w®&w tl® Zufidliollandselie en Zeeuwsehe Eilanden.
Zaterdag 27 Mei 1916.
81 Jaargang N° 2184
2
Antirevolutionair
Orgaan
Tweede Blad.
ftmrliiir
IN HOC SIGNO VINCES
Drie Bladen.
iOSTENLAND.
BOEKHOVEN,
SOMMELSDUK.
VOOR HUES EH HOF.
BINNENLAND.
GEMEENTERAAD
Deze öoarasat versehifnt eiken Woensdag en Saterdag»
Abonnementsprijs per Sri© maanden fir. p. p. 5(
Buitenland bij vooruitbetaling f 4,50 per jaar.
Afzonderlijk© nummers 5 Cent.
by vooruitbetaling.
ÖÏTOIYSB
f®Ie£©©ia iBfesrcosasm. S.
Idvertontissa 10 Cast per regel en «aal. Bselames 80 per refsi.
üoekaaïikffliidigiBg Ceat per regel as. *jn mmL
Bienstaauvrageu en Dienstaanbiedingen 50 Ceat per plaatsing.
Sroote letters ea vignetten worden berekend naar de plaatsruimte die »g beslas».
Adrertentiën worden mgswaokt tot Diaadag- ea Vrijdagmorgea 10 sar.
AM® gtnkkei voor de Redactie feegtemd, Advertentlën esi verdere Administratie franc© toe te asenden aan den uitgever.
Di.t nu rum er bestaat tut
z
ij die zich nu abonneeren, ont
vangen de nog in deze maand
verschijnende nummers gratis.
Aardbeien als geneesmiddel. Het volk be
schouwde reeds eeuwenlang de aarbei als
een onfeilbaar geneesmiddel tegen jicht en
rheumatiek. De geneesheeren, die oorspron
kelijk niet veel vertrouwen in de geneeskracht
van het middel hadden, zijn eerst tot dat
volksgeloof bekeerd nadat men in de aard
bei de aanwezigheid van salicylzuur had vast
gesteld. Dit salicyl is toevallig gevonden. De
geneeskrachtige werking van aardbeien op
jicht en rheumatiek was hier volkomen ver
klaard, evenals het voorkomen van uitslag
en de koorts die dikwijls het gevolg zijn van
aardbeien eten. Het zij bovendien nog opge
merkt, dat de door de natuur bereide genees
middelen een veel krachtiger werking hebben
dan dezelfde dosis van een chemisch prepa
raat. (Vox Med.)
-0-
Twaaf practische wenken, uitgegeven door
het Consulatie-Bureau voor Zuigelingen te
Antwerpen.
1. Niets vervangt een moederhart en moe
dermelk.
2. Borstvoeding is moederplicht en kinder
recht.
3. Waar licht en lucht is, komt geen dok
ter in.
4. Koude is de grootste vijand van den
zuigeling.
5. Weest in alles even stipt, in maaitijden-
tal, in etensuur.
6. Weest ap alles uiterst zindelijk; oorlog
aan vliegen en ongedierte.
7. Gebruik nooit dan gekookt water voor
uw kind.
8. Elk ander voedsel dan melk is gif voor
uw zuigeling.
9. Kookt koe- en geitenmelk en bewaar ze
koel.
10. Geeft nooit uw kindje vleesch, visch,
bier, ruw fruit.
11. Gaat nooit met uw kind in huis of
kamer waar ziekte is.
12. Bij ongesteldheid van uw kind, raad
pleegt den dokter en hem alleen.
(De Gezondheid.)
-0-
Kamérplanten. Een goed middel om ka
merplanten gezond te houden, is het volgende:
Om de week of zes worden ze in een tobbe
gezet en gaat er een gieter vol lauw water
overheen. Alle luis en ongedierte spoelt er
dan af, en ze zijn na het bad zoo frisch, als
men maar wenschen kan1 Schildluis op ka
merplanten verdrijft men, door ze onder te
dompelen in een afkooksel van tabak.
-0-
Middel om frissche bloemen lang te be
waren. Men moet de bloemen doopen in een
oplossing van aluin en warm water (Vs kilo
op een liter water,) zoolang tot het water
koud geworden is. De bloemen zullen dan
een geruimen tijd hun vorm en frissche kleur
behouden.
