelfde als te
argumenteeren. en we noodigen de re
dactie dan ook uit om ons eens te ver
klaren wat zij de waarheid noemt; en
op welke gronden haar bepaling rust.
Wat is voor 'U als de redactie van
zoon Blad, waarheid en dan weten we
vanzelf, wat leugen isgeef ons uw
verklaring,
Wij „leuterden", maar dan doet de
Roomsche 't ook die deel uitmaakt der
Ghristelijke partijenen waar we 't over
de politiek hadden, citeeren we uit een
soortgelijk werk. nogal over een zeer
stoffelijk onderwerp nl. de Coöperatie.
En wat zegt daarin prof. Pottier
hoogleeraar in de Sociologie aan 't Leo-
nijnsch Instituut te Rome
de kennis van de groote principen en
de gevolgtrekkingen daarin De Chris
telijke Godsdienst en deze alleen. Alleen
't Christendom heeft de waarheid op ze
delijk gebied. Laat ons tot 't volk gaan
met vertrouwen op de Christelijke waar
heid
Ook hij belijdt dus als wij't Chris
tendom, dat product is van 't in Beth
lehem vleeschgeworden Woord, heeft
de waarheid; en dat Woord was God
en daarom de waarheid want Hij liegt niet.
Wij leuterden, maar dan de wereld
beroemde Pauselijke Syllabus ook. Deze
verzameling van 80 stellingen, op 8
Dec. 1864 door Pau3 Pius IX uitgege
ven, geeft als eerste stelling aan, de be
strijding van den leugengeest in Pan-
theisme, Naturalisme en volstrekt Ratio
nalisme en schrijft dan
De bron en de maat van alle waar
heid zijn niet de 12 kategorieën van
Kant, maar is God, de waarheid en
de wijsheid zelve.
Zoo dus belijdt ook de Roomsche hij
monde van den Paus, in één der meest
bekende wereldgeschriften, zoo goed als
de antir., dat hij zeer, zeer dicht bij de
waarheid staat, omdat ook hij belijdt
door Rede en Bijz. Openbaring, dat God
is, en de Waarheid is.
fe
Doch nu krijgen we een tik. We be
wijzen niet, dat de antirev. partij onder
de 3 Chr. partijen 't allerdichtst er bij
is. We verscliuüen ons door te zeggen,
dat we in ons politiek Blad, om dat
allerdichtst te bewijzen, niet op 't ter
rein van dogmatiek en theologie kunnen
overstappen en dat heet dan
daaag
Neen we verschuilen ons niet, want
ieder weet, -dat tusschen Rome en ons
staat 't Protestantisme. Doch wat zegt
de Paus in de I8de Syllab usstelling. Dit
»Het Protestantisme van Luther
en der zoogemaamde hervormers be
teekent geschiedkundig een afval van
het historisch christendom, zooals 't
in de evangelies opgeteekend staat.
De meeste sacramenten, de heilige
Mis, de goddelijke instelling der Kerk
en van het kerkelijke leeraarsambt
der hiërarchie enz. enz. heeft Luther
over boord geworpen. En dat moet
slechts een andere vorm van denzelf
den christelijken godsdienst zijn
Daar 't Protestantisme historisch
en dogmatisch een afval van het volle
en geheele Christendom is, zoomoet
't een ketterij genoemd worden.
Nu vragen we toch aan elk lezer, of
we hem bij den neus nemen en met een
kluitje in 't bekende riet sturen, als we
in ons politieke Blad over die Pause
lijke uitspraak, welke alleen door een
dogmatisch en theologisch debat kan uit
gevochten worden gevoegelijk zwijgen
De Paus zegtGij Protestanten zi.it
afgevallen, historisch en dogmatisch van
't ChristendomGij zijt afgevallen van
de evangelies hoe kan dit nu an
ders beslecht worden dan door »Protes-
tantsche« dogmatiek te doen spreken,
die krek andersom beweert
Ons orgaan is daarvoor niet de plaats
wol een theologisch tijdschriftdat voelt
iederen daarom is dat daag
wel zeer onnoüzel I De Dageraad
is in dien uitroep zeer ongelukkig en
onhandig,
Verkrijgbaarstelling iegeeringsgoederen.
De BURGEMEESTER van Sommelsdijk
maakt bekend, dat in den loop van de vol
gende week van 26 tot 3Ï Maart 1917 ver
krijgbaar zal zijn
Op bon no. 5 Zeep (zachte groene), tot
een gewicht van K.G.
