Zaterdag 15 Juli 1916.
ai8t0 Jaargang N°. 2198.
voor de Zuldhollandselie en Zeenwsche Eüilanden.
Tweede Blad.
lie Oorlog;
2
Antirevolutionair
Orgaan
IN HOC SIGNO VINCES
officieel gedeelte.
uit de pers.
drankbestrijding.
rechtzaken.
Twee Bladen
W. BOEKHOVEN,
BUITENLAND.
BINNENLAND.
PLAATSELIJK nieuws
Deze Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs per drie maanden £r. p. p. 50 Cent bij vooruitbetaling.
Buitenland bij vooraitbetaling ƒ4,50 per jaar.
Afzonderlijke nummers 5 Cent.
OTEÖJSV1B
SOMMELSDIJK.
Adirertentlen 10 Cent per regel en »/s ssaal. Reclames SO per .regel.
Roekaankoadiging 5 Cent par regel en maal.
Dienstsanvragen en Dienstaanbiedingen 50 Cent per plaatsing,
Groote letters en vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die zij beslaan.
Mverfcentïën worden ingewacht tot Dinsdag- en Vrijdagmorgen 10 «nr.
Alle stukken voor de Stedgctie bestemd, Ad verten tiëui en verdere Administratie franco toe te aeiaden aan den bitvevru
Dit nnmmer bestaat mt
Veiefoon Intercoms. Mo. 3.
MILITIE.
Voorkeur omtrent de inlijving.
De BURGEMEESTER der gemeente Som-
melsdijk maakt bekend, dat de dienstplichtigen
dezer gemeente, lichting 1917, die hunne
wenschen met betrekking tot de inlijving niet
bij den keuringsraad of op andere bij de
geldende voorschriften bepaalde wijze hebben
elknbaar gemaakt, alsnog vóór 1 Augustus
-ü.s. van deze wenschen ter secretarie dezer
Gemeente kunnen doen blijken.
Sommelsdijk den 10 Juli 1916.
De Burgemeester voornoemd,
BOUMAN.
Reorganisatie der a.-r. partij.
We lezen in het Friesch Dagblad
Naar een hoofdartikel in de Stand, mede
deelt, schijnt er nu met de herziening zoo
wel van Beginselen als van de organisatie
der Partij, ernst ja zelfs zekere haast te wor
den gemaakt en zal er denkelijk een
afzonderlijke Deputaten-vergadering worden
bijeengeroepen, om beide tot stand te bren
gen en daarmee, naar de Stand, hoopt de
«eenheid der Partij" definitief te herstellen.
De desbetreffende passage luidt
Verschil van opinie zal er wel altoos
4^)lljven. Aller inzicht kan niet één zijn. En
"SPit verschil, dit onderscheid, deze variatie
moet zich uiten kunnen. Alleen maar, deze
verschillen moeten in den generalen staf
bijtijds worden afgedaan als het V o o r-
w a a r t s door de gelederen klinkt, mag er
niet anders dan een identieke bevelvoering
voor heel ons Leger zijn.
Zoo was het vroeger. Maar thans is,
nog tijdens het ministerie-Kuyper, hierin
is een onzalige keer gekomen. Fel en bit
ter is de toenmalige premier in een publiek
blad aan de Maas aangevallen. En al dacht
men later datde wonde geheeld was, bleek al
spoedig dat 't er niets naar leek, en dat
men een geordende, batterij onder eigen
commando, tegen het eigen front overstelde.
Nu vragen we niet aan wien hier de
schuld lag. Liefst nemen we aan, dat de
schuld beiderzijds was. Doch in elk geval
dat opstellen van een eigen batterij, die
niet op den vijand maar op het eigen front
vuurt, moet hoe eer hoe beter tot het ver
leden behooren.
Dit kan en zal dan ook wel.
We krijgen nu een revisie van ons Pro
gram, we krijgen nu een geheelen omme
keer in onze eigen organisatie. De Statu
ten zullen een radicale wijziging onder
gaan. Er komt nu naar gehoopt mag wor
den, meer vrijheid van beweging, maar dan
ook met strenge gebondenheid voor al wie
onzer wil zijn, aan de genomen besluiten.