-0-
Hoe komt het toch dat de haren grijs
worden? Het grijs worden der haren kan
ontstaan uit een gebrekkige voeding, waar
door de schorslaag haar kleurstof verliest.
uok aanhoudende inspanning der hersenen,
zorg, verdriet en schrik kunnen hiertoe aan-
miding geven. Maar verschillende andere vor-
„.e" oijy. het gedeeltelijk grijs worden, zijn
met altijd te verklaren.
-0-
liefeu?Leü lucht' De Hcht is vervuld van
lucht" p„geU"en; »er hangt verlangen in de
mir nn mot sn,uift den frisschen, pittigen
een ander 1 welbehagen en voelt u
en kwcpiLT Daar zingen de vogels
't is alles wpoiü g1luk uit °P stiUen avond
wr- weLelde- leven heerlijkheid.
lucht1- I^?SmnotZiEaangewezen oplichten
veld-'wK m!w j walen door bosch en
gen 'riT hu,» ieeuwerik hooren zin-
i bloemen zien bloeien; wij moeten
ons te goed doen aan al de vreugden van
een zonnige wereld.
Wij denken aan sombere kamers, waar
zieken gedoemd zijn te levengeen ramen
zet men er open en een muffe ziekenlucht
hangt in 't vertrek, zoodat gij in de verzoe
king komt de deuren open te doen en door
de ramen de zoele lentelucht te doen bin
nenkomen. In donkere bedsteden verkwijnen
veel jonge levens en de genezing gaat lang
zaam bij gebrek aan licht en lucht.
Daar zijn werkplaatsen, och, voor woon
vertrek misschien niet meer geschikt gere
kend, maar arbeiders kunnen er nog wel
werken een langen zwaren dag. Reken 't niet
weinig zoo te leven, dat men ver blijft van
opbeurenden zonnegloed. Wel is veel reeds
verbeterd, maar nog roept veel om verande
ring en niet allen werken mee. Wat baten
wetten en straffen, als niet ieder in eigen
kring helpt om den zegen te vinden, die voor
ieder verkrijgbaar is
Och onze donkere, sombere menschen heb
ben 't zoo noodig te worden verwezen naar
't licht. Wij worden tegenwoordig verteerd
door allerlei vragen en zorgen. Onze boeken
zijn zwaar van de vraagstukken, onze ge
sprekken van neerdrukkende ernst; en wie
er juichen soms, doen 't op een toon die
wel luide klinkt, maar 't is hoi en spreekt
van weinig gevoel.
Licht moeten wij zien en 't is er, als
men de ramen maar open zet, als men maar
denkt aaij wat er goed is in wereld en men
schen. Misschien moet men wat lang zoeken,
maar 't is er, en neemt mee de herinnering
aan een zonnigen dag.
Licht en lucht voor uw stemmingen en
gedachtenMoet er iets door verdorren, wat
zou het? Dan is 't ook niet levenskrachtig
geweest. Maar op de plaats, waar 't oude is
afgesneden, komt weer de nieuwe loot.
In Gods wereld groeit alles door licht en
lucht, misschien zal Zijn zon 't door men
schen geplante doen verdorren, maar zij too-
vert eindelijk weer nieuw leven. Weest niet
bang voor nieuwe gedachten en frisschen
geestzij zullen een mensch bewaren
-0-
Duur van den slaap bij jongelieden, in
de laatse tientallen jaren wordt voortdurend
gepleit voor het toestaan van meer slaap aan
jongelieden. Een gezonde zuigeling slaapt
gedurende de eerste weken bijna aanhoudend
en gedurende de eerste jaren is men gene
gen om kinderen zoo lang te laten slapen
als zij willen. Maar van 't 6e of zevende
levensjaar af komt er door het schoolgaan
een groote verandering. Op dien leeftijd van
10 of 11 jaren slaapt het kind slechts 8 of
negen uren terwijl het er minstens 10 of 11
noodig heeft, en naarmate het ouder wordt
is zijn rusttijd verkort. Tal van doctoren
gelooven, dat de jongelui tot hun 20e jaar
9 en een volwasse 8 of 9 uren slaap noodig
heeft. Bij onvoldoende slaap zien wij uitput
ting, prikkelbaarheid en inteliectueele storin
gen langzamerhand de plaats innemen van
lust tot werken, algemeen gevoel van welzijn
en den geest van initiatief.
