Woensdag 1 November 19*6
Sl8te Jaargang N°. 2229
voor de Knidliolland^ehe en Keenw^ehe Eilanden.
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
W. BOEKHOVEN.
Eischt Gehoorzaamheid.
UIT DE PERS»
ssaaiaammeyvsaiKi^raaasgitaaisrBtirsB^was^tgimBe^.Keae^ms^XEaBissBSBsamxK.'MigzssEseBeaemsBiBaA^Km^a
Geus Ooarans verschijn: eiken Woensdag @e Z&teMag"
AbOHHSKaeateprijs per drie aia&ndsa fe, p, p. 50 &m% bij vooruitbetaling.!
Buitenland bij vooruitbetaling 4,50 per Jaar
Afzonderlijke Bamaaers 5 Cent.
SOMMELSDUK.
IteSeff©®;® SstereoisHB?,, U®. 8,
Advarttósje® «0 cent po? regel en 5/a r-aaai» Beeiamea SO per regel-
Besk&aakoMlgf'ffig CJaat per regel an
SieBBtauurrragen es Bienstfts&biediageB-50 ösnt per plaatsing.
Groote letters ®m vignetten worden berekend naar d® plaatsrniasse dia af
*dvertentiëa worden ingewacht tot Dinsdag- eis Vrgda^jaors'*»" 1 '5
dialis-- Atu&t esB«»t nif *t- ©Me*n.*"8s*«s, dver tent ftfr* tcrtSere» vrabnt*!» se nmoeo <8e«» t)«ic*
Op alle terreinen des levens is van
gehoorzaamheid sprake. De onderdaan
in den Staat dient onderworpen te zijn
aan zijn Overheid en de wetten des
Lands. De werkman in 't Sociale leven
heelt zich te houden aan 't contract
dat hij geteekend heeft. De handelswe
reld ziet in zijn Wetboek van Koop
handel zijn weg bij de negotie uitge
stippeld. In 't Burgerlijk Wetboek staan
de bepalingen voor des burgers verhou
ding tot zijn medemenschen, terwijl in
de Strafwet ieder wordt voorgehouden
hoe zich te gedragen tegenover leven
en eigendom van landzaat en vreemde
ling. De Kerk heeft haar Kerkelijke
wetten, gefundeerd in 't bijzonder, in
de H Schrift. Een School heeft haar
opvoedkundige en staat tevens onder
toezicht eener Rijkswetgeving Een
Kiesvereeniging heeft haar Statuut en
Reglement. Een Coöperatie haar bedin
gen en voorwaarden. Een Vakvereeni-
ging en Vakbond zijn eischen van dis
cipline en contributiebetaling 6n zijn
plicht om eendrachtig te gehoorzamen
aan de leiders.
In één woordaonder gehoorzaamheid
ia Staat en Kerk en School en Maat
schappij in haar andere geledingen een
chaos een wildernis, die al de nog
mogelijke schoonheid en 't genot des
levens verpestzonder haar is 't Gezag
een paskwil; een karrikatuur, een bit
tere spotternijen wordt 't leven op
^ille gebied een vloek, een hel, waaruit
vlammen van aangeboren zelf-, re
geer-, begeer-, en heerschzucht inlich
terlaaie zich verspreiden en de toch nog
schoone Schepping Gods met ondergang
en verwoesting bedreigen.
Maar dit nu getuigt van onzen die
pen val, dat de gehoorzaamheid moet
gtSischt worden. Zoo verkankerd is ons
ïieleleven, zoo ingezonken onze wil
tot de uitleving in ons der Religie;
zóo heeft Adams ongehoorzaamheid ons
stuk geslagen, dat de hartelijke liefde
om Jdods wil te gehoorzamenHem en
allen, die Hij, in welken graad of in
welke verhouding; op welke hooge of
lagere plaats ookover ons gesteld
beeft, ten principale ontbreekt.
Anarchistengeworden van af Adams
ballingschap.