Nog eer 1916 ten einde gaat, mag men
vertrouwen dat geheel onze wedergeboorte
tot stand zal zijn gekomen. En alleen een
extra-Deputatenvergadering zal ons dit
schenken kunnen.
Maar dan moet er ook weer eenheid van
leiding komen, en moet er van een contra-
organisatie tegenover de wettige organisa
tie geen sprake meer zijn.
En lukt dit, dan zult ge in 1917 ons
succes eens zien glanzen.
Zelfs durven we dan een toekomst voor
spellen, die al wat met ons Christelijk his
torisch bedoelt te zijn, weer samenbrengt.
Wat hier gezegd wordt aan het adres van
®en «blad aan de Maas", is in andere woor-
den merkt de „Rott." op óók geschre
ven in de „Stand." van 31 Mei, 6 en 19 Juni.
Uit blad vindt het in strijd met het „accoord"
door dr. Kuyper en de vijf heeren van „Lei
der en Leiding" gesloten en zegt
Alle bespreking van geschil zou blijven
rusten; en nu staan wel in formeelen zin
Standaard en Rotterdammer hier buiten,
maar elk voelt dat Dr. Kuyper zoo nauw
aan Standaard is verbonden en wij aan de
Rotterdammer, dat scheiding van kwalitei
ten hier niet wel mogelijk is.
Welnu, niet zoodra was de samenkomst
tusschen Dr. Kuyper en de vijf heeren ge
houden of ons blad liet elk punt van ge
schil rusten, onthield zich stiptelijk zelfs
van aanroering van een onderwerp, dat ver
deeldheid kon brengen.
In den beginne scheen ook de Standaard
diezelfde gedragslijn te willen volgen, maar
allengs werd het haar te machtig
Nu echter wordt het ook ons te machtig.
Eer is teer en als onze eer ook in de
toekomst mocht worden te na gekomen,
dan zullen wij wederom protesteeren.
Al zullen wij het ook zoo sober en zoo
spaarzamelijk doen als mogelijk is.
Dat is geen prettig vooruitzicht
Wij voor ons hebben nog steeds ernstige
bezwaren tegen de methode van de „Rott."
Zette men bij al onze dagbladen „profs" of
„profs"-gelijken aan het hoofd en ging elk
in de Pers zijn eigen school vormen, wat
een chaos zou dat onder het eenvoudigste
volk toch worden I
Doch waar het blad den wensch uitspreekt,
om thans niet in de Pers op de geschillen
te zinspelen, daar kunnen we het van harte
bijvallen. Laat het de „Rott." dies nóg niet
„te machtig" worden. Hoe sober ook, 't was
reeds nü bitter en scherp.
Tot zoover het „Friesch Dagbl.".
EEN PROTEST VAN DEN DRANKHANDEL.
De Fransche drankbestrijders zijn druk
bezig, de openbare meening te bewerken. En
dat hun arbeid niet vruchteloos is, blijkt dui
delijk uit de houding, die hun tegenstanders
aannemen.
Te Marseille hielden de drankhandelaren
een vergadering, waarin zij tegen de anti
alcoholcampagne protest aanteekenden. Zij
noemden die „misdadig en onvaderlandslie
vend." Zij die wijzen op de ontaarding door
den alcohol in Frankrijk, moeten „verraders"
heeten. Men ging vooral te keer tegen de
militaire overheid, die aan soldaten het be
zoek va» drankhuizen verbood en hier en
daar sluiting ervan gelastte. De drankhandel
zou zich recht weten te verschaffen.
Na de vergadering trokken de drank ver-
koopers in optocht naar het gebouw van den
prefect en de bureaux van de militaire over
heid.
De heeren weten wel hoe ze invloed moeten
oefenen.
NATUURLIJKE GEVOLGTREKKINGEN.
Als er een oploop plaats heeft in de buurt
van een bakkerswinkel of een kleerenmagazijn
of zoo iets, dan zeggen de menschen, die
het zien„zeker een ongeluk" I Maar ziet
men een oploop voor de deur van een herberg,
dan zegt men „Zeker ruzie"
Die enkele woorden houden een ernstige
prediking.