-0-
De voedingswaarde van bruinbrood. De
De officier van gezondheid, G. Prins, die bij
militairen reeds sedert Augustus 1914 ver
plicht bruinbrood te eten, een onderzoek heeft
ingesteld naar de verteerbaarheid van deze
broodsoort, deelt in het „T. van G." een en
ander mede over de resultaten van dit on
derzoek.
Hij bevond, dat verreweg het grootste aan
tal magen bij bruinbrood een aanzienlijke
vermeerdering in maagsap- en maagzuur geeft;
in het algemeen is dit dus een voordeel, het
zemelenbrood wordt beter verteerd, althans
wat de maag-spijsvertering betreft.
„Daar het ongebuilde meel de darmberis-
taltiekbevordert, wat toch wel als een zeer
gunstig moment te beschouwen is, kunnen
wij veilig aannemen, dat het bruinbrood uit
een voedingsoogpunt ver boven het witbrood
te verkiezen is. Dit neemt echter niet weg,
dat, wat een voordeel in het algemeen kan
zijn, een nadeel in het bijzonder met zich
meebrengen kan. Observator.
Begrafenis H. Ch. Vegtel.
In grooten eenvoud werd heden op Nieuw
Eik en Duinen ter aarde besteld het stoffe
lijk overschot van den heer H. Ch. Vegtel,
lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol
land en oud-lid van den Haagschen gemeen
teraad.
Op den doodenakker werden opgemerkt
onder hen die den ontslapene de laatste eer
bewezen, de Commissaris van de Koningin
in Zuid-Holland baron Sweerts de Landas
Wyborgh met den griffier der Staten de heer
de Monchy en alle leden van het College
van Gedep. Staten benevens enkele leden van
de Prov. Staten, de hoofdingeneur van den
Prov. Waterstaat de heer van Elzelingen, de
chef van de afdeeling onderwijs de heer Scher
mer, de chef van de afdeeling Financiën ba
ron Creutz, de heer Verhulst, oud-hoofdamb
tenaar ter Prov. Grifiie, de wethouders de
heeren de Wilde, mr. Verbroek en mr. Droog
lever Fortuijn en enkele leden van den ge
meenteraad,
Aan de groeve werd, overeenkomstig den
wensch van den overledene, niet gesproken.
Een zwager van den overledene dankte voor
de betoonde belangstelling.
DE TOESTAND.
Het ziet er voor Italië niet zoo mooi uit.
Wel zeggen de Engelsche bladen, en ook de
Italiaansche, dat de Oostenrijksche inval niet
veel beteekenis heeft, doch dat is maar een
lach als van een boer die kiespijn heeft, zou
een oud-Hollands spreekwoord zeggen.
Wij zullen het niet tegenspreken, want de
feiten spreken voor zichzelf. Zoo duidelijk,
dat wij deze Engelsche verlegenheidsleugen
gerust kunnen laten gaanieder die kennis
neemt van de opvolgende berichten uit Zuid-
Tirol en daarna èèn blik op de kaart slaat,
zal dadelijk zien, hoe wij hier niet met een
tactisch succes te doen hebben, maar met
een strategische zet van onberekenbare ge
volgen, wanneer de Oostenrijkers voldoende
kracht blijven ontwikkelen om door te zetten.
Dat zullen we moeten afwachten.
Maar op het oogenblik ziet het er voor de
Italianen zoo ernstig uit, dat Cadorna in eigen
persoon naar Zuid-Tirol is gesneld, om er de
operaties te leiden. Hij kwam nog juist vroeg
genoeg om over de Italiaansche gren
zen te worden geworpen, spot O. Ct.
Wat is daar de zaak?
Het Italiaansche leger is bijna geheel sa
mengetrokken tusschen het Garda-meer en
de Isonzo.
^De hoofdmacht heeft viermaal slag gele
verd aan de Isonzo en is daar nog in ern
stige gevechten gewikkeld.