En hoe gelukkigja duizendvoud
gelukkig! dat God de Schepper over
zulke anarchistisch geboren individuen,
nochtans Overheden heeft ingesteld, die
ons stellen onder de tucht der wet en
den dwang der poli, ie verordeningen
En niet minder gelukkig, dat Hij in
diezelfde Algemeene Genade nog zooveel
levenswijsheid den menschenkinderen
heeft ingeprent, dat ieder weetzonder
gehoorzaamheid wordt de wereld aan
Sodom en Gomorra gelijk, uitgezonderd
dat zelfs geen Lot gespaard zou worden
En toch 1 die Anarchist woelt en
wroet nog altijd door, dat Noch-God-
nooh-Meester 1 Ja, 't moge een rauwe
kreet der Fransche wijsgeeren geweest
ZIln hl de voor en nadjgen der ahes
omversmijtende Revolutie, en door
staatslieden, priesters en burgers zijn
overgenomen om er Koning en Konin
gin en zelfs eigen volgelingen en tegen
standera mee naar de guillotine te bren-
r u n .^Ihoofdingmaar datzelfde
ocn-Uod-Maar-Ik zit steeds van oogen
tot °°genblik op den troon. Van
Adams wege.
Gehoorzaamheid wordt gevraagd en
gegeven uit drang van liefde van
persoonlijke of sociale liefde?
"®en uit drang tot zelf be waring
en ^zelfbehoud.
is de grondzuil aller gehoor
zaamheid, maar de wortel des harten
is tegenstand tegen alle gebod.
Zelfzucht en Heerschzucht zijn de
fundamenten, waarop ons aller gehoor
zaamheid van nature rust, om onszelf
en onze omgeving te kunnen handhaven.
En Goddank! dat we dit inzicht nog
hebbenDat inzichtdat door de onge
hoorzaamheid van allen de eindpaal van
alle ordelijk leven is bereikt, maar dat
door gehoorzaamheid zelfs in een Tra
nen en Jammerdal nog rozen van ge
luk schitteren en geuren kunnen.
De Vrije wil des menschen zoekt
triomfen.
Pelagius herleeft in zijn nageslacht
En die Eigen, Vrije Wil moet eron
der. Daaromten eerstede ouders, de
Gezagdragers in 't algemeen; zij allen
allereerst onder de gehoorzaamheid der
Religiezij allen allereerst onder 't
Recht der Goddelijke wet, zij allen
allereerst bukken en buigen voor Hem,
niet naast, noch veel minder boven
Hem, maar eronder met waren dienst
als schuldige tot zijn Rechterais
dienaar tot zijn Koning.
Maar dan ten tweede de kinderen en
ondergeschikten; zij zullen zich aan 't
Gezag onderwerpen, dat in naam dier
beleden Religie, over hen geoefend wordt.
Eischt gehoorzaamheid! gij vooral,
die uw hart aan de Religie verpand
hebt. Is uw dienst waarlijk Gods-dienst,
dan smeekt ge niet, dat uw kinderen
gehoorzaam zijn, dan eischt ge 't op
grond van uw eigen gehoorzaamheid
aan Hem.
Gij eischt! gij moogt eischen! gij
moet eischen! want Hij is 't, die'tGe
zag instelde. Hij is 't die de gehoor
zaamheid daaraan oplegt.
Hoe beter Christen hoe gehoor
zamer volgen. En een ouder, die zijn
God dient en gehoorzaamt, mag niet
anders dan de onvoorwaardelijke gehoor
zaamheid eischen van kinderen en saam
levenden.
Eischt gehoorzaamheidoudersEn
spaar de roede niet. Want God spaart
de roede óók niet over hen die zijn
wet vertreden.
Kamerleden en Distributie.