Sommelsdijk, 23 Maart 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
Wijziging der Kiezerslijst.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sommelsdijk maken bekend, dat
de op heden door hen, door afvoering en
toevoeging ingevolge de wet van 30 Decem
ber 1916 (St.bl. no. 581), tot tijdelijke afwij
king van de Kieswet, gewijzigde kiezerslijst,
benevens de alphabetische lijsten der namen
em voornamen van hen, die met betrekking
tot een of meer der verkiezingen van de
kiezerslijst zijn afgevoerd en daarop zijn
gebracht, van 23 Maart tot en met 21 April
a.s. ter secretarie der gemeente voor een
ieder ter inzage worden nedergelegd en,
tegen betaling der kosten, in afschrift of
afdruk verkrijgbaar worden gesteld.
Tot en met 15 April a.s. is een ieder be
voegd bij het gemeentebestuur verbetering
van de gewijzigde kiezerlijst te vragen, op
grond dat hij zelf of een ander, in strijd met
de wet, daarop voorkomt, niet voorkomt of
niet behoorlijk voorkomt.
Het verzoekschrift kan op ongezegeld pa
pier worden gesteld.
Sommelsdijk, 22 Maart 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris. De Burgemeester,
Iz. GEELHOED. BOUMAN.
Tarwe, rogge en peulvruchten.
De BURGEMEESTER van Sommelsdijk
maakt bekend, dat volgens brief, dd. 15
Maart 1917, van den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, ingevolge art. 9 der
Distributiwet 1916, leder landbouwer, die
tarwe en rogge onder zich heeft, en ieder
landbouwer of handelaar, die bruine boonen,
kleine groene erwten, schokkererwten, kroon-
erwten en Kaapsche groene erwten, gedor3cht
of ongedorscht, onder zich heeft, gehouden
is binnen vier en twintig uur aan den Bur
gemeester der gemeente, waar de goederen
zich bevinden, van de hoeveelheden daarvan
opgave te doen.
Indien een houder van bovengenoemde
goederen weigerachtig mocht zijn de ge
vraagde gegevens te verstrekken of indien
onjuiste opgaven mochten worden gedaan,
zal worden gehandeld overeenkomstig de
bepalingen der Distributiewet 1916.
Formulieren voor het doen der opgaven
zijn ter gemeente-secretarie verkrijgbaar voor
hen, aan wie geen formulieren mochten zijn
of worden uitgereikt.
Voorts wordt medegedeeld, dat alle boven
bedoelde hoeveelheden tarwe en rogge, met
uitzondering van de zaaltarwe en de hoe
veelheden tarwe en rogge, die den landbou
wers voor eigen broodvoorziening zijn ge
laten, bij dezen wordt opgevorderd en on
verwijld moet worden geleverd aan de Pro
vinciale broodcommissie.
Ten einde tegemoet te komen aan de be
hoefte aan veevoeder van die landbouwers,
aan wien bij ontstentenis van gerst, haver of
andere voedermiddelen, tarwe als veevoeder
was gelaten, heeft de Minister besloten hun,
voor zoover dit naar het oordeel van den
Burgemeester en van dat der Provinciale
broodcommissie r.oodzadelijk mocht zijn, de
gelegenheid te geven ruilmais van de regee
ring te betrekken, tegen ten hoogste f 14,50
per 100 K.G.
De landbouwers zullen hun aanvragen om
mais, onder opgave van de hoeveelheid se
dert heden ingeleverde tarwe, van de hoe
veelheid gerst en haver of andere voeder
middelen die zij bezitten en van de grootte
van hun veestapel, bij den Burgemeester
hebben in te dienen.
Formulieren voor het doen van deze aan
vragen zijn ter gemeente-secretarie verkrijg
baar.
De bovenbedoelde voorraden boonen en
erwten worden door den Minister geheel in
bezit genomen ingevolge art. 9, 2de lid, der
Distributiewet 1916. Met nadruk wordt er op
gewezen, dat van heden af al de bovenbe
doelde boonen en erwten rijkseigendom zijn
en dat vervreemding of gebruik blootstelt
aan een strafrechterlijke vervolging.
Omtrent taxatie, betaling en verzending
volgen nadere mededeelingen.
Sommelsdijk, 22 Maart 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
VOORRADEN VAN RIJST.
De BURGEMEESTER van Sommelsdijk
maakt bekend, dat volgens brief, d.d. 19
Maart 1917, van den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, ingevolge art. 9 der
Distributiewet 1916, alle houders van rijst
verplicht zijn binnen vier en twintig uur aan
den Burgemeester der gemeente, v.'aar de goe
deren zich bevinden, opgave te doen van
alle hoeveelheden rijst van alle soorten,
welke zij op 20 dezer in voorraad hadden
anders dan voor eigen gebruik of dat van
hun gezin, met afzonderlijke vermelding van
de hoeveelheden regeeringsrijst of rijst, die
reeds vanwege de regeering in bezit is ge
nomen en van alle andere soorten.