Het Oostenrijksche leger heeft tot de vo
rige week een verdedigende houding aan
genomen.
Nu werd verluid, en de aanvallen op den
Col di Lana versterkten dit gerucht, dat de
Italianen een groot voorjaarsoffensief voor
bereidden, dat over den Col in de eerste
plaats gericht was tegen Brixen en het hart
van Tirol.
Maar nog voor dat daar eenige uitvoering
aan kon worden gegeven, bleken de Oosten
rijkers klaar te zijn en braken tusschen Etsch
en Brenta door de Italiaansche linie.
Triënt is het zwaar versterkte Oostenrijk
sche centraalpunt, van waaruit de staf deze
aanvallende beweging leidt.
De Italianen stonden op grooten afstand,
daar reeds meer dan tien maanden omheen,
zonder te vorderen. Alleen konden hun vuur
monden Rovereto beschieten.
Nu zijn in de laatste dagen drie dingen
gebeurd.
Terwijl de Oostenrijkers langs de geheele
linie, maar bijzonder heftig bij de Isonzo
aanvielen, om den vijand af te leiden, had
hun eigenlijke aanval in Zuid-Tirol plaats.
De eerste stoot had plaats tegen de Itali
aansche stellingen op den Armenterrabergrug,
ten Z. en O. van Borgo
de tweede, gelijktijdig toegebracht ten Z.
van Rovereto, op den Zugna Forta.
Hierbij werden aan gevangenen gemaakt
65 officieren en 2500 man. Aan buit11 ma
chinegeweren, 7 kanonnen. Dit gebeurde den
15 Mei.
16 Mei werd het succes voortgezet, de
Zugna Forta was geheel veroverd, evenals
de Armenterra. De daar tusschen gelegen
hoogvlakte Vielgereuth was bestormd en ge
nomen. De vijand was 7 K.M. achteruit ge
worpen. Het aantal gevangenen was geklom
men tot 141 officieren, 6200 mande buit
tot 17 machinegeweren en 13 kanonnen.
De Italianen gaven dezen tegenslag toe en
deelden mede, dat hun-leger op de hoofd
verdedigingslinie was teruggetrokken.
17 Mei werden de opmarsch der Oosten
rijkers op de vleugels gestuit door talrijke
tegenaanvallen der Italianen, die nu op hun
hoofdlinie steunden, maar het Oostenrijksche
centrum brak baan, 12 officieren, 900 man
aan gevangenen, 13 machinegeweren en 18
kanonnen was de buit van dien dag.
18 Mei houden de Italianen de beide Oos
tenrijksche vleugels nog tegen, maar in den
loop van dien dag brak het Oostenrijksche
centrum door de Italiaansche hoofdlinie.
Het Ital. hoofdkwartier berichtte, dat die
hoofdlinie werd opgegeven „om noodelooze
verliezen te ontgaan".
Dat zal wel waar zijn, want de verliezen
stegen schrikbarend. Het Italiaansche leger
werd met geweld achteruit geworpen, zooals
een der Italiaansche berichten zegt door la
wines van ijzer!
Vrijdagmorgen werden twee Ital. pantser
forten door de Oostenrijkers in storm geno
men. Hun hoofdmacht was nu op Italiaanschen
grond. Het getal gevangenen was geklommen
tot 10,000 man, 196 off., de buit tot 61 ka
nonnen en 51 machinegeweren.
De voortgezette aanval bracht nu ook de
vleugels vooruit, waardoor verschillende Ital.
stellingen in handen der Oostenrijkers vielen.
Het aantal gevangenen klom daardoor tot
257 off. en 12,900 man, de buit tot 107 ka
nonnen, waaronder 12 houwitsers van 28 cM.
en 68 machine-geweren.
De aanval was veranderd in een inval.
De Ital. hoofdverd. linie was opgegeven.
De Oostenrijkers waren reeds in de jvoorste
forten. Daar zwermde hun vliegvloot in drie
eskaders uit en bombardeerde Verona, Vicenza
en Trevcso.
Zijn dat de voorboden van den naderenden
storm
Deze drie steden vormen de hoofdstations
van den grooten strategischen spoorweg die
de Isonzo met Italië verbindt.