Ai Uo Vrijiiuuig Lamoor. Kamerleden die
in de Diatribuue-comimssios «.aten, hebben
voor die taalt van Ve: dueling bedankt. Ze
voelden ncn niet meer vrij tegenover den
Minister. Ze achtten &ich aia Kamerlid on-
afnankeiijk tu moeten sGau tegenover de
fviitea en mis magen en teKortkoanngeu van
een verantwoordelijk Minister want ja 1
zooals 't nu gaat, kan Minister Postiiu ua
tegenover alleriei klagers siju verantwoor
delijkheid afscnuiven op de Kamerleden ;hij
aan de klagers verwij ien naar de commis
sies eu sub-commissies en dau achter tiaar
zich tamelijk wei verschuilen; maar daar
mee is de Minister er niet af. Hij is en
olijft de aansprakelijke persoon en de volk
hj-t van grieven die men op Postüuma lij
j.sje i-pe.dt moet ook deie, en bij a lenu
voor t Nederlaudscne Vols verantwoorden
aas t Parlement.
Kamerleden moeten totaal neutraal kun
nen staan tegenover een dienaar derkroo
en hun ambt Van Goedarenverdeoler brengt
se in een eenigssins o iware onzuivere ver
houding èu tot de Kroon èu tot de kiezers.
Wij me nen dat t b dansen van al.e
Kamerleden als Commisie.edeu geen af
breuk zou doen aan de degeajke 1 behan
deling van zaken en dat da werkelijk strek
ken zou tot een korrekte verhouding van
Volksvertegenwoordiger eu Minister.
N.et om dau de fiolen vol van toom
over den Minister te gaan uitgieten, want
de critiek is g makkelijk en de kuust
moeilijk; eu de bes.e stuurlui staau aan
wal; maar om dan toch rechtmatige gne
ven (en die zijn er j mee te desieu te pu-
bliceeren eu deu Minister hen-tel te ver
zoeken,
Een Kamerlid zij eu blijve vrij.
»En leid ons niet in verzoeking!*
>M*ar verlos ons van fieu boote*
LAND' El TUIIBOUW.
Kalizouten.
„Hoe komen we aan de noodige kunstmest
stoffen en hoe krijgen we het benoodigde
voer
Deze dubbele vraag heeft den landbouwer
veehouder reeds heel wat hoofdbrekens ge
kost in deze moeilijke tijden. Van vele artikelen
was de aanvoer te gering en wanneer dat
al niet het geval was dan weerhielden vaak
de hooge prijzen om voldoende te bestellen.
Dat we het ergste gehad hebben, zal wel
niemand geioovcu, veeleer het tegendeel, 't
Wordt hoe langer zoo meer met de grond
stoffen van den boer misère. Najaars- en
voorjaarsbemesting van weiden en akkers
eischen nu weer zorg.
Sijmen moet betalen" 1 geldt ook hier.
Schrikbarend zijn de prijzen van sommige
kunstmeststoffen, als superfosfaat, chilisalpe-
ter en zw. ammoniak gestegen. Kan de Kunst-
mest-Commissie hier niets aan doen is
herhaaldelijk gevraagd. Of de Regeering?
Waarom zijn er nog z.g. „vrije" meststoffen
waarvoor woekerprijzen door den handel
mogen worden genomen Waarom beperkt
en belemmert men wel den landbouwer-vee
houder, maar laat den handel in deze nog
vrij? Dit .ijn raadselen waarop geen ant
woord wordt gegeven.
Men heeft den Minister van Landbouw ver
zocht de samenstelling der Kunstmest-Com-
missie te willen wijzigen, opdat de landbouw
daarin meer vertegenwoordigd zou zijn, maar
Z.Exc. heeft geweigerd; z.i. werden de be
langen van den landbouw voldoende behar
tigd.
Tot dusver is het met de kalivoorziening
nog het best gegaaner is heel wat 20%
kalizout afgekomen. Sedert 15 Mei werden
uit Duitschland hier ingevoerd niet minder
dan 16 duizend wagonladingen kalizout. Er
is hiervan dus wel geprofiteerdonze land
bouw en onze volksvoeding zullen er wel
door varen. Dat het Kalisyndikaat hier een
beter figuur heeft gemaakt dan de leveran
ciers van andere mestsoorten, door niet mee
te doen aan de schromelijke prijsopdrijving
mogen den land- en tuinbouw dankbaar
erkennen.