Want die jgevolgtrekkingen zijn zeer natuur
lijk.
DE TOESTAND.
Zoo duurt dan bijna twee weken het ge
allieerden offensief voort, zonder dat nog
noemenswaardige voordeelen zijn behaald.
't Wordt haast een defensief, wantdecen-
tralen vallen overal zoo fel aan door tegen
aanvallen als de geallieerden trachten door
aanvallen hen terug te drijven.
In 't Oosten duurt het een maand. Ook
daar is nog geen beslissing gevallen.
Wel kunnen wij zeggen, dat de Duitsche
en Oostenrijksche linies het hard te verant
woorden hebben, maar de machtige druk der
Entente-legers deed nog geen front bezwijken,
waardoor een blijvend voordeel werd behaald.
Toch is het nog niet den tjjd om een re
kening op te maken.
Het westfront is het stevigst, het oostfront
meer elastisch. Nu heeft men aan den oost
kant altijd meer gehouden van groote bewe
gingen. Dat was zoo toen de Duitschers eenige
malen het Russenfront indrukten en wij zien
het ook nu weerwaar de Russen successen
behalen, wijkt de lijn achterwaarts.
De berichten der laatste dagen samenvat
tend, komen wij tot deze conclusiede legers
op het Westfront houden elkaar nagenoeg in
evenwicht.
Op het oostfront is de situatie het meest
gevaarlijk.
En dit wel voornamelijk, doordat met den
dag duidelijker wordt, dat Duitschland aan
Oostenrijk niet die versterking kan geven, die
het bij vorige veldslagen gewoon was te
zenden.
Bij de Somme wordt hevig gevochten. Bii
Verdun raast de slag onverpoosd voort en
daar tusschenin wordt in Argonne, Cham
pagne, en bij La Bessée vinnige gevechten
gemeld.
Maar de groote slag heeft aan de Somme
en bij Verdun plaats, waar aanval en tegen
aanval in machtige golven elkander opvolgen.
Veel verandering is daar Maandag en Dins
dag niet gekomen.
De Engelschen deden eenige groote pogin
gen om op te rukken langs den straatweg
Albert Bapaumede Franschen namen een
paar boerenhofsteden, de Duitschers herover
den een half dorp en een bosch.
Het gelukte de Engelsche Infanterie het
dorp Cantelmaison, dat zij twee dagen gele
den weer verloren, opnieuw te heroveren en
een paar loopgraaflinies bij Mametz te be
zetten.
Volgens hun eigen mededeelingen is het
Engelsche leger van 1—11 Juli over een
breedte van 15 K.M. 2—4 K.M, vooruitge
komen.
Daarmede is de eerste Duitsche linie in
hun handen.
De Franschen maakten 1300 gevangenen in
twee dagen. De Duitschers namen Dinsdag
5 officieren en 247 man gevangen.
Een Havas-bericht heeft er verleden week,
schrijft de N R. Ct. niet zonder rechtmatige
trots op gewezen, dat de Franschen twintig
dorpen hadden veroverd. Inderdaad kranig.
De bekende veerkracht van het Fransche volk
is hier weer eens schitterend aan den dag
getreden, en wij lazen in een Duitsch blad
onverholen bewondering voor deze prestatie
van den vijand. Twintig dorpen, het zijn er
misschien nu vijf en twintig geworden. Maar
het zijn geen dorpen meer op ditoogenblik.
Het zijn slechts plaatsen, waar men aan de
puinhoopen kan zien, dat er vroeger dorpen
gestaan hebben.
Weet den lezer hoeveel gemeenten er nog
tot herovering overblijven, alleen in Frank
rijk Twee duizend vijfhonderd vier en vijftig.
Dat is volgens een officieele Fransche opgaaf.
„Duizenden lijken bedekken het slagveld",
leest men dagelijksch in de wederzijdsche
berichten en gisteren heeft men in een Lon-
denscb telegram een en ander kunnen lezen
over de uitwerking van de machinegeweren
op cie stormloopende troepen die nu niet juist
geschikt is om lage verlieslijsten te verwach
ten. Als dat op deze manier naar de Rijn
moet blijft er niemand over om de overwin
ning te vieren".