Wanneer de Oostenrijkers kunnen doorstoo-
ten en tijdig dezen spoorlijn bereiken zit het
geheele Italiaansche leger in de val.
Het zal moeten slag leveren, met [de Oos
tenrijkers en Tirolers, de door de dalen van
Etsch en Brenta en over de hoogvlakte Lvan
Vielgereuth Italië binnenstroomen en den rug
van het Ital. leger bedreigen. Maar tegelijk
zal het te strijden hebben tegen de grimmige
legerkorpsen van de Isonzo, die op het eerste
sein hun gepantserde loopgraven zullen ver
laten, om zich op de Italianen te storten, die
de hellingen der bergen trachten [bezet te
houden.
Begrijpt men nu, waarom de Engelsche
pers schouderophalend zegt: „het heeft niet
veel te beteekenen?"
En waarom de Italiaansche opperbevelheb
ber met zooveel spoed naar Zuid-Tirol is
gesneld
De totale cijfers van gevangenen en buit
bedragen nu al sedert het begin van het of
fensief 24.400 gevangenen o.w. 524"officieren
252 kanonnen, 101 machinegeweren en 16
mijn werpers.
Dat is een buitengewoon hoog cijfer voor
die bergstellingen en wijst er op, dat de Ita
lianen nagenoeg gereed waren een vreeselijk
roffelvuur op de Oostenrijksche stellingen af
te geven.
Overigens achte men niet gering wat de
Oostenrijkers hier presteerden.
De Alpen vormen zeker wel het moeilijkste
gevechtsterrein van alle fronten.
En daar in weinige dagen zoo'n voordeel
te behalen, pleit voor de Oostenrijksche
troepen.
Men rekene alleen maar hoever de Itali
anen In bijna een jaar, met aanwending van
hun geheele krijgsmacht, in omgekeerde
richting vorderden.
De Oostenrijkers bezorgen hen een onaan
genaam verjaringsgeschenk en de Entente
de zooveelste verrassing.
Bij Verdun hevige gevechten met weder-
keerige overwinningen, doch dat in de toe
stand weinig verandering brengt.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Volgens een Deensch blad, vertellen
reizigers die uit Duitschland komen, het vol
gende verhaal, dat, naar zij zeggen, in Duitsch
land de ronde doet.
Onlangs had Keizer Wilhelm den wensch
uitgesproken, om den volgenden dag een re
giment te inspecteeren, dat zich bijzonder te
Verdun onderscheiden had. Kort daarop werd
dit regiment echter in een geweldig gevecht
gewikkeld, waarbij het vreeselijke verliezen
leed, en toen de Keizer den volgenden mor
gen zijn regiment ging inspecteeren, zag hij
alleen een klein troepje van dertig havelooze
soldaten staan, die hem salueerden.
„Maar waar is het regiment?" vroeg de
Keizer verwonderd, zonder nog goed te be
grijpen wat dit eigenlijk beteekende.
„Dit is het regiment, sire," antwoordde de
bevelvoerende officier.
Bij dit antwoord boog de Keizer het hoofd
en hij barstte in snikken uit, als een kind.
Vrees voor de Zeppelins.
Volgens mededeelingen van iemand, die
onlangs een bezoek aan Engeland heeft ge
bracht, leest het „N. v. d. D." in de „Kölni-
sche", heeft men daar uit vrees voor de Zep-
pelinaanvallen gelast, dat alleen nog maar
de allernoodzakelijkste signaal-lantaarns op
de stations en langs de spoorlijnen branden
mogen. Ook heeft men in het district Groot-
Londen 14 stations geheel buiten dienst ge
steld en gesloten en vele anderen mogen na
het vallen van de duisternis niet meer ge
bruikt worden.
De burgemeesters der Londensche voorste
den hebben inmiddels besloten, dat het korps
brandweerlieden met het oog op brandgevaar
vooral in de stadsgedeelten waar zich muni
tiefabrieken bevinden, weer op oude sterkte
gebracht moet worden.
De „Kölnische Zeitung" wijst natuurlijk
met voldoening op deze erkenning van het
feit, dat in Londen munutiefabrieken zijn.