Nu is er evenwel een prijsverhooging in
't zicht. Het Landbouwkundig Bureau v.h.
Kalisyndikaat te Utrecht kondigt ze in ver
schillende bladen aan. Ze zal echter eerst
ingaan 1 December en dan bedragenvoor
200/0 kalizout 30 cent, voor Patentkali 60 cent
per K.G. We konden zoo iets verwachten.
We vermoeden, dat men in Berlijn zal gere
deneerd hebben„In Holland zelf nemen de
fabrikanten en handelaars wat ze krijgen
kunnen en voeren de prijzen der meststoffen
buitensporig op, waarom zullen wij dan zoo
bescheiden zijn" 1
Tot 1 Dec. kunnen dus de iand- en tuin
bouwers nog bestellen tegen de oude prijzen
f3,46 per baal 20 pCt kalizout en f7,0j per
baal patentkali. 't is derhalve geraden hier
van gebruik te maken, te meer dewijl de
bedoelde publicatie tevens zegt: dat na 15
Januari in 't geheel geen bestellingen op ge
noemde meststoffen meer worden aangeno
men.
Eigenaardig is, dat terwijl vanwege het
Kalisyndikaat, het Centraal Bureau en den
handel vermelde prijsverhooging wordt aan
gekondigd, de Kunstmest-Commissie een
tegenbericht als het ware de wereld inzendt
en weet te vertellen, dat er van een verhoo
ging der kaliprijzen voorloopig geen sprake
is. Ra ra, wat is dat rnag men nier vragen.
Is de Kunstmest-Commissie beter ingelicht
beter op de hoogte van de handelingen en
besluiten van het Kali-Syndikaat dan het
landbouwkundig Bureau van dat lichaam in
Holland? Of bedoelt de K.-C. te zeggen,
dat- zij in deze gekend moet worden en waar
dit wellicht dan niet is geschied, dus ook
niets dienaangaande gemeld kan worden
'r Zou inderdaad een reden van verheuging
zijn, indien de K.-C. zóóveel invloed mocht
blijken te bezitten en daarbij ook toonde
dien invloed te willen aanwenden dat
daardoor onze landbouw, zoolang de oorlogs
toestand duurt, geholpen werd zoowel aan
kali- als aan andere kunstmeststoffen tegen
schappelijke prijzen, vrij van oorlogswinst.
Veel hoop omtrent haar invloed op het kali
syndikaat hebben wij echter evenmin, als
dat wij verwachten, dat zij ons aan goed-
kooper super en zw. ammoniak zal helpen.
lntusschen late men zich door dat tegen
bericht niet in slaap wiegen, meenende, dat
men nu altoos nog wel kan bestellen. Trou
wens, hierin gaat de Kunstmest Commissie
met Centraal Bureau en handel accoord
dat de landbouwers zich haasten moeten
met hun opgaven, dus geen weken of maan
den moeten wachten.
Landbouwers, verzuimt dus uw tijd niet
C. B.
Distributie der levensmiddelen.
In deze buitengewone tijden moeten door
de regeering buitengewone maatregelen ge
nomen worden. En zoo heeft de regeering
een distributie-wet voorgesteld, welke ook
reeds aangenomen is, waarin allerlei maat
regelen van vroeger herleven.
De Nederlander zegt er van
Iedereen moet dan de overheid steunen,
die dwalen kan in de middelen, die zij ge
bruikt, maar dan toch ongetwijfeld door
de beste bedoelingen wordt gedreven. In
moeilijke tijden moeten de bewoners van
hetzelfde land als het ware eene groote
familie vormen. Allen moeten elkander die
nen, steunen en helpen. De uitersi moei
lijke taak, die nu door de Distributiewet
vooral op de burgemeesters is gelegd, kun
nen zij niet vervullen, als de burgers niet
zooveel mogelijk tegemoet komen en mee
werken.
Aangaande het stellen van maximum-prij
zen bewijst ze uit de geschiedenis, dat het
menigmaal misliep.