Ondertusschen is een nieuwe slag begon
nen. Een tegenactie der Duitschers.
Bij Verdun vallen de Duitschers weer aan.
De Franschen geven zelfs toe terrein te ver
liezen. Daardoor hebben enkele bladen al als
conclusie getrokken dat Verdun in het'laatste
stadium van zijn verdediging verkeerd.
Een woeste strijd tiert langs de boorden
van de Stochod, vlak ten Zuiden van het
Russische moerassen-gebied. Het gaat daar
angstwekkend wreed toe en de Duitschers
zijn daar maar amper bestand tegen de over
macht.
Steeds sterker teekent zich de Russische
poging af, om het front tusschen de Strypa
en de Lipa tot wijken te brengen door het
omtrekken van de beide vleugels. Vandaar
dan ook, dat de Russen, na de herovering
van de Boekoewina geen poging deden, om
de Oostenrijksch-Hongaarsche troepen over
de Karpathen te drijven en Hongarije binnen
te vallen, maar hunne legers naar het noor
den keerden en Kolomea en Delatyn gingen
bezetten.
Men kent de toestand op het Z.Oostelijk
front. Toen de Russen de Oostenrijksche
linie doorstootten naar Lutsk, waren het de
Duitschers onder Von Linsingen, die den
linker-Oostenrijkschen vleugel bij Kolki red
den. Dit duurde tot de Russen met de Boe
koewina gei eed waren en Broesiloff een troe
penmacht tegen die linkervleugel wierp, die
daarop wijken moest.
Hij trok 10 K.M terug.
Ook dat hebben wij gemeld. Het Duitsch-
Oostenrijksche leger trok daarop van de Styr
naar de Stochod terug, fel achtervolgd door
de Russische ruiterij, vooral Kozakken.
De Russen zelf deelen er van mede
„In den nacht joeg onze cavalerie de vij
andelijke infanterie en Hongaarsche huzaren
op bij het dorp Novoya Roeda, ten zuidwes
ten van Lesenefka, zeven werst voor de Stoc
hod en ten zuiden van Troyanka. In een
schitterende charge sabelden de kozakken
talrijke Hongaarsche huzaren neer en joegen
de rest door de bosschen uit elkaar. In den
morgen maakten onze troepen zich meester
van de geheele versterkte stelling ten oosten
van de dorpen Oegly en Naval tusschen Styr
en Stochod ten noorden van Stokoel en
maakten talrijke gevangenenenveroverdendrie
houwitsers. Vervolgens volgden eenige
van onze tafdeelingen den vijand op de hie
len over de Stochod bij Oegly",
En in een volgend bericht:
Ten zuiden van de Pinskmoerassen drijven
onze troepen den vijand terug en trekken al
vechtende op verschillende punten over de
Stochod.
De vijand liet op zijn terugtocht de meeste
bruggen in de lucht vliegen. Bij de dorpen
Svidniki en Nieuw en Oud-Mossor, aan den
linker Stochodoever, wordt verwoed gevoch
ten. Wij maakten hier krijgsgevangenen.
Tusschen Kissiline en Zoebilno wierpen
wij den vijand door een overval terug.
De troepen van generaal Kadeline maak
ten tusschen 4 en 8 Juli 341 officieren en
9145 soldaten (ongekwetst) krijgsgevangen
en veroverden 10 kanonnen, 48 mitrailleurs,
16 mijnwerpers en bommenwerpers, 7930 ge
weren, 62 volle kisten munitie, 3 zoeklichten,
benevens voorraden geniemateriaal. Aan de
zen buit moet worden toegevoegd, die welke
vermeld is in het avondrapport van 8 Juli,
n.l. de gevangenneming van 300 officieren,
12.000 soldaten en de verovering van 45 ka
nonnen."