„Een stad waar munitiefabrieken zijn, is een
rechtmatig doelwit voor onze Zeppelin-aan
vallen. Als de Engelsche bladen dus weer van
misdadige aanvallen op de onschuldige, open
stad Londen spreken en daarover schetteren,
dan zal men goed doen aan bovenstaande
bewering der Londensche burgemeesters te
herinneren."
Vergadering van den Raad der Ge
meente SOMMELSDIJK op Donder-
25 Mei 1916, des n.m. ten 3.30 ure
Voorz. den WelEdAchtb. Heer Burgemees
ter. Tegenwoordig alle leden, behalve de HH.
van Dorsser, Born en Gideon.
De Voorz. opende de vergadering op de
gebruikelijke wijze met gebed.
Daarna werd mededeeling gedaan dat van
den heer van Dorsser bericht van verhinde
ring was ingekomen.
Vervolgens werden de notulen der vorige
vergadering door den Secretaris gelezen en
onveranderd vastgesteld.
Ingekomen stukken
a. Missive van HH. Ged. Staten, goedge
keurd terugzendend Kohier H. Omslag en
Schoolgeld.
b. Bericht van de Gebr. K. Th. en J. ie
Comte dat zij tegen den berekenden prijs van
grond in erfpacht geen bezwaar hebben.
c. Opname Boeken en Kas van den Ge
meente-Ontvanger op 18 Mei j.l.
In kas f 1430,85.
d. Verslag van den toestand der Gemeente
over het jaar 1915.
e. Verslag van den toestand der Gemeente
lijke Gasfabriek.
Naar aanleiding daarvan wordt door den
heer G. Joppe gevraagd of het dezelfde firma
is, waaraan het Ainmoniakwater wordt ge
leverd, die ons in 1915 er mee liet zitten
De Voorz. antwoordt dat de redactie als
zoodanig tot een dergelijke vraag wel aan
leiding geeft, maar dat de verkoop bij
contract reeds in 1909 voor 10 jaar, dus tot
1918 is gesloten, zoodat er eigenlijk had
moeten staan dat het Ammoniakwater in
plaats verkocht, geleverd werd evenals
vorige jaren, aan dezelfde firma omdat het
nog altijd het oude contract is.
Dhr. M. Joppe. Hier wordt ook nog over
teer geschreven, dat men daar geenkoopers
voor kon vinden hoe zit dat eigenlijk?
Voorz. De productie 1914 werd als ik het
nog goed weet geleverd aan dhr. Heijermans
ook nog van 1913 en 1914 aan de Utrechtsche
Oliehandel, welke ook nog een heele boel
ontvangen heeft enz.
Dhr. G. Joppe. ik heb ook nog gezien de
post van particuliere leeningen, die heb ik
anders nog nooit gelezen.
Voorz. Daar is verleden jaar toestemming
aan verleend en toen zijn er namen genoemd
en daarom wordt dit hier gevonden.
Verder vraagt dhr. G. Joppe wat eronder
dat Grafiet verstaan moet worden en of dat
dit voor de eerste keer verkocht wordt (of is)
en waarom dat dit voorkomt onder de in
komsten van het ammoniakwater.
Dhr. M. Joppe. Als ik dan zoo vrij mag
zijn M. de V. om hieromtrent eenig inlich
tingen te verschaffen dan kan ik zeggen, dat
wanneer een oven gestookt wordt dan laden
die aan, of aangroeien zooals men dat noe
men wil, tot een dikke laag van soms wel
8 tot 10 c.M. in de retorten, dat is dan de
z.gn. Grafiet.
Dit wordt gebruikt voor de stifjes van de
Electrische lampen.
Hiermede werd het verslag goedgekeurd
en dhr. Joppe voor zijn inlichtingen dank be
tuigd.
Bericht van de Commissie tot Wering
van Schoolverzuim dat zij tot Voorz. voor
het jaar 1916 heeft benoemd dhr. L. Pen.
g. Request van dhr. J. Adriaans, Gastech-
nicus te Lunteren.
Dit Request was een ultimatium aan den
Raad der Gemeente Sommelsdijk, waarin ge-