Toen men maximumprijzen stelde, ging
de handel meestal achteruit. Zoo zal het
ook gaan voor de landbouwers en de vee
fokkers. En wie kan hen dwingen met ver
lies te werken en producten voort te bren
gen, die zij niet meer met behoorlijke win
sten kunnen verkoopen? Toch zijn derge
lijke maxima dikwijls voorgekomen. Het
schijnt, dat reeds Karei de Groote wel eens
tot zulk een maatregel zijn toevlucht nam
en bekend is het vooral, hoe de mannen
der Fransche revolutie, naast hun schrik
bewind, dat voor rust en veiligheid moest
zorgen, ook een welvaartscomité hadden,
dat zorgen moest, dat het volk te eten had.
Ook toen werden er maximum-prijzen be
paald. Ook toen werd de distributie tot in
bijzonderheden geregeld. Tijdelijk heeft dat
alles toen wel geholpen. Steeds heeft de
overheid in een noodlottigen cirkel rond
gedraaid.
De maxima moesten het stijgen der prij
zen beletten, maar zij konden niet beletten,
dat de levensmiddelen schaarscher werden
en ten slotte werd het een algemeene voe
ding op staatskosten, zooals in het oude
Rome.
Vroeger hebben ook de plaatselijke over
heden, zich verplicht geacht te zorgen, dat
er in de gemeenten voldoende voorraden
waren. Wat dus nu gebeurt schijnt ons nieuw,
ofschoon het eigenlijk een tijdelijk teruggaan
is tot het oude.
De zoogenaamde Distributiewet, geeft dan
ook meer dan de titel belooft. Ze handelt
toch niet alleen over de verdeeling van le
vensmiddelen, brandstoffen en andere huis
houdelijke artikelen, maar ook over het bij
eenbrengen dier goederen.
De Minister van Landbouw moet zorgen,
dat de Gemeentebesturen het noodige krijgen
kunnen en die gemeentebesturen zorgen weer
op hun beurt voor de gemeentenaren.
De Minister kan tevens maximumprijzen
bepalen voor den groothandel, den kleinhan
del en den tusschenhandel en zoo er ten
slotte hierop verloren wordt, is 3/io van de
schade voor het Rijk en Vio voor de ge
meente.
De minister kan bovendien verbieden,
dat levensmiddelen gebruikt worden als
grondstoffen voor ar.dere artikelen. Hij kan
dus beletten, dat uit graan bier wordt ge
brouwen of jenever gestookt en ook, dat
levensmiddelen, geschikt voor menschen,
gebruikt worden yoor dieren.
De strafbepalingen die al die maatrege
len moeten helpen handhaven, zijn vrij
zwaar en merkwaardig is het, dat ook het
misbruik van eigendom kan worden gestraft.
Merkwaardig is het ook, dat de wet de
overtreding der gemeente.-verordeningen, die
de distributie in aansluiting met de Rijks
wet nader regeien, met hooge geldboeten straft.
De klachten over deze zaak zijn echter
talrijk. „Het blijft tobben van alle kanten",
zegt het'Huisgezin.
„Op het nippertje, een paar dagen voor
1 October, kwam de minister met een lijst
artikelen van 20 nummers, die onder de
Distributiewet vielen. Het publiek verheug
de zich, dat sommige artikelen weer ver
krijgbaar zouden zijn of verkrijgbaar tegen
prijzen, die het kon betalen.
De eerste ontgoocheling bleef niet lang
uit.
Spoedig bleek, dat van de 20 nummers
maar 10 voor uitvoering vatbaar waren en
dat men met de overige geduld moest heb
ben.
Ook het publiek begrijpt, dat als de win
kelier zelf aan den groothandelaar meer
dan 30 cent per kilo zeep betaalt, hij niet
voor 28 cent per kilo kan verkoopen.
Maar het publiek begrijpt niet, dat de
minister, die dit ook weet, toch zeep- en
andere artikelen, goedsmoeds in de lijst
opneemt en de menschen in den waan
brengt, dat de periode der dure zeep is
afgesloten.
Ook voor de rest rijzenallerwege klachten.