Naar wat de Daily Telegraph uit Peters
burg verneemt, blijkt, dat wat hier gebeurt
nog maar het voorspel is, van wat straks
volgen zal. Niettegenstaande de millioenen
legers, die Rusland reeds tijdens dit offen
sief heeft ingezet, zijn eerst twee der drie
beschikbare legerkorpsen in actie, dat van
generaal Evert en dat van generaal Broesilof.
Op het noordelijkste frontgedeelte neemt
Koeropatkin met het derde korps nog een
afwachtende houding aan.
Toch zijn er eenige aanwijzingen, dat
het Russisch menschen-materiaal niet onuit
puttelijk is.
Wij wijzen er op, dat Broesiloff zijn troe
pen uit Boekowina noodig had om, den Oos-
tenrijkschen linkervleugel terug te dringen
en het Oostenrijksche front bij Tarnopol schijnt
zóó sterk, dat zelfs de Russen geen kans zien
dit anders, dan door omtrekkende beweging
aan het wankelen te brengen.
Het laatste bericht der Russen meldt in-
tusschen
„De vijand, die versterkingen heeft aange
voerd en zijn zware artillerie vooruitgebracht,
Biedt hardnekkigen tegenstand."
Wat zeggen wildat de poging tot door
braak ook dadr mislukte en het gevecht weer
staat.
20,000 mijlen
onder zee, zoo titelde Jules Verne indertijd
zijn duikboot-fantasie, waarin wij als jongens
genoten hebben, schrijft „Onze Courant."
Zoo ver is het wel niet, wat een Duitsche
duikboot bestond, maar het was desniettemin
een kranig stuk.
Reuter seinde het volgende:
De bladen publiceeren een telegram uit
New-York meldend, dat een Duitsche duik
boot te Baltimore is aangekomen met een
kostbare lading kleurstoffen. Twintig mijlen
van de kust werd de duikboot opgejaagd
door Britsche en Fransche kruisers, die de
aankomst van de boot vier dagen vertraagde.
Kapitein König, de commandant van de
Deutschland, heeft verklaard, dat de Deutsch-
land het eerste vaartuig was van een vloot
van zulke schepen, die gebouwd worden om
geregeld over den Oceaan handel te drijven,
zoo seint Reuter aan eenige bladen. De boot
is inet ongeveer 750 ton kostbare kleurstof
fen van Bremen vertrokken en wachtte bij
Helgoland negen dagen. Toen zij Zaterdag
avond de kapen naderde, vond zij den weg
blijkbaar vrij. Het schip lag bijgedraaid, met
het dek op gelijke hoogte met het water en
wachtte tot de duisternis ingevallen was,
voor het de kust naderde. Toen de heldere
halve maan kort na middernacht onderge
gaan was, liep het met volle vaart tusschen
de kapen door.
Nadat kapitein König het kantoor van de
agenten van den Nord-Deutschen Lloid had
bezocht, logenstrafte hij het bericht, dat hij
de overbrenger was van een boodschap van
den Keizer aan Wilson. Hij overhandigde
een getypte mededeeling, volgens welke an
dere duikbooten voor de koopvaardij in
Dnitschland zullen gebouwd worden.
De volgende zal Bremen heeten. Hij ver
klaarde dat hij den Oceaan in een rechten
koers van Helgoland af was overgestoken en
negentig mijlen onder den zeespiegel had
afgelegd. Hij heeft herhaaldelijk den rook
van Engelsche kruisers en torpedojagers in
Noordelijke richting gezien, maar dook,"als
hij dacht dat er gevaar voor ontdekking was.
König zeide, dat de vrachtprijs, die voor
het vervoer van de lading betaald was, meer
dan voldoende was om al de kosten voor
het bouwen van de Deutschland te dekken.
Dit is dus de eerste koopvaardij-duikboot
die een reis onderneemt.
Zij is van veel grooter iype als die voor
den oorlog werden gebezigd en zijn, zeer
tot misnoegen van Engeland, door de Ame-
rikaansche regeering als koopvaardijschepen
erkend.
De boot was geheel onbewapend.
Het is een zeldzaam knappe vinding.
KANTONGERECHT TE SOMMELSDIJK.
Strafzitting van Donderdag 13 Juli 1916.