Indien een houder van bovengenoemde goe
deren weigerachtig mocht zijn de gevraagde
gegevens te verstrekken of indien onjuiste
opgaven mochten worden gedaan, zal worden
gehandeld overeenkomstig de bepalingen der
Distributiewët 1916.
Formulieren voor het doen der opgaven
zijn ter gemeente-secretarie verkrijgbaar voor
hen, aan wie geen formulieren mochten zijn
of worden uitgereikt.
De bovenbedoelde voorraden rijst, behou
dens die van regeeringsrijst en de reeds in
bezit genomen partijen rijst, worden door
den Minister in bezit geuomen ingevolge art.
9, 2de lid, der Distributiewet 1916. Bij eerste
aanvrage moeten deze partijen ter beschik
king worden gesteld van het Rijk,
Voorts is door den Minister, ingevolge ar
tikel 8, 1ste lid, der Distributiewet 1916, be
paald, dat, met ingang van 20 dezer, rijst,
van welke soort ook, aan den verbruiker niet
mag worden geleverd, dan tegen afgifte van
bons, geldig voor regeeringsrijst, of, in ge
meenten waar geen bonstelsel is ingevoerd,
met inachtneming van het voor rijst vastge
stelde rantsoen. Aan deze bepaling zal streng
de hand gehouden worden.
Sommelsdijk, 26 Maart 1917.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
HERINNERING
aan de voorschriften der wet betrekkelijk
het vieren der Zon- en Feestdagen.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente
Sommelsdijk herinneren de ingezetenen aan
de wet van den lsten Maart 1815 (Staats
blad No. 21), die van den volgenden inhoud
is
Wij WILLEM, bij de gratie Gods, Prins
van Oranje Nassau, Souvereln Vorst der Ver-
eenigde Nederlanden enz. enz. enz.
Aan alle degenen, die deze zullen zien of
hooren lezen, salut! doen te weten:
AIzoo Wij in overweging genomen hebben
de noodzakelijkheid om, op het voetspoor
onzer godsdienstige voorvaderen, die daarop
steeds den hoogsten prijs stelden, de plicht
matige viering van den dag des Heeren en
andere dagen den openbaren Christelijken
godsdienst toegewijd, door eenparige en voor
de geheele uitgestrektheid der Vereenigde
Nederlanden, algemeen werkende maatrege
len te verzekeren
Zoo is het, dat Wij den Raad van State
gehoord en met gemeen overleg derStaten-
óeneraal dezer landen hebben goedgevonden
en verstaan, gelijk Wij goedvinden en ver
staan bij deze:
1. Dat op Zondagen en op zoodanige gods
dienstige feestdagen, als door de kerkge
nootschappen van den Christelijken gods
dienst dezer landen algemeen erkend en ge
vierd worden, niet alleen geene beroepsbe
zigheden zullen mogen verricht worden, welke
den godsdienst zouden kunnen stóren, maar
dat in het algemeen geen openbare arbeid
zal mogen plaats hebben, dan ingeval van
noodzakelijkheid, als wanneer de Plaatselijke
Regeering daartoe schriftelijk toestemming
zal geven.
2. Dat op deze dagen, met uitzondering
van geringe eetwaren, geene koopwaren hoe
genaamd op markten, straten of openbare
plaatsen, zullen mogen worden uitgestald
of verkocht, en dat kooplieden en winkeliers
hunne waren niet mogen uitstallen nog met
opene deuren verkoopen.
3. Dat gedurende den tijd, voor de open
bare godsdienstoefening bestemd, de deuren
der herbergen en andere plaatsen, alwaar
drank verkocht wordt, voor zooverre dezelve
binnen den besloten kring der gebouwen lig
gende zijn, zullen gesloten zijn, en dat ook,
gedurende dienzelfden tijd, geenerhande spe
len, hetzij kolven, balslaan of dergelijke mo
gen plaats hebben.
4. Dat geene openbare vermakelijkheden,
zooals schouwburgen, publieke danspartijen,
concerten en harddraverijen op de Zondagen
en algemeene feestdagen zullen gedoogd
wordenzullende het aan de plaatselijke be
sturen worden vrijgelaten hieromtrent eene
uitzondering toe te staan, mits niet dan na
het volkomen eindigen van alle godsdienst
oefeningen.