De gemeentebesturen zitten te houden
met de 10% der kosten voor hun rekening.
De boeren klagen dat zij de aardappelen
te goedkoop moeten afleveren en het pu
bliek klaagt dat de aardappelen zoo duur
zijnenz.
De nood der tijden.
De „Amsterdammer" schrijft:
Dat in vele kringen ontberingen armoede
wordt geleden, is bekend, en dat deze
armoede in onderwijzersgezinnen soms hoog
gestegen is, iedereen weet het.
Nu trof onze aandacht het volgend stukje
in „Onze Vacatures". De Redactie van dat
blad teekent den inzender als een geloofwaar
dig man.
„Ik ben onderwijzer aan een Chr. school
op een groot dorp en vader van eenige kin
deren. Mijn vrouw is zuinig, bijeenhoudend
en bang voor schulden. Dientengevolge is
's morgens en 's avonds regeeringsbrood met
Buk ons dagelijksch rantsoen. Van kaas of
iets van dien aard is sinds lang geen sprake
meer, en de kinderen vragen er niet meer
om. Vleesch hebben we aan onze eigen tafel
al in bijna 2 jaar niet geproeft, en de kin
deren juichen, als ze 's Zondags een extra
stukje gebakken spek op hun bord zien. De
kleeren roepen reeds lang om vernieuwing,
maar moeder stopt en verstelt. En als laat-
sten maatregel, tegen den nog duurderen
winter, is moeder van plan ook het karig
middagmaal te vervangen door brood met
Buk."
Persoonlijk is ons nog een dergelijk
geval bekend, dat bijna doorioopend 's
Zondags uitgezonderd volstaan werd door
man en vrouw, ook een onderwijzersgezin,
met brood met groene kaas en groene kaas
met brood en alleen 's Zondag middageten.
Teeltenen dergelijke gevallen niet den ont-
zettenden nood in veel onderwijzerskringen
en roept zulks niet luide om verbetering?
Kunnen zij werkelijk nog langer wachten
Moderne secteschool.
Neutraal onderwijs, zoo betoogde de heer
Gerhard is practised onmogelijk.
Om neutraal onderwijs te kunnen geven,
zou een onderwijzer koud en gevoelloos
wezen moeten zijn.
En dat nu toch de onderwijzer in de open
bare school zich kunnen geven, is daaraan
toe te schrijven, dat de neutraliteit haar
oorspronkelijk negatief karakter volkomen
heeft verloren, en een positieve inhoud ge
kregen, een inhoud in overeenstemming met
onze eigen levensbeschouwing, met onze ei
gen levensopvatting.
De neutraliteit is in het wezen van de zaak
een aparte levensbeschouwing geworden.
„Men heeft eens gezegd: de openbare school
is de moderne secteschool. Dit heeft men
altijd gehouden voor een soort laster.
Maar laat ik het nu eens van den nuchte-
ren kant bekijken. Ik neem een Katholiek,
een calvinist en een moderne. Welnu, wie
van deze drie zal met de grootste ingeno
menheid naar de openbare school gaan
Het antwoord kan niet twijfelachtig zijn
de openbare school beantwoordt het meest
aan de opvatting van den moderne".
Dat is duidelijk gezegd.
En tevens komt hierdoor het onrecht op
schoolgebied in te helderen licht.
De moderne secteschool, slechts voor een
d, el der bevolking bruikbaar, geheel uit de
openbare kassen bekostigd en op allerlei wij
zen bevoordeeld.
En daartegenover de bijzondere school
slechts karig gesubsidieerd en op alle manie
ren achteruitgesteld.
Onverklaarbaar dat er nog altijd liberalen
zijn die tegen de financieele gelijkstelling
bezwaar maken.
BIMILAID.
De Zeppelin.
Uit de ingekomen rapporten omtrent het
overvliegen van Nederlandsch gebied door
een Duitsch luchtschip op 22 Oct., is geble
ken, dat het luchtvaartuig nabij Vijlen (Zuid-
Limburg) te 6 uur namiddags boven het Ne
derlandsch territoir is gekomen en daarop