Veroordeeld
Ter zake „Overtreding der Leerplichtwet"
W. M. de K., C. de K. en A.H., Oude Tonge,
L. A. v. d. VI. en T. de J. te Nieuwe Tonge,
J. v. Sp., L. Sch. en L. Sch. te Sommelsdijk,
J. B. te Ouddorp, G. v. d. T., B. de K. Fr. C.
en P. B. te Middelharnis, P. B. te Melissant,
J. O. te Goedereede, J. Gr. te Dirksland, J. K.
en J. H. te Den Bommel, allen bij verstek tot
een boete van f 8,— subs. 8 dagen.
Ter zake „te Oude Tonge venten zonder
vergunning van den Burgemeester":
M. C. te Middelharnis tot een boete van
f 3,— subs. 2 dagen, alsvoren A. B. te Dord
recht.
Ter zake „als schipper niet in acht nemen
der wettelijke voorschriften, vastgesteld tot
voorkoming van aanvaring
C. v. W. te Hellevoetsluis tot een boete
van f 1,— subs. 1 dag.
Ter zake „rijden over de klinkerstraat te
MiddelharnisL. N. te Middelharnis tot een
boete van f 3,— subs. 2 dagen.
Ter zake „overtreding politieverordening
te Dirksland"F. W. te Dirksland tot een
boete van f 3,— subs. 2 dagen.
Ter zake „overtreding verordening op de
brandweer te GoedereedeD. H., A. J. H.
en H. L. te Goedereede ieder tot een boete
van f 3,— subs. 2 dagen.
Ter zake „trekdier laten staan op den open
baren weg zonder voorzorgsmaatregelen tegen
het aanrichten van schade: A. v. d. T. te
Stad aan 't Haringvliet tot een boete van
f 5,— subs. 2 dagen.
Ter zake „binnenvisscherij uitoefenen zon
der akte en zonder vergunning"Kr. v L. te
Stellendam tot een boete vanf6.subs.3d.
met verbeurdverklaring van de in beslag ge
nomen palingfuik.
Ter zake „politieovertreding te Stellendam"
P. J., te Stellendam, tot 1 boete van f 2.—
subs. 2 dagenJ. E., te Stellendam 1 boete
van f 2.— subs. 2 dagen.
Ter zake „politieovertreding te Middelhar
nis" L. J. R., te Bergen op Zoom tot 1 boete
van f 3.— subs. 2 dagen.
Ter zake: „vee laten loopen op wei- of
hooiland" A. v. d. VI., te Goedereede tot 1
boete van f 3.— subs. 2 dagen.
Ter zake „loopen op verboden grond" J.
W., te Ouddorp, tot 1 boete van f3.—subs,
2 dagen.
Ter zake: „politieovertreding van de ge
meente Sommelsdijk" L. J. R., te Bergen op
Zoom tot 1 boete van f 3.— subs. 2 dagen.
Ter zake: „politieovertreding van de ge
meente Dirksland" A. S. te Dirksland tot I
boete van f 2.— subs. 2 dagen.
Ter zake „rijden zonder licht"
J. P. te Oude Tonge, C. de K. en W. B.
te Ouddorp, J. v. H. te Ooltgensplaat, I. v. Z.
te Middelharnis, H. N. te Ooltgensplaat, allen
tot 1 boete van f 3.— subs. 2 d. hechtenis.
A. S. TALMA f
Donderdagochtend kwam de droeve mare
dat de oud-minister A. S. Talma in den ou
derdom van 52 jaar, den afgeloopen nacht te
Utrecht was overleden.
Zijn heengaan is voor de rechterzijde in't
bijzonder een groot verlies, doch zelfs zijn
tegenstanders betreuren het, dat deze man
van wien zooveel was te verwachten, denk
aan zijn sociale wetten, zoo vroeg is weg
genomen.
SOMMELSDIIK. J.I. Woensdag maakten de
kinderen der Christeiijke school, alhier onder
geleide van het onderwijzend personeel, een
uitstapje naar Ouddorp.
Alhoewel het weder niet mooi was konden
ze toch nog gebruik maken van strand en
aee.