5 Dat de plaatselijke politie zorg zal dra
gen, ten einde alle hinderlijke bewegingen
en gerucht in de nabijheid der gebouwen
tot den openbaren eeredienst bestemd en in
het algemeen alles wat denzelven zoude kun
nen hinderlijk zijn, voor te komen of te doen
ophouden.
gen van dit besluit, naar gelang van persoon
en omstandigheden, zullen gestraft worden
met een boete van ten hoogste vijf en twin
tig gulden, of met eene hechtenis van ten
hoogste drie dagen, voor de overtreders die
buiten staat mochten zijn deze boete te be
talen.
7. Dat bij een tweede overtreding de boete
of straf zal verdubbeld worden, en wijders
alle de te koop gelegde of uitgestalde goe
deren verbeurd verklaard en de herbergen of
andere publieke plaatsen voor ééne maand
gesloten.
En dat door deze algemeene verordenin
gen, alle daarmede niet overeenkomstige Pro
vinciale of Plaatselijke reglementen en in
richtingen zullen worden gehouden voor ver
vallen.
Lasten en bevelen, dat deze in het Staats
blad zal worden geïnsereerd, en dat een ge
noegzaam aantal exemplaren gedrukt en aan
de Staten in de onderscheidene Provinciën
of Landschappen, ingevolge art. 86 der Grond
wet, ter uitvoering zal worden gezonden, met
last om dezelve alomme te doen publiceeren
en affigeeren, en van de predikstoelen der
onderscheidene Christelijke kerkgenootschap
pen te doen aflezen.
Lasten en bevelen voorts, dat onze mlnis-
terieele departementen en andere autoriteiten,
justicieren en officieren wiens zulks aangaat
aan de nauwkeurige uitvoerig de hand zul
len houden, zonder een conniventie of dissi
mulatie.
Gegeven te 'S-GRAVENHAGE, den lsten
Maart des jaars 1815, het tweede van Onze
Regeering.
OeteekendWILLEM.
Ter ordonnantie van Zijne Koninklijke
Hoogheid,
(Geteekend) A. R. FalcK.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
vertrouwen, dat ieder ingezeten zal mede
werken tot de naleving van de voorschreven
wetsbepalingen, en daardoor de handhaving
zal vergemakkelijken.
Sommelsdijk, de* 17 Maart 1917.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester.
Iz. GEELHOED, j. TIMMERMAN Mzn. L. B.
INVORDERING
'S RIJKS DIRECTE BELASTINGEN.
De BURGEMEESTER der Gemeente SOM
MELSDIJK maakt bekend, dat de kohieren
van de personeele belasting nos. 4a, 4b over
het belastingjaar 1917, invorderbaar zijn ver
klaard en aan den Ontvanger ter invordering
ter hand gesteld.
Ieder daarop voorkomende belastingschul
dige is verplicht zijnen aanslag, op den b^
de wet bepaalden voet, te voldoen.
SOMMELSDIJK, 20|Maart 1917.
De Burgemeester,
BOUMAN.
aüiTEHAie.
DE TOESTAND.
Zonder in herhaling te vervallen kunne*
we kortweg schrijven dat heden het nieuws
niet overvloedig is.
Op 't Westelijk front nadert de terugtocht
der Duitschers zijn einde. De tegenstand
neemt toe en de twee opperbevelhebbers
Haig en Nivelle zouden er elk hun pink voor
missen willen, om precies te weten, wddrnu
de nieuwe Duitsche stellingen te vinden zijn
Hun aanvalsplannen moeten nu geheel op
nieuw worden opgemaakt en uitgewerkt
dat is alvast één voordeel, waarop de Duit
schers zich beroemen kunnen.
Dat ziet ook hun pers in.
Een Engelsch blad bv. schrijft:
„Voor een nieuw, groot offensief zal tijd van
voorbereiding noodig zijn. Wij zuilen nieuwe
wegen, tram- en spoorverbindingen moeten
aanleggen Hoe kanonnen te krijgen over
drie en vier mijl granaatgaten gevuld met
modder en water dat is een vraag die nu
onze generaals moet bezig houden."
Zoo iets klinkt erg nuchter.
Hoewel het dan ook waar is en blijft, dat
door dezen terugtocht der Duitschers ruim
één tiende van het bezette gebied van Frank
rijk is „verlost" geworden, is 't ook w&Ar,
dat de Duitsche bevelvoering zich door deze
oorlogstactiek met roem overladen heeft.
Alles kreeg zij mee achterwaarts.
Zoodat het Engelsche blad bovenbedoeld
een vrij somber overzicht aidus besluit:
„Misschien zijn de Engelschen nu verder van
hun doel af dan ooit."
't Ontvreemde gebied is een woestijn.
De Entente schreeuwt thans wraak.
I
I I
I m
•i
ti
